وەزارەتی خەزێنەی ئەمەریکا سزا دەسەپـێنێت بەسەر وەزیری ناوخۆی ئێران و ژمارەیەک کاربەدەستی دیکەی ئێران لەگەڵ چەند دەزگایەکی ئەو وڵاتە کە دەستیان هەیە لە پـێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ.
وەزارەتەکە ئەمڕۆ چوارشەممە لە ڕاگەیاندنێکدا لەسەر ماڵپەڕەکەی نووسیویەتی سزا دەسەپـێنێت بەسەر عەبدولڕەزا ڕەحمانی فەزڵی و 7 کاربەدەستی دیکەی ئاسایشی ئێران و فەرماندەیەکی سوپای پاسداران، لە بەرامبەر ئەو ڕۆڵەی بینیویانە لە پـێشێلکردنی گەورەی مافەکانی مرۆڤ.
ستیفن منوخن وەزیری خەزێنەی ئەمەریکا لەم بارەیەوە گوتی
تورکیا ڕێگرى لە کۆمپانیایەکى جیهانى دەکات گرێبەستى سپۆنسەرکردن لەگەڵ یانەیەکى وەرزشى کوردى لە وڵاتى سوید بکات و هەڕەشەى راگرتنى کارەکانى ئەو کۆمپانیایە دەکات.
ڕەمەزان کزیل سەرۆکى یانەى داڵکورد لە سوید بە ماڵپەرى دوڤارى تورکى ڕاگەیاند، ساڵى رابردو کۆمپانیای هواوى سپۆنسەرى یانەکەیانى کردووە و لەبەرامبەر دانانى لۆگۆکەى لەسەر درێسى یاریزانان بڕى (40)هەزار دۆلارى بە یانەکە داوە.
سەرۆکى یانەى داڵکورد ئاشکرایکردووە، دواى چوار مانگ لە سپۆنسەرکردنى یانەکەیان لەلایەن کۆمپانیاى ناوبراوەوە، کۆمپانیاکە پەیوەندی پێوەکردوون و پێی راگەیاندوون کە دەوڵەتى تورکیا
ڕۆژی سێشەممە ١٦ی بانەمەڕ، هێزەکانی سپای پاسداران لەگەڵ گرووپێکی چەکداری نەناسراو، لە "چلچەمە"ی دیواندەرە دەرگیر بوون.
پەیوەندییە گشتییەکانی قەرارگای حەمزەی سپای پاسداران لەمبارەوە ڕایگەیاندووە، "شەکیبا سەلیمی"، لە فەرماندەکانی سپای پاسداران، لەگەڵ "جەعفەر نیزامپوور و محەممەد شوکری"، دوو ئەندامی تری
سەرۆکی ئەمەریکا دانۆڵد ترامپ ڤیتۆی دژی پڕۆژە یاسای سنووردانان بۆ دەسەڵاتەکانی بۆ هەڵگیرساندنی جەنگ دژی ئێران بەکارهێنا کە لەلایەن هەردوو ئەنجومەنەکەی کۆنگرێسی ئەمەریکاوە پەسەند کرابوو، لەکاتێکدا سەرۆک ترامپ فشارێکی زۆری خستۆتە سەر کۆماری ئیسلامی ئێران.
سەرۆک ترامپ لە بەیاننامەیەکدا کە کۆشکی سپی بڵاویکردەوە دەڵێت " پڕۆژە یاساکە سوکایەتیکردن بوو کە لەلایەن دیموکراتەکانەوە پێشکەشکرا، ئەوەش وەکو ستراتیژییەک بوو بۆ بردنەوەی هەڵبژاردنەکانی مانگی یانزە لەڕێی خستنەوەی دووبەرەیی لەنێو پارتی کۆمارییەکاندا."
لە ماوەی ڕابردوودا هەردوو ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمەریکا کە دیموکراتەکان
هپێچهوانهی دوو ههفتهی رابردوو جارێكی تر ژمارهی تووشبوانی نوێی كۆرۆنا له ئێران بهرزبوهوه و كۆی گشتیی تووشبوان لهو وڵاته گهیشته سهرووی 100 ههزار كهس.
كیانوش جههانپور وتهبێژی وهزارهتی تهندروستی ئێران رایگهیاند، له 24 كاتژمێری رابردوودا 78 كهسی تر به هۆی كۆرۆناوه له وڵاتهكهی مردوون و ههزار و 680 حاڵهتی نوێی تووشبوونیش تۆمار كراون.
ئهمهش له كاتێكدایه له دوو ههفتهی رابردوودا رۆژانه نزیكهی ههزار حاڵهتی
نصرالله فتحیان، مدیر هماهنگی ستاد ملی کرونا، اعلام کرد تا کنون بیش از ۱۰۰ نفر از کادر پزشکی و پرستاری ایران در مقابله با کرونا جان خود را از دست دادهاند. او جانباختگان حوزه بهداشت درمان را بنابر دستور رهبر ایران "شهید" خواند.
او گفته در مجموع بیش از ۱۵۰ هزار نیروی بهداشتی در ۶۴ دانشگاه علوم پزشکی خدمات به بیماران مبتلا به کرونا را مدیریت کردند.
او همچنین گفت بیش از ۲۰ هزار کادر پزشکی و بیش از ۱۰۰ هزار پرستار در این بازه مشغول به کار بودند.
آماری از شمار
وەزیری دەرەوەی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە دژکردەوەیەکدا بە هەوڵەکانی “مایک پۆمپێئۆ” بۆ مانەوەی ئەمریکا لە بەرجامدا بە مەبەستی زیادکردنی گوشارەکانی سەر ئەو ڕێژیمە ڕایگەیاند کە ئەوە نیشانەی شکستی گوشارەکانی پێشووی ئەمریکایە بۆ سەر کۆماری ئیسلامی.
دوای ئەوەیکە هەواڵێک لە “نیویۆرک تایمز” بڵاوکرایەوە کە گوایە “مایک پۆمپێئۆ” گەڵاڵەیەکی بۆ مانەوەی ئەمریکا لە ڕێککەوتنی بەرجامدا داڕشتووە بە مەبەستی گوشاری زیاتر خستنەسەر حکوومەتی ئاخوندەکان و بە تایبەت ماوەی گەمارۆ سەربازییەکانی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ سەر کۆماری ئیسلامی
بەڕێوبەری تەندروستی جیهانی هۆشیاریدا لەوەی تەشەنەکردنی ڤایرۆسی کۆرۆنای نوێ بەمزووانە کۆتایی نایەت و نیگەرانی خۆی دەربڕی سەبارەت کاریگەریی ڕاگیرانی یارمەتییە داراییەکان بۆ ڕێکخراوەکە بەتایبەتی لەسەر منداڵان.
بەڕێوبەری ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی تێدرۆس ئەدهانۆم وتی " تەشەنەکردنی ڤایرۆسەکە زۆر دوورە لە کۆتایی هاتنیەوە." ئاماژەشی بەوەدا نیگەرانە سەبارەت بە زیادبوونی ژمارەی
ڕێکخراوی هەواڵنێرانی بێ سنوور، لە نوێترین پلەبەندی خۆیدا لە بواری ئازادی ڕاگەیاندنەکان، کۆماری ئیسلامی ئێرانی لە نێوان وڵاتانی جیهان دا بە سێ پلە دابەزین خستە ئاستی ١٧٣ کە بە وڵاتانێک بە "باروودۆخی زۆر خراپ پێناسە دەکرێت."
لە پلەبەندی هەواڵنێرانی بێ سنوور کە بۆ ساڵی ٢٠٢٠ بەرهەم هێنراوە، ڕژیمی کۆماری ئیسلامی یەکێک لە سەرکووتکەرترین وڵاتانی جیهان بۆ ڕۆژنامەوانان و شارۆمەندانی ڕۆژنامەوان پێناسە کراوە هۆکاری ئاستی کۆماری ئیسلامی لەو ڕێژەیەدا، "سەرکووتی ئازادییە بنەماییەکان و بەردەست نەبوونی ئازادی زانیاری" لە ئێران دا ڕاگەیەندراوە.
ئەم ڕێكخراوە نادەوڵەتییە کە بنکەکەی لە پاریسە، ڕۆژی سێشەممە ٢ی گولان بە بڵاوکردنەوەی ڕاگەیاندنێک ئاماژەی بە کارەساتەکانی ساڵی پێشووی ئێران کرد و نووسی: "لە هەمبەر
سەرۆککۆماری ئەمریکا هەڕەشەی لە بەلەمە شەڕکەرەکانی ئێران کرد.
ڕۆژی چوارشەممە، ٣ی بانەمەڕی ١٣٩٩ی هەتاوی “دۆناڵد ترامپ” سەرۆککۆماری ئەمریکا لە تویتی تایبەتی خۆیدا کە بڵاوی کردۆتەوە ڕایگەیاند، ” من دەستورم بە هێزە دەریاییەکانی ئەمریکا داوە ئەگەر بەلەمەکانی سپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی کێشەیەکیان دروست کرد ئەوا بیانکەنە ئامانج و لە ناویان ببەن”.
ئەمە لە کاتێکدا دێ کە چەند ڕۆژ پێش ناوەندی هێزەکانی ئەمریکا
''کیانووش جەهانپوور''، وتەبێژی وەزارەتی تەندروستیی ڕێژیم، ڕۆژی سێشەممە ٣ی بانەمەڕ، ئاماری تووشبووانی ڤایرۆسی کۆرۆنای بڵاو کردەوە.
لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری ڕابردوو، ٩٤ کەس گیانیان لەدەست داوە و ١١٩٤ حاڵەتی تازەی تووشبوون تۆمار کراوە.
بەپێی ئاماری فەرمیی ڕێژیم، تا ئێستا ٨٥ هەزار و ٩٩٦ تووشبوو بە ڤایرۆسی کۆرۆنا لە ئێران بوونی هەیە. ڕێژەی ئەو کەسانەش کە تا ئێستا
دوو زیندانیی کورد بە ناوەکانی "جەماڵ یووسفی" خەڵکی گوندی "موشیرئاوا" و "حوسێن ئیبراهیم حەمزە" کوڕی "عەبدوڵڵا" و خەڵکی گوندی "قەرەگۆل" سەر بە شاری بۆکان، ماوەی چوار ساڵە چارەنووسیان ناڕوونە.
ئەو دوو زیندانییە لەم دواییانەدا لە زیندانی بۆکانەوە بۆ زیندانی مەهاباد ڕاگوێزران.
هەروەها ئەو دوو زیندانییە کوردە سەرەتای مانگی بەفرانباری ساڵی ٩٧، بۆ لێپرسینەوە لە زیندانی بۆکان بۆ ئیدارەی ئیتلاعاتی
بڵاوبونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا چەندین كاریگەری لەلایەنە جیاوازەكاندا دروستكردووە و ژیانی زۆر كەسی گۆڕیوە، بەتایبەت لە سیستمی خواردندا بەوپێیەی ملیۆنان كەس بەهۆی مەترسییەكانی ڤایرۆسەكەوە بەردەوام لە ماڵەوە دەمێننەوەو كاتەكانیان بە ئامادەكردن و خواردنی خۆراك بەسەر دەبەن.
ماڵپەڕی سویرلیستەر لە زاری چەند پسپۆڕێكەوە باسی لە كاریگەرییەكانی كۆرۆنا كردووە كە لە داهاتوودا بەردەوام دەبن و كاریگەرییان لەسەر ژیانی مرۆڤەكان دەبێت، بەشێكی ئەو
کۆمپانیایSpaceXکار لەسەر پڕۆژەی Starlink دەکات، بۆ دابینکردنی ئینتەرنێت له بۆشایی ئاسمانهوه بۆ هەموو جیهان، ئێستا وا دەردەکەوێت کاتی خستنەگەڕی پڕۆژەکە نزیکە و پێدەچێت بۆ ٢٠٢٠ سهرتاسهری جیهان بەردەوام خەتی ئینتەرنێتی بۆ دابینبكرێت.
گواین شۆتوێڵ، سەرۆک و فەرمانبەری بەکارخەری گەورەی کۆمپانیای SpaceX، بە واشنتۆن پۆستی ڕایگەیاند: دەبێت کۆمپانیاکە بۆ کارپێکردن و گەیاندنی خزمەتگوزاریەکە 6 بۆ 8 مانگی
ســنە: گردبوونەوەی دەستفرۆش و کاسبکارانی مەیدانی گاز
دەستفرۆشانی شاری سنە کە کەرەستەکانیان لە لایەن حکوومەتی ئێرانەوە دەستی بە سەر داگیراوە، گردبوونەوەی نارەزایەتیان ئەنجام داوە و خوازیاری وەرگرتنەوەی شتومەکە کانیان بوونەوە.
بە پێی هەواڵی کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستان، دادستانی و هێزە ئینتزامییەکان و شارەوانی شاری ســنە بە بیانووی کوڕۆنا دەستیان بەسەر کەرەستە و شت و