^{جه‌مالی ده‌لاك}

^{(به‌رله‌هه‌مووشت كوردم و شانازی ده‌كه‌م كه‌ كوردم )}

^{ئه‌و ده‌نگه‌ی له‌بۆكانه‌وه‌ تێیچریكاند و به‌قه‌ندیل دا گوزه‌ری كردو له‌سلێمانی بۆهه‌میشه‌ هه‌واری هه‌ڵدا...!}

^{(سووتاندی دڵم كۆچی لە ناكاوی تۆ}

^{ئاوا بوو لە من خۆری بزە و چاوی تۆ}

^{ڕۆیشتی بەڵام هەر لە دڵمدا زیندوون}

^{سەد بیرەوەریی سەوزی بەجێماوی تۆ)}

^{(ئه‌مین گه‌ردیگلانی)}

^{له‌گه‌ڵ ته‌واوبوونی نوسینه‌كه‌م ده‌رباره‌ی هونه‌رمه‌ندی جوانه‌مه‌رگ ( عه‌تاچاوشین1/2/1961_ 22/6/2020) ڕۆژی هه‌ینی (24/11/2023) بیرو هزرو خامه‌م كه‌مه‌ندكێشی كردم بۆلای ژیان و گوزه‌ران و مێژووی تێكۆشانی هونه‌ری هونه‌رمه‌ندی سروودبێژو گۆرانیبێژ}

^{( تایه‌ری خه‌لیلی)}

^{ڕۆژی شه‌ممه‌ كێوماڵێكم كرد به‌نێو یاده‌وه‌رییه‌كان و ئه‌رشیفه‌كه‌م له‌ته‌ك هونه‌رمه‌ند(تایه‌ری خه‌لیلی) و بڕیارم دا وه‌ك جاره‌كانی پێشوو به‌یانی په‌یوه‌ندی پێوه‌ده‌كه‌م و هه‌ندێك پرسیاری دیكه‌ی ئاراسته‌ بكه‌م،}

^{وه‌ك ڕۆژه‌كانی دیكه‌ و سه‌ره‌تای هه‌فته‌ چوومه‌ سه‌ركار له‌دیوانی وه‌زاره‌تی ڕۆشنبیری ، له‌كاتژمێر (1) ی نیوه‌ڕۆ له‌گه‌ڕانه‌وه‌دا بووم په‌یوه‌ندییه‌كی ته‌له‌فۆنیم بۆهات و وتی: ئه‌وه‌ی كاك تایه‌ری خه‌لیلی ڕاسته‌..؟ !}

^{منیش وتم چی ڕاسته‌ برا ...؟ وتی : ئێستا بڵاوكراوه‌ته‌وه‌ كه‌ هونه‌رمه‌ند تایه‌ری خه‌لیلی كۆچی دوایی كردووه‌؟}

^{ئای چ هه‌واڵێكی ناخ هه‌ژێن بوو، بڕیار وابوو له‌پاش نیوه‌ڕۆی ئه‌وڕۆژه‌ (یه‌كشه‌ممه‌ 26/11/2023) په‌یوه‌ندی پێوه‌بكه‌م و زانیاری زێده‌تری لێوه‌ربگرم، ناچار به‌په‌له‌ په‌یوه‌ندیم كرد به‌ دوو هاوڕێی زۆر نزیكی هونه‌رمه‌ند( تایه‌ری خه‌لیلی)}

^{جەژنێ خاونکارە جەژنی ئائینی ڕزگاری و ئاشتی وەل ڕوشنایی و ئازادی لە تیەریکی وە گیشت خەڵکێ کورد پەروەرێ ئاینزای یارسان لە کوردستان بمارک بوود و پیروز بایی لە گیشت یارسانەیل جیهان ئۊشیم}

^{جمێشت کوماریخوازەیلێ ڕوژهڵاتێ کوردسان : هڵاتنێ شەوقێ جەژنێ خاونکارە لە ڕوژهڵاتێ گیانێ کە لە درو و دۊزەمە و ڕیا پاڵویاس ئاسارەی کە لە ئاسمانی نەریت و فەرهەنگ کوردەواری پاشماوەی پاریزانی دابەو هونەرەو پاکی و دروستی" نە دەست درێژی نه بێ تەفاوتی, ئاینزای کە هەمیشە وە کورد هەستایەتی و گرینگی دان وە کار و نیشتمان و تێکوشان و خاسی لە ڕەوشت و قسەی خاس و مەرام مروڤانە دەیت فەرهەنگی کە بەشێ گەورای لە مێژوو کورد و ناو و نیشان کورد ها بانێ وە گیشتێ خەڵکی کورد و زوورم زوورم ئاینزا پەروەرانی دیروکێ کوردان بەڕیزانێ یارسان پیرووز بایی کەیم}

 ^{جمێشت کۆماریخوازەیلێ رۆژهەڵاتێ کوردستان}

^{٧ی خەزەلوەر ٢٧٢٣ی کوردی /١٤٠٢}

^٢٩ئۆکتۆبەری ٢٠٢٣

^{حەمید ئەبوبەکر بەدرخان}

^{هونەرمەندی نێوداری کورد مستەفا دادار موکری، دەنگێکی ئەفسووناویی نێو ئاوازو مۆسیقای کوردییە... دەنگێکە تاکو ئێستا هیچ کەس نەیتوانیوە لاسایی بکاتەوەو وەکو خۆی بیڵێتەوە! هۆکارەکەشی ئەوەیە کە دادار لەگۆرانی گوتندا بزۆزو پڕ جووڵەیە... ئەو لەکاتی چڕینی هەر سروودو گۆرانییەکدا پەیامێکی هەیە، پەیامەکانی تێکەڵ بەهەست و نەست و خولیاکانی گوێگر دەبێت و ئەفسانەئاساش دەنگی ئەو لەهزری کۆمەڵگای مرۆڤایەتییدا جێدەگرێت.}

^{مستۆ داداری تەمەن 62 ساڵ، هەمیشە لەخەمی کۆمەڵگەی کوردەواریی و مرۆڤایەتییدا بووە. ئەو بەچریکەی گۆرانی و شێوەی خۆشخوانیی خۆی ناخی مرۆڤ و ئاسمان دێنێتە لەرزین و جووڵە و قسە، ئەو ستران بۆ کوردو کوردستان و نەتەوە جیاوازەکان و گەلانی ژێردەستە دەچڕێت و هەردەم دەست لەسەر سینگ ئامادەیە بەدەنگە ئەفسوناوییەکەی گۆرانی بۆ هەوادارانی بڵێت.}

^{لەهەر کوێیەک زوڵم و چەوسانەوە بوونی هەبووبێ مستۆ دادار لەوێیە!}

^{لەو کارەساتانەی کە بەسەر گەلی کورددا هاتوون، وەکو مرۆڤێک کەهەست بەلێپرسراوییەتی بکا، گۆرانیی بۆ نیشتمان و خاک و نەتەوەو پێشمەرگەو کارەساتی خوێناویی قەڵادزێ و هەڵەبجەو}

^{وتووێژ لە گەڵ ئەبولقاسمی پەرەندیان ژەنیاری دێرینی کرماشانی}

^{و: هاشم عەلی وەیسی}

^{بێ گومان ئۆرکێسترای ناوداری رادیۆ کوردی کرماشان، بە خاڵێکی وەرچەرخان لە مێژووی ناوچە
کوردنشینەکان ئەژمار دەکرێت. ئۆرکێسترێک کە زەمەنێک بە بەشداری گۆرانێبێژانێکی ناوداری
وەکوو: حەسەن زیرەک، خالقی، مورتەزا تەندوور، ئیبراهیمی خۆشناو، لۆڕنژاد، پیر خدری و …
گوێگرانێکی زۆری هەبوو و سەرنجی هەموو کەسێکی بۆ الی خۆی راکێشابوو. ئەندامانی ئەم
ئۆرکێسترە هێشتاکەش لە پاش ئەو هەموو ساڵە لە نێو هونەرمەندان خاوەن پێگەیەکی تایبەتن. یەکێک
لەم هونەرمەندە دێرین و ناودارانە مامۆستا ئەبولقاسمی پەرەندیانە. ئەو لە دوای رۆشتنی مامۆستا
موجتەبای میرزادە بۆ تاران وەکوو جێگری ئەو هاتە ناو ئەم کۆمەڵە ئۆرکێسترە بە نێوبانگەوە.
پەرەندیان لە سااڵنی کارکردنی لە ئۆرکێسترای رادیۆ کوردی کرماشان )قۆناغی 64 تاکوو کۆتایی 64 )
لە کارەکانی کەسانێکی وەکوو مامۆستا مەزهەری خالقی، سەیفواڵ نادر شاهی )لێوت رەنگینە و کاروان
ساالر(، مورتەزای تەندوور )ئامان هەی ئامان(، هاشم رەبیعی )گوشوارە لە گووش(، عزەتواڵ
قەندەرکی )بچیمە بیستوون(، ئیبراهیم خۆشناو، فەتانە وەلیدی، بهروز تەوەکولی و … سازی ژەندووە.
مامۆستا پەرەندیان کۆمەڵێک بیرەوەری ناوازە و شایانی گوێگرتنی لە ساڵەکانی کارکردنی لە رادیۆ
کوردی کرماشان دا هەیە کە لە درێژە دا دەیخوێننەوە:
بەرێز پەرەندیان لە ئۆرکێستری رادیۆ کوردی کرماشان}

^{(پەیڤێک بۆ سدیق بۆرەکەیی)
هۆمەر نۆریاوی}

^{کە ئاوڕێک لە دوێنێی ژین دەدەمەوە،دەچمەوە بۆ قۆناخێكی ژیان و ساڵانی خەبات و کارکردن لە نێو ڕادیۆ کوردیی تاران و سەدان یادەوەری ئەو ڕۆژگارەی تەمەن.
دێتەوە یادم بۆ ساڵانێک نووسەر و توێژەر"سدیق بۆرەکەیی"(سەفیزادە)چەندان بەرنامەی لەسەر ناوداران و وێژەی کوردی بۆ ڕادیۆ دەنووسی. بەرنامەکانی دەهێنا بۆ ڕادیۆ و بۆ چەندان کاتژمێر لە ڕادیۆ دەمایەوە. ئەرکی پێداچوونەوە و هەڵەچنیی بەرنامەکان لە بەشی کوردیی نێوەڕاست وەئەستۆی هاوڕێی زمانناس و توێژەرم،"ئەییووب گازرانی"بوو کە بە شێوەیەکی گشتی،زۆر جاران مشتومڕێک لە نێوان نووسەری دەق و تێکستەکان و هەڵەچندا لەسەر زمان دروست دەبوو. تا ئەرکی پێداچوونەوە و هەڵەچنییەکە کۆتایی پێ دەهات،دەرفەتێک دەڕەخسا و بۆرەکەیی دەگەڵ خەباتکارانی ڕادیۆ لەسەر زۆر پرسی ئەدەبیی و ڕۆشنبیری قسەی دەکرد. پاشان بۆ خۆی دەچوو بۆ نێو ستۆدیۆی ڕادیۆ و هەر بۆ خۆیشی بێژەر و پێشکەشکاری بەرنامەکان بوو.}

^{سدیق بۆرەکەیی کە سەردەمی خۆی لە نێو ئەرتەش(سوپا)دا کەسێکی پلەدار و دەستڕۆییشتوو بووبوو و سەدان شوێن گەڕابوو،لە هەر گەشت و گەڕانێکدا بە سەرپاک ناوچە و دەڤەرە کوردستانییەکانیش،بە سەدان کۆنەبەیاز یان بە واتایەکی ڕاستتر،بەرهەمی دەستنووسی دەست کەوتبوو و دواتر بۆ خۆی و بە ناوی خۆیەوە ئەو بەرهەمە بەبایەخ و ناوازانەی لە چاپ دەدا. بۆیە دەتوانین بڵێین سدیق بۆرەکەیی هەنووکەیش خاوەنی کتێبخانەیەکی دانسقە و گرانباییە کە پڕیەتی لە سەدان کتێبی بەپێزی دەستنووس.
سدیق بۆرەکەیی ڕاستە لەو پێناوەدا ئەرک و زەحمەتێکی فرەی}

^{ئامینەی کاکە باوە، ئەمڕۆ ناسراوترین‌و ئازاترین ژنە کوردی ئەوروپایە، ئەو کە پەرلەمانتاری سویدە، تورکیاو ئەردۆغان لەسەر هەڵوێستەکانی بەرامبەر بەکوردو ژن، داوای دەرکردنی دەکەن لەسوید، بەڵام ئەو شێلگیرانە پێداگری لەسەر هەڵوێستەکانی دەکات.}

^{ئامینە کێیە؟}

^{ئامینە لە گوندی "تورجان"ی سەربە شاری سەقزی رۆژهەڵاتی كوردستان لەدایكبوە. ئەو كاتێك دەبێتە 13 ساڵان پەیوەندی دەكات بە كۆمەڵەوەو دەبێتە پێشمەرگە. ئامینە دەڵێت، فەرماندەی بنكەی سوپای پاسداران لە گوندەكەیان گوشاری بۆ باوكی هێنابو كە لەگەڵ ئامینەی گەنجدا هاوسەرگیری بكات. بەڵام ئامینە هەڵات و بوە كۆمەڵە.}

^{ئامینە كاكە باوە، ئێستا بەپێی ناسنامە51 ساڵانە، بەڵام ئەو دەڵێت، بۆ ئەوەی زوتر شو بكات، لە ناسنامەكەی سێ ساڵ گەورەتر تەمەنیان تۆماركردوە.}

^{ئامینە لە شاخ فێری خوێندنەوەو نوسین بوە. ئەو دەڵێت: بەهۆی كەمی تەمەنییەوە، كۆمەڵە ئەوی بۆ شەڕ نەناردوە.}

^{ساڵی 1992، ئامینە لە تەمەنی 19 ساڵاندا، كۆمەڵە بەجێدەهێڵێت و لە سوید دەبێتە پەنابەر، لەوێ وەك كچێكی كە خوێنەواری كەمەو نەچۆتە قوتابخانە، ئەژماردەكرێت.}

^{ئامینە، شەوانە دەخوێنێت و رۆژانە كاردەكات و هاوكارییش بۆ خێزانە هەشت كەسییەكەیان لە ئێران، دەنێرێتەوە.}

^{ئەو سەركەوتو بو لە بەدەستهێنانی بڕوانامەی بەكالۆریۆس}

^{هاونیشتمانانی خۆشەویست}

^{رۆژی ٢ی رێبەندان، ٧٦سال بەسەر دامەزرانی یەکەم کۆماری کورستاندا تێدەپەرێت، ٢ی رێبەندان و کۆمار بۆ کورد، تەواوکەری بیرەوەریەکی پر لەشانازی و نووختەگۆرانێکی زەق و بەرچاو لەمێژوویی نەتەوایەتی کورد و کوردستانن. مێژووی کۆمار دەگەڵ رووداوە چارەنووس‌ سازەکەی ٢ی رێبەندان، وەبیرهێنەرەوەی قۆناغێکی زێرینی سەروەری‌سازی بۆ نەتەوەی کوردن، یاد و یادمانی ٢ی رێبەندان و کۆمار، واتە گەرانەوەیەکی ئسوولگەرایانە بەڵام رۆمانتیکی لە عالەمی زەین و خەیاڵ، بۆ دوونیای واقیعی سەروەری و سەربەستی کوردانە، واتە گەرانەوەیەکی زەمەنی بۆ قۆناغێکی درەوشین و زێرینی پر لە بەختەوەری، سەربەستی، پر لە ئازادی‌،و ئاسایش و خێر، وە خۆشی نەتەوەیی، هەربۆیەشە ئەم رۆژە لە گشت لایەکی کوردستان وەک لووتکەی هەره‌بەرزی دوونیای بیرەوەریەکانی نەتەوەیی، بەرێزەوە یادی دەکرێتەوە و جێژنی بۆ دەگیردرێت.
گرینگیی مێژووی ٢ی رێبەندان لەمەدایە، کە دروست لەم رۆژەدا بوو کە بۆ یه‌که‌م جار حکوومەتێکی دیفاکتۆی کوردی له‌ ناوچه‌یه‌کی زۆر به‌رته‌سکی نیشتمانی کورددا دامه‌زرا. لەژێر دەسەڵاتی ئەم حکوومەتەدا بوو کە ئازادی و ئاسایشی نەتەوەیی به‌ پێی گونجاویی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ دابین کرا. خوێندنگه‌ ، چاپخانە‌، گۆڤار و ڕۆژنامه‌ دامه‌زران و وەشانی خۆیان بەزمانی کوردی دەستپێکرد، بازرگانی میللی لەپال دەستپێکی هەڵسووکەوتی دیپلۆماتیک بۆ پاراستنی بەرژەوەندی نەتەوەیی گه‌شه‌ی پێدرا. ئیراده‌یه‌کی میللی سه‌ری هه‌ڵدا که‌ تا ئه‌و سه‌رده‌مه‌ لەهەموو مێژووی پر لەنەهامەتی نەتەوییماندا هه‌بوونی نه‌بوو. لەئەنجامی دەستپێکی دیپلۆماسیەکی}

^{یە سێ رووژە ک بان دەهزار کەس لە هووز یارسانییەێل ئێران و جەهان ئەڕا گرتن جەژن "مەڕ نوو" ک وە جەژن "خاون‌کار"یش نامگیرەو بییە وەرەو "تووت‌شامی" چگنە تا دە تەکیەێ "ئا سەی براگە" جەژن خاون‌کار بگرن.}

^{وتنە ک دریژی قەتار ماشینەێلێ ک دە نزیکەێ دەرانەێ ئی جیگاێ پیرووز یارسانییە وە رز وسانە، بان یەک کیلوومتر بییە.}

^{یارسانییەێلە هەر ساڵ وە ساڵ، دە ئیچۆنە رووژێ ک مانگ کامڵەو دبێ ئوو "زمسان کوردی" ئەڵکەفێ یەک رووژ نییەت دکەن و سێ رووژیش رووژگ دگرن و رووژە سێیمگەێش ک دەم‌چەکانن ئمجا کەڵەشێر کوردی هازا و بەزەڵێ سەر دبڕن و جەژن خاونکار دگرن.}

^{ئەوان دە ئی جەژنە، تەموورە}

^{جە وڵاتو چینی یونسکۆ جە ٤٤مین کۆنیشتشەنە گفتوگۆش سەرو دۆسیەو تۆمارکەردەی هەورامانی چوون میراتی جیهانی کەرد و دەرەنجام تۆمارکەردەکەی قبوڵ کریا.}

^{وێرەگاو ئارۆ ٣ شەممەی، جە وڵاتو (چین)ی ڕکوزیاو پەروەردە، زانست و فەرهەنگو سەر بە نەتەوەیۆگێرتەکان کە بە یونسکۆ ئەژناسیان، ٤٤ چوارەمین کۆنیشتش ئەنجامدا و جە میانشەنە سەرو دۆسیەو تۆمارکەردەی هەورامانی چوون میراتیوی جیهانی مرۆڤایەتیی قسێ و باسێ وگفتوگۆی فراوان کریا.
هەرپاسە هەورامییەکی چەمەڕێ بێنێ، یونسکۆ دۆسیەکەش پەسەند کەرد و هەورامانش پێسەو میراتیوی جیهانی مرۆڤایەتیی تۆمار کەرد.}

<sup>یۆنسکۆ جە کۆبییەو ئارۆیشەنە سەرەڕاو هۆرامانی چەنڎین ئاسەوارێ وڵاتانیش چوون میراتێ جیهانیێ پەسەدێ کەردێ.

٢ ساڵێ زیاتەرەن کە دۆسیەو هەرێمو هەورامانی جە دیمو وەرهۆرزو کوردستان (ئێران)ی دریابێ</sup>

هاونیشتمانانی خۆشەویست

^{رۆژی ٢ی رێبەندان، ۷٥سال بەسەر دامەزرانی یەکەم کۆماری کورستاندا تێدەپەرێت، ٢ی رێبەندان و کۆمار بۆ کورد، تەواوکەری بیرەوەریەکی پر لەشانازی و نووختەگۆرانێکی زەق و بەرچاو لەمێژوویی نەتەوایەتی کورد و کوردستانن. مێژووی کۆمار دەگەڵ رووداوە چارەنووس‌ سازەکەی ٢ی رێبەندان، وەبیرهێنەرەوەی قۆناغێکی زێرینی سەروەری‌سازی بۆ نەتەوەی کوردن، یاد و یادمانی ٢ی رێبەندان و کۆمار، واتە گەرانەوەیەکی ئسوولگەرایانە بەڵام رۆمانتیکی لە عالەمی زەین و خەیاڵ، بۆ دوونیای واقیعی سەروەری و سەربەستی کوردانە، واتە گەرانەوەیەکی زەمەنی بۆ قۆناغێکی درەوشین و زێرینی پر لە بەختەوەری، سەربەستی، پر لە ئازادی‌،و ئاسایش و خێر، وە خۆشی نەتەوەیی، هەربۆیەشە ئەم رۆژە لە گشت لایەکی کوردستان وەک لووتکەی هەره‌بەرزی دوونیای بیرەوەریەکانی نەتەوەیی، بەرێزەوە یادی دەکرێتەوە و جێژنی بۆ دەگیردرێت.
گرینگیی مێژووی ٢ی رێبەندان لەمەدایە، کە دروست لەم رۆژەدا بوو کە بۆ یه‌که‌م جار حکوومەتێکی دیفاکتۆی کوردی له‌ ناوچه‌یه‌کی زۆر به‌رته‌سکی نیشتمانی کورددا دامه‌زرا. لەژێر دەسەڵاتی ئەم حکوومەتەدا بوو کە ئازادی و ئاسایشی نەتەوەیی به‌ پێی گونجاویی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ دابین کرا. خوێندنگه‌ ، چاپخانە‌، گۆڤار و ڕۆژنامه‌ دامه‌زران و وەشانی خۆیان بەزمانی کوردی دەستپێکرد، بازرگانی میللی لەپال دەستپێکی هەڵسووکەوتی دیپلۆماتیک بۆ پاراستنی بەرژەوەندی نەتەوەیی گه‌شه‌ی پێدرا. ئیراده‌یه‌کی میللی سه‌ری هه‌ڵدا که‌ تا ئه‌و سه‌رده‌مه‌ لەهەموو مێژووی پر لەنەهامەتی}