به‌هۆی‌ به‌رده‌وامی‌ هێرشه‌كانی‌ داعش و گروپه‌ چه‌كدارییه‌كان بۆ سه‌ر ناوچه‌ی‌ كوبانێ له‌ رۆژئاوای‌ كوردستان،  ئه‌نجومه‌نی‌ یاسادانانی‌ کانتۆنی‌ جزیره‌ بڕیارێكی‌ ده‌ركرد.
دوێنێ ئه‌نجومه‌نی‌ یاسادانانی‌ کانتۆنی‌ جزیره‌ له‌ شاری‌ عاموده‌ کۆبوونه‌وه‌یه‌کی‌ ساز کرد. له‌ دوای‌ خوێندنده‌وه‌ی‌ راپۆرتی‌ دیوانی‌ ئه‌نجومه‌ن، کۆبونه‌وه‌که‌ له‌لایه‌ن هاوسه‌رۆکی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ یاسادانان حه‌که‌م خه‌لۆوه‌ ده‌ستیپێکرد. 

ناوبراو له‌میانه‌ی‌ وته‌کانیدا رایگه‌یاند "ئه‌و هێرشانه‌ له‌به‌رامبه‌ر به‌ ئیراده‌ و به‌رخۆدانی‌ گه‌ل هیچ کاتێک سه‌رکه‌وتو نابن و ئه‌نجام ناگرن و ده‌بێت هه‌موو پێکهاته‌کان به‌شداری‌ کاروخه‌باته‌کانی‌ پاراستنی‌ هه‌رێمه‌کانی‌ رۆژئاوا ببن".

له‌ کۆبوونه‌وه‌که‌دا هه‌روه‌ها پرۆژه‌یاسای (له‌ هه‌رێمه‌کانی‌ خۆبه‌رێوه‌به‌ر‌ی‌ دیموکراتی‌ ئه‌رکی‌ خۆپاراستن) گفتوگۆی‌ له‌سه‌ر کراو په‌سه‌ندكرا.

به‌ پێی‌ یاساکه‌، داوا له‌ هه‌ر خێزانێک ده‌کرێت که‌ ئه‌ندامێکیان له‌ نێوان 18-30 ساڵان به‌شداری‌ خۆپاراستن بکات. ماوه‌ی‌ ئه‌و ئه‌رکه‌ش شه‌ش مانگه‌. ئه‌و یاسایه‌ که‌سانی‌ که‌م ئه‌ندام، نه‌خۆش، ئه‌و ماڵباتانه‌ی‌ ئه‌ندامانیان له‌ ناوی‌ ریزه‌کانی‌ ته‌ڤگه‌ری‌ رزگاری‌ کوردستان و له‌ ناو ریزه‌کانی‌ YPG و YPJ دا هه‌یه‌، له‌ ناو خۆیدا ناگرێت.

یاساکه‌ له‌لایه‌ن هه‌موو ئه‌ندامانی‌ ئه‌نجومه‌نه‌وه‌ په‌سه‌ند کرا و له‌ رۆژی‌ بڵاوکردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و هه‌واڵه‌ له‌ رۆژنامه‌ی‌ فه‌رمی‌ خۆبه‌رێوه‌به‌ر‌ی‌ دیموکراتییه‌وه‌ ده‌که‌وێته‌ بواری‌ جێبه‌جێ کردنه‌وه‌.

14/07/2014

غه‌ززه‌: ئاڵۆزی و هێرشه‌ موشه‌كییه‌كانی نێوان ئیسرائیل و فه‌ڵه‌ستینییه‌كان پێی نایه‌ ڕۆژی پێنجه‌م و سه‌رله‌به‌یانی ئه‌مڕۆش فڕۆكه‌كانی ئیسرائیل بۆردومانی باكوری كه‌رتی غه‌ززه‌ی كردو به‌هۆیه‌وه‌ 3 فه‌ڵه‌ستینی كوژران.

هه‌ر له‌ به‌ره‌به‌یانی ئه‌مڕۆوه‌ فڕۆكه‌كانی ئیسرائیل 20 هێرشی ئاسمانیان بۆ سه‌ر چه‌ند ناوچه‌یه‌كی كه‌رتی غه‌زه‌ ئه‌نجامداوه‌، له‌به‌رامبه‌ریشدا چه‌كدارانی بزوتنه‌وه‌ی حه‌ماس نزیكه‌ی 520 موشه‌ك و گولله‌ هاوه‌نیان ئاراسته‌ی شارو شارۆچكه‌كانی ئیسرائیل كردووه‌.

به‌پێی سه‌رچاوه‌ فه‌ڵه‌ستینییه‌كانیش له‌ماوه‌ی ئه‌م پێنج ڕۆژه‌دا 121 كه‌س كوژراون و زیاتر له‌ 900 ی تریش برینداربوونن هه‌روه‌ها 200 خانووش به‌ته‌واوه‌تی خاپوركراون.

14/07/2014

له‌ وه‌ڵامى رۆژنامه‌وانێكى ياوه‌رى دانياڵ ميتراندا، كه‌ باسى له‌ راجيايى كورد ده‌كرد و له‌ يه‌كهه‌ڵوێستى سه‌ركردايه‌تى سياسى كوردى پرسيار كردووه‌، مه‌سعود بارزانى له‌و كاته‌دا وه‌ك سه‌رۆكى پارتى ديموكراتى كوردستان ده‌ڵێت "پێم خۆشه برام كاكه‌ نه‌وشيروان وه‌ڵامبداته‌وه‌"، له‌ وه‌ڵاميشدا، نه‌وشيروان مسته‌فا ده‌ڵێت: "كاك مه‌سعود به‌ناوى هه‌موو كورد قسه‌ ده‌كات".

دانياڵ ميتران، هاوسه‌رى سه‌رۆكى پێشووترى فه‌ره‌نسا "فرانسوا ميتران" دواى راپه‌ڕينى ئازارى 1991 سه‌ردانى ناوچه‌ رزگاركراوه‌كانى هه‌رێمى كوردستانى كرد.

له‌ ميانه‌ى دانيشتنى له‌گه‌ڵ سه‌رۆكى پارتى ديموكراتى كوردستان مه‌سعود بارزانى و جێگرى سكرتێرى گشتى يه‌كێتى نيشتيمانى كوردستان نه‌وشيروان مسته‌فا له‌و كاته‌دا، بارزانى پوخته‌يه‌ك له‌ باره‌ى داواكارى كورد ده‌خاته‌ڕوو.

له‌ وه‌ڵامى ئه‌و رۆژنامه‌وانانه‌ى له‌گه‌ڵ ميتراندان، بارزانى ده‌ڵێت: "داواكارين وڵاتانى جيهان پشتيوانى سياسى پرسى كورد بكه‌ن و ئه‌م پرسه‌ سياسييه‌ و ته‌نيا مرۆيى نييه‌، ئه‌گه‌ر چاره‌سه‌رى سياسى هاته‌ ئاراوه‌ بێگومان ئاواره‌كانيش ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ و لايه‌نه‌ مرۆييه‌كان باش ده‌بێت".

هه‌روه‌ها ده‌ڵێت: "ئێمه‌ داواى سه‌ربه‌خۆيى و ئينفيساڵمان نه‌كردووه‌، وه‌ك ئه‌وه‌ى تۆمه‌تبارمان ده‌كه‌ن، ئێمه‌ داواى مافى نه‌ته‌وه‌يى خۆمان له‌ چوارچێوه‌ى عێراقێكى ديموكراتييدا ده‌كه‌ين".

يه‌كێك له‌ رۆژنامه‌وانه‌كان ده‌پرسێت، زۆر گه‌ل و وڵات نايانه‌وێت هاوكاريتان بكه‌ن چونكه‌ ئێوه‌ له‌ نێو خۆتاندا يه‌ك نيين، له‌ وه‌ڵامدا بارزانى ده‌ڵێت: "پێم خۆشه‌ برام كاكه‌ نه‌وشيروان جوابى ئه‌مه‌ به‌ ته‌فسيڵ بداته‌وه‌ و ته‌نيا ئه‌وه‌نده‌ ده‌ڵێم، ئه‌وه‌ى كراوه‌ به‌ زۆر به‌سه‌ر ئێمه‌دا فه‌رز كراوه‌".

له‌ لايه‌ن خۆيه‌وه‌، نه‌وشيروان مسته‌فا، ده‌ڵێت: "يه‌ك له‌ سه‌به‌بى هه‌ر ئه‌ساسى بۆ ئه‌وه‌ى كه‌ كورد نه‌گه‌يشتووه‌ته‌ ئامانجى خۆى ناكۆكى ناوخۆيى بووه‌".

هه‌روه‌ها ده‌ڵێت: "ئێمه‌ به‌ ته‌جروبه‌ى خۆمان گه‌يشتووينه‌ته‌ ئه‌و بڕوايه‌ى يه‌كبگرين و به‌ يه‌كگرتووى كاربكه‌ين، هه‌رچه‌نده‌ به‌عس توانى بووى خه‌ڵكى ئێمه‌ دابه‌ش و پارچه‌ پارچه‌ بكات، به‌ڵام له‌م راپه‌ڕينه‌ هه‌موو هێزه‌ كوردستانييه‌كان و خه‌ڵك بوونه‌وه‌ يه‌ك".

ئه‌و كاته‌ كه‌ شاندى دانووستاندنى به‌ره‌ى كوردستانى له‌ به‌غدا بووه‌، نه‌وشيروان مسته‌فا ده‌ڵێت: "ئه‌و شانده‌ى چووه‌ته‌ به‌غدا

نوێنه‌رى كورده‌ و كاك مه‌سعوديش به‌ناوى هه‌موو كورده‌وه‌ قسه‌ ده‌كات".

ڤیدیوو

14/07/2014

ماوەی چەند رۆژێکە ئیسرائیل و کەرتی غەززە شەڕێکی قورسیان دەستپێکردووە و خەڵکێکی زۆر بوونەتە قوربانی ئەو شەڕە، حیزبە ئیسلامییەکانی کوردستانیش ئیسرائیل بە تاوانباری ئەو شەڕە دادەنێن و بە دەوڵەتێکی زاڵمی دەزانن.

محەممەد حەکیم، گوتەبێژی کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "ئێمە ئیسرائیل لەگەڵ هەر کەس شەڕی هەبێت ئیسرائیل بە خەتابار دەزانین، ئیسرائیل پێی ناخۆشە فەتح و حەماس رێککەوتوون و حکومەتی یەکڕیزی نیشتمانی دامەزراوە. هەر لە سەرەتاشەوە هەڕەشەی لەو حکومەتە کردووە، کە نابێت فەتح لەگەڵ حەماس رێکبکەوێت".

دەربارەی ئەو هێرشە مووشەکییانەی حەماس دەیکاتە سەر ئیسرائیل، محەممەد حەکیم دەڵێت" ئیسرائیل منداڵ نەما نەیکوژێت، ئەوە بەرگرییە لەخۆیان دەکەن، کە من پێموایە هێشتا کەمیان بەکارهێناوە و مافی خۆیانە بەرگری لە خۆیان بکەن."

محەممەد رەئووف، سەرۆکی ئەنجوومەنی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "چەند ساڵێکە لە مانگی رەمەزاندا ئیسرائیل ئەو شەڕە لەگەڵ فەلەستینییەکان دەکات و مەگەر کورد لە ئازار و مەینەتییەکانی گەلی فەلەستین تێبگات."

محەممەد رەئووف، سەبارەت بەوەی لە دروستبوونی ئەو دۆخەدا، کێ بە تاوانبار دەزانێت، گوتی، "خەڵکێکی مەدەنیین، کە لە ماڵی خۆیان دانیشتوون و ئەوانیش بە فڕۆکە بۆمببارانیان دەکەن و بە درێژایی ئەم 60 بۆ 70 ساڵە، ئەوە بارودۆخیانە، ئایا دەتوانی بڵێی خەتای گەلی فەلەستینە".

عەبدوڵڵا وەرتی، گوتەبێژی بزووتنەوەی ئیسلامی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "بە دڵنیاییەوە ئیسرائیل هێزێکی زاڵمە و زوڵم لە فەلەستینییەکان دەکات و بۆمببارانکردنی خەڵکی بێ تاوان و مەدەنی، خۆی بەڵگەیەکی حاشا هەڵنەگرە کە ئیسرائیل تاوانبارە".

گوتەبێژی بزووتنەوەی ئیسلامی، ئیسرائیل بە دەستپێشخەڕی شەڕەکان دادەنێت و دەڵێت، "هەموو کاتێک دەوڵەتی جوولەکە دەستپێشخەر بووە لە لێدانی فەلەستینییەکان و ئەم جارەشیان وەک خالید مەشعەل، سەرۆکی مەکتەبی سیاسی بزووتنەوەی حەماس رایگەیاند، ئیسرائیل دەستپێشخەری ئەو شەڕە بووە."

عەبدولڵا وەرتی گوتیشی، "فەلەستین کۆمەڵێک کەتیبە و گرووپی تێدایە و ئەگەر لە هەندێک شوێنەوە مووشەک ئاراستەی ئیسرائیل دەکرێت، بەو مانایە نییە، کە ئیسرائیل بە هەموو هێزیەوە و بە زەمینی و ئاسمانی لە خەڵکی مەدەنی بدات."

13/07/2014

چەکدارانی داعش، 10 کوردی شەبەک دەڕفێنن و 52 ماڵی عەرەب لە شوێنی ماڵە کوردەکان نیشتەجێ دەکەن. سەعید مەموزینی، بەرپرسی راگەیاندنی لقی 14ـی موسڵی پارتی دیموکراتی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، ئەمڕۆ چەکدارانی داعش لە ناحیەی گۆگ جەلیلی شاری موسڵ، 10 هاووڵاتی کوردی شەبەکیان رفاندووە. بەپێی زانیارییەکان، ژمارە ئەو کوردە شەبەکانەی لە دوای رووداوەکانی موسڵ رفێنراون، ژمارەیان گەیشتە 105 کەس، کە 7ـیان کوژراون. هاوکات سەعید مەموزینی راشیگەیاند، چەکدارانی داعش 52 ماڵی عەرەبیان لە دیالەوە هێناوەتە گوندی عومەرکانی سەر بە ناحیەی نەمروود و لە شوێنی کوردانی شەبەک نیشتەجێیان کردون. مەموزینی ئاماژەی بەوەشکرد، کە رۆژانە فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان بە ئاسمانی شاری موسڵ دەسووڕێنەوە، کە گومان دەکرێت ئەو فڕۆکانە ئەمریکی بن.

13/07/2014

دوای ئەوەی دادگایەكی سویسرا دوو برای كوردی سزا دا، بە تاوانی پەیوەندیان بە گروپێكی تووندڕەو، ئێستا حكومەتی ئەڵمانیاش سەرقاڵی لێكۆڵینەوەیە لە دۆسیەیەكی هاوشێوە.

رۆژی 2/5/2014 دادگایەكی سویسرا دوو برای كوردی نیشتەجێی ئەو وڵاتەی  بە ناوی (م.م.ئ) تەمەن 35 ساڵ، بە سێ ساڵ و (ك.م.ئ) بە دوو ساڵ بەندكردن سزا دا، دوای ئەوەی بەڵگەكان دەریخست ئەو دوو برایە پەیوەندیان بە رێكخراوی ئەنسارولئیسلام هەبووە و هەوڵی بوژانەوەی ئەو رێكخراوەیان داوە لە ئەوروپا.

بەپێی راپۆرتی رۆژنامەكانی سویسرا لەوانەش رۆژنامەیNeue Züricher Zeitung (NZZ) و  Tages-Anzeiger ئەو دوو برایە لە ساڵی 2007ەوە لە شاری بازلی سویسرا نیشتەجێن.

بەرپرسانی ئەمنی گومانیان لە سەنتەرێك كرد  بەناوی (Zentrum Didi Nwe Auslandsabteilung) لە شاری بازل. كە لقێك بێت  لە رێكخراوی ئەلقاعیدە، بۆیە دادگای فیدراڵی سویسرا دۆسیەیەكی لە دژی ئەو دوو برایە كردەوە، كە كاریان لەو سەنتەرە دەكرد.

بەپێی دۆسیەیەكی 121 لاپەڕەیی كۆمەڵەكانی  "Auslandsabteilung"، واتە "لقی دەرەوەی وڵات" لە ساڵی 2003 لەلایەن ئەو پەنابەرانەی كە لە بەریتانیا، یۆنان، نەرویژ، فەڕەنسا، سوێد و سویسرا دەژین دامەزرێنراوە. پەیوەندی لەنێوان ئەندامانیشدا زیاتر لەرێی ئینتەرنێتەوە بووە.

بەپێی راپۆرتێكی رۆژنامەی  (NZZ) سەرۆكی "لقی دەرەوەی وڵات" مەلا كرێكارە، كە خەڵكی باشووری كوردستانە و ئێستا لە نەرویژ لە زیندانە.

 مەلا كرێكار 57 ساڵ، لە ساڵی 2001 رێكخراوێكی تووندڕەوی بەناوی ئەنسارولئیسلام دامەزراندووە كە ماوەیەك لە باشووری كوردستان چالاكی بووە. دواتر ئەم رێكخراوە خرایە لیستی رێكخراوە تیرۆری یەكێتی ئەوروپا، نەتەوە یەكگرتووەكان، ئەمریكا و سویسراش. دوای چەندین چالاكی نامرۆڤانەی ئەم رێكخراوە لە هەڵەبجە و كوشتنی چەند كەسێك، لەلایەن هێزەكانی ئەمریكا و یەكێتی نیشتمانی كوردستانەوە لەناوبرا.

بەپێی دۆسیەكە، كە كۆپی دەست رۆژنامەكانی سویسرا كەوتووە، تۆمەتی ئەو دووبرایە دووبارە دامەزراندنەوەی  ئەنسارولئیسلام بوو لە ئەوروپا. بەگشتی لەسەر 9 ماڵپەڕی نزیك لەم رێكخراوە پەیام، وێنە و ڤیدیۆی سەرۆك و چالاكییەكانی ئەلقاعیدە بڵاودەكرانەوە. بەهۆی ئەم بەڵگانە و چەند بەڵگەیەكی دیكە دادگای فیدراڵی سویسرا ئەو دوو برایەی سزا دا.

ئەڵمانیاش خەریكی لێكۆڵینەوەیە

دوای سزادانی ئەو دوو برایە لەلایەن دادگای فیدراڵی سویسرا، رۆژنامەكانی ئەم وڵاتە ئاشكرایان كرد كە حكومەتی ئەڵمانیاش سەرقاڵی لێكۆڵینەوەیە لەو گروپەی تێوەگلاون لە دۆسیەی  "لقی دەرەوەی وڵات".

بەپێی زانیارییەكانی رۆژنامەی زۆنتاگ تسایتونگی سویسری، داواكاری گشتی شاری كارلسروەی ئەڵمانیا لێكۆڵینەوە دەكات لەگەڵ دوو ئەندامی ئەو گرووپەی بازل. بەڵام تاوەكو ئێستا دیارنییە كە ئایا ئەو لێكۆڵینەوەیە لەگەڵ ئەو دوو برایەیە یانیش لەسەر دوو كەسی دیكەی هەمان گرووپی بازلە.

داواكاری گشتی ئەڵمانیا نەك تەنیا تۆمەتی ئەنجامدانی پڕوپاگەندە بۆ رێكخراوێكی تیرۆرستی لەسەر تۆڕی ئینتەرنێت داوەتە پاڵ ئەو دوو كەسە. بەڵكو تۆمەتباریان دەكات بە "پەیداكردنی ئەندامی تازە و پارە بۆ رێكخراوەكە. هەروەها كاری راگەیاندنیش بۆ هەمان رێكخراو دەكەن". ئەوە بەپێی زانیارییەكانی ماركوس كۆیلەر، گوتەبێژی داواكاری گشتی كارلسروە بۆ رۆژنامەی زۆنتاگس تسایتونگ.

بەپێی زانیارییەكانی داواكاری گشتی، هەردوو برای كوردی نیشتەجێی شاری بازلی سویسرا "ئەندامی رێكخراوی تیرۆرستی چالاكی نێودەوڵەتی رەوتی شاخن". هەردوو براكە لە ژێر چەتری (Auslandsabteilung) واتە (لقی دەرەوەی وڵات) كاریان بۆ رێكخراوی (رەوتی شاخ) كردووە.

12/07/2014

ئێوارەی 12-7-2014 هەزاران کەس لە ناوەندی شاری وان کۆبوونەوە بۆ پشتگیریی لە هاونیشتمانیانی رۆژئاوای کوردستان لە کۆبانی، کە رووبەڕووی هێرشی چەکدارانی رێکخراوی داعش بوونەتەوە.

 موسا ئیتاح، بەرپرسی مەڵبەندی وان-ی پارتی هەرێمە دیموکراتییەکان DBP کە لە رێپێوانەکەدا بەشداربوو، گوتی: "19 ی تەمموز ساڵیادی راپەڕینی کۆبانییە و داعش دەیەوێت لەو رۆژەدا ئەو شارە کۆنترۆڵ بکات و شەرەفی کورد بخاتە ژێر پێوە". بەڵام ئیتاح پێی وابوو "کۆبانی قەڵای شۆڕشی کوردە لە رۆژئاوای کوردستان و بە هیچ شێوەیەک ناکەوێت".

دواتر بەشێک لە بەشداربووانی رێپێوانەکە روویان کردە شەقامێکی سەرەکی لە وان و هاتووچۆیان راگرت. لە بەرامبەردا هێزەکانی پۆلیس بە بەکارهێنانی ئاو و گازی فرمێسکڕێژ هەوڵی بڵاوەپێکردنیانی دا.

زیاتر لە هەفتەیەکە چەکدارانی داعش هێرشی چڕوپڕیان دەستپێکردووە بۆ سەر کۆبانێ و هەتا ئێستا چەند گوندێکی دەوروبەری ئەو شارەشیان کۆنترۆڵکردووە.

13/07/2014

گوتارخوێنی رۆژی هەینی شاری پاوە لە پارێزگای کرماشانی رۆژهەڵاتی کوردستان رایگەیاند "بەپێی ئەو بەراوردانەی کە کراون داهاتی کانی بڵ لە داهاتی نەوتی کەرکووک زۆرترە و دەبێت لە هەر رێگایەکەوە بێت رێگە نەدەین  لەناوبچێت".

مەلا قادر قادری، گوتارخوێنی رۆژی هەینی شاری پاوە لە کۆبوونەوەی لەگەڵ بەڕێوەبەری ژینگەپارێزی کرماشان رایگەیاند  "بە پێی ئەو قسانەی کە لەسەر گرنگی کانی بڵ کراون، بازرگانانی ئەبوزەبی و دوبەی لەگەڵ خاوەنی ئاوی کانزایی بڵ قسەیان کردووە و خوازیاری ئەوەبوون کە بە مۆڵەتی بەرپرسانی وڵات، ئاوی ئەو کانییە بە ئیجارە لە رێگەی عێراق و موسڵەوە ببەن بۆ دوبەی".

قادر قادری جەختیکردەوە کە ئەو کانییە دەبێت بە هەر شێوەیەک بێت لە هەجیج بمێنێتەوە و رێگە بگیرێت لە لەناوبردنی بە مەبەستی دروستکردنی بەنداو بە هۆی ئەوەی داهاتی ئەو کانییە لە نەوتی کەرکووک زیاترە.

کانی بڵ یەکێکە لە شوێنە سەرنجڕاکێشەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان. کانییەک کە لە دڵی شاخەکانی شاهۆوە دێتەدەرو بە کورتترین رووباری جیهان ناوبانگی دەرکردووە کە درێژیەكەی 15 مەترە. یەکێکە لە پاکترین ئاوەکانی خواردنەوەی جیهان.

کانی بڵ له‌ ئه‌نجامی به‌ستنی به‌نداوی داریان ده‌خرێته‌ ژێر ئاو و نوقم ده‌بێت، له‌ حاڵێکدا که‌ ئه‌م کانییه‌ توانای دابینکردنی ئاوی خواردنه‌وه‌ی دوو میلیۆن که‌سی هه‌یه‌.

12/07/2014

بزووتنەوەی حەماسی فەلەستنی چەند مووشەكێكی  جۆری G80 ئاراستەی تەلئەبیبی پایتەختی ئیسرائیل دەكات و بۆ یەكەمجاریشە مووشەكەكان بگەنە ئەو شوێنە.

ئێستا لە تەلئەبیب زەنگی ئاگاداركردنەوە لێدراوە و بزووتنەوەی حەماسیش هەڕەشەی ئەوەدەكات كە ئەمشەو تەلئەبیب مووشەكباران بكات.

چەند رۆژێكە گرژی و ئاڵۆزی و هێرشی مووشەكی و ئاسمانی لە نێوان سوپای ئیسرائیل و هێزەكانی بزووتنەوەی حەماس بەردەوامە، بە پێی ئامارێكی وەزارەتی تەندروستی كەرتی غەززەش لە ماوەی هەفتەیەكی گرژییەكاندا تاوەكو ئێستا ژمارەی قوربانییەكانیان گەیشتووەتە 120 كوژراو و 920 بریندار.

ئیسرائیل و فەڵەستین بەردەوامن لە تۆمەتباركردنی یەكتری و ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەكگرتووەكانیش بەردەوامە لە گفتوگۆكردن لەبارەی دۆزینەوەی چارەسەرێك بۆ گرژییەكانی نێوان ئەو دوولایەنە و راگرتنی هێرشەكانی سەر یەكتر. 

12/07/2014

حوسێن دەهاشی، كە دەرهێنەرێكی ئێرانییە و ئێستاش لێكۆڵەرەوەیە لە سەنتەری پلاندانانی سەر بە كۆماری ئیسلامیی ئێران، لە ئەكاونتی تایبەتی خۆی لە تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبووك بابەتێكی دەربارەی ساختەكردنی فیلمی " ریسالە" لەلایەن تەلەفزیۆنی ئێرانەوە نووسیوە.

بەپێی وتارەكەی حوسێن ناوی پاڵەوانانی فیلمەكە ساختەیان تێدا كراوە و بە ناوی دیكە گۆڕدراون و هەندێك گرتە و رستە لادراون ‌و هەندێكیشی بۆ زیادكراوە لەكاتێكدا بۆ زمانی فارسی وەرگێڕدراوە بۆئەوەی لەگەڵ بیروباوەڕی شیعەكان بگونجێت.

ناوی ئەبوبەكری سدیق لابراوە

یەكەم گرتەی ساختەكراو ئەوەیە كاتێك لە فیلمەكەدا ئەبوتاڵیب لە زەید دەربارەی ئەو كەسانە پرسیاردەكات، كە زانیویانە پێغەمبەر لەسەر لوتكەی چیاكە سرووشی بۆ هاتووە، زەیدیش لە ڤێرژنە فارسییە دۆبلاژكراوەكەدا دەڵێت " ژنەكەی خەدیجە و كوڕەكەت عەلی". ئەمەش لەكاتێكدایە لە ڤێرژنە عەرەبییەكە و راستییەكەی، زەید دەڵێ "خەدیجە و عەلی و ئەبوبەكری هاوڕێی"، بەڵام ئێرانییەكان ناوی ئەبوبەكریان بڕیوە لە كاتی دۆبلاژكردنەكەدا.

لە گرتەیەكی دیكەدا، كە تێیدا عەلی كوڕی ئەبی تاڵیب لەسەر جێگای پێغەمبەر (د.خ) دەخەوێت هەندێك دەستەواژە بۆ پیاهەڵدانی عەلی زیادكراوە، كە لە ڤێرژنە عەرەبی و ئینگلیزییەكەی فیلمەكەدا بوونیان نییە.

ناوی عومەری كوڕی خەتاب سڕدراوەتەوە

لەو گرتەیەدا، كە تێیدا دوای تەواوبوونی بنیادنانی مزگەوتی پێغەمبەر لە شاری مەدینە حەمزەی كوڕی عەبدولموتەڵیب دەڵێت "مزگەوتەكە لە شتێكی كەمە بۆ ئەوەی وایلێبكات خەڵك بەدەوری كۆببنەوە"، لە وەڵامدا لە گرتە دۆبلاژكراوەكەدا عەماری كوڕی یاس دەڵێت "دەنگی مسوڵمان دەبێتە هۆی رێگەدان بە نوێژكردن .. وەك چۆن عەلی كوڕی ئەبوتاڵیب بۆ یەكەمجار لە كەعبە بانگی دا"، كەچی لە راستیدا عەماری كوڕی یاس دەڵێت "دەنگی مسوڵمان دەبێتە هۆی رێگەدان بە نوێژكردن، وەك چۆن عومەری كوڕی خەتاب و ژمارەیەك لە مسوڵمانان ئاماژەیان پێداوە".

جارێكی دیكە ناوی ئەبوبەكر سڕدراوەتەوە 

لە چوارەم گرتەدا دووبارە ناوی ئەبوبەكر دەسڕدرێتەوە لەكاتێكدا عەبدوڵڵای كوڕی ئەبوسروور بە موهاجیرەكان دەڵێت، كە قورەیشییەكان چیان لە موڵك و ماڵیان كردووە لە مەككە، عەبدوڵڵا لە فیلمە دۆبلاژەكە دەڵێت "دوكانی  هاوەڵانی پێغەمبەریان فرۆشتووە، ئەوەی هەتانبوو فرۆشتوویانە". لە كاتێكدا سكرێپتە راستییەكەی ئەوەیە " دوكانەكەی ئەبوبەكر فرۆشراوە. تەنانەت ماڵەكەی پێغەمبەریش لەمە رزگاری نەبووە". واتا لێرەشدا دووبارە ناوی ئەبوبەكر سڕدراوەتەوە و لە شوێنیدا ناوی "هاوەڵانی پێغەمبەر" بەكارهاتووە. 

ئێرانییەكان بەهۆی زانینی راسیتییەكان تو‌وڕەبوون 

چالاكوانە ئێرانییەكان ئەم ساختەكردنە بۆ ئەو عەقڵیەتە تایەفگەریە  دەگەڕێننەوە، كە ئەو كەسانەی لە تەلەفزیۆنی ئێرانی كاردەكەن هەیانە و بە‌وهۆیەوەش ئامادەن مێژوو لە فیلمە سینەماییەكانیش بگۆڕن.

هەندێكی دیكە ئەم كارە بە كارێكی "نا ئەخلاقی" وەسف دەكەن و داوا لە تەلەفزیۆنی ئێرانی دەكەن ئەگەر بە فیلمی "ریسالە" رازی نییە با بەپێی وتە و بیروباوەڕی شیعەكان فیلمێك دەربهێنێت نەوەك ساختەی بكات

12/07/2014