وەزیری دەرەوەی تورکیا رایگەیاند، تا پێویست بکا لەگەڵ عێراقدان، یان ئەگەر هەر نەشبوو، لەگەڵ ئەو هەرێمەی موسڵی کۆنیش لە خۆدەگرێ بە کەرکوک و هەولێر و موسڵەوە، لە پەیوەندیەکی نزیکادا دەبن.
وەزیری دەرەوەی تورکیا ئەحمەد داودئۆغڵو لەبارەی عێراقەوە، تیشکی خستە سەر ئەوەی کە لە ماوەیەکی نزیکدا سەرۆکی تازە هەڵبژێردراوی پەرلەمانی عێراق سەلیم جبوری سەردانی تورکیا دەکات.
ئه‌و نه‌يشارده‌وه، کە سەرەتا هەموو هەوڵەکان بەو ئاڕاستەیەدابوون کە سەرۆکی پێشووی پەرلەمان ئوسامە نوجێفی بەردەوام بێ لەسەر کارەکەی، بەڵام دوای راوێژکردن بە تورکیا و بە مەبەستی دەستبەرداربوونی نوری مالکی لە پۆستەکەی، هاوکات ناوبراویش دەستبەرداری پۆستەکەی بووە.
داودئۆغڵو لە میانی بەشداریکردنی لە بەرنامەیەکی تەلەفیزیۆنیدا، باسی لە پرسە هەنووکەییەکانى عێراق کرد و هه‌ڵوێستى وڵاته‌كه‌ى له باره‌يانه‌وه خسته‌ڕوو.
لەبارەی یەکپارچەیی خاکی عێراقەوە، داودئۆغڵو تورکیای بە ناوچەیەک ناوبرد کە دیواری چواردەوری بە خراپی چنراوە و رایگەیاند، ناوبەناو دەبێ بە چەندین هەڵمەتی ئاشتیخوازانە ئەو دیوارە چاک بکرێتەوە.
لەوبارەیەوە وتی: "بۆ ئێمە تا پێویست بکا لەگەڵ عێراقداين، یان ئەگەر هەر نەشبوو، لەگەڵ ئەو هەرێمەی موسڵی کۆنیش لە خۆدەگرێ بە کەرکوک و هەولێر و موسڵەوە، لە پەیوەندییەکی نزیکدا دەبین، کە ئەمە بەرپرسیارێتییەکی مێژوویی ئێمەیە".
وتیشی: "گرنگ ئەوەیە چارەسەرێک بێتە ئاراوە، کە عێراق مافی گەلانی خۆی دابین بکا، لە ناوخۆ و لە دەرەوەی عێراقیش نابێ کەس پەیوەندی نێوان تورکیا و هەرێمی کوردی یان ئەو پەیوەندییەی لە موسڵ دروست بووە، بە هەڕەشە بۆسەر خۆیانی بزانن".
وەزیری دەرەوەی تورکیا ئەحمەد داودئۆغڵو لەبارەی هێرشەکانی ئیسرائیل بۆسەر غەززە رایگەیاند، کە ئەو وڵاتە لەو رێگەیەوە دەیەوێ چاوترسێنی لایەنی بەرامبەر بکا و ناوبەناو ئەو ژێرخانەی بە ماوەیەکی کەم و بە شێوەیەکی گران هاتووەتە ئاراوە، بیڕوخێنێ و هاوکات بە سیاسەتێکی ئیسرائیلی وەسف کرد، بۆ "بەجولەکەکردنی" ناوچەکان.
وەزیرەی دەرەوەی تورکیا هێرشەکانی ئیسرائیلی بۆسەر غەززەی بە "تاوانێکی نامرۆڤانە" وەسف کرد و ئاماژەی بەوەدا کە ئەو هێرشانە بە هیج شێوەیەک لەباری یاسای نێودەوڵەتییەوە کارێکی یاسایی نییە.
داودئۆغڵو ئیسرائیلی بە دەوڵەتێکی بەرژەوەندیخواز لەقەڵەم دا کە لە ئێستادا "لاوازبوونی وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە هەل دەزانێ بۆ سەرلەنوێ سزادانی گەلی فەلەستین".
وەزیری دەرەوەی تورکیا باسی لەوە کرد کە هیچ لایەک ناتوانێ رێگر بێ لە ئیرادەی گەلی فەلەستین بۆ دروستبوونی دەوڵەت، بەتایبەت هۆشداری دایە ئیسرائیل و وتی: "ئیسرائیل ئەگەر پێێوایە بەهۆی ئەو خەباتە ناوخۆییەی لە رۆژهەڵاتی ناوه‌ڕاستدا هەیە، دەیەوێ سوودێک وەربگرێ و لە رێی پاکتاوی گەلی فەلەستینەوە بڵێ کۆتایی بە حەماس دێنم و ئیدارەیەکی نزیک لە خۆی دروستبکا، ئەوە دەکەوێتە گەورەترین هەڵەوە و خۆی هەڵدەخەڵەتێنێ".
داودئۆغڵو وتەکانی سەرۆک وەزیرانی تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆغانی بیرهێنایەوە کە لە کۆبوونەوەی لەگەڵ باڵیۆزاندا رەخنەی سەبارەت بە "پێکهاتەی هاوتەریب" گورتبوو و مانشێتی زۆرێک لە رۆژنامەکانی بیرهێنایەوە و وتی : "لە بری ئەوەی وتە دوور و درێژەکانی ئەردۆغان لەسەر پاراستنی فەلەستین زیاتر گرنگی پێ بدەن، هاتوون چواندنی هیتلەریان بە پەرلەمانتارێکی ئیسرائیلی کردووەتە مانشێت". ئەوەشی بە پەیامێک بۆ یەکێک لە لایەنەکان وەسف کرد.
داودئۆغڵو دڵنیایی دایە هەموو لایەک کە رووبەڕووبوونەوەی "پێکهاتەی هاوتەریب" کارێک نییە دژی هیچ رێکخراوێکی کۆمەڵگەی مەدەنی بێ، بەڵکو بە "رووبەڕووبوونەوەی ئەو گروپە چەتەگەرییەی" وەسف کرد کە هەوڵ دەدا لە رێی سکاڵاکردن لە دژی حکومەتی تورکیا لە ناوەندەکانی جیهاندا، تورکیا بێ هه‌ژموون بکات.
سه‌رچاوه: ئه‌نادۆڵۆ
17/07/2014
