هاوسەرۆكی دەم پارتی ڕایدەگەیەنێت، کاتژمێری سەدەی یەکەم لەسەر ئینکاری کورد دامەزرا؛ وەرن با هەموومان کاتژمێری تورکیا بۆ ئاشتی لە سەدەی دووەمدا دابنێین و دەشڵێت: کورد لەم سەدەیەدا تووشی ستەمێکی گەورە بووە، چونکە هەرچەندە حکومەتەکان دەگۆڕدرێن، بەڵام پەیوەندی نێوان کۆمار و کورد ناگۆڕێت.
تونسێر باکرهان، هاوسەرۆكی دەم پارتی لە کۆبوونەوەی هەفتانەی حزبەكەی ڕایگەیاند، من نەمدەویست وتارەکەم بە شتێکی نەرێنی دەستپێبکەم، بەڵام بەداخەوە ئەحمەد ئۆزەر، سەرۆکی شارەوانی ئێسێنیورت، کە لە یادی سەد ساڵەی کۆماردا وەک ئیرادەی گەل هەڵبژێردرا، ئەمڕۆ دەستبەسەر کرا.
ڕاشیگەیاند، ئێمە لەبەردەم ئۆپەراسیۆنێکی دیکەداین بە پێچەوانەی ویستی خەڵکەوە. سەرۆکی شارەوانی ئێسێنیورت بە کۆدەنگی شارەکە هەڵبژێردرا. کاندیدی پارتی کۆماریخوازی گەل بوو، وادیارە کەسانێک تووشی شڵەژان بوون، چونکە ئەحمەد ئۆزەر شارەوانییەکی دیموکراسی و سۆسیالیستی جێبەجێ کرد.
وتیشی، “یەک سەدەی کۆمارمان بەجێهێشتووە. لە سەدەی ڕابردوودا گەلان و بیروباوەڕ و گروپە جۆراوجۆرەکان بە تورکیشەوە زەبر و زەبر و زەبرێکی زۆر جددییان بەسەردا هات. لە سەدەی ڕابردوودا دۆخێکی چاوەڕوانی ترس سەریهەڵدا، ئێمە لە سیستەمێکی وادا دەژیاین کۆمار نەیتوانی دیموکراسی بکات، چونکە لە دیموکراسی دەترسا. کۆمار نەیتوانی ئامانجەکانی خۆی بگات و زۆر لە دوای ئامانجەکانی کەوت”.
ئاماژەی بەوەشكرد، بوو بە کۆماری کەمینەیەکی کەم. خزمەتی کەمینەیەکی بچووکی دەکرد. لە ڕاستیدا جەوهەری کۆمار دیموکراسییە، بەڵام بەداخەوە دیموکراسی ڕووی نەدا.
جەختیشی كردەوە، هەریەک لە ئێمە شایەتحاڵ و تۆمەتبار و چەوساوەی سەدەی یەکەمی کۆمارین. لە هەمووی زیاتر کورد لەم سەدەیەدا تووشی ستەمێکی گەورە بووە. چونکە هەرچەندە حکومەتەکان دەگۆڕدرێن، بەڵام پەیوەندی نێوان کۆمار و کورد ناگۆڕێت. لەسەر بنەمای ئینکاری و ستەم بەردەوامە.
هاوسەرۆكی دەم پارتی وتیشی، “ئەم وڵاتە ١٠٠ ساڵە ترلیۆن دۆلاری بۆ مردن و جەمسەرگیری خەرج کردووە. بەڵام، چی هەیە؟ کێشەیەکی چارەسەرنەکراوی کورد و دیموکراسییەکی نەبوو. ئەوان کاتێک کۆمار دامەزرا دەیانگوت “مانەوە”، بەڵام دوای ١٠٠ ساڵ، هێشتا دەڵێن “مانەوە”. بەداخەوە عەقڵی ئینکاریگەر تەنانەت یەک هەنگاویش نەیتوانی کۆمار بەرەو پێشەوە ببات. ١٠٠ ساڵە بە هەڵە حوکمڕانی وڵاتیان کردووە. ئەگەر دوای 100 ساڵ هەر باسی “مانەوە” بکرێت و باسی کێشەی مانەوە بکرێت، مانای وایە کارێکی هەڵە کراوە. ئەگەر ئەوانەی وڵات بەڕێوەدەبەن بتوانن دان بەوەدا بنێن کە لە سەدەی ڕابردوودا هەڵەیان کردووە، ئەوا دەتوانین بەرەو پێشەوە بچین”.
٣٠/١٠/٢٠٢٤