فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

4851101672013 444

پێ به‌پێی به‌دامه‌زراوه‌یی بوونی داموده‌زگاكانی هه‌رێمی كوردستان له‌سه‌ر ئاستی ناوخۆدا، له‌سه‌ر ئاستی په‌یوه‌ندییه‌ ده‌ره‌كییه‌كانیش گه‌شه‌سه‌ندنی به‌رچاو هاتۆته‌ ئاراوه‌‌و په‌یوه‌ندییه‌ حزبییه‌كان گۆڕانكارییان به‌سه‌ردا هاتووه‌‌و چوونه‌ته‌ قاڵبی دیپلۆماسییه‌وه‌، وه‌ك چۆن زۆرێك له‌وڵاتانی ده‌وروبه‌رو جیهان كونسوڵگه‌ریی خۆیان له‌هه‌ولێر كردۆته‌وه‌، له‌هه‌ندێك له‌وڵاتانیش نوێنه‌رایه‌تیی حكومه‌تی هه‌رێم كراوه‌ته‌وه‌‌و بۆته‌ پردی په‌یوه‌ندیی له‌نێوان هه‌رێم‌و ئه‌و وڵاتانه‌دا به‌مه‌به‌ستی گه‌شه‌پێدانی ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ له‌سه‌ر ئاستی سیاسی‌و ئابووریی‌و كه‌لتووری، به‌م دواییانه‌ش حكومه‌تی هه‌رێم نوێنه‌رایه‌تیی خۆی له‌ ئیسپانیا كرده‌وه‌‌و دابان شه‌ده‌ڵه‌-ی وه‌ك لێپرسراوی نوێنه‌رایه‌تییه‌كه‌ ده‌ستنیشان كرد، به‌مه‌به‌ستی له‌نزیكه‌وه‌ ئاگاداربوون له‌ئاستی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌ولێر‌و مه‌درید‌و له‌ڕووی سیاسی‌و ئابووری‌و كه‌لتووریی‌و ئاگایی ئیسپانییه‌كان له‌كورد‌و دۆخی ئێستای هه‌رێم، به‌پێویستمانزانی ئه‌م دیداره‌ له‌گه‌ڵ لێپرسراوی نوێنه‌رایه‌تییه‌كه‌ بكه‌ین.
*ئیسپانییه‌كان تاچه‌ند ئاشنان به‌ كه‌لتووری كوردو هه‌رێمی كوردستان؟
-هیچ شتێك ده‌رباره‌ی هه‌رێمی كوردستان نازانن. ئه‌وانه‌ی له‌هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌ ده‌هاتن، پێشتر به‌ خه‌ڵكی كازاخیستان و توركمه‌نستان تێده‌گه‌یشتن، به‌ڵام كه‌سانی دیپلۆماتكار یان شاره‌زا له‌ بواری جوگرافیا ده‌یانزانی هه‌رێمی كوردستان كه‌وتۆته‌ چ شوێنێكه‌وه‌، به‌ڵام بۆ ئێمه‌ سه‌ره‌تایه‌كی زۆر سه‌خت بوو، ئیسپانیا خۆی سیستمێكی هه‌رێمایه‌تیه‌و دوو هه‌رێمی هه‌یه‌ ململانێیه‌كی زۆر سه‌ختیان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ند، تاڕاده‌ی خوێنڕژان و لێكتر كوشتن. بۆ نمونه‌ هه‌رێمی باسكه‌كان، هه‌رێمێك بوو كه‌ ساڵه‌های ساڵ له‌لایه‌ن وڵاتانی ئه‌وروپاو ئیسپانیاوه‌ به‌ تیرۆریست ده‌ناسرا، بۆ سه‌ربه‌خۆیی خۆیان به‌رده‌وام له‌ شه‌ڕدا بوون له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ئیسپانیا، هه‌رێمی كه‌ته‌لۆنیاش هه‌یه‌ كه‌ شه‌ش- حه‌وت مانگ ده‌بێ هه‌ڵبژاردنێكیان كردووه‌، له‌ژێر دروشمی «كه‌ته‌لۆنیا به‌ره‌و سه‌ربه‌خۆبوون»، به‌ڵام ئه‌و پڕۆسه‌یه‌ هه‌تا ئێستا سه‌ری نه‌گرتووه‌.
ئێمه‌ش سه‌ره‌تا وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ده‌ستبه‌كار بووین، له‌وێ هه‌موو ده‌رگاكان به‌ڕووی ئێمه‌دا واڵا نه‌كراو پێشوازییه‌كی گه‌رم و گوڕمان لێنه‌كرا، چونكه‌ وا هه‌ست ده‌كرا  ئێمه‌ هاتووین پڕوپاگه‌نده‌ بۆ سه‌ربه‌خۆیی هه‌رێمه‌كه‌مان بكه‌ین. كاتی ویست تاتوانیمان به‌رچاو روونی بده‌ینه‌ لایه‌نی په‌یوه‌ندیدار (وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌) له‌ئیسپانیا كه‌ هاتووین وه‌ك نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم، هاوشانی نوێنه‌رایه‌تییه‌كانی ترمان له‌ ئه‌وروپاو ئیسپانیاو ئه‌مریكاو ئێران، ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت په‌یوه‌ندی ئابووری، سیاسی، دیپلۆماسی و كلتوری دروست بكه‌ین، هه‌روه‌ها ئێمه‌ نوێنه‌رایه‌تیی به‌رژه‌وه‌ندیی هه‌رێمێك ده‌كه‌ین كه‌ ناوی هه‌رێمی كوردستانه‌، دڵنیاشتان ده‌كه‌ینه‌وه‌  نامانه‌وێت ده‌ست وه‌ربده‌ینه‌ كێشه‌ ناوخۆییه‌كانتان، بوونی ئێمه‌ له‌ مه‌درید ئه‌و دڵنیاییه‌ی پێدان كه‌ ده‌مانه‌وێت به‌ پله‌ی یه‌كه‌م په‌یوه‌ندیمان له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ند باش بێت و بتوانین ئه‌و پردی په‌یوه‌ندییانه‌ دروست بكه‌ین له‌گه‌ڵ وڵاتی ئیسپانیا.
*ئێوه‌ وه‌كو نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم له‌ئیسپانیا، وابزانم له‌چه‌ند وڵاتێكی تری ئیسكاندیناڤیاش نوێنه‌رایه‌تیمان هه‌یه‌، ئه‌مانه‌ ره‌زامه‌ندی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی عیراقیان له‌سه‌ره‌ بۆ ئه‌وه‌ی ئاسته‌نگتان بۆ دروست نه‌كه‌ن؟
-په‌یوه‌ندییه‌كانی حكومه‌تی هه‌رێم زیاتر له‌ ده‌ره‌وه‌ی باڵیۆزخانه‌ی عیراقن، بڕگه‌یه‌كیش هه‌یه‌ له‌ ده‌ستووری عیراقدا ده‌بێ ئه‌و نوێنه‌رایه‌تیانه‌ هه‌ڵگری شوناسی دیپلۆماسی بن، به‌ڵام تائێستا ئه‌و پرسه‌ له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ند یه‌كلا نه‌بۆته‌وه‌. بۆ پرسی په‌یوه‌ندی نێوان نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌ت و باڵیۆزخانه‌كان، بێگومان باڵیۆزخانه‌كان به‌م كردنه‌وه‌ی نوێنه‌رایه‌تیانه‌ رازی نین، به‌ڵام دیسان ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر ئه‌و باڵیۆزه‌ی كه‌ له‌و وڵاته‌ هه‌یه‌، ده‌توانێ په‌یوه‌ندییه‌كی باش و پته‌و دروست بكات، چونكه‌ ئێمه‌ وه‌ك نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم هێشتا به‌شێكین له‌ عیراق. له‌ زۆر په‌یوه‌ندی ره‌سمیدا پێویستمان به‌هاوكاری باڵیۆزی عیراق ده‌بێت، چونكه‌ ئه‌و نوێنه‌ری هه‌موو عیراقه‌و له‌ هه‌مان كاتیشدا ئه‌و خاوه‌نی پاسپۆرتی دیپلۆماسییه‌ كه‌ئێمه‌ وه‌كو نوێنه‌رایه‌تییه‌كان تائێستا دامه‌زراوه‌یه‌كی دیپلۆماسی نین. خۆشبه‌ختانه‌ له‌ ئیسپانیا، له‌وه‌تی من له‌وێم دوو باڵیۆز هاتوون هه‌ردووكیان كه‌سایه‌تی گونجاون و خۆیان هه‌رێمی كوردستان باش ده‌ناسن و ئه‌و پێشكه‌وتنه‌ی هه‌رێمی كوردستان بۆ داهاتووی عیراق له‌ قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن و پێیان باشه‌ له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا حه‌ساسیه‌ت و گرفت دروست نه‌كه‌ن. ئێمه‌ش دڵنیایان ده‌كه‌ینه‌وه‌ وه‌كو به‌شێك له‌ نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم، نوێنه‌رایه‌تی به‌شێك له‌ عیراق ده‌كه‌ین و هه‌میشه‌ ده‌مانه‌وێت له‌ چوارچێوه‌ی عیراقدا كار بكه‌ین و جه‌نابی مام جه‌لال سه‌رۆك كۆماری عیراقه‌و وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی عیراق كورده‌، به‌ڵام وڵاتیش هه‌یه‌ نه‌گونجان هه‌یه‌و كێشه‌ هه‌یه‌.
*تاچه‌ند توانیوتانه‌ ئه‌و باڵانسه‌ راگرن كه‌ هه‌م تایبه‌تمه‌ندیی هه‌رێمی كوردستان له‌به‌رچاو بگرن، هه‌م باڵیۆز له‌وه‌ دڵنیا بكه‌نه‌وه‌ له‌وه‌ی كه‌ ئه‌ركی ئێوه‌ خزمه‌تكردنه‌ به‌كۆی پرۆسه‌ی سیاسیی عیراق؟
-شتێك هه‌یه‌ لێره‌دا پێویسته‌ بیزانین. باڵیۆزخانه‌كان زۆربه‌یان له‌ قه‌یراندان. كه‌سی شاره‌زاو پسپۆڕ له‌باڵیۆزخانه‌كاندا كار ناكه‌ن. زۆرجار له‌لایه‌ن حزب و گروپه‌ جیاوازه‌كانه‌وه‌ دیپلۆماتكار ده‌ستنیشان ده‌كرێت ئه‌گه‌ر گونجاویش نه‌بن. زۆر جار شت هه‌بووه‌ په‌یوه‌ندی به‌ ئێمه‌شه‌وه‌ نه‌بووه‌، زیاتر په‌یوه‌ندی به‌ باڵیۆزخانه‌ی عیراقه‌وه‌ هه‌بووه‌، به‌ڵام به‌هۆی ئێمه‌وه‌ جێبه‌جێ كراوه‌، چونكه‌ ئێمه‌ توانیومانه‌ زیاتر ئه‌و كارانه‌ رایی بكه‌ین، به‌ڵام له‌لایه‌ن باڵیۆزخانه‌ی عیراقیه‌وه‌ كێشه‌ی بۆ دروست ده‌كرێت، ئه‌و كێشانه‌ی له‌ عیراق هه‌یه‌، له‌وێ ره‌نگدانه‌وه‌یه‌كی زۆر خراپی هه‌بووه‌.
جگه‌ له‌ كاروباری سیاسی، تاچه‌ند هه‌وڵتانداوه‌ كۆمپانیاو لایه‌نه‌ وه‌به‌رهێنه‌كانی ئه‌و وڵاته‌ به‌ هه‌رێمی كوردستان و بازاڕی كوردستان ئاشنا بكه‌ن؟
-چالاكییه‌كانی ئێمه‌ له‌سێ بواری سه‌ره‌كیدا خۆی ده‌بینێته‌وه‌، به‌ پله‌یه‌ یه‌كه‌م: په‌یوه‌ندییه‌ گشتییه‌كان و میدیایه‌. به‌ پله‌ی دووه‌م: په‌یوه‌ندیی ئابووری، دوای ئه‌وه‌ش په‌یوه‌ندیی كلتووری كه‌ له‌ناو په‌یوه‌ندیی كلتووریدا به‌رنامه‌ی خوێندن و تواناسازی و خوێندنی باڵاش له‌خۆده‌گرێت. ئه‌و په‌یوه‌ندییانه‌ی سه‌ره‌تا باسمان كرد، زیاتر په‌یوه‌ندیی سیاسین و له‌سه‌ر ئاستی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌و هه‌رێمه‌كان و له‌گه‌ڵ ئه‌نجومه‌نی پارێزگا، به‌رده‌وامن و قۆناغێكی باشیشی بڕیوه‌. سه‌باره‌ت به‌ په‌یوه‌ندیی ئابووری، ئیسپانیا به‌قه‌یرانێكی ئابووریی زۆر قورسدا تێده‌په‌ڕێت. ئه‌وان پێویستیان به‌وه‌یه‌ بچنه‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵات و هه‌وڵبده‌ن بازاڕی نوێ بۆخۆیان بدۆزنه‌وه‌. ئێمه‌ په‌یوه‌ندیمان به‌ زۆر سه‌نته‌ری ئابووری گه‌وره‌وه‌ كردووه‌، وه‌ك وه‌زاره‌تی بازرگانیی ئیسپانیا، ژووره‌ بازرگانییه‌كانیان، چه‌ند سه‌نته‌رێكی گرنگی ئیسپانی كه‌ لێكۆڵێنه‌وه‌ بۆ كاروباری ئابووری ده‌كه‌ن. سه‌رنجمان راكێشاون بۆ هه‌رێمی كوردستان ده‌توانین به‌ دوورگه‌یه‌كی ئاشتی ناوی به‌رین له‌ ناوچه‌كه‌دا، سوریا تووشی ئه‌م هه‌موو كێشه‌و قه‌یرانه‌ بووه‌، گه‌مارۆی ئابووری قورس خراوه‌ته‌ سه‌ر ئێران، باری ئه‌منی له‌ باشووری عیراق زۆر خراپه‌. هاوكات چه‌ند چالاكییه‌كی ئابووریشمان ئه‌نجامداوه‌، ئه‌نجامه‌كه‌شی ئێستا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كۆمپانیای نه‌وت و گازی «ریپسۆل» هاتۆته‌ كوردستان و به‌دوای نه‌وتدا ده‌گه‌ڕێن. 12 تا 13 كۆمپانیای دیكه‌ هه‌ن له‌ ئیسپانیا كه‌ هاتوون بۆ ئێره‌و به‌شداری ده‌كه‌ن له‌ پڕۆسه‌ی ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی كوردستاندا. ئه‌گه‌ر له‌ من بپرسی، من ده‌ڵێم ئه‌وه‌ له‌ ئاستی تموحی ئێمه‌دا نییه‌، به‌ڵام مێژووی كاركردنی ئێمه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ دوو ساڵ. ئێمه‌ ساڵ و نیوێك خه‌ریك بووین تاكو سه‌ره‌تا ئاشنایان بكه‌ین به‌م هه‌رێمه‌. ئیسپانیا له‌ڕووی ئابوورییه‌وه‌ پێویستی به‌هه‌رێمی كوردستانه‌، ئه‌م چه‌ند ساڵه‌ زۆربه‌ی كۆمپانیاكانیان له‌ ئه‌مریكای لاتین ده‌ستبه‌كار بوون، چونكه‌ له‌ رووی زمان و مێژوو و كه‌لتوور زۆر لێك نزیكن. ئێستا له‌وێش كاره‌كانیان ته‌واو بووه‌و به‌دوای بازاڕی تازه‌دا ده‌گه‌ڕێن كه‌ هه‌رێمی كوردستان ده‌توانێت ئه‌م رۆڵه‌ ببینێت، ئه‌مه‌ش بێگومان كاری زیاتری پێویسته‌. كێشه‌یه‌كی تریش هه‌یه‌، ئه‌ویش كۆمپانیا توركییه‌كانه‌، به‌حوكمی ئه‌وه‌ی كه‌توركیا لێره‌وه‌ نزیكتره‌، نرخی كاڵاكانیان و گواستنه‌وه‌ هه‌رزانتره‌، به‌ڵام ئیسپانیا كه‌ وڵاتێكی دووره‌ ناتوانن كێبركێ بكه‌ن له‌گه‌ڵ كاڵاو به‌رهه‌می توركیدا.
*باسی فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی ده‌ره‌وه‌ت كرد، ئه‌وان تاچه‌ند توانیویانه‌ ببنه‌ چه‌ترێك بۆ كۆكردنه‌وه‌ی هه‌موو نوێنه‌رایه‌تییه‌كان و ئاگاداركردنه‌وه‌تان له‌ هه‌موو گۆڕانكارییه‌كانی ناوخۆ؟
-فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كان، فه‌رمانگه‌یه‌كه‌ له‌ناو ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و زۆر نزیكه‌ له‌سه‌نته‌ری بڕیار، زۆربه‌ی كاتیش ئه‌و زانیارییانه‌ی پێویسته‌ بڵاوی بكه‌ینه‌وه‌ بێگومان ده‌گاته‌ ده‌ستیان. وا پێویسته‌ وه‌زاره‌ت و داموده‌زگاكانیش له‌ڕێی فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانه‌وه‌ په‌یوه‌ندییان له‌گه‌ڵ وڵاتانی ده‌ره‌وه‌ هه‌بێت. فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كان ده‌بێ هاوشێوه‌ی هه‌موو وڵات بكرێته‌ فه‌رمانگه‌یه‌كی راسته‌قینه‌. فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كان درێغی نه‌كردووه‌ له‌ناردنی هه‌ر زانیارییه‌ك كه‌ئێمه‌ پێویستمان بووبێت، به‌ڵام بێگومان گرفتیش هه‌یه‌، ئێمه‌ له‌سه‌ره‌تای دروستكردنی په‌یوه‌ندییه‌كی پته‌وی دیپلۆماسیداین. ئه‌مه‌ش به‌بێ گیروگرفت نابێت، چونكه‌ تائێستا له‌ هه‌رێمی كوردستان زۆر خه‌ڵك هه‌یه‌ له‌گرنگی ئه‌م په‌یوه‌ندییانه‌ تێنه‌گه‌یشتووه‌و پێیانوایه‌ ئێمه‌ی نوێنه‌رایه‌تییه‌كان لێره‌ سه‌رقاڵی كاروباری بازرگانین، بۆیه‌ ده‌توانم بڵێم روونكردنه‌وه‌ی زیاتری پێویسته‌، بۆئه‌وه‌ی په‌یوه‌ندیی نێوان فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كان و داموده‌زگاكانی حكومه‌تی هه‌رێم پته‌وتر بێت.
*به‌پێی ئه‌و ته‌نگژه‌ ئابوورییه‌ی ئیسپانیای گرتۆته‌وه‌، ئێمه‌ وه‌ك هه‌رێمی كوردستان تاچه‌ند ده‌توانین وابكه‌ین كۆمپانیا وه‌به‌رهێنه‌كانی ئه‌و وڵاته‌ روو بكه‌نه‌ هه‌رێمه‌كه‌مان؟
-رێژه‌ی بێكاری له‌ئیسپانیا له‌نێوان 28% بۆ 30% دایه‌، 50%ی گه‌نجه‌كانی بێكارن. ئێستا حكومه‌ته‌كه‌یان هه‌وڵده‌دات زۆربه‌ی مووچه‌ خۆران بخاته‌ سه‌ر كه‌رتی گشتی ئه‌مه‌ كارێكی زۆر زه‌حمه‌ته‌. كۆمپانیا بچوكه‌كان شانسی تێپه‌ڕاندنی ئه‌م دۆخه‌یان زۆر كه‌مه‌، هه‌موو ساڵێك 2000 كه‌س له‌ ئیسپانیا كاره‌كانیان له‌ده‌ست ده‌ده‌ن. ئێمه‌ هه‌وڵمانداوه‌ هه‌رێمی كوردستان به‌ بازرگان و كۆمپانیاكان بناسێنین، به‌ڵام له‌ڕووی مێژووییه‌وه‌ ئه‌م په‌یوه‌ندییه‌، په‌یوه‌ندییه‌كی زۆر سست بووه‌، به‌ حوكمی ئه‌وه‌ی ئێمه‌و ئیسپانیا زۆر لێك دوورین. به‌رده‌وام كۆمپانیا ئیسپانییه‌كان روو له‌ئێمه‌ ده‌كه‌ن و زانیارییان پێ ده‌ده‌ین، ئه‌و پڕۆژه‌و ته‌نده‌رانه‌ی له‌لایه‌ن حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌ ده‌رده‌چن، پێیان ده‌ده‌ین و هه‌وڵ ده‌ده‌ین بێن سه‌ردانی هه‌رێم بكه‌ن، له‌گه‌ڵ لایه‌نی په‌یوه‌ندیدار له‌ حكومه‌تی هه‌رێم، ئێمه‌ ئاماده‌ین دانیشتن و دیداریان بۆ رێك بخه‌ین، به‌رنامه‌ی كاریان بۆ دابنێین، رۆژانه‌ سه‌رقاڵی ئه‌م كارانه‌ین، به‌ڵام لێك تێگه‌یشتنی ده‌وێ، ئه‌وان كه‌دێن بۆ ئێره‌، به‌شێوه‌ی بیركردنه‌وه‌ی ئه‌وروپی دێن، به‌ڵام له‌هه‌رێمی كوردستان شتێكی تر ده‌گوزه‌رێت له‌بواری بازرگانیدا، رووداوه‌كانیش زۆر خێران. هه‌رێمی كوردستان تاڕاده‌یه‌ك بۆته‌ جێی سه‌رنجی كۆمپانیا بیانییه‌كان، له‌ سه‌ردانی عیماد ئه‌حمه‌د جێگری سه‌رۆكی حكومه‌ت بۆ ئیسپانیا، یه‌كێك له‌ پرسه‌كان كه‌ تاوتوێ كرا ئابووری بوو، ئه‌وانیش به‌ڵێنیاندا بێن سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان بكه‌ن، بڕیاره‌ له‌مانگی 9ی ئه‌مساڵدا جێگری وه‌زیری ئابووری ئیسپانیا له‌گه‌ڵ ده‌یان خاوه‌ن كۆمپانیای به‌هێز بێن هه‌م به‌شداری ئه‌و پێشانگا نێوده‌وڵه‌تیانه‌ بكه‌ن له‌هه‌ولێرو سلێمانی، هه‌م سه‌ردانێكی سیاسی بۆلای لایه‌نه‌ سیاسییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان بكه‌ن.
*به‌شێك له‌ ئه‌ركه‌كانی ئێوه‌ ئه‌ركی كلتوورییه‌، ئیسپانیاش لای ئێمه‌ی كورد وه‌ك وڵاتێكی وه‌رزشی ناسراوه‌ كه‌ وه‌رزشیش به‌شێكه‌ له‌ كلتووری ئه‌و وڵاته‌. ئێوه‌ تاچه‌ند هه‌وڵتانداوه‌ به‌شێك له‌و وه‌رزشكاره‌ دێرینانه‌ هان بده‌ن له‌ كوردستان ناوه‌ندی وه‌رزشی و راهێنان بكه‌نه‌وه‌؟
-ئێمه‌ له‌ سه‌ره‌تای ده‌ستبه‌كاربوونمانه‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌كی ورد لێكۆڵینه‌وه‌مان له‌ كارو چالاكییه‌كانی ئه‌و یانه‌ وه‌رزشییه‌ گه‌ورانه‌ كرد، كه‌ دروست كردنی په‌یوه‌ندیی وه‌رزشی له‌گه‌ڵ ئیسپانیا چۆن ده‌كرێت. دواتر زانیمان ئه‌و یانه‌ گه‌ورانه‌ ئه‌كادیمیای وه‌رزشیان هه‌یه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵات. له‌ئه‌نجامی چه‌ند په‌یوه‌ندییه‌ك به‌یانه‌ی ریاڵ مه‌دریده‌وه‌ توانیمان بگه‌ینه‌ گرێبه‌ستێك بۆ هه‌رێمی كوردستان چوار ئه‌كادیمیای وه‌رزشی له‌ هه‌رێم بكه‌نه‌وه‌، له‌مانگی 9ی ئه‌مساڵدا ده‌كرێته‌وه‌. ئێستا ئێمه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌واندا گه‌یشتووینه‌ته‌ ئه‌نجامدانی گرێبه‌ستێك بۆ چوار ئه‌كادیمیا له‌هه‌ولێر، سلێمانی، گه‌رمیان و دهۆك كه‌ له‌قۆناغی جێبه‌جێ كردندان. به‌بۆچوونی من، ئێمه‌ زیاتر له‌و رێگه‌یه‌وه‌ ده‌توانین لێیان سودمه‌ند بین تاكو ئه‌ستێره‌یه‌كی كۆن كه‌ئێستا خانه‌نشین بووه‌ بهێنین سه‌ردانی هه‌رێم بكات. بۆ كردنه‌وه‌ی ئه‌و ئه‌كادیمیانه‌ خۆیان به‌رده‌وام راهێنه‌ر ده‌نێرن، لۆگۆی ئه‌وان به‌كار ده‌هێنین، كراس و تیشێرتی ئه‌وان به‌كار ده‌هێنین. پڕۆژه‌كه‌ش بۆ قۆناغێكی زۆر گه‌نجه‌، له‌ 7 ساڵ بۆ 9 ساڵ ده‌گرێته‌وه‌. ئه‌مه‌ قۆناغی یه‌كه‌مه‌ بۆ دۆزینه‌وه‌ی به‌هره‌و توانای منداڵی كورد له‌ بواری وه‌رزشیدا.
له‌گه‌ڵ یانه‌ی ئه‌تلاتیك و مه‌دریدیش له‌ په‌یوه‌ندیداین، به‌ڵام هێشتا له‌گه‌ڵیاندا نه‌گه‌یشتووینه‌ته‌ ئه‌نجامێكی دڵخۆشكه‌ر. یانه‌ی بارسێلۆنا له‌گه‌ڵ حكومه‌تی عیراق گرێبه‌ستیان ئیمزا كردووه‌. وه‌كو چالاكی كلتووری دیكه‌ش، ئێمه‌ ساڵانه‌ له‌وێ یادی نه‌ورۆز ده‌كه‌ینه‌وه‌و خۆشبه‌ختانه‌ ساڵی یه‌كه‌م نزیكه‌ی 150 كه‌سێك هاتبوون، ساڵی دووه‌م 450 كه‌س، ساڵی سێهه‌م 600 و ئه‌مساڵ 650 كه‌س هاتبوون كه‌هه‌مووی دانیشتووی ئیسپانیا بوون، زۆر كه‌سایه‌تی ئیسپانیش هاتبوون بۆ بینینی كلتووری كوردی و جلوبه‌رگی كوردی. له‌هه‌مانكاتدا ئێمه‌ پیشانگای مانگانه‌ یان وه‌رزی ده‌كه‌ینه‌وه‌، پیشانگای شێوه‌كاری و فۆتۆگرافیمان هه‌یه‌، له‌چوارچێوه‌ی به‌رنامه‌ی تواناسازیشدا ئێمه‌ هاوكاری 20 خوێندكار ده‌كه‌ین بێنه‌ ئیسپانیاو له‌ زانكۆكانی ئه‌وێ بخوێنن، به‌ڵام كێشه‌یه‌ك هه‌یه‌، تائێستا زۆربه‌ی خوێندكاره‌كانی ئێمه‌ له‌بواری تواناسازیدا روو له‌به‌ریتانیا یان ئه‌مریكا ده‌كه‌ن، ئه‌ویش به‌بۆنه‌ی زمانی ئینگلیزیه‌وه‌، به‌ڵام ده‌كرێ گرنگی زمانی ئیسپانیش بزانین كه‌ له‌سه‌رتاسه‌ری دنیادا 500 ملیۆن كه‌س به‌و زمانه‌ قسه‌ ده‌كات. له‌ئه‌مریكاش پاش زمانی ئینگلیزی، دووه‌م زمانی ره‌سمییه‌. هه‌رێمی كوردستان له‌بواری تواناسازیدا پێویستی به‌و هه‌مه‌ڕه‌نگییه‌ هه‌یه‌. ئێمه‌ له‌مانگی چواری ئه‌مساڵدا هه‌موو سه‌رۆكی زانكۆكانی كوردستانمان بانگهێشتی ئیسپانیا كرد بۆئه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی زانستی له‌گه‌ڵ زانكۆكانی ئه‌و وڵاته‌ دروست بكه‌ن، خۆشبه‌ختانه‌ ئێستا كارده‌كه‌ین له‌سه‌ر پته‌وكردنی بواری زانستی كه‌ئه‌ویش ده‌كه‌وێته‌ چوارچێوه‌ی كلتووره‌وه‌. كارو چالاكییه‌كانی تریش له‌سه‌ر ئاستی مۆسیقاو شێوه‌كاری و وه‌رزش به‌رده‌وامه‌، به‌ڵام ئێمه‌ هێشتا له‌سه‌ره‌تای په‌یوه‌ندیداین. له‌ماوه‌ی ده‌ستبه‌كاربوونی ئێمه‌دا سێ هه‌ڵبژاردنی گشتی كراوه‌ له‌و وڵاته‌، ئێمه‌ هه‌ر فریا كه‌وتووین خۆمان بناسێنین به‌ستافی نوێی حكومه‌ت، ئه‌و هه‌نگاوانه‌ی ئێمه‌ ناومانه‌ باشن، به‌ڵام ئامانجی ئێمه‌ زۆر گه‌وره‌تره‌ له‌وه‌ی كه‌ وه‌ك نوێنه‌رایه‌تی هه‌رێمی كوردستان لێره‌ كارده‌كه‌ین.
*هیچ داتایه‌كتان له‌به‌ر ده‌سته‌ سه‌باره‌ت به‌ ژماره‌ی كورده‌كانی ئه‌و وڵاته‌؟
-ژماره‌ی كورده‌كانی دانیشتووی ئیسپانیا زۆر كه‌مه‌. ره‌وه‌ندی كوردی له‌ئیسپانیا ناگاته‌ 50 كه‌س. هۆكاره‌كه‌شی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی كورد له‌هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌ زیاتر له‌ 1990وه‌ روویان له‌ ئه‌وروپا كرد سه‌رده‌می گرانی و گه‌مارۆی ئابووری عیراق بوو، زۆربه‌شیان روویان له‌و وڵاتانه‌ كرد كه‌ به‌رنامه‌ی سۆسیالیان هه‌بوو، هه‌م بۆ هاوكاری كردنی كه‌سوكاریان له‌هه‌رێم، هه‌میش خۆیان بتوانن وه‌ك سه‌ره‌تا ژیانی خۆیان له‌وێ ده‌ست پێ بكه‌ن. وڵاتانی ئیسپانیا، ئیتالیا، یۆنان به‌رنامه‌یه‌كی سۆسیالی به‌هێزیان نه‌بووه‌ هاوكاری په‌نابه‌ر بكه‌ن. بۆیه‌ كورده‌كان زۆر به‌كه‌می له‌و وڵاتانه‌ گیرساونه‌ته‌وه‌.
*جگه‌ له‌ بواری وه‌رزشی كه‌ ئیسپانیای پێ ناسراوه‌، جگه‌ له‌كۆمپانیاكان كه‌جه‌نابت باسی ده‌كه‌یت، وڵاتێكی گه‌شتیاریشه‌، هه‌رێمی كوردستان چه‌نده‌ ده‌توانێ سوود له‌و بواره‌ وه‌ربگرێت؟
- ئێمه‌ وه‌ك هه‌رێمی كوردستان تازه‌ ده‌زگایه‌كمان هه‌یه‌ به‌ناوی گه‌شتوگوزار، له‌گه‌ڵیاندا له‌ په‌یوه‌ندیداین، ساڵانه‌ چه‌نده‌ها بۆنه‌و چالاكی گه‌شتیاری هه‌یه‌، ئه‌مساڵ ئێمه‌ هه‌وڵماندا له‌ڕێی كه‌رتی تایبه‌ته‌وه‌ به‌شداری له‌یه‌كێك له‌ ده‌ پیشانگا نێوده‌وڵه‌تییه‌ گه‌وره‌كانی دنیا بكه‌ین كه‌ له‌شاری مه‌درید به‌ڕێوه‌ ده‌چێت، زۆربه‌ی وڵاتانی دنیا دێن له‌بواری گه‌شتیاریدا له‌وێ پڕوپاگه‌نده‌ بۆخۆیان ده‌كه‌ن. هه‌رێمی كوردستانیش به‌هاوكاری ده‌زگای گه‌شتوگوزار هاتن بۆ ئیسپانیاو ئێمه‌ هاوكاریمان كردن. ساڵی داهاتوو هه‌وڵده‌ده‌ین زیاتر به‌شداری پیشانگاكانی گه‌شتوگوزار بكه‌ین، حكومه‌تی ئیسپانیاش ده‌رگای واڵایه‌ بۆ گه‌شتیاری كورد، به‌ڵام تائێستا وه‌ك نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم میكانیزمێكمان نه‌دۆزیوه‌ته‌وه‌ بۆ پێدانی ڤیزای گه‌شتوگوزار به‌هاووڵاتیانی هه‌رێمی كوردستان. به‌ڵام زۆر سه‌خته‌ بۆ ئێمه‌ بتوانین كه‌فیلی ئه‌و خه‌ڵكه‌ بین كه‌ بچێت و بگه‌ڕێته‌وه‌. هیوادارم له‌دوای ئه‌وه‌ی عیراق له‌ژێر به‌ندی حه‌وت ده‌رچوو هاووڵاتیان بتوانن وه‌ك هه‌ر هاووڵاتی وڵاتێكی تر ڤیزای گه‌شتیاری وه‌ربگرن.

09/06/2014

 

uenfali sppi-250x160

لە ژێرناوی "پێش بە ئەنفالی سپی لە باشوورو رۆژهەڵات بگرن"

هاونيشتمانانی خۆشەویستی کورد!

کوردانی تێکۆشەر لە سەرانسەری جیهان!

ئەی هەموو ئەوانەی دڵتان بۆ کورد و کوردستان لێ دەدا!

کۆماری ئێسلامیی ئێران لەگەڵ هەموو هەوڵە جیددییەکانی پێشووی بۆ قەڵاچۆو لەناوبردنی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان، ماوەیەکە دەستی بە پیلانێکی رەشی گەورە لە رێگای مافیای سوپای پاسداران بۆ تێکدان‌و لەناوبردنی کۆمەڵگای کوردی رۆژهەڵات‌و باشووری کوردستان کردووە..

ئێستا کە رێژیم ناتوانێ بە شێوەی پێشوو جینوسایدو ئەنفالی کورد بکا وەک لە قارنێ، قەڵاتان، سۆفیان ،سەروکانی، زەردە و دەیان گوندی دیکە کە کردی، ماوەیەکە بە شێوەیەکی نوێ واتە ئەنفالی سپی بۆ لەناوبردنی کورد هەنگاو هەڵدینێتەوە.
کۆماری ئیسلامی بە لەناوبردنی پەنجا هەزار کوردی سڤیل‌و تیرۆری رێبەرانی کورد وەک قاسملوو و شەره‌فکەندی‌و چەند سەد تێکوشەری حیزب‌و رێکخراوە سیاسییەکانی دیکەی کورد لە دەرەوەی کوردستان‌و تورکیە‌و باشووری کوردستان‌و لە سێدارەدانی چەند هەزار زیندانیی سیاسی‌و مەدەنی‌و کوشتنی هەزاران کوڵبەر، قەناعەت ناکەن‌و وەک دوژمنی سەرەکی کورد بڕیاریان داوە کە لە ڕەگ‌و ریشەی کۆمەڵگای کوردی بدەن‌و هەڵیتەکێنن‌و لە ناوی بەرن. تاوان‌و گوناحی کورد تەنیا داوای ئازادی‌و مافی نەتەوەییەو بەس.
رێژیم بە دروستکردنی دەیان ئاشپه‌زخانە بۆ دروستکردنی ماددە سڕکەرەکان لە شاری سەردەشت‌و گوندەکانی دەوروبەری، ناوەندێکی مەترسیداری ساز کردووە بۆ ناردنی ئەو ماددە هوشبەرانە بۆ باشووری کوردستان‌و هەروەها مهابادی کردۆتە ترانزیت بۆ ناردنی شیشەو جۆرەکانی دیکە بۆ شارو گوندەکانی دیکەی رۆژهەڵاتی کوردستان.

هەڵوێستەو موقایسەیەکی نیسبی لە نێوان ئێستاو ٢٠ ساڵی پێشووی باشووری کوردستان دەریدەخا کە پەرەگرتن‌و تووشبوونی کوردی باشووری کوردستان بەو ماددە هۆشبەرانە وەک دیاردەیەکی مەترسیداری لێهاتووەو ئەو مەترسییە هەر لە پەرەگرتن دایەو زیندانەکانی باشوور پڕە لەو موادفروشانە کە بۆ پارە ئامادەن هەمووکارێک بکەن. ئەو کارە نالەبارەی رێژیم، جەنایەتێکی دیکەی دژی مرۆڤە کە دەبێ بە هاوکاریی هەموو لایەک پێشی پێ بگیرێ و لە قاو بدرێ.

مافیایی سوپای پاسداران کە ناوی لە لیستەی ڕەشی ئەمریکاش دایە بۆ دوو مەبەست ئەوهەنگاوە داوێژێ:

یەکەم مەبەستی سەرەکیی ڕیژیم لە پەرەپێدانی ماددەی هۆشبەر لە کوردستان تێکشکاندنی ئیرادەی ماف ویستیی لاوانی کوردو لە پەڕاوێزخستنی ئەو هێزە لەبن نەهاتوویە.

دووهەم مەبەستی ڕیژیم پەیداکردنی پارە لە ڕێگای بازاڕی ڕەشەوەیە کە سوپای پاسداران لەمێژە ئەو سەرچاوەیە بە کار دێنێ.

ئەرک و کاری ئێمەی کورد:

- حیزب و رێکخراوەکانی سیاسی لە رێگای تەلەویزیۆن‌و میدیای خۆیانه‌وه‌ کاری جیددی بۆ بەرپرچدانەوەی ئەم پیلانە رەشەی ریژیم بکەن.

- هەمووی کورد بە کۆ و بە تاک خۆی بە بەرپرس بزانێ هەر کارێکی لە دەستدێ لەو بارەوە ئەنجامی بدا.

- هەموو ئەوانەی هاوکاری رێژیم دەکەن و بازاڕی مادە سڕکەرەکانی بۆ گەرم ڕادەگرن، لە قاو بدرێن‌و لاوانی کوردی نێو خۆی کوردستان بۆ ئێفشا و تەمبێ کردنیان هەڵۆیستی پێویست بگرن.

- هوشیاری و ئاگاداربوونی بنەماڵەکان‌و هەر تاکێک کە هەم ئاگاداری ئەو پیلانانەی رێژیم بن‌و هەم هەموو کارێک بکەن بۆ رزگاری زۆر کەسی تووشبوو کە بەڕاستی پێویستیان بە هاوکاری ئەوانە هەیە‌و هەم دژایەتی ئەم کارە نالەبارەی رێژیم بکەن کە گەورەترین زیانی بە بنەماڵەکان گەیاندووە.

- حیزب و رێکخراوەکانی سیاسی و مەدەنیی کورد و سەدان کوردو لەوانەیە هەزاران کورد کە بە جورێک پێوەندییان بە حیزب و رێکخراوەکانی سیاسی‌و مەدەنیی وڵاتانی جیهان هەیە، پێویستە قۆڵی هیمەتی لێ هەڵماڵن‌و داوای کۆبوونەوە‌و چاوپێکەوتن بکەن‌و ئەوان لەو جەنایەتە گەورەی رێژیمی ئیسلامی کە ده‌رحەق بە کورد دەیکا ئاگادار بکەنەوە‌و داوا بکەن کە هەڵویستیان هەبێ.

لە کۆتاییدا ئێمە وەک هاونیشتمانی کوردستان‌و ئەم کەسانەی کە ئەم نامیلکەیەمان تاوتۆ کردووەو ناومان لە ژێرەوە هاتووە داوامان لە حکوومەتی هەرێمی کوردستان وەک حکومەتێکی یاسامەندو پارێزەری نەتەوەکەمان ئەوەیە کە پێش بە هەڵسوکەوتی ناشایستی کۆماری ئیسلامی ئیران بگرن‌و نەهێلن کە چیتر لەژێر ناوی دیپلۆماسییەوە ئەم مادە هۆشبەرانە لە سنوور بپەرێنەوەو لە باشووری کوردستان بڵاو بێتەوە، ژیان‌و داهاتووی لاوانی ئێمە ئێستا لە مەترسی جیددی دایە.

هەروەها هیوادارین لاوانی بەئەمەگ و خەڵکی نیشتمانپەروەرەو حیزب‌و رێکخراوەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان گرینگی زیاتر بدەن بەو کارەساتەی لەو بەشەی نیشتمان بەڕێوە دەچێت‌و کەلک وەرگرن لە هەموو کەرەستە جۆراوجۆرەکان بۆ ئەوە چیتر گیرۆدەی ئەم مادە هۆشبەرانە نەبن‌و خەتاباران‌و سەوداگەرانی مەرگ بە توندترین شیوە سزا بدرێن.

بە هیوای ئەوە بە هیممەتی هەموو لایەکمان بتوانین سیاسەتی نامرۆڤانەی کۆماری ئیسلامی‌و هێزی جینایەتکاری سوپای پاسداران ڕیسوا بکەین

09/06/2014

 

sadqweziri1-250x160

رێورەسمێک بۆ رێزلێنان لە ٧٠ ساڵ خەبات‌و تێکۆشان‌ لەپێناوی ئازادی‌و مافی مرۆڤ بۆ سارمەدین سادق وەزیری چالاکی بواری مافی مرۆڤ‌و پارێزەرو مافناسی کورد بەرێوەچووو ئەندامانی سەرکردایەتیی زۆربەی حیزبە سیاسییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستانیش بەشدار بوون‌و نابراو پێشنیاری دەکا حیزبەکان پشت بە وڵاتانی دیکە بۆوەدەستهێنانی سەرچاوەی داهات‌ نەبەستن.

رۆژی شەممە ١٧ی جۆزەردانی ١٣٩٣ی هەتاوی بە بەشداریی بەشێک لە کەسایەتییە ناسراوەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە شاری فرانکفۆرتی ئاڵمان رێورەسمێک بۆ رێزلێنان لە سارم خانی سادق وەزیری گرێدرا، هەر چەند بەرێوەبەرانی رێورەسمی رێزلێنان لە سادق وەزیری بە زمانی فارسی بەخێرهاتنی میوانەکانیان کرد‌و پەیامی کۆمیتەی رێزلێنان خوێندەوە، پاشان فیلمێک لە ژیان‌و بەسەرهاتی سادق وەزیری پەخش کراو دواتر کۆمەڵێک کەسی بەشداری مەراسیمەکە پەیام‌و بابەتی خۆیان خوێندەوە، لەو ناوەدا دەکرێ ئاماژە بە عەبدوڵڵا حەسەنزادە، عەبدوڵڵا موهتەدی، پەیامی عومەر ئیلخانیزادە، کە بەهۆی نەخۆشییەوە بەشدار نەببوو، پەیامی سەدیقی کەبوودوەندو چەندین کەسی دیکەی بەشداری رێورەسمی رێزلێنانی سادق وەزیری بکەین.

لە حاڵێک‌دا زۆربەی کەسە یەکەم‌ یان ناسراوەکانی حیزب‌و رێکخراوە سیاسییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە رێورەسمی رێزلێنانی سارمەدین سادق وەزیری‌دا ئامادە بوون، کەسانێکیش بەهۆگەلێکی نادیار بەشدارییان نەکردەبوو کە مستەفا هیجری سکرتێری حدکا یەکێک لەو کەسانە بوو.

سارمەدین سادق وەزیری لە بەشێکی دیکەی رێورەسمەکە لە پرۆژە پێشنیارێکی ٨ خاڵی‌دا داوای لە حیزبە سیاسییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان کرد بۆ کەمکردنەوەی خەسارەکانی لێکدابڕان‌و وەستهێنانەوەی زیاتری متمانەی خەڵکی رۆژهەڵاتی کوردستان ئەم خاڵانە وەبەرچاو بگرن کە بریتی بوون لە:

١- حیزبەکان هەوڵ بدەن پێگە کۆمەڵایەتییەکانیان لە کوردستان بپارێزن‌و پەرەی پێبدەن.

٢- مەودای نێوان حیزب‌و خەڵک کەم بکرێتەوەو حیزب خۆی لە خەڵک پێ‌ گەورەتر نەبێ.

٣- حیزبەکان بە هاوفکریی لەگەڵ یەکتر لە کاتە پێویستەکان‌دا هاوهەڵوێست بن.

٤- رەخنە بەشێوەی ئوسوولی‌و لە کاتی خۆی‌دا دەبێتە هۆی پێشگیریی لە جیابوونەوەو ئەو خاڵە لە ئەساسنامەی حیزبەکان‌دا بگونجێ.

٥- پاراستنی ئەدەب‌و ئەخلاقی سیاسی.

٦- پشتیوانی لە دێموکراتیک بوونی پارچەکانی دیکەی کوردستان.

٧- پەرەپێدانی بیرو هزری کوردایەتی لە نەوەی نوێ‌دا.

٨- پشت نەبەستن بە وڵاتانی دیکە، بەتایبەتی لەباری ماڵی‌و مەعنەوییەوە.

پرۆفسۆر ئالان دیلان یەکێک لە بەشدارانی رێورەسمی رێزلێنان پێشنیاری کرد کە لەمەوبەدوا خەڵاتی سارم خان ساڵانە ببەخشرێتە ژن‌و پیاوێکی کورد کە لە بوارەکانی چالاکیی سادق وەزیری درێژەدەری رێچکەی ناوبراو بوون.

سارمەدین سادق وەزیری لە ١٢ی جۆزەردانی ساڵی ١٣٠٠ لە شاری سنەی رۆژهەڵاتی کوردستان لەدایکبووە، خوێندنی سەرەتایی‌ لەم شارەو دواناوەندی لە سنەو تەورێز تەواو کردوەو دوای ساڵێک توانی لە بەشی یاسا لە زانکۆ درێژە بە خوێندن بداو سەرەنجام لە دەزگای قەزایی ئەوکاتی ئێران کاری پێدەسپێردرێ.

ساڵی ١٣٣١ی هەتاوی لە تەنیشت کۆمیتەی ناوەندیی حیزبی توودە، کۆمیتەیەک بەناوی کۆمیتەی ئازەربایجان‌و کوردستان پێکدێ کە ناوبراو یەکێک لە ئەندامانی ئەو کۆمیتە سێ کەسییە بووەو بەرپرسی کاروباری کوردستان بووە.

دوای کودێتای ٢٨ی گەڵاوێژی ١٣٣٢ی هەتاوی دەستبەسەر دەکرێ‌و رەوانەی بەندیخانەی "فلک الفلاک" دەکرێ. دوای چاردە مانگ زیندانی بە ئێعدام حوکمدرا، پاش چوار ساڵ حوکمەکەی دەبەخشرێ‌و ئازاد دەکرێ.

سارمەدین سادق وەزیری هاورێ لەگەڵ چەند کوردی دانیشتووی تاران لە ساڵی ١٣٥٧ی هەتاوی «جمعیت کردهای مرکز»یان دامەزراندو ناوبراو وەک وتەبێژی "جمعیت"ەکە ناسرابوو.

هەروەها پێویستە بگوترێ سارمەدین سادق وەزیری لە دارشتنی گەڵاڵەی خودموختاری پێشنیار کراوی دەستەی نوێنەرایەتیی کورد بۆ وتووێژ لەگەڵ دەسەڵاتدارانی تازەی ئێران لە ساڵی ١٣٥٨ی هەتاوی رۆڵێکی کاریگەرو سەرەکی وەک یاساناس گێراوە.

09/06/2014

 

1238614-2

هه‌ردوو دوو گه‌وره‌ تۆڕی کۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووک وتویته‌ر که‌ له‌ ئێستادا ژماره‌یه‌کی به‌رچاو به‌کارهێنیان له‌ ته‌واوی جیهاندا هه‌یه‌

په‌یجی تایبه‌تی خۆی له‌ CIA له‌ م هه‌فته‌یه‌دا ده‌زگای هه‌واڵگری ئه‌مریکا

هه‌ردوو تۆڕی کۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووک و تویته‌ر کرده‌وه‌

هه‌روه‌ک له‌ وێبسایتی تایبه‌ت به‌ ده‌زگای هه‌واڵگری ئه‌مریکی دا هاتووه‌ ده‌یانه‌وێت مۆزه‌خانه‌یه‌ک له‌ کارو چالاکییه‌کانی ئه‌و ده‌زگایه‌ بخه‌نه‌ به‌رچاوی خه‌ڵک که‌ تا ئێستا نه‌بینراون وه‌ په‌یوه‌ندییان له‌گه‌ڵ خه‌ڵکی ئاسانتر بێت

هه‌رچه‌نده‌ چه‌ند ئه‌ندامێک له‌ ئیداره‌که‌ی سه‌رۆکی ئه‌و ووڵاته‌ ئۆباما ره‌خنه‌یه‌یان له کردنه‌وه‌ی ئه‌م په‌یجانه‌ گرت به‌وه‌ی که‌ (زانیارییه‌کان نهێنی و ناڕوونن)

CIA وێبسایتی فه‌رمی ده‌زگای هه‌واڵگری ئه‌مریکا

https://www.cia.gov/index.html

له‌ تۆڕی کۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووک په‌یجی تایبه‌تی ده‌زگای هه‌واڵگری ئه‌مریکاCIA

https://www.facebook.com/Central.Intelligence.Agency

08/06/2014

 

b haber d38567f81f4b416ca689df46de5380e7
ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 8-6 شاندێکی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا به‌سه‌رۆكایه‌تی یاریده‌ری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ گه‌یشته‌ هه‌ولێر و چاوه‌ڕوان ده‌كرێ پرسی هه‌نارده‌كردنی نه‌وتی هه‌رێمی كوردستان ته‌وه‌ری سه‌ره‌كی گفتوگۆكانیان بێت له‌گه‌ڵ به‌پرسانی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان.
بڕیاره‌ هه‌ر ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ بریت ماکویرک یاریدەری وەزیری دەرەوەی ئەمه‌ریکا بۆ کاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان كۆبێته‌وه‌.
جێی باسه‌ له‌ ماوه‌ی هه‌فته‌ی رابردووه‌وه‌ هه‌رێمی كوردستان ده‌ستی به‌فرۆشتنی نه‌وتی خۆی كردووه‌ و له‌مباره‌یه‌وه‌ ئه‌مه‌ریكا تا ئێسته‌ هه‌ڵوێستی له‌ دژی فرۆشتنی نه‌وتی هه‌رێم بووه‌، ئه‌گه‌ر له‌ ده‌ره‌وه‌ی ره‌زامه‌ندی حكومه‌تی به‌غدا بێت.
08/06/2014

 

ibrahim-isa---WAAR13

ڕۆژی پێنج شەممە، ٥ی ٦ی ٢٠١٤ لە شاری قامیشلۆی سەر بە کانتۆنی جزیری ڕۆژئاوای کوردستان، کۆمەڵێک ئەندامی یەپەگە هێرشیانکردە سەر ئیبراهیم عیسا، پەیامنێری کەناڵی وار و بریندارییان کرد.

ڕێدور خەلیل، وتەبێژی یەکینەکانی پاراستنی گەل "یەپەگە" ئەمڕۆ شەممە ( 7 حوزەیران 2014)، لە ڕاگەیەندراوێکدا کە وێنەیەکی بۆ خەندان ناردووە ڕایدەگەیەنێت،" ئەو ئەندامانەی یەپەگە کە هێرشیانکردۆتە سەر پەیامنێری وار تیڤی دەستگیرکراون و بەپێی پەیڕەوی ناوخۆی یەپەگە سزا دەدرێن".

ڕێدور خەلیل ئاماژە بۆ ئەوەش دەکات پەلاماردانی ئەو ڕۆژنامەنووسە لە دەرەوەی سیاسەت و ڕەفتار و پرەنسیپەکانی یەپەگەیە و کارێکی تاکە کەسییە و بەهیچ جۆرێک ئەو کارە پەسەند ناکرێت.

هەروەها یەکێتی ڕاگەیاندنی ئازاد لە ڕۆژئاوای کوردستان لە بەیاننامەیەکدا هێرشکردنە سەر ئیبراهیم عیسا، پەیامنێری وار تیڤی ئیدانە دەکات و داوا لە یەپەگە دەکات پارێزگاریی لە ڕۆژنامەنووسان بکات و بکەرانی ئەو هێرشەش بە سزا بگەیەنێت.

08/06/2014

b haber a5f3821091f24a1cb7349622a0e5298e
فه‌یسه‌ڵ قاسم، راگه‌یاندكاری به‌ناوبانگی سوریایی، له‌ لاپه‌ڕه‌ی خۆی له‌سه‌ر تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووك نووسیویه‌تی: ناوچه‌ كوردییه‌كان سه‌ربه‌خۆبوون، تەنیا لە رووی یاسا لە سووریا جیانەبووەتەوە.
 
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا حه‌له‌ب كه‌ پارێزگای دووه‌مه‌ له‌ سوریا له‌ ڕووی گرنگی و قه‌باره‌یه‌وه‌ ئێستا له‌ ده‌ره‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ڕژێمه‌، ڕیف له‌ دیمشق له‌ ده‌ره‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ڕژێمه‌، هه‌روه‌ها هه‌ریه‌ك له‌ شاره‌كانی ’’ده‌رعا، ڕه‌قه‌، دیر زور، ڕیف، ئه‌دله‌ب و ڕیف لازقییه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ڕژێمن.
 
فه‌یسه‌ڵ قاسم گوتی هه‌ندێك گه‌مژه‌ واده‌زانن كاره‌ساتی سوریا كۆتایی هاتووه‌، ته‌نها به‌هۆی ڕاگه‌یاندنی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان، هه‌ر وه‌ك چۆن ئه‌مریكا ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌ی ناوبرد به‌’’كاره‌ساتی سه‌ده‌’’ كه‌ به‌ڕاستی راستییان گووتووه‌ و له‌ ڕووی زیانه‌كانییه‌وه‌ كاره‌ساتێكه‌ له‌ وێنه‌ی نییه‌’’.
 
هه‌روه‌ها گوتیشی ئه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ هه‌زه‌لییه‌، كۆتایی شته‌كان نییه‌، ئه‌مه‌ وه‌ك ئه‌و كه‌سه‌یه‌ كه‌ ئاڵوده‌ی ماده‌ هۆشبه‌ره‌كان بێت، كه‌ دوای ئه‌وه‌ی به‌ هۆش دێته‌وه‌ هه‌ست به‌ ئازاره‌كانی ده‌كات.
 08/06/2014

b haber 51bbcc8d192b4e3da6c156c71832ab46
هاووڵاتییانى ناحیه‌ى حاجى ئۆمه‌رانى سه‌ر به‌ پارێزگاى هه‌ولێر به‌هۆى نه‌بوونى خزمه‌تگوزارى و چه‌ند داواكارییه‌ك ماوه‌ى 2 سه‌عاته‌ خۆپێشاندان ده‌كه‌ن و رێگاى سه‌ره‌كى سنوورى نێوده‌وڵه‌تى حاجى ئۆمه‌رانیان داخستووه‌ و تا ئاماده‌كردنى ئه‌م هه‌واڵه‌ش رێگاكه‌یان به‌رنه‌داوه‌.
چه‌ند هاووڵاتییه‌كى ئه‌و ناحیه‌یه‌ له‌ناو خۆپێشاندانه‌كه‌ بۆ ئاژانسى (باسنیوز) رایانگه‌یاند حاجى ئۆمه‌ران له‌ زۆر بوارى ژیان و خزمه‌تگوزارى بێبه‌ش كراوه‌، چه‌ند ساڵێكه‌ حكوومه‌ت بڕیاری داوه‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌كمان بۆ دروست بكات، كه‌چى تا ئێسته‌ش ته‌نها بنكه‌یه‌كى زۆر بچوكمان هه‌یه‌، ئه‌مه‌ سه‌ره‌ڕاى ته‌نگه‌به‌رى بازاڕى حاجى ئۆمه‌ران و نه‌بوونى خزمه‌تگوزارى ئاوه‌دانى و تا ئێسته‌ش كاره‌باى نیشتیمانى نه‌گه‌یشتۆته‌ ناحیه‌كه‌مان و مانگانه‌ بڕه‌ پاره‌یه‌كى زۆر ده‌ده‌ینه‌ كۆمارى ئیسلامى ئێران له‌ به‌رانبه‌ر پێدانى كاره‌باى سه‌ره‌كى.
هه‌ندێكى تریش داواكاربوون له‌ سنوورى نێوده‌وڵه‌تى حاجى ئۆمه‌ران رێگه‌یان پێ بدرێت كار بكه‌ن، به‌ڵام ئه‌م سنووره‌ ته‌نها تۆزى لۆرى و كامیۆنه‌كان بۆ ئه‌وان ماوه‌ته‌وه‌.
به‌هۆى ئه‌م خۆپێشاندانه‌ى چین و توێژه‌كانى حاجى ئۆمه‌ران چه‌ندین ئۆتۆمبێلى بچوك و گه‌شتیار و كامیۆن و لۆرى بارهه‌ڵگرى سنوورى نێوده‌وڵه‌تى حاجى ئۆمه‌ران گیریان خواردووه‌ و تا ئێیستا رێگاكه‌یان نه‌كراوه‌ته‌وه‌.
(باسنیوز) چه‌ند جارێك په‌یوه‌ندى به‌ مه‌غدید عه‌ریف به‌ڕێوه‌به‌رى ناحیه‌ى حاجى ئۆمه‌رانه‌وه‌ كرد، به‌ڵام وه‌ڵامى په‌یوه‌ندییه‌كانى نه‌دایه‌وه‌.
07/06/2014

b haber 0c8b557f42994abb8edd1937239b32c7
بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیی دژ بە ئافرەتان لە گەرمیان ڕایدەگەیەنێ هەر ئافره‌تێك توندوتیژی بەرامبەر بكرێت پارێزەرەكەی بەخۆڕایی دەبێت.
لە ڕاگەیه‌ندراوێكی بەڕێوەبەری بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژ بە ئافرەتان لە گەرمیان كە وێنەیەكی دەست ئاژانسی هەواڵی (باسنیوز) كەوتووە، تیایدا هاتووە 'لە خانەقین ژمارەیەك پارێزەر ئامادەییان نیشان داوە پارێزەر بە شێوەی خۆڕایی بۆ ئەو ئافرەتانە دابین بكەن كە توندوتیژییان بەرانبەر دەكرێ و توانایان نییە پارێزەر بۆ كەیسەكانیان بگرن و دادگاش هاوكاریان دەبێت'.
ئاماژەی بەوەش كردووە 'لەمەودوا ئەو ئافرەتانەی كە كێشە و گرفتیان هەیە و توندوتیژیان بەرانبەر ده‌كرێت، نووسینگەی خانەقینی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژ بە ئافرەتان لە رێگەی ئەو رێكخراوەوە دەتوانێت پارێزەر بۆ دۆسیەكەیان دابین بكات'.
جێی باسە نووسینگەی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژ بە ئافرەتان لە خانەقین ماوەی كەمتر لە مانگێكە كراوەتەوە
07/06/2014

 

tahran

بۆ دووه‌مجار له‌ ماوه‌ی‌ یه‌ك هه‌فته‌ی‌ رابردوودا زریان و گه‌رده‌لوولێكی‌ به‌هێزی‌ دیكه‌ تارانی‌ پایته‌ختی‌ ئێرانی‌ گرته‌وه‌ و به‌ هۆیه‌وه‌ لانیكه‌م 15 كه‌س بریندار بوون و زیانێكی‌ مادی‌ زۆریشی‌ لێكه‌وته‌وه‌.

ناوه‌ندی‌ كه‌شناسی‌ تاران ئاشكرایكرد، زریانێك به‌ خێرایی‌ 80 كیلۆمه‌تر له‌ كاتژمێرێكدا بۆ جاری‌ دووه‌م له‌ ماوه‌ی‌ یه‌ك هه‌فته‌ی‌ رابردوودا شاری‌ تارانی‌ گرتوه‌ته‌وه‌ و بووه‌ته‌ هۆی‌ شكاندنه‌وه‌ی‌ دره‌ختی‌ سه‌رشه‌قامه‌كان و پچڕاندنی‌ ته‌زوی‌ كاره‌با له‌ هه‌ندێك ناوچه‌و هه‌ر وه‌ها به‌ردانه‌وه‌ی‌ كه‌ل و په‌لی‌ هاوڵاتیان له‌ سه‌ربانی‌ ماڵه‌كان.

به‌ وته‌ی‌ به‌رپرسانی‌ فریاگوزاری‌ تاران به‌ هۆی‌ زریانه‌كه‌وه‌ لانیكه‌م 15 هاوڵاتی‌ بریندار بوون كه‌ زۆربه‌یان به‌ هۆی‌ شكانه‌وه‌ی‌ دره‌خته‌وه‌ بریندار بوون.

هاوكات ناوه‌ندی‌ كه‌شناسی‌ ئێران هۆشداریدا سه‌باره‌ت به‌ روودانی‌ زریانێكی‌ به‌هێزتر له‌ پارێزگاكانی‌ قه‌زوین و ئه‌لبورز و تاران.

رۆژی‌ دووشه‌ممه‌ی‌ هه‌فته‌ی‌ رابردووش زریانێك به‌ خێرایی‌ 130 كیلۆمه‌تر له‌ كاتژمێرێكدا شاری‌ تارانی‌ گرته‌وه‌ و به‌ هۆه‌وه‌ 5 كه‌س گیانیان له‌ ده‌ستدا و نزیكه‌ی‌ 60 كه‌سی‌ دیكه‌ش بریندار بوون.

07/06/2014

SHAHEEN662014BB

 

نۆسترادامۆسی‌ عه‌ره‌ب، له‌ خه‌ندان-ه‌وه‌ پێشبینیی له‌باره‌ی‌ داهاتووی‌ عیراق وكوردستان بڵاوده‌كاته‌وه‌

دكتۆر ئه‌حمه‌د شاهین، فه‌له‌كناسی‌ میسری‌، ناسراو به‌ نۆسترادامۆسی‌ عه‌ره‌ب، له‌ دیدارێكدا له‌ گه‌ڵ خه‌ندان، كه‌ له‌رێگه‌ی‌ ئینته‌رنێته‌وه‌ ئه‌نجامدراوه‌، پێشبینییه‌كانی‌ خۆی‌ له‌باره‌ی‌ داهاتووی‌ عیراق و هه‌رێمی‌ كوردستان و پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ داهاتووی‌ فیدڕاڵ، ده‌خاته‌ڕوو.

ئه‌و فه‌له‌كناسه‌، كه‌ تائێستا زۆرێك له‌ پێشبینییه‌كانی‌ هاتوونه‌ته‌ دی، رایده‌گه‌یه‌نێت، كورد ده‌بێته‌ خاوه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ خۆی‌، به‌ڵام ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌ ته‌نها هه‌رێمی‌ كوردستان له‌خۆ ناگرێت.

له‌سه‌ره‌تای‌ دیداره‌كه‌یدا، نۆسترادامۆسه‌كه‌ی‌ عه‌ره‌ب، سه‌باره‌ت به‌ پێشبینییه‌كانی‌ بۆ پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ داهاتوو، رایگه‌یاند، "وه‌ك چۆن پێشتر باسم له‌وه‌كردبوو، نوری‌ مالیكی له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كه‌دا سه‌ركه‌وتوو ده‌بێت، بۆیه‌ گومانی‌ تێدا نییه‌، كه‌ ده‌بێته‌وه‌ به‌ سه‌رۆك وه‌زیران، به‌ڵام ئه‌مه‌ دواهه‌مین ویلایه‌تی‌ ده‌بێت، پێشبینیش ده‌كه‌م، له‌ ماوه‌یه‌كی نزیكدا، سه‌رۆك وه‌زیرانی‌ عیراق، بكوژرێت".

ئه‌و فه‌له‌كناسه‌، وتیشی : له‌رێگه‌ی‌ پێشبینی و لێكدانه‌وه‌كانی‌ ده‌سته‌ی‌ فه‌له‌كی ئاگادار له‌ دۆخی‌ عیراق و ئیئتیلاف و لایه‌نه‌كان، ئاماژه‌ هه‌یه‌ بۆ دابه‌شكردنی‌ ده‌سه‌ڵاته‌كان له‌ ماوه‌ی‌ دهاتوودا.

له‌ وه‌ڵامی پرسیارێكی‌ خه‌ندان، كه‌ ئایا پێشبینیتان چییه‌ بۆ پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ داهاتووی‌ عیراق؟

له‌ وه‌ڵامدا، وتی‌ : نوری‌ مالیكی كه‌ له‌ 20ی‌ حوزه‌یرانی‌ 1950 له‌دایكبووه‌ و سه‌ر به‌ بورجی‌ دووانه‌یه‌، كه‌سێكی‌ هه‌وایی و شانسداره‌ به‌ سه‌ركه‌وتنی‌ سه‌ردانه‌كان و په‌یوه‌ندییه‌كانی‌، به‌دوای‌ ئه‌ویشدا هاوپه‌یمانی‌ كوردستانی‌ دێت.

وه‌كخۆی‌ ده‌ڵێت : پێشبینی ده‌كه‌م، مالیكی ببێته‌وه‌ به‌سه‌رۆك وه‌زیران، له‌گه‌ڵ به‌ده‌ستهێنانی‌ چه‌ند پۆستێكی‌ دیكه‌ش.
 
سه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ ئایا مالیكی چۆن ده‌توانێت ویلایه‌تی‌ سێیه‌م وه‌ربگرێته‌وه‌، له‌ كاتێكدا زۆربه‌ی‌ كوتله‌ سیاسییه‌كان به‌رهه‌ڵستكاری‌ ده‌كه‌ن؟

دكتۆر ئه‌حمه‌د شاهین، وتی‌ : مالیكی ده‌توانێت حكومه‌تی‌ داهاتوو پێكبهێنێت و ویلایه‌تی‌ سێیه‌م به‌ده‌ستبهێنێت، سه‌رباری‌ ئه‌وه‌ی‌ چه‌ند كوتله‌یه‌ك به‌رهه‌ڵستكاری‌ ده‌كه‌ن و له‌ نێویشاندا كوتله‌ی‌ ئه‌حرار سه‌ر به‌ ره‌وتی‌ سه‌در و كوتله‌ی‌ مواتن به‌سه‌رۆكایه‌تی‌ عه‌ممار حه‌كیم.

پێشبینیشیكرد، ئه‌و به‌رهه‌ڵستكارییه‌ به‌ دابه‌شكردنی‌ ده‌سه‌ڵات، بڕەوێته‌وه‌ و نه‌مێنێت، وتیشی :له‌ شانسی‌ عیراق، ئه‌و وڵاته‌ به‌ خولێكی‌ فه‌له‌كی‌ باش و جیاوازدا تێده‌په‌ڕێت به‌تایبه‌ت له‌ خانه‌ی‌ یانزده‌هه‌مدا (خانه‌ی‌ ته‌شریعات و حكومه‌ته‌كان و په‌رله‌مانه‌كانه‌، هتد..).
 
ده‌رباره‌ی‌ ئاینده‌ی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم و حكومه‌تی‌ فیدڕاڵ، ئایا كورد به‌شداری‌ حكومه‌تی‌ داهاتوو ده‌كات و یاخود هاوپه‌یمانێتی‌ ده‌به‌ستێت؟

نۆسترادامۆسه‌كه‌ی‌ عه‌ره‌ب، وتی‌ : به‌ڵێ پێشبینی ده‌كه‌م هاوپه‌یمانی‌ كوردستانی‌ به‌شداربێت له‌ حكومه‌تی‌ داهاتوودا، هاوكات هاوپه‌یمانیی له‌نێوان سه‌رجه‌م كوتله‌ كوردستانییه‌كانیشدا دروست ده‌بێت.
 
 سه‌باره‌ت به‌ پێشبینییه‌كانی‌ بۆ داهاتووی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ نێوان هه‌رێمی‌ كوردستان و حكومه‌تی‌ فیدڕاڵ له‌ به‌غدا، وتی‌ : به‌داخه‌وه‌ كێشه‌ و ئاسته‌نگێكی‌ زۆر له‌ به‌رده‌مدایه‌، ئه‌و ئاسته‌نگییانه‌ په‌یوه‌ندییه‌كان ئاڵۆزتر ده‌كه‌ن له‌ ئاینده‌دا، ره‌نگه‌ زیاده‌ڕۆیی نه‌بێـت گه‌ر بڵێم، روبه‌ڕوبوونه‌وه‌ی‌ یاسایی و واقعی‌ له‌سه‌ر خاك له‌ نێوان هه‌رێمی‌ كوردستان كه‌ ده‌بێته‌ ده‌وڵه‌تێكی‌ سه‌ربه‌خۆ له‌ ئاینده‌دا، نه‌ك ته‌نها هه‌رێمێك له‌گه‌ڵ حكومه‌تی‌ عیراقی فیدڕاڵ دروست ببێت كه‌ عیراق-یش دابه‌ش ده‌بێت بۆ سه‌ر چه‌ند وڵاتێكی‌ شیعه ‌مه‌زهه‌ب و سوننه‌ مه‌زهه‌ب و كورد، بۆیه‌ له‌ ئاینده‌دا حكومه‌تێك نامێنێت به‌ناوی‌ حكومه‌تی‌ فیدڕاڵه‌وه‌.

پرسیاری‌ ئه‌وه‌مان لێكرد، كه‌ هه‌رێمی‌ كوردستان هه‌ڕه‌شه‌ی‌ ئه‌نجامدانی‌ راپرسی ده‌كات، له‌ ئه‌گه‌ری‌ وه‌رگرتنه‌وه‌ی‌ ویلایه‌تی‌ سێیه‌م له‌لایه‌ن مالیكی‌، ئایا پێشبینی ده‌كه‌یت، كورد هه‌ڕه‌شه‌كانی‌ جێبه‌جێبكات؟

له‌ وه‌ڵامدا، وتی‌ : به‌ڵێ‌ پێشبینی ده‌كه‌م هه‌رێمی‌ كوردستان رووبكاته‌ ئه‌نجامدانی‌ راپرسی گشتیی‌ له‌ هه‌رێمدا سه‌باره‌ت به‌ سه‌ربه‌خۆیی و جیابوونه‌وه‌ له‌ عیراق، ئه‌مه‌ش له‌ حاڵه‌تێكدا گه‌ر مالیكی ببێته‌وه‌ به‌ سه‌رۆك وه‌زیران، هه‌رچه‌نده‌ وه‌ك پێشبینیم كرد پێشتر، ده‌بێته‌وه‌ به‌سه‌رۆك وه‌زیران و هه‌رواش ده‌بێت، به‌ڵام ده‌وڵه‌تی‌ كوردستان ته‌نها هه‌رێم ناگرێته‌وه‌، به‌ڵكو هه‌ریه‌ك له‌ كوردستانی‌ باكوور و كوردستانی‌ خۆرئاوا وكوردستانی‌ خۆرهه‌ڵاتیش له‌ خۆ ده‌گرێت و له‌ده‌وڵه‌تی‌ كوردستانی‌ گه‌وره‌ كۆده‌بنه‌وه‌.

وابێت كورد ده‌بێته‌ خاوه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ سه‌ربه‌خۆی‌ خۆی‌، ئه‌گه‌ر بوو به‌ خاوه‌ن ده‌وڵه‌ت ئه‌ی‌ كێ سه‌رۆكی‌ ئه‌و وڵاته‌ ده‌بێت؟
فه‌لكه‌ناسه‌كه‌، وتی‌ : كورد سه‌ربه‌خۆیی له‌ ماوه‌ی‌ پێنج ساڵی‌ داهاتوودا وه‌رده‌گرێت و ده‌بێته‌ خاوه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ سه‌ربه‌خۆ و ئه‌مه‌ش ته‌ئكید ده‌كه‌مه‌وه‌، پێشبینیش ده‌كه‌م مه‌سعود بارزانی‌، ببێته‌ سه‌رۆكی‌ ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌.

گریمان مالیكی نه‌بووه‌وه‌ به‌سه‌رۆك وه‌زیران، كێ نزیكه‌ له‌ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌، هه‌روه‌ها پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار و پۆستی‌ سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان؟

دكتۆر ئه‌حمه‌د شاهین، به‌دڵنیاییه‌وه‌ ته‌ئكیدی‌ ده‌كرده‌وه‌، كه‌ مالیكی ده‌بێته‌وه‌ به‌ سه‌رۆك وه‌زیرانی‌ داهاتوو، وتیشی : هیچ بوارێك نه‌ماوه‌ته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ كه‌سایه‌تی‌ دیكه‌ ده‌ستنیشان بكه‌ین بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌، چونكه‌ سه‌رۆكایه‌تیكردنی‌ حكومه‌تی‌ داهاتوو، بۆ مالیكی ته‌ئكید بووه‌ته‌وه‌.
 پێشبینیشكرد، ئوسامه‌ نوجه‌یفی، ببێته‌ سه‌رۆك كۆماری‌ داهاتووی‌ عیراق، دەشڵێت : سه‌رۆكایه‌تی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران بۆ كه‌سایه‌تییه‌كی‌ كورد ده‌بێت كه‌ كه‌س چاوه‌ڕێی ئه‌وه‌ی‌ نه‌كردووه‌ ئه‌و پۆسته‌ بدرێت به‌و كه‌سه‌، هه‌روه‌ها چه‌ند پۆستێكی‌ باڵاش ده‌درێته‌ سه‌ركرده‌كانی‌ ره‌وتی‌ سه‌در و حه‌كیم .

له‌باره‌ی‌ ئاینده‌ی‌ عیراق و پێگه‌ی‌ وڵاته‌كه‌، وتی‌ : به‌داخێكی‌ زۆره‌وه‌، عیراق به‌م سنووره‌ی‌ ئێستایه‌وه‌ نامێنێته‌وه‌، له‌ ئاینده‌دا ده‌وڵه‌تێك نامێنێت به‌ناوی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عیراق، به‌ڵكو دابه‌ش ده‌بێت بۆ سێ ده‌وڵه‌ت، ئه‌وانیش بریتین له‌: ده‌وڵه‌تی‌ كوردی‌، ده‌وڵه‌تی‌ سوننه‌، ده‌وڵه‌تی‌ شیعه‌.

له‌ كۆتایی دیداره‌كه‌دا، له‌باره‌ی‌ باشبوونی‌ باری‌ ئه‌منی‌ عیراق و كۆتاییهاتن به‌ تیرۆر، وتی‌ : تیرۆر له‌ عیراقدا ئه‌و كاته‌ كۆتایی پێدێت، كه‌ عیراق دابه‌ش ده‌بێت بۆ چه‌ند وڵاتێك.

تێبینی: نۆسترادامۆس، یان میشێل دی‌ نوسترادام (1503- 1566) ژیاوه‌، زیاتر به‌ نۆسترادامووس به‌ناوبانگه‌، ده‌رمانسازو فه‌له‌كناسێكی‌ فه‌ڕه‌نسی‌ بووه‌، كۆمه‌ڵێك پیشبینی له‌ چوارچێوه‌ی‌ كتێبێكدا بڵاوكرده‌وه‌ كه‌ چاپی یه‌كه‌می‌ له‌ ساڵی‌ 1555 بڵاوبووه‌وه‌، له‌وكاته‌وه‌ له‌هه‌موو جیهاندا ناسراوبووه‌، كتێبه‌كه‌ی‌ چه‌ندین پێشبینی له‌ خۆده‌گرێت، كه‌ بڕوا هه‌بووه‌ به‌وه‌ی‌ ئه‌و پێشبینییانه‌ تا كۆتایی ژیان دێنه‌دی و پێشبینی كردووه‌ ساڵی‌ 3797ی‌ زاینی، كۆتا ساڵی‌ ژیان بێت له‌سه‌ر زه‌وی‌، پێشبینییه‌كانیشی له‌ شێوه‌ی‌ چوارینه‌ به‌ ده‌ستوخه‌تێكی‌ ئاڵۆز نووسیوه‌ته‌وه‌.
 
ئه‌م فه‌له‌كناسه‌ میسرییه‌ش، به‌هۆی‌ به‌دیهاتنی‌ زۆرێك له‌ پێشبینییه‌كانی‌، نازانوی‌ نۆسترادامۆسی‌ عه‌ربی‌ پێبه‌خشراوه‌.

كورته‌یه‌ك له‌سه‌ر ئه‌حمه‌د شاهین:
ئه‌ندامی‌ یه‌كێتی‌ فه‌له‌كناسانی‌ ئه‌مریكایه‌، ئه‌ندامی‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌ كه‌ونی‌ییه‌ بۆ پێشبینیكردن، ئه‌ندامی‌ یه‌كێتی‌ جیهانیی روحانییه‌كانه‌،  خزمه‌تگوزاری‌ فه‌له‌كی‌ و روحی‌ و پێشبینیكردن و شیكردنه‌وه‌ی‌ كه‌سایه‌تی و رۆژژمێره‌ فه‌له‌كییه‌كان پێشكه‌ش ده‌كات.


پێشبینی و راوێژی‌ فه‌له‌كی‌ پێشكه‌ش به‌ رێكخراو و دامه‌زراوه‌ وده‌سته‌و كه‌سایه‌تییه‌كان پێشكه‌ش ده‌كات، هه‌روه‌ها راوێژكاری‌ فه‌له‌كیی زۆرێك له‌ سیاسی و هونه‌رمه‌نده‌ میسری و عه‌ره‌به‌كانه‌، هاوكات راوێژكاری‌ فه‌له‌كی‌ بنه‌ماڵه‌ ده‌سه‌ڵاتداره‌كانی‌ وڵاتانی‌ كه‌نداوه‌.  


خه‌ندان- سۆران كه‌ریم

07/06/2014

 

pjak- kodar-250x160

دوای راگەیاندنی "کۆدار"، ئێستاش باڵی چەکداریی پژاک پەیوەستبوونی بەو دامەزراوە نوێیە رادەگەیەنێ‌و دەڵێ هیچ چه‌شنه‌ په‌یوه‌ندییه‌کی رێکخستنی به‌ هیچ حیزبێکی تایبه‌ته‌وه‌ نییەو بە تەواوی پابەندی ئەو رێککەوتنەیە کە لەنێوان پژاک‌و  ئێران لە ساڵی ٢٠١١ کە بووە هۆی راگرتنی شەرو ئاگربەس لەنێوانیان‌داو پژاک بەرزاییەکانی بناری قەندیلیان جێهێشت، دەبێ.

لە راگەیەندراوێک‌دا کە رۆژی ١٥ی جۆزەردانی ١٣٩٣ی هەتاوی باڵی سەربازیی پژاک، واتە هێزەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان پێکهێنانی سێهەمین کۆنفرانسی خۆی رادەگەیەنێ‌و چوونە ناو کۆداریشی ئاشکرا دەکا، هەروەها ئەو هێزە لە بەشێکی راگەیەندراوەکەی‌دا پێ لەسەر ئاگربەسەکەی پژاکی دوێنێ‌و کۆماری ئیسلامیی ئێران دادەگرێتەوە، هەر چەند لە بەشێکی دیکەی ئەو راگەیەندراوەدا لەگەڵ پێداگرتنەوە لەسەر پاراستنی رەوا، دەنووسرێ: «یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان، پره‌نسیپی پاراستنی ره‌وا به‌ بنه‌ما وه‌رده‌گرێت. له‌ چوارچێوه‌ی ئه‌و پره‌نسیپه‌ ئاپۆییه‌دا که‌ "ئه‌گه‌ر خاوه‌ن هه‌موو هێزه‌کانی جیهانی بین هێرش بۆسه‌ر که‌سێک ناکه‌ین، به‌ڵام ئه‌گه‌ر هه‌موو هێزه‌کانی جیهانی هێرشمان بۆ بهێنن به‌رگری له‌خۆمان ده‌که‌ین" YRK له‌ به‌شی پاراستنی ره‌وای کۆدارو به‌شێوازی ئۆتۆنۆم جێگای گرتووه‌و له‌لایه‌ن شووڕای فه‌رمانده‌ییه‌وه‌ رێوه‌به‌ری ده‌کرێت».

هەروەها لە راگەیەندراوەکەدا گریلاکان جیابوونەوەی خۆیان لە پژاک رادەگەیەنن‌و دەنووسێ: «یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRK هێزی پاراستنی یه‌کپارچه‌یی کۆمه‌ڵگای کوردستانن‌و هیچ چه‌شنه‌ په‌یوه‌ندییه‌کی رێکخستنی به‌ هیچ حیزبێکی تایبه‌ته‌وه‌ نییه»‌.

سەبارەت بە ئاگربەسەکەیان لەگەڵ حکوومەتی ئێران دەنووسێ: «یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRK پابه‌نده‌ به‌ ئاگربه‌سی هه‌یی نێوان بزووتنه‌وه‌ی ئازادیخوازی گه‌لی کوردو ده‌وڵه‌تی ئێران. به‌ڵام له‌ ئه‌گه‌ری روودانی هه‌ر چه‌شنه‌ هێرشێکی نیزامی، سه‌رکوت‌و کوشتاری گه‌له‌که‌مان، له‌سێداره‌دانی تێکۆشه‌ران‌و ئازادیخوازانی کوردو سه‌پاندنی سیاسه‌تگه‌لێک له‌سه‌ر بنه‌مای به‌کرێگیراوی له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌ته‌وه‌، پاراستن‌و به‌رپرچدانه‌وه‌ به‌ شێوازێکی چالاک به‌ مافی ره‌وای خۆی ده‌زانێت».

لە بەستنی کۆنگرەی چوارەمی پارتی ئازادی کوردستان‌و دامەزراندنی کۆدارو پێکهێنانی کۆنفرانسی سێهەمی هێزەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان‌و پەیوەستبوونی ئەو هێزە بە کۆداروە، لە سەرجەمی ئەو ئاڵوگۆرانەدا رەحمانی حاجی ئەحمەدی سەرۆکی پژاک، دیار نیە، ئەوە لە حاڵێک‌ دایە کە رادەگەیەنرا پژاک وەک حیزبێکی سیاسیی رۆژهەڵاتی کوردستان لە مەیدانی تێکۆشانی خۆی‌دا ماوەتەوە، بەڵام هەر چەند رۆژ جارێک هەواڵی پەیوەستبوونی باڵێک‌و گرووپێکی پژاک بە کۆدارەوە بڵاو دەکرێتەوە.

06/06/2014

 

obama562014bb

سه‌رۆكی ولایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا هۆشداریی توندی به‌ هاوتا روسییه‌كه‌ی دا و ئاگاداری كرده‌وه‌ له‌وه‌ی مۆسكۆ خۆی له‌ سزای سه‌ختتر لابدات.

پێش گه‌شته‌كه‌ی به‌ره‌و فه‌ره‌نسا و به‌شداریكردن له‌ یادی 70 ساڵه‌ی رووداوه‌كه‌ی نۆرماندی كه‌ بووه‌هۆی شكاندنی هێزی نازییه‌كان له‌ جه‌نگی جیهانیی دووه‌م، باراك ئۆباما، سه‌رۆكی ولایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا فلادیمێر پوتن-ی هاوتا روسییه‌كه‌ی ئاگادار كرده‌وه‌ كه‌ دان به‌ حكومه‌تی نوێی ئۆكرانیا بنێت.

له‌ پرێس كۆنفرانسێك و له‌ كۆتایی كۆبوونه‌وه‌ی لوتكه‌ی حه‌وت، باراك ئۆباما فلادیمێر پوتن-ی ئاگادار كرده‌وه‌ كه‌ سنوورێك بۆ گێچه‌ڵه‌كانی به‌ ئۆكرانیا دانبێت، ئه‌گینا ئه‌ندامانی گروپی حه‌وت، سزای سه‌ختتر به‌سه‌ر مۆسكۆدا ده‌سه‌پێنن.

ئۆباما راشیگه‌یاند: "هێشتا هه‌لێك له‌به‌رده‌ستدا ماوه‌ تا بزانرێت پوتن له‌م سێ هه‌فته‌یه‌ی داهاتوودا چی ده‌كات، به‌ڵام ئه‌گه‌ر به‌م جۆره‌ی ئێستا بمێنێته‌وه‌، ئه‌وا ئێمه‌ش ئاماژه‌مان پێكردووه‌ كه‌ چ هه‌ڵوێستێكمان ده‌بێت."

به‌گوێره‌ی سه‌رچاوه‌ ئاگاداره‌كانیش، پێشبینی ناكرێت ئۆباما و پوتن له‌ یادی 70 ساڵه‌ی دابه‌زینی سوپای ئه‌مریكا له‌ نۆرماندی، كه‌ بڕیاره‌ له‌ فه‌ره‌نسا سازبكرێت، چاویان به‌یه‌ك بكه‌وێت، ئه‌مه‌ش به‌پێچه‌وانه‌ی هه‌ڵوێستی به‌ریتانیاوه‌ كه‌ سه‌رۆك وه‌زیرانی ئه‌و وڵاته‌ له‌ئێستاوه‌ كاتی بۆ كۆبوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ پوتن دیاریكردووه‌.

یادی نۆرماندی كه‌ بڕیاره‌ سبه‌ینێ له‌ پاریسی پایته‌ختی فه‌ره‌نسا به‌ڕێوه‌ده‌چێت، به‌ ئاماده‌بوونی سه‌رانی وڵاتانی جیهان و سێ هه‌زار سه‌ربازی به‌شداربووی جه‌نگه‌كه‌ و كه‌سوكاری كوژراوه‌ مه‌ده‌نییه‌كانی نۆرماندی ساز ده‌كرێت.

له‌ 6ی حوزه‌یرانی 1944 و له‌ یه‌كه‌م گه‌وره‌ترین هێرشی مێژوویی هێزه‌كانی هاوپه‌یمانان بۆسه‌ر سوپای نازییه‌كان له‌كاتی جه‌نگی جیهانیی دووه‌م، نزیكه‌ی 160 هه‌زار سه‌رباز له‌و هێزانه‌ له‌ نۆكه‌ندی ئینتگلته‌راوه‌ په‌ڕینه‌وه‌ نۆرماندی تا شكست به‌ سوپای هیتله‌ر بهێنن.

تا كۆتایی مانگی حوزه‌یرانی 1944، ژماره‌ی سه‌ربازانی هێزی هاوپه‌یمانان گه‌یشته‌ ملیۆنێك و 500 هه‌زار سه‌رباز و دواجار له‌ جه‌نگی نۆرماندیدا 37 هه‌زار سه‌ربازی هێزه‌ هاوپه‌یمانه‌كان و 50 بۆ 60 هه‌زار سه‌ربازی سوپای نازیی ئه‌وكاته‌ كوژران.

06/06/2014

b haber 8dd645b8c6f94eb5bfd87d2522970e5d
بڕیاره‌ نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان سه‌ردانی ده‌وحه‌ی پایته‌ختی قه‌ته‌ر بكات و له‌گه‌ڵ شێخ حه‌مه‌د بن سامر ئال سانی سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی كارگێڕی تۆڕی ئه‌لجه‌زیره‌ كۆبێته‌وه‌، دوای دوو مانگیش ئه‌لجه‌زیره‌ سه‌نته‌رێكی گه‌شه‌پێدان و خولێكی مه‌شق و راهێنان بۆ رۆژنامه‌نووسانی كوردستان ده‌كاته‌وه‌.
ئه‌حمه‌د زاوێتی به‌ڕێوه‌به‌ری ئۆفیسی ئه‌لجه‌زیره‌ له‌ هه‌ولێر بۆ ئاژانسی هه‌واڵی (باسنیوز) دووپاتی كرده‌وه‌ كه‌ سه‌ردانه‌كه‌ی نێچیرڤان بارزانی بۆ ئۆفیسی سه‌ره‌كی ئه‌لجه‌زیره‌ له‌ ده‌وحه‌ له‌ میانی ئه‌و گرنگیدانه‌ ستراتیجییه‌ی سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێم دێت به‌ كه‌ناڵی ئه‌لجه‌زیره‌، به‌تایبه‌تی كه‌ ئه‌و كه‌ناڵه‌ عه‌ره‌بییه‌ ته‌نها له‌ هه‌ولێر ئۆفیسی هه‌یه‌ و له‌لایه‌ن حكومه‌تی عێراقه‌وه‌ قه‌ده‌خه‌ی له‌سه‌ره‌. به‌م هۆیه‌وه‌ كه‌ناڵه‌كه‌ وه‌ك كاره‌كته‌رێكی ئه‌رێنی رۆڵی خۆی له‌ هه‌رێمی كوردستاندا گێڕاوه‌.
زاوێتی ئه‌وه‌شی گوت كه‌ له‌ ئاداری رابردوودا شێخ حه‌مه‌د بن سامر ئال سانی سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی كارگێڕی تۆڕی ئه‌لجه‌زیره‌ به‌یاوه‌ری محه‌مه‌د سافی به‌رپرسی پلاندانان له‌ تۆڕی ئه‌لجه‌زیره‌ سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستانیان كرد و له‌گه‌ڵ نێچیرڤان بارزانی كۆبوونه‌وه‌.
به‌گوته‌ی زاوێتی، هه‌رێمی كوردستان بووه‌ته‌ جێی سه‌رنجی به‌رپرسی یه‌كه‌می ئه‌لجه‌زیره‌ و له‌ دوای كۆبوونه‌وه‌شیان له‌گه‌ڵ بارزانیدا، بڕیاریان داوه‌ گرنگی زیاتر به‌ ئۆفیسی هه‌ولێری كه‌ناڵه‌كه‌ بده‌ن.
به‌ڕێوه‌به‌ری ئۆفیسی هه‌ولێری ئه‌لجه‌زیره‌ زانیاری زیاتری له‌مباره‌وه‌ دا و دووپاتی كرده‌وه‌ له‌دوای گه‌ڕانه‌وه‌ی بن سامر بۆ ده‌وحه‌، به‌ڕێژه‌ی 100% كادیری ئۆفیسه‌كه‌یان زیاد كردووه‌ و به‌بڕی 2 ملیۆن دۆلاریش ئامێر و كامێرا و پێداویستیان بۆ ئۆفیسه‌كه‌ دابین كردووه‌.
له‌لایه‌كی تره‌وه‌ زاوێتی ئاماژه‌ی به‌وه‌ دا كه‌ بڕیاره‌ دوابه‌دوای ئه‌و سه‌ردانه‌ی بارزانی بۆ ده‌وحه‌، سه‌نته‌ری ئه‌لجه‌زیره‌ بۆ گه‌شه‌پێدانی كاری میدیایی له‌ هه‌ولێر بكرێته‌وه‌، یه‌كه‌مین چالاكی ئه‌و سه‌نته‌ره‌ش كردنه‌وه‌ خولێكی مه‌شق و راهێنانی رۆژنامه‌نووسانی هه‌رێمی كوردستان ده‌بێت له‌ مانگی ئابی داهاتوودا.
06/06/2014

 

qedexekrdnu zevi1-250x160

ئیدارەی تاپۆی پارێزگای ئازەربایجانی رۆژهەڵات- تەورێز لە نووسراوەیەکی فەرمی‌دا داوا لە دەفتەرخانەو شوێنی کرین‌و فرۆشی ماڵ‌و مڵک‌و زەوی دەکا وریا بن‌و ئیزن نەدەن کوردەکان لە پارێزگاکەیان زەوی‌و خانووبەرە بکرن‌و ئیدارەکە کوردەکان بە تێرۆریست ناودەباو دەنووسێ کوردە تێرۆریستەکان بە کەڵك وەرگرتن لە سەرمایەی دەرەکی دەیانەوەێ گۆرانکاریی بەسەر ناوچە ستراتێژییەکانی دەڤەرەکەدا بێنن.

ئیدارەی تاپۆی پارێزگای تەورێز لە نامەیەکدا بۆ سەرجەم دەفتەرخانەو ئەو شوێنانەی پێوەندییان بە کرین‌و فرۆشتنی زەوی‌و ماڵ‌و مڵکەوە هەیە داوایان لێدەکا لە کاتی ئەنجامدانی هەر مامەڵەیەک‌دا وشیار بن نەکا کڕیارەکە کورد بێ، یان بە وتەی ئەوان "تێرۆریست"بێ.

لە بەشێکی دیکەی ئاگادارییەکەدا هاتووە: "رێکخراوە تێرۆریستییەکان بە پشت بەستن بە هاوکاریی سەهیۆنیزم‌و نۆکەرانی رۆژئاواو دژی شۆرش، چاویان بریوەتە شوێنە ستراتێژییەکانی باکووری رۆژئاوای ئێران کە دانیشتوەکانی شیعەن‌و ئامانجیان تێکدانی پێکهاتەی دینی‌و کولتووری ئەو ناوچانەیە".

لە دوا بەشی نووسراوەکەدا هاتووە: لە رۆژی دەرچوونی ئەو بڕیارەوە، دەبێ اری پێبکرێ‌و هەروەها دەبێ بەشێوەی نهێنی هەوڵ بدەن هیچ جۆرە هاوکارییەکی کوردەکان "تێرۆریستەکان" نەکەن. هەر کەس سەرپێچی بکا، ئیجازەی کارەکەی لێدەسەنرێتەوەو دووکانەکەی دادەخرێ.

 

ئەو بریارە بە سەردێری: "ئاگادار کردنەوەی هەرەشەی تێرۆریزمی کورد" لە رۆژی ٤ی جۆزەردانی ١٣٩٣ی هەتاوی دەرچووەو بە گوێرەی بریارەکەش هەر لەو رۆژەوە دەبێ کاری پێبکرێ.

له‌ زۆرێك له‌ شاره‌كانی‌ ئازه‌ربایجان تورك زه‌وی‌‌و مولك به‌ كورد نافرۆشیت، له ‌شاری‌ ساینقه‌لا چه‌ند سالێكه‌ نه‌فرۆشتنی‌ زه‌وی‌ به‌ كورد بووه‌ به ‌خواستیكی‌ گشتی‌ ئازەرییە‌كان‌و له‌ بریاری‌ حكوومه‌تی‌ ده‌رچوه‌.

ماوه‌یه‌كیشه‌ ژماره‌ی‌ توركه‌كانی‌ شاری‌ ئیلام زۆر بووه‌‌و حكوومه‌ت له‌م ساڵانه‌ی‌ دوایی‌ ده‌ستی‌ كردوه‌ به‌ فرۆشتنی‌ بازارو دو‌وكانی‌ وه‌به‌رهێنه‌ر به‌ ئازه‌رییه‌كان له‌ شاره‌كه‌، ئه‌مه‌ له‌ كاتێكدا كه‌ كورده‌كانی‌ ئیلام بۆ دۆزینه‌وه ی‌ كار روو له‌ شوێنه‌كانی‌ وه‌ك تاران ده‌كه‌ن.

06/06/2014

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان