به‌ره‌ی توركمانی له رێگه‌ی كۆمه‌ڵه‌یه‌كه‌وه هێزێكی تایبه‌تی سه‌ربازی دروست ده‌كات. نووری مالیكیش بڕیار ده‌دات ئه‌و هێزه مامه‌ڵه‌ی قانوونییان له‌گه‌ڵ بكرێت و بخرێنه چوارچێوه‌ی هێزی ئه‌منییه‌وه.
هەفتەنامەی باس لە ژمارەی ئەمڕۆ سێشەممەیدا بڵاوی كردووەتەوە، له رێگه‌ی كۆمه‌ڵه‌ی جه‌نگاوه‌ره دێرینه‌كانی توركمان ناسراو به (ئالا قنجلار) هێزه‌كانی سه‌ر به به‌ره‌ی توركمانی، به‌هۆی خراپبوونی بارودۆخی ئه‌منیی كه‌ركووكه‌وه، بڕیاریان داوه هێزێكی تایبه‌ت به خۆیان دروست بكه‌ن بۆ پاراستنی باره‌گا و به‌رپرسه‌كانیان له هه‌ڕه‌شه‌كانی سه‌ریان.
ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه له ساڵی 1995 دروست بووه، ئه‌وكات بۆ پاراستنی باره‌گاكانی به‌ره‌ی توركمانی بوو، ته‌نانه‌ت له شاری هه‌ولێریش هه‌بوو، دوای ماوه‌یه‌ك وه‌ستان ئێسته دووباره له كه‌ركووك دروست كراوه‌ته‌وه، به‌ڵام ئه‌ركه‌كه‌ی ده‌گۆڕێت بۆ دروستكردنی هێزی چه‌كداری تایبه‌ت به توركمانه‌كان، ئه‌وه‌ش ره‌وشی ئه‌منی له كه‌ركووك قووڵتر ده‌كاته‌وه.
به‌پێی زانیارییه‌كان، ئیداره‌ی كه‌ركووك له‌گه‌ڵ دروستبوونی ئه‌و هێزه‌ی توركمانه‌كان نین، به‌ڵام به‌ره‌ی توركمانی سووره له‌سه‌ر دروستكردنی و هه‌وڵی ئه‌وه‌ش ده‌دات له‌لایه‌ن به‌غدا به هێزی یاسایی ئه‌ژمار بكرێن، بۆیه پرۆژه‌یه‌كی به حكوومه‌تی عێراقی داوه بۆ ئه‌وه‌ی (ئالا قنجلار) به یاسایی بكرێت و وه‌كو هێزه ملیشیاكانی پێشووتر ماف و ئیمتیازی یاساییان پێ بدرێت.
له‌مباره‌یه‌وه ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی ته‌نفیزیی به‌ره‌ی توركمانی، ته‌حسین كه‌هییه رایگه‌یاند پرۆژه‌یه‌كمان داوه‌ته وه‌زیری ده‌وڵه‌ت بۆ كاروباری پارێزگاكان بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و هێزه توركمانییه، تێكه‌ڵ به هێزی حكوومی بكرێن.
گوتیشی: پرۆژه‌كه‌مان پێشكه‌ش كردووه، به‌ڵام نازانین میكانزمی تێكه‌ڵكردنه‌كه و كاركردنیان چۆن ده‌بێت.
به‌پێی به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی نووسینگه‌ی سه‌رۆكوه‌زیرانی عێراق، نووری مالیكی كه له 12/12/2013 ده‌رچووه، مالیكی له‌سه‌ر داوای وه‌زیری ده‌وڵه‌ت بۆ كاروباری پارێزگاكان، ره‌زامه‌ندیی ده‌ربڕیوه كه چه‌كدار و جه‌نگاوه‌ره‌كانی توركمانی بخرێنه چوارچێوه‌ی هێزه ئه‌منیه‌كانه‌وه، داوای كردووه سه‌رجه‌م لیستی ناوی چه‌كداره‌كانیان بۆ ره‌وانه بكه‌ن، بۆ ئه‌وه‌ی كاره‌كه‌یان بۆ ته‌واو بكرێت.
ته‌حسین كه‌هییه ئاماژه‌ی به‌وه‌ش دا ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه پێش رووخانی رژێمی سه‌دام هه‌بووه، ته‌نانه‌ت له هه‌ولێریش هه‌بوون.
گوتیشی: ئه‌و هێزه به‌شدارییان كردووه له رووخانی رژێم و پاراستنی باره‌گاكانی توركمان، بۆیه مافی خۆیانه وه‌كو هێزه‌كانی تری عێراق كه ئێسته مافی یاساییان هه‌یه، ئه‌وانیش ئه‌و مافانه‌یان هه‌بێت. ئه‌وه‌ی به‌ته‌مه‌ن بێت خانه‌نشین بكرێـت، ئه‌وانی تریش بخرێنه چوارچێوه‌ی هێزی یاساییه‌وه.
ئه‌و به‌رپرسه‌ی به‌ره‌ی توركمانی روونیشی كرده‌وه ئه‌و كه‌سانه جه‌نگاوه‌ر بوون، ئێسته ده‌مانه‌وێت به قانوونی بكرێن.
گوتیشی: مافی خۆمانه پارێزگاری له خۆمان و باره‌گاكانی خۆمان بكه‌ین، چونكه بارودۆخی ئه‌منیی كه‌ركووك و ناوچه توركمانیه‌كان به‌ره‌و خراپتر ده‌ڕوات.
كه‌هیه له‌باره‌ی ناڕه‌زایی ئیداره‌ی كه‌ركووك له دروستبوونه‌وه‌ی ئه‌و هێزه، ئه‌وه‌ی راگه‌یاند: نه‌مانزانیوه ئیداره‌ی كه‌ركووك به‌و كاره نیگه‌ران بووبن، ئه‌گه‌ر نیگه‌رانیش بن، پێویست به نیگه‌رانی ناكات، چونكه ئه‌وه مافی سروشتیی خۆمانه ئه‌و هێزانه‌مان به قانوونی بكرێن.
ئه‌ندامی پێشووی په‌رله‌مانی عێراقی فه‌وزی ته‌رزی له مانگی رابردوودا رای گه‌یاند، ده‌بێ حكوومه‌تی عێراقی هاوشێوه‌ی ئه‌نجومه‌نه‌كانی ئیسناد، هێزێكی سه‌ربازیی تایبه‌ت به توركمان له ناوچه توركمانیه‌كان دروست بكات.
گوتیشی: هێزه ئه‌منییه‌كان ناتوانن پارێزگاری له ئاسایشی توركمانه‌كان بكه‌ن، رۆژانه‌ش هێرش ده‌كرێته سه‌ر توركمانه‌كان، بۆیه پێویسه ئه‌و هێزه دروست بكرێت.
په‌رله‌مانتاری توركمان له په‌رله‌مانی كوردستان، جه‌وده‌ت نه‌جاریش هه‌بوونی ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌ی جه‌نگاوه‌رانی توركمانی دووپات كرده‌وه و رایگه‌یاند ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه ماوه‌یه‌كه له كه‌ركووك ده‌ستی به كاره‌كانی كردووه‌ته‌وه.
گوتیشی: كۆمه‌ڵه‌كه ده‌یانه‌وێت هێزه‌كانیان كه له ناوچه‌ی كه‌ركووكدان، به فه‌رمی بكرێن، به‌ڵام دوور و نزیك پێوه‌ندییان به توركمانه‌كانی هه‌ولێره‌وه نییه.
pna
24/12/2013
