<sup>سێ رۆژ دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی ئێران و دەرکەوتنی ئەنجامە بەراییەکان، مەکتەبی سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران، بەیاننامەیەکی سەبارەت بە ئاکامەکانی هەڵبژاردن بڵاو کردەوە.

لە بەشێک لە بەیاننامەکەی حدکادا هاتووە: "هەروەک ئاگادارن، ڕێژیمی ئیسلامی بۆ ڕاکێشانی خەڵک بۆ سەر سندووقەکان لە پیلانی جۆربەجۆر و بڵاوکردنەوەی دەنگۆی ناڕاست و تەماح وەبەرنان و هەڕەشە و چاوسوورکردنەوە لە خەڵک هەوڵی‏ دا کە بەناچاری بەشێک لە خەڵک پەلکێشی سەر سندووق بکا. هەروەها بە دیاریکردنی بەربژێری دەسکردی خۆی لە نێو گرووپ و پێکهاتە و چین و توێژی جۆربەجۆری کۆمەڵگا و بەتایبەت لە کوردستاندا، هەوڵی دا کە هەم بازاڕگەرمییەکی ناواقیعی بۆ هەڵبژاردنەکەی وەدەست بخا و هەم کێشە و ململانێی ناتەندروست بخاتە نێو کۆمەڵگای کوردستانەوە."

لە بەشێکی دیکەی ئەو بەیاننامەیەی حیزبی دیموکراتدائاماژە بەوە کراوە " ئاستی بەشداریی خەڵک لە پارێزگای سنە لە خوارەوە بووە کە زانیارییەکان باس لە بەشداریی کەمتر لە ٤٠%ی خەڵک لەو پارێزگایە دەکەن. لە پارێزگاکانی دیکەی کوردستانیش ئاستی بەشداریی خەڵک کەمتر لە ئاستی گشتیی ئێران بووە، تەنیا لە چەند شوێنی ئیلام و پارێزگای ورمێ نەبێ کە لەبەر پێکهاتەی کۆمەڵایەتیی ئەو ناوچانە و تایبەتمەندییان، هەروەها هەندێک پیلانی ڕژیم بۆ زەقکردنەوەی کێشەکانی نێو پێکهاتەکان، لە ڕێگەی کاندیدا دسنیشان‏کراوەکانەوە، بەداخەوە ڕێژیم لە ڕاکێشانی سەرنجی خەڵک لەو شوێنانەدا سەرکەوتوو بووە."
وێنەیەک لەو بەیاننامەیە بۆ ئاژانسی باسنیوز نێردراوە.</sup>

^{دەقی بەیاننامەکە:}

^{بەیاننامەی دەفتەری سیاسی سەبارەت بە ئاکامی هەڵبژاردنەکانی ئەم دواییانە لە ئێراندا}

^{هاونیشتمانیانی بەڕێز!
خەڵکی ئازادیخوازی کوردستان!}

<sup>هەروەک لە پێشتردا باس کرا بوو و چاوەڕوان دەکرا، ڕێژیمی کۆماری ئیسلامی شانۆیەکی دیکەی لە ژێر ناوی هەڵبژاردندا بەڕێوە برد کەلە سەرەتای نمایشەکەوە هەتاکوو پەردەی کۆتایی شانۆکەی، بەرنامەی بۆ داڕشتبوو و بە وەڕێخستنی هەندێک دەنگۆ و خۆڵ لە چاوی خەڵک کردن، وای دەنواند کە شانۆی ئەمجارەی لەگەڵ جارانی دیکە جیاواز دەبێ و هەندێک لە مۆرە و باندەکانی نێو ڕێژیمیش وایان دەنواند کە لەبەر نەخۆشیی ڕێبەری ڕێژیم و هەروەها تەسلیم‏بوونیان بەرانبەر بە ڕۆژئاوا لە پرسی ناوکی‏دا، هەڵبژاردنی ئەم جارە کاریگەریی زۆرتری لەسەر سیاسەتەکانی ڕێژیم و جێگرەوەی داهاتووی خامنەیی دەبێ.

بەڵام هەموو ئەوانە تەنیا بۆ گەرمکردنی بازاڕی شانۆگەریی هەڵبژاردن بوو و ڕێبەری ڕێژیمیش کە لە دۆخی نالەباری ڕێژیمەکەیدا داوای لە تەنانەت دژبەرانی ڕێژیمیش کردبوو کە لەم هەڵبژاردنەدا بەشدار بن، دوایە لە ترسی ئەوەی کە نەکا دۆخەکەیان لەدەست دەربچێ، ڕایگەیاند کە وتوویانە کە دژبەرانی ڕێژیم دەنگ بدەن و نەیانوتووە کە دەتوانن بچنە مەجلیس!</sup>

^{بەم شێوەیە ڕێژیم هەموو ئامادەکارییەکی بۆ بەڕێوەبردنی هەڵبژاردنێکی بێ‏نێوەڕۆک و چەواشەکراو و فریوکارانە کردبوو و لە قۆناغە جیاجیاکاندا بەرنامەکانی بردنە پێش و لە ڕۆژی ٧ی ڕەشەمەشدا کە بۆ ڕۆژی دەنگدان دیارییان کردبوو، هەموو دەزگای تەبلیغی و پڕوپاگەندە و بەسیج کردنی خەڵکی وەگەڕ خست تاکوو خەڵک بکێشێتە سەر سندووقەکان و لە بەر چاوی دووربینەکانەوە ڕیزی دوور و درێژی خەڵکی بەشدار نیشان بدا.}

^{لەم ماوەیەدا کە حیزبی دێموکرات وەک هێزێکی ئازادیخوازی واقیع‏بین، سیاسەتی بایکۆتی شانۆگەریی ڕێژیم و هاندانی خەڵک بۆ نەچوونە سەر سندووقەکانی دەنگدانی ڕێژیمی گرتەپێش، لە سەر بنەمای لێکدانەوەیەکی دروستی سیاسی و بە ناسینی ڕێژیم و بە ئاگادار بوون لە هەموو چەواشەکارییەکانی ئەو ڕێژیمە، ئەو سیاسەتەی گرتە پێش و هەم دروستیی سیاسەتەکەی دەرکەوت و هەم ئەندام و لایەنگرانی تێکۆشەری حیزبیش لەم ماوەیەدا بۆ سەرکەوتنی ئەو سیاسەتە و بردنی سیاستی حیزب بۆ نێو خەڵک ئەوەی لە دەستیان هات ئەنجامیان دا و بە چالاکییەکانیان هەنگاوی کردەییان بۆ پووچەڵکردنەوەی پیلانەکانی ڕێژیم هەڵگرت.}

^{هاونیشتمانیانی بەڕێز!}

^{هەروەک ئاگادارن، ڕێژیمی ئیسلامی بۆ ڕاکێشانی خەڵک بۆ سەر سندووقەکان لە پیلانی جۆربەجۆر و بڵاوکردنەوەی دەنگۆی ناڕاست و تەماح وەبەرنان و هەڕەشە و چاوسوورکردنەوە لە خەڵک هەوڵی‏ دا کە بەناچاری بەشێک لە خەڵک پەلکێشی سەر سندووق بکا. هەروەها بە دیاریکردنی بەربژێری دەسکردی خۆی لە نێو گرووپ و پێکهاتە و چین و توێژی جۆربەجۆری کۆمەڵگا و بەتایبەت لە کوردستاندا، هەوڵی دا کە هەم بازاڕگەرمییەکی ناواقیعی بۆ هەڵبژاردنەکەی وەدەست بخا و هەم کێشە و ململانێی ناتەندروست بخاتە نێو کۆمەڵگای کوردستانەوە. لە ڕۆژی بەناو دەنگدانیش‏دا، هەم ژمارەیەکی زۆری دەنگی لەپێشدا ئامادەکراوی خستە نێو سندووقەکانەوە و هەم خەڵک و دەستوپێوەندییەکانی خۆی لەمبەر بۆ ئەوبەر گواستەوە، تاکوو هەم تەقەلوبیان پێ بکا و هەم لە بەرچاوی دووربینەکانی خۆیەوە مانۆڕ و نمایشیان پێ بدا.}

^{وەکوو ئاکامی هەڵبژاردنیش، لە ئاستی سەرتاسەری‏دا، ڕێژیم ڕایگەیاند کە؛ بەشدارییەکی نزیک بە ٦٠%ی هەبووە، کە بە لەبەرچاوگرتنی دەسکاری و گزەکردنی هەمیشەیی ڕێژیم لە ئامارەکاندا، بۆمان دەردەکەوێ کە ئاستی بەشداریی خەڵک بەگشتی لە خوارەوە بووە.}

^{هەروەها لە ناوچە جیاوازەکانی کوردستاندا، بەپێی هەندێک تایبەتمەندی، بەشداریی خەڵک جیاواز بووە. بەپێی ئەو ئامارانەی لە لایەن خودی ڕێژیمەوە بڵاو بوونەتەوە، ئاستی بەشداریی خەڵک لە پارێزگای سنە لە خوارەوە بووە کە زانیارییەکان باس لە بەشداریی کەمتر لە ٤٠%ی خەڵک لەو پارێزگایە دەکەن. لە پارێزگاکانی دیکەی کوردستانیش ئاستی بەشداریی خەڵک کەمتر لە ئاستی گشتیی ئێران بووە، تەنیا لە چەند شوێنی ئیلام و پارێزگای ورمێ نەبێ کە لەبەر پێکهاتەی کۆمەڵایەتیی ئەو ناوچانە و تایبەتمەندییان، هەروەها هەندێک پیلانی ڕژیم بۆ زەقکردنەوەی کێشەکانی نێو پێکهاتەکان، لە ڕێگەی کاندیدا دسنیشان‏کراوەکانەوە، بەداخەوە ڕێژیم لە ڕاکێشانی سەرنجی خەڵک لەو شوێنانەدا سەرکەوتوو بووە.}

^{ئەوەی لەم بەناو هەڵبژاردنەشدا بۆ جارێکی دیکە نیشان درایەوە، ئەوە بوو کە ڕێژیم لەوپەڕی ترس و لەرزۆکیی‏دا تەنانەت کاندیداکانی خۆیشی کە پێشتر لێیان دڵنیابوو، لە مەیدان دەری کردن، تاکوو هیچ جۆرە ڕیسکێکی بۆ دۆخی لەرزۆکی داهاتووی نەکردبێ و مەبەستی ڕژیم تەنیا ئەوە بوو کە خەڵکێک بکێشێتە سەر سندووقەکان، دەنا نە مەجلیسەکانی دەسەڵاتی ئەوتۆیان هەیە و نە باندە جیاوازەکانی نێو ڕێژیم هیچ خەمێکی مافی خەڵک دەخۆن، تەنیا لە سەر بەرژەوەندیی خۆیان پێکەوە کێشەیان هەیە و لە سەر ستەمکردن لە خەڵک هاودەنگن و لە کاتی هەستیاردا بۆ پاراستنی نیزامەکەیان هەموو دژبەرییەکانیان وەلا دەنێن.}

^{پێویستە لە کۆتایی‏دا سپاسی هەموو ئەو کەسانە و ئەو تێکۆشەرانەی دێموکرات بکەین کە لە پێناو سەرخستنی هەڵوێستی حیزبی دێموکراتدا تێکۆشان، هەڵوێستێک کە هاوتەریب و هاوئاهەنگ بوو لەگەڵ زۆربەی هەرەزۆری ڕێکخراو و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان کە هەڵبژاردنەکانیان بایکۆت کرد. هەروەها سپاس و پێزانین بەرانبەر بەو خەڵکە دەرببڕین کە سندووقەکانی چەواشکاریی ڕێژیمیان بایکۆت کرد.}

^{هەروەها بەو ژمارەیەی خەڵکیش کە بە ناچاری یان لە دۆخی ئاڵۆزکراوی ڕژیمدا چوونە سەر سندووقەکان ڕابگەیەنین کە دوای ڕۆژی بەناو دەنگدان، ڕوونتر دەردەکەوێ کە هەموو ئەو کەسانەی کە دەبرێنە مەجلیسی ڕێژیم، دامودەزگاکانی ڕێژیم خۆیان دیارییان کردوون و دەچنە شوێنێک کە هیچیان لەدەست نایە بۆ پشتیوانی لە مافی گەل، بەڵکوو ئەوان تەنیا بەڕێوەبەری سیاسەتەکانی دەزگای ویلایەتی فەقیهن و هیچی تر.}

^{نەمان بۆ کۆماری ئیسلامی
سەرکەوتن بۆ ئازادی}

^{حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران
دەفتەری سیاسی
٩ی ڕەشەمەی ١٣٩٤
٢٨ی فێوریەی ٢٠١٦
29/2/2016}

^{سێ‌ رۆژی دوای بەڕێوەچوونی خولی دەیەمی هەڵبژاردنەكانی ئێران، ئەنجامی 193 بازنەی هەڵبژاردن یەكلایی بووەتەوە و چارەنووسی 14 بازنەش كەوتووەتە قۆناغی دووەم و هەتا ئێستاش لە شاری تاران هێشتا پرۆسەی ژماردنی دەنگەكان هەر بەدەوامە.}

^{بەپێی دوایین زانیاری و ئامارەكان كە ئاژانسە فەرمییەكانی میهر، ئیرنا و فارس بڵاویان كردووەتەوە هێشتا ئەنجامی كۆتایی كوسییەكانی پەرلەمان لە پارێزگای تاران رانەگەیەنراوە، بەڵام ئەنجامە بەراییەكان باس لەوە دەكەن ریفۆرمخوازەكان تەنیا لە تاران زیاتر لە 30 كورسیان مسۆگەر كردووە، بەڵام ئەنجامی هەڵبژاردنی پەرەلمانی شارەزایانی رێبەری بۆ ئەو پارێزگایە راگەیەنراوە و ئەنجامەكان ئەوە دەردەخەن كە سیما ناسراوەكانی باڵی بناژۆخواز كە ئێستا سەرۆكایەتی پەرلەمانی شارەزایانی رێبەری دەكەن، دەنگی متمانەیان نەهێناوەتەوە و ئەكبەر هاشمی رەفسەنجانی یەكەم دەنگی هێناوەتەوە و لەكۆی 16 كورسیی تاران ئەحمەد جەنەتی كە جاران دەنگی یەكەمی دەهێنایەوە لە ریزی كۆتایی دایە و ئەمەش سەركەوتنی ریفۆرمخوازەكان دەردەخات.}

^{ئاژانسی ئیسناش لە راپۆرتێكدا بڵاوی كردووەتەوە هەتا كۆتایی دوێنێ‌ یەكشەممە 28 ـ 2 ـ 2016 لەكۆی 290 كورسیی پەرلەمانی ئێران چارنووسی 183 كورسی یەكلایی بووەتەوە كە بەپێی پێكهاتە و ئاڕایشی سیاسیی نێوان باڵەكان دەربڕی ئەوەیەن كە دابەشبوونی كورسییەكان لە نێوان ببناژۆخواز، ریفۆرمیست و لیستەكانی لایەنگری ریفۆرخوازاندا لێك نزیكن و هاوسەنگییەك هەیە و هەتا بەڕێوەچوونی قۆناغی دووەم و یەكلا نەبوونەوەی 14 بازنەی دیكەی هەڵبژاردن ناكرێ‌ سەركەوتنی هیچ لایەنێك بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان رابگەنرێ‌، بەڵام ئەنجامی كۆتایی پەرلەمانی شارەزایانی رێبەری راگەیەنراوە و ریفۆرمخوازەكان براوە و زۆرینەی 88 كورسییەكانیان بەدەستهێناوە.}

^{ئاژانسەكانی نزیك لە ریفۆرمخوازان بڵاویان كردووەتەوە كە سەرجەم "لیستەی ئومێد" ی ریفۆرمخوازان چوونەتە پەرلەمان و لیستەی هاوپەیمانیی بناژۆخوازەكان دەستیان لە تاران شۆردووەتەوە و هیوایان بە شار و پارێزگاكانی دیكەیە كە ئەیش لە قۆناغی دووەمدا یەكلا دەبێتەوە.}

<sup>بەپێی ئامار و داتاكانی حكوومەتی ئێران رێژەی بەشداریی خەڵك لە هەڵبژاردنەكاندا نزیكەی 60% بووە، بەڵام هێز و لایەنە ئۆپۆزسیۆنەكان و چالاكوانانی سیاسیی دژبەری كۆماری ئیسلامی پێیان وایە ئەو رێژەیە دوورە لە راستی و كەمتر لە 40% خەڵك بەشداری هەڵبژاردن بوون.

ژنان لە هەڵبژاردەناکی ئێراندا
لە حاڵێکدا چەند مانگ پیش هەڵبژاردنەکان پڕۆژەیەک پێشکەش کرا کە 30%ی کورسییەکانی پەرلەمان بۆ ژنان تەرخان بکرێت، کەچی سەرەڕای زۆرترین بەربژێری ژن خۆیان کاندید کردبوو، کەچی لە دوو قۆناغی پاڵاوتن و پەسەند کردندا رەت کرانەوە و لە ئەنجامدا هەتا ئێستا تەنیا 5 ژن چوونەتە پەرلەمان و جەند کەسی دیکەش چارەنووسیان کەوتووەتە قۆناغی دووەم.
29/2/2016</sup>

^{بەڕێوەبەری پێشووی دەزگای هەواڵگریی ئەمریکا (سی ئای ئەی) رایدەگەیەنێت، کە سنووری وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، هەڕەشەی لە ناوچوونیان لە سەرە.}

^{"مایکڵ هایدن"، بەڕێوەبەری پێشووی سی ئای ئەی لە چاوپێکەوتنێ تەلەڤیزۆنی (سی ئێ ئێن)دا رایگەیاندووە، کە چیتر عێراق و سووریا بوونیان نییە، هەرگیز ناگەڕێنەوە دۆخی پێشوویان، لوبنان خەریکە هەڵدەوەشێتەوە، لیبیاش لەمێژە نەماوە.}

^{مایکڵ هایدن پێیوایە یاسای نێودەوڵەتی، کە سنوورەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی دیاریکردووە، نەماوە، ئەمەش دەبێتە هۆی نەمانی سنوورەکانی ئێستا و پەیدابوونی سنووری نوێ لە ناوچەکە.}

^{هەروەک بەڕێوەبەری پێشووی دەزگای هەواڵگریی ئەمریکا ئاماژەی پێکردووە، رۆژهەڵاتی ناوەڕاست گۆڕانکارییەکی ناوچەیی گەورە بەخۆیەوە دەبینێت و سنوورەکان وەک ئێستا نامێنن.
29/2/2016}

<sup>"جۆش ئیرنست" وته‌بێژی كۆشكی سپی له‌لێدوانێكی فه‌رمیدا ده‌ڵێت: " ئه‌وه‌ی كه‌ فلادیمێر پۆتین هانده‌دات هه‌وڵی خۆ ده‌رخستن بدات له‌قۆناغی ئاسایی كردنه‌وه‌ی دۆخی سوریادا، هۆكارێكه‌ ڕه‌نگه‌ پێویستی به‌چاره‌سه‌ری ده‌رونی هه‌بێت".

ئه‌و لێدوانه‌ی ئیرنست له‌وه‌ڵامی پرسیارێكدا بوو كه‌ تیایدا لێیان پرسی: ئایا به‌شداری كردنی ئۆباما له‌دانیشتنی ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ناو باره‌گای وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌دا، په‌یوه‌ندی به‌ڕكابه‌ری كردنی پۆتینه‌وه‌ هه‌یه‌ بۆ خۆنمایش كردن؟".

ئێرنست گوتی: " ئۆباما بیر له‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی وڵاته‌كه‌ی ده‌كاته‌وه‌، زیاتر له‌وه‌ی بیر له‌وێنه‌ی خۆی له‌جیهاندا بكاته‌وه‌، به‌پێچه‌وانه‌ی پۆتینه‌وه‌ كه‌ ده‌یه‌وێت خۆی وه‌ك كه‌سێكی سه‌ركه‌وتوو نمایش بكات".

جه‌ختیشی كرده‌وه‌ له‌گرنگی ڕۆڵی مۆسكۆ له‌چاره‌سه‌ركردنی قه‌یرانی سوریا و سه‌رخستنی ئاگربڕ له‌و وڵاته‌دا.
29/2/2016</sup>

<sup>ته‌له‌فزیۆنی فه‌رمی ئێران ئاشكرای كرد كه‌لایه‌نگرانی "حه‌سه‌ن ڕۆحانی" سه‌رۆككۆماری ئێستای ئێران، نزیكن له‌وه‌ی هه‌موو كورسییه‌كانی تاران به‌رنه‌وه‌.ئه‌وه‌ش له‌دوای جیاكردنه‌وه‌ی 90%ی ده‌نگه‌كان. به‌ڵام باڵی پاریزگاره‌كان به‌سه‌رۆكایه‌تی"غوڵام عه‌لی حه‌داد" پله‌ی 31ی به‌ده‌ست هێناوه‌، ئه‌وه‌ش مانای دۆڕانیانه‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كاندا.

به‌پێی ڕاپۆرتی ته‌له‌فزیۆنی فه‌رمی ئێران، ئاماژه‌ی به‌وه‌كرد كه‌ لیستی"ئومێد" كه‌ڕۆحانی دروستی كردوو، پێكهاتووه‌ له‌هه‌موو ڕیفۆرمخواز و میانه‌ڕه‌وه‌كان، سه‌ركه‌وتنێكی زۆر گه‌وره‌ی له‌تاراندا به‌ده‌ست هێناوه‌. چونكه‌ توانیویه‌تی هه‌ر 30 كورسییه‌كه‌ی تاران به‌رێته‌وه‌.

ئه‌و ئاماره‌ له‌دوای جیاكردنه‌وه‌ی 90%ی ده‌نگه‌كانه‌، هاوكات سه‌رۆكی لیستی پارێزگاره‌كان پله‌ی 31ی به‌ده‌ست هێناوه‌، ئه‌گه‌ر ئه‌و ئامارانه‌ به‌فه‌رمی پشتڕاست بكرێنه‌وه‌، ئه‌وا پارێزگاره‌كان توشی نسكۆیه‌كی زۆر گه‌وره‌ بوون.

یه‌كێك له‌تاكتیكه‌كانی ڕیفۆرمخوازه‌كان، ئه‌وه‌بوو چه‌ند كه‌سایه‌تییه‌كی پارێزگاریان خستبوه‌ ناو لیسته‌كه‌یانه‌وه‌، سه‌رجه‌می ئه‌و پارێزگارانه‌ی كه‌له‌ لیسته‌كه‌دا بوون ده‌رچوون و ئه‌نجامی گرنگیان به‌ده‌ست هێناوه‌.
29/2/2016</sup>

<sup>"موحسین جه‌لال پور" سه‌رۆكی ژووره‌ بازرگانییه‌كانی ئێران ئاشكرای كرد كه‌له‌كۆتایی مانگی داهاتوودا سه‌رۆككۆماری ئێران سه‌ردانی سێ وڵات ده‌كات كه‌یه‌كێكیان عێراقه‌.

به‌گوێره‌ی ئاژانسی"ته‌سنیم" له‌ هه‌فته‌ی دووه‌می مانگی داهاتووی ئێرانیدا، سه‌رۆككۆماری ئێران ده‌ست به‌گه‌شت بۆ سێ وڵات ده‌كات، له‌وانه‌ پاكستان، عێراق و نه‌مسا.

به‌گوێره‌ی سه‌رچاوه‌كان، حه‌سه‌ن ڕۆحانی له‌سه‌ردانه‌كه‌ی عێراقدا سه‌ردانی مه‌زاره‌ پیرۆزه‌كانی نه‌جه‌ف و كه‌ربه‌لا ده‌كات.

له‌میانه‌ی ئه‌و سه‌ردانه‌دا، شاندێكی باڵای ئابووری هاوڕێیه‌تی سه‌رۆكی ئێران ده‌كه‌ن.

شیاوی باسه‌ سه‌ردانه‌كه‌ی ڕۆحانی له‌26/3 ده‌ست پێده‌كات و 1/4/2016به‌رده‌وام ده‌بێت. له‌عێراقیشه‌وه‌ ڕاسته‌وخۆ به‌ره‌و ڤییه‌ننا به‌ڕێ ده‌كه‌وێت.
29/2/2016</sup>

<sup>سکرتێری حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان ڕایگەیاند، سەربەخۆیی بۆ هیچ وڵاتێک نەخراوەتە سەر سینییەکی زێڕێن و پێشکەش کرابێت، بەڵکو دەبێت میللەتەکان خۆیان داوای بکەن.

“محه‌مه‌د حاجى مه‌حمود”، سکرتێری حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان، له‌ لێدوانێکی تایبەت بە (باسنیوز)، ڕایگه‌یاند: "هیچ وڵاتیک سەربەخۆیی نەخستووەتە سەر سینییەکی زێڕین و پێشکه‌شى میلله‌تێکى ترى کردبێت، ده‌بێت میلله‌ت خۆى داواى بکات، تائێستا کورد به‌شێکه‌ له‌ عێراق، کورد کاتێک داواى کۆنفیدڕاڵى یان سه‌ربه‌خۆىی ده‌کات، مه‌رج نییه‌ ئەو داواکارییە بە مانای شەڕ لەگەڵ عێراق بێت و به‌ شه‌ڕ جیا بێنه‌وه‌، ڕه‌نگه‌ له‌م قۆناغه‌ى ئێستادا بتوانین به‌ گفتوگۆ داواى سه‌ربه‌خۆىی بکه‌ین”. ئەوەشی ڕوون کردەوە کە واقیعێک له‌ عێراقدا هەیە و سێ به‌ش، ئێستاش سوپاى هاوبه‌ش لە عێراقدا نه‌ماوه‌، شیعه‌ حه‌شدى شه‌عبى هه‌یه‌ و سوننه‌ پاسه‌وانى نیشتمانى هەیە، کوردیش پێشمەرگەی بۆ پاراستنی خۆی هەیە، له‌ ڕووى ئابووریشه‌وه‌ هه‌ر لایه‌ک سه‌ربه‌خۆیی بۆ خۆى هه‌یه‌، ئه‌مانه‌ هه‌موو زه‌مینه‌ خۆش ده‌کات بۆ کورد، تا هه‌نگاوى گه‌وره‌تر بنێت، به‌ تایبه‌تىش تێکچوونى بارودۆخى ناوچه‌که‌، چونکه‌ هه‌میشه‌ هه‌ر وڵاتێک هەوڵی سەربەخۆیی دابێت، سوودى له‌ تێکچوونى ناوچه‌که‌ وەرگرتووە.

محەمەدی حاجی مەحمود باسیشی لەوە کرد: “ئێستا کورد له‌گه‌ڵ عێراق گفتوگۆ بکات و چاره‌سه‌رى کێشه‌کان به‌ گفتوگۆ بکرێت، ئه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت ڕێ بگرێت له‌وه‌ى کورد ئامانجێکى هه‌یه‌ که‌ ده‌وڵه‌تى سه‌ربه‌خۆیه‌، به‌ڵکو ئەم هەوڵە بۆ ئه‌وه‌ بێت که‌ ڕازى بکرێن. ئه‌مریکى و ئه‌ورووپى ده‌ڵێن کورد ده‌وڵه‌تى هه‌بێت یان ده‌وڵه‌تى نه‌بێت، که‌ که‌وته‌ گفتوگۆ، ماناى ئه‌وه‌یه‌ ده‌بێت کورد ده‌وڵه‌تى هه‌بێت، بۆیه‌ چه‌نده‌ گفتوگۆ بکه‌ین ئه‌و که‌سانه‌ ڕازى بکه‌ین که‌ شه‌ریکمانن له‌و ڕێگه‌یه‌وه‌ ده‌توانین به‌ گفتوگۆ بگه‌ینه‌ ئه‌نجام نه‌ک به‌ شه‌ڕ".

لەبارەی ڕیفراندۆمیشەوە، سکرتێری حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان ئاماژەی بەوە کرد: “ئه‌وه‌ى له‌ کۆبوونه‌وه‌ى لایه‌نه‌ سیاسییه‌کان ئه‌نجام درا، له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ى ڕیفراندۆم، که‌س نه‌بوو دژى ڕیفراندۆم بێ، به‌ڵام بۆچوونى جیاواز هەبوو، هه‌ندێک دەیانگوت کاته‌که‌ى که‌ى بێت بۆ ئه‌نجامدانى و هه‌ندێکى دیکە دەیانگوت شێوه‌ى ڕیفراندۆمه‌که‌ چۆن بێت؟ ئایا کێشه‌مان بۆ درووست نابێت؟ له‌ کوێوه‌ ده‌ست پێ بکه‌ین؟ له‌سه‌ر ئه‌وانه‌ بۆچوونى جیاواز هه‌بوو، ئه‌گینا کورد مافى ئه‌وه‌ى هه‌یه‌ کە ڕیفراندۆم بکات. هه‌ندێکمان ڕامان وابوو کە ئه‌گه‌ر ڕیفراندۆم بکرێت، ده‌بێت پێش هه‌ڵبژاردنى ئه‌مریکا بکرێت، ده‌بێت پێش ئازاد کردنى مووسڵ بکرێت". ئەوەش ناشارێتەوە کە ئەگەر مووسڵ و ڕەقە لە داعش پاک بکرێتەوە، ”یارییەکە” کۆتایی دێت، بۆیه‌ داوا دەکات، پێش ئه‌وه‌ى مووسڵ ئازاد بکرێتەوە، کورد زۆر مه‌سه‌له‌ى خۆى یه‌کلاىی بکاته‌وه‌، ئینجا به‌شدارى له‌ ئازاد کردنى مووسڵدا بکات.

لە بارەی پشگیری ئەمەریکا بۆ ڕیفراندۆم، سکرتێری حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان رایدەگەیەنێت: “ئه‌وان ناڵێن به‌ کورد ڕیفراندۆم بکه‌ن یان مه‌یکه‌ن، ئه‌وان ڕێز له‌ ڕا ده‌گرن، ده‌بێت کورد خۆى بڕیار بدات ڕیفراندۆم بکات یان بڵێت له‌گه‌ڵ به‌غدا ده‌مینێمه‌وه‌ یان نامێنێمه‌وه‌، سه‌ربه‌خۆیم ده‌وێت یان نامه‌وێت بۆ ئه‌مه‌ بڕیاره‌ له‌ ده‌ستى کورد خۆیه‌تى. کورد ده‌توانێت له‌ ڕووى دبلۆماسییه‌وه‌، چه‌ند وڵات ده‌توانێت پشتگیریت بکات، دواتر داوا له‌ ئه‌مریکا ده‌که‌یت من ئه‌گه‌ر ده‌وڵه‌ت ڕابگه‌یه‌نم، پشتگیریم لێ ده‌که‌یت، سێ حاڵه‌ت هه‌یه‌ یان پشتگیریت لێده‌کات یان قسه‌ ناکات و گه‌ر لێی بپرسیت ده‌وڵه‌تى کوردى، ئه‌و ده‌ڵێت له‌ باشوورى ئه‌فه‌ریقیا جه‌وله‌ ده‌که‌م، ئه‌م هیچ نه گ‌وتنه‌ گرنگه‌، به‌ڵام ئه‌مریکا بڵێت دژم، ئەوە خراپه‌، له‌م سێ حاڵه‌ته‌ به‌ده‌ر نیی. ئێستا کۆمه‌ڵێک ده‌وڵه‌ت هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر بچووکیش بن، پشتیوانى له‌ سه‌ربه‌خۆىی کورد ده‌که‌ن، به‌ڵام ڕه‌نگه‌ کورد پێویستى به‌ زیاتر هه‌بێت، هه‌ندێک ده‌وڵه‌ت سه‌ربه‌خۆییان ڕاگه‌یاندووە،‌ ڕه‌نگه‌ له‌ سه‌ره‌تاوه‌ یه‌ک ده‌وڵه‌ت پشتیوانى لێکردوون، به‌ڵام ئێستا ده‌یان ده‌وڵه‌ت پشتیوانییان لێده‌کات، له‌به‌رئه‌وه‌ ئه‌مانه‌ به‌ستراوه‌ به‌ ئیراده‌ى خه‌ڵکه‌وه‌ و خه‌ڵک بڕیار ده‌دات چاره‌نووسى خۆى دیار ده‌کات”.

لەبارەی ئەو پرسەی کە کورد ئامادەیى بوون بە ده‌وڵه‌تی هەیە؟ محه‌مه‌دى حاجى مه‌حمود بە (باسنیوز)ی گوت،هه‌موو شتێک ئاماده‌یه‌ بۆ کورد تا دەوڵەت ڕابگەیەنێت، (خاک، خه‌ڵک، پێشمه‌رگ، په‌یوه‌ندیی ده‌ره‌وە، ئابوورى، گومرگ، نه‌وت و کشتوکاڵ)، ئه‌مانه‌ هه‌مووی گرنگن و کاته‌که‌ که‌یه‌؟ چى کاتێک یارمه‌تى سه‌ربه‌خۆیی کورد ده‌دات؟ ئەگه‌ر سه‌یرى مێژوو بکه‌ین، له‌ پێش شه‌رى جیهانیی یه‌که‌م و له‌ شه‌ڕى جیهانیی یه‌ک و شه‌ڕى جیهانیی دووه‌م، کۆمه‌ڵێک ده‌وڵه‌ت درووست بوون له‌ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى یه‌کێتیی سۆڤیەت، ژماره‌یه‌ک ده‌وڵه‌تى دیکە درووست بوون، ئێستا زیاتر له‌ (190) ده‌وڵه‌ت هه‌یە”.

لە کۆتاییدا سکرتێری حزبی سۆسیالیست دیموکرات ئەوەی بۆ (باسنیوز) دووپات کردەوە، زۆرینەی خاکى کوردستان له‌ داعش پاک کراوه‌ته‌وه‌، پێشتر شارەدێی (قه‌ره‌ هه‌نجیر)یش لە دەست حکوومەتی عێراق بوو کە لە نێوان کەرکووک و سلێمانییە، بەڵام ئێستا زیاتر له‌ 50 کیلۆمه‌تر له‌ خوارووى باشوور و ڕۆژئاواى کەرکووک، به‌ ده‌ستى کورده‌وه‌یه‌ و ئێستا له‌ 5%ى خاکى کوردستان له‌ ده‌ستى عەرەب و داعشدا ماوه‌، ئه‌مانه‌ هه‌موو ده‌ستکه‌وتى گه‌وره‌ن و به‌ ده‌ست هاتوون.
29/2/2016</sup>

لە كاتێكدا رۆژی هەینی 26 ـ 2 ـ 2016 پرۆسەی هەڵبژاردنی پەرلەمان و پەرلەمانی شارەزایانی رێبەری لە ئێران بەڕێوە چوو، كەچی پرۆسەی ژماردنی دەنگەكان هێشتا هەر بەردەوامە و دوو باڵی بەناو ریفۆرمخواز و بناژۆخواز و سەربەخۆكان بۆ بەدەستهێنانی 290 كورسیی پەرلەمانی ئێران پێكەوە لە پێشبڕكێ‌ دان.

بەپێی راپۆرتێك كە ئاژانسەكانی ئیسنا و میهری ئێران بڵاویان كردووەتەوە، هەتا سەعات 8ی بەیانیی ئەمڕۆ یەكشەممە 28 ـ 2 ـ 2016 بەگشتی لایەنی ریفۆرمخواز و سەربەخۆكان 78 كورسی و باڵی بناژۆخوازیش 30 كورسییان بەدەستهێناوە.

لە راپرتەكەی ئیسنادا هاتووە "لەكۆی نوێنەرە دەستنیشان كراوەكان 50 كەسیان لە لیستەی ریفۆرمخوازەكان و گرووپی ناسراو بە "هاوپەیمانیی هاوتەریب" 30 كورسی و بناژۆخوازەكانیش 28 كورسیان مسۆگەر كردووە.

چاودێرانی سیاسیی هەڵبژاردنەكان لەو باوەڕە دان پاش ئەوەی لە هەندێ‌ شار و شارۆچكە و پارێزگا چەند نویێەرێك دەستنیشان كران، رێبەرانی سیاسیی و لایەنگرانی دوو باڵی سیاسی "ریفۆرمخواز و بناژۆخواز" كەوتوونەتە دژایەتی و تۆمەتباركردنی یەكتر و دەڵێن فێڵ و تەڵەكە و ساختەكاری كراوە.

راپۆرتەكان باس لەوە دەكەن كە هێشتا پرۆسەی ژماردنی دەنگەكان لە تاران كۆتایی پێنەهاتووە و لەلایەن وەزارەتی ناوخۆ و ناوەندی هەڵبژاردنەوە بە فەرمی ئەنجامی كۆتایی رانەگەنەراوە.

ماڵپەڕ و ئاژانسە فەرمییەكان بە لیست و خستە ناوی نوێنەر هەڵبژێرداوەكان، هەروەها رێژەی نوێنەری باڵ و لایەنەكان و هەروەها ئەو بازنانەی هەڵبژاردن كە پرۆسكە كەوتووەتە قۆناغی دووەم بڵاو كردووەتەوە.

لە سەرتاسەری ئێران لە 14 بازنە پرۆسەی هەڵبژاردن كەوتووەتە قۆناغی دووەم.

لە كوردستانی رۆژهەڵاتیش لە شارەكانی "دێهلوڕان، مەریوان و سەوڵاوا، سنە، سەڵماس، ماكۆ، چاڵدێران شووت، میاندواو، ساینقەڵا و تیكاب، ورمێ‌، ئیلام، كرماشان" واتە سەرجەم لە شەش بازنە پرۆسەی هەڵبژاردن خراوەتە قۆناغی دووەم كەلە شارەكانی "سنە، ئیلام و كرماشان" هەركامەیان بۆ دیاریكردنی نوێنەرێك پرۆسەكە كەوتووتە قۆناغی دووەم.

لە پارێزگاكانی سنە، كرماشان و ورمێ‌ بەگشتی نوێنەرە هەڵبژێردراوەكان سەر بە باڵی بناژۆخوازن و تەنیا لە پارێزگای ئیلام زۆرینە لە باڵی ریفۆرمخوازن.
28/2/2016

<sup>ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حکوومەتی هەرێمی کوردستان ئاشکرای کرد، بە مەبەستی داواکردنی هاوکاریی دارایی و سەربازی، شاندێکی هەرێمی کوردستان سەردانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەکات.

”جەبار یاوەر“، ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا کە پەیامنێری (باسنیوز)یش تێیدا ئامادە بوو، ڕایگەیاند، لە ڕۆژی 11\3\2016، شاندێکی باڵای وەزارەتی پێشمەرگە، بە مەبەستی داواکردنی هاوکاری دارایی و سەربازی، سەردانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەکات. ئەوەشی ڕوون کردەوە کە لەو سەردانەدا، لەگەڵ بەرپرسانی باڵای سەربازیی ئەمریکا، گفتوگۆ دەکەن.
28/2/2016</sup>

<sup>بەگوێرەی ئەنجامی سەرەتایی هەڵبژاردنەکانی ئێران بۆ ئەنجوومەنی شارەزایان، هاشمی رەفسنجانی سەرۆکی کۆمەڵەی دیاریکردنی بەرژەوەندییەکانی نیزام، حەسەن روحانی سەرکۆماری ئێران زۆرترین دەنگیان بەدەست هێناوە.

بەپێی هەواڵێکی ئاژانسی فەرمی ئیرنا، ٢٨٪ی دەنگەکانی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمان و ئەنجوومەنی شارەزایانی رێبەری لە ئێران جیاکراونەتەوە.

بەگوێرەی ملیۆنێک و ٥٠٦ هەزار و ٨٨٣ دەنگ ، هاشمی رەفسنجانی و حەسەن روحانی زۆرترین دەنگیان بەدەست هێناوە و هەروەها بەپێی ریزبەندییەکان، لە ١٦ پاڵێوراوی لیستی راگەیەنراوی رەفسەنجانی ١٣ پاڵێوراویان دەچێتە ئەنجوومەنی شارەزایانی ئێران.

بە گوێرەی دەنگەکەکان:
عەلی ئەکبەر هاشمی رەفسەنجانی (٦٩٢٢٤٨) دەنگ.
حەسەن روحانی (٦٥٢٧٩٢) دەنگ.
موحسین قومی (٦٢٣٣٦٩) دەنگ.
محەمەد ئیمام كاشانی (٦٠٦١١) دەنگ.
محەمەد عەلی مواعیدی کرمانی (٥٦٠٧٩٢) دەنگ.
قوربانعەلی دوڕی نەجەف ئابادی (٥٣٠٣٦٩) دەنگ.
محەمەد ڕەیشەهری (٥١٠٩٨٠) دەنگ.
سەید عەبدولفازل میرمحەمەدی (٥٠٣٧٩٥) دەنگ.
ئیبراهیم ئەمینی (٤٨١٦٥٧) دەنگ.
ئەحمەد جەنەتی (٤٧٦١١٧) دەنگ.
سەید محەمەد عەلەوی (٤٦٣٩٦٦) دەنگ.
محەمەد یەزیدی (٤٤٠١٨٥) دەنگ.
نوسرەتوڵڵا شائابادی (٣٦١٢١٧) دەنگ.
محەمەد عەلی تاشیری (٣٥٢٢٨٨) دەنگ.
موحسین ئیسماعیلی (٣٥١٧٢١) دەنگ.
تەقی مسباح یەزدی (٣٣٦٨٤٣) دەنگ.
28/2/2016</sup>