فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

گوتەبێژی حکومەتی هەرێمی کوردستان رەتیدەکاتەوە کە سەرۆکی حکومەت رێگربێت لە رێککەوتنی نەوتی لەگەڵ ئێران و رایدەگەیێنێت: "سیاسه‌تى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئه‌وه‌یه‌ له‌ هه‌موو بواره‌كاندا و له‌وانه‌ش له‌ بوارى وزه‌دا، په‌یوه‌ندیى دۆستانه‌ى له‌سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ هه‌بێت".

بەپێی هەواڵێکی ماڵپەڕی حکومەتی هەرێمی کوردستان، سه‌فین دزه‌یى گوته‌بێژى حكومه‌تی هەرێمی کوردستان هه‌واڵێك رەتدەکاتەوە و رایدەگەیێنێت: "ماڵپەڕێک هه‌واڵێكى بێبنه‌ما و دوور له‌ راستى بڵاو كردووه‌ته‌وه‌ گوایه‌ له‌ رێگه‌ى سه‌رۆكوه‌زیران به‌ڕێز (نێچیرڤان بارزانی)یه‌وه‌ به‌ربه‌ست خراوه‌ته‌ به‌رده‌م رێككه‌وتنى بوارى نه‌وت و گازى هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ كۆمارى ئیسلامیى ئێران".

گوتەبێژی حکومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت: "لێره‌دا دووپاتى ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ ئه‌و هه‌واڵه‌ به‌هه‌موو شێوه‌یه‌ك هه‌ڵه‌به‌ستراو، بێ بنه‌ما و دوور له‌ هه‌موو راستییه‌كه، هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ش ناوى سه‌رچاوه‌كه‌ى نه‌هێناوه‌‌. گفتوگۆى هه‌رێمى كوردستان و كۆمارى ئیسلامیى ئێران ده‌رباره‌ى هاوكارى له‌ بوارى وزه‌دا هه‌یه‌ و له‌ ئاستى ته‌كنیكیدا به‌رده‌وامه"‌.

سەفین دزەیی جەختدەکاتەوە لەوەی كه‌ "سیاسه‌تى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئه‌وه‌یه‌ له‌ هه‌موو بواره‌كاندا و له‌وانه‌ش له‌ بوارى وزه‌دا، په‌یوه‌ندیى دۆستانه‌ى له‌سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ هه‌بێت و هه‌ر له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌ش په‌یوه‌ندیى باشى له‌گه‌ڵ كۆمارى ئیسلامیى ئێراندا هه‌یه"‌.

21/5/2016

 

خۆپیشاندانی پارێزگای بەسرە-ی باشووری عێراق، بە دوو بریندار و سەپاندنی قەدەخەی هاتووچۆ کۆتاییهات.

شەوی هەینی 20-5-2016 خۆپیشاندان و ناڕەزاییەکان پارێزگای بەسرە-شی گرتەوەو، دوای پەرەسەندنی خۆپیشاندانەکان پێکدادان لە نێوان خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەکان روویداو، لە ئەنجامدا دوو کەس برینداربوون.

دواتری هێزە ئەمنییەکان بڵاوەیان بە خۆپیشاندەران کرد و قەدەخەی هاتووچۆیان لە بەسرە راگەیاند.

پاشنیوەڕی رۆژی هەینی 20-5-2016 خۆپیشاندان لە بەغدا دەستیپێكرد، لەکاتی گەیشتنی خۆپیشاندەران بۆ بەردەم ناوچەی سەوز و باڵەخانەی پەرلەمان، هێزە ئەمنییەکان بە دار، گازی فرمێسكڕێژ و دەستڕێژی گوللە هێرشیان کردە سەر خۆپیشاندەران و لە ئەنجامدا 3 كەس كوژران و نزیكەی 600 كەسیش برینداربوون.

دوای بەغدا، خۆپیشاندان گەیشتە سێ پارێزگای دیكەی عێراق، لە ناسرییەش باڵەخانەی ئەو پارێزگایە كۆنترۆڵكرا، هەروەها لە پارێزگاكانی بابلی نێوەڕاستی عێراق و دیوانییە خۆپیشاندان بەڕێوەچوو.

21/5/2016

 

سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان جەخت لەوە دەکاتەوە کە دەبێت سنوورە دەستکردەکانی سایکس بیکۆ بسڕدرێتەوە و سنوورە سرووشتییەکان، بە لەبەرچاوگرتنی پێناسە نەتەوەییەکان، دابڕێژرێتەوە.

له‌ دیمانه‌یه‌كی دا له‌گه‌ڵ ماڵپه‌ڕی (The Natinal)ی ئه‌مریكی، مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، باسی له‌ ڕێكه‌وتننامه‌ی سایكس بیكۆ کردووە و دەڵێت: “ئێستا ئەم ڕێککەوتننامەیە به‌ هه‌ڵه‌ی سه‌ده‌ هه‌ژمار ده‌كرێت. ئێستا سنووره‌كان به‌ كردەیی هه‌ڵوه‌شاونه‌ته‌وه‌ و پێویسته‌ هه‌مووان دان به‌م ڕاستییه‌دا بنێن”. جەختیشی لەوە کردووەتەوە: “پێویسته‌ پرسیار له‌ خه‌ڵك بكرێت كه‌ ئایا ده‌یانه‌وێت به ‌یه‌كه‌وه‌ بژین، یان حه‌ز ده‌كه‌ن جیا ببنه‌وه‌ و سنووره‌كان به‌پێی خواست و ئیراده‌ی گه‌ل ده‌بڕێژنه‌وه‌؟ هیچ چاره‌سه‌رێك نابێت به‌سه‌ر خه‌ڵكدا بسەپێندرێت و هه‌ر گۆڕانكارییه‌ك، پێویسته‌ له‌ ڕێگه‌ی ڕیفراندۆمەوە بێت”.

سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ هه‌رچه‌ندە فشار بۆ هێشتنه‌وه‌ی خه‌ڵك له‌گه‌ڵ یه‌كتر زیاتر بێت، له‌ كۆتاییدا هه‌ر شكست دەهێنێت. دووپاتیشی کردووەتەوە: “‌له‌ هه‌رێمی كوردستاندا كاتی سه‌ربه‌خۆیی هاتووه‌، ئێمە له‌ ڕێگای دیالۆگی ئاشتییانه‌وه‌ كار بۆ ئه‌م مافەمان دەکەین”.

20/5/2016

rojhalati urdistan peshmaraga

 

حكومه‌تی ئێران به‌ رده‌وامه‌ له‌ تۆكمه‌تركردنی قه‌ڵا سه‌ربازییه‌كانی لە‌ ناوچه‌ سنوورییه‌كانی نێوان باشوور و رۆژهه‌ڵاتی كوردستان. له‌ هه‌ردوو قه‌زاكانی شنۆ و پیرانشار پاسداری زۆری له‌ سه‌ربازگه‌كان كۆكردووەته‌وه‌ و دواشی له‌ هاونیشتمانیان كردووه‌ چه‌كی بۆ هه‌ڵبگرن.

ره‌حیم مه‌نگوڕی، فه‌رماندەی پێشمه‌رگه‌ی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران (حدكا) بە رووداوی گوت "ئێران له‌ ته‌واوی ئه‌و سنوورانه‌ ده‌ستیكردووه‌ به‌ جوڵەپێكردنی هێزه‌كانی و قه‌ڵای نوێ دروستده‌كات. ئەو ناوچانەی پڕپاسدار كردوون و خه‌ڵكی زۆری ناچار به‌ سیخووریكردن كردووه. داوای له‌ خه‌ڵك كردووه‌ ببن به‌ جاش و چه‌كی بۆ هه‌ڵبگرن".

جوڵه‌ی هێزه‌كانی ئێران لەكاتێكدایه‌ ساڵێك بەسه‌ر گه‌ڕانه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌كانی دیموكرات بۆ شاخ تێپه‌ڕی. بەگوتەی فه‌رمانده‌كانی دیموكرات، جێگیربوونه‌وه‌یان له‌ شاخ و نزیككه‌وتنه‌وه‌یان له‌ رۆژهه‌ڵاتی كوردستان گه‌رموگوڕی خستووەته‌ نێو خه‌ڵك و پێشمه‌رگه‌.

عه‌زیز سدقی، فه‌رمانده‌ی پێشمه‌رگه‌كانی حیزبی دیموكراتی كوردستان (حدك) بە رووداوی راگەیاند "گه‌رموگوڕی كەوتووەتەوە نێو خه‌ڵكی خۆمان و ریزه‌كانی پێشمه‌رگه‌. خه‌ڵك هه‌ركات له‌ شاخ و نزیك رۆژهه‌ڵات پێشمه‌رگه‌كانی ده‌بینێت، رۆحیه‌تێكی وه‌به‌ردێته‌وه‌ و هه‌ست به‌وه‌ ده‌كات كه‌ ده‌بێت خه‌بات بكات له‌پێناو به‌دیهێنانی ئازادی".

له‌ماوه‌ی ساڵێكی گه‌ڕانه‌وه‌یان، دوولایه‌نی دیموكرات (حدكا و حدك) چه‌ندین رێوڕه‌سمیان له‌ شاخ و سنووره‌كانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان به‌ڕێوه‌بردووه‌، به‌ تایبه‌ت هه‌ڵكردنی ئاگری نه‌ورۆز لەژێر ناونیشانی "رابوون". هاوكات بڵاوكردنه‌وه‌ی په‌یامی گه‌ڕانه‌وه‌یان بۆ نێو رۆژهه‌ڵاتی كوردستان.

به‌درێژایی 60 كیلۆمه‌تر،‌ ئێستا لوله‌ی تفه‌نگه‌كانی دیموكرات كه‌متر له‌ 3 كیلۆمه‌تر له‌ قه‌ڵا سه‌ربازییه‌كانی ئێران دوورن، له‌ به‌رامبه‌ریشدا ئێران ته‌واوی سنوره‌كانی شنۆ و پیرانشاری‌ ته‌لبه‌ندكردووە‌. به‌ر له‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی دیموكرات ته‌نها پێنج قه‌ڵای سه‌ربازیی له‌و رووبه‌ره‌ هه‌بوو، ئێستا نۆ قه‌ڵای دیكه‌شی لێ دروستكراون.

20/5/2016

 

رووسیا داوا لە تورکیا دەکات رێگە بە چاودێرانی نێودەوڵەتی بدات لێکۆڵینەوە لە رووداوەکانی باکووری کوردستان بكەن.

ماریا زاخارۆڤا، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی رووسیا رۆژی پێنجشەممە19-5-2016 رایگەیاند "سەرەڕای هەموو هەوڵەکانی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی بۆ لێکۆڵینەوە لەبارەی پێکدادانەکانی باشووری رۆژئاوای تورکیا (باکووری کوردستان) بەڵام تورکیا رێگری لەچوونی چاودێرانی نێودەوڵەتی دەکات".

گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی رووسیا ئاماژە بەوە دەكات، لەو ناوچانە پێکدادانی خوێناوی روویداوە، دەشڵێت "لە مانگی تەمموزی ساڵی رابردووەوە تاوەكو ئێستا زیاتر 300 کەسی سڤیل لەو ناوچانە کوژراون".

گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی رووسیا دەشڵێت، کردەوەکانی سوپای تورکیا لەو ناوچانە تەنانەت لەلایەن کۆمیسیۆنی مافەکانی مرۆڤی سەر بە نەتەوەیەکگرتووەکانیشەوە سەرکۆنە کراوە و بەپێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ کراوە لەقەڵەمدراوە. "تەناتە رێگە نەدراوە هاوکاری تەندروستیش بگاتە بریندارەکان".

ماریا زاخارۆڤا پشتیوانی مۆسكۆی بۆ ناردنی تیمێکی چاودێریی نێودەوڵەتی سەربەخۆی بۆ لێکۆڵینەوە لەو رووداوەكانی باكووری كوردستان دەربڕی.

20/5/2016

 

کچێک و کوڕێکی گەنج لە دوو گوندی سەر بە شاری پیرانشار لە کوردستانی رۆژهەڵات کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێنا.

بەگوێرەی هەواڵدەرییە ناوخۆییەکانی کوردستانی رۆژهەڵات، کچێکی تەمەن 24 ساڵ، خەڵکی گوندی "شەختان" و کوڕێکی تەمەن 27 ساڵ خەڵکی گوندی "کۆنەلاجان"ی سەر بە شاری پیرانشار، دوێنی کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێناوە.

بەرپرسێکی نەخۆشخانەی پیرانشار ڕای گەیاندووە: "کۆڕەکە لەڕێگای خواردنی حەب و کچەکەش بە خۆهەڵواسین کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێناوە، ماوەی خۆکوشتنی ئەو دوو گەنجە نیو کاتژمێر جیاوازی بووە".

دەگوترێ خۆکوشتنی ئەو دوو کەسە لە ماوەی نیو کاتژمێردا و لە دوو گوندی سەر بە پیرانشار هیچ پەیوەندییەکی بەیەکەوە نەبووە.

چەند رۆژ لەمەوبەریش لە شاری بۆکان دوو کەس لە یەک رۆژدا کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێنا، هاوکات لە هەفتەی ڕابردووشدا لە شاری سەقز چوار کەس کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێنا.

بەپێی ئامارەکان لە سەرەتای نەورۆزەوە تا ئێستا زیاتر لە 30 هاووڵاتیی ژن و پیاو لە شارە جیاجیاکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات بە هۆکاری جۆراوجۆر کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێناوە.
کۆمەڵناسان هۆکارەکانی بەرزبوونەوی ڕێژەی خۆکوژی لە کوردستانی رۆژهەڵات بۆ کێشەی کۆمەڵایەتی، بێکاری، ئابووریی، نەخۆشییە دەروونییەکان و ئاڵوودەبوون بە مادەی هۆشبەر دەگەڕێتەوە.

19/5/2016

 

dahsh123

 

ئەمەریکا کە سەرۆکایەتیی ھاوپەیمانێتی شەڕی دژ بەداعش دەکات ڕایگەیاند ڕێکخراوی تیرۆریستیی داعش لە عێراق 45% و لە سووریاش 20%ی خاکی لەدەست دەرھێنراوە.

 گاری ڤۆلیسکی، جەنەراڵی ئەمەریکی کە لە عێراقە بە (تریبون نیوز)ی ڕایگەیاندووە، بەھۆی ئەوەی کە داعش لە عێراق نزیکەی نیوەی خاکەکەی کە داگیر کردبوو، لەدەست داوە و ھێرشە ئاسمانییەکان بۆ سەر ئەو شوێنانەی لێی ماوەتەوە بەردەوامە، بۆیە پەنا بۆ کردەوەی تیرۆریستی دەبات، وەک ئەو تەقینەوانەی کە لە لە چەند رۆژی ڕابردوودا بەغدا ئەنجامی داون.

بەپێی هەواڵی ڕۆژنامەی (یوئێس ئەی تودەی)، بەرەپێشەوەچوون لە سووریا لاوازترە و تا ئێستا 20%ی خاکەکەی لەدەست دەرھێنراوە، چونکە ئەمەریکا لەوێ گرفتی ھێزە چەکدارە جیاجیاکانی ھەیە و خەریکە خۆی ھێزەکان ڕادەھێنێت تا بتوانن بەرپەرچی داعش بدەنەوە و دەریبکەن. 

19/5/2016

نرخی دراوەکان بۆ ئەمڕۆ پێنجشەممە 19/ 2016/5 بەمشێوەیەیە:


100 دۆلاری ئەمریکی = 130.000 دینار


100 یۆرۆ = 147.000 دینار


100 پاوەند = 186.000 دینار


100 هەزار تومەن = 38.000 دینار


100 لیرەی تورکی = 47.000 دینار

 

19/5/2016

 

 

سه‌رچاوه‌ ئاگاداره‌كانى لوبنان، ئاشكراى ده‌كه‌ن، لیوا قاسم سوله‌یمانى، فه‌رمانده‌ى فه‌یله‌قى قودسى سه‌ر به‌ سوپای ئێران، باڵى سه‌ربازى حزبوڵاى لوبنانى راسپاردووه‌ كه‌ ئۆپه‌راسیۆنه‌كانیان دژ به‌ ئیسرائیل رابگرن و روو بكه‌نه‌ سعوودیه‌.

سایتى "میدیل ئیست ئاى"ـى بەریتانى، بڵاوی كردووه‌ته‌وه‌، جه‌نڕاله‌ ئێرانییه‌كه‌، له‌ سه‌ردانه‌كه‌ى ئه‌م دواییه‌ی دا بۆ لوبنان كه‌ به‌ مه‌به‌ستى به‌شداریكردن له‌ پرسه‌ى فه‌رمانده‌ى ئه‌و حزبه‌ مسته‌فا به‌دره‌دین سه‌ردانى ئه‌و وڵاته‌ى كرد، جێگره‌وه‌یه‌كی بۆ ئه‌و فه‌رمانده‌ كوژراوه‌ى داناوه‌، ئه‌وه‌ش وه‌ك ئاماژه‌یه‌كه‌ بۆ توندوتۆڵیی په‌یوه‌ندییه‌كانى ئێران و حزبه‌كه‌ى حه‌سه‌ن نه‌سروڵڵا.

هه‌ریه‌ك له‌ ئێران و حزبوڵڵا، به‌رپرسیارێتى كوژرانى به‌دره‌دین، ده‌خه‌نه‌ سه‌ر گرووپه‌ "ته‌كفیرییه‌كان" و پێیان وایه‌ ئه‌و گرووپانه‌ له‌لایه‌ن سعوودیه‌وه‌ پاڵپشتى ده‌كرێن.

سایته‌ بریتانییه‌كه‌ ئه‌وه‌ش ئاشكرا ده‌كات، كه‌ ئه‌و كه‌سه‌ى شوێنى فه‌رمانده‌ كوژراوه‌كه‌ ده‌گرێته‌وه‌، ناوى فوئاد شوكرە ‌و به‌ حاجى موحسن، ناسراوه‌ كه‌ ته‌مه‌نى 55 ساڵه‌، هه‌روه‌ها هاتووه‌ :"حاجى موحسن یه‌كێكه‌ له‌ دامه‌زرێنه‌رانى حزبه‌كه‌".

راسپارده‌كانى جه‌نه‌ڕاڵه‌ ئێرانییه‌كه‌ بۆ فه‌رمانده‌ سه‌ربازییه‌كانى حزبوڵڵا بۆ گۆڕینى ئاراستەی كرده‌وه‌كانیان و ئاڕاسته‌كردنى ئامانجه‌ سه‌ربازییه‌كانیان له‌ ئیسرائیله‌وه‌ بۆ سعوودیه‌.

18/5/2016

 

بە مەبەستی تاوتوێکردن و دەربڕینی هەڵوێست سەبارەت بە ڕێککەوتنەکەی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و بزووتنەوەی گۆڕان، مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتیی کوردستان کۆبوونەوەیەک ئەنجام دەدات.

بە گوێرەی زانیارییەکانی(باسنیوز)، ئەمڕۆ چوارشەممە 18\5\2016، کۆبوونەوەی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتیی کوردستان، لە سەڵاحەدین بەڕێوە دەچێت و تێیدا گفتوگۆ سەبارەت بە هەڵوێستی پارتی بەرامبەر بە ڕێککەوتنەکەی نێوان یەکێتی و گۆڕان دەکرێت.

پێشتر، سەعدی ئەحمەد پیرە، ئەندامی مەکتەبی سیاسیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانی و لە وەڵامی پرسیارێکی (باسنیوز)دا ڕای گەیاندبوو: "ڕێککەوتننامەی ستراتیژیی نێوان یەکێتی و پارتی هەڵنەوەشاتەوە و هێشتا بەردەوامە".

دوێنێ هەریەک لە کۆسرەت ڕەسول عەلی، جێگری یەکەمی سکرتێری گشتیی یەکێتی و نەوشیروان مستەفا، ڕێکخەری گشتیی گۆڕان، بە ئامادەبوونی جەلال تاڵەبانی، ڕێککەوتنێکیان واژوو کرد، بەڵام بەهۆی ئامادەنەبوونی مەلا بەختیار، لێپرسراوی دەستەی کارگێڕیی مەکتەبی سیاسیی یەکێتی، ئەرسەلان بایز و مەحموود سەنگاوی، ئەندامانی مەکتەبی سیاسی، ئازاد جوندیانی، ئەندامی یەدەگی مەکتەبی سیاسی و حەمەی حەمە سەعید، ئەندامی سەرکردایەتیی یەکێتی لە مەراسیمەکەدا، گومانەکان لەسەر بوونی ناڕەزاییەکی فراوان لەنێو یەکێتی لە دژی ڕێککەوتنەکە زیاتر بوون.

18/5/2016

 

مانوێل مارتۆرێل، نووسەرێكی ئیسپانیی شارەزای كێشەی كوردە، لە كتێبە نوێیەكەیدا ئاماژە بەوە دەكات كە جەنگی سووریا و عێراق بوونە هۆی ئەوەی چاوی هەموو جیهان بكەوێتە سەر كورد، ئەمەش دەرفەتی ئەوەی پێداون كە بە وردی كار بۆ بەدیهێنانی خەونی خۆیان بكەن.

مارتۆرێل دەربارەی ئەوە بە (رووداو)ی گوت "كورد لە ساتەوەختێكی مێژوویی بێوێنەدا دەژین. بۆ یەكەمجارە لە مێژوودا، هەموو زلهێزەكانی جیهان، رووسیا، ئەمریكا و یەكێتی ئەوروپا دان بە بایەخی فاكتەری كورد لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەنێن."

مارتۆرێل كە بەمدواییە كتێبە نوێیەكەی بە ناوی كورد (Kurdos) بە ئیسپانی  بڵاوبووەتەوە، پێیوایە بۆ یەكەمجارە جیهان خەریكە پەی بەوە دەبات كە كورد تێڕوانینێكی سێكولار و میانڕەوانەی هەیە، ئەمە جگە لەوەی شارەزایی و توانایەكی باشیشیان لە جەنگی دژی چەكدارانی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) پێشانداوە.

بەڕای نووسەرە ئیسپانیەكەی كتێبی كورد "هەتا ئێستا هێزە جیهانییەكان تەنیا پشتگیرییان لە دیكتاتۆر و بزووتنەوە ئیسلامییەكان دەكرد، بەڵام ئێستا خەریكە تێدەگەن لەوەی روانگەی فیدراڵیی كورد لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكرێت رێگەیەك بێت بۆ دەرچوون لەو قەیرانە گەورەیەی كە ئەو بەشەی جیهانی داگرتووە، ئەمەش لە كاتێكدا رۆژهەڵاتی ناوەڕاست خۆی لەڕووی ئایینی و كولتوورییەوە ناوچەیەكی فرە رەنگە."

مانوێل مارتۆرێل بە یەكێك لە شارەزاترین لێكۆڵەرە ئیسپانییەكان لەبارەی كورد لە قەڵەم دەدرێت، ئەو لە كتێبەكەیدا دەیەوێت ئەوە روون بكاتەوە كە بۆچی كوردی زۆرینە سوننە، ئەم جەنگە قورسە لە دژی داعش و گرووپ و بزووتنەوە ئیسلامییە توندڕەوەكانی دیكە لە عێراق و سووریا دەكات، لەم پەیوەندییەدا مارتۆرێل دەڵێت "كتێبەكەی من دەیەوێت ئەوە بۆ رۆژئاواییەكان روون بكاتەوە كە ئەمجۆرە هەڵوێستەی وا دەكات ئیسلام لەگەڵ دیموكراسی و پێكەوەژیانی ئایین و كولتوورە جیاوازەكان بگونجێ، شتێكی نوێ نییە و كورد هەموو كات پشتگیریی لێكردووە."

یەكێكی دیكە لە ئامانجەكانی كتێبەكەی ئەم لێكۆڵەرە ئیسپانییە ئەوەیە دڵنیایی بە رۆژئاواییەكان بدات كە تەنیا جۆرە تێڕوانینێكی دیاریكراو بۆ ئیسلام دەكرێت مەترسی بۆ سەر جیهان دروستبكات و زۆربەی كۆمەڵگا ئیسلامییەكان هیچ مەترسییەك بۆ سەر جیهان دروست ناكەن. مارتۆرێل رای وایە "موسوڵمانەكان و كۆمەڵگە نا-موسڵمانەكان زیاتر لە هەموو كەس حەز دەكەن هەڕەشەی داعش كۆتایی بێت، لە كاتێكدا ئەم گرووپە هەڕەشەیە بۆ سەر ئەو شێوازە ژیانەی بۆ سەدان ساڵە لە ناوچەكەدا پەیڕەو دەكرێت."

بەشێكی دی لە كتێبی "كورد" بۆ باسكردن لە رەوشی ئێران، عێراق، توركیا و سووریا لە ماوەی چەندین ساڵی رابردوودا تەرخان كراوە. لەوێدا ئیدانەی هەڵمەتی حكومەتەكەی رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆككۆماری توركیا لە دژی كورد دەكات كە نووسەری كتێبەكە بە هەڵمەتی "پاكتاوی نەتەوەی كورد" ناوی دەبات.

جەنگی دژی داعش و ئیدانەكردنی جینۆسایدی كوردە ئێزدییەكانی ناوچەی شنگال و كۆمەڵگە كوردی و مەسیحییەكانی دیكە لەسەر دەستی ئەم گرووپە بەشێكی دیكە لە كتێبەكە پێكدەهێنن و ئەمە لە هەڵبژاردنی بەرگی كتێبەكەشدا رەنگدانەوەی هەبووە: بەرگی كتێبەكە شەڕڤانێكی ئافرەتی كوردە كە پەنجەكانی بە نیشانەی سەركەوتن بەرزكردووەتەوە، وەكوو مارتۆرێل ئاماژەی بۆ دەكات "وێنەكە لەلایەن دەزگای چاپی كتێبەكەوە هەڵبژێردراوە، هۆی ئەمەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە ئافرەتانی كورد بەهۆی بەشدارییان لە جەنگی دژی داعشدا جەماوەرێكی زۆریان هەیە. بەشداریی ئافرەتانی كورد لە جەنگ لە سووریا، عێراق، ئێران و توركیا ئەو وێنە باوەی سڕیوەتەوە كە لەبارەی ئافرەتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە هەبوون". 

مارتۆرێل هەروەها گوتی "بوونی ئافرەتی كورد لە بەرەكانی پێشەوەی جەنگ بەمەبەستی وەستاندنی ئەو گرووپەی هەڕەشە لە هەموو جیهان دەكات، وای كرد چاوەكان بكرێنەوە."

"كورد"ەكەی مانوێل مارتۆرێل لەلایەن دەزگای چاپ و وەشانی لۆس لیبرۆس دێ لا كاراتا چاپكراوە و ئەم مانگە بۆ یەكەمجار لە شاری پاپملۆنا نمایش كرا، مارتۆرێل ئەزموونێكی درێژی لەگەڵ كولتووری كوردیدا هەیە و چەندین ساڵ لەمەوبەر داستانی مەم و زینی بە زمانی باسكی داڕشتەوە.

چاپكراوەكانی مانوێل مارتۆرێل لەبارەی كوردەوە

كورد... مێژووی خۆڕاگری- ساڵی 1991
كوردستان- ساڵی 2002
كوردستان... گەشتێك بۆ وڵاتێكی قەدەغە- ساڵی 2005
مەم و زین بە زمانی باسكی- ساڵی 2010
كورد ئەمەیە... شرۆڤەكردنی نەتەوەیەك- ساڵی 2014
كورد- ساڵی 2016.

18/5/2016

 

ناوەندی لێكۆڵینەوەی تۆڕی میدیایی رووداو دەستبەكار دەبێت و یەكەم لێكۆڵینەوە لەژێر ناونیشانی "كوردستان پۆست و - داعش" بڵاودەكاتەوە.

ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو، بەشێكی تۆڕی میدیایی رووداوە. لە سەرەتای ئەمساڵەوە بە ستافێك لە لیكۆلینڤانان دەستبەكاربووە. ئەمڕۆش وەك یەكەمین كار، بە سازكردنی كۆنفرانسێك خۆی دەناسێنێت.

ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو، ناوەندێكی لێكۆلینڤانی پرۆفیشناڵ دەبێت كە ئامانجی پێدانی زانیاری و شرۆڤەی ئەكادیمیانەیە . بۆ ئەو مەبەستەش بەردەوام دەیەوێت كار لەگەڵ لێكۆڵینڤانانی بەتوانادا بكات.

ئەم ناوەندە كاری ئەو لێكۆڵینەوانە دەبێت كە بۆ ئێستا و پاشەڕۆژی كوردستان و ناوچەكە پێویستن و ئامانجەكانیشی لە چەند خاڵێكدا خۆیان دەنوێنن. هەروەها ئازاد عەلی بەڕێوەبەری ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو دەبێت.

ناوەندی لیكۆڵینەوەی رووداو، رۆژی چوارشەممە 18-5-2016 كۆنفرانسێك لەژێر ناونیشانی "لە پۆست داعشەوە بۆ پۆست سایكس - پیكۆ" رێكدەخات، كۆنفرانەسەكەش ساڵانە بەردەوام دەبێت. كۆنفرانسەكە لەلایەن بێژەر و پێشكەشكاری دیاری رووداو، شاهۆ ئەمین پێشكەش دەكرێت.
رووداو هەوڵدەدات زۆرینەی ئەو لێكۆڵینەوانەی ناوەندەكە ئامادەیان دەكات چاپیان بكات. زمانی یەكەمی چاپەمەنیی ناوەندەكە كوردییە. شانبەشانی زمانی كوردی، بە زمانەكانی عەرەبی، ئینگلیزی، فارسی و توركیش لێكۆڵینەوەكان بڵاودەكاتەوە.


پانێلیستەكان:

- پرۆفیسۆر ئەنوەر عەشقی، لێكۆلینڤان لە نێوەندی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست بۆ لێكۆڵینەوەی ستراتیژی و یاسایی لە جددە.

- پرۆفیسرۆ رینیێ پارپۆت، لێكۆلینڤان لە زانكۆی مۆنتریال لە كەنەدا.

- پرۆفیسۆر بیلال سامبوور، لێكۆلینڤان لە زانكۆی ئەنقەرە لە توركیا.

- پرۆفیسۆر سەعید شەمس، ئەكادیمی لە زانكۆی سۆران.

لێكۆڵینەوەكە بەسەرپەرشتی مامەند رۆژە لەلایەن لیكۆلینڤانان (ئازاد عەلی، هاورێ باخەوان، بیلال سامبوور، عەبدولڕەحمان دەروێش، مەسعوود رۆستەمی و حیسام دەستپیش) ئەنجامدراوە، باسی كوردستانی دوای داعش دەكات، هەروەها باسی كوردستانی دوای 100 ساڵ لە رێككەوتننامەی سایكس- پیكۆ دەكات، لەهەمانكاتدا تێزی راڕەوی كوردی كە بە دیواری كوردیش دەناسرێت وەك یەكێك لە فاكتەرەگانی پۆست - داعش و پۆست - سایكس پیكۆ دەخاتەڕوو.

خۆڕاگەیاننامەی ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو

ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو، بەشێكی تۆڕی میدیایی رووداوە . لە سەرەتای ئەمساڵەوە بە ستافێك لە لیكۆلینڤانان دەستبەكاربووە. ئەمڕۆ وەك یەكەمین كار ، خۆی لەگەڵ ئێوەدا ئاشكرا دەكات و دەناسێنێت.

ناوەندی لێكۆلینەوەی رووداو ، ناوەندێكی لێكۆلینڤانی پرۆفیشناڵ دەبێت كە ئامانجی پێدانی زانیاری و شرۆڤەی ئەكادیمیانەیە . بۆ ئەو مەبەستەش بەردەوام دەیەوێت كار لەگەڵ لێكۆڵینڤانانی بە توانادا بكات.

ئەم ناوەندە كاری ئەو لێكۆڵینەوانە دەبێت كە بۆ ئێستا و پاشەڕۆژی كوردستان و ناوچەكە پێویستن و ئامانجەكانیشی لەم خاڵانەدا خۆیان دەنوێنن:

•هەر كێشەیەكی كوردستانی و نەتەوەیی بۆ ناوەند پڕۆژەیەكە و زۆرینەی لێكۆڵینەوەكانمان تایبەت دەبن بە كوردستان و ناوچەی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست .

•ناوەندی ڵێكۆڵینەوەی رووداو، بایەخی بە گۆڕانكارییە ناوچەیی و جیهانییەكان و كاریگەرییان لەسەر كوردستان دەدات و ئەوەش لە لێكۆڵینەوەكانیدا رەنگدەداتەوە.

•لێكۆڵینەوەكانمان لە چوارچێوەیەكی ئەكادیمییانەدا دەنووسرێن و هیچ لایەنگرییەكیان تێدا نابێت.

•لێكۆڵینەوەكانمان هەندێكیان ناوكۆیی دەبن و هەندێكیشیان تەنیا یەك لێكۆڵەر ئامادەیان دەكات ، بەڵام دوای پێداچوونەوەیان لەلایەن ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو .

•ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو ، ئەڵقەی گفتوگۆ و شرۆڤەی بەپەلە لەسەر رووداوە رۆژەڤییەكان رێكدەخات و، بەشێوەی لێكۆڵینەوەی پووختی نووسراو و گفتوگۆی ڤیدیۆیی بڵاودەكاتەوە.

•یەكێك لە سەرەكیترین كارەكانی ناوەند ئامادەكردنی شرۆڤە و لێكۆڵینەوەیە بۆ تۆڕی میدیایی رووداو. دەشێت هەندێك لەو لێكۆڵینەوانە ببنە دۆكیومێنتەری یان دیبەیتی تەلەڤزیۆنییان لێوە ئامادە بكرێن.

•بەدڵنیاییەوە ستافی ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو لە هەموو بابەتێكدا پسپۆڕ نییە. هەر بۆیە بۆ ئەو بابەتانەی كە لە دەرەوەی پسپۆڕیێتی ستافی ناوەندەكەن، ناوەند هەندێك لێكۆڵەری پسپۆڕ و ئەكادیمیی دیكە رادەسپێرێت تاوەكو توێژینەوە لە بابەتێكی دیاریكراودا بكەن. لەو رووەوە ناوەندەكە تەنیا كاری هاوئاهەنگی و پلاندانان و بڵاوكردنەوەی لێكۆڵینەوەكان دەبێت.

•هەوڵدەدەین زۆرینەی ئەو لێكۆڵینەوانەی كە ناوەندەكەمان ئامادەیان دەكات چاپیان بكەین. زمانی یەكەمی چاپەمەنیی ناوەندەكەمان كوردییە. شانبەشانی زمانی كوردی، بە زمانەكانی عەرەبی، ئینگلیزی، فارسی و توركیش لێكۆلینەوەكانمان بڵاودەكەینەوە.

•ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو هەر لە سەرەتای دەستبەكاربوونییەوە هەوڵی پێكهێنانی تۆڕێكی لێكۆڵینەوەیی ناوخۆیی و دەرەكی داوە. بەهیوایە ئەم تۆڕە فراوانتر بكات و لێكۆلینڤانان لە هەموو لایەك بۆ توێژینەوە لەسەر بابەتێكی گرنگ سەبارەت بە باسێكی دیاریكراو بكەن .

•ناوەندی لێكۆڵینەوەی رووداو ، ساڵانە كۆنفرانسێك رێكدەخات بۆ پانێلبەستن لەسەر چەند رۆژەڤێكی گرنگ و دەستەبژێرێكی پسپۆڕی ناوخۆیی و دەرەكی بۆ بەشداریكردن بانگهێشت دەكات.

زۆر گەشبینین كە ناوەندەكەمان لە داهاتوویەكی نزیكدا پەرەدەستێنێت و ئەو تۆڕی توێژینەوەییەی كە ئامانجمانە دەهێنێتەدی و بەهۆیەوە كۆمەڵێك لێكۆڵینەوەی گرنگ پێشكەشدەكەین.

هیوادارین بە تێبینی و رێنماییەكانتان بەردەوام هاوكارمان بن و كارەكانمان زۆرتر پێشبخەین.

هەولێر
18-5-2016

 

محەمەد سەدیق کەبوودوەند، سەرۆکی بەندکراوی ڕێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان ماوەی دە رۆژە مانی لە خواردن گرتووە و ئێستا گیانی لە مەترسی دایە.

ئەمڕۆ سێشەممە (17.5.2016)، رێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان ، سەبارەت بە بارودۆخی خراپیی باری تەندروستیی محەمەد سەدیق کەبوودوەند، ڕاگەیاندراوێکی بڵاو کردووەتەوە و هۆشداری داوە و بەگوێرەی زانیارییەکان بنەماڵەی ئەو چالاکوانە دەڵێن، تا ئێستا بەهۆی بارودۆخی خراپی تەندروستییەوە چەندین جار ڕەوانەی نەخۆشخانەی بەندیخانە کراوە.

پزیشکانی بەندیخانە هۆشدارییانداوە کە دەبێ بە زۆترین کات مانگرتنەکەی بشکێنێت.

محەمەد سەدیق کەبوودوەند، ڕوژنامەنووس و سەرۆکی رێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان چەندین ساڵە لە بەندیخانەیە، بەمەبەستی دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر گوشاری بەرپرسە ئەمنییەکانی ئێران لە بەندیخانە بۆ سەر ئەو چالاکوانە سیاسییە، ماوەی 10 رۆژە مانی لە خواردن گرتووە.

پڕوسەی دادگایی کەبوودوەند ماوەی چوار مانگە دەستی پێکردووە و تا ئێستا سێ جار بە تۆمەتی هەوڵدان بۆ تێکدانی ئاسایشی نیشتمانی دادگایی کراوە.

پێشتر دادگای ئینقلابی ئیسلامیی تاران، حوکمی 10 ساڵ و 6 مانگ بەندکرانی بۆ کەبوودوەند دەرکردبوو، بەڵام بە لەبەرچاو گرتنی ئەو تۆمەتانەی بەم دوایە دراوەتە پاڵی، پێدەچێ، دوای تەواوبوونی حوکمەکەشی ئازاد نەکرێت.

ئەوە لە کاتێک دایە کە محەمەدسەدیق کەبوودوەند، چالاکوانی سیاسیی کورد، لە بەندیخانە تووشی چەندین نەخۆشی وەکوو نەخۆشیی دڵ و خوێنبەرەکان، گورچیلە و پرۆستات بووە و مانگرتن لە خواردنیش گیانی خستووەتە مەترسییەوە.

محەمەدسەدیق کەبوودوەند مانگی 11ی ساڵی 2007 لەلایەن هێزە ئەمنییەکانی ئێرانەوە دەستبەسەر کراوە و لە دادگای ئینقلابی ئیسلامیی تاران، بە تۆمەتی "هەوڵدان بۆ تێکدانی ئاسایشی نیشتمانی" لەڕێگەی دامەزرانی رێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان، سزای 10 ساڵ و 6 مانگ بەندکردنی بۆ دەرچووە.

هاوکات بەهۆی کەیسی تایبەت بە چالاکیی رۆژنامەنووسی، ئەو دادگایە سزای ساڵێک بەندکرانی هەڵپەسێراو و 5 ساڵیش دوورخستنەوە لە کاری رۆژنامەنووسی بۆ دەرکردووە.

17/5/2016

 

هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) رایگەیاند "دەبێت پەکەکە داوای لێبورد بکات".

سەڵاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆکی هەدەپە رایگەیاند " ئەو کەسانەی بەرپرس بوون لە هێرشکردنە سەر یەکێک لە گوندەکانی سەر بە دیاربەکرد " ئامەد" دەبێت داوای لێبوردن بکەن ".

رۆژی 17-5-2016 سەڵاحەدین دەمیرتاش لە کۆبوونەوەیەکی پەرلەمانییدا لەگەڵ حیزبەکەی لە ئەنقەرە هەروەها گوتی " دەمانەوێت رایبگەیەنین کە ئێمە ئەو جۆرە هێرشە قبوڵ ناکەین و ئیدانەی دەکەین" و، جەختیشی کردەوە لەوەی "ئەو جۆرە هێرشە هیچ جۆرە روونکردنەوەیەکی ناوێت و نابەرپرسانەیە".

هاوسەرۆکی هەدەپە باسی لەوەش کرد، کە هەرگیز پارتەکەی لەسە کوشتنی هاووڵاتیانی مەدەنی بێدەنگ نەبووە و ئێستاش بەهەمان شێوە لەسەری بێدەنگ نابێت ئەمەشی دوای خوێندنەوەی ناوی ئەو 16 کەسە گوت، کە لەو هێرشەی پەکەکەدا کوژرابوون.

رۆژی 12-5-2016 16 کەس کوژران و، 23 کەسی دیکەش برینداربوون کاتێک ئۆتۆمبێلێکی پڕ لە ماددەی تەقەمەنی پەکەکە تەقییەوە، دواتر پەکەکە لە راگەیەندراوێکدا رایگەیاند " ئۆتۆمبێلەکە بەهۆی رووداوێکەوە تەقیوەتەوە، چونکە ئەو ئۆتۆمبێلە ماددەی تەقەمەنی تێدابووە و خەڵکی گوندەکەش تەقەیان لێکردووە بۆیە پییاندا تەقیوەتەوە".

پارتی کرێکارانی کوردستان لە راگەیەندراوەکەیدا ئاماژەی بەوەش کردووە " بڕیاربوو ماددە تەقەمەنییەکان بۆ شوێنێکی دیکە بەهۆی ئۆتۆمبێلەکەوە بگوازرێنەوە نەوەک بتەقێندرێتەوە".

18/5/2016

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان