نەعیم نەجەفی
هاوکات له گه‌ڵ ئاماده کاری بۆ پێکهێنانی کۆماری کوردستان له ده‌یه‌کانی 40ی زایین‌دا؛ ڕێخستنه‌کانی ئه‌و کۆماره هه‌تا ناوچه‌کانی خواروی کوردستان واته کرماشان و ئیلام و خانه‌قین شوێنه‌پێ دیار و به‌رچاوه؛ لەو سەردەمە هەم کەسانێک بوون لە کرماشان کە ئەرکە نەتەوایەتیەکانێان بە رێ دەبرد هەم لە تاقالای رێکخستنی بەرنامەکانی کۆمار لەو ناوچە بوون و هەم ئەوەی کە کۆماری کوردستان بەرنامە و پلانێ هەبووە بۆ گەیشتنی دەسەڵاتی کۆماری کوردستان بۆ کرماشان؛
که‌سانێک وه‌ک ئبراهیم خانی نادری خه‌لکی شاری کرماشان، یه‌دوالله ڕه‌زایی خه‌لکی شاری گیه‌ڵان وه ڕه‌شید باجلان خه‌لکی شاری خانه‌قین به‌رپرسی رێخستنه‌کانی کۆمار له کرماشان بوونه. که‌سایه‌تێک وه‌ک ئبراهیم نادری له ساڵی 1290 شمسی له کرماشان له دایک بوو. دوای تەواو کردنی خوێندن له به‌غدا و ئۆروپا و مامۆستایی له زانکۆ فه‌رانسه و زانکۆی ئه‌فسه‌ری تاران، ئه‌گرێته‌وه کرماشان و له‌وێ ژیانی هاوسه‌رگێرێ پێکدێنی. هاوکات له گه‌ڵ ڕاگه‌یاندنی کۆماری کوردستان، ده‌چێته مه‌هاباد و وه‌ک ته‌نیا که‌سایه‌تی سیاسی و چه‌کداری ئه‌و کۆماره دێته ئه‌ژمار و له لایه‌ن قازی محمد، پۆستی سه‌رۆکایه‌تی گشتی فه‌رهه‌نگی کوردستانی پێ ده‌درێت و له ڕاوێژکارانی نزیک لە قازی محمد بووه؛ میرزا ئبراهیم خانی نادری وتارگه‌لێکی زۆری له سه‌ر پرسی کورد و که‌سایه‌تگه‌لی کورد له مێژوو دا به دو زمانی کوردی و فارسی بلاو کردوه؛ له ساز کردنی
