کرماشان وەک گەورە شارێک و ناوچەیەکی ئیستراتیژیک دەتوانێ دەوری سەنتەرێکی گرینگی سیاسی و ئێکۆنۆمیک ، بەهێز و مۆدیڕن ،پێشکەتوو و گەشەسەندوو ،فرە رەنگ و ئاشتیانە و دێموکراتیک بۆ دوارۆژی رۆژهەڵاتی کوردستان بگێرێت.
نووسین و ئامادەکردن: ئازاد محمەمەدزادە
بزووتنەوەی کورد لە یەک سەدەی رابردوودا زیاتر نەتەوایەتی و گەیشتن بە دەسەلات و سەروەری سیاسی و دەستەبەر بوونی مافە دێموکراتیکەکانی بووە، بۆیە بزووتنەوەی کوردیش وەک هەموو شۆرشە نەتەوەیی و دێموکراتیکەکانی تری جیهان هەوڵی داوە بۆ کۆتایی هێنان بە ستەمی نەتەوایەتی و ئینکار لە لایەن دەسەلاتی زال و داگیرکەر و ناوەندگەرا بەربەرەکانی و خۆراگری بکات، لەم نێوەندەش دا کورد مافی پاراستنی رەوای بۆ مانەوەی خۆی بە کار هێناوە، تا ئیستاش شۆرشی کورد گەیشتن بە ئامانجی بەرحەق و خواستە سیاسی و نەتەوایەتیەکانیەتی، تێکۆشان بەمەبەستی دەستبەرکردنی سەروەری سیاسی و پێکهانی کیانی ئیداری و سیستەمی دێموکراتیکی کوردستانی لەسەر خاک و جوگرافیای و بە پێناو مۆرک و نیشانە نەتەوایەتیەکانی لە هەر چوار بەشی نیشتمانی داگیرکراو بە هەموو شێوە و مێتۆدیکی خەباتەوە درێژەی هەیە، لە گەڵ ئەوەشدا کە خواست و ویستی سیاسی کورد لە بەشێک بۆ بەشێکی تر جیاوازی هەیە، بەڵام ئامانجە گەورەکە کە دەوڵەت نەتەوەیی-دێموکراتیک و ساخ کردنەوەی کیانێکی کوردستانیە وەک هەموو گەلان و دەوڵەتانی تری جیهان.
هێشتا بەستێنی گونجاو و لەبار نەرەخساوە و خواستی زۆرینەی رەهای ئەحزاب و کۆمەلگای کوردیش ئەوە نیە و پاشان پشتیوانی ناونەتەوەیی یان لۆبییەکی بەهێز بۆ دەوڵەتی کوردستانی گەورە بوونی نیە و هەروەها ئاستی توانایی کورد نەگەیشتە قۆناغێکی وەها کە ئەوەش تێکۆشانی چڕی مەیدانی و سەرمایەی بەهێزی مرۆیی و مادی گەرەک، بەڵام کوردان هەول دەدەن کە بە پێی ئەمری واقع و زەروورەت و تێبینیەوە خۆیان لە ناو ئەو ولاتانەی کە جوگرافیا و گەلەکەیانی تێدا دابە ش کراوە بەهێز دەربکەون و لانی کەمی ببن بە جەمسەرێکی بەهێزی ئابووری و سیاسی وئیداری و خاوەن یەکەی کارگیری و یاسایی و سیاسی و نەتەوەیی تایبەت بە خۆیان.
لێرەدا دەبێ ئاماژە بەوە بکەین بۆ سەردەمی ئێستاش کورد و یا هەر گەلێکی تر کە خەریک بە تێکؤشانی سیاسیە و هەڵگری پرۆگرامی سیاسیە، بێگومان ئامانجیشی گەیشتن بە دەسەلاتی ئیداری و سیاسیە لە جوگرافیایی دیاریکرای خۆیدا کە کەسێتی خۆی تێدا پێناسە بکات، ئەوەش حاشا هەڵنەگرە کە دەسەڵاتی ئیداری و کارگیری سیاسی بە بێ ناوەندی قەرار و بریار ناتوانڕێ پاریزراو بێت،
وەک دەزانین گەلان و هەروەها هەموو شۆرشە نەتەوەیە سەرکەتووەکان و بە گشتی لە مێژوودا هەموو ئیمپراتوریا و پاشایەتی و دەسەڵاتە میریەکان بۆ بەردەوام بوونی دەسەڵات و هێز و هەروەها ئیدارەی ناوچەی ژێر دەسەلاتیان، شوێنیکیان وەک سەنتەر واتە چەقی جوگرافیای ژێر فەرمانرەواییان بۆ بریاردان و جیگیر بوونی سیستەمی سیاسی دیاری کردووە کە پێی دەوترێ ''پایتەخت''.
پایتەخت لە سەردەمی نوێدا:
لە سەردەمی ئێستا داو و بە هۆی گەشەکردنی زیاتر زانست و ئابووری، دێموکڕاسی لە وڵاتاندا و هەروەها پێشکەوتنی پرسی مافی مرۆڤ، باوەرمەندی بە ''پلۆرالیسم'' فرە حیزبی و بەشداری هەمە لایەنە و گؤرانی سیستەمە سیاسیەکان، دیاریکردنی شارێک وەک سەنتەر و پایتەخت زۆر ئاستم نیە، ناوەندی دەسەڵاتی وڵاتێک بەستراوەتەوە بە شوێنێک کە زۆربەی دەزگای ئیداری و سیاسی و میری و حکوومیە گەورەکانی وڵاتی لە خۆ گرتبێتەوە یان ئەو زەمینەی تێدا لەبار بێت، پایتەخت پێویستە شوینێک بێت کە خواستی هەموو پێکهاتە سیاسی
