فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

60755Image1 1
نووری مالیکی هۆشداری لە پڕچەککردنی هێزەکانی پێشمەرگە دەدات و رایدەگەیەنێ فڕۆکەی سەربازی بیانی ئاسمانی عێراق دەبەزێنن و بێ رەزامەندی بەغدا چەک دابەشدەکەن.

نووسینگەی فەرماندەیی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق لە بەیاننامەیەکدا رایدەگەیەنێ "تێبینی ئەوە کراوە کە لە ماوەی رۆژانی رابردوودا فڕۆکەی سەربازی بیانی ئاسمانی عێراق-یان بە زاندووە و  بێ رەزامەندی حکومەتی عێراق چەک و جبەخانەیان رادەستی لایەنێکی نێوخۆیی عێراق کردووە".

ئەو بەیاننامەیە ئاماژەیەکە بۆ فڕۆکەکانی ئەمریکا، فەرەنسا و وڵاتانی دیکەی جیهانی کە کۆمەک و هاوکاری مرۆیی و سەربازییان پێشکەش بە باشووری کوردستان کردووە لە شەڕی دژ بە چەکدارانی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش).
 
نووسینگەی فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، کە لەلایەن نووری مالیکی، سەرۆکی حکومەتی کاربەڕێکەری عێراق سەرۆکایەتی دەکرێت، هۆشداری دەداتە سەرجەم ئەو وڵاتانە لە قۆستنەوەی رەوشی ئەمنی کە بەیاننامەکە بە "باکووری عێراق" ناوی بردووە و بەبێ رەزامەندی بەغدا هاوکاری سەربازی دابەش بکەن، کە ئەو کارەشی بە پێشێلکردنی سەروەری نیشتمانی لە قەڵەمداوە.

لە بەشێکی بەیاننامەکەدا ئاماژە بەوەکراوە، کە "پێشوازی لە پاڵپشتی نێودەوڵەتی دەکەین لە پشتگیرکردنی عێراق لە شەڕی دژی تیرۆر، بەڵام پێویستە رێز لە سەروەری خاکی عێراق بگیرێت
18/08/2014

descarga

ناوەندی فەرماندەیی سەربازی سوپای ئەمریکا لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند، کە ئەمڕۆ یەکشەممە فڕۆکە جەنگییەکانی ئەمریکا 14 هێرشی ئاسمانی لە دژی چەکدارانی داعش ئەنجامداوە.

ناوەندەکە جەختیکردووەتەوە کە فڕۆکەکانی ئەمریکا لە چەند ئامانجێکی داعشیان داوە لە نزیک بەنداوی موسڵ.

بەگوێرەی ئەو بەیاننامەیەی سوپای ئەمریکا، جۆری فڕۆکەی جیاواز لەو هێرشانەدا بەکارهاتووە، لەوانەش فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان ناسراو بە درۆنز و دەشڵێ "لە ئەنجامی هێرشەکان چەند مودەرەعەیەکی داعش، حەوت هەمەری درع و خاڵێکی پشکنینی داعش تێکشێنراوە".

 بە گوێرەی ئەو بەیاننامەیە، یەکێک لە ئامانجە سەرەکییەکانی ئەو هێرشە ئاسمانییانەی ئەمریکا پشتگیریکردنە لە هێزەکانی پێشمەرگە. 

وەزارەتی بەرگری ئەمریکا رایگەیاند کە رۆژی شەممەی رابردوو فڕۆکەیەکی بێ فڕۆکەوانی ئەمریکی هێرشی کردووەتە سەر چەکدارانی داعش لە نزیک چیای شنگال. بەگوێرەی ئاژانسی ئەسۆشیەتد پرێسی ئەمریکی، هێزەکانی پێشمەرگە زانیارییان داوەتە سوپای ئەمریکا کە چەکدارانی داعش لە گوندی کۆجۆ دەستیان کردووە بە کوشتنی خەڵکی مەدەنی. گوندی کۆجۆ دەکەوێتە باشووری چیای شنگال. بە گوێرەی راگەیەنراوێکی حکومەتی ئەمریکی، فرۆکە بێ فرۆکەوانەکە دوو ئۆتۆمبێلی درعی داعشی تێکشکاندووە. 

18/08/2014

 

11969 207

ئاسەواری مێژوویی، هێماکانی شوناسی نەتەوەیەک، کە لە رەوتی رۆژگاردا وەک سامانێکی نەتەوەیی بۆ نەوەکانی پاش خۆیان بەجێماون. ئەو دەستکەوتە مێژووییانە، بناغەی کولتوور و پشتیوانی ناسنامەو شوناسی نەتەوەی کوردن.

بە گوتەی مێژووناسەکان نەتەوەی کورد، خاوەن مێژوو و ئاسەوارگەلێکی بە نرخە، کە بەردەوام جێی سەرنجی ئاسەوارناسان و لایەنگرانی مێژوو بووە.

لە رۆژهەڵاتی کوردستان زیاتر لە هەزاران ناوچەی مێژوویی تا ئێستا دۆزراوەتەوە و ساڵانە هەزاران گەشتیار بۆلای خۆیان رادەکێشن.

لێرەدا پرسیارێک دێتە ئاراوە کە ئایا ئاسەوارە مێژووییەکانی نەتەوەی کورد، بە شێوەی دروست پارێزراون یان نا؟. بە گوتەی کارناسانی ئاسەوارناس دەسەڵات بەرپرسیاری سەرەکییە لە پاراستنی ئاسەوارە مێژووییەکان.

لە زۆربەی شار و گوندەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان، ژێرخاکی و ئاسەواری مێژوویی بوونی هەیە. بەڵام بە تێپەڕبوونی کات، تێکدەڕوخێن و تاڵان دەکرێن. میدیاکان و کەسایەتییەکان و رێکخراوەکانی پاراستنی ئاسەوارە مێژووییەکان، باس لە پشتیوانیی دەستە شاراوەکان، بە مەبەستی نەمان و بێسەروشوێنکران و بازرگانی و راگواستنی  ئەو ئاسەوارانە دەکەن.

 تەنانەت شارام نازری ئاوازخوێن و هونەرمەندی بە ناوبانگی کورد سەبارەت بە پشتگوێخرانی ئاسەوارە مێژووییەکان هاتۆتە دەنگ و رایگەیاندووە: حکومەتی ئێران دەبێ پێش بە تاڵانکرانی ئاسەوارە مێژووییەکان بگرێت و نەهێڵێت ئاسەواری مێژوویی ببێتە کاڵا و بازرگانی پێوە بکرێت.

بە گوتەی چالاکڤانانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە کاتی جێبەجێکردنی پلانی پرۆژەی هێڵی ئاسنی شەمەندەفەر، پارک، رێگەوبان و خانوو هۆتێلەکان ، ئاسەوارە مێژووییەکان و ژێرخاکیەکان ، لەلایەن ئیدارەی میراتی کولتورییەوە هەڵدەگیرێن و رادەگوازرێن ، بەڵام دواتر لە هیچکام لە مۆزەخانەکان و شوێنی پاراستنی ئاسەوارەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان نمایش ناکرێن .

رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان، لە بەیاننامەیەکدا سەبارەت بە ئاسەوارە مێژووییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان ، رایگەیاندووە کە چەندین نامە و سکاڵای بەدەست گەیشتووە، کە باسیان لە کۆمەڵێک کەس و گرووپی سەر بە حکومەت و دەسەڵات کردووە، کە لە ماوەی سێ دەیەی رابردوودا بە مەبەستی قاچاخ و فرۆشتنی ئاسەوارەکان، سەدان تەپۆڵکە و شوێنەواری مێژوویی ناوچە کوردستانییەکان هەڵداوەتەوە. 

لەبەیاننامەی رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستاندا هاتووە ، کە ئاسەواری قەڵای زێوییەی شاری سەقز هەڵگیراون و رەوانەی شاری تاران کراون. ئەو رێکخراوەیە داوای لە حکومەت و تێکڕای لایەنە پەیوەندیدارەکان کردووە، کە مۆزەخانە و شوێنی گونجاو بۆ پارێزگاریکردن لە ئاسەوارە مێژووییەکان، کە هێمای فەرهەنگی و شارستانییەتی خەڵکی ئەو هەرێمەیە، دروستبکرێت و بردنە دەرەوەی ئاسەواری مێژوویی لە کوردستان رابگیرێت و هاوکات رێگری لە کەسان و گرووپەکانی سەربە حکومەت بکرێت تا چیدیکە ئاسەوارەکانی کوردستان بە تاڵان نەبەن.

17/08/2014


 

60586Image1 1

دوای ئەوەی كەناڵی سی ئێن ئێن-ی ئەمریكی بە پشتبەستن بە هەواڵێكی تۆڕی میدیایی رووداو هەواڵی هێرشە ئاسمانییەكانی ئەمریكای بڵاوكردەوە. ئەنا كۆرنی پەیامنێری كەناڵەكە لە سەرچاوەیەكی دیكەوە زانیاریی ئەوەی پێگەیشتووە كە ئامانج لەو هێرشە ئاسمانییەی ئەمریكا بۆ سەر بەنداوی موسڵ، دەركردنی چەكدارانی داعشە بە یارمەتی پێشمەرگە و سوپای عێراق.

رۆژی شەممەی رابردوو، رووداو لە راپۆرتێكدا هەواڵی هێرشی فڕۆكە جەنگییەكانی ئەمریكای بۆ سەر بەنداوی موسڵ بڵاوكردەوە. ئەم هەواڵەی رووداو لە میدیاكانی جیهان دەنگیدایەوە و كەناڵی ئەلجەزیرەی ئینگلیزی دەڵێت "هێرشە ئاسمانییەكە نزیكەی 15 چەكداری داعشی كوشتووە".

پێشمەرگە و هێزە عێراقییەكان لە زەوی و ئەمریكا لە ئاسمان

رۆژنامەی هائارێتزی ئیسرائیلی دەڵێت ئۆپەراسیۆنی كۆنترۆڵكردنی بەنداوەكە بە هاوبەشی هێزە عێراقی و كوردی و ئەمریكییەكان دەبێت. بەڵام بەگوێرەی وتارەكەی ئۆباما دەربارەی ئامانجەكانی ئەمریكا لە عێراق، پاراستنی بەنداوی موسڵ یەكێك نییە لە ئامانجەكانی هێرشە ئاسمانییەكانی ئەمریكا.

 ئۆباما رایگەیاند كە  پاراستنی گیانی دیپلۆماتكارە ئەمریكییەكان و رزگاركردنی خەڵكی سەر چیای شنگال ئامانجی ئۆپەراسیۆنە سنووردارەكەی ئەمریكا دەبێت لە عێراق.

 كاتێك وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئەمریكی پرسیبووی بەنداوی موسڵ چی پەیوەندی بەو دوو ئامانجەی ئۆباماوە هەیە، سەرچاوەیەكی حكومەتی ئەمریكی گوتبووی "رووخانی ئەو بەنداوە دەبێتە هەڕەشە بۆ دیپلۆماتكار و كارمەندە ئەمریكییەكان لە عێراق". 

بەنداوەكە ئامانجێكی سەرەكییە

هێرشە ئاسمانییەكانی رۆژی شەممەی رابردوو یەكەم هێرشی ئەمریكا نەبوو بۆ سەر بەنداوی موسڵ.هەفتەی رابردوو، بەرپرسانی ئەمریكی رایانگەیاند كە ئەمریكا بە فڕۆكەی بێ فڕۆكەوان هێرشی كرد‌ووەتە سەر چەند ئامانجێكی چەكدارانی داعش لە نزیك بەنداوەكە. 

بەگوێرەی وەزارەتی بەرگریی ئەمریكی،بەنداوی موسڵ گرنگییەكی ستراتیژی هەیە و ترسی ئەوە هەیە كە وەكو چەك لە لایەن چەكدارانی داعشەوە بەكاربهێنرێت.

 ئەندازیارێكی پسپۆڕ لە بواری بەنداو بە رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵی گوتووە : "بەنداوەكە وەكو بۆمبێكی تەوقیتكراو وایە و تەقاندنەوەی كارەساتی لێ دەكەوێتەوە". پسپۆڕان دەڵێن ئەگەر بەنداوی موسڵ بتەقێتەوە، لەماوەی چەند كاژێرێك شاری موسڵ نوقم دەبێت و شەقام و باڵەخانەكانی بە قوڵی 20 مەتر دەكەونە ژێر ئاوەوە. 

بۆ ئەوەی نەڕو‌وخێ، پێویستی بە نۆژەنكردنەوەی بەردەوام هەیە

راپۆرتێكی سوپای ئەمریكی لە ساڵی 2006 دەڵێت بەنداوی موسڵ  مەترسیدارترینە لە جیهاندا، چونكە بۆ ئەوەی نەڕ‌ووخێ  پێویستی بە نۆژەنكردنەوەی زۆر و بەردەوام هەیە. 

بەگوێرەی رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵ، لەماوەی ساڵانی 2006 بۆ 2010،حكومەتی ئەمریكی 30 ملیۆن دۆلاری لە بەنداوەكە خەرجكردووە، بەڵام بەهۆی "ئیدارەی خراپی عێراقییەكان" ئەو پارەیە بێسوود بووە.

 ئەسیل نوجەیفی پارێزگای موسڵ دەڵێت، دوای ئەوەی بەنداوەكە لەلایەن داعشەوە كۆنترۆڵكراوە، بەڕێوەبەری بەنداوەكە راینەكردووە و بەردەوامە لە كارەكانی. ئەو بە تەلەفۆن لە كاتی نزیكبوونەوەی چەكدارانی داعش بە نوجەیفی گوتووە "ئەگەر من را بكەم ، ئەم بەنداوە دەڕو‌وخێ و چەند شارێك دەكەوێتە ژێر ئاوەوە". 

بەگوێرەی هەمان سەرچاوە بەرێوبەری بەنداوەكە بە چەكدارانی داعشی گوتووە "ئەگەر دەتانەوێ بمكوژن، ئەوا من دەمەوێ لێرە لە بەنداوەكە بمرم".

17/08/2014

 

rojhalat16814-b

رووداوه‌ دڵته‌زێنه‌كانی ئه‌م دوایه‌یی شنگاڵ وكوردانی ئێزدی پاش هێرشی داعش، له‌ناوچه‌ جیاجیاكانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان دژكرده‌وه‌یی لێكه‌وته‌وه‌وبه‌سه‌دان كه‌س روویان له‌ناونده‌كانی كۆكردنه‌وه‌یی یارمه‌تیه‌كان كردو پاره‌و خۆراكیان بۆئاواره‌كانی شه‌نگاڵ وشاری كۆبانی له‌رۆژئاوای كوردستان به‌ڕێكرد.

له‌ زۆربه‌یی شاره‌كانی وه‌ك، سنه‌، سه‌قز، بانه‌، دیوانده‌ره‌، مه‌ریوان، كامیاران، ‌سه‌رده‌شت، سه‌لاسی باوه‌جانی جوانڕۆ و ره‌وانسه‌ر، هاوڵاتیان ده‌ستیان دایه‌ پشتیونییه‌كی به‌رفراوان بۆ ئاواره‌كانی باشوور و خۆرئاوایی كوردستان.

كه‌مپه‌ینی پشتیوانی بۆئاواره‌كانی شه‌نگاڵ و كۆبانێ پاش رووداوه‌كانی شه‌نگاڵ و ئاواره‌بوونی ده‌یان هه‌زاركه‌س سه‌دان كه‌س له‌شاره‌كانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان به‌شێوه‌یی خۆبه‌خش ده‌ستیان دایه‌كۆكردنه‌وه‌یی یارمه‌تی ئه‌م چالاكیانه‌ سه‌ره‌تا له‌ شاره‌كانی ئیلام وكرماشان وجوانڕۆ و ره‌وانسه‌ر و سه‌لاسی باوه‌جانی له‌باشووری خۆرهه‌ڵاتی كوردستان ده‌ستی پێكرد، پاشان كۆمه‌ڵێك له‌چالاكانی مه‌ده‌نی و رۆژنامه‌نووس وبه‌رپرسانی شورایی شاری سنه‌ له‌هه‌ڵمه‌تێكدا ده‌ستیان دایه‌ پێكهێنانی كه‌مپنێك بۆ كۆكردنه‌وه‌ی یارمه‌تی له‌شاره‌ جیا جیاكانی پارێزگایی سنه‌و به‌هاوكاری مانگی سوری ئێرانی له‌شاره‌كانی سنه‌، دیوانده‌ره‌، كامیاران، سه‌قز و بانه‌، له‌رۆژی پێنجشه‌ممه‌ی رابردووه‌وه‌ به‌ماوه‌ی هه‌فته‌یه‌ك ده‌ستیان كردوه‌ به‌كۆكردنه‌وه‌ی یارمه‌تی بۆ ئاواره‌كانی شه‌نگاڵ و كۆبانی، كه‌ له‌گه‌ڵ پێشوازی گه‌رمو گوڕی هاوڵاتیان به‌ره‌و رووبوه‌وه‌و له‌كاتێكداباری ئابووری و ژیانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان ئاڵۆزه‌ هاوڵاتیان له‌یارمه‌تیه‌كانیان بۆ ئاواره‌كانی شه‌نگاڵ و كوبانێ درێخیان نه‌كردوه‌.

ئیجلال قه‌وامی، وته‌بێژی كه‌مپینی پشتیوانی له‌ ئاواره‌كانی شه‌نگاڵ و كۆبانی بۆخه‌ندان وتی: "ئامانج له‌سازكردنی ئه‌م كه‌مپینه‌یارمه‌تیدان وپشتیوانیه‌ بۆ لێقه‌وماوانی شنگال و كوردانی ئێزدی له‌باشوور و هه‌روه‌ها لێقه‌وماوانی شاری كۆبانی له‌ رۆژئاوایی كوردستان و بۆماوه‌ی هه‌فته‌یه‌ك كه‌مپینه‌كه‌ به‌رده‌وام ده‌بێت له‌ كۆكردنه‌وه‌یی یارمه‌تیه‌كان و پاش كۆتایی هاتنیان، شتومه‌كه‌كان ره‌وانه‌یی شوێنه‌كانی مه‌به‌ست له‌باشوور و خۆرئاوای كوردستان ده‌كرێت.

16/08/2014

60506Image1

وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیای فیدراڵ بە سەردانێک گەیشتە هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان.


فرانک واڵتەر شتانمایەر، وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیای فیدراڵ پێش نیوەڕۆی رۆژی شەممە 16.8.2014 (ئەمڕۆ)، لە رێی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی هەولێرەوە، گەیشتە هەرێمی کوردستان".

ئەم سەردانەی وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا لە چوارچێوەی ئەو هەڵمەتی هاوکاریکردنە سەربازی و مرۆییەیە، کە وڵاتانی جیهان پێشکەشی حکومەتی هەرێمی کوردستانی دەکەن، لە شەڕی باشووری کوردستان دژی چەکدارانی داعش.

16/08/2014

60435Image1

زۆربەی وڵاتانی جیهان نەیانتوانی لەوە زیاتر خۆیان لەبەردەم وێنەكانی چیای شنگالدا رابگرن، كاتێك دەیان منداڵ، ژن و پیاوی بەساڵاچوو، بەهۆی برسێتی و تینوێتییەوە دەمرن و كەسیش گوێی لەدەنگی دواساتەكانی مردنیان نابێت. هەرچەندە ژمارەی قوربانییەكان هەڵكشان، بەڵام سەرئەنجام كۆمەڵگەی نێودەڵەتی بەدەنگ هات، كەچی رێكخراوەكانی ژنان و منداڵان لە باشووری كوردستان هەر نەهاتنە دەنگ.

رازاو عەبدول، ژنە چالاكڤانێكی سلێمانییە و رۆڵی هەبووە لە بەشێك لەو كەمپەین و خۆپێشاندانانەی لە ماوەی رابردوو بۆ مافەكانی ژنان و منداڵان كراون، پێیوایە رێكخراوەكانی كۆمەڵگای مەدەنی لە كوردستان زیاتر لە شكڵی كۆمپانیایەكی بازرگانیدان. 

رازاو گلەیی زۆری لە رێكخراوەكان هەیە "كەمن ئەو رێكخراوانەی كە تائێستا توانیویانە كاریان لە چەمكێكی یاخود لە بوارێكی كۆمەڵگادا كردبێت و بیروڕای جیاوازیان لای خەڵك دروستكردبێ".

رازاو، سەبارەت بەو ژن و منداڵانەی كە بەهۆی هێرشەكانی داعشەوە روویان كردە چیای شنگال و بەهۆی نەبوونی خواردن و پێداویستیەكانی دیكەی ژیانەوە گیانیان لەدەستدا، دەڵێ‌ "وەك چۆن رێكخراوەكانی ژنان بێ هەڵوێست بوون، رێكخراوەكانی منداڵانیش بە هەمانشێوە نەیانتوانی هیچ پرسێكی منداڵ بگۆڕن، هەردوولا تەنیا كار بۆ ئەو كێشانە دەكەن كە روویان تێدەكەن و خۆیان بەدواداچوون بۆ كێشەكان ناكەن".

هەروەها گوتی "هێندەی رێكخراوەكان پەیوەستن بە راگەیاندن و دەسەڵاتەوە بۆ وەرگرتنی بودجە، لەو بڕوایەدا نیم هیچ رێكخراوێكی كۆمەڵگەی مەدەنی بتوانێ‌ سەبارەت بەم بارودۆخە 50 كەس بێنێتە سەر جادە".

لە هەرێمی كوردستاندا ژمارەیەكی بەرچاو لە رێكخراو و سەنتەری داكۆكیكار لە ژنان و منداڵان هەن، بەڵام لە ماوەی ئەو هەفتەیەی ژنان و منداڵانی كوردی ئێزدی لە چیای شنگال گیریانخوارد، هیچكام لەو رێكخراوانە لەسەر شەقامەكان نەبینران و دەنگی ناڕەزاییان بەرز نەكردەوە، تەنانەت بەشدارییان لە هیچ هەڵمەتێكدا نەكرد بۆ كۆكردنەوەی یارمەتی بۆ ئاوارەكان.

نەعمان عەبدولڕەحمان، بەڕێوەبەری بەرنامەكان لە رێكخراوی منداڵپارێزی كوردستان پێیوایە دروستبوونی ئەو بارودۆخە چاوەڕواننەكراو بووە بەتایبەت ئەوەی لە ناوچەی شنگال روویدا، هەرچەندە ئەمە یەكەم حاڵەت نییە لە عێراق بەسەر منداڵدا بێت "بەڵام ئێمە وەك منداڵپارێز بەدواداچوونمان كردووە بۆ پاراستنی ژیانیان و بەردەوام پەیوەندیمان بە رێكخراوی فریاگوزاریی شنگالەوە كردووە".

لەگەڵ ئەوەی بارودۆخەكە لە عێراق روویداوە، بەڵام رێكخراوەكانی منداڵان پێیانوایە ئەگەر پاڵپشتی رێكخراوە نێودەوڵەتییەكان نەبێت ناتوانن بەتەنیا ژیانی منداڵان بپارێزن، چونكە وەك نەعمان دەڵێ‌ "چەندین دایك بەهۆی نەبوونی پێداویستییەوە لەكاتی منداڵبووندا منداڵەكانیان گیانیان لەدەستداوە، ئەمە جگە لەوانەی بەهۆی نەبوونی ئاو و خۆراكەوە گیانیان لەدەستداوە، لەبەر ئەوە بەرزكردنەوەی دەنگی ناڕەزایی لە شەقامدا هیچ كاریگەرییەكی نییە".

بەڵام رەوەندی كوردی لە هەندێك وڵاتی رۆژئاوایی زوو كەوتنە خۆیان و داوای هاوكاری و بەدەمەوەچوونی ژن و منداڵە ئاوارە ئێزدییەكان و باشووری كوردستانیان كرد، یەكێك لە ژنە ئاوارە رزگاربووەكانی چیای شنگال، بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی گوت ئەوەی ئەوان بەسەریان هاتووە ناگێڕدرێتەوە "بڕوامان نەدەكرد رزگارمان ببێت، منداڵان لەبەردەممان بەهۆی تینوێتی و برسێتی دەمردن".

یەكێك لە ئەندامانی رێكخراوەكانی ژنان لە سلێمانی كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، دەڵێ‌ "ئەگەرچی راستە لەم دۆخانەدا خۆپیشاندانی سەرجادە، كاریگەریی لەسەر رای داعش ناكات، بەڵام هەر بۆ رای گشتی و نێودەوڵەتی گرنگ بوو". گوتیشی "ئەوە دەبێتە رەخنەیەكی گەورە بەسەر رێكخراوەكانی ژنانەوە و نەدەبوو بێدەنگ بین".

پەلاماری چەكدارانی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام (داعش) بۆ سەر ئێزدییەكانی شنگال، رۆژئاوای هێنایە سەر ئەو بڕوایەی چیدی ناكرێ‌ لە دوورەوە سەیری ئەو تراژیدیایە بكرێت و خەڵكی سڤیل لە چاوەڕوانیدا گیان لەدەست بدەن.

 

16/08/2014

 

60444Image1

ئەنجوومەنی ئاسایشی  نێودەوڵەتی بڕیارێکی دەربارەی سزادانی دەوڵەتی ئیسلامی و چەکدارانی بەرەی نوسرە دەرکرد.   لە سەر داوای بەریتانیا ئەنجوومەنی  ئاسایش کۆبوونەوەیەکی تایبەتی لەبارەی سزادانی   دەوڵەتی ئیسلامی ناسراو بە داعش و چەکدارانی بەرەی  نوسرە سازکرد، رەشنووسی بڕیارەکە لەلایەن بەریتانیاوە  پێشکەشکرا.     ئەم بڕیارە بەتووندترین بڕیار دادەنرێت بەرامبەر بە چەکدارەکانی داعش و دەقی بڕیارەکە تایبەتە بە داماڵینی چەک لە چەکدارانی دەوڵەتی ئیسلامی و بەرەی نوسرە و گرووپە تووندڕەوەکانی عێراق و سووریا.   بەشێکی دیکەی بڕیارەکە سزادانی دارایی هەردوو رێکخراوەکە لەخۆدەگرێت، هەروەها سزادانی ئەو لایەنانە لەخۆدەگرێت کە بەشداربوون لە ناردنی چەکداران بۆ سووریا و عێراق.   خاڵێکی دیکەی بڕیارەکە ناوی ژمارەیەک لە سەرکردەکانی دەوڵەتی ئیسلامی لەخۆدەگرێت کە  راستەوخۆ سزاکان دەیانگرێتەوە.   بەشار  جەعفەری، نوێنەری سووریا لە ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان رایگەیاند، کە سووریا دەیەوێت ئەو وڵاتانە دەستنیشان بکرێت کە نەوتی سووریا لە چەکدارەکانی بەرەی نوسرە و دەوڵەتی ئیسلامی دەکڕن دەیگەیێننە بازڕەکانی ئەوروپا.    ئەم کۆبوونەوەیە بەشێکە لەو  هەوڵە نێودەوڵەتیانەی کە بۆ لاوازکردن و لەناوبردنی دەوڵەتی ئیسلامی و بەرەی نوسرە دەدرێت.  ئۆپۆزیسیۆنی سووریاش ترسی ئەوەی هەیە بەم بڕیارە کۆتایی بە شۆڕشی چەکداری لە سووریا بێت.

  16/08/2014

 

60378Image1

ئەمریكا هێزەكانی سوپای لوبنان پڕچەك دەكات بە مەبەستی رو‌وبەڕو‌وبو‌ونەوەی چەكدارانی داعش، ئەوەش دوای ئەوەی داعش دەستی بەسەر شارۆچكەیەكی ئەو وڵاتەدا گرتووە.

دەیڤد هەیڵ، باڵیۆزی ئەمریكا لە لوبنان رایگەیاند، كە لەسەر داوایەكی بەپەلەی بەرپرسانی سەربازی لوبنان، ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لەماوەیەكی نزیكدا چەك دەنێرێت بۆ سوپای لوبنان بۆ رو‌وبەڕ‌ووبو‌ونەوەی ئەو وڵاتە لەدژی پێشرەوییەكانی داعش و گەیشتنی بە چەند شارۆچكەیەكی ئەو وڵاتە.

ئەم داوا بەپەلەیەی بەرپرسانی سەربازی لوبنان لەكاتێكدایە كە چەكدارانی داعش دەستیان بەسەر شارۆچكەی ئەرساڵیا نزیك سنو‌وری سو‌وریادا گرتووە و چەند سەربازێكی ئەو وڵاتەشیان رفاندووە و كوشتووە. تا ئێستاش شەڕو پێكدادان لە هەندێك ناوچەی دەوروبەری ئەو شارۆچكەیەدا بەردەوامە لە نێوان سوپای لوبنان و داعش.

هەیڵ لە وتەكانیدا ئاماژەی بە كاتی ناردنی ئەو چەكانە لەلایەن ئەمریكاوە نەكردووە، بەڵام رایگەیاندووە كە پەیوەندییەكی بەهێز هەیە لەنێوان بەرپرسانی سەربازی ئەمریكا و لوبنان. هەر لەم بارەیەشەوە سعودیەش ئامادەی هاوكاری مادیی بۆ سوپای لوبنان دەربڕیوە و بۆ ئەو مەبەستەش بڕی سێ ملیۆن دۆلاری تەرخانكردووە.

15/08/2014

ddokm

عوسمان بالیچ، كە كادرێكی ناسراوی نێو پارتی كرێكارانی كوردستان PKK بوو، لە ساڵی 2004 بەچەند هۆكارێكی نادیار وازی لە PKK هێنا و ژیانی تایبەتی خۆی لە گەڕەكی بێدارێ لە شاری زاخۆ لەگەڵ دوو كچ و هاوژینەكەی بەسەردەبرد.

شەوی 7 لەسەر 8 ی ئەم مانگە، كاژێر 12:10 خولەك لەلایەن دوو چەكداری نەناسراوەوە خۆی و كچە سێ ساڵانەكەی كە ناوی (رەوشەن) بوو لە ژووری نوستندا كوژران.

بەپێی ئەو زانیاریانەی تۆڕی میدیایی رووداو لە پلەدارێكی ئاسایش لە زاخۆ دەستیكەوتوون، "كاژێر 12:10 خولەكی شەو دوو چەكداری نەناسراو بەسەر دیواری حەوشەی ماڵی بالیچ دەچنە ئەودیو و لە ژووری نوستنەكەیدا بە شەش گوللە دەستڕێژی لێدەكەن و دەستبەجێ گیان لەدەستدەدات ، كاتێكیش خێزانی بالیچ دەیەوێ كچەكەی (رەوشەن) رزگاربكات گوللەیەك بەر لای چەپی دەكەوێت و لەلای راستی دێتە دەرەوە، لە ئەنجامدا ئەویش گیان لەدەستدەدات".

ئەو سەرچاوەیە سەبارەت بە ئەگەری دەستگیركردنی تاوانبارانی رووداوەكە بە رووداوی راگەیاند، "تائێستاهیچ كەسێكمان لەسەر ئەو رووداوە دەستگیرنەكردووە. لەوكاتەی شەودا كەس لەدەرەوە نەبووە، دراوسێیەكانیشی نوستبوون، لەبەرئەوە هیچ كەسێك ئەو چەكدارانەی نەبینیون ، بەڵام بەپێی ئەو لێكۆڵینەوە بەراییانەی ئەنجامدراون دەركەوتووە، لایەنێكی سیاسی لەپشت كوشتنی عوسمان بالیچەوەیە، ئەو لایەنەش پارتی كرێكارانی كوردستان PKK یە".

گوتیشی: "تائێستا لێكۆڵینەوە لەسەر رووداوەكە بەردەوامە و تەرمەكەی ئێستا لە پزیشكی دادوەرییە و لەم چەند رۆژەی داهاتوو ئەنجامەكان رووندەبنەوە".

سەبارەت بە پەیوەندیكردنی عوسمان بالیچ بە ریزەكانی پارتی دیموكراتی كوردستانەوە، كارگێڕێكی لقی 8 ی ئەو حیزبە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "لەگەڵ هاتنی عوسمان بالیچ بۆ زاخۆ راستەوخۆ پەیوەندی بە ریزەكانی پارتی دیموكراتی كوردستانەوە كرد، هەرچەندە هیچ پۆستێكی حیزبی نەبوو، بەڵام ئەندامی پارتی دیموكراتی كوردستان بوو لە زاخۆ".

ژمارەیەك كادیر و ئەندامانی پارتی دیموكراتی كوردستان لە زاخۆ دەڵێن ، كوشتنی بالیچ، تیرۆركردنی ئازاد دێركی دەهێنێتەوە بیریان ، كە لەساڵی 1992 لە PKK جیابووەوە و هاتە ریزی پارتی دیموكراتی كوردستانەوە و ئەندامی لیژنەی ناوچەی پارتی بوو.

15/08/2014

 

 

60331Image1

رووانگەی مافی مرۆڤی سووری باسی رەوشی خوێندن دەکات لە شاری رەقەی سووریا کە داعش تێیدا حاکمە. رێکخراوەکە دەڵێ داعش حەساسییەتی بە وانەی کیمیا و فەلسەفە هەیە

ئەو رێکخراوە باس لەوە دەکات لە لە چەند رۆژی رابردوودا، "دیوانی پەروەردە" ی داعش  بەڕێوبەر و مامۆستایانی شارەکەیان کۆکردووەتەوە و بۆ ساڵی نوێی خوێندن کۆمەڵێک رێنماییان دەرکردووە.

بە پێی رێنماییەکان، دەبێ پرۆگرامی خوێندن زیاتر باس لە مەنهەجی ئیسلامی بکات و کتێبەکانیش لەلایەن "پسپۆرانی دیوان"ەوە ببینرێن.

هەروەها لەیەکێك لە رێنماییەکاندا هاتووە  پێویستە  وانەی کیمیا و فەلسەفە لاببرێن ،چونکە دوو وانەن پشت بە خودا نابەستن.

لەبەرامبەردا داعش بەڵێنیداوە مووچەی مامۆستایان باش بکات کە لەلاین دیمەشقەوە مووچەیان بۆ نانێردرێ.

هەروەها رێکخراوە سوورییەکە ئاماژە بەوە دەکات کە چەکدارانی داعش زۆر پەیمانگایان داخستوون بە بیانووى ئەوەی دژی ئیسلامن.

15/08/2014

maliky 673383719

 

نووری مالیكی دەستبەرداربوونی لە پۆستەكەی راگەیاند و گوتی هیچ پۆستێكم ناوێت و لەپێناو بەرژەوەندی عێراق پۆستەكەم بۆ حەیدەر عەبادی جێدەهێڵم.

دوێشەو نووری مالیكی، سەرۆكوەزیرانی كاربەڕێكەری عێراق و سەرۆكی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا وتارێكی پێشكەشكرد و رایگەیاند: " بۆ گەلی عێراق رایدەگەیەنم، بۆ ئەوەی وڵات هێمن و سەقامگیربێت و هیچ خوێنێك نەڕژێت، وەك ئاسانكارییەك بۆ پرۆسەی سیاسی و پێكهێنانی حكومەتی عێراق هیچ پۆستێكم ناوێ و خۆم لە كاندیدكردن دەكێشمەوە و پۆستەكەم بۆ حەیدەر عەبادی جێدەهێڵم".

مالیكی گوتی : "پۆستەكەی من ئەو متمانەیە كە گەلی عێراق پێان بەخشیم و بەرزترین شەڕەفە بۆ من، لەمەودوا دەبمە سەربازێك بۆ بەرگریكردن لە خاكی عێراق و بەرژەوەندییەكانی و هاوكارێك دەبم بۆ هەموو ئەوانەی بەرپرسیارێتی دەگرنە ئەستۆ". سوپاسی سوپا و هێزە ئەمنییەكان و چەكدارە خۆبەخشەكانیشی كرد لە بەرامبەر رووبەڕوونەوەی "تیرۆر و تیرۆریستان".

15/8/2014

barzzanni4

 

مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان پەیامێك بۆ رای گشتی باشووری كوردستان بڵاودەكاتەوە و تێیدا تیشكدەخاتە سەر رووداوەكانی شنگال و ئەو كارەساتەی لەو ناوچەیە بەهۆی دەستبەرداگرتنی لە لایەن چەكدارانی داعشەوە روویدا. 

لە پەیامەكەیدا بارزانی دەڵێت: "ئەو بەرپرسە ئەمنی و سەربازی و حیزبیانەی ئەركی پاراستنی دەڤەری شنگالیان لەئەستۆبوو لەسەر كارەكانیان لادران و ئەو كەسانەی كە لە پاراستنی خەڵك و پێشمەرگە كەمتەرخەم بوونە سزادەدرێن".

دەقی پەیامەكە:

جەماوەری خۆشەویستی كوردستان

لەبەرانبەر هێرشی دڕندانەی تیرۆریستاندا كوردستان ئازایانە بەرگری لەخۆی دەكات و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و وڵاتانی دۆستیش پشتگیریی خۆیان بۆ گەلی كوردستان ڕاگەیاندووە و پشت بەخوای مەزن و ئیرادەی ئێوە و هێزی پێشمەرگە تیرۆریستان تووشی شكست دەبن و تۆڵەی شەهیدان و ئاوارەكان و كارەساتی شنگالیان لێ دەكەینەوە. جێگەی خۆیەتی دەستخۆشی لە هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستان بكەم كە ڕێگەیان بۆ ڕزگاركردنی خوشك و برا ئێزیدییەكان لە چیای شنگال كردووەتەوە و ژمارەیەكی زۆریان لەو ئازیزانە ڕزگار كردووە. هەروەها بەپێویستی دەزانم زۆر سپاسی ئەمەریكا و وڵاتانی دۆستی گەلەكەمان بكەم كە زۆر یارمەتیان دا بۆ ڕزگاركردنیان.

لە دوای ڕووداوەكانی شنگال و ئەو كارەساتەی بەسەر خوشك و برا ئێزیدییەكانماندا هات، ئەو بەرپرسە ئەمنی و سەربازی و حزبیانەی ئەركی پاراستنی دەڤەری شنگالیان لەئەستۆ بوو لەسەر كارەكانیان لادران و لیژنەیەكی لێكۆلینەوەیش بۆ دەرخستنی ڕاستییەكان پێك هاتووە و لیژنەكە بڕیار لەسەر سزادانی ئەو بەرپرسانە دەدات كە لە پاراستنی خەڵك و پێشمەرگە، كەمتەرخەم بوونە.

ئەوەی لە شنگال ڕوویدا تەنیا بەسەر خوشك و برا ئێزیدییەكاندا نەهاتووە بەڵكو زامێكە هەموومان ئازار دەدات. ئەو بەرپرسانە دەبوایە گیانی خۆیان فیدا كردبا و شنگال بەجێنەهێڵن، هەر وەك بەڵێنیان بە من دابوو، دەبوایە لەگەڵ ئەو پێشمەرگە قارەمانانە كە شێرانە مانەوە و بەرگرییان كرد، بمێننەوە. پشت بەخوای گەورە ناهێڵین دوژمنان بە مەرامەكانیان بگەن.

مسعود بارزانی
سەرۆكی هەرێمی كوردستان
14ـی 8ـی 2014

10603044 781404511904807_482391674_n

کۆماریخواز/ ناوەندی هەوال/ باکوری کوردستان: به گوێرەی راپورتێک کە له تورکیا بە دەستمان گەیشتووه چالاکوانانی بزۆتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان له هەڵمەتێکی مروڤ دۆستانەدا، هاۆرێ دەگەل چەند چالاکوانی مەدەنی دەستیان به هەلمەتی کۆ کردنەوەی یارمەتی بۆ کورده لێقەۆماوەکانی شەنگال کرد. لەم هەلمەتەدا کاک هیوا مولانائی، هاۆرێ دەگەل دوو چالاکوانی مەدەنی کاک صابر، و کاک هدایت بەشدار و بەرێوبەری ئەم چالاکییه مرۆفدۆستانە و نەتەوەییه بوون

له راستیدا چالاکوانانی بزوتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان له ولاتانی جۆراۆجۆری دنیادا زۆرتر له ئاستی ئیمکانات و توانایی هێزی ئینسانی و لۆجیستیکی خۆیانەوه، لەهەر شوێنێک بۆیان لوابێت، لە رەۆتی چالاکییە مەدەنی، مروڤانه و نەتەوەیەکاندا بەشدار و هاوبەش بوون، و ئەمه جێگای شانازیه بۆ ئەم رەوته سیاسی/مەدەنییه، که لە کات و شوێن، و زەمەنی پێویستدا، وەکوو هێزێکی نەتەوەیی دەرکەوتووە و ئەرکی پیرۆزیی نەتەوایەتی خۆی بە گوێرەی ئیمکانات بەجێ هێناوه

14/08/2014

10617605 781404518571473_1337731751_n

alai orupa1

 

یەكێتی ئەوروپا دەخوازێت گرووپی پاڵپشتی بۆ عێڕاق و باشووری كوردستان دروستبكات. بڕیارە لە چەند كاژێری داهاتوودا كۆبوونەوەی نائاسای وەزیرانی دەرەوەی یەكێتی ئەوروپا لە  برۆكسل تایبەت بە رەوشی باشووری كوردستان و عێڕاق و  هەڕەشەكانی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی دەستپێبكات. 

سەرچاوەیەك لە برۆكسل  بە ئاژانسەكانی  راگەیاندووە،  یەكێك لە  پشنیازەكانی یەكێتی ئەوروپا كە بڕیارە گفتوگۆی  لەسەربكرێت دورستكردنی "گرووپی پاڵپشتییە". ئەو سەرچاوەیە ئاماژەی بەوەكردووە كە  گرووپەكە بە هەماهەنگی لەگەڵ وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دروستدەكرێت و ئێرانش دەگرێتەوە، ئامانج  لە دروستكردنیشی بەرانگاربوونەوەی هەڕەشەكانی گرووپی داعشە.

ئەو سەر چاوە دیپلۆماسییە كە نەویستووە ناوی بهێندرێت راشیگەیاندووە، لە وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئێران، سعودیە، توركیا، میسر، لوبنان، ئوردن و چەند وڵاتێكی دیكەی  كەنداو لە  گرووپەكەدا دەبن. 

بە گوتەی ئەو سەرچاوەیە، ئەوەی  گرنگە لەم قۆناغەدا هەمووان بەیەكەوە دژ بە گرووپی داعش بووەستنەوە نەك هەڕەشەكان وەكو بەرەی رۆژئاوا و وڵاتانی ئیسلامی سەیربكرێن. هەرەوەها ئاماژەی بەوەشكردووە كە گرنگە ئامرازێك بدۆزنەوە نەك تەنها بۆ رێگاگرتن لەبەرامبەر داعش، بەڵكو  بۆ بەرەنگاربوونەوەی دەوڵەتی ئیسلامی بێت.

15/8/2014

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان