^{راوێژكاری باڵای عەلی خامەنەیی داوای دەركردنی توركیا لە ھەر یەك لە وڵاتانی عێراق و سوریا دەكات.}

^{عەلی ئەكبەر ویلایەتی لە كۆنگرەیەكی ھاوبەشی رۆژنامەوانی لەگەڵ سەرۆكی پەرلەمانی سوریا بە توندی رەخنەی لە توركیا گرت و گوتی "ئەم وڵاتە بی مۆڵەت و بانگھێشتكردن چووەتە ناو سنووری عێراق و سوریا، یان خۆیان دەردەچن یان لە لایەن خەڵكی ئەم دوو وڵاتەوە دەردەكرێن".}

^{ویلایەتی كە بە دامەزرێنەری سیاسەتی دەرەوەی كۆماری ئیسلامی ئێران ناسراوە ئاماژەی بەوەدا پلانەكانی توركیا لەبارەی سوریاوە سەری نەگرت، ھەربۆیە ئەم جورە لێدوانانە دەدات.}

^{ھەر لەمبارەوە گوتی "بەرپرسانی توركیا دەیانویست بچنە مزگەوتی ئومەوی لە دیمەشق نویژ بكەن، بەڵام ئەو چاوڕوانییەی ئەوان سەری نەگرت و ھەرگیزیش سەر ناگرێت. ئەوەی كە قازانج دەكات خەڵك و حكومەتی سوریایە".}

^{سەرۆكی پەرلەمانی سوریا ھەدیە عەباس بۆ بەشداریكردن لە شەشەمین كۆنفرانسی پشتگیری لە ئینتئفازەی فەڵەستین لە ئێرانە و لەگەڵ بەرپرسانی ئەم وڵاتە كۆبووەتەوە.}

^{وەزیری دەرەوەی توركیا مەولوود چاوشئوغلۆ لە كۆنفرانسی ئاسایشی میونشن بە توندی رەخنەی لە ئێران گرت و "بە گرتنەبەری سیاسەتی تایفەگەری لە ناوچەكە تۆمەتباری كرد كە ئامانجیشی لاوازكردنی سعوودییە و بەحرێنە".}

^{گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران بەھرام قاسمی لە وەڵامی ئەم لێدوانەی چاوشئوغلۆ گوتی توركیا "لە سەودای خاوی گەڕانەوە بۆ ئیمپراتۆری" دایە و بە "كردەوەكانی وەك دەستێوەردان، نایاسایی، ناڕەوا و پشتیوانی لە گرووپە تیرۆریستییەكان دەبێتە ھۆی خوێنڕێژی و زیادبوونی ناكۆكی و ناسەقامگیری لە ناوچە".}

^{ئێران ھەر ئەوكات باڵیۆزی توركیای لە تاران بۆ وەزارەتی دەرەوە بانگھێشت كردبوو.}

^{لە ماوەكانی رابردوو بە ھۆی روسیاوە، بەتایبەتی دانوستانەكانی ئاستانا لێك نێزیكبوونەوەیەك نێوان تاران و ئەنقەرە لە بارەی سوریا بەدی كەوت، تەنانەنت بەیاننامەی ھاوبەشیان بڵاو كردەوە.}

^{بەڵام پاش سەردانێكی سەرۆك كۆماری توركیا رەجەب تەیب ئەردوغان بۆ سعودییە، پەیوەندییەكانی نێوانیان جارێكی تر تێكچوو، كە لە بەحرێن باس لە سیاسەتی "ناسیۆنالیزمی فارس" لە عێراق و سوریا كرد.}

^{ئەنقەرە و تاران بە لۆجستی، مەعنەوەی، دارایی، سەربازی و ھەواڵگری پشتگیری لە لایەنە دژ بە یەكەكانی سوریا دەكەن.}

23/2/20178

<sup>پردی میرزا رەسوڵ، لە پارێزگای ورمێی رۆژهەڵاتی کوردستانە، درێژترین پردی مێژووییە لەو پارێزگایە، بەڵام لەلایەن بەرپرسانی پارێزگاکەوە هەوڵی گۆڕینی ناوەکەی دەدرێت، ئەمەش دانیشتووانی کوردی ناوچەکەی نیگەران کردووە.

قایمقامییەتی میاندواو بە هاوکاریی کۆمەڵێک کەسی دەستڕۆشتووی ئازەری، لەژێر ناوی راستکردنەوەی شووناسی پردی میرزا رەسوڵ، بە فەرمی داوایان پێشکەشی لایەنە پەیوەندیدارەکان کردووە، داوای گۆڕینی ناوی پردی میرزا رەسوڵیان کردووە. 

چەند سەرچاوەیەکی لۆکاڵی لە پارێزگای ورمێوە، لە زاری جێگری ئاوەدانکردنەوەی قایمقامی میاندواو رایانگەیاند "پرۆسە ئیدارییەکانی گۆڕینی ناوی پردی میرزا رەسوڵ بۆ پردی تەتەهوو یان تاتائۆ کۆپرۆسی بەردەوامە"، ئاشکراشیان کردووە، "ئەگەری هەیە لە ماوەیەکی کەمدا نێوی پردەکە بە یەکجاری بگۆڕدرێت".

هەندێک لە ئازەرییەکان دەڵێن: ناوی رەسەنی پردەکە، پردی تەتەهووە. بۆیە دەیانەوێ بۆ گەڕاندەنەوەی شووناسی راستەقینەی پردەکە ناوەکەشی بگۆڕن.  

پردی میرزا رەسووڵ، خەڵکی ناوچەکە بە پردی سووریش ناوی دەبەن، درێژترین پردی مێژوویی پارێزگای ورمێیە، لەرێگەی سەرەکی میاندواو بۆ مەهاباد لەسەر چۆمی تەتەهوو لەسەردەمی قاجارەکان لەلایەن چەند وەستایەکی کورد، بە سەرپەرشتیی میرزا رەسوڵ دروستکراوە. 

پردەکە سەرەڕای گرینگییە شوێنەوارییەکەی، بەڵام لە دوو دەیەی رابردوودا کە ئەرکی پاراستن و نۆژەنکردنەوە لە مەهاباد وەرگیراوە و، دراوەتە فەرمانگەی میراتی کولتووری میاندواو، بەشێکی بەرچاوی لەم ساڵانەی دواییدا رووخاوە، دوایین جاریش بەهاری ئەمساڵ بەشێکی بەهۆی لافاوەوە لەنێوچوو. 

بەرپرسانی میاندواو رەتی دەکەنەوە کەمتەرخەمییان لە پاراستنی پردی میرزا رەسوڵ کردبێت، ئاماژە بەوەش دەکەن، حکومەت بودجەی پێویستیان بۆ نۆژەنکردنەوەی پردەکە بۆ خەرجناکات. 

عەلیزادە، بەڕێوەبەری میراسی کولتووری و گەشتیاری میاندواو، لەمبارەیەوە دەڵێ "پڕۆژەی نۆژەنکردنەوەی پردی میرزا رەسوڵ، لە ساڵی 2015ـەوە دەستی پێکردووە، لە ساڵی 2015 لە 90 ملیۆن تمەن تەنیا 45 ملیۆن تمەنی خەرجکراوە و، لە ساڵی 2016ـیشدا لە 150 ملیۆن تمەن، کە بۆی تەرخانکراوە، لە ورمێ 50 ملیۆن تمەنیان بۆ خەرجکردووین". 

لەبەرامبەردا دانیشتووانی دەورووبەری پردەکە، کە زۆربەیان کوردن دەڵێن "بەرپرسانی  میاندواو بە ئەنقەست پردەکە نۆژەن ناکەنەوە، چونکە بەگوتەی ئەوان پردەکە بەنێوی کەسێکی کورد کراوە". دانیشتوویەکی ناوچەکەش بە رووداوی راگەیاند "حکومەت لەجێگەی گۆڕینی نێوی مێژوویی پردەکە و دروستکردنی هەستیاری ناپێویست لەسەر ناوی میرزا رەسوڵ، باشترە رێگە لە لەنێوچوونی پردەکە بگرێت".</sup>

^23/2/2017

^{مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، رای گەیاندووە كە هەرێمی كوردستان لە هاوكێشە گەرمە سیاسییەكانی جیهاندا قورسایی خۆی هەیە و چارەنووسی هەرێمی كوردستانیش مایەی گەشبینییە.}

^{سەرۆكی هەرێمی كوردستان، لە لاپەڕەی تایبەتیی خۆی لە تۆڕی كۆمەڵایەتیی (فەیسبووك) نووسیویەتی: ئامادەیی و كاریگەریی هەرێمی كوردستان لە كۆنگرەی ئاسایشی جیهانی لە میونشن و گفتوگۆكردن لەگەڵ كەسایەتی و شاندی وڵاتە كاریگەرەكانی جیهان لەبارەی رەوشی ناوچەكە و چارەنووسی هەرێمی كوردستان، مایەی گەشبینییە.}

^{لە بەشێكی دیكەدا، سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەڵێت "ئەم سەنگە قورسەی كوردستان لە هاوكێشە گەرمە سیاسییەكانی جیهاندا، بەرهەمی ئیرادەی ئازادیخوازیی و قوربانیدانی رۆڵەكانیەتی."}

^{سەرۆکی هەرێمی کوردستان و بە یاوەریی شاندێکی سیاسی و سەربازیی هەرێمی لە 2017- 2- 17ەوە بۆ ماوەی سێ ڕۆژە لە کۆنفرانسی ئەمنەیتیی میۆنشن لە ئاڵمانیا بەشدارییان کرد و لەگەڵ بەرپرسانی باڵای چەند وڵاتی جیهان دیدار و چاوپێکەوتنی کرد و هاوکات دوێنێ ئێوارە بە فەرمی لە کۆشکی ئێلیزێ فەرەنسا لەلایەن فرانسوا ئۆلاند سەرکۆماری ئەو وڵاتەوە پێشوازیی لێکرا و دیدار و چاوپێکەوتنیان ساز کرد.}

^22/2/2017

^{رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران هۆشداریی دەداتە گرووپە فەلەستینییەکان و باس لە جێگرەوەیان دەکات.}

^{عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران لە میانەی وتارێکیدا لە کۆنگرەی ”پاڵپشتیی بەرگری“ی فەلەستینی، کە رۆژی سێشەممە 21.2.2017 لە شاری تاران بەڕێوەچوو، داوای لە گرووپە فەلەستینییەکان کرد دەستبەرداری ”بەرگری لە خاکی فەلەستین نەبن“.}

^{عەلی خامنەیی هۆشداریی دا و رایگەیاند، کە هەر گرووپێک ”ئاڵای بەرگریی فڕێ بدا، گرووپێکی دیکەی فەلەستینی شوێنی دەگرێتەوە“ و ”بەرگری“ و شەڕ دژی ئیسرائیل بە مەرجی سەرەکیی هاوکارییەکانی وڵاتەکەی بۆ فەلەستینییەکان دانا.}

^22/2/2017

حکومەتی کەنەدا ڕایگەیاند، نزیکەی ٤٠٠ پەنابەری ئێزیدییان وەرگرتووە و بڕیاریشە تا کۆتایی ئەمساڵ ٨٠٠ ئێزیدی تر وەربگیرێن.

بەگوێرەی (زە کەنەدیان پرێس) دەستپێشخەریەکە ٢٨ ملیۆن دۆلار خەرجی دەوێت. ئەوەش چوار مانگ دوای ئەوە دێت کە پەرلەمانی کەنەدا بە تێکڕا پاڵپشتیان بۆ داوایەک دەربڕی بۆ پەنادانی ژمارەیەکی دیارینەکراو لە کچ و ژنی ئێزیدی.

لە پەرلەمانی کەنەدا باس لە پرسی ئێزیدییەکان کرا بەوەی کە داعش جینۆسایدی دژی کۆمەڵگای ئێزیدی ئەنجامداوە و ژمارەیەکی زۆری لە کچ و ژنی ئێزدی کردووە بە کۆیلەی سێکسی.

بەگوێرەی سەرچاوە کەنەدییەکە ئەو هەزار و ٢٠٠ ئێزیدییە کوڕ و پیاویشیان تیادا دەبێت.

ئەحمەد حسێن وەزیری کۆچی کەنەدا وتوویەتی، حکومەت زانیویەتی کە داعش کوڕانی گەنجیشی کردووەتە ئامانج. حسێن ئەوەشی خستووەتە ڕوو کە کەنەدا ئامادەبووە ئەو پەنابەرانە "بەبێ لەبەرچاوگرتنی دین و نەژادیان" وەربگرێت.

حسێن وتووشیەتی، ئەو ژمارە لە هاووڵاتیانی ئێزیدی لەبەر "ئاستی بەرزی توندوتیژی دژیان و ئەو ئازارەی چەشتوویانە" وەردەگیرێن. حسێن ڕەخنەشی لەوە گرتووە کە حکومەت هەوڵی تەواوی نەداوە.

حسێن ئاماژەی بۆ ئەوەش کردووە، حکومەتی کەنەدا وانە لە ئەڵمانیا وەردەگرێت کە زیاتر لە هەزار ڕزگاربووی "باکوری عێراقی" لە دەستی داعش لەماوەی ساڵێکدا وەرگرتووە.

22/2/2017

^{ئیدارەی ئەمریكا سەرقاڵی گفتوگۆیە لەگەڵ وڵاتانی عەرەبی بۆئەوەی میكانیزمێك بۆ پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەكی سەربازی لەنێوان ئەو وڵاتانەدا بدۆزنەوە. بە گوتەی  بەرپرسانی وڵاتانی عەرەبیی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئیسرائیل و ئەمریكا هاوكاری هەواڵگری پێشكەش بەو هاوپەیمانێتییە دەكەن، بۆئەوەی بە هاوبەشی چاودێریی جموجۆڵەكانی ئێران لە ناوچەكەدا بكەن.}

^{بەپێی راپۆرتێكی رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئەمریكی هاوپەیمانێتییەكە هەم ئەو وڵاتانە لە خۆدەگرێت كە دوژمنایەتییەكی لەمێژینەیان لەگەڵ ئیسرائیل هەیە، لەوانەش سعودیە و ئیمارات و هەم وڵاتانی وەكو ئوردن و میسریش لەخۆدەگرێت كە ماوەیەكی زۆرە پەیماننامەی ئاشتییان لەگەڵ تەلئەبیب واژۆكردووە. ئەو كاربەدەستانەی بۆ رۆژنامە ئەمریكییەكە قسەیانكردووە دەڵێن وڵاتانی دیكەش دێنە نێو هاوپەیمانێتییەكە.}

^{بەرپرسێكی عەرەب رایگەیاندووە ئیمارات و سعودیە سەرسامی توانا ئەمنی و هەواڵگرییەكانی ئیسرائیلن، بەڵام بۆئەوەی بە ئاشكرا و راشكاوانە هاوكاریی لەگەڵ بكەن، دەبێ ئیسرائیل پرۆسەی خانووسازی لە دیوی رۆژئاوا رابگرێ.}

^{هەرچەندە هێشتا ماویەتی رێككەوتنەكە بە هەموو وردەكارییەكانیەوە ئامادە بكرێت، بەڵام بەگوتەی ئەو بەرپرسانەی ئاگاداری هەوڵەكانن، هاوپەیمانێتییەكە هاوشێوەی پەیماننامەی باكووری ئەتلانتیك (ناتۆ) دەبێت. واتە هەر هەڕەشە یان هێرشێك بۆ سەر یەكێك لە ئەندامانی هاوپەیمانێتییەكە هەڕەشە و هێرشە بۆ سەر هەموو ئەندامان.}

^{ئەمە یەكەم هەنگاوی ئیدارەی نوێی ئەمریكا نییە بۆ نزیكبوونەوە لە وڵاتانی عەرەبیی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست. هەفتەی پێشوو رۆژنامەی نیویۆرك تایمزی ئەمریكی لە راپۆرتێكدا ئاشكرایكرد کە كۆشكی سپی سەرقاڵی تاوتوێكردنی ستراتیژێكە بۆ چارەسەرکردنی كێشەی نێوان ئیسرائیل و دەسەڵاتی فەڵەستینییەكان، كە تێیدا بەشداری بە وڵاتانی عەرەبی سوننەی ناوچەكە دەكرێت.}

^{لەو ستراتیژەدا ئیسرائیل بۆ چارەسەری ئەو كێشەیە یەكەمجار لەگەڵ وڵاتانی عەرەبیی ناوچەكە رێكدەكەوێت، دواتریش هەر بە بەشداری ئەوان هەوڵی دانوستاندن لەگەڵ ئیسرائیل دەدات. بەڵام شارەزایان دەڵێن بۆ ئەو مەبەستە دەبێ یەكەمجار پەیوەندییەكانی ئیسرائیل لەگەڵ وڵاتانی عەرەبیی ناوچەكە ئاسایی ببێتەوە، یان بناغەیەكی دیكە لە دەرەوەی كێشەی ئیسرائیل ـ فەڵەستین بدۆزرێتەوە بۆئەوەی ئاساییبوونەوەی پەیوەندییەكانی لەسەر دابمەزرێت.}

^{وەك لە راپۆرتەكەی وۆڵ ستریتدا دەردەكەوێت، دژایەتی لەگەڵ ئێران دەتوانێت ئەو بناغەیە بێت كە ئیسرائیل و وڵاتانی عەرەبیی ناوچەكە پەیوەندییە نوێیەكانی خۆیانی لەسەر دابمەزرێنن. بە گوتەی بەرپرسانی كۆشكی سپی، ئەمریكا بەنیازە ئەو بناغە هاوبەشە بقۆزێتەوە بۆئەوەی جموجۆڵەكانی ئێران لە ناوچەكەدا كۆنتڕۆڵ بكات، بەڵام نە ئەمریكا و نە ئیسرائیل بەشێك لە هاوپەیمانێتییەكە نابن.}

^{دیپلۆماتێكی پایەبەرزی یەكێك لە وڵاتانی عەرەبی بە وۆڵ ستریتی راگەیاندووە "ماوەیەكە لە واشنتن پرسیارمان لێدەكرێت کە ئایا ئامادەین ببینە ئەندام لە هاوپەیمانێتییەكەدا، كە ئیسرائیلیش بە جۆرێك لە جۆرەكان تێیدا بەشدارە. هەڵبەت رۆڵی ئیسرائیلییەكان تەنیا پێدانی زانیاریی هەواڵگری دەبێت و ئەوان بەهێزی سەربازی بەشداری ناكەن. دەزگای هەواڵگریی ئەوان ئامانجەكانمان بۆ دەستنیشان دەكەن، چونكە ئەوان لەمەدا زۆرباشن".}

^{رۆژی چوارشەممەی رابردوو دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمریكا لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەڤانی لەگەڵ بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆكوەزیرانی ئیسرائیل، رایگەیاند مەرج نییە ئەمریكا پابەندی رێگەچارەی "دوو دەوڵەتی" بێت، كە دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی فەڵەستین لەخۆدەگرێت، بەڵكو واشنتن خوازیاری رێگەچارەیەكە كە "هەردوولا (ئیسرائیل و فەلەستین) بەدڵیان بێت". لە كۆنفرانسە رۆژنامەڤانییەكەدا باس لە هاوپەیمانێتیی عەرەبی نەكرا، بەڵام بە گوێرەی قسەكانی بەرپرسانی ئیسرائیلی "ئەم بابەتە لە ئەجێندای كۆبوونەوەی ترەمپ و ناتانیاهۆدا بووە".}

^{كاربەدەستانی وڵاتانی عەرەبی بە رۆژنامەکەیان راگەیاندووە کە سعوودیە و ئیماراتی عەرەبی مەرجی خۆیان هەیە بۆ بەشداریكردن لەو هاوپەیمانێتییەدا. یەكێك لە مەرجە سەرەكییەكانیشیان هەڵوەشاندنەوەی ئەو بڕیارەیە كە رەنگە رێگە بە خێزانی كوژراوانی هێرشەكانی 11ی ئەیلولی 2001 بدات بەرپرسانی حكومەتی سعودیە راپێچی دادگای ئەمریكا بكەن.}

^{بەرپرسانی ئیدارەی ترەمپ بە وڵاتانی كەنداویان راگەیاندووە هەوڵدەدەن كۆنگرێس رازی بكەن ئەو بڕیارە هەموار بكاتەوە، كە ساڵی پار بە دەنگێكی بەرچاو لە ئەنجوومەنی نوێنەران و ئەنجوومەنی پیرانی ئەمریكا پەسندكرا. هەر لەو مانگەدا جیم ماتیس، وەزیری بەرگریی ئەمریكا، سەردانی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و بە تایبەتیش وڵاتانی كەنداو دەكات. (جورناڵ) لەسەر زاری بەرپرسانی حكومەتی ئەمریكا ئاشكرایكردووە کە بڕیارە ماتیس لەو كۆبوونەوەیەدا پێكهێنانی ئەو هاوپەیمانێتییە عەرەبییە لەگەڵ بەرپرسانی وڵاتانی عەرەبیی ناوچەكە تاوتوێ بكات.}

^{بەرپرسێكی دیكەی عەرەب بە رۆژنامە ئەمریكییەكەی راگەیاندووە "ئێمە ماوەیەكە لەگەڵ ماتیس و مایك فلین، راوێژكاری پێشووی ئاسایشیی نیشیمانیی كۆشكی، دانوستاندن دەكەین". فلین یەكێك بووە لەو كەسانەی چەند ساڵێكە پشتگیری لە پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەكی لەمجۆرە دەكات، بە بۆچوونی فلین ئەگەر ئەم هاوپەیمانێتییە پێكبهێنرێت "وڵاتانی عەرەبی دەتوانن بەرپرسیارێتییە ناوچەییەكان لەئەستۆ بگرن".}

^{دیپلۆماتێكی دیكەی عەرەب (كە وەك بەرپرسانی دیكە نەیویستووە ناوی ئاشكرا بكرێت) بە وۆڵ ستریت جورناڵی گوتووە "بیرۆكەی بە تیرۆریست ناساندنی ئیخوان موسلمینی میسر لەلایەن ئەمریكاوە پەیوەندی بەوەوە هەیە کە واشنتن دەیەوێت دڵی میسر نەرم بكات لەوەی بەشداری ئەم هاوپەیمانێتییە بێت".}

^{شوێنی بارەگای سەرەكی هاوپەیمانێتییەكە یەكێكی دیكە لەو كێشانەیە كە وڵاتانی عەرەبی لەسەری كۆك نین. ئەمریكا داوای لە میسر كردووە میواندارێتی ئەو هێزە هاوبەشە بكات، بەڵام ریاز دەیەوێت بارەگای ئەو هێزانە لە سعودیە بێت.}

^{لە ئاداری 2015ەوە، هاوپەیمانێتییەكی عەرەبی بە سەركردایەتی سعودیە پێكهاتووە كە ئامانجی سەرەكییان پاشەكشەكردن بووە بە  حووسییەكان لە یەمەن. وڵاتانی كەنداو، ئێران بەوە تۆمەتباردەكەن لەڕێگەی حووسییەكانەوە دەیەوێت دەست بەسەر گەرووە بازرگانییەكانی سەر دەریای سووردا بگرێت و مەترسی بۆ سەر بەرژەندییە ئەمنی و بازرگانییەكانی سعودیە و وڵاتانی دیكەی عەرەبی سوننە دروستبكات.}

^{ئێران کۆیاندەکاتەوە}

^{ئیسرائیل و زۆربەی وڵاتانی كەنداو دژی رێككەوتنە ئەتۆمییەكەی 2015ی نێوان ئێران و گروپی 5+1ن، بەرپرسێكی سعودیش ئاشكرای كردووە سعودیە و ئیسرائیل ئێستا بە شێوەیەكی نهێنی هاوكاری هەواڵگری و ئەمنی پێشكەش بە یەكدی دەكەن. ژەنەراڵ ئەحمەد ئەسیری، راوێژكاری وەزارەتی بەرگریی سعودیە رەتینەكردەوە پلانی هاوپەیمانێتیی عەرەبی لە بواری سەربازیدا لە ئارادا بێت، تەنیا ئاماژەی بەوەدا كە پلانەكە هێشتا بە فەرمی نەكراوە. سەبارەت بە ئەگەری هاوكاریی ئاشكرای سعودیە و ئیسرائیلیش گوتی "ئێمە پەیوەندیی فەرمیمان لەگەڵ ئیسرائیلدا نییە، بەڵام ئەوانیش وەك ئێمە رووبەڕووی هەمان هەڕەشە بوونەتەوە، كە ئێرانە".}

^22/2/2017

^{ئەندامێكی شاندی یەكگرتوو، كە هەفتەی رابردوو سەردانی ئێرانیان كرد، ئاشكرایكرد كە لەگەڵ بەرپرسانی ئێرانی باسی سەربەخۆیی كوردستانیان كردووە. ئەوانیش پێیانڕاگەیاندوون کە دەبێ‌ هەرێمی كوردستان دڵنیایی بداتە ئێران كە سەربەخۆییەكەی نابێتە هەڕەشە بۆ سەر ئێران، "ئەوكات تەفەهومی دەكەن".}

^{هەفتەی رابردوو، شاندێكی باڵای یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستان، بەسەرۆكایەتیی سەلاحەدین بەهائەدین، ئەمینداری گشتیی ئەو حیزبە، سەردانی تارانی پایتەختی كۆماری ئیسلامیی ئێرانی كرد و لەگەڵ هەریەك لە عەلی لاریجانی، سەرۆكی پەرلەمان و عەلی ئەكبەر ویلایەتی، گەورە راوێژكاری خامنەیی، رابەری شۆڕشی ئیسلامیی ئێران و ژمارەیەك بەرپرسی دیكەی ئەو وڵاتە كۆبوونەوە. کۆبوونەوەکەیان لەگەڵ لاریجانی کاژێرێک و چل خولەکی پێچووە و چل خولەک درێژتر بووە لەو ماوەیەی بۆ کۆبوونەوەکە دانرابوو.}

^{ویلایەتی گلەیی لە یەكگرتوو هەبووە}

^{د.هادی عەلی، سەرۆكی ئەنجوومەنی سیاسی و جەماوەریی یەكگرتوو، كە ئەندامی شاندەكە بووە، بەشێك لە گفتوگۆی یەكگرتوو و بەرپرسانی ئێران بۆ (رووداو) ئاشكرادەکات و دەڵێت: "ئێرانییەكان بە گرنگیی زۆرەوە گوێیان بۆ گرتین. لە گفتوگۆكانیاندا راشكاو بوون، نیمچە گلەییەكیشیان كرد كە ئێمە درەنگ چووین بۆ ئێران، یان كەم دەچین. بەتایبەتی دكتۆرعەلی ئەكبەر ویلایەتی گلەیی كرد و داوای لێكردین شاندی دیكەشمان سەردانی ئێران بكاتەوە".}

^{لەڕووی پرۆتۆكۆڵ و رووماڵی میدیاییەوە، ئێران گرنگییەكی زۆری بە سەردانی شاندەكەی یەكگرتوو دا.  یەحیا ریشاوی، ئەندامی سەركردایەتیی یەكگرتوو، كە ئەندامێكی شاندەكە بووە، بە (رووداو)ی راگەیاند: "ئاستی پێشوازی، پرۆتۆكۆڵ و رووماڵی میدیای فەرمیی ئێران بۆ سەردانەكە زۆر بەرز بوو. ئەمەش مانای خوێندنەوەی تایبەتە بۆ پێگەی یەكگرتوو لە هەرێمی كوردستان و عێراق. چونكە ئێرانییەكان لە رۆڵ و پێگەی ئێمە لە ئاشتەوایی و پەیوەندییە هاوسەنگەكانمان لەگەڵ زۆربەی لایەنە سوننی و شیعییەكان، هەروەها نزیكایەتیمان لەگەڵ سەرجەم لایەنە كوردستانییەكان تێدەگەن".}

^{بەبێ‌ گۆڕان كێشەكان چارەسەر نابن}

^{بەپێی راگەیەندراوێكی نووسینگەی عەلی لاریجانی، سەرۆكی ئەنجوومەنی شوورای ئیسلامی ئێران، سەلاحەدین بەهائەدین لەبارەی قەیرانە سیاسییەكان گوتوویەتی "ناكۆكییە نێوخۆییەكان لە رابردوودا بوونە هۆكاری پەككەوتنی پەرلەمان، بەڵام ئێستا هەوڵدەدەین دیسان پەرلەمان كارابكەینەوە و ئەوەش تەنیا بە لابردنی ناكۆكییەكان و نزیككردنەوەی بۆچوونەكان دەكرێت".}

^{سەرۆكی ئەنجوومەنی سیاسی و جەماوەریی یەكگرتوو دەڵێت "داوامان لە ئێرانییەكان كرد رۆڵی خۆیان چڕتر بكەنەوە بۆئەوەی قەیرانە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان چارەسەر بكرێن، بەڵام بەبێ‌ پەراوێزخستنی هیچ لایەنێكی سیاسی. ئێران بە حوكمی پێگە و پەیوەندیی سیاسیی لەگەڵ لایەنەكان دەتوانێ‌ رۆڵی لە چارەسەركردنی كێشەكاندا ئیجابی بێت، بەهەمانشێوە ئەوانیش داوایان لە ئێمە كرد لە هەوڵەكانماندا بۆ ئاشتەوایی و نزیككردنەوەی لایەنە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان بەردەوام بین".}

^{ئەو بەرپرسە باڵایەی یەكگرتوو ئاشكرایدەكات کە بە ئێرانییەكانیان گوتووە بەبێ‌ گۆڕان ئاسان نییە دۆخەكە ئاسایی بكرێتەوە، دەبێ‌ هەوڵی چارەسەركردنی ناكۆكیی پارتی و گۆڕان بدەن "پێمانگوتن ئەگەر گۆڕان لەنێو هاوكێشەكە نەبێ،‌ زەحمەتە یەكێتی بتوانێت لەگەڵ پارتی بگاتە لێكتێگەیشتن. بۆیە دەبێ‌ هەموو لایەنەكان بەیەكەوە، بەتایبەتی پێنج حیزبەكە لە نەخشەڕێگەی چارەسەركردنی كێشەكان بەشداربن بەتایبەتی گۆڕان".}

^{یەكگرتوو لەگەڵ مەسجدی كۆبووەتەوە}

^{(رووداو) زانیویەتی جگە لەو كۆبوونەوە و دیدارە فەرمییەكان، شاندی باڵای یەكگرتوو لەگەڵ ئیرەج مەسجدی، كە فەرماندەیەكی باڵای سوپای قودسە و دەستەڕاستی قاسم سولەیمانییە، بە باڵیۆزی نوێی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە بەغدا دەستنیشانكراوە، كۆبووەتەوە. مەسجدی كە 30 ساڵە پەیوەندی لەگەڵ كورد هەیە و بە "ئەندازیاری پەیوەندیی نێوان پارتی و یەكێتی" دادەنرێ، پێشتر لە هەولێر سەردانی یەكگرتووی كردووە و بەفەرمی بانگهێشتیکردوون و ئەویش رێكخەری ئەو سەردانە بووە.}

^{ئێرانییەكان داوای دڵنیاییان كردووە}

^{پرسی سەربەخۆیی كوردستان، كە ئێستا زۆرترین قسەی لەسەر دەكرێ‌، لە كۆبوونەوەكانی نێوان یەكگرتوو و ئێرانییەكاندا باسكراوە.}

^{نووسینگەی عەلی ئەكبەر ویلایەتی، راوێژكاری باڵای عەلی خامنەیی، لەبارەی كۆبوونەوەكەیان لەگەڵ شاندەكەی یەكگرتوو، راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوە. لە بەشێكیدا دەڵێت  "سەلاحەدین بەهائەدین پشتیوانی لە یەكپارچەیی عێراق دەكات. ئێمە سەبارەت بە داهاتووی عێراق و ناوچەكە گفتوگۆمان كرد. كۆماری ئیسلامیی ئێران بە هەموو شێوەیەك پشتگیری لە عێراقێكی یەكپارچە و یەكگرتوو دەكات كە كورد و شیعە و سوننە ساڵانێكە پێكەوە تێیدا دەژین".}

^{رۆژێك دوای گەڕانەوەی لە ئێران، سەلاحەدین بەهائەدین رایگەیاند: "بۆ ئەوەی عێراق سەركەوتوو بێت، دەبێ‌ دەستوور جێبەجێ‌ بكرێت، لە دیباچەی دەستوورەكەش باس لەوە كراوە کە عێراق وڵاتێكی ئارەزوومەندانەیە ئەگەر دەستوور جێبەجێ‌ نەكرێت ئەو رێگای دیكە دێتە پێشەوە، لە ئێرانیش گوتم هەموو گەلێك مافی خۆیەتی مافی چارەنووسی خۆی دیاری بكات، ئێمەش ئەو مافەمان هەیە، بەڵام بە هەلومەرجی رەخساوی نێودەوڵەتی".}

^{بەپێی میدیایی فەرمی ئێران، عەلی لاریجانی، سەرۆكی پەرلەمانی ئێران بە شاندی یەكگرتووی راگەیاندووە :"نابێت رێگە بدرێت كەسانێك دووریی بخەنە نێوان كورد و حكومەتی عێراق، چونكە لەو مەودایەدا تەنیا دوژمنان قازانج دەكەن". هادی عەلی، سەرۆكی ئەنجوومەنی سیاسی و جەماوەری یەكگرتوو، بۆچوونی ئێرانییەكان لەبارەی سەربەخۆیی كوردستان ئاشكرادەكات و دەڵێت "من راشكاوانە گوتم ئەگەر بەغدا پابەندی دەستوور نەبێ‌، هەرێمی كوردستان مافی خۆیەتی پەنا بۆ بژارەی دیكە ببات، بەتایبەتی سەربەخۆیی. ئەوانیش گوتیان ئەگەر بابەتەكە بە ئاشتی بكرێت، سەربەخۆیی كوردستان نەبێتە هەڕەشە لەسەر ئێران، ئەوان تەفەهومی دەكەن، بەڵام ئەوەی هەستمانپێكرد ئەوان دڵنیانین. بۆیە چاوەڕێی دڵنیایی دەكەن".}

^{یەكگرتوو: لە پەیوەندییە هاوسەنگەكانمان بەردەوام دەبین}

^{یەكگرتوو كە پارتێكی ئیسلامیی میانڕەوە، لەڕووی فكرییەوە سەر بە قوتابخانەی ئیخوانە، هەرچەندە لەسەر میحوەری وڵاتانی سوننە، بە تایبەتی توركیا، حیسابكراوە، بەڵام لەڕووی جوگرافیای سیاسییەوە لەگەڵ پارتی خاڵی هاوبەشی زیاترە. دوو رۆژ پێش سەردانەكەیان بۆ ئێران، سەلاحەدین بەهائەدین، ئەمینداری گشتیی یەكگرتوو، لەگەڵ مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، لە پیرمام كۆبوونەوە. سەرۆكی ئەنجوومەنی سیاسی و جەماوەریی یەكگرتوو دەڵێت حیزبەكەیان لە پەیوەندییەكانیدا بە هاوسەنگی لەگەڵ هەموو لایەنەكان بەردەوام دەبێ‌: "ئێمە بە هەمان ئەندازە لە هەموو لایەنە سیاسییەكان نزیكین، لەسەر ئەو سیاسەت و نەهجەش بەردەوام دەبین. پێشتریش پەیوەندیمان لەگەڵ ئێران باش بووە، چ لەگەڵ ئێران چ لەگەڵ توركیا، پەیوەندییەكانمان بەرەوپێشتر دەبەین".}

^{پەیامی یەكگرتوو بە بۆینباخ بوو}

^{لەدوای بەستنی كۆنگرەی حەوتەمی یەكگرتوو و گەڕانەوەی سەلاحەدین بەهائەدین، ئەمە یەكەم سەردانی ئەو حیزبە بووە بۆ تاران. شاندەكە بەپێچەوانەی زۆربەی ئەو شاندانەی هەرێمی كوردستان، كە سەردانی ئێران دەكەن، بۆینباخەكەیان دادەنێن، ئەوان بە بۆینباخەوە دەركەوتن. سەركردەیەكی یەكگرتوو، كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، بە (رووداو)ی گوت "بە لانەبردنی بۆینباخ مەبەستمان بوو پێیانبڵێین ئامادەین بۆ بەستنی پەیوەندییەكی بەهێز لەگەڵ ئێران، بەڵام لە بڕیاری سیاسیدا خۆمان سەربەخۆین".}

^21/2/2017

^{نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران رایدەگەیێنێت، کۆماری ئیسلامی ئێران تاوەکو ئێستا ئەمری واقیعی لە هەرێمی کوردستانی رەتنەکردووەتەوە، کە باس لە سەربەخۆیی هەرێمی کوردستانیش دەکرێت، تەئکید لەسەر پاراستنی یەکپارچەیی خاکی عێراق دەکاتەوە.}

^{نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لەبارەی هەڵوێستی ئێران لەبارەی سەربەخۆیی بەشداری لە گەشتی هەواڵەکانی کاژێر 8:00ی تۆڕی میدیایی رووداو کرد.}

^{سەبارەت بە رای ئێران لەسەر هەوڵەکانی هەرێمی کوردستان بۆ سەربەخۆیی، دەباغ رایگەیاند "تاوەکو ئێستا ئەو شاندە حیزبی و حکومیانەی سەردانی کۆماری ئیسلامی ئێرانیان کردووە لە دانیشتنی بەرپرسە گەورەکان تاوەکو دەگاتە جێگری سەرۆککۆمار بەشداریم تێدا کردووە، هەمیشە کە باس لەو مەسەلانە دەکرێت، کۆماری ئیسلامی تەئکید لەسەر ئەوە دەکاتەوە، کە خۆی بە پشتیوانی گەلی کورد و حکومەتی هەرێمی کوردستان لە عێراق دەزانێت".}

^{نازم دەباغ دەڵێت "ئەگەر باسی زۆر شتیش کرابێت لە چوارچێوەی دەستووری هەمیشەیی عێراق ئاماژەیان بەوە کردووە لە سەنگەری پێشەوەی پشتیوانیکردنن لەو ئەزموونەی ئێستا لە هەرێمی کوردستان و عێراقدا هەیە".}

^{سەبارەت بە پەیامی ئێران بە شاندێکی یەکگرتووی ئیسلامی، کە دەڵێن "ئێران گوتویەتی ئەگەر سەربەخۆیی هەرێمی کوردستان نەبێتە هەڕەشەیەکی جددی بۆ سەر ئێران، تەفەهومی ئەو پرسە دەکەن"، نازم دەباغ دەڵێت "من لە کۆبوونەوەیە بەشدار نەبووم، تاوەکو بزانم راستی و دروستی ئەو پەیامە چییە. بەڵام دەتوانم ئەوە بڵێم کۆماری ئیسلامی ئێران تاوەکو ئێستا ئەمری واقیعی لە هەرێمی کوردستان رەتنەکردووەتەوە".}

^{نازم دەباغ دەشڵیت "لێکدانەوەی سیاسی بۆ من ئەوەیە، کە وەزیری دەرەوە یان راوێژکاری رابە یان هەر بەرپرسێکی دیکە، کە باس لە سەربەخۆیی هەرێمی کوردستان دەکرێت، تەئکید لەسەر پاراستنی یەکپارچەیی خاکی عێراق دەکەنەوە، بە بڕوای من کۆماری ئیسلامی ئێران ئەم پرسەی گەڕاندووەتەوە بۆ پەیوەندی نێوان هەرێمی کوردستان و بەغدا".}

^{بەبڕوای نازم دەباغ "تاوەکو ئێستا لە چوارچێوەی حکومەتی هەرێمی کوردستان و پەیوەندییەکاندا هەمیشە دڵنیایی ئەوە دراوە، کە ئەمن و ئاسایش و ئارامی هەرێمی کوردستان و ئێران بە یەک ئەمن و ئاسایش ئەژمار دەکرێت. بۆیە دروستبوونی هەر نائارامییەک لە هەرێمی کوردستان رەنگدانەوەی بۆ سەر ئێران دەبێت و بە پێچەوانەشەوە، بۆیە لەلایەن حکومەتی هەرێمی کوردستانیشەوە ئەو دڵنیاییە دراوە".}

^21/2/2017

^{گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، تاران دژی دروستکردنی ناوچەی ئارامە لە سووریا. دەشڵێت ئێران هیچ جۆرە پەیوەندییەکی لەگەڵ ئیدارەی نوێی ئەمریکا بە سەرۆکایەتی دۆناڵد ترەمپ نییە.}

^{بەهرام قاسمی، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەڤانیدا لە تاران تیشکی خستە سەر رەوشی سووریا و روونیکردەوە ئێران دژی راگەیاندنی ناوچەی ئارامە لە سووریادا.}

^{قاسمی گوتی "بێگومان بیرۆکەی تورکیا بۆ راگەیاندنی ناوچەی ئارام لە سووریا هەڵەیە و کێشەی زیاتر لە سووریا دروستدەکات. ئەمە بەلای ئێمەوە شیاوی قبوڵکردن نییە و رەتیدەکەینەوە".
 
ئەم گوتەیەی گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لەکاتێکدایە تورکیا ماوەی چەند ساڵێکە داوای دروستکردنی ناوچەی دژەفڕین (ئارام) لە سووریا دەکات. دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکاش چەند جارێک رایگەیاندووە، پلانی هەیە ئەو ناوچەیە لە سووریا دروستبکات بۆ چارەسەری کێشەی کۆچبەری ئەو وڵاتە.}

^21/2/2017

^{تەقینەوەی مین لە شاری "ئەیوان"ی سەر بە پارێزگای ئیلام، دوو هاووڵاتیی کورد خەڵکی ئەو شارەی کردە قوربانی.}

^{بەپێی هەواڵە بڵاوکراوەکان، ڕۆژی شەممە 2017 -2- 18 دوو هاووڵاتیی کورد خەڵکی شاری ئەیوان، لە کاتی کارکردن لەنێو مووچە و مەزرادا بەهۆی تەقینەوەی مینەوە کوژراو و بریندار بوون.}

^{هەواڵدەریی (ئیرنا) لەزاری فەرماندەی پۆلیسی شاری ئەیوان بڵاوی کردەوە کە، ئەو ڕووداوە لە ناوچەی "ڕەوان"ی شاری ئەیوان ڕووی داوە.}

^{بە گوتەی ئەو سەرچاوەیە، یەکێک لەو دوو جووتیارە کوردە لە کاتی تەقینەوەی مینەکەدا بەهۆی سەختیی برینەکەیەوە گیانی لەدەست داوە، هەروەها هاووڵاتییەکی دیکەش لەو ڕووداوەدا بریندار بوو.}

^{ئەو هەواڵدەرییە شوناسی ئەو دوو جووتیارەی بڵاو نەکردووەتەوە.}

^{پێشتریش بەهۆی ڕووداوی تەقینەوەی مین جووتیارێکی کورد لە شاری (قەسر شیرین) لە کاتێکدا خەریکی کشتوکاڵ بوو لەنێو مووچە و مەزراکەیدا بە توندی بریندار بوو.}

^{ئێران بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی دیکەی جیهان بە دووەمین وڵاتی ئالوودە بە مینە چێنراوەکان دێتە ئەژمار و بەپێی توێژینەوەیەک کە ئەنجام دراوە، بە شێوەی نێوەنجی ڕۆژانە سێ کەس لە ئێران بەهۆی تەقینەوەی مین و کەرەستە جەنگییە بەجێماوەکان لە شەڕی ئێران و عێراق، دەبنە قوربانی.}

^20/2/2017