^{ئەمینداری گشتیی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان ڕای گەیاند، کاتی وتنەوەی چیرۆکەکانی پێشوو نییە و پێویستە کورد دەرفەت لەدەست نەدات. ئەمیری کۆمەڵی ئیسلامیش جەختی لەوە کردەوە کە وەک لایەنە ئیسلامییەکان لەگەڵ سەربەخۆیی کوردستان دان.}

^{ئەمڕۆ شەممە 15/4/2017، لە میانی کۆنفرانسی لایەنە ئیسلامییەکان، عەلی باپیر، ئەمیری کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان لەبارەی پرسی سەربەخۆیی ڕای گەیاند: ”لایەنە ئیسلامییەکان 100٪ لەگەڵ ئەوە داین کە ئەو مافەی خوا پێی داوین، چیتر خۆمان دوا نەخەین“. بەپێویستیشی زانی کە لایەنە سیاسییەکانی کوردستان لەنێو خۆیاندا تەبا بن و دامەزراوەکانی کوردستان ڕێک بخرێنەوە.}

^{لەلایەن خۆیەوە سەڵاحەدین محەمەد بەهادین، ئەمینداری گشتیی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان، لە میانی کۆنفرانسەکەدا ئاماژەی بەوە کرد کە بارودۆخی ناوچەکە لە گۆڕانکاری دایە و بۆ کوردیش ”کاتی وتنەوەی چیرۆکەکانی پێشوو نییە“.}

^{گوتیشی: ”کاتی ئەوەیە کە هەڵوەستەیەک بکەین و پێداچوونەوە بە حاڵەتی سیاسیی خۆمان بکەین و بەشێوەیەکی جددی هەموو هێزە سیاسییەکان. دەبێت حاڵەتی ئیسلامی لە کوردستان سەربەخۆ بێت و دژ بە هیچ لایەنێک نەبێت و لەگەڵ هەر بابەتێکدا بێت کە پەیوەندی بە دۆزی میللەتەکەمانەوە هەبێت“.}

^15/4/2017

^{رۆژنامەی (میللی) تورکی لە مانشێتی ئەمڕۆ شەممە 15/4/2017دا، وێنەیەکی مەسعوود بارزانی، سەرۆکی ھەرێمی کوردستانی لەگەڵ چەند بەرپرسێکی گەورەی بەریتانیا بڵاو کردووەتەوە و ئاماژەی بەوە داوە، وێنەکە کۆبوونەوەیەکی وەزیری دەرەوەی بەریتانیایە لەگەڵ بارزانی لەبارەی دووبارە داڕشتنەوەی نەخشەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست.}

^{لە راپۆرتەکەی ڕۆژنامە تورکییەکەدا ھاتووە، لە کۆبوونەوەیەکدا کە بارزانی سەرپەرشتی کردووە، ھەریەک لە تۆبیاس مارتین ئیلۆد، وەزیری دەوڵەت بۆ کاروباری ئەفریقیا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ھەروەھا فرانک بەیکەر، باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق، بەشداری تێدا کردووە، تاوتوێی نەخشەیەکی نوێیان بۆ ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست کردووە.}

^{ھەروەکو لە وێنەکەدا دیارە، بارزانی و بەرپرسانی بەریتانیا نەخشەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستیان لە پێشە و گفتوگۆی لە بارەوە دەکەن. بە گوێرەی زانیارییەکانیش، لە نەخشەی تازەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا، دەوڵەتی کوردستان بوونی دەبێت.}

^{ڕۆژنامەکە باسی لەوەش کردووە کە لیژنەی ئەمنی لە پەرلەمانی بەریتانیا باسی لە جوامێری و قارەمانیی پێشمەرگە کردووە و گوتوویانە پێشمەرگە یەکێک بووە لەو ھێزانەی کە توانویەتی شکۆی گرووپی تیرۆرستیی داعش بشکێنێت، بۆیە بڕیاریانداوە ھاوکاریی زیاتری پێشمەرگە بکەن.}

^{هەر لە ڕاپۆرتەکەدا باس لەوە کراوە، بەریتانیا یەکێک بووە لەو وڵاتانەی لە دوای جەنگی جیھانیی یەکەمدا، دەستێکی باڵای ھەبووە لە دووبارە کێشانی نەخشەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست، بۆیە ھەر بۆ خۆشی دەزانێت چۆن ئەو نەخشەیە دووبارە بکێشێتەوە کە کورد ئەمجارەیان لە بری ئەوەی پارچە پارچە بێت، بە نیازن خواستەکانیان بۆ دروستکردنی دەوڵەت بۆ جێبەجێ بکەن.}

^{ھەروەھا ئاماژە بەوە دراوە: ”ھاتنی وەزیری دەرەوەی بەریتانیا بۆ لای سەرۆکی ھەرێمی کوردستان، ھەموو وڵاتە ئیسلامییەکانی دووچاری دڵەڕاوکێ کردووە“.}

^15/4/2017

^{وه‌زیری به‌رگری توركیا رایگه‌یاند، به‌په‌له‌ پێویستمان به‌سیسته‌می به‌رگری ئاسمانی هه‌یه‌ و قۆناخی كڕینی مووشه‌كه‌كانی S400ی له‌ كۆتاییه‌كاندایه‌.}

^{فكری ئیشك، وه‌زیری به‌رگری توركیا له‌ چوارچێوه‌ی بانگه‌شه‌ی سیاسی بۆ گشتپرسیی هه‌مواركردنه‌وه‌ی ده‌ستووری توركیا رایگه‌یاند، وڵاته‌كه‌ی به‌په‌له‌ پێویستی به‌سیسته‌می به‌رگری ئاسمانی هه‌یه‌ و گوتی "سیسته‌می به‌رگری ئاسمانی توركیا لاوازه‌ و به‌پێی پێویست نییه‌ و قۆناخی كڕینی مووشه‌كه‌كانی S400 له‌ كۆتاییدایه‌ ، سه‌رجه‌م رێكاره‌كان له‌گه‌ڵ رووسیا ته‌واو كراوه‌ و ته‌نیا ئه‌وه‌نده‌ ماوه‌ سه‌رۆككۆمار و سه‌رۆكوه‌زیران په‌سندی بكه‌ن".}

^{له‌باره‌ی ره‌خنه‌كانی ناتۆ بۆ كڕینی ئه‌م چه‌كه‌ پێشكه‌وتووه‌، ئیشك گوتی "پێشتر داوامان له‌ ناتۆ كرد ئه‌م چه‌كانه‌ی سیسته‌می به‌رگری ئاسمانیمان پێ بفرۆشێت، ئه‌وان ره‌تیانكرده‌وه‌ و ئه‌ڵمانیا و ئیسپانیا و فه‌ره‌نساش ده‌ڵێن مه‌ترسیی سه‌ر سنووره‌كانتان نه‌ما بۆیه‌ سیسته‌مه‌كه‌یان له‌سه‌ر سنوور پاشه‌كشه‌ پێكرد. ناتۆ جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ سنووره‌كانمان ده‌بێت له‌ژێر چاودێری ناتۆ پارێزراو بێت ئه‌مه‌ش توركیا دڵنیا ناكاته‌وه‌ بۆیه‌ بڕیارماندا باشترین ته‌كنۆلۆژیا بكڕین".}

^{له‌ سه‌ره‌تای مانگی شوباتی رابردوو، توركیا له‌گه‌ڵ رووسیا رێككه‌وت بۆ كڕینی مووشه‌كه‌كانی سیسته‌می به‌رگری ئاسمانیی له‌ جۆری S400 له‌سه‌ر بنه‌مای قه‌رزی درێژخایه‌ن.}

^14/4/2017

^{لەچوارچێوەی رێککەوتنی نێوان حکومەتی سووریا و هێزە چەکدارەکانی سەر بە ئۆپۆزیسیۆنی ئەو وڵاتە رۆژی هەینی 14- پرۆسەی چوونەدەرەوەی چەکدار و خانەوادەکانیان لە چوار شارۆچەکەی سەربە پارێزگای ئیدلیب و ریفی دیمەشق دەستیپێکرد.}

^{بەپێی زانیارییەکان پرۆسەکە هەریەکە لە شارۆچکەکانی کفرەیا و فۆعا لە پارێزگای ئیدلیب و هەروەها زەبەدانی و مەدایە لە ریفی دیمەشق دەستیپێکردووە.}

^{حکومەت و ئۆپۆزیسیۆنی ئەو وڵاتە چەند پاسێکیان بۆ گواستنەوەی خەڵکەکە دابینکردووە ، پرۆسەکەش لەلایەن خاچی سووری سووریا سەرپەرشتی و چاودێری دەکرێت.}

^14/4/2017

^{دوازدەیەمی خوڵی هەڵبژاردنی سەرکۆماریی ئێران کە بڕیارە 2017/5/19 بەڕێوە بچێت، ماوەی چوار ڕۆژە کاتی ناونووسینی پاڵیواراوەکان دەستی پێکردووە و هەتا ئیستا زیاتر لە ٦٠٠ کەس ناوی خۆیان تۆمار کردووە}

^{وەزارتی ناوخۆی کۆماری ئیسلامی بە هۆی ئەوەی ژنێک جلی کوردی لەبەردا بوو، رێگەی نه‌دا کە لە بینای ئەو وەزارتە بچێته‌ ژورەوە و ناوی خۆی بۆ کاندیدا بوون لە هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری، بنوسێت.}

^{به‌پێی زانیارییه‌كان، تا ئه‌مڕۆ ٦٣٨ کەس ناوی خۆیان بۆ هه‌ڵبژاردنى سه‌ۆك كۆمارى ئێران تۆمار کردووە و یەک کوردی خەڵکی سەردەشتی تێدایە.}

^{بەپیی یاسای هەڵبژاردنی ئێران ئەو کەسەی کە خۆی ناونووس دەکات دەبێ شیعە بێت، پیاو بێت، باوەڕی بە بنەماکانی کۆماری ئیسلامی هەبێت، نە ژن و نە پەیڕەوانی هیچ مه‌زهه‌بێكى جیا لە شیعە لەلایەن ئەنجوومەنی پاراستنی دەستوورەوە، شیاوبوونیان پەسەند ناکرێت.}

^{لە ئێران پۆستی سەرۆك کۆماری، دەسەڵاتی جێبەجێکاریی لە ئەستۆیە و دوای ڕێبەرى باڵا، دووەمین و باڵاترین دەسەڵاتی ئێرانە.}

^{بەڕای شرۆڤەکارانی سیاسی و بەرهەڵستاکارانی ئێران هەڵبژاردن لە ئیران زۆر ڕەخنەی لەسەرە، چونکە پێش ئەوەی پاڵێوراوان بچنە پێشبڕکییەوە لەلایەن ئەنجوومەنی باڵای چاودێرییەوە شیاوییان پەسەند دەکرێت، به‌ گوته‌ى شرۆڤه‌كارێكى كوردى كوردستانى ڕۆژهه‌ڵات، ئەو کەسانە دەستنیشان دەکرێن کە باوەڕی تەواویان بە بنەماکانی کۆماری ئیسلای هه‌یه‌ و هیچ پارت و ڕێکخراوێکی سیاسی و ئۆپۆزسیۆن بۆی نییە بەشداری بکات و هاوکات ڕێگە بە چاودێران و ڕێکخراوە نیودەوڵەتییەکانیش نادرێت چاودێریی هەڵبژاردنەکانی ئێران بکەن.}

^14/4/2017

^{مایک پمپئۆ، سەرۆکی دەزگای هەواڵگریی ئەمریکا (CIA) لە لێدوانێکدا ئاشکرا دەکات "دەبێ ئێران سەرنجی ئەوە بدات کە حکوومەتی نوێی ئەمریکا بەتەمایە هەندێ سیاسەت لە هەمبەر ئێران بگرێتە بەر کە بە بەراوردی ساڵانی پیشوو گۆڕاوە.}

^{بەپێی هەواڵی ئاژانسە نیودەوڵەتییەکان مایک پمپئۆ کەلە (ناوەندی ستراتیژی و توێژنیەوەی نێدەولەتی) قسەی دەکرد لە وەڵامی پرسیارێکدا لەبارەی ڕێکەووتنی ئەتۆمیی ئێران و سەش زلهێزی جیهانی گوتی "حەز ناکەم لەبارەی پابەندبوونی ئەوان بە ڕێککەوتن لەگەڵ ئێران قسە بکەم، چونکە بە باشی دەزانم ڕاپۆرت و زانیارییەکان بدەینە سەرکۆمار و ئەو لەم بارەوە قسە بکات و بڕیار بدات."}

^{ئەوەشی ئاشکرا کرد خاترجەم بن سیاسەت و تێڕوانینی حکوومەتی نوێی ئەمریکا بەرانبەر بە ئیران گۆڕاوە و بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی لە سووریا ڕوو دەدات، هەموان دەبێ وریا بین و بە وردی ڕێککەوتنی ناوکی بخوێنینەوە و بزانین ئێران چۆن هەڵسوکەوت دەکات و شتە شاراوە و ئاشکراکان چۆنن و ئاژانسی نیودەوڵەتیی ناوکی چەندە دەستوانێ دەستی پێیان ڕابگات، ئەکات دەکرێ بڕیارێک لەبارەیەوە بدرێت.}

^{ئێران و وڵاتانی ئەمریکا، ڕووسیا، چین، فەرەنسا و بەریتانیا لەگەڵ ئەڵمانیا لە چوارجیوەی پێنج زیدە یەک هاوینی ساڵی ٢٠١٥ بۆ بەرتەسک کردنەوەی چالاکییە ئەتۆمییەکانی ئێران ڕێککەوتنێکیان واژۆ کرد، زستانی هەمان ساڵ چووە بواری جێبەجێکردنەوە و لە بەرانبەردا هەندێ لە گەمارۆ نیودەولەتییەکانی سەر ئێران هەڵگیران.}

^{لە بەرانبەردا حکوومەتی نوێی ئەمریکا و دۆناڵد تامپ سەرکۆماری ئەو وڵاتە ڕێککەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئیران بە خراپترین ڕێککەوتن لەقەڵەم دەدات و لەو باوەڕە دایە دەبێ هەڵبوەشێنرێتەوە یان ئاڵۆگۆڕی تیدا بکرێت.}

^14/4/2017

^{سەرکردەیەکی پارتی دیموکراتی کوردستان، ئاماژە بەوە دەکات، دوای پرسی ڕیفراندۆم هەندێک لایەنی عێراق لە هەڵوێستەکانیان پەشیمان بوونەتەوە و رەخنە لە سیاسەتی عێراق دەگرن بەوەی بوودجەی هەرێمی کوردستانی بڕی و دەڵێت: "سیاسەتی بەغدا وای کرد هەرێمی کوردستان بڕیاری خۆی بدات".}

^{محەمەد دەلۆ، بەرپرسی لقی پێنجی پارتی دیموکراتی کوردستان لە بەغدا بە (باسنیوز)ی راگەیاند: زۆر سەرکردەی عێراق ئێستا تێگەیشتوون کە ئەوەی لەدژی هەرێمی کوردستان کرا نایاسایی بووە و ئەوەش وای کردووە کە هەرێمی کوردستان لە سەرجەم ئەو بڕیارانەی لە داهاتوو دەیدات، هەڵوێست وەربگرێت."}

^{ئەو سەرکردەیەی پارتی گوتیشی: "عەممار حەکیم، سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای ئیسلامی لە عێراق، لەم ڕۆژانە خۆی داوای کردووە پەیوەندیی هەولێر و بەغدا دووبارە دابڕێژرێتەوە، باسی لەوەش کردووە هەرێمی کوردستان ماوەیەکە بەدەست بڕینی مووچە و کەمکردنەوەی هاوکاریی و پاڵپشتییەکانەوە دەناڵێنێت، بۆیە پێویستە بە ڕێککەوتن لێک نزیکبوونەوە و سوودوەرگرتن لە ئەزموونە گەورە و قورسەکان ئەمانە چارەسەر بکرێن، کە کورد لە ماوەی دەیان ساڵی ڕابردوو پێیدا تێپەڕیوە".}

^{ڕاشیگەیاند "قسەکانی حەکیم ئەوەمان بۆ دەردەخەن کە سیاسەتێکی هەڵە لە بەغداوە هەیە و دەیەوێت زیان بە بەرژەوەندیی کورد بگەیەنێت، بۆیە گرنگە سەرجەم لایەنەکان لەوە تێ بگەن کە ئەو سیاسەتەی لە بەغداوە هەیە زیان لە هەموو عێراق دەگەیەنێت".}

^{ئەوەشی خستەڕوو، دوای پرسی ڕیفراندۆم لە هەرێمی کوردستان ئێستا هەندێک سەرکردەی عێراق داچڵەکیون لەوەی چیان کردووە، چونکە نەدەبوو دوای ئەو هەموو ساڵە لەگەڵ براکانمان لە عێراق بەو شێوە مامەڵەیان لەگەڵ بکەن.}

^{کۆبوونەوەیەکی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی. ئەرشیڤ}

^{رووسیا بڕیارێکی نێودەوڵەتی لەبارەی رژێمی سووریا رەت دەکاتەوە (ڤیتۆ) دەکات.}

^{رۆژی چوارشەممە 12.4.2017، ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی کۆبوونەوەیەکی ئەنجام دا و تێیدا پرۆژەیەک بۆ ملکەچکردنی رژێمی سووریا بە هاوکاریکردنی لێژنەی نێودەوڵەتی بۆ لێکۆڵینەوە لە رووداوی کیمیابارانکردنی هاووڵاتییانی خان شەیخون، ئامادە کرا.}

^{رووسیا، وەک دۆستێکی رژێمی سووریا بڕیارەکەی رەت کردەوە و رێگای نەدا رژێمی سووریا ملکەچ بکرێ بە هاوکاریکردن.}

^{ئەوە هەشتەم ڤیتۆی رووسیایە، کە لەماوەی شەڕی ناوخۆیی سووریا، لە ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی و لەبەرژەوەندیی رژێمی سووریا دەیکات.}

^{هەر پێنج وڵاتی ئەمریکا، فەرەنسا، بەریتانیا، رووسیا و چین، کە ئەندامی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتین، مافی ڤیتۆکردنی بڕیارەکانیان هەیە.}

^{رۆژی سێشەممە 4.4.2017 فڕۆکە جەنگییەکانی رژێمی سووریا بە چەکی کیمیاوی ناوچەی خان شەیخون‌ی لە پارێزگای ئیدلیب بۆردومان کرد و بووە هۆی گیان لەدەستدانی 58 کەس، کە زۆرینەیان منداڵ بوون و برینداربوونی نزیکەی 300ـی دیکە.}

^{رۆژی هەینی 7.4.2017، سوپای ئەمریکا وەک کاردانەوەیەک بەرامبەر بۆردومانکردنی هاووڵاتییان بە چەکی کیمیاوی لەلایەن رژێمی ئەسەدەوە، ژمارەیەک مووشەکی تۆماهۆکی ئاراستەی سەربازگەیەکی رژێم کرد و زیانێکی گەورەی بەو رژێمە گەیاند.}

^{شەڕی ناوخۆیی سووریا لە مانگی ئاداری 2011ـەوە لە نێوان گرووپە چەکدارییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا و رژێمی ئەو وڵاتە دروست بووە و بووەتە هۆی کوژرانی لانی کەم 400 هەزار هاووڵاتیی و ئاوارەبوونی زیاتر لە پێنج ملیۆن کەسی دیکە.}

^13/4/2017

^{سوپاسالاری پێشووتری تورکیا پێیوایە بە پەسەندکرانی هەمواری دەستووری تورکیا، ئەو وڵاتە دەبێتە وڵاتێکی فیدڕالی.}

^{جەنەڕال ئیلکەر باشبوخ، سوپاسالاری پێشووتری تورکیا لە چاوپێکەوتنیکدا لەگەڵ رۆژنامەی (سۆزجو)ـی وڵاتەکەی، رایگەیاندووە، لە سیستەمی سەرۆکایەتیدا، بە فیدرالیزەکردن دێتە بەر باس و لە تورکیا جێگیر دەکرێت، چونکە نموونەی وڵاتان زۆرن، کە لە سیستەمی سەرۆکایەتیدا بوون بە وڵاتی فیدرالی.}

^{جەنەڕال ئیلکەر باشبوخ ئاماژەی بە بوونی پلانی پێشوەختە بۆ گۆڕینی سیستەمی حوکمڕانیی لە تورکیا لە پەرلەمانییەوە بۆ سەرۆکایەتی کردووە و رایگەیاندووە، ”ئەمریکا زیندووترین نموونەی سیستەمی سەرۆکایەتییە، کە چۆن دابەش بووە بەسەر ولایەتەکاندا".}

^{سوپاسالاری پێشووتری تورکیا هەروەها رایگەیاندووە، کە ئەگەر تورکیا ببێتە وڵاتێکی فیدرالی، ئەوا ”تورکیا دەخاتە ناو مەترسییەکی گەورەوە“.}

^{بڕیارە رۆژی 16.4.2017، هاووڵاتییانی تورکیا بەشداریی ریفراندۆمێک بۆ هەمواری دەستووری تورکیا بکەن و بە پەسەندکرانی هەموارەکە، حوکمڕانیی تورکیا لە پەرلەمانییەوە بۆ سەرۆکایەتی دەگۆڕێت.}

^{هەموارەکە لەلایەن هەردوو پارتی داد و گەشەپێدان (ئاکەپە)ی دەسەڵاتدار و بزووتنەوەی نەژادپەرستی تورکیا ئامادە کراوە و پشتگیریی دەکرێ، هەردوو پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) و کۆماریخوازی تورکیا (جەهەپە)ش دژایەتی دەکەن.}

^13/4/2017

^{پارێزگای هەولێر لەبارەی رووداوی هێرشکردنە سەر فەرهاد پیرباڵ، راگەیەندراوێک بڵاو دەکاتەوە.}

^{لە راگەیەندراوەکەدا، کە وێنەیەکی بۆ (باسنیوز) نێردراوە، راگەیاندنی پارێزگای هەولێر رایدەگەیەنێت، ئەو هێرشکەرانە هیچ پەیوەندییەکیان بە پارێزگاری هەولێر و پاسەوانەکانییەوە نییە.}

^{رۆژی چوارشەممە 12.4.2017، دوو کەس بە چەکەوە هێرشیان کردە سەر فەرهاد پیرباڵ، هونەرمەند و مامۆستای زانکۆ.}

^{دوای رووداوەکە، گوتەبێژی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، کە مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بەو رووداوە ”دڵگران“ بووە و دەزگا ئەمنییەکانی راسپاردووە دوو هێرشبەرەکە دەستگیر بکەن و بەپێی یاسا لێکۆڵینەوەیان لەگەڵ بکرێ.}

^{ئێوارەی هەمان رۆژ، هێزە ئەمنییەکانی شاری هەولێر دوو هێرشکەرەکەیان دەستگیر کرد و دەستیان بە لێکۆڵینەوە لەگەڵیان کرد.}

^13/4/2017