لە کۆتایی ساڵی رابردوەوە هاوئاهەنگی نێوان رووسیا و تورکیا و ئێران بۆ قەیرانی سووریا دەستیپێکردووە. تاوەکو ئێستا ئەم سێ وڵاتە پێنج کۆبوونەوەی ئاستانەیان رێکخستووە و لە چوارەمین کۆبوونەوەیشدا چوار ناوچەی ئارامیان لە سووریادا راگەیاند.
ئەم هەنگاوە یارمەتیدەرێک بوو بۆ ئەوەی سوپای سووریا بە پاڵپشتی هێزی ئاسمانیی رووسیا و هێزە یارمەتیدەرەکانی دیکەی ، ناوچەیەکی بەرفراوان کۆنترۆڵ بکاتەوە؛ کارێک کە بە دڵی رووسیا و ئێران بووە.
سێرگی شۆیگو، وەزیری بەرگریی رووسیا رایگەیاند: "لە ماوەی دوو مانگی رابردوودا، ناوچەیەکی بەرفراوانتر کۆنترۆڵکراوەتەوە. ئێمە توانیومانە رووبەرێک کۆنترۆڵ بکەینەوە کە دوو هێندە و نیوی ئەو رووبەرە زیاترە کە پێش چوونمان بۆ سووریا لە ژێر دەسەڵاتی حکومەتدا بوو".
بەڵام پێدەچێت کاتی ئەوە هاتبێت تاران و مۆسکۆش هەندێک کار لە سووریادا بکەن کە ئەنقەرە داوایان دەکات. چارەنووسی عەفرین و ئیدلیب بۆ تورکیا گرنگە؛ عەفرین جگە لەوەی ناوچەیەکی ستراتیژییە، ئەنقەرە نایەوێت هەر سێ کانتۆنەکەی رۆژئاواش پێکەوە گرێبدرێن.
بەڵام تورکیا بە تەنیا ناتوانێت کارێکی وا بکات و پێویستی بە دوو وڵاتەکەی دیکە هەیە کە لە سووریادا رۆڵی گەورە دەگێڕن. ئیدلیبیش بۆ تورکیا گرنگی زۆری هەیە، چونکە پارێزگاکە راستەوخۆ دەکەوێتە ئەودیو سنووری تورکیا.
ئیدلیب سەنتەری هێزە ئۆپۆزیسیۆنەکانی سووریایە، بەڵام کاریگەرترین هێز تێیدا دەستەی تەحریری شامە، کە لقی سووریای رێکخراوی ئەلقاعیدە پێکهێنەری سەرەکیەتی.
بەهێزبوونی ئەلقاعیدە نیگەرانی لای بەرپرسانی ئەمریکا دروستکردووە و هەربۆیە ئەنقەرە ترسی هەیە دوای رەققە واشنتن داوا لە هەسەدە بکات روو لە ئیدلیب بکات.
کارێکی لەو جۆرە بە دڵی تورکیا و رووسیا و ئێران نابێت، چونکە ئەگەر بۆ تورکیا واتای بەهێزبوونی زیاتری هەسەدە بێت ئەوا بۆ رووسیا و ئێران واتای بەهێزبوونی ئەمریکا دەبێت.
هەربۆیە هەردوو سەرۆک ئەرکانی رووسیا و ئێران لە تورکیا لەگەڵ هاوشانە تورکییەکەیان دەربارەی عەفرین و ئیدلیبیش گفتوگۆ دەکەن بۆ ئەوەی بگەنە رێککەوتنێک.
نێردەی تایبەتی رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکانیش دەڵێت، ئەوەی ئێستا لە رەققە و لە داهاتوویشدا لە ئیدلیب روودەدات کاریگەری گەورەی دەبێت.
ستافان دیمستۆرا، نێردەی UN بۆ کاروباری سووریا دەڵێت: "کەواتە تشرینی یەکەم گرنگ دەبێت و سەرەتای تشرینی دووەمیش بە هەمان شێوە. دەکرێت گۆڕانکاری نوێ لە رەققە و دەورووبەری و دێرەزوور بێتە ئاراوە و دواتریش بابەتە گرنگەکە دەربارەی داهاتووی ئیدلیب دەبێت".
ئەنقەرە و تاران و مۆسکۆش دەیانەوێت تاوەکو ئەو کاتەی دیمستۆرا باسی دەکات بناغەی پاراستنی بەرژەوەندییەکانیان لە سووریادا دابنێن.
18/8/2017