عامر گوڵی
عامر گوڵی
رێبوار كەریم وەلی
د.كەمال كەركووكی
رۆژی 22ی تەمموزی 2013 رووداوێكی مێژوویی بەخۆیەوە بینی كە گەلە خەباتكارەكەمان لە دوای ساڵانێكی دوور و درێژی قوربانیدان چاوەڕوانی بەدیهاتنی دەكرد، ئەوەبوو بە سەرپەرشتی و چاودێریی راستەوخۆی سەرۆك مەسعوود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان، هەولێری پایتەختی هەرێمی كوردستان كۆبوونەوەی ئامادەكاریی یەكەمین كۆنگرەی نەتەوەیی كوردی لە ئامێز گرت و تێیدا بۆ جاری یەكەم (39) حزبی سیاسی كوردی كۆبوونەوە كە نوێنەرایەتی هێز و لایەنەكانی كوردی لەهەر چوار پارچەی كوردستان دەكرد، وەك ئاماژەیەك بۆ دەستپێكی قۆناغێكی نوێ لە مێژووی گەلی كوردی خەباتكار، كۆبوونەوەی ئەو هێز و لایەنە كوردیانە بووە هۆی شادمانیەكی گەورەی گەلەكەمان و جارێكی دی هیوا و ئاواتەكانی بووژاندەوە لە پێناو وەدیهێنانی ئامانجە رەواكانی، هەڵبەت ئەویش لە میانی هەڵهێنانی هەنگاوێكی شارستانیانەی دەگمەن لەسەر ئاستی مێژووی تێكڕای گەلانی ناوچەكە. خەبات و تێكۆشانی گەلی كوردمان بە درێژایی مێژوو ئەو خەسڵەتەی
حسێن نازدار
لە سەدەکانی رابردوودا ئایدیۆلۆژیای رەهاگەراو نەگۆڕو لایەنگرانی نەریت، بە شێوازی جۆراوجۆر بیرو زەینی خەڵکیان چەواشە کردووەو زیانی گەورەیان بە زانستو پێشکەوتنی کۆمەڵگای کوردستان گەیاندووە. بەشێک لە پەیڕەوانی ئایدیۆلۆژییە غەیرە ئایینییەکان هەوڵیان داوە کە "شتە روون و ئاشکراو راستییە رێژەییەکان وەک رەهاو نەگۆڕو مقدس" بەسەر خەڵکدا بسەپێنن و لە لایەکی دیکەشەوە بەشێک لە پەیڕەوانی ئایدیۆلۆژییە ئایینییەکان بە هۆی بیر و بۆچوونی خورافی و پڕ لە وەهم، تان و پۆی ئەقڵ و ئەندیشەی مرۆڤی کوردیان لەگەڵ ئەفسانەکان لێک ئاڵاندووە و ئاوێتەی یەکتریان کردووە،
سەرۆ قادر
ئاسۆ محەممەد
نامۆ عەبدوڵلا
بێگومان ئەمریکا بەهیچ شێوەیەک ئیخوانی موسلمین، ئایدۆلۆژیاکەی یاخود سەرۆکەکەی، موحەمەد مۆرسی، خۆشناوێت. ئەمریکا پێیباشترە حکومەتێکی دیموکراسی عەلمانی لە میسر دابمەزرێت. بەڵام بەلاشیەوە ئاساییە ئەگەر دەسەڵاتێکی دیکتاتۆری عەلمانی حوکمڕانی میسر بکات بەمەرجێک ئەو دەسەڵاتە هاوپەیمانێکی باشی ئەمریکا بێت. بۆ دەیان ساڵ لە ژێر دەسەڵاتی حوسنی موبارەکەدا، حاڵەتەکە بەمشێوەیە بوو. پێنج جار سەرۆکی ئەمریکا گۆڕا بەڵام موبارەک هەر سەرۆکی میسر بوو. پەیوەندییەکانی نێوان میسر و ئەمریکاش هەرگیز گۆڕانیان بەسەردا نەهات. واتا ئەم تێڕوانینە بۆ سیاسەتی میسر تەنیا بەشێک نییە لە سیاسەتی ئۆباما. لە مانگی ئۆکتۆبەری ساڵی ٢٠٠٩ -ساڵێک پێش ئەوەی میسرییەکان موبارەک بڕوخێنن- سەرۆک ئۆباما لە ئۆڤاڵ ئۆفیس لە کۆشکی سپی
نووسەری سەرکەوتووی ئەدەبی منداڵان ــــ رەزا شوان
منداڵانی ئەمڕۆ ، هیوای دواڕۆژن .. گرنگترین و بەنرخترین سامان و سەرمایەی هەر گەل و وڵاتێکن .. چارەنووس و داهاتووی هەر گەلێک ، بەندە بە رادەی گۆشکردن و پەروەردەکردن و ئاراستەکردنی راست و دروستی منداڵە چاوگەشەکانی ئەمڕۆیانەوە . لە ئەمڕۆدا ، رۆشنبیری و ئەدەبی منداڵان ، ژمارەیەکی زۆری لە نووسەران و ئەدیبان و دەروونناسان و پسپۆرانی بواری پەروەردە و توێژێنەران و رەخنەگران و میدیاکان و گەلێ دامەزراوە و دامودەزگای جیهانیان بە خۆیانەوە سەرقاڵ کردوون . نووسەری فەرەنسی ( فەرەنسیس ڤیداڵ ) دەڵێ : " نووسەرانی منداڵان ، دەتوانن تام و چێژی جیهان بگۆڕن .. بەڵکو دەتوانن جیهان خۆشی بگۆڕن .. " ئەدەبی منداڵان ، بەر لە هەموو شتێ هۆنەر و ئەدەبە .. ئەدەبی منداڵان ، بەشێکە لە ئەدەب و ، گرنگترین کۆڵەکەیە لە کۆڵەکەکانی رۆشنبیریی منداڵان .. پڕلەئاوترین و بەخوڕترین زێیە لە
سهرگوڵ بێتوشی
٢٦ ساڵ بهر له ئێستاو له سهرهتای وهرزی هاویندا، ئهو كاتهی خهڵكی سهردهشت و دهوروبهری سهرهڕای ههموو مهینهتییهكانی ژیانیان بهڵام هێشتا وره و وزه و هیوا به ژیان تێیاندا شهپۆلی دهدا، ئهو كاتهی خهڵكی شار و گوندهكان سهرقاڵی باس و خواسی ژیانی رۆژانهیان و ههوڵدان بۆ ژیان بوون، له چاو تروكانێكدا، شیرازهی ههموو شتهكان پچڕا و له ماوهیهكی زۆر كورتدا سهردهشت روبهڕوی كارهساتێكی مرۆیی بۆوه كه بۆ ههمیشه له بیر ناچێتهوه. ئهو ساتهی دهنگی قاقای پێكهنینهكان و دهنگی پاچ و پێمهڕهی وهرزێران و دهنگی گریانی تازه كۆرپهلهیهكی له دایك بوو و زهردهخهنهی تازه دایكێك و تازهبوكێك، به تهمێكی سپی و بۆنێكی ناخۆش داپۆشرا، ئهوه ئهو ساته بوو كه هیچكات له یادهوهری خهڵكی سهردهشت و ههموو مرۆڤدۆستان ناسڕێتهوه و وهك پهڵهیهكی نهنگ
تۆماس هێنریكسن
لهكاتێكدا ئێرانیهكان ههستی خۆیان بهرامبهر سهركهوتنی حهسهن روحانی له ههڵبژاردنه سهرۆكایهتیهكهی ئهو وڵاتهدا دهربری و رژانه سهر شهقامهكان و بهو بۆنهیهوه ئاههنگیان گێرا به جۆرێك كه له چهند ساڵی رابردودا بێ وێنه بووه ،لهوه دهچێ كه جۆرێك له شۆرشی ریفۆرمیستی له گۆرێ بێ. له سهرانسهری وڵاتدا ،شۆفێرهكان به هۆرن لێدان وپیاوان به سهما كردن لهسهر ئاوازی مۆسیقای پۆپ وژنانیش به چهپڵه رێزان ئاههنگی بهڵێنهكانی بهرێز روحانی یان دهگێرا بۆ هێنانه دیی ئازادیی زیاتر و پهیوهندییهكی باشتر لهگهڵ جیهانی دهرهوهدا. بهڵام بهرێز روحانی تهمهن 64 ساڵ ،ریفۆرمخوازێكی سهرسهخت نییه ،و سهركردهكانی ئێرانیش ئهوهیان زۆر بهلاوه گرنگ نیه .لهبهرامبهردا ،ژیانی سیاسیی له ناوجهرگهی دامهزراوهی موحافیزكارهكاندا گوزهراندووه ،تهنانهت
ئاریتما موحەممەدی
مێژوو بەسەرچاوەی پێشکەوتن و پاشکەوتن و هەستانەوەی مرۆڤ لەڕابردوو سەیر دەکرێت، واتا بۆ ئەوەی ژیانێکی بەختەوەر و دوونیایەی ڕون و شەفاف بۆ خۆمان و نەوەکانمان دابین بکەین، پێویست بەئەوە دەکات کەئاگاداری ڕووداوەکانی مێژوو بین و وەک سەرچاوەی بڕیارو پێشخستنی کۆمەڵگای مرۆڤایەتی و نەتەوایەتیمان سەیری بکەین. ئەوەش کۆمەڵێک ڕێوڕێکاری نوێ لەبەردەم سیاسییەکان و خاوەن هەڵوێستەکانی کۆمەڵگا دەکاتەوەو دەخاتەڕوو، کە دەکرێت وەک پردی پێوەندی و هەستانەی مرۆڤ بۆ بەدیهێنانی خەون و خەیاڵەکانی، چاوی لێبکرێت. مرۆڤ بونەوەرێکە کەهەمیشە بۆ ڕێکخستن و پێشخستنی داهاتوی لە ئەزمونی ڕابردووی کەڵک وەردەگرێت، بەواتا، بەبێ ئەوە کە بیری لێبکاتەوە، سیماو وێنەی ئەزمونی پێشووی لەهزریدا خۆدەنوێنێت و
د. حوسێن خەلێقی
کەس نیە نەزانێ کە نەتەوەی کورد لە هەرچوار پارچەکەی، لەلایەن داگیرکەرانەوە دەچەوسێتەوە. گوندو شاری وەبەر تۆپو فڕۆکەی جەنگی دەکەوێو خەڵکەکەی بەناوی جۆراجۆرەوە، ئەکەوێتە بەر بەزەیی، فتوای جیهادو ئەنفالو شیمیابارانی دوژمنو وەڵامی داخوازەرەواکانی بە ئاورو ئاسن دەدریتەوە! زیندانو ئەشکەنجەو گرتنو راونانو تاڵانکردنی سامانیو بێبەشکردن لە پلەی دەسەڵاتو باری ئابووریو بژیوی ژیان، بۆحاشالێکردن نابێ. ئەمەش دیارە کە لە هەرشوینێک، ستەم هەبێ، بەرخۆدانیش هەیە. وەڵامی بەرخۆدانی ئێمەی ستەملیکراو، وەک باسمکرد، ئاوروئاسن و ئەشکەنجە وسێدارەیە! لەو پێوەندییەدا، رۆڵەکانی نەتەوەکەمان، لە سەرەتای شەڕی یەکەمی جیهانی تاهەنووکە بە درێژایی نزیک سەدساڵ لە تورکییە، لە مەیدانی خەبات و بەرخۆداندا بووگن. سەرەرای ئەوە ئورووپاییەکان لە
عەبدوڵڵا حەوێز
توركیا شێوەی دروستبوونی وایە كە جیاواز لە وڵاتانی تر هەمیشە رووداوی سیاسی سەرنج راكێشی تێدا روودەدات و جوڵەی سیاسی تیایدا هەرگیر ناوەستێت. خۆپیشاندانەكانی دوو هەفتەی دوایی لە گۆڕەپانی تەقسیم و شارەكانی تری توركیا بەلای زۆرێك لە چاودێرانەوە قۆناغێكی نوێیە لە ژیانی سیاسی توركیا و یەكەم تەحەدای راستەقینەیە لەبەردەم سەرۆك وەزیران رەجەب تەیب ئەردۆگان كە ماوەی زیاتر لە ١٠ ساڵە لەسەر حوكمە. دوو هەفتە لەمەوبەر چەند چاڵاكوانێكی ژینگەیی لەدژی تێكدانی پاركێكی بچووك لە ناوچەی تەقسیم لەناوجەرگەی ئیستەنبووڵ دەستیان بە خۆپیشاندان و مانگرتن كرد بەڵام پۆلیس بە بەكارهێنانی هێز مانگرتنەكەی پێشكاندن بۆ رۆژی دواتر بە هەزاران كەس كۆبوونەوە و خۆپیشاندانەكان پەرەیان سەند، بەڵام لەم ساتەوە خۆپیشاندانەكان ئاڕاستەیان گۆڕا لە نارەزایی دەربڕین
د. کەمال میراودەلی
ئایا تورکیا وەک تونس، وەک میسر، یان وەک سوریای لێ دێت؟ بێگومان نا. تورکیا زیاتر وەک بەحرەین و سعودیەو قەتەرە لەوەی وەک ئەو ولاتانەی بە بەهاری عەرەبی ناودەبردرێن واتە لەو ولاتانایە کە لە چوارچێوەی پرۆژەی پاراستنی ئیسرائیلی-ئەمریکی-ناتۆیی دایە. دوێنێ وتارێکی سەرەکی تایمز نووسیبووی: تورکیا، ناتوێتەوە، بەلام نابێ بهێڵین ئەردۆگانێش وەک حوسنی موبارەکی لێ بێت. مەبەستی تایمز ئەوەیە کە ئەردۆگان خەریکە بە چەمووشی و دیکتاۆریی و بەکارهێنانی توندوتیژیی لە رادەبەدەر دژی خۆپیشاندەران ئەمریکاو ناتۆ بخاتە هەڵوێستێکی تەریقییەوە کە دیسان ئەمریکا دووفاقەو غەرب پشتگیری (حوسنی موبارەک)ێکی تورکیی دەکا کە دۆستی خۆیەتی و بە دەستی ئاسن لەو هاولاتییانەی خۆی دەدات کە تەنیا تاوانیان ئەوەیە دژی پرۆژەیەکی دژە-ژینگەیی
رێبوار کەریم وەلی
راستە كێشەی كورد سەنگی مەحەكە بۆ دیموكراسی توركی، بەڵام لەبیرمە چەند ساڵێك بەر لە ئێستا لە كۆنفرانسێكدا كاتێك گوتم دیموكراسیی توركیا لە پلەی دووەمدایە و هێشتا ماویەتی تەنانەت ئەگەر كێشەی كوردیش چارەسەر بێت، نووسەرێكی تورك لێم راستبووەوە و گوتی تۆ كە خۆت لە وڵاتێكی دیكتاتۆرییەوە (مەبەستی عێراق بوو) هاتووی، چۆن دەتوانی پێوەر لەسەر دیموكراتیبوونی ئێمە دابنێی؟ من لە وەڵامدا پێمگوت، رێك ئەوە منم كە دەتوانم ببینم لە دەرەوەی كێشەی كورد چەند كێشەی كپكراوی دیكەتان هەن و ناتانەوێ بیانبینن. ئەردۆغان لە چەند ساڵی رابردوودا توانی رژێمی توركیا لەژێر ئینتیدابی عەسكەر دەربێنێ، بەڵام واخەریكە سیستەمی كۆمەڵایەتی توركیا دەخاتە ژێر جیهانبینی خۆی و بەپشتبەستن بە سندووقی دەنگدان بیر لە گۆڕینی تێكڕای سیستەمی