ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...
بەهۆی ئەو توندوتیژیانەی كە حكومەتی توركیا لە دژی خۆپیشاندەرانی پاركی گێزی بەكارهێناوە، ئەڵمانیا بڕیاریدا گفتوگۆكانی تایبەت بە وەرگرتنی توركیا لە یەكێتی ئەوروپا رابگرێت. لای خۆشیەوە وەزیری توركیا، بۆ كاروباری یەكێتی ئەوروپا، بە تووندی وەڵامی حكومەتی ئەڵمانیای دایەوە.
23/06/2013
له‌ئاینده‌یه‌كی نزیكدا یه‌كه‌م كه‌ناڵی تایبه‌تمه‌ندی بواری ئابووری له‌هه‌رێمی كوردستان ده‌كرێته‌وه، نێت تیڤی ده‌بێته یه‌كه‌مین ئه‌زموونی میدیای بینراوی كوردی كه گرنگی به‌بواره‌كانی وه‌به‌رهێنان‌و ئاڵوگۆڕی بازرگانی‌‌و سه‌رچاوه سروشتییه‌كان ده‌دات. له‌پاڵ ئه‌مانه‌شدا بینه‌ری كوردی به‌رده‌وام ئاگاداری نوێترین هه‌واڵ‌و گۆڕانكارییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان‌و ناوچه‌كه ده‌بێت.
بۆردی بەڕێوەبەری نێت تی.ڤی کە ئەم هەواڵەی بۆ ئاژانسی هەواڵی پەیامنێر ناردوە، دەڵێت: سیاسه‌تی كه‌ناڵه‌كه له‌سه‌ر بنه‌مای پێویستیه‌كانی ئابووری كوردستان و دونیا و جیهانی كار بنیادنراوه. هه‌موو زانیاری و ئاماره‌كان له‌سه‌ر یه‌ك شاشه، له‌ڕێگه‌ی نێت تیڤی یه‌وه ده‌روازه‌ی پردی بازرگانی نێوان كوردستان و ولاَتانی دنیا فراوانتر ده‌كات.
ئەم کەناڵە ئابووریە، هەموو هەواڵەکانی پێوەندیدار بە کاورباری ئابووری و بازرگانیی لە خۆ دەگرێت و بەر دەوام لە ٢٤ سەعاتی شەو و رۆژدا نرخی دراوەکان و کانزا بایەخدارەکان لە سەر شاشە پێشانی بینەرانی دەدات.
م. ش
pna
23/06/2013
سوپای سوریای ئازاد، رایده‌گه‌یه‌نێت، یه‌كه‌م وه‌جبه‌ى چه‌ك‌و ته‌قه‌مه‌نى وه‌رگرت، پێیانیشوایه به‌و چه‌كانه‌وه پێده‌چێت رێڕه‌وى شه‌ڕه‌كه له به‌رژه‌وه‌ندى ئۆپۆزسیۆن یه‌كلایی بكرێته‌وه.
لوئه‌ى میقداد، هه‌ماهه‌نگى سیاسی‌و راگه‌یاندنى سوپای ئازاد، وتى :" ده‌سته‌ى ئه‌ركان له سوپای ئازاد كۆمه‌ڵێك چه‌ك‌و ته‌قه‌مه‌نى وه‌رگرت، كه پێشتر لیوا سه‌لیم ئیدریس، سه‌رۆكى ده‌سته‌كه به لیستى ده‌ستنیشانكراو له چه‌ند وڵاتێكى پشتگیر له گه‌لى سوریا داوایكردبوو".
هه‌ر له چوارچێوه‌ى سوریادا، سوپاى رژێم، به خه‌ستى بۆمبارانى گه‌ڕه‌كى قابوون له باكوورى شارى دیمه‌ش كرد، كه له‌و بۆمبارانكردنه‌دا مووشه‌كى جۆرى (فه‌جر3)ى ئێرانى به‌كارهێنا.
به پێی مه‌رسه‌دی مافه‌كانى مرۆڤى سوری، هێزه‌كانى سوپای رژێم به‌و بۆمبارانكردنه‌ى ده‌یه‌وێت ئه‌و گه‌ڕه‌كه كۆنترۆڵ بكاته‌وه‌‌و چه‌كدارانى ئۆپۆزسیۆن وه‌ده‌ر بنات.
دوێنی (هه‌ینی 21ى حوزه‌یران) ، چه‌ند ناوچه‌یه‌كی سوری، خۆپیشاندانیان ئه‌نجامدا دژ به رژێمى سوریا‌و سه‌رۆكه‌كه‌ى به‌شار ئه‌سه‌د به ناوى "هه‌ینی سه‌رخستنى شام به كردار نه‌ك به قسه" وه‌ك ئاماژه‌یه‌ك بۆ زۆرى ئه‌و كۆبوونه‌وانه‌ى له‌سه‌ر سوریا ده‌كرێت، كه ته‌نها به‌یاننامه‌یان لێبه‌رهه‌م ده‌بێت.
له‌لایه‌كی دیكه‌وه، چوار ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى پیرانى ئه‌مریكا پرۆژه‌یاسایه‌كیان پێشكه‌شكرد، كه تیایدا رێگرى ده‌كرێت له باراك ئۆباما، سه‌رۆكى ویلایه‌ته یه‌كگرتووه‌كانى ئه‌مریكا هاوكارى سه‌ربازى پێشكه‌ش به ئۆپۆزسیۆنى سوریا بكات، ئه‌و چوار ئه‌ندامه وتییان، ئیداره هیچ زانیارییه‌كى پێشكه‌ش نه‌كردووه سه‌باره‌ت به‌و ده‌ستێوه‌ردانه، وه‌ك خۆیان ئاماژه‌یان پێداوه.
له عه‌ره‌بییه‌وه: سۆران كه‌ریم
سه‌رچاوه: شه‌رقولئه‌وسه‌ت
22/06/2013
حزبی بەعسی عێراقی هەڵوەشاوە ئاشكرایكرد یەكێك لەو كەسانەیان كوشتووە، كە سەدام حسێنی سەرۆكی پێشووی عێراقیان لەسێدارەدا، بەبێ ئەوەی كاتی كوشتنەكەی دیاری كردبێت.
لەبەیاننامەیەكدا كەلەسەر ماڵپەڕی زیقار وتەبێژی ڕەسمی حزبی بەعسەوە ئەمرۆ هەینی بڵاویكردوەتەوە، لەسەرچاوەیەكی ئاگادارەوە گواستویەتیەوە، تێیدا هاتووە “پیاوانی بەرگری لە نزیك ناحیەی یوسفیەی سەر بەقەزای مەحمودییەی باشوری بەغدا لەسەر ڕێگای گشتی دەسترێژیان لە محەمەد نسەیف مالكی كردووە و دەستبەجێ كوشتویانە.”
تائێستا بەرپرسانی حكومەتی بەغدا هەواڵی كوژرانی مالیكیان پشتراستنەكردوەتەوە هەروەك چۆن رەتشیانەكردوەتەوە.
لەبەیاننامەكەدا حزبی بەعسی هەڵوەشاوە، ئاماژەی بەوەكردوە محەمەد نسەیف یەكێكە لەو كەسانەی كە لە گرتەی ڤیدیۆیی لە سێدارەكانی سەدام حسێنی سەرۆكی پێشوی عێراقدا دەردەكەوێت، دەیەوێت چاوی سەدام حسین ببەستێتەوە، بەڵام ناوبراو رەتیدەكاتەوە، تا دواتر ئەو كەسە سەدام بەرەو پەتی سێدارەكە دەبات.
بەر لەداگیركردنی عێراق لەلایەن ئەمریكاوە، مالیكی لەقەزای توریج سەوزە فرۆش بوە، دواتر بۆتە تیمی پاسەوانی تایبەتی مالكی‌و لەسەر ئەركی لە سێدارەكانی سەدام حسێن پلەكەی بەرزكراوە بۆ نەقیب. بەپێی بەیاننامەكەی حزبی بەعس.
بەرەبەیانی 30 دیسەمبەری 2006، سەدام حسێن لەبەغدا حكومی لەسێدارەدانی بەسەردا سەپێنرا.
22/06/2013
لە درێژەی دیدار و سەردانەکانی چالاکوانانی بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان بۆ نوێنەرایەتی حیزب و لایەنە سیاسی و کۆمەلایەتی و ئاینییەکانی هەر چوارپارچەی کوردستان، رۆژی سێ شەمبە رێکەۆتی 11/06/2013، شاندێکی کۆماریخوازان بە سەپەرشتی چالاکوانی هێژا کاک ئیبراهیم بایەزیدی نوێنەری بزووتنەوەی لە هەۆلێر،سەردانی نوێنەرایەتی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانیان لە شاری هەۆلێر کرد.
لەم دیدارەدا کە بە مەبەستی ناساندنی پرۆژەی ئاشتەوانی بزووتنەوە و، هەروەها لە راستای سیاسەتی بزووتنەوە لەمەر دامەزراندنی پەیوەندی دۆستانە دەگەل گشت لایەنەکانی کوردستانی دا ئەنجامدرا، شاندی بزووتنەوەی کۆماریخوازان زۆر بەگەرمی لەلایەن بەرێزان کاک ئیبراهیم زێوەیی ئەندامی کۆمیتەی ناوەندی و نوینەری حیزب لە هەۆلێر و کاک حەسەن کاکیلی کادری نوێنەرایەتی حدک لە هەۆلێر، پێشوازیان لێکرا.
لەسەرەتای باس و ئاخفتنەکاندا، نوێنەری بزووتنەوە لە هەۆلێر دوابەداوی ناساندنی پرۆژەی ئاشتەوانی و چالاکیەکانی بزووتنەوەی کۆماریخوازان لەمەر رەخساندنی زەمینەی پێویست و گوونجاۆ بۆ دەستپێکی پرۆسەی دیالۆگ و دانووستاندنی لایەنەکانی دەخیل لە کیشەی کورد لە رۆژهەلاتی کوردستان دا، باسێکی چری دووقۆلیان سەبارەت بە رەۆتی گۆران و گۆرانکارییەکانی هەنووکەیی جیهانی، ناۆچەیی و کوردستانی، و هەروەها پێویستی تەئسیرپەزیری و خۆتەیاری گشت لایەک لە گەل دەرئەنجامەکانی ئەم گۆرانکارییانە هێنایە بەرباس.
تەوەرێکی دیکە باسەکە پەێوەندیداربوو بە زەرورەت و پێویستی لێکنێزیک بوونەوەی گشت حیزب و لایەنەکان و چرکردنەوەی هاۆکاری گشت لایەنی، لەمەر رەخساندنی کەش و هەوای گوونجاۆ بۆ ساغکردنەوەی یەکریزی و یەکدەنگی و چەسپاندنی ئەسلی ئیستراتێژیکی یەکدەنگیسازی لە پێناۆ دەستەبەرکردنی سەروەری سیاسی بۆ خەلکی رۆژهەلاتی کوردستان، کە دوولایەن بە تێبینییەوە هاۆرابوون.
لەدرێژەی باس وئاخفتنی دوولایەندا، باسێک سەبارەت بە هەلبژاردنەکانی ئێران و کوردستان و بانگەوازی بزووتنەوەی کۆماریخوازان بۆ مشارکەت و بەشداری فەعالی خەلک و ئاکامەکانی بایکوت کردن و نەکردنی کرا، لە کۆتایی دانیشتنەکەدا باس لە شێوازی خەباتی مەدەنی و دوور لە گرژی و رادیکالی و هەۆلدان بۆ حەللی کێشەی کورد لە رێگای دیالۆگ و گۆفتمانی ئاشتەوانی کرا، کە هەر دوو لایەن لەسەر ئەم شێوازە لە خەبات هاۆرا بوون.
شایانی باسە دیدارەکە زیاتر لە سەعاتێکی خایاند و دوولایەن لەسەر درێژەی دیدارەکان و قایمکردنی پەیوەندی دوو قۆلیان پێداگریان کرد.
21/06/2013
موراد قەرەیلان رایگه‌یاند که دەوڵەتی توركیه هەنگاوەكانی پرۆسەی به‌ره‌و ئاشتی سست ده‌کا، "ئێمه گەریلاكانمان كشانده‌وه كەچی دەوڵەتی توركیه تا دێ جو‌وڵانەوە سەربازییەكانی زیاتر دەكا.
لە چاوپێکه‌وتنێکدا، موراد قەرەیلان، بە ئاژانسی هه‌واڵده‌ریی فورات-ی راگەیاند، "ئێمه ئه‌رکی سه‌ر شانی خۆمان به‌ره‌و ئاشتی به‌جێ هێنا، بەڵام دەوڵەتی توركیه تازە خەریكی درووستكردنی بارەگای نیزامیی، بورجی چاودێری و بەنداوی ئاوە، ئەم جو‌وڵانەوانەش ئەوە دەردەخەن که دەوڵەت ئامادەكاری بۆ شەڕێكی نوێ دەكا و گومان لای كورد دروست دەكا".
قەرەیلان گوتیشی: "دەبوو هاوكات لەگەڵ كشانەوەی گەریلاكانمان، دەوڵەتی توركیه هەموو دەستگیركراوەكانی KCK ی ئازاد کردبایه، بەڵام سزادانی 6 ئەندامی دیكەی BDP بە مانای ئه‌وه‌یه که توركیه دوژمنایەتی گەلی كورد دەكا".
لە دەیەمین دانیشتنی دادگای سزای قورس لە ئیزمیر، 6 ئەندامی پارتی BDP لە مانیسا سزای 83 ساڵ زیندانیكردنیان بەسەردا سەپێندرا.
لە رۆژی 15/5/2013 دادگای تایبەت لە ئامەد سزای 1500 دۆلاری كەسوكاری قوربانیانی رۆبۆسكی دا، ئەوەش بەهۆی ئەوەی که یادی ئه‌م رووداوەیان كردۆتەوە.
قەرەیلان گوتیشی: "رەجەب تەیب ئەردۆغان لە لایەك ئۆجەلان به سەرۆكی گرووپی تیرۆریستی ده‌زانێ، لەلایەكی دیكەشەوە وتووێژی ئاشتی لەگەڵ دەكا، ئەمەش ناكۆكییەكی گەورەیە".
وەزیری دەرەوی رووسیا رای دەگەیێنێت مۆسكۆ خوازیاری ئەوەیە بە زووترین كات دانوستانەكانی نێوان تاران و شەش وڵاتە زلهێزەكەی جیهان دەستپێبكەنەوە، پێشوازی بڕیارەكەی رووحانیش دەكەین كە دەخوازێت كێشەی ناوەكی وڵاتەكەی چارەسەر بكرێت.
سێرگی لاڤرۆف، وەزیری دەرەوەی رووسیا، رۆژی پێنج شەممە 20-6-2013 رایگەیاند "ئەگەر ئێران پیتاندنی یۆرانیۆم رابگرێت، گرووپی 5+1 بە ئاڕاستەی راگرتنی گەمارۆ نێودەوڵەتییەكان، بۆ سەر ئەو وڵاتە هەنگاو دەنێت".
بە پێی هەواڵی (radiofarda)، لاڤرۆف لە چاوپێكەوتنێكی لەگەڵ كەناڵی 24ی رووسیا، رایگەیاند "مۆسكۆ پێشوازی لە بڕیاری حەسەن رووحانی سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئێران دەكات، كە دەخوازێت كێشەی ناوەكی وڵاتەكەی چارەسەر بكرێت".
وەزیری دەرەوەی رووسیا گووتیشی" مۆسكۆ خوازیاری ئەوەیە پاش تەواوبوونی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئێران، دانوستانەكانی نێوان تاران و شەش وڵاتە زلهێزەكەی جیهان، بە زووترین كات دەستپێبكەنەوە".
حەسەن رووحانی لە یەكەمین كۆنگرەی رۆژنامەوانیدا وەك سەرۆكی ئێران، رایگەیاند: "تاران ئامادەیە روونكردنەوەی زیاتر لەسەر بەرنامە ناوەكییەكەی بدات".
هاوكات ئەو لێدوانەی رووحانی لە لایەن وڵاتە زلهێزەكانی رۆژئاوا كاردانەوەی باشی لێكەوتەوە.
21/06/2013
بە وێنە ... سەردانی بارزانی بۆ رووسیا
چاودێرانی ئەمریكی پێیانوایە سەرۆك كۆماری نوێی ئێران رەوشی كورد لەو وڵاتە باش ناكات و دەشڵێن لەنێو كاندیداكانی پۆستی سەرۆكایەتی، رۆحانی باشترینیان بووە بۆ دەربازكردنی تاران لەو گوشارە نێودەوڵەتیەی لەسەریەتی.
رۆژی هەینی رابردوو لە یازدەهەمین خولی هەڵبژاردنەكانی سەرۆك كۆماریی ئێراندا، ئێرانییەكان روویانكردە سندووقی دەنگدان و بەشێوەیەكی چاوەڕواننەكراویش حەسەن رۆحانی كاندیدی ریفۆرمخوازەكان بە بەدەستهێنانی رێژەی 50.71%ی دەنگەكان بووە نۆیەمین سەرۆك كۆماری ئەو وڵاتە.
رۆحانی زۆربەی كات بە سیاسەتوانێكی "میانڕەو" ناوبراوە و بە ئاشكراش رەخنەی لە سیاسەتەكانی مەحمود ئەحمەدی نەژاد، سەرۆكی ئێستای ئێران گرتووە.
ساڵی 2009 و لەمیانەی خۆپێشاندانەكانی ئێران كە پاش هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی كۆمار سەریهەڵدا، رۆحانی بە ئاشكرا پشتگیری لە خۆپێشاندەران كرد و رەخنەی لە حكومەت گرت كە دژی مافە رەواكانی خەڵك وەستاوەتەوە.
لەدوای ئاشكراكردنی ئەنجامی هەڵبژاردنەكانی ئەمجارە و سەرەڕای ئەوەی ولایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا تێبینی هەبوو لەسەر ئاستی شەفافیەت و شێوازی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەكە، بەڵام واشنتن رایگەیاند كە ئەوان ئامادەن راستەوخۆ گفتوگۆ لەگەڵ حكومەتی ئێرانی بكەن بە رابەرایەتی سەرۆكی نوێ.
یەكێك لە چاودێرانی ئەمریكی لەوبڕوایەدایە كە لەو هەڵبژاردنە سنووردارەی لەبەردەم ئێرانییەكاندا هەبووە، رۆحانی باشترینیان بووە، ئەمەش حەزی خەڵكی ئەو وڵاتە بۆ گۆڕان ئاشكرا دەكات.
لەوبارەیەوە د.پیتەر فیڤەر، مامۆستای زانستە سیاسییەكان لە زانكۆی دوكی ئەمریكی بە (رووداو)ی گوت "ئێرانییەكان باشترین كەسیان هەڵبژارد لەوانەی لەبەردەستیان بوو، ئەمەش هێمایەكی ئاشكرایە بۆئەوەی كە خەڵكی ئێران دەیانەوێ وڵاتەكەیان رێگای خۆی بگۆڕێ و بەهیوای ئەوەن كە ئەو گۆڕینە ببێتە هۆی رزگاركردنی وڵاتەكەیان لەو قەیرانە نێودەوڵەتیانەی بەرەوڕووی بوونەتەوە".
بەڵام ئەو شارەزا ئەمریكییە پێشیوایە كە لەگەڵ ئەوەی هەڵبژاردنەكان زۆر سنووردار بووە "ئەگەر گۆڕانكاریش بكرێت، گۆڕانكارییەكی سیمبوڵی دەبێت و پێناچێت ئەم هەڵبژاردنە هەوڵەكانی ئەمریكا سەربخات بۆ هاتنە سەر دەسەڵاتی شەریكێكی میانڕەو و مۆدێرن".
رۆحانی بە سیاسەتمەدارێكی بە توانا و شارەزا ناسراوە و لەگەڵ ئەوەی چەندین پۆستی باڵای وەرگرتووە و نوێنەرایەتی وڵاتەكەی كردووە لە دانیشتنە نێودەوڵەتییەكان، ئەوە وایكردووە كە نازناوی "شێخی دیپلۆماسیەت"ی پێ ببەخشن.
رۆحانی لەكاتی هەڵمەتەكانی هەڵبژاردندا داخوازیی ریفۆرمخوازانی كوردی پەسەند كرد كە لە 10 خاڵ پێكهاتبوون و زۆر جەختی لەسەر ئەوەش دەكردەوە كە كە دەبێت لە ئێرانی نوێدا مافی هەموو كەمینە نەتەوەیی و ئاینییەكان رێزیان لێبگیرێ.
بەڵام هەندێك لە شارەزایانی رۆژئاوایی گەشبین نین بەوەی سەرۆك كۆماری نوێ بتوانێت رەوشی كورد و كەمینەكانی دیكەی ئەو وڵاتە باش بكات.
د. تۆماس ئەمبرۆسیۆ، مامۆستای زانستە سیاسییەكان لە زانكۆی نۆرت داكۆتای ئەمریكی و شارەزا لە پرسی كورد لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە(رووداو)ی گوت "سەرۆكی نوێی ئێران رووبەڕووی چەندین ئاستەنگی گەورەی ناوخۆیی و دەرەكی دەبێتەوە، لەوكاتەی خاوەنی دەسەڵاتی سەربەخۆ نییە بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەو تەحەدایانە، بۆیە زۆر زەحمەتە سەرۆكی نوێ بتوانێت شتێك بكات بۆ باشكردنی رەوشی كورد لە ئێران لە داهاتوویەكی نزیكدا".
بڕیارە ئایەتوڵڵا عەلی خامنەیی رابەری شۆڕشی ئیسلامی ئێران لە 3ی ئابی داهاتوو ئەنجامی هەڵبژاردنەكان پەسند بكات و هەر هەمان رۆژیش بڕیارە سەرۆكی نوێ لەبەردەم پەرلەمانی ئێران سوێندی یاسایی بخوات.
لەیەكەمین دەركەوتنیدا لەپاش هەڵبژاردن، رۆحانی رایگەیاند كە هەوڵدەدات سەرجەم بەڵێنەكانی بباتە سەر و گوتیشی "وەفادار دەبم لە بەرامبەر ئەو بەڵێنانەی بە خەڵكی ئێرانم داوە".
هەموو ساڵێك بە نزیكبوونەوە لە مانگی رەمەزان، باسی دیاریكردنی یەكەم رۆژی مانگی رەمەزان دێتە ئاراوە، هۆكاری ئەمەش خۆئامادەكردنی هاووڵاتییانە بۆ ئەو مانگە.
ساڵانە وڵاتانی جیهان پاش و پێش دەكەون لە دیاریكردنی یەكەم رۆژی مانگی رەمەزاندا، بەتایبەتی لەنێوان هەردوو وڵاتی سعودییە، كە مەرجەعییەتی باڵای سوننەكانی جیهانە، هەروەها كۆماری ئیسلامیی ئێران كە زۆربەی هاووڵاتیانی شیعە لەگەڵ ئەو وڵاتە یەكەم رۆژووی مانگی رەمەزان دەگرن. ئەمەش لەكاتێكدایە كە بەپێی شەرع هەر ساڵێك 10 رۆژ مانگی رەمەزان دێتەپێش، بەڵام دواجار لەلایەن لیژنەی فتواوە بینینی مانگ دەبێتە پێوەر.
لەم بارەیەوە مەلا عەبدوڵڵا مەلا سەعید، سەرۆكی یەكێتیی زانایانی ئاینی ئیسلامی كوردستان، بە (رووداو)ی راگەیاند: "پێدەچێت رۆژی 9-7-2013 یەكەم رۆژی مانگی رەمەزانی پیرۆز بێت".
ئەم پێشبینییەی سەرۆكی یەكێتیی زانایانی ئاینی ئیسلامی كوردستان لەكاتێكدایە، كە ساڵی پار 20-7-2012 وەك یەكەم رۆژی مانگی رەمەزان دیاریكرا.
مەلا عەبدوڵڵا گوتیشی: "بۆ بەرزڕاگرتنی مانگی رەمەزان و كەڵك وەرگرتنی هاو‌وڵاتیان لەو مانگە پیرۆزە،بەرنامەی تایبەتمان دەبێت "
20/06/2013
دوای راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆماری ئێران، بۆرسەكانی ئەو وڵاتە بەرزبوونەوە بەخۆوە دەبینێت و دوو رۆژە لەسەر یەك پشكەكانی ئەو وڵاتە بەرێژەی 2.5% بەرز دەبنەوە.
14/6/2013 لە كۆماری ئیسلامی ئێران لەنێوان شەش ركابەری هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی كۆمار، حەسەن رۆحانی، توانی بەرێژەی 50.72% پۆستی سەرۆك كۆماری ئەو وڵاتە بۆ خۆی مسۆگەر بكات.
هەر دوای ئەو بردنەوەیەش، بازاڕی ئاڵوگۆڕی دراوی بازرگانی بەرزبوونەوەی پشكی ئێرانی بەرێژەی 2% راگەیاند.
چاودێران پێیانوایە بردنەوەی رۆحانی لە هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی هاوكار دەبێت لە كەمكردنەوەی سزا ئابوورییەكانی رۆژئاوا بەسەر كۆماری ئیسلامیی ئێراندا.
جگە لەبەرزبوونەوەی پشكەكانی بازاڕی تاران، بەهای دراوی تومەنی ئێرانیش بەرێژەی سەدا حەوت بەرزبوونەوە بەخۆیەوە دەبینێت.
لەیەكەم وتاریشیدا حەسەن رۆحانی رایگەیاند: " كێشە ئابوورییەكانی ئێران لە‌پڕ چارەسەر ناكرێت و كەیسی ئابووریش یەكێك دەبێت لەو كەیسانەی بەرنامەی كاری دەسەڵات دەبێت".
رۆحانی رووبەڕووی كۆمەڵێك قەیران و بەرەنگاربوونەوە دەبێت، كە یەكێك لەوانە رێژەی هەڵاوسانی ئابووریی وڵاتە، كە گەیشتۆتە %30 رێژەی بێكاریش گەیشتووەتە 14% .
ئاژانسی هەواڵی ASNی نیمچە فەرمی بڵاویكردەوە سەرۆكی نوێ‌و كۆمەڵێك كاندیدی پۆستەكانی حكومەت چەندین پرسیان تاو‌وتوێ كردووە بۆ ئەوەی قەیرانی هەڵاوسان و بێكاریی لەگەڵ عەلی لاریجانی، سەرۆكی ئەنجوومەنی شورا گفتوگۆ بكەن، كە لەلایەن موحافیزكارانەوە كۆنترۆڵكراوە.
18/06/2013
نوێنەری ریفۆرمخوازەكانی كورد لە رۆژهەڵاتی كوردستان رایدەگەیەنێت خەڵكی رۆژهەڵاتی كوردستان گوێیان بە داخوازیی حیزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان نەداوە، كە داوایان كردبوو بەشداریی هەڵبژاردن نەكەن.
د.جەلال جەلالیزادە، نوێنەری ریفۆرمخوازەكان لە رۆژهەڵاتی كوردستان بە (رووداو)ی راگەیاند: "دەنگدانی كورد بە رۆحانی، خاڵێكی گرنگە لە مێژووی خەباتی گەلانی ئێران بەتایبەت گەلی كورد، دەسەڵاتداریی هەشت ساڵەی ئەحمەدی نەژادیش ئەوەی دەرخست، كە بارودۆخی گەلانی ئێران بارودۆخێكی خراپ بوو".
گوتیشی: "بەداخەوەم بۆ پێشنیازی حیزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان، كە لە هەر خولێكی هەڵبژاردن لە ئێران داوا لەخەڵك دەكەن بایكۆتی بكەن، بەڵام دیارە كە بەشداریی كورد لە هەڵبژاردنەكاندا ئەوە دەردەخات كە گەل وەڵامی ئەرێنی بە داخوازیی ئەوان نادات".
رۆحانی، داخوازیی ریفۆرمخوازەكانی كوردی، كە لە 10 بەند پێكدێت پەسند كردووە، پێیشیوایە كە دەبێ مافی هەموو كەمە نەتەوەكان رێزی لێ بگیرێ.
یازدەیەمین خولی هەڵبژاردنی سەرۆك كۆماری ئێران لە رۆژی 14/6/2013 بەڕێوەچوو، كە تێیدا حەسەن رۆحانی، كاندیدی ریفۆرمخوازەكان بە بەدەستهێنانی رێژەی 50.71% بووە سەرۆك كۆماری ئێران.
رۆحانی كەسایەتییەكی نزیكی ئایەتوڵا هاشمی رەفسەنجانییە، 16 ساڵ سەرۆكی ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران و بەرپرسی پێشووتری دەستەی دانوستانكاری ئەتۆمی ئێران لەگەڵ رۆژئاوا بووە. رۆحانی بەپێچەوانەی زۆربەی ئەو كاندید و سەرۆك كۆمارانەی تاوەكو ئێستا هاتوونەتە سەر دەسەڵات، پێیوایە كە دەبێ دەرفەتی باشتر بۆ بەشداریكردنی ژنان لە كایە جیاوزەكانی ژیان بڕەخسێ.
17&06/2013
سەرۆكی هەرێمی كوردستان، مەسعوود بارزانی، بەمەبەستی بەشداریكردن لە كۆنگرەی ئابووریی جیهانی سانبترسبۆرگ، سەردانی وڵاتی رووسیا دەکات.
سەرچاوەیەك لە سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان ئەمڕۆ دووشەممە، بە (رووداو)ی راگەیاندووە: "مەسعوود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، لە چەند رۆژی داهاتوودا سەردانی رووسیا دەكات بەمەبەستی بەشداریكردن لە كۆنگرەی ئابووریی جیهانی سانبترسبۆرگ".
بە گوتەی سەرچاوەكەی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان، ئەمە بۆ یەكەمجارە بەرپرسانی كورد بانگهێشتی ئەو كۆنگرەیە دەكرێن، كە هاوشێوەی كۆنگرەی "داڤۆس"-ەو " بە تایبەتیش مەسعوود بارزانی بانگهێشت كراوە".
كۆنگرەكە 19ی ئەم مانگە دەستپێدەكات و چەندین كەسایەتیی گرنگ و سەرۆكانی وڵاتان بەشداریی تێدا دەكەن. بەپێی سەرچاوەكەی نووری مالیكی، سەرۆكوەزیرانی عێراقیش بانگهێشت كراوە.
17/06/2013
وه‌زاره‌تى ناوخۆى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان دەربارەی هەواڵی داخستنی سنووری نێوان هه‌رێمى کوردستان و ڕۆژاواى کوردستان ڕایدەگەیەنێت، حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان ڕێگه نادات ئه‌و ده‌روازه‌یه‌ى سنوور بۆ به‌رژوه‌ندیى لایه‌نێکى دیاریکراو به کار بهێنرێت؛هاوکات دەڵێت، سیاسه‌تى خۆسه‌پاندنى به‌زۆر به‌سه‌ر لایه‌نه‌کانى دیکه‌ى ڕۆژاواى کوردستاندا، کارێکى دروست نییه.
دەقی ڕاگەیەنراوەکەی وه‌زاره‌تى ناوخۆى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان:
هه‌ندێ له که‌ناڵه‌کانى ڕاگه‌یاندن؛ به‌شێکیان له به‌یاننامه‌یه‌کى کۆما جڤاکێن کوردستان KCK بڵاو کردووه‌ته‌وه که تیایدا باس له داخستنى خاڵى سنووریى نێوان هه‌رێمى کوردستان و ڕۆژاواى کوردستان ده‌کات، له‌وباره‌وه‌یه ڕایده‌گه‌یه‌نین که:
1- حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان ڕێگه نادات ئه‌و ده‌روازه‌یه‌ى سنوور بۆ به‌رژوه‌ندیى لایه‌نێکى دیاریکراو به‌کار بهێنرێت بۆ به‌هێزکردنى پێگه‌ى خۆى، به‌تایبه‌تیش هه‌رچى کۆمه‌ک و هاوکارییه له‌وێوه ده‌رباز ده‌بێت.
2- سیاسه‌تى خۆسه‌پاندنى به‌زۆر به‌سه‌ر لایه‌نه‌کانى دیکه‌ى ڕۆژاواى کوردستاندا، کارێکى دروست نیه و حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان نابێته به‌شێک له‌و سیاسه‌ته به‌وه‌ى ڕێگه بدات دهروازهى سنوور بۆ جێگیرکردنى ئه‌و مه‌رامه به‌کار بهێنرێت.
3- په‌یڕه‌وکردنى چه‌واشه‌کارى و تۆقاندن و ڕاوه‌دوونان و گرتنى ئه‌ندام و کایرانى لایه‌نه‌کانى دیکه، دووبه‌ره‌کى و لێکترازان و کاریگه‌ریى خراپى لێ ده‌که‌وێته‌وه.
4- دهروازهى سنوور؛ ته‌نیا بۆ حاڵه‌ته مرۆییه‌کان ده‌کرێته‌وه، تاکو لێکگه‌یشتن و گه‌ڕانه‌وه بۆ کۆده‌نگیى سه‌رجه‌م لایه‌نه‌کان؛ بڕیارى له‌سه‌ر ده‌درێت.
وه‌زاره‌تى ناوخۆى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان
15ى حوزه‌یرانى 2013
ئێوارەی ئەمڕۆ كاترین ئاشتۆن بەرپرسی كاروباری دەروەوی یەكێتیی ئەوڕووپا بە یاوەریی شاندێك سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر لە لایەن سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك بەرپرسی سیاسی و ئیداریی هەرێمی كوردستانه‌وه پێشوازی لێ كرا. پاشان لەگەڵ بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە هەولێری پایتەخت كۆبۆو.، له پاشان كۆتایی بە سەردانەكەی هێنا.
لەو كۆبوونەوەیەدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێم و عیماد ئەحمەد جێگری سەرۆكی حكوومەت و ژمارەیەك بەرپرسی ئیداری و سیاسیی هەرێمی كوردستان ئامادە بوون، سەرەتا بەرپرسی كاروباری دەرەوەی یەكێتیی ئەورووپا خۆشحاڵیی خۆی بۆ سەردانی كوردستان و دیدار لەگەڵ سەرۆك بارزانی نیشان دا و دەستخۆشیشی لەو پێشكەوتن و گەشەكردنە كرد كە لە هەرێمی كوردستاندا هاتووەتە ئاراوە و ئاماژەشی بەوە دا كە ئەو دەستكەوتانەی هەرێمی كوردستان بەدەستی هێناوە دوای نەهامەتی و كۆڵنەدانی زۆر هاتووەتە دی و خەڵكی كوردستان مافی خۆیانە دەستی پێوە بگرن و پارێزگاری لێ بكەن و بەرەو دواوە نەگەڕێنەوە.
لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا كاتریەن ئاشتۆن پێشوازی لە سەردانی سەرۆك وەزیرانی عێراقی فیدڕاڵ بۆ هەرێمی كوردستانی كرد و داوای كرد سەردان و دیالۆگ و لێكنزیكبوونەوە بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی نێوان هەرێم و بەغدا بەردەوام بێت.
لای خۆیەوە سەرۆك بارزانی وێڕای بەخێرهێنانی بەرپرسی كاروباری دەرەوەی ئەورووپا و شاندی هاوڕێی، ئەو سەردانەی بە گرنگ و جێگەی بایەخ زانی و لەبارەی كێشەكانی هەرێم و بەغداوه كورتەیەكی لە مێژووی پەیوەندیی نێوان هەرێم و كوردستان لە دوای ڕاپەڕین هەتا سەردەمی ئێستا بۆ شاندی میوان باس كرد و لە بەشێكی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی گوتی: "گەلی كوردستان حەزی لە دیموكراسی و پێشكەوتن و پێكەوەژیانە و ئەو سەقامگیرییەی لە كوردستان لە ئەنجامی ئاشتیخوازیی و خۆپارێزیی گەلی كوردستان بووە لە تۆڵە و توندوتیژی. ئەو كێشانەش كە ئێستاكە لە عێراقدا سەریان هەڵداوە لە ئەنجامی پابەندنەبوون بووە بە بنەماكانی شەراكەت و پێكەوەژیان".
وزە و سیاسەتی نەوتیی هەرێم بەشێكی دیكەی گفتوگۆكانی ئەو كۆبوونەوەیە بوون و هەر لەو دانیشتنەدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی ڕەهەندە گشتییەكانی سیاسەتی ووزەی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ شاندی میوان شی كردەوە و هێمای بەوەدا كە سیاسەتی نەوتیی هەرێم هیچ جۆرە ناكۆكییەكی لەگەڵ دەستووری عێراقی نەبووە و بڕوامان وایە داهات و دەرامەتی نەوت موڵكی هەموو پێكهاتەكانی عێراقە. لە بەرانبەریشدا كاتریەن ئاشتۆن ستاییشی هەنگاوەكانی هەرێمی كوردستان كرد كە پشت بە ڕێچكە و بنەماكانی یاسایی و دەستووری دەبەستن.
جینۆسایدی گەلی كورد و بارودۆخی سیاسیی ناوچەكە و قەیرانی سووریا و كێشەی پەنابەرانی سووریا چەند تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوون و تێیدا سەرۆك بارزانی بە به‌رپرسی كاروباری دەرەوەی ئەوڕووپای ڕاگەیاند كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە ئاست یارمەتیدانی ئاوارەكانی سووریا لە هەرێمی كوردستان كەمترخەمی نواندووە و داوای كرد كە لە كاناڵی خۆیانەوە گوشار بۆ وڵاتان و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بهێنن یۆ ئەوەی بایەخی زیاتر بە یارمەتیدانی ئاوارەكانی سووریا لە هەرێمی كوردستان بدەن و هەروەها سەرۆك بارزانی داوایشی لە كاتریەن ئاشتۆن كرد كە هەموو هەوڵەكانی بخاتەگەڕ بۆ ئەوەی لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی ئەنفال و كیمیاباران و نەهامەتییەكانی گەلی كوردستان بەجینۆساید بناسرێن.
لە وەڵامی ئەو داوایانەی سەرۆك بارزانیدا بەرپرسی كاروباری دەرەوەی یەكێتیی ئەوڕووپا بەڵێنی دا كە داوای ناساندنی جینۆسایدی گەلی كورد بە شوێنی مەبەست بگەیێنێت و هەروەها سوپاسی هەرێمی كوردستانیشی كرد بۆ حەواندنەوەی ئەو ژمارە زۆرەی پەنابەری سووریا و ڕاشیگەیاند یەكێتیی ئەوڕووپا بەدوای بوارێكدا دەگەڕێ بۆ ئەوەی بە جددی یارمەتیی ئەو پەنابەرە سووریانە بدات كە لە هەرێمی كوردستاندا نیشتەجێ بوونە.
دوای كۆبوونەوەكەش كاتریەن ئاشتۆن له لێدوانێكیدا پەیامێكی ئاراستەی خەڵكی هەرێمی كوردستان كرد و گوتی: "شه‌ره‌فێكی گه‌وره‌یه بۆ من كه ئه‌مڕو لێره‌م له هه‌ولێر. كۆبونه‌وه‌یه‌كی باش و چڕوپڕم له‌گه‌ڵ سه‌رۆكی هه‌رێم و سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێم هه‌بوو، ده‌رفه‌تمان هه‌بوو باسی بارودوخی عێراق بكه‌ین، باسی گرنگیی به‌ره‌وپێشچوونی ئه‌م ووڵاته گه‌وره‌یه بكه‌ین، هه‌روها باسی ناوچه‌كه بكه‌ین، به‌تایبه‌تیش له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ی سووریا. ده‌مه‌وێت زۆر سوپاسی سه‌رۆكی هه‌رێم و سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێم بكه‌م بو پێشوازیكردنیان له من و زۆر به په‌رۆشه‌وه چاوه‌ڕوانی ئه‌وه ده‌كه‌م كه دووباره سه‌ردانی ئێره بكه‌مه‌وه. ده‌مه‌وێت ئه‌وه‌ش به هه‌موو خه‌ڵكی ئه‌م هه‌رێمه بڵێم كه شه‌ره‌فێكی زۆر گه‌ور‌ه بووه بۆ من كه هه‌ندێ كات لێره به‌سه‌ر به‌رم".
.پاشان بەرپرسی كاروباری دەرەوەی كۆتایی بە سەردانەكەی بۆ هەرێمی كوردستان هێنا و لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر لە لایەن نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستانه‌وه بەڕێ كرا.
pna
18/06/2013
