پرسی كوبانێ كه له ئێستادا لهلایهن چهكدارانی رێكخراوی دهوڵهتی ئیسلامی ناسراو به داعشهوه هێرشی كراوهتهسهر، ناكۆكییهكانی ئێران و توركیا قوڵتر دهكاتهوه، وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیاش، داواكاره ئێران بێدهنگ بێت.
تانجو بیلگیج وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیا ئیدانهی لێدوانی بهرپرسانی ئێرانی دژی وڵاتهكهی كرد و رایگهیاند كه "پێویسته ئێران بههۆی پشتیوانی له رژێمی سوریا كه بهرپرسی راستهقینهی تیرۆره، ههست به شهرم بكات و بێدهنگ بێت".
ئهم لێدوانهی وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیا له وهڵامی لێدوانی ههریهك له حسێن ئهمیر عهبدولـلـههیان جێگری وهزیری دهرهوهی ئێران كه توركیای تۆمهتبار كرد به ههوڵدان بۆ بوژانهوهی بۆچوونی عوسمانی نوێ له ناوچهكهدا و سهرۆكی ئهركانی سوپای ئێران هات كه رایگهیاندبوو كه وڵاتێك بهبێ ئهوهی ناوی بهێنێت، "ئاستهنگ بۆ گهیشتنی كۆمهك و هاوكاری بۆ شاری كوبانێ دروست دهكات".
وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیا لهوبارهوه وتی: "ئهو لێدوانانهی دژی توركیا هیچ بنهمایهكی راستییان نییه"، جهختیشی لهوه كردهوه كه "ئهنقهره ناچار نییه مۆڵهت له كهس وهربگرێت بۆ گرتنهبهری رێوشوێنی پێویست دژی ئهو كارانهی ههڕهشه لهسهر ئاسایشی نهتهوهییهكهی دروست دهكهن".
وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیا له لێدوانێكدا بۆ پهیامنێری ئاژانسی ئهنادۆڵ له نیویۆرك وتیشی: "دهسهڵاتدارانی ئێران پرسی هاوكاریكردنی گهلی سوریایان به مۆڵهت وهرگرتن له رژێمی سوریا بهستووهتهوه".
دووپاتیشیكردهوه كه "توركیا بهبێ گهڕانهوه بۆ رژێمی دیمهشق كه شهرعییهتی نهماوه، دهستی هاوكاری بۆ سورییهكان درێژكردووه به ئامانجی كهمكردنهوهی نههامهتییه مرۆییهكانیان".
وتهبێژی وهزارهتی دهرهوهی توركیا ئاشكراشیكرد كه كه وڵاتهكهی نیگهرانی خۆی دهبارهی ئهو جۆره لێدوانانه داوهته باڵیۆزخانهی ئێران له ئهنقهره كه وهك خۆی وتی "هیچ راستییهكیان تێدا نییه".
دوای ناڕهزایهتییهكانی ئێران دهربارهی رۆڵی توركیا له بارودۆخی سوریادا، پهیوهندییهكانی نێوان تاران و ئهنقهره دهربارهی بارودۆخی سوریا ئاڵۆزبوو، شهممهی رابردووش، حسێن عهبدوللههیان جێگری وهزیری دهرهوهی ئێران وتی: "پێشتر ویلایهته یهكگرتووهكان و توركیامان ئاگاداركردووهتهوه كه پێویسته گهلی سوریا خۆی بڕیار بدات له مهسهلهی مانهوهی رژێمهكهی یان رۆیشتنی".
چهند رۆژێك لهمهوبهریش بهرپرسانی ئێران نیگهرانی خۆیان به رهسمی گهیانده بهرپرسانی توركیا سهبارهت به بڕیارهكهی ئهمدواییهی پهرلهمانی توركیا بۆ رێگهدان به سوپا كه بچێته سوریا و عیراق.
چاودێران پێیانوایه كه تۆمهتباركردنی توركیا لهلایهن ئێرانهوه به ههواڵدان بۆ بوژانهوهی "عوسمانییهتی نوێ" له ناوچهكهدا له چوارچێوهری پاساوهێنانهوهیه بۆ فراوانكردنی دهسهڵاتهكانی له ناوچهی عهرهبی كه هاوشێوهی پرۆسهی "دهوڵهتی سهفهوی"یه له ئێران و ماوهی چهندین سهده دژایهتی دهسهڵاتی عوسمانییهكانی له ناوچهكهدا دهكرد.
لێدوانهكانی پێنجشهممهی رابردووی عهلی سهعیدی نوێنهی عهلی خامهنهئی رابهری باڵای شۆڕشی ئیسلامی ئێران ئهو بۆچوونه پشتڕاستدهكهنهوه كه وتی: "قوڵایی ستراتیژی ئێران له بهحرهین و عیراقهوه تا یهمهن و لوبنان و كهنارهكانی دهریای ناوهڕاست درێژ دهبێتهوه".
".
ئاژانسی فارسی سهر به سوپای پاسدارانی ئێران بڵاویكردهوه كه پێنجشهممهی رابروو له كۆنگرهیهكدا له شاری قوم، عهلی سهعیدی نوێنهی عهلی خامهنهئی رابهری پاڵای شۆڕشی ئیسلامی ئێران وتی: "پێویسته ئێران بهههموو هێزێكی پارێزگاری له قوڵایی ستراتیژی خۆی لهو ناوچانهدا بكات".
سهرچاوه: ئهلعهرهبیه
18/10/2014