<sup>زانیارييەكان ئاماژە بە رەزامەندی ئیماراتی عەرەبی دەكەن دەربارەی گواستنەوەی بڕە پارەیەكی زۆری داهاتی نەوتی ئێران بە شێوەیەكی نهێنی بۆ رووسیا، لەوێشەوە بۆ ئێران، بەهۆی سزا ئابوورییە سەپێندراوە نێودەوڵەتییەكانی سەر ئێران.

بەپێی بەڵگەنامەیەك كە ماڵپەڕی ویكیلیكس بڵاویكردووەتەوە سعودیە" مەترسی نیشانداوە لە پەیوەندییەكانی نێوان ئێران و ئیماراتی عەرەبی بەو پێیەی لەگەڵ سیاسەتی دەرەوەی شانشینی سعودیە ناگونجێت".

بەڵگەنامەكەی ویكیلیكس ناكۆكییە شاراوەكانی نێوان هەردوو وڵاتی دەرخستووە، باڵیۆزخانەی سعودیەش لە ئەبو زەبی تێبینی كردووە" ئیماراتییەكان و ئێرانییەكان دانوستاندن لەسەر چەند دۆسیەیەک دەكەن، گرنگترینیان تەنگژەی سووریا و گەمارۆی ئابووری سەپێندراوی سەر ئێران بووە، بەشێوەیەك حكومەتی ئێران پەیوەندییە بازرگانییەكانی لەگەڵ ئیمارات بهێڵێتەوەو روو لە بەندەرەكانی عەممان نەكات، دەرگای گفتوگۆكانیش لەبارەی دورگەكانی ئیمارات كراوەبن، لەبەرامبەر گواستنەوەی داهاتی نەوتی ئێران بەرەو رووسیا لەوێش بەرەو ئێران".

لە رێكەوتی 12-4-1493 كۆچی، سعود فەیسەڵ وەزیری دەرەوەی سعودیە بروسكەیەكی بۆ دیوانی شاهانە ناردوەو تێیدا باسی لە هەڵوێستی ئیمارات كردوە لە بەرامبەر تەنگژەی سووریا، سەرەڕای قەدەخەكردنی خۆپیشاندانێك دژی سەرۆكی سووریاو هەڕەشكردن بە دەركردنی 60 كەس ئەگەر خۆپیشاندان دژی رژێمی سووریا بكەن".

لەمبارەيەوە فەیسەڵ دەڵێت "بەپێی زانیارییەكانی باڵیۆزخانەی سعودیە لە ئەبو زەبی، ئەم هەنگاوە بۆ ترساندنی رەوەندی بێگانەكان بووە لە ئیمارات لە ئەنجامدانی خۆپیشاندان، سەرەڕای داخستنی دەرگاكان بەڕووی دەزگاكانی راگەیاندن، بەو پێیەی سەدان هەزار بێگانە لە خۆدەگرێت".

لەبارەی دانوستاندنەكانی نێوان ئێران و ئیماراتیش لە بەڵگەنامەكەدا هاتووە "زانیارییەكان ئاماژە بە دانوستانەكانی نێوان ئێران و ئیمارات دەكەن كە ئێران فشاری زۆری خستوەتە سەر ئیمارات بۆ ئەوەی دژی رژێمی سووریا نەبێت، هەورەها پرسی دەستێوەردانی عەسكەریش پەسند نەكات، لەبەرامبەردا ئێران لە دۆسیەی دوورگەكانی ئیمارات کە ئێستا لەژێر کۆنترۆڵی ئێراندایە نەرمی دەنوێنێت".

بەپێی بەڵگەنامەكە فەیسەل لە بروسكەكەیدا دەڵێت "بەپێی دوایین زانیاریەكان لەبارەی هەڵوێستی ئیمارات لەبەرامبەر گواستنەوەی داهاتەكانی نەوتی ئێران بۆ رووسیاو لەوێش بۆ ئێران بە هۆی سزا ئابووریە سەپێندراوەكانی سەری، تەنانەت لەسەر كڕینی چەك و تەقەمەنی رووسیش رەزامەندی نیشانداوە، بەو هیوایەی لە ئاییندەدا ئێران رازی بێت لەسەر دوورگەكان دانوستاندنی لەگەڵ بكات، مەترسی ئەوەشی هەیە ئێران بەندەرەكەی بگۆڕێت و بیگوازێتەوە بۆ سەلتەنەتی عەممان كە كاریگەری لەسەر بواری بازرگانی نێوان هەردوو وڵات دەكات".</sup>

^3/7/2015

<sup>وته‌بێژى وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریكا رایگه‌یاند كه‌ رێگریان له‌ هیچ وڵاتێك نه‌كردوه‌ چه‌ك به‌ پێشمه‌رگه‌ بدات، به‌ڵكو ئه‌مریكا و هاوپه‌یمانانیش چه‌كیان به‌ پێشمه‌رگه‌ داوه‌. 

جۆن كێربی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریكا سه‌باره‌ت به‌و تۆمه‌تانه‌ى كه‌ گوایه‌ ئەمەریكا رێگەی نەداوە وڵاتانی كەنداو راستەوخۆ چەك بۆ پێشمەرگە بنێرن، جه‌ختى له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌وان ئاگاداری پرسێكی وانین، به‌ڵكو ئه‌مریكا و هاوپه‌یمانان چه‌كیان به‌ پێشمه‌رگه‌ داوه‌. 
به‌ڵام هێماى بۆ ئه‌وه‌ كرد، كه‌ ئه‌وان ده‌یانه‌وێ به‌ شێوه‌یه‌كى خێرا چه‌ك بگاته‌ ده‌ستى پێشمه‌رگه‌ و ئه‌و رێگه‌یه‌ش حكومه‌تى عێراق بێت.</sup>

^3/7/2015

^{داود ئۆغلو سه‌رۆكى ئاكپارتى راى ده‌گه‌یه‌نێ هه‌ردوو پارتى (مه‌هه‌په‌) و (جه‌هه‌په‌) به‌ یه‌ك مه‌ودا بۆ پێكهێنانى حكومه‌ت لێیانه‌وه‌ دوورن و ئه‌گه‌رهه‌یه‌ له‌گه‌ڵیاندا رێكبكه‌ون، به‌هیچ شێوه‌یه‌ك باسى (هه‌ده‌په‌)ى نه‌كرد، ئه‌وه‌ش په‌یوه‌ندى به‌وه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ (هه‌ده‌په‌) به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ك پێكهێنانى حكومه‌تى له‌گه‌ڵ پارته‌كه‌ى ئه‌ردۆگان ره‌تكردوه‌ته‌وه‌.
ئەحمەد داود ئۆغلۆ، سەرۆكی ئاكپارتی لە ئاهەنگێكى حزبیدا بە بۆنەی دیاریكردنی عیسمەت یەڵماز بە سەرۆكی پەرلەمان، راى گه‌یاند، هه‌ردوو پارتى (مه‌هه‌په‌) و (جه‌هه‌په‌) مه‌ودایان بۆ رێككه‌وتن له‌گه‌ڵیان وه‌كو یه‌كه‌و ته‌نیا ئه‌و دوو ئه‌گه‌ره‌ هه‌یه‌ كه‌ حكومه‌ت له‌سه‌رى پێكبهێنرێ، به‌بێ ئه‌وه‌ى باس له‌ ئه‌گه‌رى سێیه‌م بكات له‌گه‌ڵ (هه‌ده‌په‌).
به‌و پێیه‌ش بێت ئه‌گه‌ر AKP به‌ تایبه‌تى له‌گه‌ڵ MHP حكومه‌ت پێكبهێنێ پڕۆسه‌ى ئاشتى له‌ توركیا رووبه‌ڕووى قه‌یرانێكى گه‌وره‌ ده‌بێته‌وه‌، چونكه‌ ئه‌و پارته‌ نه‌ژاد په‌رسته‌ى توركیا به‌هیچ شێوه‌یه‌ك له‌گه‌ڵ پێدانى مافه‌كانى گه‌لى كورددا نییه‌ له‌و وڵاته‌.}

^3/7/2015

^{وەزیری بەرگری بەریتانیا، داوای لە پەرلەمانتارانی وڵاتەکەی کردووە، کە رێگا بە هێزە ئاسمانییەکان بدەن لە نێو خاکی سوریا، هێرشبکەنە سەر رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش).}

^{مایکڵ فالۆن، وەزیری بەرگری بەریتانیا پێیوایە، هیچ رێگرییەکی یاسایی نییە لە دژایەتی کردنی پێشنیازەکەی بۆ لێدانی داعش لەنێو سوریا.}

^{لە ئەیلوولی رابردووەوە، فڕۆکە جەنگییەکانی بەریتانیا، لە چوارچێوەی هاوپەیمانیی دژی داعش، لە نێو خاکی عێراق هێرشدەکەنە سەر داعش و ئێستا وەزیری بەرگری خوازیارە  لە سوریاش هێرشیان بکرێتە سەر.}

^{فالۆن وەک هۆکارێک بۆ هێرشکردنە سەر داعش، باسی ئەوەدەکات، کە گوماندەکرێ پلانی هێرشکردنە سەر گەشتیارە بەریتانییەکان لە سوریاوە داڕێژرابێ، کە هەفتەی رابردوو چەکدارێک لە کەناراوەکانی سوسە لە تونس هێرشی کردە سەر گەشتیاران و 38 گەشتیار، کە زۆربەیان بەریتانی بوون، کوژران.}

2/7/2015

<sup>“بان کی مۆن” سەرۆکی گشتیی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان رایگەیاندووە، حکوومەت و وڵاتی سووریا لە بەرەبەری رووخان دایە و کارەسات و قەیرانەکانی ئەو وڵاتە رۆژ لەگەڵ رۆژ لە پەرەسەندن دان. 

سەرۆکی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان ئەوەشی خستووەتەڕوو، سووریا لە پێنجەمین ساڵی شەڕ دایە و قەیرانەکانی لە قووڵتر بوونەوە دان و هەتا ئێستە زیاتر لە 220 هەزار کەس لەو وڵاتە کوژراون. 

ئەو لێپرسراوە ئاشکراشی کردووە هەتا ئێستث نزیک بە نیوەی حەشیمەتی ئەو وڵاتە ئاوارە بوون و خەڵکی ئەو وڵاتە ئێستثش لەژێر رهێڵەی تۆپ و خومپارە دان و هیچ مافێکیان نییە. 

بان کی مۆن بە هەواڵدەریی رویتەرزی گوتووە، میرات و ئاسەوارە فەرهەنگییەکانی سووریا لەناو چوون و بەم نزیکانەش بە یەکجاری وڵاتی سووریا دەڕووخێ و حکوومەتەکەی لەناو دەچێت. 

ماوەیەک لەمەوبەر لە جنێڤی سویس کۆبوونەوەیەک بۆ دۆخی سووریا پێکهات و بڕیارنامەیەکیش تێیدا پەسەند کرا کە دواتر هەر دوو وڵاتی چین و رووسیا ڤێتویان کردەوە. 

لە ماوەی چەند مانگی رابردوودا نوێنەری رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لەگەڵ بەشار ئەسەد چاوپێکەوتنی کردبوو کە دواتر شارەزایانی سیاسی ئەو دانیشتنەیان بە بێ ئەنجام لەقەڵەم دا.</sup>

^2/7/2015

<sup>سەرۆكوەزیرانی عێراق پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لەگەڵ  ئەحمەد داودئۆغڵو، سەرۆكوەزیرانی كاربەڕێكەر توركیا ئەنجامدەدات.

نووسینگەی سەرۆكوەزیرانی عێراق بڵاویكردەوە، كە رۆژی پێنجشەممە 2ی تەمموزی 2015، حەیدەر عەبادی سەرۆكوەزیرانی عێراق، پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لەگەڵ ئەحمەد داودئۆغڵو، كە بڕیارە بەم نزیكانە بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ رابسپێردرێت، ئەنجامداوە.

عەبادی و داودئۆغڵو باسی پەیوەندییە دووقۆڵییەكانی نێوان هەردوو وڵات و پرسە ئەمنییەكان و سەركەوتنی هێزە ئەمنییەكانی عێراق بەسەر چەكدارانی داعشدا كردووە. سەرۆكوەزیرانی عێراق جگە لە پیرۆزباییكردن لە داودئۆغڵو بەبۆنەی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانییەوە، هیوای سەركەوتنی بۆ داودئۆغڵو خواستووە لە پێكهێنانی حكومەتی نوێی توركیادا.

عەبادی ئاماژەی بە پاراستنی سنووری نێوان هەردوو وڵات و داوای رێگەگرتنی لە پەڕینەوەی چەكدارانی داعش لە داودئۆغڵو كردووە و رایگەیاندووە " كردەوەكانی داعش لە سووریا لە برەودان، بە ناكۆییە تائیفییەكان كاردانەوەی خراپی لە سەر عێراق و توركیا كۆی ناوچەكە دەبێت و، هێزە عێراقییەكان سوورن لەسەر سەركەوتن و ئازادكردنی رومادی و موسڵ و تەواوی عێراق".

بەپێی بەیاننامەكە، ئەحمەد داودئۆغڵو سوپاسی عەبادی كردووە، هاوكات ئاماژەی بە ئامادەیی وڵاتەکەی بۆ هاریكاریكردنی عێراق لە سەرجەم بوارەكان كردووە، بەتایبەتی لە دژایەتی داعش لە بواری ئەمنی و ئاڵوگۆڕی زانیاری هەواڵگری. هەروەها ئاماژەی بەوەش داوە كە دوای پێكهێنانی حكومەت سەردانی عێراق دەكات بۆ پتەوكردنی پەیوەندی نێوان هەردوو وڵات.</sup>

^{بەپێی بەیاننامەكە، ئەحمەد داودئۆغڵو سوپاسی عەبادی كردووە، هاوكات ئاماژەی بە ئامادەیی وڵاتەکەی بۆ هاریكاریكردنی عێراق لە سەرجەم بوارەكان كردووە، بەتایبەتی لە دژایەتی داعش لە بواری ئەمنی و ئاڵوگۆڕی زانیاری هەواڵگری. هەروەها ئاماژەی بەوەش داوە كە دوای پێكهێنانی حكومەت سەردانی عێراق دەكات بۆ پتەوكردنی پەیوەندی نێوان هەردوو وڵات.}

^2/7/2015

^{ھاوكات لەگەڵ بەردەوامیی گفتوگۆ ئەتۆمییەكانی نێوان ئێران و وڵاتانی پينج كۆ یەك لە ڤیەننا ئەمڕۆ پێنجشەممە “یوكیا ئامانۆ” بەڕێوەبەری ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆمی گەیشتە تاران.}

 ^{ئامانۆ لە یەكەم دانیشتنیدا لەگەڵ “عەلی شەمخانی” بەرپرسی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نەتەوەیی ئێران كۆبووەوە.}

^{بڕیارە ئەمڕۆش لەگەڵ حەسەن رۆحانی سەركۆماری ئێران كۆ ببێتەوە.}

^{ئەمڕۆ رۆژنامەی واشنتۆن پۆست نووسیویەتی كە وڵاتانی پێنج كۆ یەك دەیانەوێ رۆڵی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆمی بەھێزتر بكەن، بۆ ئەوەی رێكاری چاودێری كردن و پشكنینی ناوەندە ئەتۆمییەكانی ئێران تاوتوێ بكات.}

^{پێش چوونی ئامانۆ بۆ تاران عەلی خامنەیی رێبەری كۆماری ئیسلامیی ئێران پشكنینی ناوەندە ئەتۆمییەكانی ئێرانی بەھێلی سوور دانابوو.}

^{لەگەڵ ئەوەش بەرلە گەیشتنی بەڕێوەبەری ئاژانسی وزەی ئەتۆمی بۆ ئێران نوێنەرانی فەرەنسا و ئەمەریكا مەرجی رێكکەوتنیان بە دەستراگەیشتن بەو شوێنانە دانابوو كە ئەوان داوای دەكەن.}

^{ھەربۆیەش ھەندێك لێكۆڵەر و چاودێری سیاسی لە راپۆرتەكەی واشنتۆن پۆستدا بە سەردانەكەی ئەمڕۆی “ئامانۆ” بۆ تاران گەشبین نین، چونكە ئەو بۆ ئەركێك راسپێردراوە، كە لەلای دەسەڵاتدارانی ئێران ھێڵی سوورە.}

^{بڕیاربوو 30-ی حوزەیران دوا وادەی دانیشتنەكانی ئێران و وڵاتانی پێنج كۆیەك بێت، بەڵام ئەو وادەیە بۆ حەفتەیەك درێژ كرایەوە و ھەتا یەكشەممەی داھاتوو وڵاتانی رۆژئاوا لەگەڵ ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆمی دەبێ ئێران رازی بكەن، كە دەرگاكانی ناوەندی ئەتۆمی “فۆردۆ”، “ئەراك” و “نەتەنز” بەرەوڕووی چاودێراندا بكاتەوە، بۆ ئەوەی لە ڤییەن بتوانن بگەنە ئەنجام.}

2/7/2015

<sup>بەهۆی نەبوونی پێداویستی پزیشکی و کەمی چارەسەر، داعش بریندارە قورسەکانی بۆ چارەسەر دەگوازێتەوە سووریا و ئەندامێکی باڵای بزووتنەوەی ئەفسەرانی رزگاریخوازیش ئاماژە بەوەدەکات، داعش مەترسییەکی گەورەی لەکەمی پێداویستی پزیشکی هەیە و توانای چارەسەرکردنیشی نییە.

محەمەد بەعاج، ئەندامی ئەنجوومەنی باڵای  بزووتنەوەی ئەفسەرانی رزگاریخواز رایگەیاند:" بەهۆی نەبوونی ئامێری باشی پزیشکی و کەمبوونەوەی پێداویستییە پزیشکییەکان، بەتایبەتی کەمبوونەوەی چارەسەری پزیشکی لەنەخۆشخانەکانی شاری موسڵ، داعشی خستۆتە مەترسییەکی گەورەوەو هاوکات دانیشتوانی ئەو شارەش بەدەست کەمی خزمەتگوزاری پزیشکییەوە دەناڵێنن".

محەمەد بەعاج گوتیشی :" بەهۆی زۆری بریندارەکانی چەکدارانی داعش و وەرگرتنی چارەسەری لەوشارە، رۆژبە رۆژ پێداویستییە پزیشکییەکان لەموسڵ کەمدەبنەوە و هاوکات نەخۆشخانەکانیش کێشەی نەبوونی دەرمانیان هەیە و دانیشتوانی موسڵیش بەدەست کەمی چارەسەر دەناڵینن وداعشیش توانای دابینکردنی ئەو پێداویستیانەی نییە".

بەگوتەی بەعاج، داعش چەکدارە بریندارە قورسەکانی بۆ ناوچەکانی ژێر دەسەلاتی خۆی لە سووریا دەگوازێتەوە بۆ چارەسەرکردنیان ئەوەش لەبەر کەمی چارەسەر و نەبوونی خزمەتگوزاری تەندرووستی دەگەڕێتەوە لەموسڵ وداعش مەترسییەکی گەورەی رووبەرووبۆتەوە لەو رووەوە.</sup>

1/7/2015

^{وه‌زاره‌تی مافی مرۆڤ له‌ ڕاپۆرتی ساڵانه‌ی خۆیدا، كاریگه‌ری تیرۆر له‌سه‌ر مافی مرۆڤ بۆ ساڵی 2014 به‌ ژماره‌ ئاشكرا ده‌كات. هه‌روه‌ها ژماره‌ی هه‌موو ئه‌و ئاواره‌ و پاشماوانه‌ی شه‌ڕ، به‌ خاوه‌ن ناسنامه‌ و بێ ناسنامه‌كانیشه‌وه‌.}

^{له‌ ڕاپۆرته‌كه‌دا هاتووه‌، ژماره‌ی ئه‌و كه‌سانه‌ی له‌ماوه‌ ساڵی 2014دا له‌ عێراق جگه‌ له‌ (نه‌ینه‌وا، سه‌ڵاحه‌دین، ئه‌نبار و شاره‌كانی كوردستان)دا به‌هۆی شه‌ڕه‌كانی ناو عێرا و دواییش شه‌ڕی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له‌ عێراق و شام (داعش)ه‌وه‌ كوژراون، ژماره‌یان 4722كوژراون 1458 له‌وانه‌ خاوه‌ن ناسنامه‌ن و 1965 كه‌سیان بێ ناسنامه‌ن، هه‌روه‌ها 28575 كه‌س بریندارن.}

^{هه‌روه‌ها باس له‌ ژماره‌ی ڕاگه‌یاندكاره‌ كوژراوه‌كان كراوه‌، كه‌ له‌ماوه‌ی ساڵی ڕابردوودا 14 ڕاگه‌یاندكار كوژراون.}

^{له‌ ڕاپۆرته‌كه‌دا ژماره‌ی ونبووان له‌ 10-6-2014ه‌وه‌ تا ئێسته‌ 2801 كه‌سن.}

^{به‌پێی راپۆرتێكی وه‌زاره‌تی كۆچ و كۆچبه‌رانیش، ژماره‌ی ئه‌و خێزانانه‌ی له‌ماوه‌ ساڵی ڕابردوودا ئاواره‌بوون 493990خێزانن، كه‌ زۆربه‌یان خه‌ڵكی نه‌ینه‌وان.}

1/7/2015

^{مسوڵـمانێکی بەریتانیا، خۆی بۆ پۆستی پارێزگاری ـشاری لەندەنی پایتەختی بەریتانیا کادیددەکات و پێیوایە مسوڵمانێتی و ناسنامە بەریتانییەکەی هیچ دژبەرییەکان نییە.}

^{سەدیق خان، مسوڵمانێکی بەریتانیی بە رەگەز پاکستانییە و ئەندامی پارتی کرێکارانی بەریتانیایە، ئەو یەکێکە لە رکابەرەکانی بەدەستهێنانی پۆستی پارێزگاری لەندەن.}

^{سەدیق خان بە میدیاکانی راگەیاندووە، کە ئایینەکەی هیچ بەربەست نییە لە ژیانی سیاسی ئەودا و خۆی ”هیچ دژبەرییەک لە نێوان مسوڵمانێتی و بەریتایبوون نابینێت“.}

^{ئەو مسوڵمانە، کە یەکەم سموڵمان بوو چووە ئەنجوومەنی وەزیرانی بەریتانیا و لە کابینەی گۆردن بڕاون، سەرۆک وەزیرانی پـێشووتری بەریتانیا،}

^{وەزیری گواستنەوە بوو، رایگەیاندووە، کە ”لەندەن یەکێکە لە شارە گرنگە نائیسلامییەکانی جیهان و هەر هاووڵاتییەکی  بەریتانییاش دەتوانێ پۆستێکی باڵای ئەو شارە وەربگرێت“.}

1/7/2015