فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

هەڕەشەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ تۆپباران کردن و هێرشکردنە سەر هەرێمی کوردستان نیگەرانیەکی زۆری هێناوەتە ئاراوە لە هەرێمی کوردستان و لە ناو لایەنە سیاسیەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستانیشدا.

بابەشێخ حوسەینی، بەڕێوبەری گشتی سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران بۆ دەنگی ئەمەریکا دەڵێت: "ڕژێمی ئێران ڕژێمێکی مەترسیدارە و دەستێوەردانەکانی لە وڵاتانی ناوچەکە و لە هەرێمی کوردستانیشدا بە ڕوونی دیارن". دەشڵیت: ناکرێت دەستەوستان بین بەرامبەر ئەو هەڕەشانەی ڕژێمی ئێران دەیکات و پێویستیشە بە ڕژدی وەربگیرێن چونکە هیچ شتێک لەو دەسەڵاتەی ئێران بە دوور نازانرێت.
بابەشێخ حوسەینی دەڵێت دەکرێت ئاگادار کردنەوەی کۆمەڵگای نێونەتەوەیی بەتایبەتیش کە حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێستادا جێ دەستی دیارە و کۆمەڵگای نێونەتەوەییش گوێی لێ دەگرێت بکرێتە میکانیزمی سەرەکی بەرپەرچ دانەوەی ئەو هەڕەشانەی ڕژێمی ئێران.

بەڕێوبەری گشتی سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران ئاماژەش بەوە دەکات لە ئێستادا جۆرێک لە نزیک بوونەوە و کارکردن لە نێوان لایە سیاسییەکانی رۆژهەڵاتدا هەن تا پیکەوە دابنیشن و دیالۆگ بکەن و دەشڵیت لە ئێستادا وتووێژ لە ئارادان بەو هیوایەی ئەمانە ببنە ڕێگەخۆشکەر بۆ بەلانی کەم پێکهێنانی پلاتفۆرمێکی هاوبەش یان بەرەیەکی کوردستانی یان کۆمیتەیەکی هاوبەش.

6/7/2016

 

بڕیارە دوای جەژنی رەمەزان کۆبوونەوەی سەرکردایەتی هاوبەشی یەکێتی و گۆڕان ئەنجام بدرێت و پرسی کۆبوونەوەکەش وەلام دانەوەی دەستپێشخەری بارزانی دەبێت.
بەپێی هەواڵی راگەیاندنەکانی یەکێتی، یەکێتی و گۆڕان پرسی بانگێشت نامەکەی بارزانی تاوتوێ دەکەن کە ئاراستەی سەرجەم هێزولایەنە سیاسییەکانی کوردستانی کردووە، لەم بارەوە ڕزگار عەلی، ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بە دەزگا راگەیاندنەکانی یەکێتی راگەیاندووە، لەگەڵ گۆڕان باسی ئەوەمان نەکردووە لە کۆبوونەوەی داهاتووی بارزانی بەشداری دەکەین یان نا، بەڵام لەگەڵ گۆڕان رێککەوتنێکمان هەیە یەکێک لەخاڵەکانی ئەو رێککەوتنەش باس لەبڕیارەچارەنووسزازەکان دەکات و پێویستی بەبڕیاری هاوبەش هەیە.
گوتیشی: "لەسەر پرسی ریفراندۆم لەگەڵ گۆڕان گفتووگۆ دەکەن و دواتر وەڵامی خۆمان دەبێت".

6/7/2016

 

وەزارەتی دەرەوەی ئێران هەڵوێستی خۆی لەبارەی تەقینەوەکانی سعودیە ئاشکرا دەکات، کە یەکێکیان مزگەوتی پێغەمبەری ئیسلامی کردبووە ئامانج.

رۆژی دووشەممە 4ـی تەمموزی 2016، دوو تەقینەوە لە شارەکانی مەدینە و قەتیف لە سعودیە روویان دا و تەقینەوەکەی مەدینە، مزگەوتی پێغەمبەری ئیسلامی کردبووە ئامانج، کە بووە هۆی گیان لەدەستدانی چوار پۆلیس و برینداربوونی 15ـی دیکە.

بەهرام قاسمی، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران شەوی دووشەممە رایگەیاندووە، کە وڵاتەکەی ئیدانەی ئەو تەقینەوەیەی مەدینە و هەر کارێکی تیرۆریستی لە هەر شوێنێک، دەکات.

بەهرام قاسمی ئاماژەی بەوەش کردووە، کە تیرۆر هیچ سنوور و رەگەزێک ناناسێت و ”پێویستیی بە رووبەڕووبوونەوەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە“.

5/7/2016

 

 

100 دۆلاری ئەمریکی = 127.500 دینار

100 یۆرۆ = 142.500 دینار

100 پاوەند = 175.000 دینار

100 ھەزار تومەن =  36.750  دینار

100 لیرەی تورکی =  44,500 دینار

5/7/2016

 

هەر كە قسە دێتە سەر ئۆپەراسیۆنی كۆنترۆڵكردنەوەی مووسڵ، ئەو پرسیارە زەق دەبێتەوە ئایا رێ بە حەشدی شەعبی دەدرێت بەشداریی بكات؟

سەركردە سوننەكان بە توندی دژی ئەم بیرۆكەیەن، لە كاتێكدا بەرپرسانی شیعە جەخت لەسەر ئەوە دەكەنەوە كە میلیشیاكانی حەشدی شەعبی مافی ئەوەیان هەیە لە هەموو عێراقدا بەشداریی جەنگ بكەن.

شێخ موزاحیم ئەحمەد ئەلحویت، گوتەبێژی هێزە تایفییەكانی نەینەوا لەوبارەیەوە رایگەیاند "ئێمە دژی بەشداریی حەشدی شەعبین"، ئەلحویت دڵنیایە لەوەی 15,000 چەكدارەكەی هێزە سوننەكان دەتوانن بە یارمەتیی هێزەكانی دیكەی وەكوو "سوپای عێراق، پێشمەرگە و هاوپەیمانان" شارەكەی خۆیان رزگار بكەن.

هێشتا وادەی دوایین هێرش بۆ كۆنترۆڵكردنەوەی مووسڵ دیاری نەكراوە، بەڵام پێشتر ئەندامانی تاراوگەنشینی ئەنجوومەنی پارێزگای نەینەوا بە كۆی دەنگ بڕیاریان دابوو كە میلیشیا شیعەكان هیچ مافێكیان لە مووسڵ و جەنگی ئازادكردنی مووسڵدا نییە.

شێخ موزاحیم سەبارەت بە رۆڵی میلیشیا شیعەكانی حەشد لە بەشەكانی دیكەی عێراقدا ئەوەشی خستەڕوو كە "ئەوان لە ناوچەكانی دیكەی وەكوو روممادی و فەللوجە تاوانیان كردووە، بۆیە دەترسێین لەوەی لە مووسڵیش هەمان كار بكەن."

لە كاتی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەكانی ئازادكردنی فەللوجەدا سەرچاوەكانی هەواڵ ئاماژەیان بە دەستبەسەركردنی بەكۆمەڵ، ئەشكەنجە و كوشتنی هاووڵاتیانی مەدەنی دەكرد، هەر ئەمەش كۆمەڵگەی سوننە و بە تایبەتیش پارێزگاری ئەنبار و رێكخراوە نێودەوڵەتییەكانی ناوەوە و دەرەوەی عێراقی هێنایە دەنگ.

حەشدی شەعبی بە فەتوای ئایەتوڵڵا عەلی سیستانی لە كاتی هێرشەكانی داعش لە 2014 و نزیكبوونەوەیان لە بەغدا دامەزرا، لەو كاتەشەوە هێندە بەهێز بوونە كە حكومەتیش ئەستەمە بتوانێت رایانبگرێت.

د.دیلان ئۆدریسكڵ، توێژەر لە ئینستتیوتی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ لێكۆڵینەوە (ناسراو بە مێری) پێیوایە هەڕەشەكانی داعش و كاردانەوەی خێرای میلیشیا شیعەكان وایكردووە سەركردە عێراقییەكان بایەخێكی زۆر بە حەشد بدەن.

ئۆدریسكڵ بە (رووداو)ی راگەیاند "ئەمڕۆ داعش و مەسەلەی دەستگرتنی بەسەر مووسڵدا گەورەترین هەڕەشەیە لەسەر عێراق، هەر بۆیە ئەگەر بەشداری بە حەشد نەكرێت، مەشروعییەت و داهاتووی ئەم میلیشیایە وەكوو هێزێكی سەربازی رووبەڕووی هەڕەشە دەبێتەوە. راستە بەغدا پێویستی پێیانە، بەڵام ئەمە یارمەتیدەر نابێت، لەبەر ئەوەی حەشد لەم رێگەیەوە مەرجەكانی خۆیان دەسەپێنن، نەك ئەوەی مەرجەكانی حكومەت جێبەجێ بكەن."

بەبۆچوونی توێژەرەكەی (مێری)، بەشداریكردنی حەشد تەنانەت دەشێت خەڵكی ناوچەكە زیاتر هان بدات بۆ پاراستنی خۆیان پشتگیری لە داعش بكەن. لە كاتێكدا "هێنانی حەشد هەڕەشەیە بۆ پرۆسەی چەسپاندنی دادپەروەری و ئاشتەوایی لە مووسڵ. تۆڵەسەندنەوەكانی حەشد بە دۆكیۆمێنتكراون و ئەمەش دەشێت وابكات خەڵكی ناوچەكە لەگەڵ داعش بكەون، لەبەر ئەوەی ئەوان لە حەشد دەترسن و ئەمەش دەشێت ئەگەری پێكدادانی تایفی زیاتر بكات".

سەركردە شیعەكانی حكومەتی عێراق گوێیان لە هیچكام لەمانە نییە و لای ئەوان حەشد یەكەیەكی سەرەكییە لەو هێزانەی بەغدا بۆ رووبەڕووبوونەوەی داعش پێكیهێناون. یەك لەوان كەریم نووری، گوتەبێژی میلیشیا شیعەكانە كە پێیوایە "ئەوانەی داوای لادانی حەشد لە ئۆپەراسیۆنەكەی مووسڵ دەكەن ئامانجێكی سیاسییان هەیە". نووری پێداگری دەكات لەسەر ئەوەی ئەوان بەشداری لە ئۆپەراسیۆنەكەدا دەكەن و گوتی "داعش لە ئێمە دەترسێت، هەر بۆیە بەشداریی ئێمە گرنگە و بەبێ ئێمە ئازادكردنی ناوچەكانی دیكەی وەكو فەللوجە، شتێكی مەحاڵ بوو."

هەفتەی پێشوو حەیدەر عەبادی، سەرۆكوەزیرانی عێراق، لە وەڵامی وەزیری دەرەوەی سعودیە بەرگرییەكی توندی لە حەشد كرد و رایگەیاند كە سووكایەتی بە حەشد سووكایەتییە بە عێراق. بەڵام بەشێك لە مشتومڕەكان لەوێوە سەرچاوە دەگرن كە عەبادی و حكومەتی عێراق هیچ دەسەڵاتێكیان بەسەر حەشددا نییە.

ریناد مەنسوور، توێژەر لە ناوەندی (كارنیجی) بۆ توێژینەوە لە كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، رای وایە "عەبادی بۆ پشتگیری لە هێزە ئەمنی و سەربازییەكانی عێراق پێویستی بە حەشدە، بەڵام ناتوانێت دژایەتی حەشد بكات، لەبەر ئەوەی ئەمە بێدەسەڵاتیی عەبادی دەردەخات. هەر بۆیە ناتوانیت بڕیارەكانی خۆی بەسەر ژمارەیەكی زۆر لە گرووپەكانی ناو حەشددا بسەپێنێت". مەنسوور گوتیشی "حەشد وەكوو چەترێك وایە بۆ زۆر گرووپ، ئەمەش واتە هەموو گرووپە چاك و خراپەكان لە ژێر یەك چەتردا كار دەكەن. هەر ئەمەش وایكردووە حەشد لە گوتار و كرداردا یەكڕەنگ نەبێت."

بە گوتەی برێت مەكگورك، نوێنەری تایبەتی ئەمریكا لە هاوپەیمانێتیی دژی داعش، تەنیا 15 بۆ 20%ی گرووپەكانی حەشد لە ژێر دەسەڵاتی حكومەتدا نین و ئەوانی دیكە لەلایەن حكومەتەوە چاودێریی دەكرێن.

عەبدولقادر شەهیر، ژەنەراڵی خانەنشین و شرۆڤەكاری سەربازی پێیوایە سوپای عێراق خۆی توانای ئەوەی هەیە جەنگی مووسڵ بكات. شەهیر بە (رووداو)ی راگەیاند "ئەگەر هەموو هێزەكانی سوپای عێراق لە گرتنەوەی مووسڵدا بەشدار بن، ئەوە پێویست بە بەشداریی حەشد ناكات. سوپای عێراق لە رەوشێكی باشدایە، بەتایبەتیش دوای سەركەوتنەكەی فەللوجە. بۆیەش پێموایە ئەوان دەتوانن پێشەنگی ئۆپەراسیۆنی مووسڵ بن."

حكومەتی عێراق سوورە لەسەر ئەوەی بەشداری بە میلیشیا شیعەكانی حەشدی شەعبی بكات، هەر ئەمەش شێخ موزاحیمی گەیاندووەتە ئەو قەناعەتەی دەبێت واقیعبینانەتر سەیری مەسەلەكە بكرێت.

بە گوتەی شێخ موزاحیم "دەبێ رێككەوتنێكی سیاسی لە نێوان بەغدا و هەولێردا هەبێت. ئەگەر بڕیار بێت میلیشیا شیعەكان لە ئۆپەراسیۆنەكەدا بەشدار بن، ئەوە دەبێت بە رەزامەندیی بەغدا، حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئەنجوومەنی پارێزگای مووسڵ و حەشدی عەشایرەكان بێت".

5/7/2016

 

پەرلەمانتارێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ئاماژە بەوە دەکات، حکوومەتی عێراق ئامادە نییە قەرزی نێودەوڵەتی و بودجەی هەرێمی کوردستان بدات، چونکە سەرۆک وەزیرانی عێراق لەژێر گوشاری مالیکی دایە.

حاکم سەرحان سلێڤانەی، ئەندامی لێژنەی دارایی لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بە (باسنیوز)ی راگەیاند: دەربارەی پارەی بانکی نێودەوڵەتی و پارەی هاوکاری لە نەتەوەیەکگرتووەکان و سندوقی نێودەوڵەتی و بانکی نێودەوڵەتی بۆ عێراق، دەرکەوتووە عێراق نیازی خراپە و پارەی و پشکی هەرێمی کوردستان نادات، بە دەلیلی ئەوەی بۆ دووساڵە میزانیەی عێراق بودجەی عێراق پەسەند دەکرێت، ئەندامانی پەرلەمانی عێراق، بە شیعە و سوننە و ئۆپۆزسیۆنەوە دەنگ دەدەن بۆ ئەوەی بودجەی هەرێمی کوردستان بدرێت، بەڵام حکوومەتی عێراق ئامادەیی ئەوەی تێدانییە ئەو بڕیارە جێبەجێ بکات، گوتی: "یاسایی بودجەی 2015 و 2016 پەسەند کراوە کە لەو پەسەندکردنە پشگی هەرێمی کوردستانی تێدایە کەچی حکوومەتی عێراق ئامادە نییە هیچ پارەیەک بداتە هەرێمی کوردستان، بۆیە پرسیاری جددی ئەوەیە کە ئایا حکوومەتی عێراق دەتوانێت پشکی پارە لەقەرزی نێودەوڵەتی بداتە بە کوردستان؟".
گوتیشی: "دەوڵەتی یاسا لۆبی لەسەر حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرانی عێراق، داناوە بۆ ئەوەی بەهیچ شێوەیەک مامەڵە لەگەڵ هەرێمی کوردستان نەکات و فشار دروست دەکەن بۆ هەڵوەشاندنەوەی حکوومەت".

4/7/2016

 

 

نرخی زێڕ و دراوەکان بۆ ئەمڕۆ  دووشەممە 4ـی تەمموزی 2016 بەمشێوەیەیە:

100 دۆلاری ئەمریکی = 127.150 دینار

100 یۆرۆ = 143.650 دینار

100 پاوەند = 175.400 دینار

100 ھەزار تومەن =  35.650  دینار

100 لیرەی تورکی =  42,600 دینار


نرخی زێڕ


یەک مسقال زێڕی عەیار 18= 210,000 دینار

یەک مسقال زێڕی عەیار 21= 245,000 دینار

یەک مسقال زێڕی عەیار 24= 278,000 دینار

4/7/2016

 

كۆمپانیای ستاتیستا بۆ ئامارەكان رایگەیاند، لە ساڵی 2003 تاوەكو ئێستا زیاتر لە 180 هەزار كەس لە عێراق كوژراون.

كۆمپانیای ستاتیستا كە تایبەتە بە توێژینەوە و ئامارەكان، لە نوێترین راپۆرتیدا رایگەیاند "لە ساڵی 2003 تاوەكو ئێستا لە ئەنجامی كردەوە تووندوتیژیەكان زیاتر لە 180 هەزار كەس لە عێراق كوژراون، دوای دەركەوتنی رێكخراوی داعشیش لە ساڵی 2014 و كۆنترۆڵكردنی ژمارەیەك شار و شارۆچكەی عێراق، زیاتر لە 20 هەزار كەس كوژراون."

بەپێی راپۆڕتەكەی كۆمپانیای ستاتیستا "تەنها لە ساڵی 2015 لە ئەنجامی كردەوە تووندوتیژییەكان 17 هەزار عێراقی كوژراون، بەمەش كۆی گشتی ژمارەی كوژراوان لە 180 هەزار كوژراو تێدەپەڕێت".

دوایین كردەوەی خوێناوی بەغدا بەرەبەیانی رۆژی یەكەشممە 3-7-2016 لە گەڕەكی كەرامەی بەغدا روویدا، ئەویش تەقینەوەی ئۆتۆمبێلێكی بۆمبڕێژكراو بوو، بەهۆیەوە زیاتر لە 200 كەس كوژران، نزیكەی 200 كەسی دیكەش برینداربوون.

4/7/2016

 

ئەندامێكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق رەخنەی توند لە ئێران دەگرێ‌ لەسەر ئەو هەڕەشانەی لەزاری ژەنەراڵێكی پایە بڵندی ئەو وڵاتەوە لە هەرێمی كوردستان كرا و دەڵێت هەر هەڕەشەیەك لە هەرێمی كوردستان، هەڕەشەیە بۆ بەغدا و هەموو عێراق". پەرلەمانتارێكی فراكسیۆنی سەوزیش لە پەرلەمانی كوردستان دەڵێت "رێگە بە ئێران نادەین و لێیان قبووڵ ناكەین".

كۆماری ئیسلامیی ئێران هەڕەشەی تەختكردنی كوردستان دەكات، هەڕەشەكەش لەلایەن كەسێكی باڵای سوپای پاسدارانی ئێرانەوە بووە. ئەوەش دوای شەڕ و پێكدادانی نێوان پێشمەرگەكانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران و سوپای پاسداران لە نزیك شاری شنۆی رۆژهەڵاتی كوردستان.

سەردار سەلامی، جێگری فەرماندەی گشتیی سوپای پاسدارانی ئێران پێشمەرگەكانی حدكای بە "ئەشرار" ناو برد، كاتێك لە نوێژی هەینی لە تاران گوتارێكی پێشكەش كرد.

سەلامی جگە لە هێرشكردنە سەر پێشمەرگەكانی حدكا، هەڕەشەیەكی توندی لە هەرێمی كوردستان كرد و ئاماژەی بۆ ئەگەری لەشكركێشیی وڵاتەكەی كرد بۆ سەر "باكووری عێراق".

هەرێمی كوردستان زیاتر لە 800 كیلۆمەتر سنووری هاوبەشی هەیە لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێران و سێ‌ دەروازەی نێودەوڵەتیش لە نێوان هەردوولادا هەن.

نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران هۆشداری دەدات كە ئێران دەست ناپارێزێ و بە (رووداو)ی گوت "لە مەرزەكان ئەو هێزانە (پێشمەرگەكانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران-حدكا) ناتوانن هاتوچۆ بكەن، بەبێ رەزامەندیی لایەنێك. دیارە چاوپۆشی هەیە لەوە".

نازم دەباغ هۆشداریی توندی دا كە "ئەگەر رێگری لەو هێزانە نەكرێ، دۆخەكە خراپتر دەبێ، چونكە ئێران تاوەكو ئێستا رەچاوی زۆر شتی كردووە".
سەردار حوسێن سەلامی وەك نازم دەباغ باسی دەكات، لە ئێران "پلە و پێگەیەكی زۆر گرنگی هەیە. بۆیە سەلامی كە قسە دەكات بە حیسابە".

سەرداری كە بە جلی سەربازییەوە لە بەردەم هەزاران نوێژخوێن لە تاران وەستابوو، گوتی "هۆشداریی توند دەدەمە رژێمە بە كرێگیراوەكانی ناوچەكە و بەرپرسانی باكووری عێراق، كە بەڵێن دەدەن دەبێ‌ پابەند بن بە بەڵێنەكانیانەوە، هەر شوێنێك ببێتە سەرچاوەی هەڕەشە بۆ سەر ئێران، بەبێ هیچ لەبەرچاوگرتنێك ئەو شوێنە وێران دەكەین".

حكومەتی هەرێمی كوردستان وەك هەڵوێست وەرگرتنێك لەو هەڕەشانە، رۆژی 2/7/2016 لە رێگەی دەركردنی بەیاننامەیەكەوە وەڵامی سەلامیی دایەوە و رایگەیاند "ئێمە بە توندی ئەو هەڕەشە نابەجێیەی سەردار سەلامی رەتدەكەینەوە و بە هەڵوێستێكی نەگونجاوی دەبینین لەگەڵ پەیوەندی لەمێژینە و دۆستانەی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران. بەتایبەتیش كە لەو ماوەیەدا گفتوگۆی پڕ لە تێگەیشتن و دۆستانە هەبوون لەنێوان هەردوولادا، بەڵام ئەو هەڕەشەیە بە تەواوی پێچەوانەی سروشتی ئەو گفتوگۆیانە بووە كە لەنێوان هەردوولاماندا هەبووە و بە هیچ شێوەیەك ئەو هەڕەشانە خزمەتی پەیوەندییەكانمان ناكەن و نابێ بەهیچ شێوەیەك ئەو زمانە بەرامبەر هەرێمی كوردستان بەكاربهێنرێت".

مەحموود عوسمان، ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق و كۆنە دانوستاندنكاری كورد لەگەڵ ئێران پێیوایە "پێشمەرگەكانی رۆژهەڵات مافی خۆیانە بەرگری بكەن، تاوەكو ئێستا لە دەستووری ئێراندا وشەیەك نییە بەناوی كوردستان"، بەڵام ئەوەی ئێستا ئێران دەیكات لە هەڕەشە و تۆپبارانكردنی باشووری كوردستان وەك مەحموود عوسمان دەڵێت "چالاكییەكانی پێشمەرگەكانی حەدكا دەكاتە بیانوو، چونكە لە ئەسڵدا ئێران دژی باشووری كوردستانە و نایەوێ كیانی خۆی هەبێ".

هەرچەندە حكومەتی عێراق تاوەكو ئێستا بەفەرمی هیچ هەڵوێستێكی بەرامبەر هەڕەشەكانی ئێران بۆ سەر باشووری كوردستان دەرنەبڕیوە، بەڵام سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق دەڵێ پێویستە وەزارەتی دەرەوەی عێراق روونكردنەوە لەو بارەیەوە بدات.

حەسەن شویدەر، سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە لە پەرلەمانی عێراق بە (رووداو)ی راگەیاند "عێراق دەوڵەتێكە سیادەی خۆی هەیە و هەرێمی كوردستان بەشێكە لەعێراق، بۆیە قبووڵ ناكەین هیچ هەڕەشەیەك لە هەرێمی كوردستان بكرێ"

شویدەر هەروەها گوتی "بەشێوەیەكی فەرمی داوا لە وەزارەتی دەرەوەی عێراق دەكەم كە هەڕەشەكەی ئێران بۆ سەر هەرێمی كوردستان روونبكرێتەوە، چونكە هەر هەڕەشەیەك بۆ سەر هەرێمی كوردستان، هەڕەشەیە بۆ بەغدا و تەواوی عێراق". بەڵام وەك خۆی دەڵێ "ناكرێ سنوورەكان بەكاربێت بۆ ناسەقامگیركردنی دەوڵەتانی دەوروبەر".

پێناچێ هەوڵەكەی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق لەگەڵ وەزارەتی دەرەوەی عێراق ئەنجامێكی ئەوتۆی هەبێ، چونكە ئیبراهیم جەعفەری، وەزیری دەرەوەی عێراق شیعەیە و هاوپەیمان و دۆستێكی هەرە نزیكی ئێرانە.

سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و رەوەندی كوردستانی لە پەرلەمانی كوردستانیش رەخنە لە هەڕەشەكانی كۆماری ئیسلامیی ئێران دەگرێ، بەڵام وەك ئەو گوتی "لەبەر پەككەوتنی پەرلەمان ناتوانن هیچ هەنگاوێك بهاوێژن".

زانا عەبدولڕەحمان، سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی كوردستان كە یەكێتییە، بە (رووداو)ی گوت "ئەگەر هەوڵیش بدەین ئەوا لەبەر كارانەكردنەوەی پەرلەمان لێژنەكە نیساب تەواو ناكات، هەروەها بۆمان نییە راستەوخۆ پەیوەندی بە كۆنسوڵەكانەوە بكەین، بەڵكو دەبێ لە رێگەی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوە بێ".

زانا عەبدولڕەحمان هەڕەشەكانی ئێران بۆ سەر باشووری كوردستان بە "ناواقعی" دەزانێ و دەڵێت "رێگە بەوە نادرێ ئێران هێزی خۆی بهێنێتە نێو قووڵایی كوردستان بۆ ئەوەی لە هێزێكی ئۆپۆزیسیۆن بدات، ئەمە لە كەس قبووڵ ناكرێ، چونكە ئەوكات توركیاش بە بیانووی پەكەكە هێزێك دێنێت و لە پەكەكە دەدات".

زانا عەبدولڕەحمان بە دووری زانی عێراق بەرامبەر ئێران هەڵوێستی هەبێ و گوتی "عێراق هیچ رۆڵێك نابینێ، خۆی ناكاتە ساحێبی ئەم كێشەیە، بەڵام بۆ هەندێ شتی دیكە خۆیان دەكەنە ساحێب، لەرابردوودا داوامان لە عێراق كردووە، بەڵام وەڵامی نەبووە".

4/7/2016

 

دۆسییه‌ ئابرووچوونه‌كه‌ى ئێران له‌باره‌ى مووچه‌ى به‌رپرسه‌ باڵاكانه‌وه‌ فراوانتر ده‌بێت و 300 به‌رپرسی دیكه‌ش ده‌گرێته‌وه‌، هاوكات رابه‌رى باڵاى ئه‌و وڵاته‌ له‌سه‌ر داواى ئیسحاق جیهانگیرى، یاریده‌ده‌رى یه‌كه‌مى سه‌رۆكى ئێران، فه‌رمانی كردووه‌ به‌ لێكۆڵینه‌وه‌كردن له‌ "گه‌نده‌ڵه‌كان".

كه‌رتى بانكه‌كان یه‌كه‌م قوربانى پرۆسه‌ى لێكۆڵینه‌وه‌كه‌ بوون، سه‌رچاوه‌ باوه‌ڕپێكراوه‌كانى رۆژنامه‌ى "ئیعتیماد" كه‌ نزیكه‌ له‌ حكوومه‌ت، جه‌خت ده‌كه‌نه‌وه‌، 10 له‌ سه‌رۆك ده‌زگا ئابوورییه‌كان و بانكه‌كان له‌ پۆسته‌كانیان دوورخرانه‌وه‌ و تیایشیاندایه‌ تائێستا دوور نه‌خراوه‌ته‌وه‌ و چاوه‌ڕێی دوورخستنه‌وه‌یه‌، ئاماژه‌ به‌وه‌ش ده‌ده‌ن، كه‌ "تسۆنامى دوورخستنه‌وه‌كان" 307 به‌رپرسی باڵاى دیكه‌ ده‌گرێته‌وه‌.

ئاژانسه‌ میدیاییه‌كانى ئێران باس له‌وه‌ش ده‌كه‌ن، كه‌ حه‌سن رۆحانى، سه‌رۆكى ئێران، دوێنێ ره‌زامه‌ندى نیشانداوه‌ له‌سه‌ر ده‌ست له‌كار كێشانه‌وه‌ى سه‌فده‌ر حوسه‌ینی، سه‌رۆكى "سندووقى په‌ره‌پێدانى نیشتمانیى"، ئه‌وه‌ش دواى ئه‌وه‌ى سه‌لمێندرا له‌ دۆسیه‌ی مووچه‌ى به‌رپرسه‌ باڵاكان، تێوه‌گلاوه‌.

به‌پێی راپۆرته‌ میدیاییه‌كان، ئه‌ندامانى ده‌سته‌ى سه‌رۆكایه‌تى "سندووقى په‌ره‌پێدانى نیشتمانیی"، كه‌ هه‌ریه‌ك له‌ مه‌سعوود مه‌زینی، محه‌مه‌د قاسم حوسه‌ینی، محه‌مه‌د سه‌عید نوورى، و محه‌مه‌د ره‌زا شوجاعی، ده‌گرێته‌وه‌، ناچار كراون پۆسته‌كانیان جێ بهێڵن.

حكوومه‌ته‌كه‌ى رۆحانى له‌ هه‌وڵدایه‌ بۆ ئه‌وه‌ى له‌و قه‌یرانه‌ به‌ كه‌مترین زیان بچێته‌ ده‌ره‌وه‌، له‌كاتێكدا رووبه‌ڕووى توندترین ره‌خنه‌ بووه‌ته‌وه‌ به‌هۆى شكستهێنانی له‌ هه‌نگاوه‌ خێراكان بۆ دانانى سنوورێك بۆ گه‌نده‌ڵى.

3/7/2016

 

گۆڕانکارییەک لە ڤێرژنە نوێیەکەی ئینستگارامدا کراوە، بەمەش چەندین کەس دەستخۆشی لە کۆمپانیاکە کردووە.

ئەمڕۆ یەکشەممە 3/7/2016، ماڵپەڕە تەکنۆلۆژییە جیھانییەکان بڵاویان کردووەتەوە، کە ئێستا ڤێرژنێکی نوێ بۆ بەکارھێنەرانی تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئینستاگرام بەردەستە.

لەم ڤێرژنە نوێیەدا، دوگمەی وەرگێڕان بۆ بەکارھێنەرانی ئینستاگرام بەردەست کراوە، کە دەتوانی ئەگەر نووسینێکی ئەو تۆڕە کۆمەڵایەتیی تێنەگەیشتیت، (See translation) لێ بدەیت و بزانی مانای چییە.

ئێستا ڤێرژنە نوێیەکەی ئینستاگرام، لە سەرانسەری جیھاندا، بۆ بەکارھێنەرانی سیستەمەکانی ئەندرۆید و IOS بەردەستە، دوای ئەم گۆڕانکارییە گرنگەش، چەندین کەس دەستخۆشی لە بەرپرسانی ئینستاگرام کرد، ئێستاش کۆمپانیای فەیسووک خاوەنی ئینستاگرامە.

3/7/2016

 

 

سوپای پاسدارانی ئێران هێرش دەكاتە سەر گوندێكی رۆژهەڵاتی كوردستان و لەژێر لێدان و هەڕەشە و تۆقاندن گوندەكە بە خەڵكەكە چۆڵ دەكات.

شادیە رەسوڵ، پەیامنێری تۆڕی میدیایی رووداو لە سلێمانی، لەبارەی چوونی سوپای پاسداران بۆ نێو گوندی گوێزڵێ لە رۆژهەڵاتی كوردستان و چۆڵكردنی گوندەکە رایگەیاند، گوندی گوێزڵێ دەکەوێتە سەردەشت و بە ئالانی سەردەشت بەنێوبانگە، بەدووری چەند کیلۆمەترێک دەکەوێتە سەر سنووری باشووری کوردستان و لە خاڵە سەربازییەکانی سوپای پاسداران نزیكە.

بەگوتەی خەڵکی گوندەکە کێشەی ئەوان بەهۆی ئەو شەڕ و پێکدادانە نەبووە، کە لەنێوان سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامیی ئێران و هێزەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران- حدكا روویداوە، بەڵکو هەندێک لە دانیشتووانی گوندەکە بە کاری کۆڵبەرییەوە سەرقاڵن، واتە جیا لە کاری کشتوکاڵی، لە سنووری نێوان باشوور و رۆژهەڵاتی کوردستان کاری کۆڵبەری دەکەن.

دانیشتووانی گوندەکە دەڵێن، ئەوان ساڵانە رووبەڕووی کێشە دەبنەوە، بەو پێیەی لەلایەن سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامیی ئێرانەوە رێگریان لێدەکرێت و گێچەڵی زۆریان پێدەگیرێت.

كێشەكە چۆن دروستبوو؟

رۆژی چوارشەممەی رابردوو 29-6-2016، دوو برا (لەتیف ساڵح و رەئوف ساڵح) لەكاتی گواستنەوەی كۆڵێك كوژران. سەرەتا پلەدارێكی پۆلیسی ئێران تەقەی لە یەكێكیان كردووە و كوشتوویەتی، براكەی دیكەش دەستبەجێ تۆڵەی كردووەتەوە و پلەدارەكەی كوشتووە، بەڵام سەربازەكان برای دووەمیشان كوشتووە. ئەوان بە بەشداری خەڵكێكی زۆری ناوچەی ئالان نێژران، وەك ناڕەزایەتی دەربڕین بەرامبەر هێزی حكومەت و پۆلیس كە كوشتنی ئەو برایانە ناڕەوا بووە.

ئەم رووداوە بووەتە هۆی ئەوەی سوپای پاسداران هێرش بكاتە سەر گوندی گوێزڵێ و ئاگر لە چەند شوێنێك بەربدات. پەیامنێری رووداو دەڵێت سوپای پاسداران چوونەتە نێو گوندەکەوە و دانیشتووانی گوندەکەیان دەرکردووە، بەگوتەی خەڵکی گوندەکەش چەند کەسێکی بەساڵاچوو لەنێو گوندەکە ماون و، ئەوان خوازیاری ئەوە نین گوندەکەیان چۆڵ بکەن، هاوکات لەوە نیگەرانن، گەنم و پووش و پاوانی گوندەكەیان بەبەر چاویانەوە سووتێنراوە".

خەڵکی گوندەکە چاوەڕێی ئەوە دەکەن، یان بۆ گوندەکەیان بگەڕێنەوە، ئەویش دوای رۆیشتنی سوپای پاسداران، یان چارەنووسیان لە شوێنێکی دیکە دیاریبکرێت، چونکە ئێستا هەندێکیان روویان لە گوندەکانی دەوروبەی گوێزڵێ کردووە و هەندێکی دیکەش روویان لە شاخەکان کردووە.

3/7/2016

logoi hkumati harem

 

دەقی راگەیێندراوەکەی حکومەتی هەرێمی کوردستان

سەردار حوسێن سەلامی، جێگری فەرماندەی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامیی ئێران، دوێنێ لە وتاری نوێژی هەینیدا لە شاری تارانی پایتەختی ئێران، هەڕەشەی وێرانكردنی هەرێمی كوردستانی لە حكومەت و خەڵكی هەرێمی كوردستان كرد.

ئێمە بە توندی ئەو هەڕەشە نابەجێیەی سەردار سەلامی ڕەتدەكەینەوە و بە هەڵوێستێكی نەگونجاوی دەبینین لەگەڵ پەیوەندیی لەمێژینە و دۆستانەی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران. بەتایبەتیش كە لەو ماوەیەدا گفتوگۆی پڕ لە تێگەیشتن و دۆستانە هەبوون لەنێوان هەردوولادا، بەڵام ئەو هەڕەشەیە بە تەواوی پێچەوانەی سروشتی ئەو گفتوگۆیانە بووە كە لەنێوان هەردوولاماندا هەبووە و بە هیچ شێوەیەك ئەو هەڕەشانە خزمەتی پەیوەندییەكانمان ناكەن و نابێ بە هیچ شێوەیەك ئەو زمانە بەرامبەر هەرێمی كوردستان بەكار بهێندرێت.

ئێمە وەك حكومەتی هەرێمی كوردستان بە گرنگییەوە لە پەیوەندییەكانمان لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێران دەڕوانین و لە هەوڵداین بۆ پێشكەوتنی بەردەوام و زیاتری ئەو پەیوەندییانە لە هەموو بوارەكاندا، لەبەر ئەوەش ئەو هەڕەشانە زۆر نەگونجاون لەگەڵ ئەو ئاراستەیەدا .

حكومەتی هەرێمی كوردستان لە ڕوانگەی پاراستنی پەیوەندی و گەشەپێدانی هاوكاریی دۆستانە و جێبەجێكردنی یاسا نێودەوڵەتییەكان و بنەمای دراوسێیەتیی باش و دۆستایەتی و هاوكاریی هەمیشەیی، بەردەوام ویستوویەتی هۆكاری سەقامگیری و ئاشتییەكی ڕاستەقینە بێت لەپێناو بەرژەوەندیی گەلانی ئێران و حكومەتی هەرێمی كوردستان و ناوچەكەدا، هەربۆیەش نەمانویستووە و نامانەوێت خاكی هەرێمی كوردستان ببێتە سەرچاوەی هێرشكردنە ناو خاكی ئێران و هیچ دەوڵەتێكی دراوسێی هەرێمی كوردستان.

حكوومەتی هەرێمی كوردستان

2-7-2016

ilam 626016007

 

ئیلام تاوەکو ئێستا بەگەورەترین سەرچاوەی نەوت و گاز لە رۆژهەڵاتی کوردستان دادەنرێت. بەڵام ئیلامییەکان دەڵێن، ئەمە خێر و بەرەکەتێکی بۆ ئەوان نییە.

بەرپرسانی ئیلامی دەڵێن: "لەو پارێزگایەدا زیاتر لە 40 هەزار کەس بێکار هەیە. هەروەها زیاتر لە 6 هەزار خوێندکار کە لە سەرووبەندی تەواوکردنی خوێندندان، کە ئەوانیش دوای خوێندن هەموویان کاریان دەوێت. بەڵام دەرفەتێک بۆ دامەزرانی ئەو خەڵکە بێکارە نییە".

سەلام ئەمینی، نوێنەری ئیلام، دەڵێت: "بۆ ئەوەی نیگەرانی خەڵک بڕەوێتەوە و هیوایەک بۆ رەخسانی دەرفەتی کار هەبێت، لە هەوڵ داین لە بەشەکانی نەوت و گاز، پیشەسازی، کانگاکان و کشتوکاڵ دەرفەتی کار بڕەخسێنین".

گرنگترین بەشێک کە دەتوانێ زیاترین دەرفەتی کار بڕەخسێنێت، بوارەکانی نەوت و گازە. کە هەم بەشێوەی راستەوخۆ و هەمیش ناڕاستەوخۆ دەتوانێت کەلێنێکی گەورە لە ئابووری ئیلامدا پڕ بکاتەوە.

بەڵام ئەمە لەگەڵ کێشە و گرفتی زۆر بەرەوڕوویە. ئیلامییەکان دەڵێن: "لە پاڵاوگەکانی ئەو پارێزگایەدا لەجێی خەڵکی خۆجێی خەڵک لە شوێنی دیکەوە دێنن و دایاندەمەزرێنن".

سەلام ئەمینی دەڵێت: "پاشکەوتی نەوت و گازی رۆژئاوای ئێران لە بن پێی ئێمە دایە، بەڵام کەسانێک بەڕێوەیان دەبەن کە هیچ رۆڵێکیان لە گەشەسەندنی ئیلام دا نییە". ئەو رەخنەی لەوەش گرتووە کە بۆچی نەوت و گازی ئیلام لە کرماشانەوە بەڕێوە دەبرێت.

نوێنەری ئیلام دەڵێت: "بە سەرنجدان بەوەی کە سەرچاوەی زۆری گاز لە پارێزگای ئیلامدا هەیە، دەتوانرێ لە هەموو شارەکانی ئەم پارێزگایەدا کارگەی پترۆکیمیایی بکرێتەوە، بۆیە دەبێت گرنگی بە هەموو شارەکانی ئیلام بدرێت".

2.5% -ی پاشکەوتی هەموو گازی جیهان لە ئیلامدا هەڵکەوتووە. بە واتایەکی دیکەش 11% -ی نەوت و گازی ئێران لە پارێزگای ئیلام دایە.

بەڵام لە سەردەمی شەڕی ئێران و عێراق و ساڵەکانی دواتریش بە بیانووی نائەمنی و ئامادەنەبوونی ژێرخانەکانی پەرەپێدان، سەرمایەگوزاری گەورە لە ئیلامدا ئەنجام نەدراوە.

سەلام ئەمینی دەڵێت: ئەو کەسانەی کە لە ئیلام سەرمایەگوزارییان کردووە، کێشەی زۆریان لەسەر رێگە بووە، بۆیە دەبێت پشتگیری بکرێن.

2/7/2016

 

بەربژێری کۆمارییەکان بۆ پۆستی سەرۆکایەتی ئەمریکا رایدەگەیێنێت، داعش سوود لە تورکیا وەردەگرێت بۆ ئەنجامدانی کردە تیرۆریستییەکان، بەڵام ئەگەر تورکیا بیەوێت دەتوانێت بەتەنیا داعش لەناوببات.

دۆناڵد ترەمپ، بەربژێری کۆمارییەکان بۆ پۆستی سەرۆکایەتی ئەمریکا، لە وەڵامی پرسیاری بەشداربوویەکی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا لەبارەی تورکیاوە رایگەیاند، بەشێکی سامانەکەی لە بازرگانی لەگەڵ تورکیا بەگەڕخستووە و ئاماژەی بە گرنگی شەڕی تورکیا لە دژی داعش کرد.

ترەمپ رایگەیاند: تورکیا سوپایەکی بەهێزی هەیە و ئەگەر بیەوێت دەتوانێت بە تەنیا داعش لەناوببات.

گوتەکانی ترمپ لەکاتێکدان، هەفتەی رابردوو رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا هێرشی کردە سەر ترەمپ و بە دژەئیسلام ناوی برد و پەشیمانی خۆی دەربڕی لە بەشداریکردنی لە مەراسیمی کردنەوەی باڵەخانەیەکی زەبەلاحی ترمپ لە ئیستانبوڵ.

3/7/2016

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان