فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

شەهرام ئەمیری لەگەڵ كوڕ و هاوژینەكەی

زانایەکی ئەتۆمی كوردی رۆژهەڵاتی کوردستان کە پێشتر لە ئاژانسی وزەی ئەتۆمی ئێران کاریکردووە، لەلایەن حکومەتی ئێرانەوە لەسێدارەدرا.

شەهرام ئەمیری لە مانگی ئایاری ساڵی 2009 لەکاتی سەفەری حەج لە سعودیە بێسەروشوێن بوو و، لە حوزەیرانی ساڵی 2010 خۆی بە نووسینگەی پاراستنی بەرژەوەندییەکانی ئێران لە ئەمریکا ناساند، دواتر گەڕێندرایەوە ئێران.

لەکاتی گەڕانەوەدا ژمارەیەک لە بەرپرسانی ئێران لە فڕۆکەخانە پێشوازییان لێکرد، بەڵام دوای ماوەیەک دەستگیرکرا و دوای 20 مانگ بەندکردن لە دادگا، بە 10 ساڵ بەندکردن و دوورخرانەوە بۆ پارێزگای بەلوچستان سزادرا.

بنەماڵەکەی دەڵێن رۆژی چوارشەممەی رابردوو 3-8-2016، لە شوێنێکی نادیار لەسێدارەدراوە. دایکی شەهرام ئەمیری هەواڵی لەسێدارەدانی پشتڕاست کردووەتەوە و رایگەیاندووە، تەرمەکەی لە کرماشان بەخاک سپێردراوە. دەشڵێت پێش لە سێدارەدانی چاویان پێیکەوتووە.

شەهرام ئەمیری کارناسی فیزیای ئەتۆمی، لەدایکبووی شاری کرماشانی رۆژهەڵاتی کوردستان بوو.
تاوەکو ئێستا دەزگای دادی ئێران لەبارەی ئەو هەواڵە هیچ کاردانەوەیەکی نەبووە.

بڵاوبوونەوەی ئەم هەواڵە لەكاتێكدایە رۆژی سێشەممە 2-8-2016 ، 20 چالاکی سوننە مەزهەب کە هەموویان کورد بوون و سێان لەوەنە خەڵکی باشووری کوردستان بوون، لە زیندانی رەجایی شەهری کەرەج لەسێدارەدران.

شەهرام ئەمیری

- زانای ئەتۆمی بوو
- 1978 لە دایکبووە
- خەڵکی کرماشانە
- دانیشتووی ئەسفەهان بووە
- لێکۆڵەربوو لە زانکۆی مالک ئەشتەر
- 2009 لە سعودیە بێسەروشوێن بوو
- ئێران ئەمریکای بە رفاندنی تۆمەتبارکرد
- دوای ساڵێک لە ئەمریکا ڤیدیۆیەکی بڵاوکردەوە
- دواتر چەند پەیامێکی ڤیدیۆیی ناکۆک بەیەکدی بڵاوکردنەوە
- ناوەڕاستی 2010 گەڕایەوە ئێران
- لەکاتی گەڕانەوەدا وەک قارەمانێک پێشوازی لێکرا
- دوای گەڕانەوە بەتۆمەتی سیخوڕی دەستبەسەرکرا
- 2012 حوکمی 10 ساڵ زیندان و 5 ساڵ دوورخستنەوەی بەسەردا سەپێندرا
3- ی ئابی 2016 لە شوێنێکی نادیار لەسێدارە درا

7/8/2016

 

ژەمێك خواردن

جەستە كاتێكی دیاریكراوی خۆی پێویستە تاكو خواردنەكان هەرسبكات و وەك پێویستیش چەوری جەستە بسووتێنێ، ئایا ژەمی ئێوارە دەبێتەهۆی قەڵەوی؟ ژەمی نموونەیی ئێواران لە چی پێكهاتووە؟

كاتی ژەمی ئێوارە و بڕەكەی و جۆرەكەی بابەتگەلێكی گرنگن بەلای جەستەوە، ئەوەش بە بۆچوونی د.ئەندریاس بڤایڤەر، سەرۆكی بەشی زیندەپاڵی خۆراك و كوێرەڕژێنەكان لە زانكۆی شاریتەی پزیشكیی بەرلین.

پزیشكە پسپۆڕە ئەڵمانییەكە دەڵێ بەگشتی ئەگەری هەیە خواردنی دوای كاژێر شەشی ئێوارە ببێتەهۆی قەڵەوی، بەڵام مەرج نییە هەمووكات و بۆ هەموو كەسێك بەو جۆرە بێت چونكە پرۆسەی هەرسكردن و سوودوەرگرتن لە خۆراك لە كاتێك بۆ كاتێكی دیكە جیاوازە.

دوای خواردنی نانی ئێوارە ئاستی شەكری خوێن بەرزدەبێتەوە، بۆیە پرۆسەی سووتاندنی چەوری خاودەبێتەوە. "بۆیە خواردنی ژەمی ئێوارە (بەپێی ئەو وزەیەی تێیدایە) كار لە كێشی جەستە دەكات، جا خواردنەكە هەرچییەك بێ" ئەوە گوتەی دكتۆر بڤایڤەرە. بۆیە باشترە خواردنەكان زۆرتر بخرێنە بەیانیان نەك ئێوارە. "بەڵام تاكو ئێستا لەڕووی زانستییەوە بەڵگەی یەكلاییكەرەوە نین كە پەیوەندی نێوان قەڵەوبوون و ژەمی ئێوارە دەربخەن".

رۆژنامەی "ئۆگسبێرگەر ئەلگماینە" لە زاری پسپۆڕانەوە دەڵێ باشترە ژەمە قورسەكان لە نیوەی یەكەمی رۆژدا بخورێن و ئێواران كەمتر خواردن بخورێ. دكتۆر بڤایڤەریش دەڵێ خواردنی نموونەیی بۆ ئێواران سەوزە، زەڵاتە، دانەوێڵەكانن لەگەڵ دووركەوتنەوە لە كحول.

7/8/2016

 

حکوومەتی ئێران لە ماوەی چەند مانگی ڕابردوودا بەردەوام چەکوچۆڵی قورسی بۆ ناوەند و بنکە سەربازییەکانی شارەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات ڕەوانە دەکات.

بەپێی هەواڵی ماڵپەڕی کوردستان میدیا، حکوومەتی ئێران لە درێژەی ئەمنییەتیکردنی شارەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات و ئەو شارانە چەکوچۆڵ و تەقەمەنی قورسی شەڕ بۆ بنکە سەربازییەکانی کوردستان ڕەوانە کردووە.

سەرچاوەیەکی ئاگادار لەو بارەیەوە ڕایگەیاندووە کە حکوومەتی ئێران لە پارێزگای تەورێزەوە چەکوچۆڵ و تەقەمەنی شەڕی بۆ پادگان و بنکە سەربازییەکانی شاری مەهاباد لە پارێزگای ورمێ ڕەوانە کردووە.

ناردنی چەکوچۆڵ لەلایەن ناوەندە ئەمنییەکانی ئێرانەوە لە ماوەی دوو مانگی ڕابردوودا بۆ شارەکانی کوردستانی ڕۆژهەلات درێژەی هەبووە و هاوکات سنوورەکانی کوردستانی بە جێگرکردنی هێزی سەربازی و چەکوچۆڵی قورس زیاتر ملیتاریزە کردووە.

ڕەوتی ئەمنیەتیکردن و گرتنەبەری ڕێوشوێنی ئەمنی لە ناوچە سنوورییەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات بەردەوام لە لایەن سوپای پاسدارانی ڕێژیمەوە درێژەی هەبووە، بەڵام دوای جێگربوونی هێزەکانی پێشمەرگەی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە ناوچە سنوورییەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات، و شەڕ و دەرگیرییەکانی هێزی پێشمەرگە لە شاری شنۆ و مەریون، حکوومەتی ئێران بەردەوام شار و ناوچە سنوورییەکان میلیتاریزە دەکات.

6/8/2016

 

بەرپرسێکی ئێران بەلێن دەدات رێکاری پێویست بۆ رێگری کردن لە چوونە ناو داعش بگرنە بەر و دەلێت: "جوند ئیسلامەکانی پێشووی ناوچەی هەورامان، چوونەتە ناو داعش".
ئەمڕۆ شەممە 6\8\2016، مەریوان نەقشبەندی، بەرپرسی پەیوەندییەکانی وەزارەتی ئەوقاف، بە (باسنیوز)ی راگەیاند: “سەرجەم ئەو ئەندامانەی جوندول ئیسلام کە لە ناوچەی هەورامان بوون لە ساڵی 2003 و دوای بۆردومانکردنیان لەلایەن فڕۆکەی هاوپەیمانانەوە، چوونەوە بەرەو ئێران، لەوێ لەلایەن ئێرانەوە هەندێک جار وەک کارتی فشار بەکاریان هێناون”.
جەختیشی لەوە کردەوە کە دوای بڵاو بوونەوەی زانیاری کە کوردی ڕۆژهەڵات چوونەتە ناو داعش، چەند حاڵەتێکیان نیشاندن درا، کوردێکی ڕۆژهەڵاتیش پێشمەرگەیەکی شەهید کرد. گوتیشی: “بەرپرسێکی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە کونسوڵخانەی ئێرانەوە لەشاری هەولێر پەیوەندی پێوەکردووین، پێی گوتوین کە ئیجرائاتی توند لەو بارەوە دەگیرێتەبەر، بەتایبەتی ئەوانەی پەیوەندییان لەگەڵ داعش هەیە". ڕوونیشی کردەوە کە هەمان بەرپرس پێی گوتوون، جوندول ئیسلامەکانی پێشووی هەورامان لە ڕێگای عێراقەوە چوونەتە ناو داعش.

6/8/2016

kolbar 609609509

 

بڕیارە کەمتر لە 10 رۆژی دیکە، رێڕەوە سنوورییە کۆڵبەرییەکانی نێوان شارەکانی سەردەشت و قەڵادزێ دووبارە بکرێنەوە. ئەو سنوورە کۆڵبەرییانە لە هاوینی ساڵی 2015 داخران و لەو ماوەدا چەندجارێک بەشێوەی کاتی کراونەتەوە.

قائیمقامی سەردەشت دەڵێت، بۆ رێکخستنی کاری کۆڵبەری، لە رۆژی شەممە 6-8-2016 کارتی کۆڵبەری دەدەن بە دانیشتووانی ناوچە سنوورییەکان. بۆ پێدانی ئەو کارتە چەندین مەرجیش دانراون.

بڕیارە دووبارە جموجۆڵی کۆڵبەران لە رێوڕەوە سنوورییەکانی قاسمەڕەش و قندۆڵ لەنێوان سەردەشت و قەڵادزێ دەستپێبکاتەوە. عەزیز حەسەنی نالوسی قائیمقامی سەردەشت رایگەیاند، وەزارەتی ناوخۆی ئێران بڕیاری کرانەوەی ئەو رێڕەوە سنوورییانەی داوە و کەمتر لە10 رۆژی دیکە دەست بە جێبەجێکردنی بڕیارەکە دەکەن.

حکومەتی ئێران دەڵێت، کاری کۆڵبەری لەو سنوورانە رێکدەخات. بۆ ئەو مەبەستەش لە شاری سەردەشت کارتی کۆڵبەری دەداتە ژمارەیەک لە خەڵک کە مەرجە دیاریکراوەکان بیانگرێتەوە.

بەگوتەی عەزیز حەسەنی قائیمقامی سەردەشت، کارتی کۆڵبەری دەدرێت بەو کەسانە کە سەرپەرشتیاری خێزان و خزمەتی سەربازییان تەواو کردووە و بە درێژایی 15 کیلۆمەتر نیشتەجێی هەمیشەیی ناوچە سنوورییەکانن.

قائیمقامی سەردەشت دەڵێت: "ئەوانەی داوای وەرگرتنی کارتی کۆڵبەری دەکەن نابێ لە هیچ دامودەزگایەکی حکومی و سەربازی فەرمانبەر بن. لە بنەماڵەی دەوڵەمەند نەبن و تەمەنیان لە 18 ساڵ کەمتر نەبێ. هیچ کەسیش بۆی نیە کارتەکەی بدات بە کەسێکی دیکە کاری پێ بکات، جگە لە ژنانی سەرپەرشتی خێزان کە دەتوانن کارتەکەیان بدەن بە کەسوکاری نزیکیان کاری پێ بکات".

ناونووسی خوازیارانی کارتی کۆڵبەری لە سەردەشت لە رۆژی شەممە 6-8-2016 دەستپێدەکات، بەڵام رانەگەیێندراوە کە چەند کەس دەتوانن ئەو کارتە وەربگرن.

ئەو بڕیارە دوای ئەوە هات کە لە رۆژانی رابردوو، قائیمقامی سەردەشت و قەڵادزێ بەئامادەبوونی سەرکۆنسوڵی ئێران لە دەروازەی سنووری کێلێ کۆبوونەوە و لەسەر هاوکاریکردن بۆ رێکخستنی کاروباری سنوورەکان رێککەوتن.

قائیمقامی سەردەشت دەڵێت بڕیاری کردنەوەی رێڕەوە کۆڵبەرییەکان بە هاوئاهەنگی وەزارەتی ناوخۆ و کۆمیسیۆنی رووبەڕووبوونەوە لەگەڵ قاچاخ جێبەجێ دەکرێ و هیچ سەرپێچییەک لەو رێنماییە قبوڵ ناکەن.

لەوانەیە مەبەستی سەرەکی لە قبوڵنەکردنی سەرپێچی، رێگرییەکانی سوپای پاسداران بێت. سوپا خۆی لە کردنەوەی سنوورەکانی پارێزگای سنە کردە خاوەن. چەندجار کە بەرپرسانی حکومی رایانگەیاند، سنوورە کۆڵبەرییەکانی سنە دەکرێنەوە، سوپای کارەکەی دواخست و لە کۆتاییدا فەرماندەی هێزی پیادەی سوپای پاسداران بە بڵاوکردنەوەی وێنە، مزگێنی کرانەوەی سنوورەکانی پارێزگای سنەی دا.

قائیمقامییەت و پارێزگارەکان، پاسەوانی سنوور و سوپای پاسداران لەسەر داهات و کۆنترۆڵکردنی سنوورە کۆڵبەرییەکان ناکۆکن. هەرکامەیان دەیانەوێ کاروباری سنوورە کۆڵبەرییەکان لەدەست ئەواندابێ، هیچیشیان پاشەکشە لە خواستەکانیان ناکەن، تەنیا لایەنێکیش کە لە درێژەکێشانی ناکۆکی ئەوان زیانمەندی سەرەکییە، ئەو خەڵکەیە کە هەموو داهاتەکەیان لەسەر کراوەبوونی ئەو سنوورانەیە.

6/8/2016

 

کۆماری ئیسلامیی ئێران خۆی لە ڕۆژنامەنووسانی هەولێر و دهۆک نزیک دەکاتەوە و سیاسەتمەدارێکیش پێی وایە کە ئێران دەیەوێت لە ڕێگای میدیاییەوە، کار بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتەکانی لە هەولێر و دهۆک بکات.

ڕۆژی 1\8\2016، شاندێکی کونسوڵخانەی ئێران لە هەولێر، سەردانی سەندیکای ڕۆژنامەنووسانی کوردستانیان کردووە. لەمبارەیەشەوە هەندرێن ئەحمەد، ئەندامی دەستەی باڵای لە سەندیکای ڕۆژنامەنووسانی کوردستان، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: ”هاتنی کونسوڵی ئێران بۆ لای سەندیکای ڕۆژنامەنووسان، بۆ دووبارە دروستکردنەوەی پەیوەندییە لەگەڵ ڕۆژنامەنووسانی کوردستان“.
پێشتریش ماڵپەڕی فەرمیی سەندیکای ڕۆژنامەنووسانی کوردستان ئەوەی ئاشکرا کردبوو کە لە دانیشتنەکەی نێوان سەندیکا و سیامک بورهانی، جێگری سەرکونسوڵی گشتیی ئێران، باس لە ڕێکخستنی سەردانیکردنی ڕۆژنامەنووسان لە نێوان هەرێمی کوردستان و کۆماری ئیسلامیی ئێران کراوە.
هەر لەمبارەیەوە د. نەجمان دۆسکی، سیاسەتمەدار و ئەندامی پێشووی مەکتەبی سیاسیی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: ”ئێران دەیەوێت لە ڕێگای ڕاگەیاندنەوە، کاریگەری لەسەر دۆخی سیاسیی ناوچەکە هەبێت“. جەختیشی لەوە کردەوە: ”لەوە دەچێت ئەم جارە وەک تاکتیک ڕاگەیاندن بەکار بهێنێت، چونکە ئێستا میدیا ڕۆڵی بەهێزی لە ئاراستەکردنی ڕووداوەکاندا هەیە و دەبێت لە بەرامبەردا ئەگەر هەرێمی کوردستان هەستی بەوە کرد ئەمە دەبێتە مەترسی، ئەویش هەندێک میدیا بە زمانی فارسی بکاتەوە“.
ئەمە لە کاتێک دایە کە لەم ماوەیە لە لایەن ئێرانەوە، ماڵپەڕێکی ئەلیکترۆنی بە ناوی (جام کورد) کراوەتەوە کە ڕاستەوخۆ حکوومەتی ئێران هاوکاری دەکات و بە زمانی کوردی هەواڵ و هەندێک بابەت بڵاو دەکاتەوە. ئەو ماڵپەڕە بڕە پارەیەکی زۆری لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانەوە بۆ (سپۆنسەر) کردن بۆی خەرج دەکرێت، جگە لەوەی لە لایەن میدیاکانی سەر بە یەکێتی و ماڵپەڕی فەرمیی ئەو حزبەشەوە بە ناوی ڕیکلام، بەشی سەرەوەی ماڵپەڕەکە بۆ جام کورد تەرخان کراوە.

5/8/2016

 

 

لایەنە ئیسلامییەکانی باشووری کوردستان لەهەوڵی ئەوەدان بەرەیەکی ئیسلامی دروست بکەن، سەرەتاش دەیانەوێت لە یەکخستنی فراکسیۆنەکانیان لە پەرلەمانی کوردستانەوە دەست پێبکەن.

ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکگرتووش دەڵێت "لە دوو کۆبوونەوەی رابردووی سەرکردە باڵاكانی ئیسلامییەکان بەجیدی قسە لەسەر ئەو بابەتە کراوە".

حاجی کاروان، ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکگرتوو بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند" لە دوو کۆبوونەوەی رابردووی سەڵاحەدین بەهائەدین و عەلی باپیر باسی ئەو بابەتە کراوە و هەرسێ فراکسیۆنی یەکگرتوو،کۆمەڵ بزووتنەوە بەباشمان زانییوە یەک فراکسیۆنمان هەبێت".

بە دروستبوونی فراکسیۆنی ئیسلامییەکان، پەرلەمانی کوردستان بۆ سەر سێ فراکسیۆنی بەهێز دابەش دەبێت و سەرۆکی فراکسیۆنی کۆمەڵی ئیسلامی کوردستانیش گەورەتر لە یەکخستنی فراکسیۆنەکان داوا دەکات.

یەکخستنی فراکسیۆنەکانیان بۆ خولی ئێستا، رێگا بۆ ئیسلامییەکان خۆش دەکا، بۆ خولی داهاتوو، بە یەک لیست بەشداری هەڵبژاردن بکەن، سەرۆکی فراکسیۆنی بزووتنەوە دەڵێت، دروستبونی بەرەیەکی ئیسلامی داواکاری ئیلاهییە.

ئیسلامییەکان دەیانەوێت بە دروستکردنی ئەو بەرەیە، ئەو دەنگە تۆراوانەش ئاشت بکەنەوە، کە بەهۆی پەرت و بڵاویان لە دوو هەڵبژاردنی رابردوو، چوبوون بۆ لایەنەکانی دیکە، بەوەش چاوەڕێی ئەوە دەکەن، لە هەڵبژاردنی داهاتوو ژمارەی کورسییەکانیان، زیاتر بێت لەوەی کە ئێستا هەیە.

5/8/2016

 

 

فەرماندەی گشتی پارتی کرێکارانی کوردستان لە شنگال بە رووداوی گوت، دوای ئەوەی هەموو شنگال کۆنترۆڵ دەکرێتەوە هەموو کوردە ئیزدیەکان لە دەستی داعش ئازاد دەکرێن، ئەو کات ئامادەن لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان سەبارەت بە مانەوەی پەکەکە لە شنگال گفتوگۆ بکەن.

لەچیای شنگال گەریلاکانی پارتی کرێکاران چاوەڕێی تیمی (تۆڕی میدیایی رووداو) بوون تاوەکو ئەو پرسیارە وەربگرین، کە ئایا پەکەکە لە شنگال دەمێنێتەوە یان دەڕوات، کە ماوەی دوو ساڵە لە شنگال جێگەیان قایمکردووە.

عەگید جڤیان، فەرماندەی گشتی PKK لە شنگال بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند "لە سەر پرسی شنگال، رۆژئاوا و باکووری کوردستان پەکەکە ئامادەیە لەگەڵ لایەنەکانی باشوور لەسەرووی هەمویانەوە لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ چارەسەری ئاڵۆزییەکان گفتوگۆبکات".

ئەو فەرماندەییەی PKK لە شنگال دەشڵێت "لە پێناو کوردستان و چارەسەرکردنی دۆخی سیاسیی کوردستان ئێمە ئامادەین گفتوگۆ بکەین و بۆ چارەسەرکردنی دۆخی شنگال پردی پەیوەندیمان لەگەڵ پارتی ماوە، تەنانەت ئامادەیین لەگەڵ بارزانییش گفتوگۆ بکەین".

5/8/2016

 


بە ئامادەبوونی نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان و رەوەندی کوردی ، لە بەردەم کۆشکی سپی لە ئەمریکا، یادی دوو ساڵەی کەوتنی شنگال کرایەوە و نوێنەری مۆزەخانەی هۆلۆکۆستیش ئاماژە بەوەدەکات، کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی وەک پێویست کاری بۆ شنگال و رزگارکردنی کچ و ژنانی ئیزدیی نەکردووە.

نامۆ عەبدوڵڵا، بەرپرسی نووسینگەی رووداو لە واشنتن رایگەیاند، شەوی پێنجشەممە 4-8-2016، ژمارەیەک هاونیشتمانی دانیشتووی ئەمریکا و چەند خەڵکێکی ئەمریکی کە ژمارەیەکی زۆر بوون، لەبەردەم کۆشکی سپی یادی کەوتنی دووساڵەی شنگالیان کردەوە کە نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئەمریکا بەشداربووە لە یادەکە.

بەرپرسی نووسینگەی رووداو لە واشنتن ئاماژەی بەوەشکرد، لەو یادەی کە بۆ کەوتنی دووساڵەی شنگال بەڕێوەچوو، گڵۆپەکان کوژانەوە و مۆم هەڵکران کە بەمۆمەکان ژمارە 3200 نووسیبوو، وەک هێمایەک بۆ ژمارەی ئەو ژن و کچە ئێزدیانەی کەوتنە دەست داعش.

لەبارەی یادەکەی بەردەم کۆشکی سپی، نامۆ عەبدوڵلا گوتیشی: "لە یادەکەدا نوێنەری مۆزەخانەی هۆلۆکۆست ئامادەبوو، بەرووداوی راگەیاند، کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی وەک پێویست هیچی بۆ شنگال و ئێزدییەکان نەکردووە و هەروەها کاریان نەکردووە بۆ رزگارکردنی کچان و ژنانی ئێزدی".

5/8/2016

 

قائیمقامێ‌ قەزا شنگال دیاركر ل سەر پێشنیازا مەسعود بارزانی سەرۆكێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ دێ‌ ئێدارا دەڤەرا شنگال بریاری دەت باژێری شنگال وەكو یادگار بمینت ژبەر كو ئەو پاری راكرنا بەرمایكێن دهێتە مەزاختن دێ‌ شنگالەكا نوو پێ‌ هێتە ئاڤاكرن و شنگال دێ‌ مینت وەكو موزەخانەكێ‌ دێ‌ رۆژئاڤا و رۆژهەلاتی شنگال دەست ب ئاڤاكرنا شنگال نوو هێتە كرن.

مەحما خەلیل، قائیمقامێ‌ قەزا شنگال بۆ (باسنیوز) دیاركر دێ‌ كار هێتە كرن شنگالەك نوو بهێتە ئاڤەدانكرن و باژێری شنگال یێ‌ تیرۆرستان وێرانكری وەكو خوە بمینت كو هەتا 16 هزار خانیان یێن هاتینە خرابكرن وێرانكرن شنگال نوو دێ‌ رۆژئاڤا و رۆژهەلاتی شنگالە ویرانكری هێتە ئاڤاكرن دێ‌ باژێرەكی مۆدرین و هەڤچەرخ هێتە ئاڤاكرن.

زێدەتر گۆتژی" ژبەر ویرانكرنا شنگال زۆر بەرمایك هەنە ئەو پاری ل پاقژكرن و راكرنا بەرمایكێن شنگال دهێتە مەزاختن دێ‌ شنگالەكا نوو پێ‌ هێتە ئاڤاكرن د لایەكێ‌ سیاسی دا ژی رژیما دكتاتور دیموگرافیا شنگال گوهارتیە ل شنگال نوو دیموگرافی ناهێتە گوهارتن ولایەنی تەندروستی دا ژی تیرۆرستان زۆر چەكێن مەترسیێ‌ ل شنگال بكارئیناینە ل پاشەرۆژی دێ‌ زیان گەهینە وەلاتیان هەموو ئالیەكێ‌ ڤە ئاڤاكرنا شنگال نوو دێ‌ پتر خزمەتا خەلكێ‌ شنگال هێتە كرن.

4/8/2016

 

پارێزگاری پێشووی نەینەوا رایدەگەیەنێت، کە ئێران دەسەڵاتی بەسەر هەموو شارەکانی عێراقەوە هەیە، جگە لە پارێزگاکانی نەینەوا، هەولێر و دهۆک.

ئەسیل نەجەیفی، پارێزگاری پێشووی نەینەوا رۆژی پێنجشەممە 4ـی ئابی 2016 بە رۆژنامەی (شەرقولئەوسەت)ی راگەیاندووە، سوپای عێراق، هێزەکانی پێشمەرگە، حەشدی نیشتیمانیی، بەشێک لە حەشدی عەشایرەکان و هێزی هاوپەیمانانی نێودەوڵەتی بەشداریی شەڕی رزگار کردنەوەی مووسڵ دەکەن و جارێکی دیکە بەشداریکردنی حەشدی شەعبیی شیعەمەزهەبی رەت کردەوە، کە ”ئێران پاڵپشتییان دەکات“.

ئەسیل نوجەیفی، کە فەرماندەی میلیشیای حەشدی نیشتیمانیی خۆبەخشانی سوننەی مووسڵە، پێیوایە خەڵکی ناو مووسڵ لە چەکدارانی رێکخراوی توندڕەوی داعش رادەپەڕن و ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەکەش لەلایەن ئەو هێزانەی لە دەوروبەری مووسڵ دان ”لە پاییزی داهاتوو دەست پێدەکات“.

پارێزگاری پێشووی نەینەوا پێیوایە ئێران دەستی بەسەر 14 پارێزگای عێراق و دوو پارێزگای هەرێمی کوردستاندا گرتووە و دەیەوێ بە بەشداری پێکردنی میلیشیاکانی حەشدی شەعبی لە ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی مووسڵ، کە ”بەردەوام جەختی لەسەر دەکاتەوە“، دەست بەسەر پارێزگای نەینەوادا بگرێت و دواتریش هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆکیش لە هەرێمی کوردستان، بخاتە ژێر رکێفی خۆی.

ئەسیل نوجەیفی باسی بەرنامەی میلیشیا شیعەکان لە پارێزگای نەینەوا دەکات و پێیوایە ئەوان دەیانەوێ بگەنە شاری تەلەعفەر و دەشتی نەینەوا، بەڵام ”پێویستییان بە رەزامەندیی هەرێمی کوردستانە“ و بەرژەوەندییەکانی کوردیش لەگەڵ بوونی حەشدی شەعبی لە ناوچەکە یەکانگیر نییە.

هەروەک نوجەیفی رایگەیاندووە، بەشداریکردنی حەشدی شەعبی لە ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی مووسڵ، ناوچەکە دەباتە قۆناغێکی نوێی ململانێ و رکابەریی و شەڕی تائیفیی نێوان سوننە و شیعە فراوانتر دەکات.

ئەو سەرکردەیەی نەینەوا، کە یەکێکە لە سەرکردەکانی پێکهاتەی سوننەی عێراق، ئاماژەی بەوە کردووە، کە حوکمڕانیی لە هەرێمی کوردستان ”تاکە ئەزموونی سەرکەوتووی هەموو عێراقە“ و نیازی خۆیشی نیشان دا بۆ دامەزراندنی هەرێمی نەینەوا دوای رزگار کردنەوەی مووسڵ و رایگەیاند، پێویستە دوای پێکهێنانی هەرێمەکە، لەگەڵ مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان ”لەسەر ناوچە کێشە لەسەرەکان گفتوگۆ بکەین و رێک بکەوین“.

دوای شکستپێهێنانی سوپای عێراق لەماوەی چەند سەعاتێکدا لە مانگی حوزەیرانی 2014، چەکدارانی داعش شاری مووسڵ و زۆربەی ناوچەکانی پارێزگای نەینەوایان داگیر کرد، بە ناوچە کوردستانییەکانی سنووری ئەو پارێزگایەشەوە.

هێزەکانی پیشمەرگەی کوردستان هەموو ناوچە کوردستانییەکانیان رزگار کردووەتەوە و مەسعود بارزانی‌ش رایگەیاندووە، کە ئەو ناوچە کوردستانییانەی رزگار کراونەتەوە، جارێکی دیکە رادەستی عێراق و سوپاکەی ناکرێنەوە و پێشمەرگە پاشەکشە ناکات.

4/8/2016

 

سەرکردەیەکی میلیشیاکانی حەشدی شەعبی رایدەگەیەنێت، فەرماندەی سوپای قودسی ئێرانی، فەرماندەیی هێزە عێراقییەکان لە ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی مووسڵ دەکات.

شاری مووسڵی ناوەندی پارێزگای نەینەوا، لە مانگی حوزەیرانی 2014 و دوای هەرەسهێنان و شکستی سوپای عێراق، لەلایەن چەکدارانی رێکخراوی توندڕەوی داعش داگیر کرا.

ئەحمەد ئەلئەسەدی، گوتەبێژی میلیشیاکانی حەشدی شەعبی جەختی لە بەشداریکردنی میلیشیاکان لە رزگار کردنەوەی مووسڵ کردووە و رایگەیاندووە، قاسم سولەیمانی، فەرماندەی سوپای قودسی ئێرانی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکە دەکات.

لە بەرامبەردا، حامد موتڵەگ، پەرلەمانتاری سوننەی عێراق و جێگری سەرۆکی لیژنەی ئاسایش و بەرگریی پەرلەمان رایگەیاندووە، کە سوپای عێراقی چەندین ئەفسەر و فەرماندەی باڵای هەیە، کە بەشدارییان لە شەڕی هەشت ساڵەی عێراق و ئێران کردووە و شارەزایی باشیان هەیە، ”پێویستە ئەوانە فەرماندەیی شەڕەکە بکەن نەک فەرماندەیەکی ئێرانی“.

پەرلەمانتارێکی عێراقیش بە رۆژنامەی (شەرقولئەوسەت)ی راگەیاندووە، کە قاسم سولەیمانی لە خاڵی سنووریی مونزەرییە لە خانەقین بە چەندین ئۆتۆمبێلی بەرزەوە هاتووەتە ناو خاکی عێراق، ”بە مەبەستی بەشداریکردن لە ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی مووسڵ“.

شاری مووسڵ لە رووی ژمارەی دانیشتووانە بە سێیەم شاری عێراق دادەنرێت و زۆرینەی دانیشتووانەکەشی عەرەبی سوننەمەزهەبن و میلیشیاکانی حەشدی شەعبیش عەرەبی شیعەمەزهەبن.

پێشتر رۆژنامەی شەرقولئەوسەت بڵاوی کردبووەوە، کە ئێرانییەکان سەربازگەیەکیان لە سەر سنووری کوردستانی باشوور و رۆژهەڵات لە پارێزگای سلێمانی لە کوردستانی باشوور هەیە و تێیدا مەشق بە چەکدارانی حەشدی شەعبی شیعەمەزهەب دەکەن.

3/8/2016

 

دیمەنێکی هێلی لەڤ لە فیلمەکە

وا بڕیارە سبەی 4-ی ئەم مانگە، لە رێورەسمێکی تایبەتدا لە شاری هەولێر، بۆ یەکەمجار فیلمی سینەمایی "ئاڵای بێ وڵات" بچێتە سەر شاشەی سینەما و لە باشووری کوردستان پیشان بدرێت.

ئاڵای بێ وڵات، فیلمێکی دیکیۆمێنتەرییەو لە نووسین و دەرهێنانی بەهمەن قوبادییە، باس لە ژیانی هەریەکە لە هێلی لەڤ و نەریمان فڕۆکەوان دەکات، ئەم فیلمە لە دەیان وڵاتانی دونیا پیشاندراوە، بەڵام پیشاندانی لە هەولێر دەبێتە یەکەم پیشاندانی فیلمەکە لە کوردستان.

بەهمەن قوبادی، دەرهێنەری فیلمەکە بە رووداو-ی راگەیاند، کە بەو پێیەی فیلمەکە بەرهەمی پارێزگای هەولێرە، هەر لە لایەن پارێزگای هەولێر-یشەوە لە رێورەسمێکی تایبەتدا لە شاری هەولێر پیشاندەدرێت و رێورەسمەکەش لە رۆژی 04-08-2016 دەبێت.

3/8/2016

 

پاش ئەوەی دوو شەو لەمەوبەر 36 بەندکراوی سوننە مەزهەب لە زیندانی ڕەجایی شەهری کەرەج بۆ شوێنێکی نادیار ڕاگوێزران، 21 کەسیان کە چالاکوانی کوردن، لەلایەن دەزگای دادوەریی ئێرانەوە لەسێدارە دراون.

سەرچاوەکانی مافی مرۆڤ لە ئێران و کوردستانی ڕۆژهەڵات بڵاویان کردەوە، ئەو 36 بەندکراوە هەموویان چالاکوانی مەزهەبیی سوننە بوون و کە بەشێکیان سەر بە نەتەوەی بەلووچ و بەشێکی دیکەشیان کورد، و زۆربەیان لەلایەن ئێرانەوە بە تۆمەتی بەرەنگاربوونەوەی خودا و چەک هەڵگرتن لەدژی کۆماری ئیسلامی سزای سێدارەیان بۆ بڕاوەتەوە و لەلایەن دادگای باڵای ئێرانەوە حوکمی سێدارەکەشیان پەسەند کراوە.

ناوەندەکانی مافی مرۆڤ ناوی 21 کەس لەو 36 بەندکراوە ئاشکرا بووە کە کوردن و زۆربەیان خەڵکی سنە و دەوروبەری سنەن کە شەوی ڕابردوو لە زیندانی ڕەجایی شەهرەوە براونەتە شوێنێکی نادیار و بەرەبەیانی دوێنێ سێشەممە 2016 - 8 -2 لەسێدارە دراون.

ناوی هەندێکیان بریتییە لە "عالەم بەرماشتی، ئەحمەد نەسیری، عەبدولڕەحمان سەنکانی، نەسروڵلا مورادی، بێهرووز شانەزەری، سەید شاهۆ ئیبراهیمی، تەیموور نادری زادە، فەرزاد شانەزەری بەهمەن ڕەحیمی، ئارەش شەریفی، ئیدریس نیعمەتی، ئەحمەد نەسیری، شەهرام ئەحمەدی، تالب مەلەکی، پووریا محەمەدی، کاوە وەیسی، کاوە شەریفی، فەرشید ناسری، فەرزاد هونەرجوو، وریا قادری فەرد، موختار ڕەحیمی، بەختیار ڕەحیمی، مەحموود ڕەحیمی، محەمەدکەیوان ڕەحیمی"

ساڵی پاریش شەش بەندکراوی کوردی سوننە مەزهەب لە زیندانی ڕەجایی شەهری کەرەج لەسێدارە دران.

بەپێی زانیاریی سەرچاوەکانی مافی مرۆڤ لە ئێران لە حاڵێکدا ئەو 21 بەندکراوە کوردە لەسێدارە دراون کە هیچکام لە ڕێکارە یاسایی و دادوەرییەکان جێبەجێ نەکراون و دۆسیەی هەندێکیان هێشتا کۆتایی پێنەهاتووە و بنەمالەکانیان نەیانتوانیوە دوایین دیداریان لەگەڵ پێک بێنن.

دەگوترێ تەرمی 17 کەسیان ڕادەستی بنەمالەکانیان کراوەتەوە و هێشتا چارەنووسی تەرمی سێ کەسیان دیار نییە.

3/8/2016

 

ئارەش حوسێن پەناهی چالاکوانی مەدەنیی کوردی خەڵکی گوندێکی سەر بە شاری دێگولان لە پارێزگای سنە، بۆ جارێکی دیکە دەستگیر و ڕەوانەی زیندانی قوروە کراوە.

بەپێی ناوەندی چالاکانی مافی مرۆڤی کوردستان، ئارەش حوسێن پەناهی چالاکوانی مەدەنیی خەڵکی گوندی "‌قڕووچیا"ی سەر بە شاری دێگولان دوێنێ چوارشەممە 2016 -8 -3 لەلایەن هێزە ئیتلاعاتیەکانەوە دەستگیر و ڕەوانەی زیندانی قوروە کراوە.

چالاکوانە دوو مانگ لەمەوبەریش لەکاتی گەڕانەوە لە تاران، بەبێ هۆ لەلایەن هێزە ئەمنییەکانەوە دەستگیر کرابوو. هەتا ئێستا هۆکاری گیران و تۆمەتەکانی ئەم چالاکوانە کوردە ڕوون نییە.

هاوکات هەمان سەرچاوە ئاماژەی بەوەش داوە فایەق جیهانی، تەمەن 36 ساڵ و کاسبکاری خەڵکی مەهاباد کە نزیکەی چل ڕۆژ لەمەوبەر دەستگیر کراوە، هەتا ئێستا هیچ هەواڵ و زانیارییەک لە چارەنووسی لەبەردەستدا نییە.

ئەو هاوولاتییە کوردەش کە دووکاندار و خاوەنی دوو منداڵە، هەتا ئێستا ڕوون نەبووەتە لەسەرچی گیراوە و سەرەڕای بەدواداچوونی بنەماڵە و کەسوکاری، کەچی ناوەند ئەمنییەکان هیچ هەواڵ و زانیارییەکیان لەبارەی چارەنووسی بە کەسوکاری نەداوە.

لە ماوەی سێ مانگی ڕابردووا لە شار و شارۆچکەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات شەپۆلێکی فراوان لە گەنجان و چالاکانی مەدەنی و سیاسی دەستگیر کراون و سەرچاوەکانی مافی مرۆڤ باس لەوە دەکەن زۆربەی گیراوەکان لە شارەکانی شنۆ، مەهاباد، سەردەشت، سەقز، سنە، مەریوان و کرماشانن و تەنیا لە شاری کرماشان زیاتر لە چل کەس گیراون.

4/8/2016

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان