فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

محەممەدسدیق کەبوودوەند، ڕۆژنامەنووس و چالاکوانی سیاسی و مافی مرۆڤی بەندکراوی کورد، سەرەڕای ئەوەی بەشێکی هەرە زۆری سزاكه‌ی لە زیندانەکانی ئێران تێپەڕاندووە، هەروا لە زیندان ڕاگیراوە.

بەپێی ڕاپۆرتی ماڵپەڕی مافی مرۆڤیی (هەنگاو) محەممەدسدیق کەبوودوەند، ماوەی 3395 ڕۆژە لە زیندانە و سەرەڕای ئەوەی بەپێی یاسا مافی خۆیەتی کە ئازادیی مەرجداری پێ بدرێت، بەڵام هەروا لە به‌ندیخانه‌ی حکوومەتی ئێران راگیراوە.

کەبوودوەند کە بە باوکی مافی مرۆڤی کوردستان ناوبانگی دەرکردووە، ساڵی 2007 لەلایەن هێزە ئەمنییەکانی ئێرانەوە دەستبەسەر و لە دادگای شۆڕشی ئیسلامیی تاران، بە تۆمەتی "هەوڵدان بۆ تێکدانی ئاسایشی نیشتمانی" لەڕێگەی دامەزرانی "رێکخراوی بەرگری لە مافی مرۆڤی کوردستان" سزای 10 ساڵ و 6 مانگ زیندانی به‌سه‌ردا سه‌پێنرا.

هەروەها بە بۆنەی کەیسی تایبەت بە چالاکیی ڕۆژنامەنووسی، ئەو دادگایە سزای یەک ساڵ زیندانی هەڵپەسێراو و 5 ساڵیش دوورخستنەوە لە کاری رۆژنامەنووسی بۆ دەرکردبوو.

ماوەیەک پێش ئێستا محەمەدسدیق کەبوودوەند لە کۆتایی سزاکەی کە 11 ساڵ بەندکردنە نزیک دەبووەوە، کاربەدەستانی رێژیمی ئیسلامیی ئێران دۆسیەیەکی دیکەیان بۆ دروست کرد و مەبەستیشیان ئەوە بوو کە ماوەی حوکمەکەی درێژ بکەنەوە.

ئەم کارەی رێژیمی ئێران، پەرچەکرداری کەبوودوەند بە مانگرتن لە خواردنی لێ کەوتەوە، پەرچەکردارێک کە دەنگدانەوەی جیهانیی هەبوو.

24/10/2016

 

فڕۆکەیەکی چاودێریکردنی سنوورەکانی یەکێتیی ئەوروپا لە دەریای ناوەڕاست دەکەوێتە خوارەوە و پێنج بەرپرسی یەکێتییەکە گیان لەدەست دەدەن.

فڕۆکەکە، کە لە جۆری میترۆلاینەر بووە، دوای ماوەیەکی کەم لە فڕینی لە ماڵتا، کە بەرەو شاری میسراتە لە لیبیا دەچوو، کاتژمێر (8:30 بە کاتی هەولێر)ی رۆژی دووشەممە 24ـی تشرینی یەکەمی 2016 کەوتووەتە خوارەوە.

بەپێی زانیارییەکان، فڕۆکەکە 10 سەرنشینی لەسەر بووە، و بەرپرسی ئاژانسی فرۆنتیکسی ئەوروپی بوون، کە تایبەتمەندن بە چاودێریکردنی سنوورەکانی یەکێتیی ئەوروپا و پێنج کەسیان گیانیان لەدەست داوە.

24/10/2016

 

دوای پرۆسەی ئازادكردنی ناوچە كوردستانییەكانی سنووری پارێزگای مووسڵ كە هێزەكانی پێشمەرگە ئەنجامیان داوە تیمەكانی هەڵگرتنەوەی گۆڕە بەكۆمەڵەكانی هەرێمی كوردستان كارەكانیان ئەنجام دەدەن.

پەروین نووری، بەرێوەبەری گشتیی گۆڕە بەكۆمەڵەكان لە وەزارەتی كاروباری شەهیدان و ئەنفالكراوانی هەرێم بە (باسنیوز)ی ڕاگەیان: "ئێمە زانیاری و دڵنیایی تەواومان هەیە لە بوونی چەندان گۆڕی بەكۆمەڵ لەو ناوچە تازە ئازادكراوانەی كوردستان كە لەماوەی هەشت ڕۆژی ڕابردوودا هێزەكانی پێشمەرگە لە چوارچێوەی پرۆسەی ئازادكردنەوەی مووسڵدا ئازادیان كردوون، بەڵام ئێستا ئێمە هیچ تیمێكی هەڵدانەوەی ئەو گۆڕانە ڕەوانە ناكەین، چونكە پرۆسە سەربازییەكان ئاستەنگیان بۆ دروست دەبێت، هەروەها دوای ئەو پرۆسەیە تیمەکانی ئێمە گڵۆپی سەوزمان بۆ هەڵدەكرێت و ئێمەش تیمەكانمان بۆ ئەو ناوچانە دەنێرین."

ئاماژەی بۆ ئەوەش كرد "تیمەكانیان ئامادەی پرۆسەی هەڵدانەوەی گۆڕەكانن، بەڵام لەو ناوچە تازە ئازادكراوانە هێشتا ئاسایش بەرقەرار نییە، چونكە لە بەرەكانی جەنگەوە نزیكن، بۆیە ئێمە بڕیاری ناردنی تیمەكانمان نەداوە."

24/10/2016

 

نوێنەرێکی کوردانی ئێزدی سەردانی سەرۆکی هاوپەیمانیی نیشتیمانیی شیعەکان دەکات و تاوتوێی بارودۆخی مووسڵ دوای رزگارکردنەوەی دەکەن.

بەپێی هەواڵێکی ماڵپەڕی فەرمیی هاوپەیمانیی نیشتیمانی، ئێوارەی رۆژی شەممە 22ـی تشرینی یەکەمی 2016، عەمار حەکیم، سەرۆکی هاوپەیمانییەکە و فاروق تەحسین بەگ، کوڕی میری ئێزدییان و یەکێک لە کەسایەتییە باڵاکانی ئێزدییان لە شاری بەغدا کۆ بوونەتەوە.

عەمار حەکیم و فاروق تەحسین بەگ گفتوگۆیان لەبارەی دوایین پێشهات و پەرەسەندنەکانی ئۆپەراسیۆنی رزگارکردنەوەی مووسڵ کردووە، بە تایبەتی قۆناغی دوای رزگارکردنەوەکە و چۆنێتیی ئیدارەدانی پارێزگای نەینەوا.

لە مانگی حوزەیرانی 2014 و لە سەردەمی سەرۆک وەزیرانێتیی نوری مالیکی، دوای هەرەس هێنان و شکستی سوپای عێراق، شاری مووسڵ و زۆربەی ناوچەکانی پارێزگاکانی نەینەوا، سەڵاحەدین، دیالە و ئەنبار و چەند ناوچەیەکی باشووری کەرکووک لەلایەن چەکدارانی داعش داگیر کرا.

23/10/2016

دەیان هاووڵاتیی کورد کە سزای سێدارەیان بەسەردا سەپاوە لە زیندانی "دیزڵ ئاوا"ی شاری کرماشان چاوەڕوانی بەڕێوەچوونی سزاکەیان دەکەن.

بەپێی راپۆرتی ماڵپەڕی مافی مرۆڤیی (هەنگاو) زیاتر لە سەد هاووڵاتیی کوردی مەحکووم بە سزای سێدارە لە زیندانی دیزڵ ئاوای شاری کرماشان راگیراون کە ناسنامەی 20 کەسیان لەلایەن ماڵپەڕی (هەنگاو)ەوە ئاشکرا بووە.

بەپێی هەمان سەرچاوە ناسنامەی ئەو 20 هاووڵاتییە کوردە بەشێوەی خوارەوە راگەیاندراوە:

1_ عەلی سوهرابی، خەڵکی کرێند
2_ مێهران ئەشرەفی، خەڵکی کەنگەڤەر (کەنگاوەر)
3_ بەختیار محەمەدی، خەڵکی ڕوانسەر
4_ مێهرداد کەرەمی، خەڵکی کرماشان
5_ حوسێن زەنگەنە، خەڵکی ئیسلام‌ئاوا
6_ ئیلاهی ئەحمەدیان، خەڵکی کرماشان
7_ فەریبۆرز عەبدوڵڵاهی، خەڵکی کرماشان

8_ مێهرداد عەسکەری، خەڵی حومەیل
9_ سیرووس کەریمی، خەڵکی کرماشان
10_ خەیام کەریمی، خەڵکی کرماشان
11_ یەزدان فرووشانی، خەڵکی کرماشان
12_ عەبدولڕەحمان موزەفەری، خەڵکی قوروە
13_ مەسعوود وەکێڵی، خەڵکی جوانڕۆ
14_ ئەشرەف حوسێنی، خەڵکی کرماشان
15_ محەممەد بازانی ،خەڵکی جوانڕۆ
16_ بەهمەن فەتحی، خەڵکی جوانڕۆ
17_ سینا ئەحمەدی، خەڵکی سونقوڕ
18_ کەیوان فوادفەڕ، خەڵکی پاوە
19_ئیمان شێخی، خەلکی سەحنە
20_ مەسعوود داستان، خەڵکی مەریوان

هەمان سەرچاوە ئاشکرای کردووە سەرجەمی ئەم کەسانە بە تۆمەتی "کوشتنی ئەنقەست و تاوانەکانی پەیوەندیدار بە ماددە سڕکەرەکان" سزای سێدارەیان بەسەردا سەپێندراوە.

یەکێک لە نزیکانی حوسێن زەنگەنە بەهەواڵنیری (هەنگاوی)ی گوتووە "زیاتر لە سەد زیندانیی مەحکووم بە سزای سێدارە لەو زیندانە راگیراون".

ئەمە لە حاڵێک دایە کە بەپێی ئامارە نافەرمییەکان زیاتر لە 500 زیندانی مەحکووم بە سزای سێدارە لە زیندانی دێزڵ ئاوای شاری کرماشان ڕاگیراون.

زیندانی کرماشان یەکێک لەو زیندانانە بە ئەژمار دێت کە کەمترین راپۆرتی تایبەت بە دۆخی نێو زیندان و هەواڵی مافی مرۆڤی لێ بڵاو دەکرێتەوە و ئەمەش دەرخەری ئەوەیە کە بەرپرسانی ئەو زیندانە بۆ دزە نەکردنی ئەو هەواڵانە رێوشوێنی ئەمنیی توندیان گرتووەتە پێش.

23/10/2016

 

سەرۆکی هەرێمی کوردستان، پەیامێکی بەبۆنەی پەلامارەکەی داعش بۆ سەر شاری کەرکووک بڵاو کردەوە.

 

ئەمەش دەقی پەیامەکەی سەرۆک بارزانی‌یە:

پەیامی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ هاووڵاتیانی شاری كەركووك

بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان

سەبارەت بە پەلاماری ڕۆژی هەینی 21ـی 10ـی 2016 بۆ سەر شاری كەركووك سوپاسی خۆڕاگری و هاوكاریی دانیشتوانی خۆشەویستی شاری كەركووك و دەزگە ئەمنییەكان دەكەم و پرسە و سەرەخۆشیی خۆم بۆ كەسوكاری شەهیدانی پەلامارە تیرۆریستییەكە ڕادەگەیێنم و هیوای چاكبوونەوە بۆ برینداران دەخوازم.

ئەو پەلامارە هەوڵێكی بێهوودەی تیرۆریستانە بۆ قەرەبووی شكستەكانیان لەبەرانبەر پێشمەرگە لە بەرەكانی شەڕ. لەگەڵ ئەوەیش هاووڵاتیانی شاری كەركووك و هەموو گەلی كوردستان لەوە دڵنیا دەكەمەوە كە پشت بە خوای مەزن بە ئیرادەیەكی بەهێز و بە یەكڕیزیی پێشمەرگە و جەماوەری دڵسۆز ڕووبەڕووی تیرۆریستان دەوەستینەوە و هەوڵەكانیان تێكدەشكێنین.

هەر لە سەرەتای پەلامارەكەی ڕۆژی هەینی بە وردی بەدواداچوونم بۆ دۆخەكە كردووە و بەڕێز جێگری سەرۆكی هەرێم و پارێزگای كەركووك و ژمارەیەك لە بەرپرسانی سەربازی و ئەمنیم ڕاسپاردووە كە بە پەلە كۆنتڕۆڵی دۆخەكە بكەن و ئەو بەڕێزانە دەستەڵاتی تەواویان هەیە كە ڕێوشوێنی پێویست بۆ پێداچوونەوە بە پلانی ئەمنیی شارەكە و سنووری پارێزگای كەركووك بگرنە بەر و ئەویش لەپێناو پاراستنی كەركووك و هاووڵاتیانی سنووری ئەو پارێزگایە و ڕێگەگرتن لە پەلامار و دەستدرێژی تیرۆریستان و هەر ڕووداوێكی نەخوازراوە. بە هەر نرخێك بێت پێویستە كەركووك پارێزراو دەبێت و ناكەوێتەوە دەستی دوژمنان.

مسعود بارزانی

22ـی 10ـی 2016

 

حەیدەر عەبادی لە کۆنگرەی ئەنجوومەنی باڵای رابوونی ئیسلامی

سەرۆکوەزیرانی عێراق، رایگەیاند بۆیەکەمینجارە پێشمەرگە و هێزەکانی عێراقی شانبەشانی یەکدی شەڕ دەکەن، داعش سەرجەم پێکهاتەکانی عێراقی یەکخست. دەشڵێت "تورکیا شەڕی داعش ناکات، بەڵکو شەڕی بەرژەوەندییەکانی دەکات".

رۆژی شەممە،22-10-2016 حەیدەر عەبادی، سەرۆکوەزیرانی عێراق لە وتارێکدا لە کۆنگرەی ئەنجوومەنی باڵای رابوونی ئیسلامی، جارێکی دیکە رەخنەی تووندی لە تورکیا گرت و رایگەیاند "تورکیا شەڕی چەکدارانی داعش ناکات، بەڵکو شەڕی بەرژەوەندییەکانی دەکات، دەیەوێت هەژموونی خۆی لە ناوچەکەدا فراوان بکات".

عەبادی ئاماژەی بەوەشکرد، "ئێمە لە دوایین قۆناخی بوونی سەربازی تیرۆریستانداین لە عێراقدا، بەمنزیکانەش تیرۆری داعشی لە نێو دەبەین، گەلەکەشمان لە دژی تیرۆر یەکگرتووە".

فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق دەڵێت"شەڕی موسڵ هەموو عێراقییەکانی یەکخست، موسڵمان لەپاڵ مەسیحی و ئێزدی شەڕدەکات، کورد شانبەشانی عەرەب و تورکمان بەهەمانشێوە شەڕ دەکەن" سەرۆکوەزیرانی عێراقی دەشڵێت،" دوای 25 ساڵ، یەکەمینجارە، هێزەکانی فیدراڵی شانبەشانی پێشمەرگە شەڕ دەکەن و هێزەکانی فیدراڵی دەچنە نێو هەرێمی کوردستان".

ئەمڕۆ شەممە 22-10-2016، بە ئامادەبوونی حەیدەر عەبادی، سەرۆکوەزیران ، سەلیم جبوری،سەرۆکی پەرلەمانی عێراق، عەمار حەکیم و نووری مالیکی، عەلی ئەکبەر ویلایەتی راوێژکاری سیاسەتی دەرەوەی رێبەری ئێران و سەڵاحەدین بەهائەدین، ئەمینداری یەکگرتووی ئیسلامی بە بەشداری 26 وڵاتی عەرەبی و ئیسلامی ، کۆنگرەی ئەنجوومەنی باڵای رابوونی ئیسلامی شاری بەغدا بە بەشداری 26 وڵات دەستی بەکارەکانی کرد.

22/10/2016

 

 

حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لەمێژە هەوڵ دەدەن گرێی پێکهێنانی بەرەیەکی هاوبەش بکەنەوە. بەڵام هێشتا نەیانتوانیوە. خۆیان نایشارنەوە، کە هۆکارێکی سەرەکی جیابوونەوەکانە.

عەبدوڵڵا موهتەدی، سکرتێری گشتی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران، ئەمساڵ بۆ دوو جار هەوڵی تواندنەوەی ئەم بەستەڵەکەی داوە. دوایین جار چەند رۆژ پێش بوو کە گوتی: "ئامادەن لەگەڵ هەموو لایەنەکانی دیکە بەرەیەک پێک بێنن. ئەو باسی لە هیچ مەرجێک نەکرد".

عەبدوڵڵا موهتەدی، سكرتێری گشتی كۆمەلەی شۆرشگیری زەحمەتكێشانی كوردستانی ئێران بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: " بەچەند شێواز و لە چەند بواردا بتوانین ئەو كارە بكەین، یەكیان بەرەیەكی كوردستانی كە دەمێكە هەوڵی بۆ دەدەین پێمانوایە لەوە زیاتر نەخرێتە دواوە، دووەم كۆنگرەیەكی نەتەوەیی رۆژهەڵاتی كوردستان كە بگیرێت و لە هەموو كەسایەتی لایەن و حزبەكانەوە، سێیەم هەماهەنگی و هاوكاری چڕ و پڕ لە بواری چاڵاكی پێشمەرگانەدا، كۆتاش حزبەكان لەنێو خۆیاندا لانیكەم پلاتفۆرمێك هەبێت بۆ كاركردنی هاوبەش".

هیچ حیزبێکی رۆژهەڵاتی کوردستان نییە، کە گرنگی پێکهاتنی بەرە رەتبکاتەوە. تەنانەت لە کۆڕ و کۆبوونەوەکانی خۆشیاندا. بۆ کەمکردنەوەی ناکۆکییەکان، عەبدوڵڵا موهتەدی چەند مانگ پێش، پێشنیازی پێکهاتنی بەرەیەک لە لایەنەکانی کۆمەڵە خستەڕوو. بەڵام پێشوازییەکی ئەوتۆی لێنەکرا.

ئیبراهیم عەلیزادە، سكرتێری كۆمەڵەی رێكخراوی كۆمۆنیستی ئێران بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند" یەكبوون و یەكگرتن لە رووی سیاسەت و ستراتیژ دەبێت رێگەیەكی بۆ ببینەوە بۆ ئەوە بتوانین پێكەوە كاری هاوبەش بكەین، ئەو حیزبانەی كە جیابوونەتەوە بەشێوەیەكی وا كار بكەین كە گفتوگۆی بەردەوام هەبێت لە نێوانیاندا بۆ بەردەوامبوونی هاوكاری لەسەر كاری كۆنكرێتی".

کێشەیەکی لایەنەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان، خۆ بە تەوەر زانینە. بەشێکیشی بۆ جیاوازی لە بۆچوون و روانگەکانی ئەو حیزبانە سەبارەت بە پرسە تاکتیکی و رۆژانەکان دەگەڕێتەوە.

كەریم سەقزی، بەرپرسی پەیوەندییەكانی حیزبی دیموكراتی كوردستان لە سلێمانی بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند "هەر داوایەك بۆ هاوكاریكردن و پێكهێنانی بەرە بۆ ئەوەیی بتوانین ئەم كێشە و ململانێیانە بەجارێك چارەسەر بكەین، چونكە ئێمە دووژمنیێكی هاوبەش و خاكێكی هاوبەشمان هەیە بۆ ئەوەی پێكەوە كار بكەین بۆ داهاتووی رۆژهەڵاتی کوردستان".

خاڵە هاوبەش و سەرەکییەکانی نێوان حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان زۆرن. بەڵام لە ئاست یەکتردا ئەوەندەی گرنگی بە پرسە لاوەکییەکان دراوە، گرنگی بە ئامانجە گشتییەکان نەدراوە. ئامانجگەلێک دەتوانێت کۆسپەکانی سەرڕێی یەکگرتن و پێکەوە هاوکاری، هەموار بکات.

22/10/2016

 

وەزیری بەرگریی ئەمریکا داوای بەشداریکردنی تورکیا لە ئۆپەراسیۆنی رزگارکردنەوەی مووسڵ دەکات.

ئاشتۆن کارتەر، وەزیری بەرگریی ئەمریکا لە سەردانێکی کورتدا لە ئەنقەرە رایگەیاندووە، کە ”لەو باوەڕەدام“ رێککەوتنێکی سەرەتایی لە نێوان عێراق و تورکیا ئەنجام دراوە.

ئاشتۆن کارتەر ئاماژەی ەبوەش کردووە، کە هاوپەیمانان، عێراق و تورکیا خەریکی داڕشتنی پلانی چۆنێتیی بەشداریکردنی تورکیان لە ئۆپەراسیۆنی رزگارکردنەوەی مووسڵ.

وەزیری دەرەوەی ئەمریکا پێیوایە تورکیا دەتوانێ چەند ئەرکێکی بونیادنەر لە ئۆپەراسیۆنەکەدا وەربگرێ و ”تەنها دیاریکردنی ئەرکەکان ماوە“.

هێزێکی سوپای تورکیا، کە ئەسیل نوجەیفی، فەرماندەی هێزی حەشدی نیشتیمانی رایگەیاندووە، بەمەبەستی مەشقکردن بە چەکدارانی هێزەکەی بۆ شەڕکردن لە دژی رێکخراوی توندڕەوی داعش لە ناوچەی باشیک لە سنووری پارێزگای نەینەوا و بەپێی رێککەوتنی حکوومەتی عێراق و تورکیا جێگیرکراوە و بووتە هۆی دروستبوونی ناکۆکی لەنێوان ئەو دوو وڵاتە.

عێراق داوای کشانەوەی ئەو هێزەی سوپای تورکیا دەکات و حکوومەتی تورکیاش رایگەیاندووە، کە سوپای تورکیا ناکتێنەوە و بەشداریی شەڕی رزگارکردنەوەی مووسڵ دەکات.

لە مانگی حوزەیرانی 2014 دوای هەرەس هێنان و شکستی سوپای عێراق، شاری مووسڵ و زۆربەی ناوچەکانی پارێزگاکانی نەینەوا، سەڵاحەدین، دیالە و ئەنبار و چەند ناوچەیەکی باشووری کەرکووک لەلایەن چەکدارانی رێکخراوی توندڕەوی داعش داگیر کرا.

22/10/2016

 

فەرماندەیەکی هێزی پێشمەرگەی کوردستان، ئاماژە بەوە دەکات، زۆربەی داعشەکان لە ناوچە عەرەبنشینەکانی کەرکووک خۆیان جێگیر کردووە و هیچ هێزێکیش بەبێ رەزامەندیی وەزارەتی پێشمەرگە و ڕککەوتن نایەتە شارەکەوە.

عەبدوڵا بۆر، فەرماندەی هێزی پێشمەرگەی کوردستان، لە محیوەری گەرمەسێر بە (باسنیوز)ی راگەیاند، زانیاریی هەیە کە چەند هێزێکی پشتیوانی بۆ پارێزگاری لە هاووڵاتیانی کەرکووک، ڕەوانەی شارەکە کراون، کە ئەم بڕیارە لەلایەن حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرانی عێراقەوە بووە، بەڵام هاتنی هەر هێزێک بۆ شارەکە بەبێ رەزامەندیی وەزارەتی پێشمەرگە و دەزگا ئەمنییەکانی ئەو شارە ناکرێت."

ئەو فەرماندەیەی پێشمەرگە گوتیشی: "رەوشی شاری کەرکووک لە بەرەبەیانی ئەمڕۆوە زۆر باش بووە، راستە دوێنێ هەینی داعش هێرشی بۆ شارەکە کردووە و دزەیان کردوەتە سەنتەری شار، بەڵام ئێستا دۆخەکە ئارامە، بەڵام لە هەندێک ناوچە عەرەبییەکان پێکدادان هەیە، لە ماوەیەکی کەمدا سەرجەم ئەو ناوچانەیان لێ پاک دەکرێتەوە و داوا لە خەڵکی شاری کەرکووک دەکەین هاوکاریی هێزە ئەمنییەکان بکەن".

ڕاشیگەیاند: "ئەوەی داعش کردوویەتی بۆ دوورخستنەوەی بەرەی جەنگە لە مووسڵ ئێستا داعش دەیەوێت تاکتیکی شەڕ بەرەو ئاراستەی مووسڵ بگۆڕێت و فشار لەسەر کەرکووک دابنێت، چونکە تاکتیکی ئەمجارەیان ئەوەیە کە دزە بکەنە ناو شارەکان و لەوێ هێزەکان سەرقاڵ بکەن".
عەبدوڵا بۆر ئەوەشی خستەڕوو: "زۆربەی چەکدارانی داعش بەناوی ئاوارەەوە هاتوون و لە ناوچە عەرەب نشینەکان نیشتەجێ بوون.

22/10/2016

 

سەرۆكی ئەنجوومەنی قەزای دووبز رایگەیاند، لەو هێرشەی كراوەتە سەر وێستگەی كارەبای دووبز "12 کوژراو ‌و 12بریندار هەن ‌و سێ‌ لە کوژراوەکان بە رەگەز ئێرانین".

جاسم عەبدولڕەحمان، سەرۆكی ئەنجوومەنی قەزا دووبز بە (تۆڕی میدیایی رووداو) ی راگەیاند، بەرەبەیانی ئەمڕۆ هەینی 21-10-2016، سێ‌ خۆكوژی داعش هێرشیان كردووەتە سەر وێستگەی كارەبای دووبز و خۆیان تەقاندووەتەوە.

سەرۆكی ئەنجوومەنی قەزای دووبز گوتی "بەهۆی ئەو تەقینەوانەوە 12 کوژراو ‌و 10بریندار هەیە ‌و سێ‌ لە کوژراوەکان بە رەگەز ئێرانین ‌و كارمەندی كۆمپانیایەكی ئێرانین كە لە وێستگەكەدا كار دەكەن".

سەرۆكی ئەنجوومەنی قەزای دووبز باسی لەوەش كرد"ئەو سێ‌ خۆكوژەی داعش تەنیا یەكێكیان خۆی تەقاندووەتەوە ‌و دوانەكەی دیكە پێش خۆ تەقاندنەوەیان بە فیشەك كوژراون".

لە كاژێر 3:30 خولەكی بەرەبەیانی هەینی 21-10-2016 لە قەزای دووبز ‌و شاری كەركووك داعش هێرشیان كردە سەر چەند شوێنێك، تاوەكو ئێستاش شەڕ و پێكدادان بەردەوامە.

21/10/2016

 

سه‌رۆكى فه‌ڕه‌نسا، جه‌خت له‌سه‌ر گرنگى ڕزگاركردنى شارى موسڵ ده‌كاته‌وه‌ و ئاشكراشى ده‌كات، ئامانجى دواى موسڵ، شارى ڕه‌قه‌ ده‌بێت له‌ سووریا، ڕاشی ده‌گه‌یه‌نێت، له‌ ئه‌گه‌رى هێرش بۆ سه‌ر ئه‌و شاره‌ى سووریا، وڵاته‌كه‌ى پشتیوانى هێزه‌كان ده‌كات به‌ هێزه‌ عه‌ره‌بی و كوردستانییه‌كانه‌وه‌.

فرانسوا هۆلاند، سه‌رۆكى فه‌ڕه‌نسا، له‌ دواى كۆنگره‌ى پاریس كه‌ تایبه‌ت بوو به‌ شه‌ڕى دژ به‌ داعش، ڕای گه‌یاند :" شارى ڕه‌قه‌، پاسته‌خه‌تى خه‌لافه‌تى داعش ئامانجى دواى موسڵ ده‌بێت ئه‌گه‌ر چه‌كداره‌ توندڕه‌وه‌كان له‌ موسڵه‌وه‌ به‌ره‌و ئه‌و شاره‌ هه‌ڵبێن".

سه‌رۆكى فه‌ڕه‌نسا له‌ گه‌ڵ گه‌یشتنى به‌ لوتكه‌ى یه‌كێتى ئه‌وروپا، له‌ برۆكسیل، گوتیشی :" ڕزگاركردنى موسڵ زۆر گرنگه‌، به‌ڵام گه‌ر سه‌ركرده‌كانى داعش پشتگوێ بخه‌ین كه‌ هه‌ڵدێن بۆ ڕه‌قه‌، ئه‌وه‌ ڕاستتر وایه‌ بلێین ئامانجى دواى ئه‌و شاره‌، شارى ڕه‌قه‌ ده‌بێت له‌ سووریا".

له‌ كۆنگره‌یه‌كی ڕۆژنامه‌وانیدا، هۆلاندا، گوتیشی :" له‌ ئه‌گه‌رى هێرشكردن بۆ سه‌ر شارى ڕه‌قه‌، ئه‌وا فه‌ڕه‌نسا پشتیوانى ئه‌و هێزانه‌ ده‌كات كه‌ عه‌ره‌ب بن یان كورد، ڕه‌نگه‌ ئۆپۆزسیۆنى میانڕه‌ویشیان تیادا بێت.


پێشتر سه‌رۆكى فه‌ڕه‌نسا ئه‌وه‌ى ڕا گه‌یاند، كه‌ موسڵ له‌لایه‌ن هێزه‌ عێراقییه‌كان و پێشمه‌رگه‌وه‌ ڕزگار ده‌كرێت كه‌ هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى به‌ به‌شدارى فه‌ڕه‌نسا، پشتیوانییان ده‌كات.

21/10/2016

 

فەرماندەیەکی پێشمەرگە لە سنووری پارێزگای کەرکووک ئاشکرای کرد، چەکدارانی ڕێکخراوی توندڕەوی داعش لە چەند ناوچەیەک هێرشیان کردووەتە سەر پێشمەرگە و لە سەرجەم هێرشەکاندا تێکشکێندراون.

وەستا ڕەسول، فەرماندەی پێشمەرگە لە سنووری کەرکووک، بە کەناڵی (کوردستان 24)ی ڕاگەیاند، ئەمڕۆ هەینی 21\10\2016، چەکدارانی ڕێکخراوی توندڕەوی داعش لەچەند بەرەیەکی شەڕدا هێرشیان کردووە سەر هێزەکانی پێشمەرگە لە سنووری کەرکووک. ئەوەشی ڕوون کردەوە: ”ئەو هێرشەی داعش بۆ سەر سەنگەرەکانی پێشمەرگە هاوشان بوو لەگەڵ هێرشەکەی داعش لەناو شاری کەرکووک، بەڵام پێشمەرگە بە توندی ڕووبەڕوویان بوونەوە و ڕاویان نان. زیان بە داعش گەیشتووە کە ژمارەیەکی زۆریان کوژراون و بریندارن“.

وەستا ڕەسول جەختی لەوە کردەوە کە سەرجەم سەنگەرەکانی پێشمەرگە ئارامن و هەموویان لەژێر دەستی پێشمەرگەدان، بەڵام: ”لە دوو شوێندا هێشتا پێکدادان ماوە، هێزەکانمان گەمارۆیان داون و لە ماوەیەکی کەمدا چارەسەریان دەکەن“.

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا ئەو فەرماندەیەی پێشمەرگە لەبارەی هێرشەکەی بەرەبەیانی ئەمڕۆی داعش لەناو کەرکووک، وەستا ڕەسول گوتی: ”ئەوانەی هاتوون، بە مەفرەزە هاتوون و هێزی خۆتەقێنەرەوە و ڕاهێندراون، ڕەنگە بەشێکیان لە گەڕەکە عەرەبییەکانی ناو کەرکووک بووبن کە دەبێت ڕاستەوخۆ ئەو گەڕەکانە بەرپرسیارێتییەکە هەڵبگرن“.

ئەوەشی نەشاردەوە کە پێشتر زانیارییان دەست کەوتووە سەبارەت بە پیلانی داعش بۆ هێرشکردن لەناو کەرکووک.

21/10/2016

 

مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان ڕایگه‌یاند كه‌ كورد چاوی ته‌ماعی نه‌بڕیوه‌ته‌ خاكی كه‌س و ده‌ستخۆشی له‌ هه‌موو ئه‌و لایه‌نانه‌ ده‌كات كه‌ هاوشان له‌گه‌ڵ پێشمه‌رگه‌ شه‌ڕی تیرۆر ده‌كه‌ن.

له‌ دیمانه‌یه‌كیدا له‌ به‌رنامه‌ی كریستینا ئامه‌نپۆر له‌ كه‌ناڵی (CNN)ی ئه‌مریكی، بارزانی دوا په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی ئۆپه‌راسیۆنی موسڵی ئاشكرا كرد و ڕایگه‌یاند كه‌ له‌ سێ ڕۆژی یه‌كه‌می ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌ ٣٠٠ كیلۆمه‌تری دووجا له‌ چه‌كدارانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی، ناسراو به‌ (داعش) پاك كراوه‌ته‌وه‌ و شه‌ڕێكی قورس بۆ پێشڕه‌وی زیاتر به‌رده‌وامه‌.

هه‌روه‌ها ڕایگه‌یاند كه‌ داعش توانای به‌رگری لاوازه‌ و له‌ زۆربه‌ی ناوچه‌كان له‌ ڕێگه‌ی بۆمبی چێنراو و ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژكراو و خۆكوژه‌وه‌ هه‌وڵی خاوكردنه‌وه‌ی پێشڕه‌وییه‌كان ده‌دات، به‌ڵام هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان به‌رده‌وامه‌ له‌ ئازادكردنه‌وه‌ی ناوچه‌كان.

سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان ئاشكراشی كرد "ئه‌و ناوچانه‌ی ئێستە شه‌ڕیان تێدایه‌، ئه‌و ناوچانه‌ن كه‌ داعش خه‌ڵكه‌كه‌ی ده‌ربه‌ده‌ر كردوون و هه‌موو ئه‌وانه‌ [ئاواره‌كان] لای ئێمه‌ن".

له‌ وه‌ڵامی پرسیارێك سه‌باره‌ت به‌ گرنگی ئازادكردنه‌وه‌ی موسڵ بۆ هه‌رێمی كوردستان، بارزانی ڕایگه‌یاند كه‌ موسڵ وه‌ك پایته‌ختی خه‌لافه‌تی داعش ڕاگه‌یه‌ندراوه‌ و ئه‌و شاره‌ش له‌ سه‌ر خه‌تی ته‌ماسه‌ له‌گه‌ڵ هه‌رێمی كوردستان، بۆیه‌ بوونی چه‌كدارانی داعش له‌ نزیك هه‌رێمی كورستان هه‌موو كات مه‌ترسییه‌.

سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان جه‌ختی كرده‌وه‌ كه‌ كورد چاوی ته‌ماعی نییه‌ له‌سه‌ر خاكی كه‌س، ئه‌وه‌ی خاكی كوردستان پێشمه‌رگه‌ ده‌یپارێزی و سوپاسی هه‌موو ئه‌و لایه‌نانه‌ش ده‌كات كه‌ هاوشان له‌گه‌ڵ پێشمه‌رگه‌ شه‌ڕی تیرۆر ده‌كه‌ن.

شه‌ڕكردنی پێشمه‌رگه‌ و سوپای عێراق هاوشان و له‌ یه‌ك به‌ره‌دا له‌ بەرانبەر یه‌ك دوژمن، وه‌ك بارزانی ده‌ڵێ وه‌رچه‌رخانێكه‌. هه‌روه‌ها ئاشكراشی كرد كه‌ كوردستان پێی خۆش بوو له‌گه‌ڵ پلانێكی سه‌ربازی، پلانێكی سیاسییش بۆ قۆناخی دوای داعش هه‌بوایه‌ كه‌ جیاوازییه‌ نه‌ته‌وه‌یی و ئایینیه‌كانی پارێزگای موسڵی له‌به‌رچاو بگرتبا.

له‌ درێژی دیمانه‌كه‌یدا، بارزانی ئاشكرای كرد كه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا گه‌یشتوونه‌ته‌ ڕێككه‌وتنێك بۆ دامه‌زراندنی كۆمیته‌یه‌كی هاوبه‌ش بۆ ئه‌وه‌ی ڕێگه‌ نه‌ده‌ن هیچ گرفتێك ته‌شه‌نه‌ بكات و بتوانن به‌ هه‌ماهه‌نگی دوو لایه‌نه‌ چاره‌سه‌ری بكه‌ن.

بارزانی هه‌روه‌ها تیشكی خسته‌ سه‌ر ئیداره‌ی موسڵ له‌ دوای ڕزگاركردنی شاره‌كه‌ و جه‌ختی كرده‌وه‌ كه‌ پێویسته‌ ڕێگه‌ له‌ هه‌ر هه‌وڵێكی تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌ بگیرێت، به‌ڵام ده‌بێت شێوه‌یه‌ك له‌ ئیداره‌ بێته‌ ئارا كه‌ ڕێگه‌ له‌ دووباره‌بوونه‌وه‌ی ئه‌م جۆره‌ كاره‌ساتانه‌ بگرێت.

له‌ باره‌ی ئاواره‌ی زیاتر كه‌ چاوه‌ڕوان ده‌كرێت له‌ موسڵ به‌ره‌و هه‌رێمی كوردستان بێن، بارزانی گوتی هه‌رێمی كوردستان پێشوه‌خته‌ یه‌ك ملیۆن و ٨٠٠ هه‌زار ئاواره‌ی حه‌واندووه‌ته‌وه‌ و هاتنی ئاواره‌ی زیاتر پێویستی به‌ هاوكاری زیاتری كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تییه‌ بۆ هه‌رێم.

له‌ كۆتاییدا، بارزانی ڕایگه‌یاند كه‌ ئه‌گه‌رچی شه‌ڕی ئازادكردنه‌وه‌ی موسڵ شه‌ڕێكی قورس ده‌بێت و ئه‌وه‌ی ئێستا ته‌نها سه‌ره‌تای ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌یە، به‌ڵام ئه‌و بڕوای به‌ توانای هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان هه‌یه‌ و هه‌مانگییان له‌گه‌ڵ سوپای عێراق ده‌ستكه‌وتی به‌رچاوی له‌ كۆتایی ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌ لێ ده‌كه‌وێته‌وه‌.

جه‌ختیشی كرده‌وه‌ كه‌ به‌رده‌وام ده‌بن تا شه‌ڕه‌كه‌ كۆتایی دێت، به‌ڵام دیاریكردنی كاتێكی بۆ كۆتایی هاتنی ئۆپه‌راسیۆنی موسڵ “زه‌حمه‌ته‌”.

20/10/2016

 

سه‌رۆك وه‌زیرانى پێشووترى عێراق، ڕاى ده‌گه‌یه‌نێت، موسڵ كه‌ له‌ ئێستادا ئۆپه‌راسیۆنه‌كانى ڕزگاركردنى ئه‌و شاره‌ له‌لایه‌ن هێزه‌كانى پێشمه‌رگه‌ و هێزه‌ چه‌كداره‌كانى عێراقه‌وه‌ ده‌ستى پێكردووه‌، ئاینده‌ى وڵات دیارى ده‌كات و دوو بژارده‌ش له‌به‌رده‌م عێراقدایه‌.

ئه‌یاد عه‌لاوى، سه‌رۆك وه‌زیرانی پێشووترى عێراق (له‌ 28 ئایارى 2004 تا 6 نیسانى 2005) له‌ گرته‌یه‌كی ڤیدیۆیی كه‌ له‌ پێگه‌ى تایبه‌تى خۆى له‌ تۆڕى كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووك بڵاوى كردووه‌ته‌وه‌، ڕای گه‌یاند :" شه‌ڕى ڕزگاركردنى موسڵ، سنوورى جیاكه‌ره‌وه‌یه‌ له‌ نێوان ڕاستى و ناڕاستى، ئه‌وه‌ى له‌و شاره‌ ڕوو ده‌دات، به‌سه‌ر هه‌موو عێراقدا ده‌شكێته‌وه‌، ڕه‌نگه‌ بۆ دوورتریش، چونكه‌ داوامان لێ ده‌كرێت ناوماڵى خۆمان له‌ ڕێگه‌ى ژینگه‌ى سیاسى و كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه‌ ڕێك بخه‌ینه‌وه‌".
باسى له‌وه‌ش كرد، كه‌ ئه‌و ڕێكخراوه‌ توندڕه‌وه‌ (داعش) به‌ دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌ تایفه‌گه‌رى و سیاسه‌تى موحاسه‌سه‌ له‌ عێراق هه‌روه‌ها جێبه‌جێكردنى یاسای لێبوردنى گشتى و تایبه‌ت و پاككردنه‌وه‌ى زیندانه‌كان له‌ ده‌ستگیركرداوه‌ بێتاوانه‌كان و درووستبوونى ده‌وڵه‌تى هاووڵاتیبوون و دادپه‌روه‌رى، ده‌رده‌كرێته‌ ده‌ره‌وه‌.

جه‌ختیشی كرده‌وه‌، كه‌ موسڵ و دانیشتووانه‌كه‌ى، ئاینده‌ى ئه‌م وڵاته‌ دیارى ده‌كه‌ن، یان ده‌بێت له‌سه‌ر هه‌مان به‌رنامه‌ هه‌نگاو بنێن كه‌ تیرۆرى له‌ دواى تیرۆر درووست كردووه‌، یان به‌ره‌و پێشه‌وه‌ چوون به‌ره‌و درووستكردنى ده‌وڵه‌تى هاووڵاتییبوون بۆ هه‌موو عێراقییه‌كان، ئه‌وانه‌ش به‌ هیواخواستن به‌ دى نایه‌ن.

21/10/2016

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان