به‌ڕێزان ( عوسمان عه‌به پێنجوێنی یان عوسمان قه‌ڵادزه‌یی) و( جه‌واد حه‌یده‌ری) به‌داخه‌وه وتیان به‌ڵێ ڕاسته و كۆچی دوایی كردووه؟
هونه‌رمه‌ند و پێشمه‌رگه ، سروودبێژ و گۆرانیبێژ...
کۆڕەوو شەنگال وتووەو دەیڵێت و بەشداریی کاریگەری لەئاهەنگەکانی سەرفیرازیدا بووەو دەبێت.
مستەفا داداری موکریانی مەهابادی خۆی بەخوێندکاری (مام هێمنی شاعیر ١٩٢١-١٩٨٦) دەزانێ و کاتێک قسە دەکا...
باسمان بۆ بکەن، ئەو ئۆرکێسترەی ئێوە چەنساڵێک ژەنیاری بوون؟ئەو ئۆرکێسترە بە ئۆرکێستری رادیۆ کرماشان ناسراو بوو و لە سەرەتاشەوە سەرپەرەشتییەکەی بەدەستی بەڕێز عەبدولسەمەدیان بوو کە...
بەر دەکەوێت بەڵام لەو لایشەوە هەر بە پاڵپشتی ئەو سامانە دەوڵەمەندە،خۆی دوو هێندە لە نێو ڕووبەری فەرهەنگیی کورددا دەردەخات. هێشتاکەیش کتێبخانەکەی پڕیەتی لە دەیان بەرهەمی...
سەرۆکی ئەنجوومەنی پاسەوانی یاسای ئێران، کە پاڵێوراوانی سەرۆک کۆماری ئەو وڵاتە دەستنیشان دەکات رایدەگەیەنێت، هیچ کەسێك لەوانەی ناویان نووسیوە بەتەواوی هەموو مەرجەکانیان تێدا بەدی ناکرێت.
ئەحمەد جەننەتی، گوتاربێژی هەینی تاران و سەرۆکی ئەنجوومەنی پاسەوانی یاسای ئێران، دەڵێت: "لەلایەن ئەنجوومەنەوە هەر کەسێک لانیکەمی ئەو مەرجانەی کە لە یاسادا دەستنیشانکراوە تێدا بەدی بکرێت مۆڵەتی خۆپاڵاوتنی پێدەدرێت".
گوتیشی "هیچ کەسێک هەموو مەرجەکانی تێدا بەدی ناکرێ و ئەگەر سەرۆک کۆماری راستەقینەیان بوێ، دەبێ داوا لە خوا بکەن چەند کەسێکیان بۆ بنێرێت".
جەننەتی، لە وتارەکەیدا کە لەزانکۆی تاران پێشکەشی كرد ئاماژەی بەوەش كرد "ئەو کەسانە دەبێ باوەڕیان بە ئایین، یاسا و رێبەری ئەو وڵاتە هەبێت و دژایەتی نەکەن، هەروەها توانای بەڕێوەبردنی وڵاتێکیان هەبێت، کە گەمارۆی لەسەرە و کێشەی ئابووری هەیە".
سەرۆکی ئەنجوومەنی پاسەوانی یاسای ئێران رەخنە لە گوتەکانی ژمارەیەک لە پاڵێوراوەکان دەگرێت، کە رایانگەیاندووە "پەیوەندی نێوان ئێران و ئەمریکا بەرەو ئاساییکردنەوە دەبەن و گەمارۆکانی سەر ئەو وڵاتە هەڵدەگرن" جەننەتی ئەم قسانەیان بەقسەی پێکەنینی وەسف دەکات.
خولی یانزدەهەمی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری ئێران لە ١٤ی حوزەیرانی داهاتوو بەڕێوەدەچێت. ٦٧٦ کەس ناوی خۆیان نووسیوە و ئەنجوومەنی پاسەوانی یاسای ئەو وڵاتە تا سێ رۆژی دیکە ناوی ئەو کەسانەی کە مۆڵەتی خۆپاڵاوتنیان پێدراوە بڵاودەکاتەوە.
رووداو- ئێران
18/05/2013
پرۆژەی یاسای دەنگدانی بەندكراوە سیاسیەكان كە ئێستا لەپەرلەمانی توركیا مشتومڕی لەسەرە پەسەند بكرێت، عەبدوڵا ئۆجەلانی رێبەری زیندانیكراوی پەكەكە دەتوانێت خۆی كاندید بكات بۆ هەڵبژاردنەكانی داهاتووی ئەو وڵاتە.
ئاژانسی خەبەر تورك بڵاوی كردەوە هەرسێ پارتی ئاشتی و دیموكراتی و پارتی دادو گەشەپێدان و پارتی گەلی كۆماری پرۆژەكەیان تاوتوێ كردوە‌و بریار وایە بیخەنە دەنگدانەوە لەپەرلەمانی توركیا بۆ ئەوەی دەنگی لەسەر بدرێت و لەدەستور نوێدا بنوسرێتەوە.
بەپێی هەواڵی ئاژانسەكە هەرسێ پارتەكە رێككەوتون تەنها پارتی نەتەوەی رەگەزپەرستی توركیانەبێت كە ئەو دژایەتی ئەو هەنگاوە دەكات.
ئاژانسەكە ئەوەشی بڵاوكردۆتەوە كە ئەگەرێكی زۆری هەیە ئەو یاسایە گۆرانكاری بەسەردابێت چونكە كۆدەنگیەكی باشی لەسەرهەیە.
پەسەندكردنی ئەو یاسایە، وا دەكات مافی دەنگدان‌و خۆكاندیدكردن بە بەندكراوە سیاسییەكان بدرێت، بەپێی ئەم یاسایەش سەرۆكی بەندكراوی پارتی كرێكارانی كوردستان پەكەكە عەبدوڵڵا ئۆجەلان دەتوانێت خۆی بۆ هەڵبژاردنەكانی توركیا كاندید بكات.
دانا رەزگەیی
17/05/2013
كارسازی كورد، شاهین كارئاسلان بەهۆی خەڵاتەكانیەوە دیسان بووەوە سەرتۆپی باسی بازرگانان و كارسازانی ئەڵمانیا. هەر ئەوەش وایكرد بەرپرسانی پارتی دادو گەشەپێدان لە توركیا داوای لێبكەن بگەڕێتەوە و لەوێ وەبەرهێنان بكات.
رۆژی 25/4/2013 گرووپی Rewe میواندارییەكی بۆ كارسازانی كورد و ئەڵمانیا ساز كرد بە مەبەستی دیاریكردنی باشترین كارسازی ساڵی 2012 و خەڵاتكردنی، لەو میواندارییەدا كارسازی كورد شاهین كارئاسلان توانی 5 خەڵاتی ئەو گرووپە بباتەوە لە بوارەكانی باشترین بەڕێوەبەری ساڵ، باشترین كارسازی ساڵ، باشترین رێكخەری ساڵ و پاكترین ماركێت.
دوای وەرگرتنی ئەو چوار خەڵاتە، گرووپەكە خەڵاتێكی دیكەشی بە كارئاسلان بەخشی، ئەویش خەڵاتی سەركەوتووترین كارساز بوو.
شاهین كارئاسلان چەندین سوپەرماركێتی هەیە لە شاری هایدڵبێرگی باشووری ئەڵمانیا و ماركەیەكیشی هەیە بەناوی دەلیكاتەسە (Delikatesse) ، هەروەها سەرقاڵی خوێندنیشە لە زانكۆی هایدڵبێرگ و دوو ساڵی ماوە بۆ تەواوكردنی كۆلێژی پزیشكی. ئێستا زۆربەی پلانە ئابووری و بازرگانییەكانی راگرتووە تاوەكو خوێندنەكەی تەواو دەكات.
كارئاسلان نهێنی سەركەوتنی خۆی بۆ (رووداو) ئاشكراكرد و گوتی “گرنگترین فاكتەری سەركەوتن، ئەو گرووپەیە كە كاریان لەگەڵ دەكەم، چونكە گرووپێكی رێكوپێك و چالاكە. ئەگەر گرووپی كار چالاك و زیرەك نەبێت، كارەكە بەڕێوەناچێت و كڕیار لێت رازی نابێت. ئەگەر ئەم هەردوو مەرجە هەبێت، ئەوكاتە كڕیار متمانە بە كارساز و ماركێتەكەی دەكات”.
پرۆژەی هەیە بۆ زێدی
لە دایكبوونی
كارئاسلان چاوەڕێیە لەساڵی 2015 خوێندنەكەی تەواو بكات و دەست بە پڕۆژەكانی بكاتەوە. دەیەوێت پسپۆڕی لە بواری كاردیۆلۆژیدا وەربگرێ لەگەڵ ئەوەش پەرە بە كارە بازرگانییەكانی بدات. كارئاسلان ئاشكری كرد كە پرۆژەی هەیە بۆ ناوچەی هەزەخ لە شاری شرناخ، زێدی لە دایكبوونی خۆی. بۆ ئەنجامدانی ئەم كارە پێویستی بەكاتە و دەشڵێ “تاوەكو خوێندنی زانكۆ تەواو نەبێت، ناتوانم پرۆژەیەكی فراوان لە شوێنێكی دووری وەكو كوردستان ئەنجامبدەم. پرۆژەی لەوجۆرە پێویستی بە چەند مانگێكە، بۆیە دوای 2015 هەوڵدەدەم لە هەزەخیش كاربكەم”.
كارئاسلان لەبارەی چۆنیەتی كاركردنی لە هەزەخ گوتی “ئێستا تەنیا كەرتی بیناسازی لە هەزەخ هەیە، بەڵام دەرفەتی ئەوەش هەیە كە كارگەی مەكەرۆنە و شامپۆ بكرێتەوە. ئەم پرۆژەیەم هەیە و دەرفەتی دروستكردنیشیان هەیە.”
AKP داوای لێدەكات بگەڕێتەوە
ئەو دەرفەتانەی كارئاسلان ئاماژەیان پێدەدات، بەڵێنی كاربەدەستانی دەوڵەتی توركیایە كە دەڵێت ماوەیەك لەمەوبەر لە شاری ئیستەنبوڵ بەشداری كۆبوونەوەیەكی فراوانی كارسازانی توركیای كردووە و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك وەزیرانی توركیاش لەوێ ئامادە بووە.
كارئاسلان گوتی “كاربەدەستانی (ئیش بانكەسی) داوایانكرد ئەگەر پرۆژەیەك لە ناوچەی هەزەخ بكەمەوە ئەوان قەرزم دەدەنێ. هەروەها چەندین كاربەدەستی ئیداریی ناوچەكە و پارتی داد و گەشەپێدان بەڵێنیان دامێ كە ئەگەر پڕۆژە ئەنجامبدەم ئەوان زەویم بۆ تەرخان دەكەن و نیوەی خەرجی ئاو و كارەبام لێوەرناگرن”.
كارئاسلان هەروەها گوتی كە ئەوان لەنزیكەوە چاودێری پێشهاتە سیاسییەكانی باكووری كوردستان دەكەن و گوتی “ئەگەر ئاشتی بەرقەراربێت، زۆر كارساز و وەبەرهێن روو لە كوردستان دەكەن، منیش دوای تەواوكردنی خوێندنەكەم بە نیازم بچمەوە لەوێ كار بكەم”.
ئازاد دیجلە
رووداو - ئەڵمانیا
17/05/2013
بە سەتان خێزانی خەڵكی رۆژهەڵاتی كوردستان بۆ دابینكردنی بژێوی ژیانیان روویان لە دەڤەری پشدەر و بیتوێن كردووە و، لەسەر كارگە و غەسالە و دەواجنەكان كار دەكەن .
ئابلوقەی ئابووری كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لەسەر ئێران و كەمی هەلی كار ، زۆر لە خەڵكی ئەو وڵاتەی ناچاركردووە ئێران بەجێبێڵن روو لە وڵاتانی دەوروبەر بكەن . هەندێك لەوانەش بەتایبەتی دانیشتووانی رۆژهەڵاتی كوردستان روو لە هەرێمی كوردستان دەكەن .
تاوەكو دوو دەیە لەمەوبەر حاڵی خەڵكی باشووری هەرێمی كوردستان هەمان حاڵی خەڵكی رۆژهەڵاتی كوردستان بوو. باشووری كوردستان دوو ئابلوقەی ئابووری لەسەر بوو ، یەكێكیان لەلایەن رژێمی پێشووی عێراق و ئەویدیكەشیان لەلایەن ئەمریكاوە . ئەوەش وایكرد بە هەزاران كەس روو لە وڵاتانی دەرەوە بكەن بۆ كاركردن .
ئابلووقە ئابوورییەكانی سەر ئێران ، دراوی ئەو وڵاتەی بێ نرخ كردووە ، بە جۆرێك ئێستا نرخی هەزار دیناری عێراقی بەرامبەر 2700 تمەنی ئێرانییە ، بەڵام دوو ساڵ لەمەوبەر نرخی دراوی ئێرانی دوو بەرابەری دراوی عێراقی بوو .
كوردستان سوخەنوەری ، 25 ساڵ ، لەگەڵ هاوسەرەكەی لە شارۆچكەی پیرانشاری رۆژهەڵاتی كوردستان هاتوونەتە ناوچەی رانیە و لەسەر غەسالەیەكی چەو و لم كار دەكات .
مانگانەكەی كوردستان 700 هەزار دینارە ، كە دەكاتە نزیكەی 2 ملیۆن دینار ، ئەوەش داهاتێكی باشە بۆ خێزانێك كە لە شارێكی بچووكی وەك پیرانشار دەژین ، بەڵام بۆ ئافرەتێكی وەك كوردستان دەبێ لە شارەكەی خۆی كارێكی باشی دەستبكەوێت تاوەكو ئەو بڕە پارەیەی دەستبكەوێت، لەكاتێكدا دەرفەتی كار بۆ ژنان زۆر كەمە .
كوردستان دەڵێ "بۆ دابینكردنی بژێوی ژیانم هاتوومەتە هەرێمی كوردستان كاربكەم ، چونكە لەئێران كار كەمە ، من چێشتلێدەنێم و هاوسەرەكەشم چا لێدەنێت". ژێرخانی ئاو و كارەبا و زۆر لە پڕۆژە خزمەتگوزارییەكان لە ئێران بێ كەموكوڕین ، بۆیە سازان لەگەڵ ژیانی هەرێمی كوردستان بۆ ئەو ژنە رۆژهەڵاتییە كەمێك زەحمەت بوو، چونكە خزمەتگوزاری لە هەرێمی كوردستان كێشەی هەیە . كوردستان دەڵێت "ئەگەر ناچاری نەبێ ژیان لێرە خۆش نییە ، تەنیا چەند كاژێرێك شەوانە كارەبامان هەیە".
هەلی كاری زۆر لە باشووری كوردستان سەرنجی سەید ئەحمەد ئەحمەدی راكێشا تاوەكو بێتە باشووری كوردستان ، بەڵام ئەو خەریكە پەشیمان ببێتەوە "بەهۆی ئەو هەموو رۆتینیانەی لە كاروباری نیشتەجێبوون هەیە". ئەحمەدی تەمەن 29 ساڵ ، گوتیشی "گرفتی مانەوە و پاسپۆرتمان هەیە، بەردەوام دەبێ نوێی بكەینەوە، ئەگەر دوابكەوین دەبێ رۆژانە 2000 دینار غەرامە بدەین ". ئەو داواكارە حكومەتی هەرێمی كوردستان لەوبارەیەوە كارئاسانیان بۆ بكات.
كەمال محەممەدی، تەمەن 30 ساڵ ، خەڵكی شارۆچكەی سەردەشت، خۆی و خێزانەكەی لە غەسالەیەك كاردەكەن، ئەو بە (رووداو)ی گوت "لەئێران كارم دەست ناكەوێت، بۆیە هاتوومەتە كوردستان، لێرە كار زۆرە، بەڵام خەڵك كەمتر كار دەكەن، چونكە زۆربەیان دامەزراون و تاقەتی كاریان نییە". گوتیشی "ساڵانی پێشوو لەبەر خەڵكی ئێرە لە ئێران ئێمە كارمان دەستنەدەكەوت".
بەهۆی نەبوونی فەرمانگەیەكی تایبەتمەند بەتۆماركردنی ناوی ئەو هاووڵاتیانە، نەمانتوانی ئامارێكی دروست وەربگرین ، بەڵام كەمال محەممەدی دەڵێت "تەنیا لەناو بنەماڵەی ئێمە 6 خێزان هاتووین، واتە 5 براو خوشكێك ، لە گوندەكەشمان 25 خێزان هاتوون، جگە لەمانەش تەنیا ئەوەندی من دەیانناسم نزیكەی 300 خێزانی ئێرانی لەو سنوورە كار دەكەن".
كەمالیش نوێكردنەوە و ئیقامە بە گرفتی سەرەكی دەزانێ و دەڵێ "دەبێ 3 مانگ جارێك ئیقامە نوێ بكەینەوە و ئەگەر ئیقامەمان نەبێ كەس كارمان ناداتێ".
محەممەد كلاج، خاوەنی غەسالەی كێلەسپی سەبارەت بەكاری ئەو كرێكارە رۆژهەڵاتیانە، دەڵێ "لەكارەكانیان رازیم و كارەكانیان بەباشی دەكەن، چەند ساڵێك بەر لەئێستا ئەوان فریای ئێمە كەوتوون، بۆیە پێویستە ئێمەش ئەمڕۆ هاوكاریان بكەین، بەڵام گرفتی ئەوەیان هەیە كاتێك وەرەس دەبن كارەكە بەجێدەهێڵن و دەڕۆن".
مامۆستا ئەحمەد رەسوڵ شارەزای بواری ئابووری دەڵێت "هاتنی ئەو كرێكارانە كاریگەری هەیە و بێكاری زیاد دەكات، چونكە بەهای دراوی ئەوان كەمە لەچاو دراوی عێراق، ئەوەش وادەكات بە پارەیەكی كەمتر كار بكەن".
17/05/2013
هه‌رێم هۆشدار ده‌کرێته‌وه له‌هێرشکردنه سه‌ری له‌سوریاوه
ناردنى هێزى سه‌ربازى له‌هه‌رێمه‌وه به‌ره‌و سوریا ئه‌گه‌رى کاردانه‌وه‌ى گروپه توندڕه‌وه‌کانى لێده‌کرێت به‌رانبه‌ر به‌هه‌رێمی کوردستان به‌تایبه‌ت که له‌ئێستادا کوردو سوپاى سوریاى ئازاد له‌ناکۆکیه‌کى چه‌کدارى به‌رده‌وامدان سه‌ره‌ڕاى بونى رێککه‌وتنێک بۆ راگرتنى شه‌ڕ.
به‌شێک له‌لایه‌نه کوردیه‌کانى سوریا دژى ده‌ستێوه‌ردانى سه‌ربازی هه‌رێمن له‌کوردستانى خۆرئاواو ترسیان له‌کاردانه‌وه‌کانى هه‌یه سه‌ره‌ڕاى دڵنیاکردنه‌وه‌ى هه‌رێم به‌وه‌ى ئه‌و هێزانه «هێرشبه‌رنین».
دووشه‌ممه‌ى رابردوو 12-5 له‌پێکدادانێکى نێوان یه‌په‌گه، باڵى سه‌ربازى پارتى په‌کێتى دیموکراتى‌‌و «سوپاى سوریاى ئازاد» له‌شارى عه‌فرینى سوریا چه‌کدارێکى یه‌په‌گه کوژرا ئه‌مه‌ش به‌پێى هه‌واڵێک که ماڵپه‌رى فوراتى سه‌ر به‌پارتى کرێکارانى کوردستان بڵاوکردۆته‌وه.
پێکدادانى نێوان چه‌کداره کورده‌کان‌و سوپاى سوریاى ئازاد له‌دواى ده‌ستپێکردنى گرژى‌و ئاڵۆزیه‌کانى سوریاوه له2011 وه ده‌ستیپێکردوه به‌تایبه‌ت له‌ناوچه تێکه‌ڵه‌کانى هه‌ردوو نه‌ته‌وه‌ى عه‌ره‌ب‌و کورد له‌خۆرهه‌ڵاتى سوریا.
به‌پاساوى پڕکردنه‌وه‌ى بۆشایى ئه‌منى قۆناغى دواى روخاندنى رژێمى به‌شار ئه‌سه‌دیش چه‌ندینجار به‌رپرسانى هه‌رێمى کوردسان ئاماژه‌یان به‌مه‌شقپێکردن‌و ناردنى هێزى چه‌کدارى کوردى سوریا کردوه بۆ کوردستانى سوریا.
مه‌شق پێکردنى ئه‌و چه‌کدارانه له‌سه‌ربازگه‌ى خونس به‌ڕێوه‌ده‌چێت که له‌سنورى پارێزگاى دهۆکه‌‌و له‌کۆتایى 2011 وه دامه‌زرێنراوه‌و تیایدا سه‌ربازه کورده هه‌ڵاتوه‌کانى سوپاى سوریاو ئاواره کورده سوریه‌کان مه‌شقیان پێده‌کرێت.
رۆژنامه‌ى فاینانشاڵ تایمزى به‌ریتانى هه‌ینى رابردوو 10-5 بڵاویکرده‌وه که ئامانج له‌ناردنى ئه‌و چه‌کدارانه له‌لایه‌ن هه‌رێمه‌وه بۆ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ى سوپاى سوریاى ئازاده به‌تایبه‌ت گروپى نوسره‌ى نێو ئه‌و سوپایه که به‌باڵى رێکخراوى قاعیده له‌سوریا داده‌نرێت بۆ رێگرتنیان له‌کۆنترۆڵکردنى ناوچه کوردیهکان.
رۆژنامه‌که له‌سه‌ر زارى نێچرڤان بارزانى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمه‌وه رایگه‌یاند «ئه‌رکى ئه‌و هێزانه به‌رگریکردنه نه‌ک هێرشبردن، تاکو رێنه‌درێت گروپه چه‌کداره‌‌کان ناوچه کوردیهکان بکه‌نه به‌ره‌ى جه‌نگ».
ناردنى ئه‌و چه‌کدارانه مه‌ترسى کاردانه‌وه‌ى لێده‌کرێت به‌تایبه‌ت له‌لایه‌ن گروپى نوسره‌وه دژ به‌هه‌رێم له‌کاتێکدا ئه‌و گروپه هه‌ماهه‌نگى له‌گه‌ڵ باڵى رێکخراوى قاعیده‌ى عێراقدا هه‌یه.
د. عه‌لا جه‌نگۆ مامۆساى یاساى رامیارى له‌زانکۆى گه‌شه‌پێدانى مرۆیى له‌سلێمانى رایوایه ناردنى ئه‌و هێزانه بۆ پڕکردنه‌وه‌ى بۆشایى ئه‌منى دواى قۆناغى روخاندنى رژێمى ئه‌سه‌د که به‌وته‌ى ناوبراو له‌و قۆناغه‌دا گروپه «توندڕه‌وه‌کان» مه‌ترسى بۆ سه‌ر کورد دروست ده‌که‌ن.
جه‌نگۆ که خۆى خه‌ڵکى کوردستانى سوریایه به هاوڵاتی وت «ئه‌و گروپانه کاتێک هه‌ست بکه‌ن زیانیان پێده‌گات کاردانه‌وه‌ى توندیان ده‌بێت‌و پێویسته حکومه‌تى هه‌رێمیش ئاگادارى (ئه‌گه‌ری) ئه‌و کاردانه‌وانه‌بێت له‌وه‌ى هه‌وڵبده‌ن زیان به‌خودى هه‌رێمى کوردستان بگه‌یەنێت له‌بەرانبه‌ر شه‌ڕى کورد له‌دژیان».
له‌هاوکێشه‌یه‌کى هاوشێوه‌ى په‌رچه‌کرداردا شه‌ممه‌ى رابردوو زنجیره‌یه‌ک ته‌قینه‌وه ناوچه‌ى ریحانلى تورکیاى سه‌ر سنورى سوریاى هه‌ژاندو 30 کوژراو و 100 بریندارى لێکه‌وته‌وه‌‌و حکومه‌تى ئه‌نکه‌ره رژێمى ئه‌سه‌دى تۆمه‌تبارکرد به‌ئه‌نجامدانى.
پێشتریش رژێمى سوریا تورکیاى له‌ده‌ره‌نجامه‌کانى هاوکاریکردنى گروپه چه‌کداره نه‌یاره‌کانى ئاگادارکردبۆتەوه‌و ته‌قینه‌وه‌کانیش وه‌ک هه‌نگاوێکی فیعلی ئه‌و ئاگادارکردنه‌وه‌یه لێکدرایه‌وه.
له‌سێ ساڵى رابردودا ده‌ستێوه‌ردانى سیاسی‌و سه‌ربازى هه‌رێم له‌کاروبارى کوردستانى سوریا سه‌نته‌رى ناکۆکى نێوان لایه‌نه ئۆپۆزسیۆنه‌کانى ئه‌و به‌شه‌ى کوردستان‌و به‌رپرسانى هه‌رێمدا بوو، چه‌نین جاریش په‌یه‌ده مه‌سعود بارزانى سه‌رۆکى هه‌رێمى به‌پشتگیریکردنى چه‌ند لایه‌نێک دژ به‌لایه‌نه‌کانى تر تۆمه‌تبارکرد.
عه‌لى شه‌میدن نوێنه‌رى پارتى پێشکه‌وتنخوازى دیموکراتى کوردى سوریا له‌هه‌رێم جه‌خت له‌وه‌ده‌کاته‌وه که ئه‌وان له‌گه‌ڵ ده‌ستوه‌ردانى تاکلایه‌نه‌ى هه‌رێم نین له‌کاروبارى کوردستانى سوریا به‌تایبه‌ت له‌پرسه سه‌ربازیه‌کاندا.
شه‌میدن به‌‌هاوڵاتی وت «ده‌ستوه‌ردانى سه‌ربازى تاکلایه‌نه‌ى هه‌رێم قه‌یران‌و کێشه‌ى زیاتر له‌کوردستانى خۆرئاوا دروست ده‌کات که هێزه کوردیهکان بۆ ململانێى قوڵتر راده‌کێشێت‌و هه‌مومان مه‌ترسیمان لێى هه‌یه«.
ناردنى ئه‌و هێزانه بۆ سوریا هاوکاته له‌گه‌ڵ بونى هێزه‌کانى یه‌په‌گه له‌کوردستانى سوریاو بونی دوو جۆر هێزى سه‌ربازیش پێچه‌وانه‌ى رێککه‌وتنامه‌ى هه‌ولێرى
2012 ى نێوان لایه‌نه کوردیه‌کانى سوریایه که ده‌بوو ده‌سته‌یه‌کى هاوبه‌شى سه‌ربازى باڵا بۆ پاراستنى ناوچه کوردیه‌کانى سوریا پێکبهێنرێت.
نه‌ریمان عه‌بدوڵا ئه‌ندامى لیژنه‌ى ناوخۆى ئاسایش لەپه‌رله‌مانى کوردستان به‌‌هاوڵاتی وت «ناردنى ئه‌و هێزانه مه‌ترسى ئه‌وه‌ى لێده‌کرێت له‌لایه‌ن به‌رپرسانى هه‌رێمه‌وه به‌مه‌به‌ستى خراپ‌و بۆ هه‌ژمونکردنى ناوچه کوردیه‌کانى سوریا به‌کاربهێنرێن که ئه‌گه‌رى کێشه‌و ناکۆکى نێو خۆدى لایه‌نه کوردیه‌کانیشى لێده‌که‌وێته‌وه«.
شوباتى رابردوو به‌ناوبژیوانى میشێل کیلۆ سیاسیه‌تمه‌دارى مه‌سیحى سوریا رێککه‌وتنێک له‌لایه‌ن هێزه کوردیه‌کانى سوریاو سوپاى سوریاى ئازاد له‌و وڵاته ئه‌نجامدرا بۆ راگرتنى شه‌ڕو پێکدادانه‌کانى نێوانیان، به‌ڵام دواى ئه‌و رێککه‌وتنه‌ش چه‌ندینجار پێکدادان له‌نێوان هه‌ردوو به‌ره‌دا دوباره‌بۆته‌وه.
هه‌ستیار قادر hawlati
16/05/2013
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، رایگەیاند: "سیاسەتی هەرێمی كوردستان بەرامبەر كوردستانی سووریا ئاشكرایەو ناخوازین هیچ كوردێك لەو رەوشە ئاڵۆزەی سووریا زەرەرمەند بێت". هاوكات هۆشداریش دەدات لەوەی، كە پێویستە كورد لەو شەڕەی سووریا بە پارێزەوە مامەڵە بكات.
ئێوارەی دوێنێ 14/5/2013، نێچیرڤان بارزانی لە دیدارێكیدا لەگەڵ شاندێكی پارتی دیموكراتی كورد لە سووریا بە سەرۆكایەتی د.عەبدولحەكیم بەشار و بە بەشداری ژمارەیەك لە كادیرانی پێشكەوتووی ئەلپارتی، جارێكی دیكە جەختی لە پشتیوانیی حكومەتی هەرێمی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ میلـلەتی كورد لە سووریا كردەوەو رایگەیاند "مەبەستمانە لەو رەوشە هەنووكەییەی سووریا، میلـلەتی كورد تووشی دەردەسەری و ماڵوێرانی نەبێ و لە هەموو مەترسییەكان پارێزراو بێت، پێویستە تەنیا هەڵوێستی خۆپاراستن و بەرگری هەبێ‌‌و نەبێتە بەشێك لەو شەڕەی ئاكامەكەی نادیارە".
بە بڕوای سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان پێویستە كورد بەرچاوڕوونییەكی تەواوی لەبارەی ئایندەی سووریا هەبێ و بە هەستیاری مامەڵە لەگەڵ پرسی ئۆپۆزیسیۆن و بەرەی بەرامبەری بكات، بۆ بەجێهێنانی داواكانیشی خاوەن هەڵوێستێكی راشكاوانە و ئەجێندایەكی ئاشكرا بێت.
سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەوەشی گوت "شەڕی سووریا شەڕی دوو بەرەی فراوانی هەرێمایەتی و ناوچەییە، پێویستە كورد لەو نێوەندەدا بە پارێزەوە مامەڵە بكات و رۆڵێك نەبینێ سەرئەنجام خۆی تێدا ببێتە سووتەمەنی".
سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئاشتەوایی و یەكڕیزی نێوان كورد بە گشتی و گیانی هەماهەنگی حیزب و لایەنە كوردییەكانی سەر گۆڕەپانی سیاسی لە كوردستانی سووریا بە ئەولەویاتی ئەو قۆناخە لێكدەداتەوە و دەڵێت "قۆناخی ئەمڕۆ یەكڕیزی و تەباییمان لێدەخوازێت. ئێستا كاتی خەباتی یەكدەستی و یەكهەڵوێستییە. هیچ لۆژیكێك لەوەدا نییە لایەنێك بە زۆرەملێ ئیرادەی خۆی بەسەر لایەنێكی دیكە، یان بە سەر گۆڕەپانی سیاسی بسەپێنێت. سەپاندنی ئیرادەی لایەنێك بەسەر لایەنێكی دیكەدا بەردەوام نابێ، گەلی كورد شێوازی خۆسەپاندن رەتدەكاتەوە، رەفتاری تاكڕەوانەش مایەی قبووڵكردن نییە".
نێچیرڤان بارزانی لە بارەی شێوازی گەیاندنی هاوكارییە مرۆییەكانیش بۆ رۆژئاوای كوردستان گوتی "بۆ كەمكردنەوەی نەهامەتییەكانی سەر میلـلەتەكەمان لە كوردستانی سووریا ئەوەی لە تواناماندا هەبێ دەیكەین، بەئەركی خۆمانی دەزانین درێژە بە گەیاندنی یارمەتییەكانمان بدەین، ئێمە یەك میلـلەتین‌و لە پشتوانیمان بۆ كوردستانی سووریا سارد نابینەوە، كاریش بۆ ئەوە دەكەین یارمەتییەكان بێ جیاوازی هەموو ناوچەكان بگرێتەوە".
ئەوەشی راگەیاند هەوڵدەدەن لە ئایندەیەكی نزیكدا پرۆسەی هاوكارییە مرۆییەكان ناوچەی عەفرینیش بگرێتەوە و گوتی"پێویستە پەلە بكرێت لە گەیاندنی یارمەتییە مرۆییەكان بۆ ناوچەی عەفرین، كە تائێستا بە هەر هۆیەك بێت خوشك و برایانمان لەو دەڤەرە لێی بێبەشن و لە بارودۆخێكی سەختدا دەژین".
لە بارەی رەوشی پەنابەرانی رۆژئاوای كوردستانیش لە هەرێمی كوردستان، نێچیرڤان بارزانی، گوتی: "تائێستا 140 هەزار كەس لە سووریاوە روویان كردووەتە هەرێمی كوردستان،ئێمە ئەو خەڵكە بە ئاوارە نازانین، ئەوان لە وڵاتی خۆیان و لە نێو كەسوكاریانن، بەردەوام دەبین لە باشكردنی ژیان و گوزەرانیان و چارەسەركردنی هەموو ئەو كێشەو گرفتانەی لێرەو لەوێ رووبەڕوویان دەبنەوە".
15/05/2013
جەبار یاوەر، ئەمینداری گشتی وەزارەتی پێشمەرگە له‌باره‌ی كشانەوەی PKK راگه‌یاندراوێك بڵاوده‌كاته‌وه كه ئه‌مه ده‌قه‌كه‌یه‌تی:
ڕاگەیەندراوێكی ڕۆژنامەوانی فەریق جەبار یاوەر مەندە ئەمینداری گشتی وەزارەتی پێشمەرگە وئەندام ووتەبێژی فەرمی فەرماندەیی گشتی هێزەكانی پاراستنی هەرێم
لەبارەی : كشانەوەی هێزە چەكدارەكانی پارتی كرێكارانی كوردستان (pkk) وهەنگاوەكانی پرۆسەی ئاشتی لە توركیا
پرسیارێكی زۆر و جۆرا وجۆر ولەلایەنی جیاجیادا ئاراستەی وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێمی كوردستان دەكرێت لە بارەی كشانەوەی هێزە چەكدارەكانی پارتی كرێكارانی كوردستان (pkk) بۆ ناو سنور وخاكی هەرێمی كوردستان (كە بەپێی دەستور سنور وخاكی هەرێم بەشێكە لە سنور وخاكی دەوڵەتی فیدرالی عێراق) ولە پرسیارەكانیشدا داوا دەكرێت هەڵوێستی وەزارەتی پێشمەرگە لەو بارەوە دیاری بكرێت ، لێرەدا ولەو بارەوە ئەم ڕوونكردنەوە پێشكەش دەكەین :
حكومەتی توركیا وپارتی كرێكارانی كوردستان ماوەێكە لە گفتوگۆدان ولەم دواییەدا ولەسەر ڕۆشنایی ڕێكەوتنێكی هاوبەش لەنێوانیاندا ، لەقۆناغێكی سەرەتایی دان لە پرۆسەی جێبەجێكردنی پلانێكی چارەسەر كردنی كێشەی مافی نەتەوەیی گەلی كوردان لە توركیا كە هەنگاوی یەكەمی ئەم پرۆسەیە بە ئاگر بەست وڕاگرتنی شەر دەستی پێ كرد ولە دوای ئەوەدا ئازاد كردنی دیلەكانی سوپای توركیا لەلایەن پارتی كرێكارانی كوردستانەوەو ولەپاشاندا ئازاد كردنی گیراوەسیاسیەكانی كورد لە زیندانەكانی توركیا ولەئێستاكەدا دەست پێ كردنی سەرەتایی هەنگاوی یەكەمی كشانەوەی هێزە چەكدارەكانی پارتی كرێكارانی كوردستان لە ناو قوڵای خاكی توركیاوە بۆ بنكە وبارەگا لە مێژینەكانی خۆیان لە سنورەكانی نێوان (عێراق – ئێران ،عێراق – توركیا) كە ئەو ناوچە سنووریانە دەكەونە سنوری جوگرافی ناوچەكانی هەرێمی كوردستان ، وحكومەتەكانی ئەو دەوڵەتە دیاری كراوانەدا بە حكومەتی هەرێمی كوردستانیشەوە ئاگاداری ئەو ڕاستیەن كە ئەو ناوچە سنوریانەی دیاری كران ، جێگای حەوانەوەی پێشتری هێزەكانی چەكداری pkk وئێستاكەی هێزە كشاوەكانیان بووە وقەت نەبەڕەزامەندی ونەبەمۆڵەتی فەرمی هەرێمی كوردستان وهیچ دەوڵەتێك لەو ناوچانەدا جێگیر نەكرابوون وقەتیش ئەو ناوچانە لە ژێر كونتڕۆلی سەربازی وئەمنی هیچ كام لەو وڵاتانە وهەرێمی كورستانیش نەبوەو وئەو هەلومەرجە دیاری كراوە لەوناوچانەدا هی ئێستاكە نی یە بەڵكو هی چەندها ساڵی پێش ئێستاكەیە وئەم ڕاستیەش لای هەموو لایەك ئاشكرایە .
ڕاوبۆچوون وهەڵویستی وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە بارەی ئەم پرۆسە ئاشتەوایەی نێوان حكومەتی توركیا وپارتی كرێكارانی كورستان بە شێوەی گشتی ، هەمان ڕاوبووچون وهەڵویستی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان وحكومەتی هەرێمی كوردستانە . كە بەردوام ڕێگای دیالۆك وگفت وگۆ بۆ چارەسەر كردنی كێشەی كورد لەگەڵ دەوڵەتان بەبژاردەی ڕاست ودروست زانراوە ودەزانرێ لەم قوناغە مێژوویەی ئێستاكەدا وڕێگای یەكلا كردنەوەی كێشەكە لەلایەن هەرلایەنێك بە زەبری بەكارهێنانی چەك وتوندوتێژی بە بژاردەێكی ناڕاست ونادروست لەم سەردەمەدا زانراوە ودەزانرێت ولەبارەی هەنگاوەكانی جێبەجێكردنی پرۆسەی ئاشتی نێوان حكومەتی توركیا وپارتی كریكارانی كوردستان لە ئێستاكەدا.
جارێكی تر جەخت دەكینەوە كە وەزارەتی پێشمەرگە وەكو بەشێك لە حكومەتی هەرێمی كورستان هەمان ڕاوبوچوون وهەڵوێستی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان وحكومەتی هەرێمی كوردستانی پێشترو ئێستاكەی هەیە كە پشتیوانی لە پرۆسەی چارەسەر كردنی ئاشتیانەی كێشەی مافی نەتەوەیی كورد دەكات لە توركیا ووڵاتانی تر وبەتایبەت پشتیوانی لەم پرۆسە ئاشتەوایەی ئێستاكەدا دەكات كەهەیە لە نێوان حكومەتی توركیا وپارتی كریكارانی كوردستان ودیارە بەپێی ئەم پرۆسەیەو ئەم ڕیككەوتنە هەنگاوی یەكەمی پرۆسەكە ڕاگرتنی شەڕ بووە ودواهەمین هەنگاوی پرۆسەكە فڕێدانی چەكە لەلایەن هەموولایەنەكانەوەیە وچارەسەری كردنی كێشەكەیە بەشێوازێكی سیاسییانە كە ئەمە هیوا وئامانجی هەموو لایەكی ئاشتی خوازە .
rudaw
15/05/2013
سه‌باره‌ت به‌و پێشكه‌وتنانه‌ی له نێوان پارتی كرێكارانی كوردستان و حكومه‌تی توركیا ده‌گوزه‌رێت، ئه‌مڕۆ ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی عێراق كۆبۆوه و به‌یاننامه‌یه‌كی راگه‌یاند، بڕیاریدا نامه‌یه‌كی ناڕه‌زایی بداته توركیا و سه‌باره‌ت به زیاده‌ڕۆییه‌كان بۆ سه‌ر سهروهری عێراق سكاڵایه‌ك بگه‌یه‌نێته ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی نێوده‌وڵه‌تی، له هه‌مانكاتدا جه‌ختیكرده‌وه، به‌مافی خۆی ده‌زانێت، به‌شێوه‌یه‌كی گونجاو به‌رگری له سهروهری خۆی بكات.
هه‌ر له به‌یاننامه‌كه‌دا هاتووه، حكومه‌تی عێراق جه‌خت ده‌كاته‌وه كه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ پێمان باشه كێشه‌كان به‌ئاشتی چاره‌سه‌ربكرێن، به‌ڵام نابێت له‌سه‌ر حیسابی عێراق و سهروهری نیشتمانی ئه‌و بێت، بۆیه كشانه‌وه‌ی چه‌كدارانی په‌كه‌كه بۆ ناو خاكی عێراق ره‌تده‌كه‌ینه‌وه و به پیشێلكارییه‌كی ئاشكرای سهروهری عێراق و سه‌ربه‌خۆییه‌كه‌ی داده‌نێین و زیانی زۆر به په‌یوه‌ندی و به‌رژه‌وه‌ندی هه‌ردوولا ده‌گه‌یه‌نێت.
له‌به‌شێكی دیكه‌دا ده‌ڵێت، له‌به‌ر ئه‌م هۆكارانه، ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران بڕیاری دا:
1- وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه راسپێرێت نامه‌یه‌كی ناره‌زایی بگه‌یه‌نێته توركیا، هه‌روه‌ها هاتنی هه‌ر كه‌سێكی چه‌كدار و بێچه‌ك بۆ ناو خاكی عێراق ره‌تده‌كه‌ینه‌وه، هه‌ر كارێك په‌یوه‌ندی به عێراق هه‌بێت به‌بێ ئه‌وه‌ی ئاگادار بكرێته‌وه، ره‌تده‌كه‌ینه‌وه.
2- عێراق سكاڵایه‌ك پێشكه‌ش به ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی نێوده‌وڵه‌تی بكات، بۆ ئه‌وه‌ی ئاشتی و ئاسایشی نێوده‌وڵه‌تی بپارێزێت و بڕیاری گونجاو سه‌باره‌ت به سهروهری عێراق بدات.
3- وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه له‌مباره‌یه‌وه یاداشتێك پێشكه‌ش به كۆمكاری عه‌ره‌بی و رێكخراوی هاریكاری ئیسلامی بكات، بۆ به‌رگریكردن له سهروهری هاوكاری عێراق بكه‌ن.
4- عێراق جه‌خت ده‌كاته‌وه، مافی خۆیه‌تی كه به‌و شێوه‌یه‌ی به گونجاوی ده‌زانێت و له‌گه‌ڵ یاسا و بڕیاره‌كانی نێوده‌وڵه‌تی ناكۆك نییه، به‌رگری له سهروهری و سه‌ربخۆیی خۆی بكات.
س . س
peyamner
15/04/2013
بەكر بوزداگ، جێگری سەرۆك وەزیرانی توركیا، پشتیوانی خۆی بۆ خوێندن بەزمانی كوردی لەناوچە كوردنشینەكانی توركیا نیشاندا‌و رایگەیاند پێویستە رێگە بەهەر ناوچەیەك بدرێت بەزمانی خۆی بخوێنێت.
ئاژانسی خەبەر تورك بڵاوی كردوەتەوە كە بەكر بوزداگ، پشتیوانی لە نوسینێكی ئاڵتان تان پەرلەمانتاری بەدەپەی ئامەد كردوە كاتێك داوای كردبوو با ساڵی داهاتوو خوێندن و پەرتوك بە زمانی كوردی بێت.
پەرلەمانتارەكەی بەدەپە، لەنوسینەكەیدا ئاماژەی بەوەكردبووە لە زۆر لەو وڵاتانەی كە جیاوازییان تێدا ناكرێت، پێكهاتەكان بەزمانی خۆیان دەخوێنن، بەپێویستیشی زانی بوو رێگە بەكوردیش بدرێت بەزمانی خۆی بخوێنێت و قسەی پێ بكات و تابلۆو نوسینی بە كوردی بێت.
جێگرەكەی ئەردۆگان ئەوەی دووپاتكردوەتەوە كە هەر هەرێمێك چ جۆرە زمانێك بێت پێویستە پشتگیری لێ بكرێت و دەرفەتی ئەوەی پێبدرێت كە بەزمانی خۆی قسە بكات‌و بخوێنێت.
دانا رەزگەیی
hawlati
14/05/2013
مه‌حمود عوسمان رایده‌گه‌یێنێت به‌غدا له باسكردنی كشانه‌وه‌ى گه‌ریلاكانى PKK زیاده‌ڕه‌وى ده‌كات.
مه‌حمود عوسمان، په‌رله‌مانتاری هاوپه‌یمانی كوردستانی له په‌رله‌مانی عێراق له په‌یجی تایبه‌تی خۆی له‌سه‌ر تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووك بڵاویكردوه‌ته‌وه " كشانه‌وه‌ى چه‌كدارانى پ.ك.ك له توركیاوه به‌ره‌و هه‌رێمى كوردستان باس وقسه‌یه‌كى زۆرى له‌سه‌رئه‌كرێت وهه‌ندێك لایه‌نى ناو حكومه‌تى عێراق به‌مه‌ترسى بۆ سه‌رسنوور وسه‌روه‌رى ووڵات حسابى ئه‌كه‌ن".
مه‌حمود عوسمان ئومێده‌واره ئه‌و پرۆسه‌یه كه ده‌ستىپێكردوه له نێوان ئه‌ردۆغان و ئۆجه‌لان بگاته ئاشتى له باكوورى كوردستان كه به "زۆر گرنگ" وه‌سفی كردووه..
ئه‌و په‌رله‌منتاره ده‌ڵێت "كاتى خۆى و پاش به‌یانه‌كه‌ى ئۆجه‌لان ناڕه‌زایمان ده‌ربڕیوه له‌كشانه‌وه‌ى گه‌ریلاكانى پ.ك.ك له توركیا كه ووڵاتى خۆیانه، هه‌ست ئه‌كه‌ین به‌غداد زیاده‌ره‌وى ئه‌كات له باسكردنى ئه‌م كێشه‌یه پاش دوو مانگ له‌به‌یانه‌كه‌ى ئۆجه‌لان له‌كاتێكدا كه‌هه‌ڵوێستیان نه‌بووه له رێككه‌وتنه‌كانى ئاسایشى سنوورى ئه‌نقه‌ره و سه‌دام وه له بوونى هێزى توركى له‌خاكى عێراق وه له‌بۆمبارانى هه‌میشه‌یى توركیا بۆسه‌ر هه‌رێمی كوردستان و دێهاته‌كانى".
له به‌شێكی دیكه‌ی قسه‌كانیدا مه‌حمود عوسمان ئاماژه به‌وه‌ده‌كات" به‌غدا ئه‌توانێت له‌گه‌ڵ توركیا باسى ئه‌م كێشه‌یه بكات وه شكاتیشى لێ بكات له‌سه‌ر ئاستى عه‌ره‌بى و ئیسلامى ئه‌نجوومه‌نى ئاسایش نه‌ك خه‌تا بخاته سه‌رلایه‌نى كوردستانى كه ده‌ریایه‌ك خوێنى داوه له‌شه‌ڕى دژی ئه‌نقه‌ره". ".
14/05/2013
مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان له په‌یجى تایبه‌تى خۆى دا له تۆرى كۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبووك له یادی سى و نۆ ساڵه‌ى شه‌هیدبوونى له‌یلا قاسم په‌یامێكى بڵاوكرده‌وه و راگه‌یاند، شه‌هیدبوونی ئه‌و وانه‌یه‌كه بۆ تاك تاكی ئێمه به ژن و پیاو و گه‌نج و پیری كوردستانییه‌وه، چونكه ئه‌و فێرمان ده‌كات له‌پێناو ئازادی و سه‌ربه‌ستیدا چۆنچۆنی بژین.
ئه‌مه ده‌قه‌كه‌یه‌تى:
له یادی 39 ساڵه‌ی شه‌هیدبوونی له‌یلا قاسمدا هه‌زاران سڵاو بۆ گیانی پاكی ئه‌و ئافره‌ته قاره‌مانه و هه‌موو شه‌هیدانی ڕێگه‌ی ئازادی ده‌نێرین. شه‌هید له‌یلا قاسم سیمبولی گیانفیدایی و بڕوابه‌خۆبوون و نیشتیمانپه‌روه‌ریی ئافره‌تی كورده، بۆ به‌رگریكردن له بیروبڕوای نه‌ته‌وه‌یی و دیموكراسی. له‌یلا قاسم بێبه‌زه‌ییانه شه‌هید كرا، به‌ڵام گیانبه‌خشینی ئه‌و هه‌ڵگری په‌یامی سه‌ربه‌رزی و خۆبه‌ده‌سته‌وه‌نه‌دان بوو له‌به‌رانبه‌ر دوژمنی دڵڕه‌ق و نكۆڵیكاردا. له‌یلا ئه‌وه‌نده به‌رزه كه له‌كاتی له‌سێداره‌داندا، سه‌ری جه‌للاده‌كان له‌بنی پێی ئه‌ودا بوو.
شه‌هیدبوونی ئه‌و وانه‌یه‌كه بۆ تاك تاكی ئێمه به ژن و پیاو و گه‌نج و پیری كوردستانییه‌وه، بۆ هه‌موو شار و دێ و به‌شێكی كوردستان. له‌یلا قاسم جێگه‌ی شانازیی هه‌موو كوردێكی دڵسۆزه‌و تاهه‌تایه ده‌بێ یادی بكه‌ینه‌وه، چونكه ئه‌و فێرمان ده‌كات له‌پێناو ئازادی و سه‌ربه‌ستیدا چۆنچۆنی بژین.
ماوەی چەند ساڵێكە گەشتكردنی گەنجانی هەرێمی كوردستان بۆ سعودیە بەمەبەستی بەجێهێنانی سونەتی عەمرە رووی لە زیادبوون كردووە و خەریكە ببێتە دیاردە، هەندێك لە هاووڵاتیانیش پێیانوایە بەشێكی زۆر لەو عەمرەكردنە تەنیا چاولێكەرییە.
بەپێی ئامارەكانی وەزارەتی ئەوقاف تەنیا لە چوار مانگی یەكەمی ئەمساڵدا نزیكەی 13 هەزار و 500 كەس سەفەری ماڵی خوایان كردووە بەمەبەستی بەجێهێنانی ئەو سووننەتە، كە بەشێكی زۆر لەوانە گەنج بوونە.
“بۆ حاسڵبوونی مرازیانە”
سیڤەر سیروان، گەنجێكی دانیشتووی شاری هەولێرە، پێیوایە چوونی گەنجان بۆ سعودیە “90%ی چاولێكەرییە. سیڤەر دەڵێ “بەشێكی زۆر كەم لە گەنجان لەجیاتی چوون بۆ ولاتێكی وەك توركیا یان قوبرس دەچنە سعودیە. بەپێی ئەو زانیاریانەی سیڤەر لەو هاوڕێیانەی وەریگرتووە كە سەفەری سعودیەیان كردووە “بەشی زۆریان رازێكیان لەدڵدایە و بۆ هێنانەدی ئەو رازەیان روو لە كەعبەی پیرۆز دەكەن”.
40%یان گەنجن
خاوەن كۆمپانیاكانی تایبەت بە حەج و عومرە ئاماژە بەوە دەدەن لە چەند ساڵی رابردوودا گەشتكردنی گەنجان بەمەبەستی بەجێهێنانی سوننەتی عەمرە بەشێوەیەكی بەرچاو زیادی كردووە.
سەدرەدین كەریم، خاوەنی كۆمپانیای روەیدە، كە تایبەتە بە ئەنجامدانی گەشت بۆ وڵاتی سعودیە، بە (رووداو)ی گوت “نزیكەی 40%ی ئەوانەی ئەمساڵ لە رێگەی كۆمپانیاكەمانەوە گەشتی ماڵی خوایان كردووە گەنجانن”.
مەریوان نەقشبەندی، بەڕێوەبەری راگەیاندنی وەزارەتی ئەوقاف بە (رووداو)ی راگەیاند ساڵی رابردوو 50 هەزار و 300 كەس گەشتی عەمرەیان ئەنجامداوە، لەو ژمارەیەش 45%ی گەنجان بوون. نەقشبەندی مەزەندەی كرد تاوەكو كۆتایی ئەمساڵ ژمارەی ئەو كەسانەی دەچنە عەمرە لە 60 هەزار كەس زیاتر دەبێت.
سەدرەدین پێیوایە چەند هۆكارێك هەن لەپشت گەشتكردنی ئەو رێژە زۆرەی گەنجان، ئەو دەڵێ “هەرزانی تێچووی گەشتكردن هۆكاری سەرەكییە”، واتە بە بەراورد لەگەڵ گەشتكردن بۆ وڵاتانی دیكە هەرزانترە . ئەو روونیكردەوە كە تێچووی گەشتكردن بۆ سعودیە بۆ ماوەی 10 رۆژ تەنیا 950 بۆ 1000 دۆلارە، بە دابینكردنی فڕۆكە و شوێنی مانەوە و پاسی تایبەت بە گەڕان بەنێو ئەو وڵاتەدا “ ئەمەش وایكردووە زۆر گەنج بچنە سعودیە”. هۆكارێكی دیكەش كە سەدرەدین پێیوایە لەپشت گەشتكردنەوەیە “باشبوونی باری دارایی هاووڵاتیانە”.
مامۆستایەكی زانكۆ: بە هەدەردانی پارەیە
لە ئاینی ئیسلامدا هەركەسێك سەردانی ماڵی خوا بكات خێر و چاكەی زۆری بۆ دەنووسرێت. مەلا موئەیەد، پێشنوێژ و وتارخوێن لە یەكێك لە مزگەوتەكانی هەولێر، دەڵێ “ هەر كەسێك تاوەكو نەچێتە ماڵی خودا، شارەزا نابێ لە گەورەیی و پاكی و جوانی ئایینی ئیسلام “.
بەڵام مامۆستایەكی زانكۆ باس لەوە دەكات گەشتكردنی ئەو رێژە زۆرەی خەڵك بۆ سعودیە بەهەدەردانی پارەیە. هیوا عەلی كە مامۆستای زانكۆی سەلاحەددینە گوتی” كەسانێك هەن هەموو ساڵێك گەشتی عومرە دەكەن، ئەوەش زیان بە ئابووری كوردستان دەگەیێنێت”. ئاماژەش بەوە دەكات چاولێكەری هۆكاری پشت بەرزبوونەوەی رێژەی ئەنجامدانی گەشتی عەمرەیە.
نازەنین نادر، كە چەند مانگێكی كەمە لە عەمرە گەڕاوەتەوە، گوتی “دوای ئەنجامدانی عەمرە هەستدەكەم لە هەموو تاوانەكانم پاك بوومەتەوە”.
هێنانەوەی كولتووری عەرەبی
هەندێ كەس باس لەوە دەكەن، چوونی رێژەیەكی زۆری كورد بۆ وڵاتی سعودیە كاریگەری هەبووە لەسەر ناساندنی كولتوور و زمانی كوردی، بەڵام هەندێكیش دەڵێن كاریگەری هەبوو لەسەر هاوردەكردنی كولتووری عەرەبی بۆ هەرێمی كوردستان، بەتایبەتی زۆربەی ئەوانەی لە گەشتی حەج و عەمرە دەگەڕێنەوە، دشداشەی عارەبی لەبەر دەكەن.
سەدرەدین رەسول لەوبارەوە گوتی “دە ساڵ بەر لە ئێستا فرۆشیارانی سعودیە هیچ شتێكیان نەدەزانی لەبارەی كوردەوە، بەڵام ئێستا زۆر لە فرۆشیاران بەكوردی مامەڵە لەگەڵ كڕیارانی كورد دەكەن”.
بەڵام هیوا عەلی بۆچوونێكی دیكەی هەیە و پێیوایە بەهۆی گەشتی عەمرەوە دشداشەی عەرەبی رەواجی زۆری پەیداكردووە لە باشووری كوردستان “چونكە زۆربەی موسڵمانانی كورد دشداشەی عەرەبی بە شتێكی پیرۆز دەزانن”.
نازەنین بەر لەوەی بچێتە عەمرە بەدەست نەبوونی منداڵەوە دەیناڵاند، وەك خۆی دەڵێ سەرەڕای ئەوەی سەردانی چەندین دكتۆری كردووە، سەرئەنجام هەر بێهیوابووە، تاوەكو ئەوكاتەی بەخەیاڵیدا دێت رازەكەی بباتە ماڵی خوا. نازەنین گوتی “سوپاس بۆخوا دوای گەڕانەوەم لە گەشتی عەمرە ئێستا سكپڕم”.
12/05/2013
بەڕێوەبەری چاودێری و گەشەپێدانی کۆمەڵایەتی لە وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە (رووداو)ی راگەیاند: "تاوەکو ئێستا 6413 کەمئەندام و 2435 خێزانی هەژار و کەمدەرامەت لە وەزارەتەکەمان مووچەیان بۆ بڕاوەتەوە".
بۆ خێزانی هەژار بڕی مووچەکە 150 هەزار دینارە
ئەحمەد محەممەد ئەحمەد گوتی: "هیچ خێزانێک نییە لەلای ئێمە خۆی تۆمارکردبێت و نەبووبێتە خاوەنی مووچەی مانگانە، بە مەرجێک رێنماییەکانی وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی گرتبێتییەوە. ئەو خێزانانەش، کە مووچە دەیانگرێتەوە، بریتین لە: بەساڵاچووان، بێ سەرپەرشتان، بێوەژنان، لەگەڵ ئەو خێزاندارانەی، کە قوتابین و بەردەوامن لە خوێندن".
گوتیشی: "بڕی مووچەی کەمئەندامان بەپێی ئەو راپۆرتە دەدرێت، کە لیژنەی پزیشکی دەینووسێت و تێیدا رێژەی کەمئەندامیی کەسەکە دیاریدەکات، بۆ خێزانی هەژاریش بڕی مووچەکە 150 هەزار دینارە".
12/05/2013
ئەکبەر هاشمی رەفسنجانی، سەرۆک کۆماری پێشوتری ئێران و رەحیم مەشایی راوێژکاری سەرۆکی ئێستای ئێران ناوی خۆیان وەک کاندیدی سەرۆکایەتی کۆماری ئێران تۆمار کرد.
ئاژانسی هەواڵی میهر بڵاویکردەوە،لە دوایین ساتەکانی داخستنی دەرگای خۆ کاندیدکردن بۆ هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئێران، کاژێر ٦ بەکاتی ناوخۆیی تاران، هاشمی رەفسنجانی، بۆ ناونوسین چوە باڵەخانەی وەزارەتی ناوخۆی ئێران.
لە دوایین کۆمێنتیشدا پەیجی هاشمی رەفسنجانی جەختی لەسەر خۆ کانیدکردنی کردەوە.
هاوکات ئاژانسەکە بڵاویکردووەتەوە کە ئەسفندیار رەحیم مەشایی، لەگەڵ ئەحمەدی نەژاد چووە بۆ وەزارەتی ناوخۆ بۆ تۆمارکردنی ناوی وەک کاندیدی سەرۆکایەتی کۆماری ئێران، هاوکات محەممەد رەزا رەحیمی یاریدەدەری یەکەمی ئەحمەدی نەژاد ناوی خۆی تۆمار کردووە.
ئەسفەندیار گوتی" پابەند دەبم بە یاساکانی ئەنجوومەنی پاسەوانانی پاراستنی دەستور".
هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئێران خولی یازدەهەمێتی و تاوه‌كو ئێستا زیاتر لە ٤٥٠ کەس ناوی خۆیان تۆمار کردووە.
11/05/2013
خه‌باتمێدیا: رۆژى هه‌ینى رِێكه‌وتى ١٠/٥/٢٠١٣ نوێنه‌رایه‌تى بزووتنه‌وه‌ى كۆماریخوازانى كوردستان سه‌ردانى نوێنه‌رایه‌تى هه‌ولێرى سازمانى خه‌بات ى كوردستانى ئێرانیان كرد. به‌رێز كاك بێهروز ئه‌رده‌لاَن لێپرسراوى پێوه‌ندییه‌كانى كوردستانى سازمان له نوێنه‌رایه‌تى هه‌ولێر پێشوازى كرد له شاندێكى بزووتنه‌وه‌ى كۆماریخوازان كه پێك هاتبوون له به‌رِێزان كاك برایم بایه‌زیدى و...
كاك سه‌یدسه‌لام. له‌ودیداره داچه‌ندین باسی رۆژى پێوه‌ندیدار به ناوچه‌كه و ئێران و كوردستان ئاڵوگۆرى بیروراى له‌سه‌ر كرا. باسی هه‌ڵبژاردنه‌كانى سه‌رۆك كۆمارى و شۆراى شار و دێ یه‌كێك له ته‌وه‌ركانى دانیشتنه‌كه بوو كه به‌رێز ئه‌رده‌لان له‌و پێوه‌ندییه‌دا ووتى هیچ هه‌ڵبژاردنێك به چاودێرى وه‌لى فه‌قیه و له نیزامى ئاخوندى دا ناتوانێ هه‌ڵبژاردنێكى ته‌ندورست و ئازاد بێ . له‌كۆتایی دیداره‌كه دوو هه‌یئه‌تى سازمانى خه‌بات و كۆماریخوازان له‌سه‌ر هاوكارى و دۆستایه‌تى زیاتر پێداگرییان كرد.
سەرچاوە/ خەبات مێدیا
http://www.khabatmedia.com/modules.php?name=News&;file=article&sid=6252
13/0572013
- ژمارەیەک لە چالاکانی سیاسی، مەدەنی و میدیایی کوردستان داوای هەڵوەشاندنەوەی سزای لەسێدارەدانی پەخشان عەزیزی و هەموو زیندانیانی سیاسیی سزادراو بە لەسێدارەدان دەکەن
- ئێران..کۆبوونەوەکەمان لەگەڵ وڵاتانی ئەورووپا ئەرێنی بوو
- مەزڵوم عەبدی و نوێنەری سەرۆک بارزانی کۆدەبنەوە
- ئەمڕۆ شاندی دەمپارتی بۆ گەیاندنی پەیامی ئۆجەلان لەگەڵ ئاکپارتی کۆدەبێتەوە
- خراپترین دراوەکانی جیهان لە ساڵی 2024 دا
- تولای حاتەمئۆگیولاری: دیدار بەس نییە، دەبێت دەرگاکانی ئیمراڵی بکرێنەوە
- کامیان مەترسیدارترن: ئێران یان ئیخوان؟
- ههسهده و چەک؛ هاوکێشە سەختەکە لە بنیاتنانەوەی سوپای سوریادا
- ئیدارەی نوێی سوریە ئەمیرێكی پێشوی بەرەی نووسرەی وەك سەرۆكی دەزگای هەوالگریی سوریە دیاری كڕد
- وەزیری دەرەوەی روسیە دەلێ دەگەل ئیدارەی تازەی سوریە پەیوەندیمان هەیە
- ئیسرائیل فرۆكەخانەی نێودەولەتی سەنعا لە یەمەن بۆمباران كرد
- شاندێكی بالای عێراقی دەگەل ئیدارەی نوێی سوریە دیداری كرد
- دوای روخانی رژیم بەعسی ئەسد، عەلەوییەكان چییان بەسەر دێت
- وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل دەلێت: هێرشەكان دژ بە كوردەكان دەبێ بوەستێنرێن
- چیروکی نەبیستراویی ناو زیندانەكانی سوریە
- حشدی شەعبی هەرشە لە توركیەدەكات
- ترامپ دەلێ: لە هیچ لایەك قەبوول ناكەیین جێگرەوەی دۆلار بەرهەم بێنێت
- ناوەرۆكی دیداری نێوان وەزیری دەرەوەی ئێران و بەشار ئەسەد بلاوبووە
- فەرانسە رێگای بەكارهێنانی مووشەكی دورمەودای بە ئوكرایین دا كە لە دژی روسیە بەكاری بێنێت
- جۆزف بۆرێل دەلێ: بیرت لە لێواری دارماندایە
- پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی پیرۆزی قوربان
- پەیامی پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی پێنجەمین کۆنگرەی ئاسایی هەدەپە
- پەیامی پیرۆزبایی بزوتنەوەی کۆماریخوازی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی ڕەمەزانی پیرۆزەوە
- راگەیەندراوی بزووتنەوەی کۆماریخوازان بەبۆنەی رۆژی جیهانی کرێکاران
- بزووتنەوی کۆماریخوازان ئیدانەی هێرشەکانی رێژیمی تورکیە بۆ سەر باشووری دەکا
