له ئاههنگی یادی یهكێتیدا ئێوارهی ئهمرۆ هێرۆ ئیبراهیم ئهحمهد پهیامێكی جهلال تاڵهبانی به ئهندامانو لایهنگرانی حیزبهكهی گهیاند.
هێرۆ ئیبراهیم ئهحمهد هاوسهری جهلال تاڵهبانیو ئهندامی مهكتهبی سیاسی یهكێتی نیشتیمانی كوردستان، لهمیانهی پێشكهشكردنی وتهیهكیدا لهیادی 38 ساڵهی دامهزراندنی حیزبهكهیدا ئێوارهی ئهمرۆ شهممه وتهیهكی پێشكهشكردو تیایدا پهیامی تاڵهبانی خوێندهوه.
هێرۆ ئیبراهیم وتی شهوی رابردوو به تهلهفۆن قسهم لهگهڵ سهرۆك كۆمار كردووبهتهلهفۆن مام جهلال پێی وتم كه لهیادی دامهزراندنی یهكێتیدا سڵاوتان لێبكهم و پیرۆزباییشتان بهو بۆنهیهوه لێبكهم، مام جهلال وتی “دڵتان لای من نهبێت، من باشم و به تهندروستییهكی باشترهوه دهگهڕێمهوه لاتان و چاوتان ماچ دهكهم.”
جەلال تاڵەبانی، 80 ساڵ، سكرتێری گشتی یەكێتیو سەرۆككۆماری عێراق نزیكەی شەش مانگە بەهۆی «جەڵتەی دەماغەوە« لەنەخۆشخانەیەكی ئەڵمانیا چارەسەری پزیشكی وەردەگرێت، لەئێستاشدا پۆستەكەی لەبەغدا لەلایەن خوزەیر خوزاعی جێگری دوەمیەوە هەڵدەسوڕێنرێت.
hawalati
2/06/2013
لهكاتی گهڕانهوهی لایهنگرانی یهكێتی نیشتیمانی كوردستان له ئاههنگی ئێوارهی ئهمڕۆی پاركی شاندهر له شاری ههولێر كه بهبۆنهی 38 ساڵهی دامهزراندنی ئهو حزبه رێكخرابوو، له پیرمام لهگهڵ لایهنگرانی پارتی دیموكراتی كوردستان لێيان دهبێته گرژی و ئاڵایهكی یهكێتی دهسوتێندرێ.
عهمید سهباح، بهڕێوهبهری ئاسایشی پیرمام، به (رووداو)ی راگهیاند له كاتی گهڕانهوهی لایهنگرانی یهكێتی له ئاههنگهكهی ههولێر له پیرمام لهگهڵ لایهنگرانی پارتی لێیان بووهتهوه گرژی .
بهڕێوهبهری ئاسایشی پیرمام دهڵێ "لایهنگرانی یهكێتی دروشمی ئیستیفزازیان گوتوهتهوه و ئهمهش لایهنگرانی پارتی توڕِهكردووه و لیان بووهته گرژی، بهڵام هیچ بریندارێكی لێنهكهوتوهتهوه".
"ئێستا رهوشه تهواو كۆنتڕۆڵ كراوه و هێزێكی زۆری ئاسایش لهسهر رێگای سهرهكی بڵاوبوونهتهوه، بهمهبهستی پاراستنی ئهمنییهتی لایهنگرانی ههردوولا، ههروهها تاوهكو لایهنگرانی یهكێتی، بێ هیچ گرفتێك بگهڕێنهوه ناوچهكانیان له چۆمان و دهڤهری سۆران". ئهمه وهك بهڕێوهبهری ئاسایشی پیرمام ئاماژهی بۆكرد.
ئهمه لهكاتێكدایه یهكێتی و پارتی رێككهوتنی ستراتیژیان ههیه.
پهیامنێرمان له ههولێر پێی راگهیاندین ئێوارهی ئهمڕۆ بهههمان شێوه له سهر شهقامی 60 مهتری شاری ههولێر گرژی له نێوان لایهنگرانی پارتی و یهكێتی دروست بووه،بهڵام رهوشهكه كۆنتڕۆڵ كراوه.
ههروهها به وتهی پهیامنێرمان له بهردهم ئاسایشی ههولێر لهلایهن لایهنگرانی یهكێتی نیشتیمانی كوردستانهوه تهقهكراوه، بهڵام تاوهكو ئێستا هیچ سهرچاوهیهكی فهرمی ئهوهی پشتڕاست نهكردووهتهوه.
دوای ئاسایی بوونهوهی پهیوهندییهكانی نێوان پارتی و یهكێتی، گهڕانهوهیان بۆ ههولێر، ئهمه یهكهمین ئاههنگی گهورهی یهكێتی نیشتیمانی كوردستانه كه له نێو شاری ههولێر بكرێ.
rudaw
2/06/2013
ریشتاشین بە مەكینەی تایبەت تەنیا مەترسی ئەوەی نییە كە لەوانەیە ئەو كەسە شوێنێكی خۆی بریندار بكات و هەندێك خوێنی لێ بڕوات.
پسپۆران هۆشدارییان دایە پیاوان لەوانەی كە هەموو بەیانییەك ردێنیان دەتاشن یان ئەو ئافرەتانەی بە هۆی مەكینەی ریش تاشینەوە مووی قاچیان لادەبەن، مەترسی زۆری كۆبوونەوەی بەكتریایەكی بێشوماریان دەكەوێـتە سەر لەسەر مەكینەی ریش تاشینەكە.
تاقیكردنەوەكان كە پسپۆرانی كۆمپانیای مایكرۆبان یۆرۆپی بەریتانی ئەنجامیانداوە، دەریانخستووە كە مووسی ریش تاشین لە دوای بەكارهێنانی نزیكەی 5 ملیۆن بەكتریا و ڤایرۆسی جۆراوجۆر لە خۆیدا كۆدەكاتەوە.
ئەو پسپۆرانە كە تایبەتمەندن بە بواری تەكنەلۆجیای دژە بەكتریا دەڵێن مۆڵگەیەكی سەرەكی ڤایرۆسەكان، مووسی ریش تاشینە.
پۆل ماكدویل، پسپۆری كۆمپانیای ناوبراو دەڵێ: گەرماو ژینگەیەكی زۆر گونجاوە بۆ ڤایرۆس و بەكتریاكان. لەوانەیە ئەوە ببێتە هۆی هەوكردنی ڤایرۆسێک كە بەهۆی كونی مووەكانەوە ڤایرۆسەكان دزە بكەنە ناو لەشی مرۆڤەوە و بەوەش كەسەكە دووچاری نەخۆشی پێست و هەستەوەری بكەن.
سەرچاوە: بی بی سی
2/06/2013
وتارخوێنی نهجهف رایدهگهیێنێت ئهوهی له سووریا روودهدات شهڕی نییه له دژی بهشار ئهسهد، بهڵكو شهڕه له دژی شیعه و ئێرانیش ئامادهیه 100 ههزار چهكدار رهوانهی سووریا بكات.
سهدرهدین قهبانجی، پێش نوێژ و وتارخوێنی شاری نهجهف له وتاری ههینی دا راگهیاند ئهمریكا و ئهوروپا به ئاشكرا دهیانهوێ ئۆپۆزیسیۆنی سووریا پڕچهك بكهن، بهبێ دانانی هیچ سنوور و بهربهستێك، ههروهها ئهمریكا داوای له حزبوڵڵا كردووه له سووریا پاشهكشه بكات.
سهدرهدین قهبانجی كه یهكێكه له سهركردهكانی ئهنجوومهنی باڵای ئیسلامی به سهرۆكایهتی عهممار حهكیم ئاماژه بهوهدهكات له بهرامبهردا ئێران ئامادهیه 100 ههزار چهكدار رهوانهی سووریا بكات، هاوكات رهتیدهكاتهوه ئهو شهڕهی له سووریا روودهدات لهدژی بهشار ئهسهد بێت بهڵكو وهك قهبانجی دهڵێت شهڕه له دژی "شیعه و ئیسلامی رهسهنه".
وتارخوێنی شاری نهجهف ههر له درێژهی گوتارهكهیدا دهڵێت" پێمانوایه ئهو شهڕهی سووریا شهڕی ئێمهیه، نهك شهڕی ئهسهد".
1/06/2013
ئهمڕؤ ئهمهریكا و ئهڵمانیا هۆشداریان دا به روسیا سهبارهت بهوهی پڕچهككردنی بهشار ئهسهد، زیان به دانوستانی نێوان ههردولا دهگهیهنێت، ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لهمبارهیهوه وهزیری دهرهوهی ئهمهریكا جۆن كێری، دوای كۆبوونهوهی لهگهڵ هاوتا ئهڵمانییهكهی جیدۆ ڤیسترڤله، رایگهیاند: پلانی روسیا بۆ پێدانی چهكی پیشكهوتووی ئاسمانی به سوریا، ئهوا ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لای خۆیهوه وهزیری دهرهوهی ئهڵمانیا ڤیسترڤله، داوای له بهشار ئهسهد كرد "توندوتیژییهكان بوستێنێت و بهرهو دانوستان ههنگاو بنێت"، بهروسیاشی راگهیاند، ناردنی رۆكێتی ئێس300 بۆ ئهسهد بهتهواوی ههڵهیه.
ئهمهریكا و روسیا ههوڵدهدهن، مانگی داهاتوو كۆنگرهیهك له نێوان حكومهتی سوریا و ئۆپۆزسیۆن له جنێف ئهنجام بدهن و فشاری زۆر دهخهنه سهر ههردولا بۆ ئهوهی بهشداری ئهو كۆنگرهیه بكهن.
1/05/2013
ئهمڕؤ ئهمهریكا و ئهڵمانیا هۆشداریان دا به روسیا سهبارهت بهوهی پڕچهككردنی بهشار ئهسهد، زیان به دانوستانی نێوان ههردولا دهگهیهنێت، ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لهمبارهیهوه وهزیری دهرهوهی ئهمهریكا جۆن كێری، دوای كۆبوونهوهی لهگهڵ هاوتا ئهڵمانییهكهی جیدۆ ڤیسترڤله، رایگهیاند: پلانی روسیا بۆ پێدانی چهكی پیشكهوتووی ئاسمانی به سوریا، ئهوا ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لای خۆیهوه وهزیری دهرهوهی ئهڵمانیا ڤیسترڤله، داوای له بهشار ئهسهد كرد "توندوتیژییهكان بوستێنێت و بهرهو دانوستان ههنگاو بنێت"، بهروسیاشی راگهیاند، ناردنی رۆكێتی ئێس300 بۆ ئهسهد بهتهواوی ههڵهیه.
ئهمهریكا و روسیا ههوڵدهدهن، مانگی داهاتوو كۆنگرهیهك له نێوان حكومهتی سوریا و ئۆپۆزسیۆن له جنێف ئهنجام بدهن و فشاری زۆر دهخهنه سهر ههردولا بۆ ئهوهی بهشداری ئهو كۆنگرهیه بكهن.
1/05/2013
ئهمڕؤ ئهمهریكا و ئهڵمانیا هۆشداریان دا به روسیا سهبارهت بهوهی پڕچهككردنی بهشار ئهسهد، زیان به دانوستانی نێوان ههردولا دهگهیهنێت، ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لهمبارهیهوه وهزیری دهرهوهی ئهمهریكا جۆن كێری، دوای كۆبوونهوهی لهگهڵ هاوتا ئهڵمانییهكهی جیدۆ ڤیسترڤله، رایگهیاند: پلانی روسیا بۆ پێدانی چهكی پیشكهوتووی ئاسمانی به سوریا، ئهوا ئاسایشی ئیسرائیلیش دهخاته مهترسییهوه.
لای خۆیهوه وهزیری دهرهوهی ئهڵمانیا ڤیسترڤله، داوای له بهشار ئهسهد كرد "توندوتیژییهكان بوستێنێت و بهرهو دانوستان ههنگاو بنێت"، بهروسیاشی راگهیاند، ناردنی رۆكێتی ئێس300 بۆ ئهسهد بهتهواوی ههڵهیه.
ئهمهریكا و روسیا ههوڵدهدهن، مانگی داهاتوو كۆنگرهیهك له نێوان حكومهتی سوریا و ئۆپۆزسیۆن له جنێف ئهنجام بدهن و فشاری زۆر دهخهنه سهر ههردولا بۆ ئهوهی بهشداری ئهو كۆنگرهیه بكهن.
1/05/2013
لەنامەیەکی ئاشکرادا، بۆ ئایەتوڵا عەلی خامنەئی، ڕێبەری ڕۆحیی شیعەکانی جیهان و ڕێبەری ئێران، پارتی ژیانی ئازادی کوردستان، کۆمەڵێك پرسی گرنگ دەوروژێنێت و داوا دەکات" ئێران، کۆنفدراسیۆن بێت کەوەك لەمێژوودا، کۆنفدراسیۆنی ماد-پارس، بووەتە هۆی بەهێزکردن و ناوبانگی ئێران و بەیەکەوە ژیانێکی ئاشتیانە و بنەماکانی ئەخلاقی و سیاسی تێدا، بوونی هەبووە".
هەروەها هاتووە" لەبەرچاوگرتنی راستیەکانی مێژوویی و کولتووری ئێران، چاوەڕوان دەکرا کە ئێران بە گوێرەی وڵاتانیتر لە پرسی کورد و کرانەوەی دیموکراتیکدا دەستپێشخەر بووبا. بە سەرنجدان بە هەستیاری زۆرلە رەوشی هەنووکەیی ئێران، بە پێویستی دەزانین کە هەڵوێستی ئاشکرای خۆتان لە پەیوەندی لەگەڵ پرسی کورد رابگەیێنن".
ئەمەی خوارەوە، دەقی نامەکەیە:
نامەی سەرئاوەڵە بۆ ئایەتوڵا سەید عەلی خامنەیی
بە لەبەرچاوگرتنی هەستی بەرپرسیارێتیمان لە بەرامبەر گەلانی ئێران و داهاتووی وڵات، لەو قۆناخە هەستیارە مێژووییەدا نوسینی ئەم نامەیە بۆ رای گشتی و ئاراستەکردنی بە کەسی ئێوە، بە گرینگ دەزانین.
ئێران بە هەموو پێشینەی مێژوویی، فرەڕەنگی بەرفراوانی کۆمەڵایەتی و نیشتەجێبوونی زۆرێک لە گەلانی کۆن لەناویدا، پێگەیەکی گەڵێک مەزنی لە کولتوری رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هەیە. ئەو گەلانی کە لە پانتایی ئێراندا دەژین، رۆڵێکی بەرچاویان لە پێگەیاند و پەرەپێدانی مرۆڤایەتی هەبووە و لە پێناو شارستانی ئێراندا پێشەنگایەتیان کردوە. بنەمای سەرەکی ئەو قۆناخانەی کە سیاست لە ئێراندا چێکەربووە و ئارامی و پێشکەوتنی لەگەڵدا بووە، راستینەیەک بەناوی پێکەوە ژیانی گەلانی ئێران و رێز لە ئیرادە و کولتووری ئەم گەلانە بووە. لەم چوارچێوەیەدا کۆمەڵێک نمونە لە مێژووی ئێراندا هەبوونی هەیە.
کۆنفیدراسیۆنی ماد- پارس وەک درەوشاوەترینی ئەم نمونانە، یەکێک لە قۆناخەکانی مێژووی ئێران پێکدێنێت. بەیەکەوە ژیانی گەلانی ئێران و یەکێتی مێژوویی ئەوان توانی ئێران وەک وڵاتێکی بەهێز لێبکات نەک دەوڵەتەکانی ناوەندی بەهێز کە بە ناکۆکینانەوە لە نێوان گەلاندا هەوڵیاندەدا دەسەڵاتداری بکەن. بە وردبوونەوە لە ناوەرۆکی ئەو قۆناخانە کە خۆشگوزەرانی (رفاه) و بەختەوەری لەکۆمەڵگادا لە ئارادا بووە، دەردەکەوێت کە سەرنجدان بە بەیەکەوە ژیانی گەلان و لەبەرچاوگرتنی بنەماکانی ئەخلاقی و سیاسی هەبوونی هەبووە. ئەو حکومەتانەی کە ئەم راستینە مێژوویی و سیاسیەیان لەبەرچاو گرتووە و پێویستیەکانیان بەجێ گەیاندوە، توانیویانە کە مەشروعیەتی پێویستی لەناو کۆمەڵگادا بۆخۆیان دەستەبەڕ بکەن. هەر مرۆڤەی کە لە لێگەڕینی راستیدا بێت دەتوانێت بە هاسانی لەمە تێبگات کە نەهێنی پێگەی مەزنی ئێران لە مێژووی هەرێمدا، نەک مەزنی مادی، سوپاسالاری و داگیرکردنی شاهانە بەڵکو بەیەکەوە ژیانی بەدڵخوازی گەلانی ئێران بووە. هەر ئەو گەلانە و بە ئیرادەبوونیان لە پێناو ئافراندنی ژیانی ئازاد و بەرزکردنەوەی کولتورەکانیان بوو کە مێژووی دەخوڵقاند. هەر کاتێک دەسەڵاتدارانی ئێران ئەم راستیەنەیان لەبەرچاو نەگرتبێت ئەو کاتە قەیران، ئاڵۆزی و هێرشی دەرەکی پانتایی ئەم وڵاتەی گرتۆتەوە. ئێران وڵاتی ئەو گەلانە و ئەو هەژمارە زۆر کولتوورەیە کە لە دژی ناوەندگەرایی دەوڵەتەکان لە ناوخۆ و هەم لە دژی هێرشی هێزەکانی دەرەکیدا دەسەڵاتدارییان پەسەند نەکردوە. هەر کام لەو هێزە ناوخۆیی و دەرەکیانە کە ئەم راستینەیان پەسەند کردبێت و سیاسەت و کردەوەکانیان لەسەر ئەم بنەمایە و تایبەتمەندی گەلان دەستنیشان کردبێت، توانیویانە سەرنجی کۆمەڵگاکان و فرەڕەنگی کولتوری ئێران بۆلای خۆیان رابکێشن. هەمەگەری کولتووری ئێران دیاردەیەکی دەرەکی یان دەستکرد نیە کە بە زەخت و یەکدەستکردن بتوانرێت ساز بدرێت، بەڵکو هەمەگەری بە بەشداری و ئامادەبوونی دڵخواز، ئازاد و یەکسانی هەموو گەلانی ئێران رەخساوە. ئەم هەمەگەریە کولتووریە لەسەر بنەمای رێز لە نرخەکانی یەکتر، ئازادی، ئاشتی و دانپێدانانی بەرامبەر شکڵی گرتووە. لەبەر ئەم هۆکارە لە سەرتاسەری مێژووی ئێران، ناتوانرێت نموونەیەک لە شەڕ و پێکدادان لە نێوان گەلاندا بدۆزرێتەوە. ئەوەی روویداوە، تەنیا هەڵگیرساندنی شەڕ لە لایەن هێز و حکومەتەکان بووە. ئەو پێکدادان و ناکۆکیەی کە لە ماوەی چەند ساڵی رابردوودا و لەگەڵ دەرکەوتنی دیاردەی نامۆ لەگەڵ راستینەی مێژووی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئێران واتە دەوڵەت- نەتەوە، هاتۆتە ئاراوە. ئەم دیاردەیە، راستینەیەک بە گشتی ناکۆک و ناتەبا لەگەڵ بنەمای بەیەکەوە ژیانی گەلانە. دەرئەنجامەکەشی کۆمەڵکوژی کولتووری و جەستەیی گەلان و تراژیدیاگەلێکە کە لاوازی هەمەگەری کولتووری ئێرانی لێکەوتۆتەوە. فەرمیکردنی یەک کولتوور و دەسەڵاتدارکردنی یەک نەتەوەی تایبەت و پەراوێزکردنی ئەوانیتر نەک تەنیا بەهێزبوونی ئێرانی لێنەکەوتۆتەوە بەڵکو قەڵشتی کۆمەڵایەتی، بێمتمانەیی و نەهامەتیگەلێکی زۆری بۆ خەڵکانی ئەم وڵاتە هێناوە. بۆ نمونە دەتوانرێت ئاماژە بە رەوشی گەلی کورد لە ئێراندا بکرێت. ئەم گەلە بەردەوام پێداگری لەسەر پاراستنی ناسنامەی زاتی خۆی و پێداگری لە بەشداری راستەوخۆ لە رێوەبەری بوارە جۆراوجۆرەکاندا کردوە و لە هەمان چوارچێوەدا بە تێڕوانینێکی ئەرێنیەوە تەماشای ناسنامەی ئێرانی کردوە. ئەگەر ئاوها نەبوایە گەلی کورد شانبەشانی گەلانی ئیران لە بەلوچ، ئازەری و عەرەبەوە بگرە هەتا تورکمەن و گیلەک و فارس، لە شۆڕشی ساڵی ١٣٥٧دا چالاکانە بەشداریان نەدەکرد.
ئەمە لە کاتێکدایە کە لە دوای شۆڕشی ٥٧، بنەما دیموکراتیک و گەلانی بەشداربوو لە شۆڕش، رووبەڕووی سەرکوت و پەرتەوازەکردن کرانەوە. دەبێت پرسیار بکرێت کە بە لەبەرچاوگرتنی پێشینەی مێژووی ئێران، بۆچی دەوڵەمەندی کولتووری و مێژووی گەلانی ئەو هەرێمە هەنووکە وەک مەترسی ئاسایشی تەماشا دەکرێت؟ بێگومان وەک مەترسی نیشاندانی دەوڵەمەندی و توانای فەرهەنگی و سیاسی گەلانی ئێرانە کە زۆرترین خزمەتی بەو کەسانە کردوە کە لە هەوڵی لەناوبردنی ئەم هەمەگەری کولتووری- مێژووییەی گەلانی ئێران و پارچەکردنینە. گەلان لە پێناو بەردوامیدان بە هەبوونیان، هیچ کات لە داواکاریە ئازادیخوازانە و کولتووری خۆیان چاوپۆشی ناکەن، ئەمە بەرپرسیارانی حکومەتن کە پێویستە بە سیاسەتە هەڵە و ناکۆک لەگەڵ راستینەی مێژوویی گەلانی ئێران، بەخۆیاندا بچنەوە و وەچەرخان بکەن. لە تێڕوانینی ئێمەوە، بۆ چارەسەری پرس و کێشە قووڵەکانی هەنووکەیی، تەنیا رێگە هەمان خوێندنەوەی دروستی مێژوو و گەڕانەوە بۆ بنەمای بەیەکەوە ژیانی گەلان و بیستنی دەنگی ئەوانە. لەم قۆناخە لە مێژووی ئێران، وروژاندن و پێکهێنانی پڕۆژەی ئاشتی دەوڵەت لەگەڵ گەلانی ئێران و بە فەرمی ناسینی ئیرادە و مافە رەواکانی هەموو گەلانی ئێرانە کە دەتوانێت جارێکیتر ئێران بۆ پێگەی شیاوی پێشەنگایەتی بۆ شارستانی دیموکراتیک لە ئاست هەرێم و تەنانەت جیهاندا بەرزبکاتەوە.
بە درێژایی چەند دەهەی دوایی، بە شێوەیەکی دوور لە ئینساف و تەنها بە لەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندی بەرتەسک و نابەرپرسیارانە سەبارەت بە راستینەی گەلانی ئێران و بەتایبەتی گەلی کورد کە یەکێک لە کۆنترین پێشەنگانی کولتووری ئاریایی لەسەر ئەم خاکەیە، نزیکایەتی ئینکار و ئەمنیەتی دەستەبەڕ کراوە. لە شەرت و مەرجی بەم شێوەدا کە هەڵهێنانەوەی هەنگاوگەلێک لە پێناوی چارەسەری پرسی گەلان گەلێک دژوار بوو، وەک پەژاک بە هەموو هێز و توانای خۆمان کۆمەڵێک پڕۆژە و بیرۆکەی دیموکراتیک لە پێناو چارەسەری پرسی کورد و گەلانیتری ئێرانمان پێشکەش کرد. لەم چوارچێوەیەدا، بەردوام داوامان کردوە کە کاربەدەستانی سیستەم بە بەرپرسیاریەوە لەبەرامبەر رەوشی هەنووکەیی ناوخۆ و دەرەکی هەڵسوکەوت بکەن. ئەم هەنگاوە بەرپرسیارانەمان وەک رێبازێکی دیموکراتیک لە پێناو تێپەڕاندنی ئەو مەترسیانە پێشکەشکردوە کە روبەرووی وڵات و گەلان دەبنەوە. لە بەرامبەر ئەم نزیکایەتی چارەسەریخوازانەدا و هاوتەریب لەگەڵ ناخی مێژوویی گەلانی ئێران، وەڵامێک کە لە لایەن سیستەم و لە ژێر بەرپرسیارێتی ئێوە دراوەتەوە، تێڕوانینی ئەمنیەتی، زەخت، هەڵاواردن و قەدەخە و پێداگری لەسەر ئینکارگەرایی بووە.
بۆ گەلی کورد کە بەردی بناخەی کولتوور و مێژووی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و بەتایبەتی ئێرانە، (داواکاری ئازادی کولتووری، شوناس، ئەتنیکی و بەشداری یەکسانی سیاسی و دیموکراتیک لە پەنای گەلانیتری ئێران لە پێناو دەستنیشانکردنی چارەی هاوبەشی خۆیی) مژارێکی حاشا هەڵنەگر و بنەمای گشت تێکۆشانەکانی ئەم گەلەیە. لەبەر ئەوەیکە ئەم داواکاریانە، کۆڵەکەگەلی پاراستنی هەبوونی گەلی کورد و بنیاندنانی ژیانی ئازاد و شەرافەتمەندانەیە. بە درێژایی زیاتر لە سێ دەهەی رابردوو، هیچ یەک لە سەلیقە و نزیکایەتیەکانی سیاسی هەیی لە بەدەنەی سیستەم نەیانتوانیوە لە راستینەی ئەم داواکاریانە تێبگەن و بیانکەنە بنەمای بەرنامەی کاری خۆیان. هەنووکە کە ئێوە بەو سیاسەتەی کە لە پەیوەندی لەگەڵ هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری و مژارە قەیراناویەکانیتری وڵات، دەستەبەڕتان کردوە، وەک دەوترێت سیستەمتان یەکدەستکردوە و خۆتان کردوە بە موخاتەب و بەرپرسیاری روبەڕووبونەوە لەگەڵ ئەم پرسانە، بەو پێیە چ بەرنامەیەکتان بۆ وەڵامدانەوەی ئەم داواکاریانە هەیە؟ لە کاتێکدا کە داواکاریە رەواکانی گەلان و بەتایبەت گەلی کورد لە داڕشتنی سیاسەت و بەرنامەکانی حکومەتی هیچ جێگەیەکی بۆ تەرخان نەکراوە و تەنانەت رووبەڕووی سەرکووت بۆتەوە. داواکاری بەشداری لە (خۆڕاگری و دلێری سیاسی) کە ئێوە داواتان کردوە چەندە رێئالیستە؟ پێویستە کە ئێوە وەک موخاتەبی ئەم پرسانە و بە لەبەرچاوگرتنی گرینگی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری خولی یانزدەهەمین، بەرنامە و هەڵوێستی خۆتان لە پەیوەندی لەگەڵ داواکاری گەلان ئاشکرا بکەن و ئەو ئەرک و بەرپرسیارێتیەی کە راستینەی مێژوویی و هەنووکەیی ئێران و گەلان لەسەر شانی لایەنەکانی ئەم پرسە دادەنێن، پێکی بێنن. ئێمە وەک پەژاک لە بنەماگرتنی هێڵی بەیەکەوە ژیانی گەلان لە هەرێم و لە پێناو بەرەوپێشبردنی دیموکراتیزەکردن لە ئێران و وەدیهێنانی مافی گەلی کورد و گەلانیتری هەتاکوو ئێستاکە, تێکۆشان و خەباتی بەرفراوانمان بەڕێوەبردوە، نرخی مەعنەوی زۆرمان داوە و لە ئەوپەڕی باوەڕبەخۆبوونەوە لەسەر چارەسەری دیموکراتیکی پرسی کورد پێداگری دەکەین.
ئێران نەک تەنیا بەرەو هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری دەچێت بەڵکو بەرەو هەڵبژاردنێکی ستراتێژیک و چارەنووسساز دەڕوات. بەرپرسیارێتی شێوەی هەڵسوکەوتێک کە گەلان لەم قۆناخە و لە پەیوەندی لەگەڵ پرسەکانیان نیشانی بدەن، لە ئەستۆی ئێوەیە. بەردەوامی سیاسەتەکانی رابردوو نەتەنیا گۆشەگیری ئێران لە ئاستی دەرەکی لەگەڵ خۆیدا دێنێت، بەڵکو دەبێتە هۆی گۆشەگیری حکومەت لە ناو گەلانی ئێرانیشدا. روونەکردن و دەستەبەڕنەکردنی هەڵوێستی ئاشکرا و چارەساز، دەبێتە هۆی ئەوەیکە تێکۆشانی گەلانی ئێران بەردەوام بێت و ئەمەش ئەوان بەرەو هەڵبژاردنیتر راکێش دەکات. تەماشاکردنێک لەو گۆڕانکایانەی کە لە هەریم لە چواردەوری پرسی کورد دێنە ئاراوە، نیشان دەدەن کە لە ئەنجامی تێکۆشانی بەرزی گەلی کورد، سیاسەتی دژەکورد شکستی هێناوە. تەنیا دەوڵەتێک کە هەنووکە لەسەر چارەسەرنەکردنی پرسی کورد پێداگری دەکات، سیستەمی دەسەڵاتدار لە ئێرانە. لە کاتێکدا سەدەی بیست و یەکەم ئیتر نزیکایەتی سەرکوتکەر لە دژی گەلان پەسەند ناکات. سیاسەتی ئینکارکردنی کۆماری ئیسلامی لە پەیوەندی لەگەڵ کورداندا، تەنیا قووڵبوونەوەی پرسەکانی هەیی لێدەکەوێتەوە. بە لەبەرچاوگرتنی راستیەکانی مێژوویی و کولتووری ئێران، چاوەڕوان دەکرا کە ئێران بە گوێرەی وڵاتانیتر لە پرسی کورد و کرانەوەی دیموکراتیکدا دەستپێشخەر بووبا. بە سەرنجدان بە هەستیاری زۆرلە رەوشی هەنووکەیی ئێران، بە پێویستی دەزانین کە هەڵوێستی ئاشکرای خۆتان لە پەیوەندی لەگەڵ پرسی کورد رابگەیێنن. هەڵوێست و هەنگاوە کردەوەییەکانی ئێوە لەم قۆناخە هەستیارە مێژووییەدا، نیشان دەدات کە سیستەمی کۆماری ئیسلامی کام رێگە هەڵدەبژێرێت.
پارتی ژیانی ئازادی کوردستان
31.05.2013
بەشار ئەسەد، سەرۆکی سووریا لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ کەناڵی (ئەلمەنار)ی زمانحاڵی حیزبوڵڵای لوبنان رایگەیاند: "حکومەتی سووریا بەشێكی رۆکێتی بەرگریی هەوایی (S300) دەستکەوتووە و بەشەکەی دیکەشی لە داهاتوویەکی نزیکدا بەدەستدەهێنین".
دوای ئەوەی یەکێتیی ئەورووپا گەمارۆی چەکی لەسەر سووریا هەڵگرت بۆ هەناردەکردنی چەک بۆ هێزی ئۆپۆزسیۆن، حکومەتی رووسیا رایگەیاند: "ئەم بڕیارەی یەکێتی ئەورووپا، هەوڵەکانی ئەمریکا و رووسیا بۆ رێکخستنی کۆبوونەوەی جنێڤ لە مانگی داهاتوو بۆ کۆتاییپێهێنانی جەنگی سووریا ئاڵۆزتر دەکات".
حکومەتی رووسیا رایگەیاندووە، كە بەردەوام دەبێت لە هەناردەکردنی چەک بەتایبەتی مووشەکی S300 بۆ پشتگیریکردنی رژێمی سووریا دژ بە ئۆپۆزسیۆنی ئەو وڵاتە.
هاوکات ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، فەرەنسا و ئیسرائیل داوایان لە رووسیا کرد هەناردەکردنی چەک بۆ رژێمی سووریا رابگرێت.
بەرپرسانی ئیسرائیل رایانگەیاند: هەناردەکردنی مووشەکی S300 گەورەترین مەترسییە بۆسەر وڵاتی ئیسرائیل، بۆیە لەکاتی هەناردەکردنیدا وەڵامیان دەبێت.هاوكات وەلید موعەلیم، وەزیری دەرەوەی سووریا، بۆ تەلەفزیۆنی ئەلمەیادینی سووری رایگەیاند "ئەگەر ئیسرائیل هێرش بکاتەوە سەر خاکی سووریا، ئێمەش وەڵامی خۆمان دەبێت".
مووشەکی S300 دەتوانێت لە دووری ٢٠٠ کیلۆمەتر ئامانجی خۆی بپێکێت و لەلایەن رووسیاوە فرۆشراوە بە رژێمی سووریا.
31/05/2013
محەممەد رەزا عارف، پاڵێوراوی سەرۆک کۆماری ئێران نوێنەری پێشووی شارەکانی سەردەشت و پیرانشار لە پەرلەمانی ئێران وەکو جێگری خۆی بۆ کاروباری نەتەوەکان هەڵدەبژێرێت.
ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە (30ی ئایار) چالاکڤانانی سیاسی کورد و سوننی نیشتەجێی تارانی پایتەختی ئێران لەگەڵ محەممەد رەزا عارف، پاڵێوراوی هەڵبژاردنەکانی ئێران کۆبوونەوە.
لەو کۆبوونەوەدا حاسڵ داسە، چاودێری سیاسی کورد و نوێنەری پێشووتری شارەکانی سەردەشت و پیرانشار لە پەرلەمانی ئێران بە دەنگی بەشداربووانی کۆبوونەوەکە وەکو جێگری ئەو پاڵێوراوە بۆ کاروباری نەتەوەکان هەڵبژێردرا.
حاسڵ داسە بە (رووداو)ی راگەیاند کە لەو کۆبوونەوە لە رەهەندی جیاوازەوە باس لە پرسی نەتەوە و ئایینە جیاوازەکان لە ئێراندا کراوە و ئەو پاڵێوراوەش پێشوازی تەواوی لە پێشنیارەکانیان کردووە.
ئەو هەروەها کۆبوونەوەی ئەمڕۆ و بڕیارەکانی بە دەسکەوتێکی گرنگ بۆ کورد دەزانێت و دەڵێت "تاوهكو ئێستا هیچ پاڵێوراو یا سەرۆک کۆمارێکی ئێران ئامادە نەبووە پۆستی وەزیر لەسەر بنەمای شوناسی نەتەوەیی بداتە کوردێک".
31/05/2013
ئێوارەی دوێنێ لە سەلاحەدین مەسعود بارزانی سەرۆکی ھەرێمی کوردستان پێشوازی لە فیڵ جۆردەن ڕێکخەری نوێی کۆشکی سپی و برێت مەکگوورک جێگری یاریدەدەری نوێی وەزیری دەرەوەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا بۆ کاروباری عێراق و ئێران و شاندێکی یاوەریان کرد.
لە دیدارێکدا سەرەتا سەرۆک بارزانی بەخێرھاتنی شاندی میوانی کرد و ڕێکخەری نوێی کۆشکی سپی کە یەکەم جارە سەردانی عێراق و ھەرێمی کوردستان دەکات داوای کرد کە بیروبۆچوونی سەرۆک بارزانی لەمەڕ دوا پێشھاتە سیاسییەکانی عێراق بزانێت.
دواتر سەرۆک بارزانی ڕوانگەی ھەرێمی کوردستانی لەبارەی پەیوەندییەکانی نێوان ھەرێمی کوردستان و عێراقی فیدڕاڵ بە شاندی میوان ڕاگەیاند و ئەوەشی دووپات کردەوە کە کورد دواکاریی سیاسی و دەستووریی خۆی ھەیە بەڵام ھیچ کات نابێتە لایەنێک لە ململانێی تاییفی نێوان لایەنە عێراقییەکان.
لە تەوەرێکی دیکەی دیدارەکەدا بارودۆخی سیاسیی ناوچەکە و پڕۆسەی ئاشتی لە تورکیا و بارودۆخی ئاڵۆزی سووریا تاوتوێ کرا.
pna
31/05/2013
رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لە بەیاننامەیەکی فەرمیدا داوا لە دەوڵەتی ئێران دەکات کە مافی نەتەوەکان لەو وڵاتەدا رەچاو بکات و دەرفەت بەو نەتەوانە بدرێ کە بە زمانی دایکییان بخوێنن.
لێژنەی مافە ئابووری، کۆمەڵایەتی و کەلتورییەکانی لە بەیاننامەیەکدا کە دوێنێ سێشەممە (28ی ئایار) بڵاوکراوەتەوە دەڵێت "لە ئێراندا مافی کەمینە نەتەوەییەکان پێشێل دەکرێت و دەوڵەتی ئێران دەبێ هەوڵ بدات لە بواری ئابووری ئەو ناوچانە قەرەبوو کاتەوە".
لەو بەیاننامەیەدا هەروەها هاتووە "کورد، عەرەب، ئازەری و بەلوچەکان لە ئێراندا ناتوانن بە زمانی خۆیان بخوێنن و بنووسن، دەبێ هەوڵ بدرێ کە ئەم مافەیان بۆ بگەڕێتەوە و هەروەها پشتیوانی لە چاپ و بڵاوکردنەوەی کتێب و گۆڤار بەو زمانانە بکرێت".
لە مادەکانی ١٥ و ١٩ی یاسای بنەڕەتی ئێراندا رێگە بە نەتەوەکانی دیکە وەکوو کورد، عەرەب، ئازەری، بەلوچ دەدرێت کە وێڕای زمانی فارسی لە خوێندگاکان زمانی دایکیشیان بخوێنن. ئەو یاسایە تاوهكو ئێستا جێبەجێ نەکراوە.
30/05/2013
ژنێكی روسی بەناوی “گالینا فیودرۆفنا” دانیشتووی شاری تامبۆفبۆ ئازادی ئۆجالان 11 هەزار واژۆ كۆدەكاتەوە، لەچوارچێوەی كەمپینی نێونەتەوەیی كۆكردنەوەی واژۆ بۆ ئازادی ئۆجالان لە روسیا.
گالینا فیدرۆفنا لەفیدراسیۆنی روسیا و لەشاری تامبۆف رایگەیاند لەچوارچێوەی كەمپینی نێونەتەوەیی ئازادی بۆ ئۆجالان، بەپێی توانای خۆی واژۆی كۆكردوەتەوە .
فیدرۆفنا دەڵێت “من خەباتی كۆمەڵایەتی دەكەم. بەو بۆنەشەوە لەنزیكەوە كێشەی كورد چاودێری دەكەم. لەمسكۆ كۆمیتەیەك بۆ ئازادی ئۆجالان دامەزراوە. لە تامبۆفیش كومیتەكە واژۆ كۆدەكاتەوە”.
ئەو ژنە روسیە بەپێویستی دەزانێت گەلی كورد پشتیوانی ئۆجەلان بكاتو وتی “بۆ گەلەكەی تێدەكۆشێت و گەلەكەی پێویستە پشتیوانی بێت، من ژمارەیەكی زۆر لەكتێبەكانی ئۆجالانم خوێندوەتەوە، نابێت وەها مرۆڤێك لەزینداندا بێت. من بۆ ئازادی ئۆجالان (11) هەزار واژۆم كۆكردوەتەوە “.
سەرچاوە؛ فورات نیوز
29/05/2013
هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمانی ئێران بۆ ساڵی داهاتوو لە حاڵێکدا بەڕێوەچوو کە هیچکام لە نوێنەرانی کورد خۆیان بۆ ئەم پۆستە نەپاڵاوتووە.
عەلی لاریجانی دوێنێ سێشەممە (28ی ئایار) لە لایەن ئەندامانی پەرلەمانی ئێران بۆ ساڵی داهاتوو هەڵبژێردرا.
بە پێی پێڕەوی نێوخۆی پەرلەمانی ئێران، هیچ مەرجێک بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمان نییە و هەموو ئەندامانی پەرلەمان دەتوانن خۆیان بۆ بەدەست هێنانی ئەو پۆستە بپاڵێون.
لە ماوەی ٩ خولی پێشوودا ٣٢ جار سەرۆکی پەرلەمان هەڵبژێرداوە، بەڵام تاوهكو ئێستا هیچکام لە نوێنەرانی کورد خۆیان بۆ ئەو پۆستە نەپاڵاوتووە.
حاسڵی داسە، نوێنەری پێشووتری پەرلەمانی ئێران لەم بارەوە بە (رووداو) دەڵێت "بۆ زۆریەک لە پۆستە باڵاکانی ئێران مەرج دانەنراوە، بەڵام یاسایەکی نەنووسراو هەیە کە ناهێڵێت کورد ئەو پۆستانە بەدەست بهێنن".
ئەو ئاماژە بەوەش دەکات کە لە خولی شەشەمدا نوێنەرێکی کورد بۆ لێژنەی سەرۆکایەتی پاڵێوراوە، بەڵام جگە لە نوێنەرانى کورد هیچ کەسێکی دیکە دەنگی پێ نەداوە.
نوێنەری پێشووتری شارەکانی سەردەشت و پیرانشار هەروەها پێیوایە کە لە ئێراندا متمانە بە کورد ناکرێت و پۆستی باڵای پێ ناسپێردرێت.
هەڵبژاردنی پەرلەمانی ئێران هەر چوار ساڵێک جارێک بەڕێوە دەچێت و کۆتایی مانگی ئایار سەرۆکی پەرلەمان بۆ ماوەی یەک ساڵ هەڵدەبژێردرێت. لە کۆی ٢٩٠ ئەندامی پەرلەمانی ئێران ١٨ کەسیان کوردن.
30/05/2013