بهپێی گۆڤارێكی ئهڵمانی: كوردهكان گهورهترین گهلن له رۆژههلاَتی ناوین دا كه دهوڵهتیان نهبێت، باس لهوهش دهكات، ئێستا چانسی بهدهستهێنانی دهوڵهت بۆ كورد رهخساوه.
گۆڤارێكی ئهڵمانی به ناوی (زینت) كه گۆڤارێكی سیاسیهو زۆرترین خوێنهری ههیه لهو وولاَتانهی كه به زمانی ئهڵمانی قسه دهكهن، ژمارهی ئهم جارهی گۆڤارهكه تهرخان كراوه به كورد و لهبهرگهكهیدا نهخشهی كوردستانی یهكگرتوو بلاَوكراوهتهوه و پێشتریش بهدواداچونی دهكرد بۆ بابهته سیاسی و ئابوری و كولتوری وولاَتانی رۆژههلاَتی ناوین و جیهانی ئیسلامی .
ئهو گۆڤاره نزیكهی 30 لاپهڕهی تهرخان كردوه بۆ نوسینهكانی لهسهر كورد كه ژمارهیهك له زانای رۆژههلاَتی ناوین و كهسانی ئاكادیمی نوسیویانه و ئاماژهیان بهوه كردوه كه كیانی كوردهكان به شێوهیهك گهشهی كردوه كه ناتوانرێت بوهستێنرێت .
له ئاماژهیهكی تر دا باس لهوهكراوه، كوردهكان گهورهترین گهلن له رۆژههلاَتی ناوین دا كه دهوڵهتیان نهبێت، ئیتر چانسی بهدهستهێنانی دهوڵهتیان بۆ رهخساوه و ئاشكرا كراوه: قۆناغی چارهسهری له توركیا و شهڕی نێوان سوننی و شیعهی عێراق و كێشهكانی حكومهتی بهغدا و شهڕی ناوخۆی سوریاش دهستی كوردهكانی بههێزكردووه.
له گۆڤارهكه دا ئهوهش هاتووه : پێكهێنانی دهوڵهتی كوردی كابوسێكه بهڵام دێتهدی.
خاوەنی تاوەری بازرگانی جیهان لە ئەمریکا داوایەکی یاسایی لەدادگای فیدڕاڵی تۆمار کردووە و تێیدا داوای قەربووکردنەوەی چەند ملیار دۆلارێک دەکات لەلایەن ئەو هێڵە ئاسمانیانەی کە فڕۆکەکانیان لە 11ی سێپتێمبەری 2001 دا بوونە هۆی تەقاندنەوەی دوو تاوەرەکەی بازرگانی جیهان لە شاری نیویۆڕکی ئەمریکا.
پێگەی دەیلی مەیڵ لە هەواڵێکدا بڵاویکردەوە، لاری سیلڤەرستێین خاوەنی تاوەری بازرگانی جیهان لە نیۆڕک داوایەکی یاسایی لەسەر هەریەک لە کۆمپانیاکانی هێڵی فڕۆکەوانی (یونایتد ئێیەرلاین و یو ئێس ئێیەر وەی و هێڵی فڕۆکەوانی ئەمریکا) لە دادگای فیدڕالی تۆمار تۆمارکردووە.
لە هەواڵەکەدا هاتووە، سیلڤەرستێین پێشر بڕی پێنج ملیار دۆلاری وەک قەرەبوو لەو کۆمپانیایانە وەرگرتووە، بەڵام لە داواکەی ئەم دواییەدا لە دادگای فیدڕاڵی، داوای بڕی 3,5 ملیار دۆلاری دیکە لەو کۆمپانیایانە دەکات بەو پێیەی کە هێرشەکەی 11ی سێپتێمبەر بۆ سەر تاوەرەکان، زیانی زیاتر لە حەوت ملیار دۆلاری پێگەیاندووە و ئەمەش زیاترە لەو بڕەی کە وەک قەرەبوو لەو کۆمپانیایانەوە وەری گرتووە.
لە ئێستاشدا تاوەرێکی نوێ لە شوێنی تاوەرە ڕوخێنراوەکان بە ناوی (تاوەری بازرگانی جیهانی یەکەم) دروست کراوە کە بڕی 3.9 ملیار دۆلاری تێچووە بەشێکە لە دیزاینێکی ئاڵۆزی سەرلەنوێ بنیاتنانەوەی تاوەری بازرگانی جیهان و بە درێژترین تاوەر دادەنرێت لە نیوە گۆی ڕۆژئاوادا و بڕیارە لەساڵی 2014دا بکرێتەوە.
بەپێی هەواڵەکە دادوەری دادگای ناوچەی مانهاتن لە نیویۆڕک ڕایگەیاندووە کە لێدوان لە هەردوو لا وەردەگرێت تا یەکلایی ببێتەوە ئایا داواکەی سیلڤەرستێین لەجێی خۆیەتی لەدژی ئەو کۆمپانیای هێڵە ئاسمانیانە و وابڕیاریشە دوابەدوای وەرگرتنی وتەی شایەت حاڵەکان لەو بارەیەوە، دادگا بڕیاری کۆتایی لەسەردا داواکە بدات.
لە ئینگلیزییەوە هاوڕێ فەریق
17/07/2013
کۆمەڵەی ئیخوان موسلیمین، ئەمریکا بە هۆکاری سەرەکی بارگرژییەکانی میسر و دەستێوەردانی سوپا بۆ لەسەرکار لابردنی موحەمەد مورسی (سەرۆکی پێشوی میسر) تاوانبار دەکات و لەوبارەیەشەوە ڕونکردنەوەیەکیان بڵاوکردەوە.
پێگەی ئاكشام-ی تورکیا لە هەواڵێکدا بڵاویکردەوە، کۆمەڵەی ئیخوان موسلیمین لە ماڵپەڕی ڕەسمی خۆیان ڕونکردنەوەیەکیان بڵاوکردۆتەوە و تێیدا هاتووە "ئەمریکا تاوانباری سەرەکییە بە لەسەرکار لابردنی یەکەم سەرۆک کۆماری بەڕەسمی هەڵبژێردروای میسر و ڕفاندنی لەلایەن هێزە چەکدارەکانی میسرەوە".
هەروەها دەڵێن " ئەمریکا گڵۆپی سەوزی بۆ هێزە چەکدارەکانی میسر داگیرساند و بووە ڕێخۆشکەر بۆ هەڵپەساردنی دەستور و لەناوبردنی پەرلەمانی وڵاتەکە".
لە ڕونکردنەوەکەی کۆمەڵەی ئیخواندا ئاماژە بەوەشکراوە "کەشو هەوای ئێستای میسر بەتەواوی دژی بنەماکانی دیموکراسی و مافەکانی مرۆڤە و سەرەڕای ئەمانەش ئەمریکا خۆی بەدوور دەگرێت لە ڕوودان یان ڕوونەدانی دەستێوەردانی هێزی چەکداری و هەڵویستێکی ڕوونی لەوبارەیەوە نەخستۆتە ڕوو".
لە کۆتایی بڵاوکراوەکەیاندا، کۆمەڵەی ئیخوان گەشبینانە تێڕوانینی خۆیان بۆ وەرگرتنەوەی دەسەڵاتی میسر دەخەنە ڕوو و ڕایانگەیاند "گرژییەکان کۆتاییان دێت، ڕزگاری لەدەست ئاژاوەگێڕان بەرپا دەبێت و ئازادی و سەرفرازیمان دووبارە بەدەست دەهێنینەوە".
ئەم ڕونکردنەوەیەی کۆمەڵەی ئیخوان موسلیمین پاش سەردانە فەرمییەکەی دوێنێی ویلیام بێرنس جێگری وهزیری دهرهوهی ئهمریكا دێت کە لەگەڵ دەسەڵاتدارانی حکومەتە کاتییەکەی میسردا کۆبووەوە و لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیشدا پشتیوانی خۆی بۆ حکومەتە کاتییەکەی میسر ڕاگەیاند و جەختی لە هێنانەوە ئارای دیموکراتی و کۆتایی هێنان بە ئاشوبەکانی ئەو وڵاتە کردەوە.
خەندان/ لە تورکییەوە هاوڕێ فەریق
17/07/2013
ئەندامێكی مەكتەبی سیاسیی یەكێتی رایدەگەیەنێت، كە بارزانی یاسای درێژكردنەوەی ماوەی سەرۆكایەتییەكەی ئیمزا ناكات، بەڵام بەپێی یاسای پەرلەمان پەسەند دەكرێ.
دوای دوو رۆژ لە پەسەندكردنی هەردوو پرۆژەیاسای درێژكردنەوەی ماوەی پەرلەمان و سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان، كە لە 30-6-2013 لە پەرلەمانی كوردستان پەسەندكران مشتومڕێكی زۆری بەدوای خۆیدا هێنا هەردوو یاساكە لە 2-7-2013 گەیشتنە سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان. بەم پێیەش تەنیا دوو رۆژ لەبەردەم سەرۆكی هەرێمی كوردستان ماوە، كە ئاخۆ یاسای درێژكردنەوەی ماوەی سەرۆكایەتی خۆی بۆ دوو ساڵی دیكە پەسەند دەكات یان نا.
ئەندامێكی مەكتەبی سیاسیی یەكێتیی نیشتیمانیی كوردستان بە (رووداو)ی گوت "بارزانی گوتی پەسەندكردنی ئەو یاسایە بەو شێوەیە بۆ من زۆر قورسە".
ئەو مەكتەب سیاسییەی یەكێتی كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە گوتیشی: "دواجار بارزانی رازی بووە یاساكە نەگەڕێنێتەوە پەرلەمان و رەتی نەكاتەوە".
ئەوەشی خستەڕوو "بە ئاگاداری هەردوو مەكتەبی سیاسیی یەكێتی و پارتی، بارزانی ئیمزا لەسەر یاساكە ناكات و بەگوێرەی یاسای پەرلەمانیش ئەگەر سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەماوەی 15 رۆژدا یاساكە ئیمزا نەكات، ئەوا بەشێوەیەكی ئۆتۆماتیكی بە پەسەندكراو دادەنرێ و دەكەوێتە بواری جێبەجێكردنەوە".
لای خۆشیەوە تاریق جەوهەر، راوێژكاری راگەیاندنی سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان، بۆ (رووداو) گوتی: "سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆی هەیە تاوەكو 17-7-2013 وەڵام بداتەوە، ئەگەر پەسەندیشی نەكات، ئەوا بەپێی یاسا بە پەسەندكراو هەژماردەكرێت".
هیوا میرزا سابیر، ئەندامی مەكتەبی سیاسیی یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستان، بە (رووداو)ی گوت:" تا دوایین سات داوا لە سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەكەین یاساكە رەتبكاتەوەو بیگەڕێنێتەوە پەرلەمان".
گوتیشی: "بڕیارە لەم هەفتەیەدا هەرسێ لایەنی ئۆپۆزیسیۆن كۆببنەوەو تێیدا هەڵوێستی خۆمان لەسەر مەسەلەی پەسەندكردنی یاساكە دەربڕینو چەندین ئەگەریش بۆ هەڵوێست وەرگرتن لەلایەن ئۆپۆزیسیۆنەوە واڵان" .
rudaw
15/07/2013
بۆ یەكەمجار رووسیای فیدراڵی بەشێوەیەكی فەرمی یەدەگی نەوت و غازی خۆی رادەگەیەنێت كەچەندین ساڵ بوو ئەو زانیارییانە دووربوون لەبڵاوكردنەوە.
سێرگی دۆنسكوی، وەزیری سامانە سروشتی و ژینگەییەكانی رووسیا رایگەیاند: " یەدەگی نەوتی رووسیا كە بتوانرێت دەربهێنرێت پێش دوو ساڵ گەیشتبووە 17 پۆینت هەشت ملیار تۆن كەدەكاتە 129 پۆینت نۆ ملیار بەرمیل، لەبارەی یەدەگی غازی سروشتیش قەبارەكەی گەیشتبووە 48 پۆینت 8 تریلیۆن مەتر سێجا".
دۆنسكوی روونیكردەوە كەئەو یەدەگانە دەبنە گەورەترین قەبارەی جیهانی، گوتیشی:" رەنگە ئاشكراكردنی ئەو زانیارییانە ببێتە هۆی دەرهێنانی سەرچاوەكانی ووزە لە رووسیا".
حكومەتی مۆسكۆ لە 5ی تەمموزی ئەمساڵ بڕیاریدا نهێنی زانیاری لەبارەی یەدەگی گشتی وڵاتەكەی لەنەوت و غاز هەڵبگرێت.
رووسیا بەیەكێك لەگەورەترین وڵاتی بەرهەمهێنەری نەوتی خاو دادەنرێت لەجیهانداو لەمانگی ئایاری رابردوو قەبارەی بەرهەمهێنانی گەیشتۆتە 10 پۆینت 48 ملیۆن بەرمیل لەرۆژێكدا، بەمەش بەرزترین ئاستی لەساڵی 2013 دا تۆماركرد، ئەویش بەپاڵپشتی زۆربوونی بەرهەمهێنانی رۆس نەوت كە بە گەورەترین بەرهەمهێنەری رووسیا دادەنرێت.
بەپێی ئامارەكانی وەزارەتی ووزەی رووسیا، بەرهەمهێنانی غازی سروشتی لەو وڵاتە دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە و گەیشتۆتە 1 پۆینت حەوت ملیار مەتر سێجا لەرۆژێكدا، هۆكارەكەشی بۆ گەڕانەوەی بەرهەمهێنانی كۆمپانیایی غازپڕۆمی رووسی دەگەڕێتەوە كە بەڕێژەی 11% كەمیكردووە، ئاستەكەشی گەیشتۆتە یەك پۆینت 18 ملیار مەتر سێجا لەرۆژێكدا .
15/07/2013
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە یەکێتی ئەوروپا، دلاوەر ئاژگەیی، لە درێژەی کار و چالاکییەکانی نوێنەرایەتیی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە یەکێتی ئەوروپا، بە یاوەری شاندێکی نوێنەرایەتی، لە شاری لاهای سەردانی وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندای کرد.
شاندەکەی هەرێمی کوردستان، لە لایەن خاتوو "دیانا خۆزنس" بەرپرسی باڵای بەشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەفریقای باکوور لە وەزارەتی دەرەوە و "کۆن ئارتسما" بەرپرسی کاروباری عێراق و وڵاتانی کەنداو، پێشوازیی لێکرا.
لە سەرەتای دیدارەکەدا خاتوو خۆزنس بەخێرهاتنی گەرمی شاندەکەی حکومەتی هەرێمی کوردستان کرد و خۆشحاڵی خۆی بەو سەردانە ڕاگەیاند و بوونی پەیوەندی ڕاستەوخۆ لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستان بە گرنگ وەسفکرد.
دلاوەر ئاژگەیی، سوپاسی هەڵوێستی حکومەتی هۆڵەندای کرد کە بایەخ و گرنگیی تایبەت بە هەرێمی کوردستان دەدات و لەو نێوەندەشدا بۆ پێشخستنی پەیوەندییە سیاسی و بازرگانییەکان داوای کردنەوەی کونسوڵخانەی گشتیی هۆلەندای لە هەرێمی کوردستان کرد و هیوای خواست کە پرۆسەی وەرگرتنی ڤیزەی هۆڵەندا بۆ هاووڵاتیانی هەرێمی کوردستان ئاسانتر بکرێت.
لە درێژەی دیدارەکەدا هەندێ پرسی پراکتیکی پەیوەندار بە نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێم و وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا باسیان لێوەکرا و لەو چوارچێوەیەشدا هەردوولا لە سەر بەفەرمیکردنی ئەو پەیوەندییانە و بەردەوامبوونی دیدار و کۆبوونەوەکان لەو پێناوەدا هاوڕا بوون.
م.ش
pna
15/07/2013
سەرۆکی لیستی پارتی ئاشتی و دیموکراتی (بەدەپە) لە پەرلەمانی تورکیا ڕەخنەی توند لە هەردوو پارتی گەلی کۆماری و پارتی نەتەوەپەرستی تورکیا دەگرێت بەوەی کە پێیان خۆش نییە خوێنڕشتنی چەند ساڵی ڕابردوو لە تورکیادا بوەستێت .
ئەمڕۆ شەممە (١٣-ی تەمووزی ٢٠١٣ ) سایتی ئەکشامی تورکی بڵاویکردەوە: پەروین بوڵدان، سەرۆکی لیستی پارتی ئاشتی و دیموکراتی بەدەپە لە پەرلەمانی تورکیا لە میانەی وتارێکیدا دەربارەی دوایەمین گۆڕانکارییەکانی دەستووری تورکیا و دەنگنەدانی هەردوو پارتی گەلی کۆماری (جەهەپە) و پارتی نەتەوەپەرستی تورکیا (مەهەپە) دەربارەی کۆمیسیۆنێک دەربارەی پرۆسەی چارەسەریی ڕایگەیاند: "ئەو کەسانەی دەمرن ، هاوڵاتی ئەم جوگرافیایەن ، لەم وڵاتەدا کەسانێک بە وەستانی ڕشتنی خوێن بێئارام دەبن، ئەم جەنگە پێویستە کۆتایی پێبهێنرێت، پێویستە ئاشتی ڕووبکاتە ئەم وڵاتە ، مەهەپە و جەهەپە بەشداریی پرۆسەی چارەسەرییەکەیان نەکردووە و دەنگیشیان بە کۆمسیونی چارەسەریی نەداوە".
ئەم وتانەی پەروین بوڵدان دوای ئەوەبوو ئینگین ئالتای سەرۆکی لیستی پارتی گەلی کۆماری (جەهەپە) لە پەرلەمانی تورکیا پێشتر ڕایگەیاندبوو کە ناتوانرێت پرۆسەکە بەرەو پێشبچێت بە دانانی پارتی کرێکارانی کوردستان لەناو کۆمیسیۆنەکەدا.
هەروەها ئۆکتای ڤورالی سەرۆکی لیستی پارتی نەتەوە پەرستی تورکیا (مەهەپە) ڕایگەیاندبوو ئەم کۆمیسیۆنە داواکاریی پارتی کرێکارانی کوردستانە بۆیە دەنگمان پێنەداوە.
لە تورکییەوە: هەڵوێست ئەنوەر
سەرچاوە: ئەکشام
14/07/2013
هۆشیار زێباری، وەزیری دەرەوەی عێراق لەچاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ رۆژنامەی شەرقولئەوسەت رایگەیاند، ئێستا عێراق كەوتوەتە نێوان ئاگری ئێران و ئەمریكا، بەڵام پابەندی بێلایەنی خۆی دەبێت.
زێباری ئاماژەی بەوەدا وڵاتەكەی ناتوانێ پرۆسەی ناردنی چەك لەتارانەوە بۆ سووریا بوەستێنێ، گوتیشی:" ئەگەر شتێكی وا هەیەو سەرپێچی بڕیارەكانی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتییە با خۆیان رایگرن.
هاوكات دەستوەردانی سەربازیشی لەسووریا بەدوورزانی و دووپاتیكردەوە رووسیاو ئەمریكا كۆكن لەسەر مانەوەی ئەسەد تاوەكو كۆتایی ئەمساڵ.
لای خۆیەوە ئەركان ئەرشەد ئەحمەد، ئەندامی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە لەپەرلەمانی عێراق، بۆ (رووداو) گوتی، مەسەلەی سووریا مەسەلەیەكی هەستیارە هەندێك لایەن مەیلی حكومەتیان هەیەو هەندێك لایەنیش مەیلی ئۆپۆزسیۆنیان هەیە بۆیە دەبێ وەڵامەكانمان ژیرانەبێت چونكە لەسەرمان حیسابە، ئێمە حەزناكەین وەڵامی ئەو پرسیارانە بدەینەوە چونكە بابەتێكی هەستیارەو كاریگەری گەورەی بۆسەر عێراق دەبێ، لەلایەكی دیكەوە عێراق كەسێك و حزبێك نیە تەنانەت حكومەتیش یەك حزب نیە هەیە لای حكومەت دەگرێ هەیە لای ئۆپۆزسیۆن دەگرێ واتا بیرورای جیاواز هەیە لەهەمبەر ئەو پرسە".
هاوكات زێباری باس لەوە دەكات "دەستوەردان لەكاروباری ناوخۆی عێراقدا هەیە، سەرەڕای ئەمەش پێموانیە شەڕی ناوخۆ رووبدات، ساڵی 2006 ـ 2007 شەری ناوەخۆ روویدا بەڵام بەردەوام نەبوو، حكومەتیش دژی ئەو جۆرە ناكۆكیانە دەوەستێتەوە، بەهاری رابردوو هێزەكانی حكومەت و پێشمەرگە بەرامبەر یەكتری وەستانەوە شەڕیش بەرپا نەبوو".
لەلایەكی دیكەوە، بەهۆی نەخۆش كەوتنی فەخامەتی سەرۆك تاڵەبانی بۆشایەكی دەستووری دروست بووە بەڵام لەبەر پێگەو كەسایەتی تاڵەبانی كەس جورئەت ناكات ئەو بابەتە باس بكات.
تەنگژەی سووریاش رۆژ بەرۆژ بەرەو خراپتر دەچێت هیچ لایەنێكیش كۆنتڕۆڵی تەواوی بۆ ناكرێت نەئۆپۆزسیۆن نەرژێم، ئێستا هەموویان چاویان لە پرۆژەكەی كۆنگرەی جنیف2 كە سازانێكی نێودەوڵەتی رووسی ئەمریكیە.
كاتێك وەزیری دەرەوەی سووریا هاتە بەغدا ئامۆژگاریمان كرد، بە ئۆپۆزسیۆنیشمان گوت مەرجی پیشوەختەیان نەبێ، لەشاندی رژێممان پرسی چیتان قبولە گوتیان هەموو شتێك جگە لەلادانی ئەسەد ئەوە هێڵی سوورە.
دەمانەوێ بۆ ئەوروپیەكان رونبكەینەوە كە بەهەڵە لە هەڵوێستی عێراق تێگەیشتون لەئاست تەنگژەی سووریا، كێشەی ئێمە ئەوەیە چۆن بتوانین بیلایەن بمێنینەوە.
هاوكات ئێمە هیچ هاوكاریەكی مادی و مەعنەوی سووریا ناكەین شاندی سووریا داواشیكرد بەڵام رەتمانكردەوە. یان دەڵێن عێراق ئاسانكاری بۆ خۆبەخشان دەكات تاوەكو بچن لەسووریا بجەنگن بەڵام ئەو پرسە بە هاندان و پاڵپشتی كردنی حكومەت نیە.
هەڵبژاردنی حەسەن روحانی و بەدەستهێنانی ئەو رێژەی زۆرەی دەنگدەران پەیامێكی ئاشكرای ئێرانە بۆ جیهان كە ئێران دەیەوێ لەبارەی كێشەكانی گفتوگۆ لەگەڵ رۆژئاوا بكات.
rudaw
14/07/2013
ئهمڕۆ داواكاری گشتی میسری لهبهیاننامهیهكدا رایگهیاند، چهندین سكاڵامان له دژی محهممهد مورسی سهرۆكی پێشوو و چهند سهركردهیهكی دیكه له ئیخوان موسلمین بهدهست گهیشتووه، تۆمهتی ههواڵگری لهگهڵ وڵاتانی بیانی و هاندان بۆ كوشتنی خۆپیشاندهران و زیانگهیاندن به ئابووری وڵاتیان خراوهتهپاڵ.
له بهیاننامهیهكدا داواكاری گشتی وتیشی، سهرقاڵی كاركردنین لهسهر ئهو سكاڵایانه وهكو سهرهتاییهك بۆ ئهوهی لێپرسینهوه لهگهڵ تۆمهتباران بكرێت، بهڵام ناوی سكاڵاكاریان رانهگهیاند.
بهیاننامهكه روونیكردهوه: ئهو سكاڵایانهی تۆماركراون، مورسی و ههندێ كهسی دیكه به تاوانی ههواڵگۆڕینهوه لهگهڵ چهند لایهنێكی بیانی بۆ زیانگهیاندن به بهرژهوهندی نهتهوهیی وڵات، تاوانباردهكات، ههروهها تۆمهتی كوشتن و هاندان له دژ خۆپیشاندهرانیان خراوهتهپاڵ، له ههمانكاتدا ههڵگرتنی چهك و تهقهمهنی و دهستدرێژی كردنه سهر مۆڵگه سهربازییهكان و خستنه مهترسی سهلامهتی وڵات و خاكهكهی و زیانگهیاندن به ئابووری وڵات چهند تۆمهتێكی دیكهیه.
بهیاننامهكه ناوی ههشت كهسی ئیسلامی هێناوه، له نێویدا رێنوێنی گشتی ئیخوان موسلمین محهممهد بهدیع و جێگری سهرۆكی پارتی ئازادی و دادپهروهری عیسام عرهیان، رێنوێنی پێشوی ئیخوان مههدی عاكف، ههروهها محهممهد بهلتهجی و مهحمود غهزلان دوو سهركردهی ئیخوان، لهگهڵ ئهوانهش سهفوهت حیجازی و عیسام سولتان ههیه، بهڵام دهسهڵات رایگهیاند له نێو ئهو بهرپرسه باڵایانه بهدیع عرهیان داواكراوه، به تۆمهتی هاندانی توندوتیژی تۆمهتباركراوه.
ئهلعهرهبیه / س . س
pna
14/07/2013
هاوسەرۆكی گشتی BDP سەڵاحەدین دەمیرتاش رایدەگەینێت، كە گومانەكانی ئۆجەلان لەبارەی تەندروستی خۆی شەخسی نین، باس لەوەش دەكات كە لە دوا چاوپێكەوتنیان لەگەڵ ڕێبەری پەكەكە گرفتە تەندروستیەكانی نەدەكردە كێشە، بەڵام كاتێك سەردانمان دەكرد، بەردەوام لە چاوەكانیدا فرمێسك دەهاتنە خوارەوە بە پارچە قوماشێك دەیسڕی و لەو كاتانەی قسەی دەكرد چاوەكانی دادەخست.
هاوسەرۆكی BDP لەناو هۆڵی پەرلەمانی توركیادا لەمیانەی كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا رایگەیاند: پێویستە حكومەت لەچوارچێوەی بەرپرسیارێتییەكانی خۆیدا مامەڵە لەگەڵ قۆناغەكەدا بكات، هەروەها دەبێت دەوڵەتی توركیا ڕێگە لەبەردەم سیاسەتی دیموكراتیدا بكاتەوە.
دەمیرتاش لە وەڵامی پرسیاری یەكێك لە ڕۆژنامەنوساندا سەبارەت بە تەندروستی عەبدوڵڵا ئۆجەلان وتی: "لە دوا چاوپێكەوتنمان ئۆجەلان گرفتە تەندروستیەكانی نەكردە كێشە، بەڵام دەمانبینی بەردەوام فرمێسك لە چاوەكانی دێتە خوارەوە و كاتێكیش قسەی دەكرد چاوەكانی دادەخست، وتیشی: ئۆجەلان تەمەنی (64-65) ساڵەو لەو كەش و هەوایەی تیایدا بەندكراوە تەنانەت گەنجێكیش ناتوانێت تیایدا دان بەخۆیا بگرێت.
هاوسەرۆكی BDP باسی لەوەشكرد كە لەیەكێك لە دیدارەكاندا لەگەڵ ڕێبەری پەكەكە پێی وتین: من لە ناوەندی پرۆسەكەدام، من دەستم پێكرد و بانگەوازم بۆ كرد، ئەگەر پرۆسەكە بەسەلامەتی نەگاتە ئەنجام لێرە لەناكاو دڵم بوەستێت چی بەسەر قۆناغەكەدا دێت؟ لە دۆخێكدا كە پێكەی من لە قۆناغەكەدا ئەوەندە جێگەی گرنگی بێت، بۆیە ئەوەی من لەسەر تەندروستی خۆم دەیڵێم گومانی شەخسی نین، دەبێت بەشێوەیەكی ڕاست لێكبدرێتەوە و هەمان پەیامیش دەدەمە حكومەت.
سەڵاحەدین دەمیرتاش لەبارەی گومانەكانی لەسەر هەڵسوكەوتی حكومەتی توركیا و پرۆسەی ئاشتی وتیشی: "دروستكردنی سەربازگەو بەنداو برەودان بە سیستمی جاشایەتی ڕێگە بۆ گومان و نوێگەرانی گەورە دەكاتەوە".
دەمیرتاش لەبارەی دیداری نوێیان لەگەڵ ئۆجەلان دەڵێت: سەردانی وەزارەتی دادمان كردووە دەبێت لەم هەفتەیەدا دیدارێكی نوێ لەگەڵ ڕێبەری پەكەكە ڕێكبخرێت، ئاماژەی بەوەشكرد: كە ئەوان بەهەموو شێوەیەك بەردەوام دەبن لە چالاكییەكانیان بۆ پرۆسەی ئاشتی
خەندان – سامان قوبادی.
بەڕێوەبەری راگەیاندن و چاپەمەنییەكان لەوەزارەتی رۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان لەبارەی داخستنی سێ كەناڵی كوردی لە دانیمارك رایدەگەیەنێت: كە بڕیارەكە لە سەدا 100 یاسایی نییە، ئاماژە بەوەشدەكات ئەگەر ئەو سێ كەناڵە پابەندی رێنمایی و یاساكانی هەرێم و عێراق بن، دەتوانن پەخشەكانیان بهێننە هەرێمی كوردستان.
هەڵگورد عەبدولوەهاب بەڕێوەبەری راگەیاندن و چاپەمەنییەكان لە وەزارەتی رۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان بە خەندانی راگەیاند: هەرچەندە ناتوانین بڵێین بڕیاری داخستنی ئەو كەناڵانە سەدا 100 یاساییە، بەڵام ئەوە بڕیاری دادگای ئەو وڵاتانەیە كە پەخشی كەناڵەكانی لێدەكرێ، بۆیە ئێمە وەك حكومەتی هەرێم و وەزارەتی رۆشنبیری ئەگەر نارازیش بین، بەڵام ناتوانین تەداخول بكەین، بەڵكو پێویستە لە رێگای پارێزەرانی داكۆكی لە دۆسیەكە و هەوڵی وەستانی بڕیارەكەی بۆ بدرێت.
هەڵگورد عەبدوڵوەهاب وتیشی: مەسەلەی داخستنی ئەو كەناڵانە هەر ئەمجارە نییە، بەڵكو لەنەوەتەكانەوە سەری هەڵداوە، كاتێك چەند جارێك كەناڵی (مەد تیڤی) داخرا و ناوەكەی گۆڕا، هۆكارەكەشی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە هەندێكجار ئەو كەناڵانە بەیاسای ئەو وڵاتانە ناجوڵێنەوە كە پەخشەكەی لێیە، توركیاش فرسەت وەردەگرێت سكاڵای یاساییان لەسەر تۆكاردەكات، ئینجا هەندێكجار دەیدۆڕێنی و هەندێكجاریش دەیباتەوە بەداخستنی ئەو كەناڵانە تەواو دەبێت وەك ئەمجارە بینیمان.
سەبارەت بە هێنانی پەخشی ئەو كەناڵانە بۆ هەرێمی كوردستان، بەرێوەبەری راگەیاندن و چاپەمەنیەكانی وەزارەتی رۆشنبیری رایگەیاند: ئەگەرچی تاكو ئێستا داوایەكی لەو جۆرەمان بەدەست نەگەیشتوە، بەڵام هەر كەناڵێك پابەند بێت بە یاسا و رێنماییەكانی هەرێمی كوردستان و عێراق دەتوانێت بەخشەكانی بهێنێتە كوردستان، بۆیە ئەوانیش بەو مەرجانە دەتوانن پەخشەكانیان بكەنەوە، لەكاتی ئێستاش جگە لە كەناڵی كوردی كەناڵی عەرەبی هەیە رێگای پێدارە لە هەرێمی كوردستان بەخشی هەبێت.
شایەنی باسە لەچەند رۆژی رابردوو دادگای دانیمارك بڕیاری داخستنی هەرسێ كەناڵی (رۆژ TV و نوچە TV و mmc) ی نزیك لە پارتی كرێكارانی كوردستان بە بیانوی هاندانی توندوتیژی دەركرد.
خەندان- رەهێل سەمەد
١٢/٧/٢٠١٣
نوێنەری کاتی ئەمریکا لە نەتەوە یەکگرتووەکان، لە هەوڵی ئیران و سوریا بۆ بوونە ئەندام لە ئەنجوومەنی مافی مرۆڤی نەتەوە یەکگرتووەکان نیگەرانی دەربریوە و هەڵوێستی وەرگرتوە.
رۆزماری دیکارلو، نوێنەری کاتی ئەمریکا لە نەتەوەیەکگرتووەکان، دوێنی پێنج شەممە لەبارەی ئامانجی ئێران وسوریا گوتی:" بە بۆچوونی ئێمە و بە سەرنج دان بەو بەرپرسیارەتییە کە ئەو ئەنجومەنە لەسەر شانیەتی بۆ پێشلکارییەکانی مافی مرۆڤ لەو دوو وڵاتەدا و باکگراوەندی خراپی ئەوان بۆ مافەکانی مرۆڤ و هاوکاری بۆ سەرکوتکردنەکانی خەلک لە سوریادا، بە ئەندامبوونیان لەو ئەنجومەنەدا بە نەگونجاو دەزانین".
بەرپرسانی ئیرانی کە پێشێلکردنی مافی مرۆڤ لە ولاتەکەیاند ارەت دەکەنەوە، تا ئێستا هیچ هەلوێستیێکیان بەرانبەر ئەو نارەزایەتیانە دەرنەبریوە.
ئێران لە سالی ٢٠١٠دا هەولی دابوو کە ببێتە ئەندام لەو ئەنجوومەنە، بەلام بە هۆی نارەزایەتییەکانی کە چالاکانی مافی مرۆڤ و ولاتانی رۆژئاوا، کشایەوە.
کۆماری ئیسلامی لەو چەند سالەی دواییدا لەگەل ئەنجوومەنی مافی مرۆڤ نەتەوەیەکگرتووەکان لەسەر بنەمای راپۆرتەکانی ئەحمەد شەهید، نێردراوی تایبەتی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ لە ئێراندا، پێوەندییەکی ئالۆزیان هەیە.
لە مانگی مارسی ئەمسالدا ئەندامانی ئەم ئەنجومەنە بەرپرسایەتی ئەحمەد شەهیدیان بۆ یەک سالی دیکە لە ئیراندا درێژ کردەوە.
ئەنجوومەنی مافی مرۆڤی نەتەوەیەکگرتووەکان لە ٤٧ ئەندام پێک دێت کە بنکەی سەرەکی لە شاری ژنێڤی سویسە.
ش.ب
pna
12/0772013
رووداو - هەولێر