راگەیێنراوی رێکخراوی ژنانی ئازەر مێهری کوردستان سەبارەت بە شەرمەزار کردنی هەڵس وکەوتی ئەم دوایانەی سەلەفیەکان لە شاری جوانڕۆی رۆژهەڵاتی کوردستان ، شاری جوانڕۆ لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ڕۆژی جێژنی قوربان ١٣٩٢بە کەش و هەوایەکی تۆقێنەر و پڕ لە ترس و دڵە ڕاوکێدا تیپەڕ بوو، کەسانی سەر بە ڕێکخراوەی ئیسلامی سەلەفیەکانی ئەم شارە لە بەر...ە بەیانی ئەو رۆژەدا لە کاتیکدا سواری چەندین جۆری ماشین وماتۆرسیکلت بوون دەستیان کرد بە خۆ نیشاندان ،لە کاتێکدا لە سەر ئاڵا رەشەکانیان ئایاتی قورئانی نوسرابوو شمشێر و قەمەیان بە دەستەوە بوو بە دروشمی ئەڵاهو ئەکبەر بە زمانی عەرەبی کەش و هەوایەکی تۆقێنەریان لە ناو خەڵکی شارەکەدا دروست کردبوو. برێک کەس لەو باوەڕەدان کە ئامانجی ئەو تاقمە سەلەفیە توندڕەوە ئەوەیە کە ترس و دڵە راوکێ بخەنە ناو خەڵکی شارەکەوە ، جەند شایەتحاڵێک لە نەبوونی هێزەکانی رژێم وەک پۆلیس و هێزی نیزامی لە ناو شاردا هەواڵەکەیان پشت راست کردۆتەوە . هەر وەها لە ڕێکەوتی ١٣٩٢/٠٤/١٧ سەلەفیەکان بە نارنجۆکی دەستی هێرشیان کردوەتە سەر دووکاندارێکی پارچە فرۆشی و ئاگریان تێبەرداوە وبە چەقۆ و قەممە خاوەنی دوکانەکەیان بریندار کردوە ، ئەم شێوە پەلاماردانەی سەلەفیەکان لە ناو هاو وڵاتیانی ئەو شارەدا چەندین جار ڕووی داوە و قوربانیشی لێکەوتوەتەوە . بە پێی ئەو هەواڵانەی کە بیستراون سەلەفیەکانی ناو شاری جوانڕۆ لە چەکی گەرم و کەرەستەی بێ هۆشکەری ئەلکترۆنی و قەمە و شمشێر کەڵکیان وەر گرتووە لەم ساڵانەی دوایدا ،بە گولە بارانکردنی چەند ماشینێک وکوشتی چەند کەس و هەڕەشە کردن لە دووکانداران و داوای وەرگرتنی پارە وەک باج لەوان وهەڕەشەی کوشتن لەو لاوانەی کە حازر بە هاوکاری نین لە گەڵ سەلەفیەکان و هەروەها بە دەیان شێوە ی تر، هێزی خۆیان لە پێش چاوی خەڵکی شارەکە نیشان داوە و ئاسای بوەتەوە ، بە پێی ئەو هەواڵانەی کە دەبیسترێ لە نێو خەڵکی شارەکەدا ئەوسەلەفیانە لە لایەن ڕژێمی ئێرانەوە پشتیوانی دەکرێن و لە کاتی سکاڵا و دروست کردنی پەروەندە لە دادگا لە رێی تەلەفونەوە هەرشە لە سکاڵا کەرەکان دەکرێت و کۆتایی بە لێپرسینەوە و سزادانی سەرپێچی کەران دێنن ،ئەمە تەنیا بەشێکی بچووکی ئەو ڕاستیانەیی تاقمی ئیسلامی توندڕەوی سەلەفیە کە لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان زیادی کردوە ، پێویستە ئاماژەیش بەوە بکەین کە بە هۆی هاتنی ناموبارکی ئەم سەلەفیانە گاریگەری خراپ لە سەر ئاشتی و ئارامی کۆمەڵگای دیمۆکراتیکی کوردی دادەنریت ،ڕێکخراوەی ژنانی ئازەر مێهری کوردستان لەو باوڕەدایە بلاو بوونەوەی بیری دواکەوتووی سەلەفیگەری ئاکامی خراپی دەبێت لە سەر کۆمەڵگا بە گشتی و ژنان بە تایبەتی ،دیارە پشتیوانی ئابووری و فیکری و نیزامی ئەم گرووپ و تاقمە توندڕەوانە لە لایەن وڵاتانی وەک عەرەبستان وئێران و تورکیە و ئەفغانستان و پاکستان دەکرێ بۆ سڕینەوەی ناسنامەی کورد لە کۆمەڵگای کوردیدا ئەم پلانە جێ بە جیدەکەن ، هەروەها حیزبە کلاسیکەکانی باشوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە ئاست ئەو رووداوەی شاری جوانڕۆدا خۆیان بیدەنگ کردوە و چاوپۆشیان لە ئاست بریندار کردنی هەستی ئایینی خەڵکی کوردی ئەو ناوچەیە کردوە ، هۆکارێکی تری سەرهەڵدانی تاقمی سەلەفی توندڕەو لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی کە ساڵانیکی زۆرە حیزبە کلاسیکەکانی ڕۆژهەڵات ساحەکەیان جۆل کردوە و دەستیان لە خەبات هەڵگرتووە و رێگایان بۆ ئەو تاقمە سەلەفیانە خۆش کردوە ، ڕێکخراوی ژنانی ئازەر مێهری کوردستان هەر جۆرە هێزنواندنێک لە لایەن ئەو تاقمە سەلەفیە توندڕەوانە ڕیسواو شەرمەزار دەکات و داوا لە خەڵکی کوردستان ، ڕێکخراوە کوردیەکان ، رێکخراوی مافی مرۆڤ و مامۆستایانی قوتابخانەکان و نووسەران و رۆژنامەوان دەکات هەر هەموویان وەک ئەرکی نیشتمانی و ئینسانی خۆیانی بزانن، لە ئاست ئەو کردەوە نامرۆڤانەیەی تاقمی سەلەفی لە کوردستان بە گشتی و شاری جوانڕۆ بە تایبەتی هەلوێست بگرن ریسواو شەرمەزاریان بکەن ، لە حاڵێکدا ئێستا ٢٦ کەس لە چالاکوانانی ئایینی سونی مەزهەب لە زیندانی ڕەجایی شاری کەرەج چاوەڕوانی حوکمی لە سێدارە دانن ، با دەسەڵاتدارانی ڕژێمی ئێران و رژێمەکانی ناوچەکە لە گەڵ تاقممە سەلەفیە کۆنە پەرەستەکان بیانکێشینە پێی مێزی مەحکەممەی گەل و کۆتایی بە جیاوازی و دووبەرەکی و ترس و تۆقاندن لە ناو خەڵکی کوردستان بهێنین . ڕێکخراوی ژنانی ئازەر میهر کوردستان ١٩ ئۆکتۆبر بەرابەر ٢٧ی مهر
"ئەوەی كە كوژرا و لە تەلەڤزیۆنەكانەوە نیشان درا، قەزافی نەبوو"، ناوونیشانی ئەو بابەتەیە كە ڕۆژنامەی "نەهار"ـی جەزایری لە زاری پاسەوانێكی تایبەتی موعەمەر قەزافییەوە بڵاوی كردووەتەوە و، جەخت دەكاتەوە لەوەی كە بەڵگەی هەیە ناڕاستیی ئەو وێنەیەی بڵاو بووەتەوە، دەسەلمێنێت.
پاسەوانە تایبەتەكەی قەزافی كە ناوی جەمیلە مەحموودە، جەخت دەكاتەوە لەوەی ئەو كەسەی بە ئاماژەی بەرهەڵستكارانی قەزافی لە لایەن ناتۆوە كوژرا، بەرلەوەی هیچ كەسێك بگاتە شوێنەكە و بیبینێت گوازتراوەتەوە، "بەڵگەی تەواوم لایە كە وێنەكان ڕاست نین."
ئەمە لە كاتێكدایە سەفییە فەركیش كە 7 منداڵی لە قەزافی هەیە و ئێستا لە جەزایر دەژی، داوای كردووە ڕاستیی كوشتنی مێردەكەی بە دەستی تاوانباران و شوێنی ناشتنەكەی ئاشكرا بكرێت. ئەو داوایەی بێوەژنەكەی قەزافی لە دەنگی ڕووسیا بڵاو كراوەتەوە.
جەمیلە هەروەها دۆخی ڕۆژانی كۆتایی قەزافی ئلشكرا دەكات و دەڵێتـ شەرمی كردووە لەبەردەم ئەودا باسی هەر شتێ بكات كە پێوەندی بە جەنگەوە هەبێت، چونكە ئەو(قەزافی) بڕوای تەواو و ڕەهای بە سەركەوتن هەبوو، لە وتارەكەی 22ـی نۆڤەمبەری 2011ـیشەوە پێشنیازی شەهیدبوونی كرد و گوتی "من پڕۆژەی شەهیدم."
جەمیلە مەحموودی هاوكات دەڵێت: "من بە ئازایەتیی قەزافی دەزانم و بۆ هەمووان جەخت دەكەمەوە كە ئەوەی لە شاشەی تەلەڤزیۆنەكان دەركەوت، قەزافی نەبوو؛ باشە ئەگەر قەزافی بوو ئەی كوا تەرمەكەی؟.
ئاژانسەكان
21/10/2013
هەژماری قوربانیانی هێرشێکی خۆکوژی بۆ سەر خاڵێکی پشکنینی "یەکینەکانی پاراستنی گەل"، گەیشتە ٦ کەس
هێرشەکە دوێنێ شەممە[١٩ی ئۆکتۆبر] ئەنجام درا و لە ئاکامدا ٤ ئەندامی یەپەگە و دوو کەسی سڤیل کە ئەندامی رێکخراوەی "تەڤگەری چاند و هونەر"ن، گیانیان لەدەست دا.
هاوکات بە گوێرەی ماڵپەڕی فەرمی پەیەدە، دوێنێ شەممە، چەکدارانی سەر بە "رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و بیلادی شام" هێرشیان کردبۆ سەر گوندێکی باشووری سەرێکانیێ و ٢٤ گوندنشینی کوردیان بە بارمتە گرتبوو.
بە گوێرەی سەرچاوەکە، پاش چەند کاتژمێر ٢٠ کەس لەو هاووڵاتییانە ئازادکران بەڵام تا ئێستاش، زانیارییەکی روون سەبارەت بە چارەنووسی ٤ کەس بە ناوەکانی "ئەحمەد قەدوور، خالید سدیق"، حەمێ ئیبڕاهیم و یوسف ئەلنووری"، بەدەست نەهاتووە.
لە رۆژانی رابردووشدا، رێکخراوی چاودێری مافی مرۆڤ لە سووریا، رایگەیاندبوو کە شارۆچکەکانی "تل عەران" و "تل حاسڵ"ی نزیک حەڵەب، لە لایەن ئەرتەشی سووریاوە تۆپباران کراون و لە ئاکامدا ١٤ شارۆمەندی سڤیلی کورد گیانیان لەدەست دابوو و ١٦ی تر بریندار ببوون.
هەمان سەرچاوە، هەفتەی رابردووش هەواڵێکی سەبارەت بە گیان لەدەست دانی ١٢ شەڕڤانی یەپەگە لە شەڕ و پێکدادانەکانی رۆژی ١٦ی مانگ، لە تل عەلۆ و چل ئاغا بڵاوکردبۆوە.
هەر لەم شەڕانەدا ٢٨ چەکداری سەر بە "رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و بیلادی شام" و "جەبهەتولنوسرە" کوژرابوون.
لە ناوەڕاستی مانگی جولایی ئەمساڵەوە، دوو گرووپی توندئاژۆی ئیسلامگەرا بە ناوەکانی "دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و بیلادی شام" و "جەبهەتولنوسرە"ی گرێدراوی ئەلقاعیدە، بە مەبەستی دامەزراندنی ئیماڕەتێکی ئیسلامیی لە ناوچە ئازادکراوەکانی سووریا، هێرشیان کردۆتە رۆژئاوای کوردستان.
لە ئاکامی ئەو هێرشەدا، تا ئێستا سەدان شەڕڤانی یەپەگە و جەبهەتولئەکراد و هەروەها هاووڵاتیی سڤیل گیانیان لەدەست داوە یا بریندار بوونە و هاوکات دەیان هەزاریش کۆچبەری باکوور و باشووری کوردستان بوونە.
NNROJ
20/10/2013
سینهماكاری ناوداری كورد بههمهن قوبادی رایگهیاند: ئهو ئاسایشهی كه ئهمڕۆكه له ههرێمی كوردستان ههیه، له وڵاتانی رۆژههڵاتی ناوهڕاست و به تایبهت له وڵاتانی ئێران و توركیادا بوونی نییه.
قوبادی كه سهرۆكایهتی لێژنهی دادوهرانی فسیتیڤاڵی نێودهوڵهتیی فیلمی "كێن" له وڵاتی بهلژیكای له ئهستۆدا بوو، به هۆی سهرقاڵی به پڕۆژه نوێیهكهیهوه نهیتوانی لهم فیستیڤاڵهدا بهشداری بكات و له وتووێژێكی تایبهتدا لهگهڵ ئاژانسی فرانس پرێسی فهڕهنسی باسی دوایین رهوشی ئاسایش و هێمنی ههرێمی كوردستانی كرد.
ئاژانسی فرانس پرێس AFP له پرسیارێكدا له بههمهن قوبادی سهبارهت به تهقینهوهكانی ئهم دواییانهی شاری ههولێر له ههرێمی كوردستان و چۆنییهتی كاركردنی ئهم سینهماكاره لهم باروودۆخهدا پرسی، قوبادی وهڵامدا گوتی: ئهو ئاسایشهی ئهمڕۆ له ههرێمی كوردستاندا ههیه، له وڵاتانی رۆژههڵاتی ناوهڕاست و به تایبهت له وڵاتانی ئێران و توركیاشدا بوونی نییه، ئهو ئاسایشهی كه ئێستاكه ههمه له هیچ شوێنێكی دنیا نیمه.
گوتیشی: لێره ههر كوردێك خۆی به دڵسۆزییهوه ئاگاداری وڵاتهكهیهتی و تا ئهمڕۆكهش له ژیانمدا بهم شێوهیه ههستێكی ئاوهها باشم نهبووه، خۆمان به قهرزاری كهسانێك دهزانین كه ئهم هێمنی و ئاسایشهیان بۆ بهدیهێناوین.
ئهوهیشی ئاشكراكرد: مهسروور بارزانی كهسێكه كه توانا و وزهیهكی تایبهتی بۆ ئهم مهسهله ئهمنیانه تهرخانكردووه. ئهو به كهسێكی رۆشنبیر دهناسم و به باشترین شێوه دهستی كردووه به كاركردن لهسهر سهقامگیری ئاسایش و هێمنی ههرێمی كوردستان.
قوبادی له 29 ئهیلوول/ سهپتهمبهر 2013 له وتووێژێكی تایبهت لهگهڵ تهلهفیزیۆنی "سی ئێن ئێن"ـی ئهمهریكی گوتی: ماوهیهكه زۆربهی كاتهكانم له ههولێر بهسههر دهبهم و بهردهوام له نێوان ههولێر و نیۆیۆركدا له هاتووچۆدام و سهرقاڵی ئامادهكردنی دوایین پڕۆژهی هونهری خۆمم.
ئهم سینهماكاره كورده له بهشێكی دیكهی ئهم وتووێژهدا ئاماژه به ههوڵ و تێكۆشانه تایبهتهكانی كهسانێك وهكوو نێچیرڤان بارزانی و مهسروور بارزانی دهكات بۆ بهرهوپێشبردنی ههرێمی كوردستان له رووی بهرهوپێشبردن، ئاوهدانكردنهوه و ئاسایشهوه.
به دواییه فیلمی سینهمایی "وهرزی كهركهدهن" Rhino Season دوایین بهرههمی بههمهن قوبادی، له سینهماكانی سهرتاسهری وڵاتی بهلژیكا لهسهر پهردهی سینهماكان نمایش دهكرێت و بهم بۆنهیهوه قوبادی لهگهڵ كۆمهڵێك له رۆژنامه ناودارهكانی ئهم وڵاته وتووێژی كردووه كه رۆژانه بهشێك لهم چاوپێكهتنانه له لاپهڕهی ڕۆژنامهكاندا چاپ و بڵاودهكرێنهوه.
پ. ف
دۆزینەوەیەكی نوێ ڕەنگە هەموو ئەو زانیارییانەی لەبارەی ڕەچەڵەكی مۆرڤەوە بە دەست هاتوون ڕەت بكاتەوە؛ چونكە لە شارۆچكەیەكی بچووكی جۆرجیا كەلـلەسەرێك كە تەمەنی دەگەڕێتەوە بۆ ملیۆنێك و 800ساڵ بەر لە ئێستا و لە گرووپی (Homo erectus)ـیە و بە مرۆڤی قیت(نەچەماوە) ناسێنراوە، دۆزرایەوە .
دۆزینەوەی چوار كەلـلەسەرێكی دیكە هەر شارۆچكەی دامبیسیی جۆرجیا مێژووەكەیان بۆ هەمان مێژوو دەگەڕێتەوە. ئەوەی كە تا ئێستا قبووڵ كراوە دەربارەی چۆنیەتیی گەشەی مرۆڤ، لە چەند گرووپی جیاوازی مرۆڤی سەرەتایی پێك دێت كە بریتیتن لە: هومۆ ڕۆدۆلفێنسێس(H. Rudolfensis)، هۆمۆ هابیلیس(H. Habilis) و هۆمۆئێرێكتس(H. Erectus).
ئەو توێژەرانەی كە ئەو كەلـلەسەرە نوێیانەیان دۆزیوەتەوە و دەیانپشكنن دەڵێن، ئەو گۆڕانكارییەی لە كەلـلەسەری مرۆڤی سەرەتاییدا بە دی دەكرێت، لە بنەرەتەوە جیاوازن لە تەنیا گرووپێكدا كە بە گرووپی مرۆڤی نەچەماوە(قیت) ناسراوە.
توێژەران دەڵێن، ئەو جیاوازیانەی كە لە شێوەی مرۆڤی سەرەتاییدا هەیە، هەمان ئەو جیاوازییانەن كە لە رووخساری مرۆڤی ئەم سەردەمەی ئێستا بە دی دەكرێن، بە شێوە و قەبارە و ڕەنگی جیاوازەوە.
ئەو دۆزینەوەیە نوێیەیش ڕەنگە ئاماژە بێت بۆ ئەوەی كە لەسەر ئەو باوەڕە بین باپیرانیشمان هەر ئاوا بوون؛ خەڵكێك بە خاسیەتی جیاوازەوە، بەڵام لە هەمان گرووپی مرۆڤ كە مرۆڤی قیت، بە واتای مرۆڤی نەچەماوە ناسراوە.
CNN
20/10/2013
وەزیری دەرەوەی بەریتانیا، ویلیام ھێگ ڕایگەیاند، رۆژی ٢٢ی ئەم مانگە، وەزیرانی دەرەوەی 11 وڵاتە سەرەكییەكە لە كۆمەڵەی دۆستانی سووریا، لە لەندەن كۆ دەبنەوە.
ھێگ ھەروەھا ئاماژەی دا، بە گوێرەی رێنمایی ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان، ھەوڵ دەدەن بە خێرایی ھەموو لایەنەکانی ئۆپۆزسیۆن بۆ پێکھێنانی حکوومەتێکی کاتی لە سووریا کۆ بکەنەوە.
ھێگ وەبیری هێنایەوە كە ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی بڕیاری 2018ـی لە مانگی ڕابردوودا پەسند كرد كە بە كردەییكردنی بەیاننامەكەی ژنێفە و پێوەستە بە پێكهێنانی حكوومەتێكی ڕاگوزەری بنكەفراوان كە لە كەسایەتییەكانی حكوومەتی ئێستا و ئۆپۆزسیۆن و لایەنی دیكە پێك بهێنرێت.
19/102013
وەزیری ناوخۆی تورکیا ڕایگەیاند، کەسانێک ھەن دەیانەوێ شکست بە پرۆسەی ئاشتی ببەن. هاوكات گوتی ئەوانەی دەیانەوێ سیاسەت بکەن با بێن سیاسەتی ئاسایی بکەن، نابێ دەستێکت بە تفەنگەوە بێ و بە دەستەکەی دیکەت بڵێی دیموکراسیم دەوێ.
وەزیری ناوخۆی تورکیا، موعەممەر گولەر، لە کاتی بەسەرکردنەوەی ناوچە جیاوازەکان لە سنووری پارێزگای ماردین و، کردنەوەی بارەگای تازەی پارتی داد و گەشەپێدان لە شاری قزڵتەپە باسی پرۆسەی ئاشتی کرد و گوتی: "ئەو شتانەی ٣٠ ساڵ لەمەوبەر کەس نەیدەتوانی بیخاتە خەیاڵییەوە، ئێستا کردوومانەتە راستی، ئەویش لە سای پرۆسەی چارەسەر و ئاشتییەوە بووە. ئیتر فرمێسکی دایکان راگیراوە و ئاشتی و ئارامی جێی شەڕ و نەھامەتی گرتووەتەوە".
وەزیری ناوخۆی تورکیا هاوكات رەخنەی گرت لەو لایەنانەی ھەوڵی دروستکردنی کۆسپ دەدەن لەبەردەم پرۆسەی ئاشتی و چارەسەر لە تورکیادا. گولەر گوتی "کەسانێک ھەن دەیانەوێ شکستی ئەم پرۆسەیە ببینن، ئێمە خۆڕاگرین وەکو باوکێکی دڵۆڤان کاری دەوڵەت داری دەکەین. ئەوانەی کە دەیانەوێ سیاسەت بکەن با بێن سیاسەتی ئاسایی بکەن، نابێ دەستێکت بە تفەنگەوە بێ و بەدەستەکەی دیکەت بڵێی دیموکراسیم دەوێ، رەوشەکە وا دەخوازێ دەستی ھەموومان لەسەر دیموکراسی بێ و دەست لەچەک بەردەین لەپێناوی ئاشتیدا".
ئانادۆڵ - پەیامنێر
19/10/2013
بەڕێوەبەری راگەیاندنی وەزارەتی ئەوقاف و كاروباری ئاینی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایدەگەیەنێت " وەرزی ئەمساڵی حەج یەكێك بووە لەسەركەوتوترین وەرزەكانی حەج لەمێژوی سەفەرەكانی حاجیانی هەرێمدا و 26 ئەم مانگە لەگەڵ کاروانی حاجیانی عێڕاق دەگەڕێنەوە". مەریوان نەقشبەندی، بەرێوەبەری راگەیاندنی وەزارەتی ئەوقاف و كاروباری ئاینی حكومەتی هەرێمی كوردستان لەشاری مەككەی عەرەبستانی سعودیەوە رایگەیاند: "بەپێی ئەو ریزبەندییەی لەلایەن وەزارەتی گواستنەوە و دەستەی باڵای حەجی عیراقەوە بۆ حاجیانی عیراق دانراوە، بڕیارە پرۆسەی گەرانەوەی حاجیانی هەرێمی كوردستان لە رێکەوتی 26ی ئەم مانگەوە لەفرۆكەخانەی مەلیك عەبدولعەزیز لەشاری (جەدە)ی عەرەبستانی سعودیەوە بۆ هەردوو فرۆكەخانەی هەولێر و سلێمانی دەستپێبكات و لەكۆتایی ئەم مانگەشدا دوا كاروانی حاجیانمان بگەرێنەوە خاكی كوردستان. نەقشبەندی ئاماژەی بەوەکرد "لەمێژووی سەفەرەكانی حاجیانی هەرێمی کوردستان وەرزی ئەمساڵی حەج یەكێك بووە لەسەركەوتوترین وەرزەكانی حەجکردن و هیچ ڤایرۆس و نەخۆشیەكی گوازراوە نە لەنێو حاجیانی هەرێم و نە لەنێو حاجیانی عیراقدا تۆمار نەكراوە و كەمترین حاڵەتی وەفاتیش لەنێو حاجیانی جیهان هەبوو". مەریوان نەقشبەندی لەسەر زاری بەرپرسانی باڵای حكومەتی سعودیەی گواستەوە كەوا وەزارەتەكانی حەج و ئەوقاف و ناوخۆی سعودیە ئەمرۆ بەرەسمی سەركەوتنی وەرزی ئەمساڵی حەجیان راگەیاند كە نزیكەی 2 ملیۆن كەس تیایدا بونە حاجی و لەناو ئەو ژمارەیەشدا 3720 حاجی لەهەرێمی كوردستان
rudaw
18/10/2013
جێگری سەرۆک وەزیرانی تورکیا رایگەیاند، لەمەدوا هەر کەس بیەوێ، دەتوانێ لە دادگاکانی تورکیا بە زمانی کوردی بەرگری لە خۆی بکات. بەکیر بۆزداگ، جێگری سەرۆک وەزیرانی تورکیا رایگەیاند، لەمەودوا کوردەکان دەتوانن لە دادگاکان بە زمانی خۆیان بەرگری لە خۆیان بکەن، هەروەها ئەو تەلەفزیۆنانەی دەیانەوێ بە کوردی بەرنامەکانیان پەخش بکەن، رێگەیان لێ ناگیرێت. ئەمەش بە گوێرەی یاسایەکی نوێ لەم وڵاتە. جێگری سەرۆک وەزیرانی تورکیا راشیگەیاند، تاوەکو ئێستا لە هەندێک دادگای تورکیا قسەکردن بە کوردی رێپێنەدراو بووە، ئەمەش بە هۆی کەموکوڕی نییە، بەڵکو بە هۆی یاساکانەوە بووە. هەر بە پێی ئەم یاسا نوێیە، ئەو کەسەی دەیەوێ بە زمانی کوردی لە دادگا قسە بکات، دەبێ برە پارەیەک بۆ وەرگێڕان بدات. پێش دەرچوونی ئەم یاسایە، زمانی کوردی لە دادگاکانی تورکیا بە هەموو شیوەیەک قەدەخەبوو.
17/10/2013
سوپای توركیا رایگهیاند، وهكو وهڵامدانهوهیهك بۆ كهوتنی چهند بۆمبێكی هاوهن له ناوچهیهكی نزیك هێزهكانمان لهسهر سنور، تۆپخانهكانی سوپا چهند ئامانجێكی چهكدارانی سهر به رێكخراوی قاعیدهیان له ناو سوریا تۆپباران كرد.
له بهیاننامهیهكدا دهستهی سوپا سالاری توركیا، وتیشی، هێزهكانمان چوار تۆپیان ئاراستهی چهند شوێنێكی تایبهت به گروپی دهوڵهتی ئیسلامی له عێراق و شام له نزیك شارۆچكهی ئهعزاز كردوه.
روونیكردهوه كه دوای نیوهڕۆی سێشهممهی رابردوو چهند بۆمبێكی هاوهن له ناوچهی ئهعزازی شاخاوی له باكوری سوریا ئاراستهی بارهگای سهربازی سهر سنور له دێمبریسك له ههرێمی كیلیس كراون كه له دووری 450 مهتر لهم بارهگایه كهوتونهته خوارهوه.
ئاماژهیداوه، وهكو وهڵامدانهوهیهك بۆ ئهم هێرشه تۆپخانهكانی سوپا چوار تۆپیان ئاراستهی چهند شوێنێكی دهوڵهتی ئیسلامی له عێراق و شام له شاخهكانی ئهعزاز كرد، كه له ژێر كۆنترۆلی ئهو گروپه دایه، بهڵام هیچ زیانێكی نهبووه.
بی بی سی / س . س
17/10/2013
ئەندامێكی مەكتەبی سیاسی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان بۆ یەكەمجار ئاشكرای دەكات كە "ئێران رۆڵی هەبووە لەوەی دوای راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن شەڕ لەنێوان گۆڕان و یەكێتی روونەدات". تەنانەت ئێران داوای كردووە دۆخەكە نەگاتە ئەوەی "شەڕ لە نێوان سلێمانی و هەولێریش رووبدات". شكستی یەكێتی لە هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی كوردستان نەك تەنیا لایەنەكانی نێوخۆی هەرێمی كوردستانی بەخۆیەوە سەرقاڵ كردووە، بگرە دەوڵەتانی دەوروبەریش ئێستا بەوردی چاودێری دۆخی هەرێمی كوردستانو بەتایبەتی یەكێتی دەكەن، كە ئاخۆ ئەم حیزبە بەرەو كوێ دەچێ، چونكە نیوەی هێز و چەك و پارەی كوردستانی لەبەردەستە. سەرەتای راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژادن هەموو لایەنێك چاوەڕێی كاردانەوەی سەركردایەتی یەكێتی بوو كە ئایا چی دەكات لە غیابی تاڵەبانی و ئەو ئەنجامانە چۆن قبووڵ دەكات. بەپیێ زانیارییەكانی (رووداو)، ئێران رۆڵێكی كاریگەری هەبووە لەوەی یەكێتی هیچ كاردانەوەیەكی خراپی نەبێ لەسەر ئەنجامەكانی هەڵبژاردن. عەدنان موفتی ئەو زانیارییانە پشتڕاست دەكاتەوە و دەڵێت "ئێران وەكو لایەنەكانی دیكە گرنگی بە یەكێتی دەدات و باس لە ئایندەی یەكێتی دەكات، لەگەڵ پارتیش قسە دەكات". موفتی روونیكردەوە كە "دوای راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن رای ئێران ئەوە بوو ئارام بین و پەیوەندییەكان سروشتی بن و شەڕ لەنێو گۆڕان و یەكێتیدا نەبێ، هەروەها گوتیان نابێ شەڕ لە نێوان سلێمانی و هەولێریشدا هەبێ، چونكە دۆخی جێگیری ناوچەكە لە بەرژەوەندی ئێراندایە". یەكێتی نیشتیمانی كوردستان لە رووی جوگرافییەوە لە پارێزگای سلێمانیو گەرمیان دەسەڵاتدارەو زۆرترین سنووری لەگەڵ ئێران هەیە. یەكێتی بە هاوپەیمانێكی گرنگی ئێران دەزانرێ و زۆرترین كۆمپانیای ئێرانی لە ناوچەی ژێر دەسەڵاتی یەكێتیدا كاردەكەن. ئەندامێكی سەركردایەتی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان پێیوایە ئێران رێگە نادات حیزبەكەی وا بە ئاسانی لەنێو بچێ. چونكە "باشترین پەیوەندی ئابووری و ئاڵۆگۆڕكردنی زانیاری لەسەر مەسەلەی ئەمن و ئاسایش لە نێوان ئێران و یەكێتیدا هەیە". ئەو ئەندامەی سەركردایەتی یەكێتی كە پێی باش نەبوو ناوی بڵاوبكرێتەوە بە (رووداو)ی گوت "یەكێتی هاوپەیمانێكی باشی لایەنی شیعەیە لە عێراق و ئەمە بۆ ئێران زۆر گرنگە و وا بزانم بزووتنەوەی گۆڕانیش ئەمە چاك دەزانێ". بەپێی زانیاریەكانی (رووداو)، لە ماوەی رابردوودا دوو گەورە بەرپرسی سوپای قودسی ئێران سەردانی سلێمانییان كردووە و لەگەڵ بەرپرسانی یەكێتی و بزووتنەوەی گۆڕان كۆبوونەتەوە. ئەو دوو بەرپرسەی ئێران هەر یەك لە یەكێتی و گۆڕانیان داوەتكردووە كە سەردانی تاران بكەن و بڕیار وایە دوای جەژن بەرپرسانی هەردوولا ئەو سەردانە ئەنجام بدەن. بەڵام محەممەد تۆفیق رەحیم، رێكخەری ژووری پەیوەندییە دیبلۆماسییەكانی بزووتنەوەی گۆڕان بێ ئاگایی خۆی لەوە دەربڕی كە شاندێكی حیزبەكەی سەردانی ئێران بكات. سەبارەت بە هاتنی شاندێكی ئێرانی بۆ هەرێمی كوردستان، نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران بە (رووداو)ی گوت "سێ رۆژ دوای ئەنجامەكانی هەڵبژاردن شاندێكی ئێران سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و جگە لەوەی لەگەڵ یەكێتی و بزووتنەوەی گۆڕان كۆبووەوە، لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستانیش كۆبوونەوەی كرد". نازم دەباغ باس لەوەش دەكات كە ئێستا "بەرپرسانی ئێرانی دەڵێن ناكرێ بەپێی كورسی مامەڵە لەگەڵ یەكێتی بكرێ، چونكە یەكێتی قودرەتی هەیە". گوتیشی "یەكێتی و پارتی وەكو یەك بۆ ئێران گرنگن". بەرپرسێكی ئاگادار لە سیاسەتی ئێران لەگەڵ هەرێمی كوردستان كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، بە (رووداو)ی گوت "ئێران هەموو هەوڵێك دەدات بۆئەوەی پارتی بەتەنیا لە مەیدانەكە نەبێ". بۆیە "ئێران هەموو هەوڵێك دەدات پەیوەندییەكانی یەكێتی و گۆڕان ئاسایی ببنەوە، تاوەكو بەرامبەر بە پارتی بەهێز بن". نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لەتاران كە بەرپرسێكی یەكێتییە، نیگەرانی خۆی لە شكستی حیزبەكەی لەهەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی كوردستان نەشاردەوەو داوا دەكات بەرپرسانی یەكێتی كاربكەن بۆ ئەوەی پێگەی یەكێتی بگەڕێتەوە دۆخی جارانی و دەڵێ "یەكێتی لەڕووی قودرەتەوە زۆر لە دوای پارتی نییە".
رووداۆ/ هیێڤیدار ئەحمەد
16/10/2013
رۆژی یەکەمی خولی تازەی دانوستانی نێوان ئێران وڵاتانی پێنج زێدە یەک، دوێنێ سێشەممە کۆتایی پێهات و لایەنەکان بە خۆشبینیەوە باس لە ئەنجامی ئەم دانوستانانە دەکەن. لە کۆتایی یەکەم رۆژی دانیشتنەکەدا نوێنەرانی ئێران و ئەمریکاش بۆ ماوەی کاتژمێرێک پێکەوە کۆبوونەوە.
ئەمە یەکەمجارە نوێنەرانی ئێران و ئەمریکا لەبارەی کێشەی ناوکیی ئێران بەیەکەوە کۆدەبنەوە.
دیداری نوێنەرانی ئەمریکا و ئێران لە نێوان "عەباس عێراقچی" و "وێندی شێرمەن"، جێگرانی وەزیرانی دەرەوەی دوو وڵاتدا ئەنجام درا.
ماری هڵف، یەکێک لە وتەبێژانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، بەرلەم دیدارە گوتبووی حکومەتەکەی پێشوازی لە دیداری راستەوخۆی ئێران و ئەمریکا دەکات.
لەیەکەم رۆژی دانوستانەکانی نێوان ئێران و شەش دەستەڵاتە جیهانیەکەدا، ئێران بە مەبەستی چارەسەرکردنی کێشەی ناوکیی نێوان ئێران و رۆژئاوا، پێشنیاری نوێی ئامادە کردووە و داواشی کردووە، ناوەرۆکی پێشنیارەکانی ئێران جارێ بە نهێنێ بمێنێتەوە.
دوای تەواوبوونی رۆژی یەکەمی دانوستانەکان کاترین شتۆن کە سەرۆکایەتی لایەنی شەش وڵاتەکە دەکات و هەروها وەزیری دەرەوەی ئێران خۆشبینیی خۆیان سەبارەت بەم دانووستانانە راگەیاند.
بە پێی ئەم دەنگۆیانەی درزیان کردووەتە دەروەی کۆبوونەوەکە، گوایە ئێران لە پێشنیارەکەیدا دەڵێت بە هیچ شێوەیەک ئیزن نادات پسپۆڕانی ئاژانسی نێودەڵەتی بە شێوەی لەناکاو سەردانی بنکە ناوکیەکانی بکەن و ئێران پێیوایە بۆ دەستپێکردنی بەکردەوەی کارەکانی پێوەندیدار بە کێشەی ناوکییەکەی یەکساڵ کاتی پێویستە.
لەلایەکی دیکەوە لایەنەکانی بەرانبەری ئێران دەڵێن رەنگە لەماوەی ئەم یەکساڵەدا ئێران ببێت بە خاوەنی بۆمبی ناوکی.
لە کاتێکاد ئەمریکا لەبارەی دانووستە راستەوخۆکەی لەگەڵ ئیراندا خۆشبینە، رۆژنامەی کەیهانی ئێران، بڵاوی کردەوە ئایەتوڵڵا خامنەیی رێبەری کۆماری ئیسلامی پێیوایە دانوستانی درێژی نێوان نوینەرانی ئێران و ئەمریکا کارێکی نابەچێ بووە، بەڵام وەزیری دەرەوەی ئیران ئەم هەواڵەی رۆژنامەی کەیهانی بەدرۆ خستووەتەوە.
لایەنەکانی سەر بە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەڵێن: ئەگەر ئێران ماوەی ساڵێک بۆ جێبەجێ کردنی بابەتە پەسەندکراوەکانی ئەم کۆبوونەوەی بخوازێت، ئەوانیش لە ماوەی ئەم یەکساڵەدا گەرمارۆکانی سەر ئێران تونتدر دەکەن.
ئەمڕۆ، چوارشەممە، رۆژی دوهەم و کۆتایی دانووستانەکانی نێوان ئیران گروپی وڵاتانی پینج زێدە یەکە و دەرەنگانی رۆژی چوارشەممە ئاکامی ئەم کۆبوونەوانە دەردەکەوێت.
ئاژانسەکان/ م. ش
16/10/2013
15/10/2013
سەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستان بە بۆنەی هاتنەوەی جەژنی قوربانەوە پەیامێكی پیرۆزبایی ئاراستەی مسوڵمانان كرد. لە پەیامەكەدا هاتووە "بە بۆنەی هاتنەوەی جەژنی قوربانی پیرۆزەوە، بەناوی سەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیران گەرمترین پیرۆزبایی لە سەرجەم مسوڵمانانی هەرێمی كوردستان بەتایبەتی و عێراق و جیهان بە گشتی دەكەین". ئەنجوومەنی وەزیران هیوا دەخوازێت جەژنی قوربان ببێتە مایەی خێروخۆشی و بەختەوەری بۆ هەموو لایەك و هەرێمی كوردستانیش لە پێشكەوتن و ئارامی و خۆشگوزەرانی بەردەوام بێت. ئاماژە بەوەش كراوە "ئەگەرچی بەم دواییە دوژمنانی ئەزموونەكەمان ویستیان رەوڕەوەی دیموكراسی و پێشكەوتن و ئاسوودەیی هاووڵاتیان بووەستێنن، بەڵام پارێزەرانی ئەم ئەزموونە باوەشیان بە مەرگدا كرد و نەیانهێشت پیلانی دوژمنانی گەلەكەمان سەربكەوێت". لە پەیامی پیرۆزباییەكەی ئەنجوومەنی وەزیراندا جەختكراوەتەوە، كە "هەرێمی كوردستان ئەمڕۆ لە هەموو كات زیاتر پێویستی بە یەكڕیزی و برایەتی و تەبایی و پێكەوە ژیان و لێبوردەیی هەیە بۆ بونیاتنانی كۆمەڵگایەكی پێشكەوتووی سەقامگیرو هیوادارین جەژن ببێتە فاكتەرێك بۆ گەیشتن بەم ئامانجە پیرۆزە". ئەنجوومەنی وەزیران پیرۆزبایی ئاراستەی خانەوادەی شەهیدانو پێشمەرگە و ئاسایش و پۆلیس و تەواوی كارمەندانی ناوخۆو تەندروستی دەكات.
15/10/2013
دوێنێ حاجیانی ههرێم که ژمارهیان 3720حاجیه لهناو نزیکهی دوو ملیۆن حاجی جیهان له عهرهفه راوهستان و به درێژایی ئهم رۆژه دوعا و پاڕانهوهیان لهخوای گهوره ههبوو، ههندێکیشیان بهگریان و له قوڵایی دڵیانهوه دوعایان دهکرد و دیمهنێکی پڕ له بهرائهت له چاوی حاجیانی ههرێم دهبینرا.
سەرۆکی تیمی راگەیاندنی حاجیانی هەرێمی کوردستان "مەریوان نەقشبەندی" رایگەیاند: "لهگهڵ بانگی مهغریبی رۆژی عهرهفهشدا حاجیان بهرهو "مزدلفه" بهڕێکهوتن و شهو لهوێ مانهوه و ئهمڕۆش بهرهو "منی" و "جمرات" و کهعبهی پیرۆز بەڕێکەوتن، لهوێ بهشێکیان بهشداری نوێژ و وتاری جهژن بوون که لهلایهن شێخ "عهبدولرهحمان سدیس" سهرپهرشتیاری گشتی ههردوو حهرهمی مهککه و مهدینه پێشکهش کرا و تێیدا ئاماژهی بهوهکرد که "شاڵاوێکی دژ به ئیسلام و بۆ ناشیرین کردنی ئیسلام بهڕێوهدهچێت و بهداخهوه ههندێکیش بهناوی ئیسلامهوه ئهم پرۆسهیه بهڕێوهدهبهن دهبێ ههموان هۆشیار و یهک دهنگ بین بۆ رووبهڕوو بوونهوهی ئهم حاڵهته."
نەقشبەندی گوتی: "بڕیاریش وایه له 3رۆژهی داهاتوودا بۆ جێبهجێکردن و تهواوکردنی ئهرکهکانی حهج "حاجیان له ناوچهی "منی" بمێننهوه. خهڵکی کوردستان دڵنیا دهکهینهوه که حاجیانمان سهرهڕای ماندووبوونیان لهم 24کاتژمێرهی رابردوودا بهڵام به سهرکهوتویی و سهلامهتی و به دڵێکی پڕ له ئیمانهوه گهورهترین روکنهکانی حهجیان بهجێگهیاند."
زیرەک عەبدولڕحمان/X.A
pna
16/10/2013