رۆمیۆ هەکاری: هەندێ مافیای کڕینی زەوی و زار هاوکاریی ئەو پرۆسەیە دەکەن
لە پاش ساڵی 2003وە تا ئێستە، مەسیحییەکانی باشوور و ناوەڕاستی عێراق، دووچاری چەندین هێرشی تیرۆریستی بوونەتەوە، لەلایەن گرووپە توندڕەوە چەکدارەکان، لە ئاکامدا چەندین کڵیسە و ناوچەی مەسیحینشین کراونەتە ئامانج و هەزاران هاووڵاتیی مەسیحی عێراقییان بەجێ هێشتووە و زۆریشیان پەنایا بۆ هەرێمی کوردستان هێناوە.
دهروازهی سیمالكاش دهكرێتهوه
هەردوو ئەنجومەنە کوردییەکەی رۆژئاوای کوردستان رێککەوتن لەسەر بەشداریکردنیان به یهك شاند لە کۆنگرەی ژنێڤ2، هەروەها کردنەوەی دەروازەی (سیمالکا) بۆ هاوکارییە مرۆییەکان و پێکهێنانی لیژنەیەک بۆ بەدواداچوونی بارودۆخی مافی مرۆڤ لە رۆژئاوای کوردستان.
لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا کە لە میوانخانەی شیراتۆنی هەولێر ماوەیەک بەر لە ئێسته ئەنجام درا و پەیامنێری (باسنیوز) لەوێ ئامادەبوو، هەردوو ئەنجومەن پەردەیان لەسەر ئەنجامی دوا کۆبوونەوەی نێوانیان هەڵماڵی.
کۆنگرەکە بە وتەیەکی حهمید دەربەندی بەرپرسی دۆسیەی رۆژئاوای کوردستان لە سەرۆکایەتی هەرێم دەستی بەکارەکانی کرد، تیایدا بەخێرهاتنی هەردوو شاندەکەی کرد، تەئکیدیشی لەسەر پاڵپشتیکردنی گفتوگۆکانی نێوان لایەنە کوردییەکانی رۆژئاوای کوردستان کردەوە بۆ گەیشتن بە رێککەوتن و کۆتایی هێنان بە ناکۆکییەکانی نێوانیان
عهبدولسهلام ئهحمد سەرۆکی یەکگرتووی ئەنجومەنی رۆژئاوای کوردستان، وتەیەکی پێشکەش کرد تیایدا باسی لە هەستیاری ئەو قۆناغە کرد کە پێویست دەکات لایەنە کوردییەکان هاوکار و پاڵپشتی یەکتر بکەن لەپێناو بەرژەوەندی باڵای کورد بە گشتی کە لە پێش هەموو بەرژەوەندییە حزبی و سیاسییەکان بێت، پەرۆشی ئەنجومەنەکەشی لەپێناو بەگەڕخستنی دەستەی کوردی باڵا دەربڕی.
دەربارەی بەشداریکردنی ئەنجومەنی نیشتمانی لە خۆبەڕێوەبردنە کاتییەکە، ئەحمەد گوتی 'ئەو بابەتە لە دانیشتنەکانی داهاتووماندا گفتوگۆی لهبارهوه دەکەین'.
سەبارەت بە گیراوە سیاسییەکان، ئەحمەد گوتی 'سەردانی دەزگا ئەمنییەکان دەکەین و لە دۆسییەی گیراوەکان دەکۆڵینەوە، ئەگەر گیراوی سیاسی هەبوو هەوڵی ئازادکردنیان دەدەین، ئەنجومەنەکەمان رازی نابێ هیچ گیراوێکی سیاسیمان لە زیندانەکاندا هەبێت'
(تاهر سەفۆک) سەرۆکی ئەنجومەنی نیشتمانی کوردی گوتی 'رێککەوتین لەسەر پێکهێنانی لیژنەیەکی سەربەخۆ کە پێکهاتووە لە 11 کەسایەتی بۆ بەدواداچونی بارودۆخی مافی مرۆڤ لە رۆژئاوای کوردستان'.
لە عەرەبیەوە: تەها حوسێن
25/12/2013
له ناوچهیهكی شاخاوی، هیشام قهندیل، سهرۆك وهزیرانی پێشووی میسر لهگهڵ كهسێكی ههڵاتوودا دهستگیر كرا
ئاژانسی سكای نیوز بڵاویكردهوه: هێزه ئهمنییهكانی میسر له ناوچهیهكی شاخاویی پارێزگای جیزه، هیشام قهندیل، سهرۆك وهزیرانی پێشووی میسر و كهسێكی دیكهی هاڵاتوویان لهدهست یاسا دهستگیر كردووه.
بهگوێرهی ئاژانسهكه، قهندیل ویستوویهتی بهرهو سودان ههڵبێت و دهستگیركردنهكهشی بهپێی ئهو سزایانی پێشوو بووه كه دادگا بهسهری دا سهپاندووه.
له 3ی تهممووزی 2013، سزای كۆتایی بۆ زیندانیكردن و پهراوێزخستن بهسهر قهندیل دا سهپێنرا، ئهوهش به تۆمهتی جێبهجێ نهكردنی فهرمانێكی دادگا و له 8ی ههمان مانگدا دهستی لهكاركێشایهوه.
له مانگی تهممووزی 2013، سزای كۆتایی بۆ زیندانیكردن و پهراوێزخستن بهسهر قهندیل دا سهپێنرا، ئهوهش به تۆمهتی جێبهجێ نهكردنی فهرمانێكی دادگا.
25/12/2013
خوشکهزاى ئۆجالان ( دیلهک ئۆجالان ) که دوێنێ بۆ جارى یهکهمین چووه ئیمراڵى رایگهیاند که رێبهرى گهلى کورد عهبدوڵڵا ئۆجالان ووتوویهتى :" دیدارهکانمان لهگهڵ شاندى دهوڵهت بهردهوام دهکهن . دوایین دیداریشمان ئهرێنى بوو ، بهرێوهچوونى دیدارهکانمان بهو شێوهیهیی ئێستا باشه ."
خوشکى رێبهرى گهلى کورد عهبدوڵڵا ئۆجالان ( فاتیمه ئۆجالان ) خوشکهزاى ئۆجالان ( دیلهک ئۆجالان ) و خزمى زیندانیانى ترى ئیمراڵى دوێنێ دووشهممه چوونه ئیمراڵى و چاوپێکهوتنیان ئهنجامدا .
دهربارهى چاوپێکهوتنهکان خوشکهزاى ئۆجالان (دیلهک ئۆجالان ) که بۆجارى یهکهمین چووه ئیمراڵى به DÎHAى راگهیاند که بههۆى کهمى ماوهى چاوپێکهوتنهکهیان و ههروهها جارى یهکهمینیش بههۆى دڵخۆشى و بینینى ئۆجالان چهندین پرسیارى پێویست نهکران و رایگهیاند که ئۆجالان دهربارهى قۆناخى چارهسهرى ووتوویهتى :" دیدارهکانمان لهگهڵ شاندى دهوڵهت بهردهوام دهکات . دوایین دیدار ئهرێنى بوون ، بهرێوهچوونى دیدارهکان بهو شێوهیهیی ئێستا باشه ."دیلهک ئۆجالان دهستنیشانى کرد که ئهو بهئۆجالانى راگهیاندووه که وێنهکانى ئهوان بڵاوکراونهتهوه و بۆچوونى ئۆجالانى لهسهر وێنهکان بهو شێوهیه خستهروو :" ئۆجالان ووتى : وێنه باش دهرنهکهوتوون . ههروهها ئهو وێنانه لهلایهن ههڤاڵانى ئێمه بڵاونهکراونهتهوه ."
دیلهک ئۆجالان بهو شێوهیه ههڵسهنگاندنهکانى بهردهوام کرد و ووتى :" سهرۆک پێشتر ئامادهبوو ، ههروهها پێشتر دایکم چاوپێکهوتنى لهگهڵ ئهنجامدابوو ، منیش سهرهتا چوومه ژووهکهى و سڵاومان لهیهکترکرد ، بۆجارى یهکهمین بوو سهرۆکم بینى بهڵام بارودۆخى تهندروستى جێگربوو و باش بوو ."
دیلهک ئۆجالان دهستنیشانى کرد که کاتێک چاوپێکهوتن دهستى پێکرد ، سهرهتا ئۆجالان دهستى پێ کرد و بیرهوهریهکانى خۆى پێ ووتووه و ووتى :" ئۆجالان باسى سهرهتاى دهرکهتنى لهماڵهوه بۆ خوێندن کرد و ووتى : من له تهمهنى (8) ساڵیدا بۆ یهکهمین جار دهستم بهتێکۆشان کرد . لهتهمهنى (8) ساڵیمدا لهماڵهوه جیابوومهوه ، بهتهنیا دهستم به رێپێوان کرد ، چوومه شارۆچکهى نزیپ و زۆر بێزاربووم ." دیلهک ئۆجالان ووتى :" دواتر پرسیارى تهمهنى لێکردم و ووتى : منیش لهتهمهنى 25 ساڵیدا تێکۆشانم دهست پێکرد . ووتیشى : ئێستا تهمهنى تۆ گونجاوه و تۆ دهتوانى کاروخهبات بهرێوهببهى ، دهتوانى بهشدارى کاروخهباتهکان ببى ."
لهکۆتایی ههڵسهنگاندنهکانیدا دیلهک ئۆجالان رایگهیاند :" رێبهرى گهلى کورد عهبدوڵڵا ئۆجالان سڵاوى بۆ ههموو کهس ههبوو و بهتایبهت بۆ ژن و منداڵان و هیواى سهرکهوتنى بۆخواستن لهکارهکانیاندا ."
25/12/2013
كاژێر 11ی پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ سێشەممە شاندی دانوستاندنكاری یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان گەیشتنە هەولێر بۆ كۆبوونەوە لەگەڵ شاندنی پارتی بەمەبەستی یەكلاكردنەوەی چۆنێتی پێكهێنانی كابینەی نوێ. شاندەكەی پارتی دیموكراتی كوردستان پێكهاتوون لە (نێچیرڤان بارزانی، فازڵ میرانی، رۆژ نوری شاوێس، هۆشیار زێباری، ئازاد بەرواری، مەحموود محەممەد و دڵشاد شەهاب). شاندی دانوستاندنكاری یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانیش پێكهاتوون لە ( بەرهەم ساڵح، عیماد ئەحمەد، حاكم قادر حەمەجان، نەجمەدین كەریم، عەدنان موفتی). رۆژی 18-11-2013 شاندی دانووستاندنكاری پارتی دیموكراتی كوردستان بە سەرۆكایەتی نێچیرڤان بارزانی، جێگری سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان و كاندیدی ئەو حیزبە بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ گەیشتنە نێو بارەگای مەكتەبی سیاسیی یەكێتی لە سلێمانی وئەوە یەكەم كۆبوونەوەیان بوو بۆ ئەو مەبەستە. لەو كۆبوونەوەیەدا شاندەكەی پارتی دیموكراتی كوردستان پێكهاتبوون لە (نێچیرڤان بارزانی، فازڵ میرانی، ئازاد بەرواری، رۆژ نوری شاوێس، مەحموود محەممەد و دڵشاد شەهاب).شاندی دانووستاندنكاری یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانیش پێكهاتبوون لە (كۆسرەت رەسوڵ عەلی، بەرهەم ساڵح، مەلا بەختیار، عیماد ئەحمەد، عومەر فەتاح، حاكم قادر حەمەجان، نەجمەدین كەریم).
لەلایەن سەنگەر عەبدولڕەحمان rudaw
24/12/2013
بهرهی توركمانی له رێگهی كۆمهڵهیهكهوه هێزێكی تایبهتی سهربازی دروست دهكات. نووری مالیكیش بڕیار دهدات ئهو هێزه مامهڵهی قانوونییان لهگهڵ بكرێت و بخرێنه چوارچێوهی هێزی ئهمنییهوه.
هەفتەنامەی باس لە ژمارەی ئەمڕۆ سێشەممەیدا بڵاوی كردووەتەوە، له رێگهی كۆمهڵهی جهنگاوهره دێرینهكانی توركمان ناسراو به (ئالا قنجلار) هێزهكانی سهر به بهرهی توركمانی، بههۆی خراپبوونی بارودۆخی ئهمنیی كهركووكهوه، بڕیاریان داوه هێزێكی تایبهت به خۆیان دروست بكهن بۆ پاراستنی بارهگا و بهرپرسهكانیان له ههڕهشهكانی سهریان.
ئهو كۆمهڵهیه له ساڵی 1995 دروست بووه، ئهوكات بۆ پاراستنی بارهگاكانی بهرهی توركمانی بوو، تهنانهت له شاری ههولێریش ههبوو، دوای ماوهیهك وهستان ئێسته دووباره له كهركووك دروست كراوهتهوه، بهڵام ئهركهكهی دهگۆڕێت بۆ دروستكردنی هێزی چهكداری تایبهت به توركمانهكان، ئهوهش رهوشی ئهمنی له كهركووك قووڵتر دهكاتهوه.
بهپێی زانیارییهكان، ئیدارهی كهركووك لهگهڵ دروستبوونی ئهو هێزهی توركمانهكان نین، بهڵام بهرهی توركمانی سووره لهسهر دروستكردنی و ههوڵی ئهوهش دهدات لهلایهن بهغدا به هێزی یاسایی ئهژمار بكرێن، بۆیه پرۆژهیهكی به حكوومهتی عێراقی داوه بۆ ئهوهی (ئالا قنجلار) به یاسایی بكرێت و وهكو هێزه ملیشیاكانی پێشووتر ماف و ئیمتیازی یاساییان پێ بدرێت.
لهمبارهیهوه ئهندامی ئهنجومهنی تهنفیزیی بهرهی توركمانی، تهحسین كههییه رایگهیاند پرۆژهیهكمان داوهته وهزیری دهوڵهت بۆ كاروباری پارێزگاكان بۆ ئهوهی ئهو هێزه توركمانییه، تێكهڵ به هێزی حكوومی بكرێن.
گوتیشی: پرۆژهكهمان پێشكهش كردووه، بهڵام نازانین میكانزمی تێكهڵكردنهكه و كاركردنیان چۆن دهبێت.
بهپێی بهڵگهنامهیهكی نووسینگهی سهرۆكوهزیرانی عێراق، نووری مالیكی كه له 12/12/2013 دهرچووه، مالیكی لهسهر داوای وهزیری دهوڵهت بۆ كاروباری پارێزگاكان، رهزامهندیی دهربڕیوه كه چهكدار و جهنگاوهرهكانی توركمانی بخرێنه چوارچێوهی هێزه ئهمنیهكانهوه، داوای كردووه سهرجهم لیستی ناوی چهكدارهكانیان بۆ رهوانه بكهن، بۆ ئهوهی كارهكهیان بۆ تهواو بكرێت.
تهحسین كههییه ئاماژهی بهوهش دا ئهو كۆمهڵهیه پێش رووخانی رژێمی سهدام ههبووه، تهنانهت له ههولێریش ههبوون.
گوتیشی: ئهو هێزه بهشدارییان كردووه له رووخانی رژێم و پاراستنی بارهگاكانی توركمان، بۆیه مافی خۆیانه وهكو هێزهكانی تری عێراق كه ئێسته مافی یاساییان ههیه، ئهوانیش ئهو مافانهیان ههبێت. ئهوهی بهتهمهن بێت خانهنشین بكرێـت، ئهوانی تریش بخرێنه چوارچێوهی هێزی یاساییهوه.
ئهو بهرپرسهی بهرهی توركمانی روونیشی كردهوه ئهو كهسانه جهنگاوهر بوون، ئێسته دهمانهوێت به قانوونی بكرێن.
گوتیشی: مافی خۆمانه پارێزگاری له خۆمان و بارهگاكانی خۆمان بكهین، چونكه بارودۆخی ئهمنیی كهركووك و ناوچه توركمانیهكان بهرهو خراپتر دهڕوات.
كههیه لهبارهی ناڕهزایی ئیدارهی كهركووك له دروستبوونهوهی ئهو هێزه، ئهوهی راگهیاند: نهمانزانیوه ئیدارهی كهركووك بهو كاره نیگهران بووبن، ئهگهر نیگهرانیش بن، پێویست به نیگهرانی ناكات، چونكه ئهوه مافی سروشتیی خۆمانه ئهو هێزانهمان به قانوونی بكرێن.
ئهندامی پێشووی پهرلهمانی عێراقی فهوزی تهرزی له مانگی رابردوودا رای گهیاند، دهبێ حكوومهتی عێراقی هاوشێوهی ئهنجومهنهكانی ئیسناد، هێزێكی سهربازیی تایبهت به توركمان له ناوچه توركمانیهكان دروست بكات.
گوتیشی: هێزه ئهمنییهكان ناتوانن پارێزگاری له ئاسایشی توركمانهكان بكهن، رۆژانهش هێرش دهكرێته سهر توركمانهكان، بۆیه پێویسه ئهو هێزه دروست بكرێت.
پهرلهمانتاری توركمان له پهرلهمانی كوردستان، جهودهت نهجاریش ههبوونی ئهو كۆمهڵهیهی جهنگاوهرانی توركمانی دووپات كردهوه و رایگهیاند ئهو كۆمهڵهیه ماوهیهكه له كهركووك دهستی به كارهكانی كردووهتهوه.
گوتیشی: كۆمهڵهكه دهیانهوێت هێزهكانیان كه له ناوچهی كهركووكدان، به فهرمی بكرێن، بهڵام دوور و نزیك پێوهندییان به توركمانهكانی ههولێرهوه نییه.
pna
24/12/2013
گۆڤاری لێكسپرسێس-ی فەڕەنسی، هەندێك زانیاری نوێ لە بارەی كوشتنی سێ ژنە چالاكوانەكەی كورد لە پاریس، ساكینە جانسیز، فیدان دۆغان و لەیلا سۆیلەمەز بڵاودەكاتەوە.
بەپێی هەواڵەكە، عومەر گونەی، كە لە سەرەتاوە تۆمەتباركرا بە كوشتنی سێ ژنە چالاكوانەكە، رۆژێك بەر لەتاوانەكە چاودێری ئەندامانی كۆمەڵەیەكی كوردی كردووە و یەكێكیش بووە لە راستڕەوە تووندڕەوەكانی تورك.
گۆڤارەكە ئاماژەی بۆ ئەوەكردووە، بە پێچەوانەی هەموو ئەو گومانانەی تاوەكوو ئێستا هەبوون، پێدەچێت كوشتنەكە "سیاسی" بووبێت.
لێكسپرسێس ئاشكرایكردووە، بەپێی ئەو بەڵگانەی لە تاقیگەی لێكۆڵینەوەی زانیاری و تەكنیكی هێزەكانی پۆلیس دەستكەوتوون، لە ناوچەی ئێكولی نزیك شاری لیۆن، عومەر گونەی مۆبایلی جۆری نۆكیای بەكارهێناوە و توانیویانە دەستیان بەو وێنانە بگات كە هەوڵی داوە بیانسڕێتەوە.
بەپێی زانیارییەكانی ئەو گۆڤارە، لە نێوان كاژێر 04:30 تاوەكو 05:30، وێنەی ئەو لیستانەی گرتووە كە ناو و ناونیشان و ژمارە تەلەفۆنی 329 ئەندامی كۆمەڵەكەیان لەسەر بووە، توانای چوونە ژوورەوەشی بۆ ئەوە گەڕاندووەتەوە كە كلیلی بینای ئەو كۆمەڵەكەی پێبوە.
گۆڤارەكە بڵاویشیكردووەتەوە، لە تشرینی یەكەمی ئەمساڵ، عومەر گونەی لەلایەن داداوەر جێن دویێ لێپێچینەوەی لەگەڵكراوە، كە تێیدا دانی بەوە داناوە كە ئەو وێنەكانی گرتووە، بەڵام بەبێ ئەوەی ناوی بهێنێ، ئاماژەی بەوەشكردووە لەلایەن كادرێكی پارتی كرێكارانی كوردستانەوە داوای لێكراوە ئەو وێنانە بگرێت و ئەو بەڵگانە "بنێرێتە دەرەوە".
ئەوەشی خستووەتەڕوو، بەپێی ئەو لێكۆڵینەوانەی پۆلیسی ئەڵمانیا لە مونیخ لەگەڵ هاوڕێكانی عومەر گونەیان كردووە و بەگوتەی ئەوان "عومەر كەسێكی ئارامە و ناتوانێ چۆلەكەیەكیش بكوژێ". بەپێچەوانەی ئەو گوتانەی كە دەڵێن "عومەر گونەی كەسێكی راستڕەوی تووندڕەوە و لە پارتی بزووتنەوەی نەتەوەیی MHP نزیكە و، بەبەردەوامی سەردانی راهێنانی نیشانشكێنی كردووە".
24/12/2013
rudaw
23/12/2013
کوردستان، دهوڵهتێکی نۆێ له ڕۆژههڵاتی ناوهڕاستدا؟
ئهم ڕاپۆرته له لایهن کهناڵی ئاسمانی arte tv فهرهنسیهوه ئاماده و پێشکهش کراوه. ڕاپۆرتهکه باسێکی میژوویی-سیاسیه له سهر کوردستان به گشتی و باشوری کوردستان بهتایبهتی.
24/12/2013
index.php?option=com_content&view=article&layout=edit
واحید بەلوچی، سەرۆكی كۆمەڵگەی بەلوچی لە باكووری ئەمریكا گلەیی لە ئەمریكا دەكات و دەڵێت لە بری كەمكردنەوەی سزا ئابوورییەكانی سەر تاران، حكومەتی ئەمریكا پێویستە هاوكاری كەمینەكانی ئێران بكات و پڕ چەكیان بكات بۆ ئەوەی بۆ مافەكانیان لە دژی ئێران بجەنگن. گرووپەكەی واحید بەلوچی خەریكی دروستكردنی لۆبیە لە واشنتن بۆ ئەوەی داواكاری بەدەستهێنانی مافەكانی بەلوچ لە ئێران بەرەوپێش ببات. بەلوچەكان بەسەر ئێران و ئەفغانستان و پاكستاندا بڵاوبوونەتەوە. واحید دەڵێت “لە بری هێوركردنەوەی مەلاكانی ئێران لە رێگەی لابردنی سزاكانی سەر رژێمی ئێران، ئەمریكا پێویستە پشتگیری لە ئۆپۆیسیۆنی ئێرانی بكات”. ئەو پێیوایە “پشتگیری حكومەتی ئەمریكا بۆ كەمینەكان ئەنجامێكی باشتر و درێژخایەنتری دەبێت و ئاشتی و سەقامگیری بۆ هەموو ناوچەكە دەهێنێت”. مانگی رابردوو، ئێران رێككەوتنێكی مێژوویی لەگەڵ ئەمریكا و پێنج وڵاتی دیكە مۆركرد. بەپێی ئەو رێككەوتنە ئێران مەرج و بەندی زیاتر لەسەر پرۆگرامە ئەتۆمییەكەی قەبوڵ دەكات لەبەرامبەر كەمكردنەوەی ئەو گەمارۆ نێودەوڵەتییەی كە خراوەتە سەری. “گرووپە بەرگریكارە بەلوچییەكان خەبات بۆ سەربەخۆیی تەواوی بەلوچستان دەكەن لە دەستی ئێران و پاكستان”. واحید دەڵێت “ئێمە نامەنەوێت بەشێك بین لە ئێران یان لە پاكستان. زمان و كەلتوور و فەرهەنگی ئێمە تەواو جیاوازە لە هی ئەو دوو وڵاتە”. بەلوچستان هەرێمێكی ستراتیژییە كە بەسەر ئێران و پاكستان و ئەفغانستاندا دابەشبووە. ژمارەی تەواوی بەلوچەكان نەزانراوە، بەڵام بە نزیكەی 25 ملیۆن كەس مەزەندە دەكرێن. چەندین گرووپی چەكدار لەو وڵاتانەی بەلوچەكانی تێدا دەژی شەڕ بۆ ئازادی بەلوچستانی گەورە دەكەن. گرووپە ناڕازییە بەلوچییەكان ئێران و پاكستان بە سیاسەتی جیاكاری و چەوساندنەوە لە دژی بەلوچەكان تۆمەتبار دەكەن. بەتایبەتی ئێران كە بۆ خۆی پەیوەندییەكی باشی لەگەڵ كەمینەكانی دیكە و بەتایبەتی كورد، نەبووە. واحید بەلوچی بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی گوت “بەلوچەكان ئێران و پاكستان وەكو دوو هێزی داگیركەری بیانی هەرێمی بەلوچستان لە قەڵەم دەدەن. هەروەها خەڵكی بەلوچستان لە دژی ئەم وڵاتانە شەڕ دەكەن و دەیانەوێت هەرێمەكەیان ئازاد بكەن و یەكیبخەنەوە و لە پارچە پارچەیی سەر ئێران و پاكستان و ئەفغانستان رزگاری بكەن”. بەلوچەكان كە سوننە مەزهەبن، لەژێر كۆنترۆڵی ئەمنی بەهێزی دەوڵەتی ئێرانی شیعیدا دەژین. ئەوان دەڵێن خەڵكی هەرێمەكەیان رووبەڕووی زۆرترین هەژاری بووەتەوە و هەرێمەكەیان كەمترین گەشەسەندنی بە خۆیەوە بینیوە. هەرێمی بەلوچستان كەوتووەتە سەر شاڕێگایەكی گواستنەوە و قاچاخی چەك و مادە هۆشبەرەكان لە نێوان ئێران و ئەفغانستاندا. توندوتیژی و تەقینەوە و رفاندن بۆ چەندین دەیەیە ناوچەی بەلوچستانی ئێرانی بەجێنەهێشتووە. مانگی رابردوو ئێران 16 زیندانی بەلوچی لە سێدارە دا. حكومەتی تاران دەڵێت لە كەمینێكدا 14 پۆلیسی سنووری وڵاتەكەی لەلایەن گرووپە چەكدارە بەلوچییەكانەوە كوژراون. ناسر بۆلەدای، ئەندامی پارتی گەلی بەلوچستان كە بنكەی لە سویدە بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی گوت “لە هەر بەلوچێك بپرسە خەونت چییە، پێت دەڵێت یەكخستنی بەلوچستان. بەڵام ئەگەر باری كەمینەكانی وەكو بەلوچ، كورد، لوڕ، عەرەب و ئازەرییەكانی ئێران لە بەرچاو بگرین دەگەینە ئەو بڕوایەی كە باشترین چارەسەر دامەزراندنی دەوڵەتێكی فیدراڵی سێكولارە لە ئێران”. واحید دەڵێت بەهۆی نەبوونی لۆبییەكی بەهێزی بەلوچەكان لە ئەمریكا، واشنتن بێ ئاگایە لە كێشەی ئەوان. ئەو دەڵێت “گەورەترین كێشە نەبوونی داهاتە بۆ ئەوەی لۆبیستی بەهێز بكەینە لایەنگری خۆمان و تینك تانكە بەناوبانگەكان بهێنینە دەنگ لەسەر مەسەلەی بەلوچ”. لە ساڵی 2012 گرووپێكی بچووكی بەلوچ داوایەكیان پێشكەش بە كۆنگرێسی ئەمریكا كرد و گوتیان “نەتەوەی بەلوچ” مافێكی مێژووییان هەیە بۆ بڕیاردان لە چارەنووسی خۆیان و داوایان لە كۆنگرێس كرد كە دان بە سەربەخۆیی بەلوچستاندا بنێت. بەڵام حكومەتی ئەمریكا هەرزوو خۆی لە داواكارییەكە دوورخستەوە و رایگەیاند حكومەتی ئەمریكا سیاسەتی پشتگیریی لە سەربەخۆیی بەلوچەكان نییە. دەربارەی ئەو داواكارییە، واحید دەڵێت “نوكتەیەكی مێژوویی بوو دەرهەق بە خەڵكی بەلوچستان كە هیوایان لا دروستكرابوو گوایە حكومەتی ئەمریكا لایەنگری بەلوچستانە”. بۆلەدای، پشتگیری لە قسەكانی واحید بەلوچ دەكات و دەڵێت هەرچەندە بەلوچستان ناوچەیەكی تەواو دەوڵەمەندە بە سەرچاوە سروشتییەكان چ لە ئێران و چ لە پاكستان، بەڵام هێشتا ئەم هەرێمە هەژارترین و پڕ چەكترین هەرێمی هەردوو وڵاتەكەیە. ئەو هەروەها دەڵێت “ئێمە، بەلوچەكانی ئێران، لە قۆناخی یەكەمی خۆگەیاندن بە جیهانی دەرەوەداین. دەمانەوێت جیهان تێبگەیەنین كە خەڵكی بەلوچستان بەهۆی جیاوازی نەتەوەیی و ئاینییەوە دەچەوسێنرێنەوە”. لەم ساڵانەی دواییدا، جوندڵڵا، كە گرووپێكی چەكداری ئیسلامییە، كار و چالاكی لەسەر سنوورەكانی ئێران زیاتر كردووە، بۆلەدای دەڵێت شەڕی جوندڵڵا كاردانەوەیە بەرامبەر بە سیاسەتە جیاكاریەكانی ئێران لە دژی سوننەكانی ئەو هەرێمە.
زوبێر هەورامی رووداو - واشنتن دی سی 23/12/2013
گۆرانیبێژی كورد شههرام نازری، كۆنسێرتێك له تاران ساز دهدات و داهاتی كۆنسێرتهكهش پێشكهش به نهخۆشه تایبهتهكانی مههاباد دهكات.
نازری به هاوكاری موزیكزانانی كوردی گرووپی موزیكی "مهولهوی" لهوانه: سابیر نهزهرگاهی، شههرام مهحموودی، راشید باباشههابی و بابهك عهسالی، كاتژمێر 9ی شهوانی 14 و 15ی كانوونی دووهم/ یهنایهر 2014، له ناوهندی كۆبوونهوهكانی تاوهری میلادی تاران كۆنسێرتی گۆرانی و موزیكی كوردی پێشكهش دهكات، ئهم گۆرانیبێژه كرماشانییه داهاتی ئهم كۆنسێرته پێشكهش به نهخۆشه تایبهتهكانی شاری مههاباد دهكات.
دوایین كۆنسێرتی نازری و گرووپی موزیكی "مهولهوی"به بهشداری هۆگرانی موززیك له وڵاتانی ئهمهریكا، ژاپۆن، ئهڵمانیا، ئێران وتوركیا رۆژی 17ی كانوونی یهكهم/ دیسهمبهری 2013، له رێورهسمی ساڵوهگهڕی مهولانا له ئامفی شانۆییی شاری قوونیه له وڵاتی توركیا بهڕێوهچوو.
ئهندامانی گرووپی موزیكی "مهولهوی" لهم كۆنسێرتهدا بریتی بوون له: شههرام نازری ـ گۆرانیبێژ و سهرپهرهستی گرووپ، سابیر نهزهرگاهی ـ ژهنیاری تار و دیوان، شههرام مهحموودی ـ ژهنیاری تار، سێتار و دهف، بابهك غهسالی ـ ژهنیاری عوود، نیگار خاركهن ـ ژهنیاری كهمانچهی ئاڵتۆ، شههریار نهزهری ـ ژهنیاری دهف، ڕاشید باباشههابی ـ ژهنیاری كهمانچه، سهحهر ئیبراهیم ـ ژهنیاری قانوون و فهرهاد سهفهری ـ ژهنیاری زهرب، دهمام و دههۆڵ.
مهنسوور جیهانی/ پ. ف
رابەری رەوتی سەدر رایگەیاند جارێكی دیكە سەردانی هەولێر ناكات ئەگەر مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە وەڵامی سەردانەكەی ئەو بۆ هەولێر لە ساڵی 2012 سەردانی نەكاتەوە لە نەجەف. بەڵام ئەو جەختدەكاتەوە بارزانی سەردانی بكات یان نا "ئێمە هەر هاوڕێ و هاوپەیمانی یەك دەمێنین". موقتەدا سەدر، رابەری رەوتی سەدری شیعە مەزهەب لە عێراق رایگەیاند: "جارێكی دیكە سەردانی هەولێر ناكەم ئەگەر مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە وەڵامی سەردانەكەی من بۆ هەولێر لە ساڵی 2012 سەردانم نەكات لە نەجەف، بەڵام گەر بارزانی سەردانم بكات یان نا ئێمە هەر هاوڕێ و هاوپەیمانی یەك دەمێنین، نەك تەنها لە سیاسەت بگرە لە هەموو بوارەكانی دیكەش، چونكە بارزانی سەركردەیەكی شۆڕشگێڕەو ئاواتەخوازم هەرواش بمێنێتەوە". سەدر هەروەها دووپاتیكردەوە كە لە ساڵی 2012 قاسم سولەیمانی، فەرماندەی سوپای قودس "فشار"ێكی زۆری خستووەتە سەری بۆ ئەوەی سەردانی هەولێر نەكات و ئامادەی كۆبوونەوەی بەرەی لێسەندنەوەی متمانە نەبێ لە نوری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی عێراق. رابەری رەوتی سەدر گوتیشی "نەخشەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی داهاتووی عێراق خۆی لە پێنج خاڵ دەبینێتەوە كە گرنگترینیان گەلی عێراق بە گشتی لایەنی دەسەڵات دەگرێ، هاوكات هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا جیاواز لە هەڵبژاردنی پارێزگاكانی عێراق ئەمجارەیان خۆی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان ئامادەكردووەو هەموو تواناو كەرەستەكانی دەسەڵات بۆ بەرژەوەندی خۆی لە هەڵبژاردن بەكار دێنێ". موقتەدا سەدر هاوكات پێیوایە "بەشێك لە سوننەی عێراق توندڕەون و لایەنگیری رێكخراوی (قاعیدە)ەو حیزبی بەعسی قەدەخەكراو دەكەن، لە كاتێكدا بەپێی هەموو ئاماژەكان عێراق بەرەو دابەشبوونی تایەفەگەری و سیاسی و كۆمەڵایەتی ملدەنێ". هەروەها راشیگەیاند "ئەوەی لە سووریا روودەدات پرسێكی پەیوەستە بە ناوخۆی ئەو وڵاتە و نابێ لایەنی دەرەكی دەستی تێ وەربدات". گوتیشی "هەڵوێستی رەوتی سەدر لەگەڵ هەڵوێستی حیزبوڵڵای لوبنان جیاوازە، چونكە هەر لایەكمان و سیاسەتی تایبەت بەخۆی هەیە". رابەری رەوتی سەدر دەڵێ "بەدەستهێنانی رەزامەندی شەقامی شیعەو سوننە لە یەك كاتدا ئامانجێكە مەحاڵە بێتە دی، هاوكات ئامانج لەو ململانێیەی ئێستا لە ناوچەكە روودەدات دەستگرتنە بە كورسی دەسەڵاتەوە، لەكاتێكدا لە چوارچێوەی ئەو رەوشەی ئێستا بەرپایە ئەنجامدانی گفتوگۆی مەزهەبی و ئایینی مەحاڵە". سەدر هەروەها گوتیشی "مەترسی سەرهەڵدانی جەنگی تایەفەگەری لە عێراق بەردەوام لە ئارادایە، لە كاتێكدا هیچ دەزگایەكی سەربەخۆ لە عێراق بوونی نییە، نە سوپاو نە پۆلیس و نە كۆمسیۆنە سەربەخۆكان بەراستی سەربەخۆ نین".
رووداو- حەیات 22/12/2013
رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك وەزیرانی توركیا پێیوایە "ئۆپەراسیۆنی خراپ بەكارهێنان و بەرتیل وەرگرتن" گەلەكۆمەیەكی نێودەوڵەتی دروستكراوەو هەڕەشەی "بڕین"ی ئەو دەستانە دەكات كە لەپشت ئەو ئۆپەراسیۆنەوەن. لە میانی گوتارێكیدا لە ناوچەی گیرەسون لە باكووری توركیا، ئەرۆغان گوتی: "ماوەی هەفتەیەكە ئۆپەراسیۆنێكی پیس لەژێر ناوی خراپ بەكارهێنان بە جەختكردنە سەر بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی ئەستەنبوڵ بەڕێوەدەچێت، كە تا دوا ئەندازە نایاسایی، ترسناك و تاریكە". گوتیشی "ئەمانە هەر كام هێزی نێونەتەوەیی بەكاردەهێنن، هەر كام لە سیخوڕ بەكاردەهێنن با بەكاری بهێنن، بەڵام دواجار ئێمە ئەو دەستانە دەبڕین و وڵامی پێویستیان دەدەینەوە". رۆژنامەی سەندەی تایمز- ی بەریتانی لەسەرەتای دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنەكەوە بەوردیی چاودێریی بەرەوپێشچوونی رووداوەكان دەكات و لە ژمارەی دوێنێیدا نووسیویەتی: "بەڕێوەچوونی ئۆپەراسیۆنی خراپ بەكارهێنان و بەرتیل وەرگرتن جددیترین هەڕەشەن بۆ سەر دەسەڵاتی ئەردۆغان". بەپێی هەواڵێكی ئەو رۆژنامەیە: "ئەردۆغان بەبێ ئەوەی ناوی بهێنێ، هەڕەشەی لە فرانچێس ریچاردۆن، باڵیۆزی ئەمریكا لە ئەنقەرە كردووە كە لە وڵاتەكەی دەریدەكات". تایمز نووسیویەتی: "لە 10 ساڵی سەرەتای دەسەڵاتداری پارتی دادوگەشەپێدان AKP ئەردۆغان و فەتحوڵڵا گولەن خاوەنی دیدێكی هاوبەش بوون، كە لەسەر بنەمای ئایین بونیادنرابوو، هاوكات هەماهەنگی و هاوكاریی یەكتریان كردووە بۆ رووخاندنی دەسەڵاتی پێشوو". هەروەها ئەوەش بیردەهێنێتەوە، كە گولەن لە پشت دادگاییكردنی سەدان سەربازی توركیا بوو لەلایەن پۆلیس و هاوسۆزانی گولەنەوە ئەنجامدراوە. لایەنگرانی گولەن، ئەردۆغانیان بە پەیڕەوكردنی سیاسەتی ستەمكارانە تۆمەتبار دەكرد، ئەویش نكوڵی لێدەكرد. لەمانگی تشرینی دووەم، حكومەتی ئەردۆغان لە پلانی نەهێشتنی ژمارەیەك قوتابخانەی تایبەت بوو، بەمەبەستی ئامادەكردنیان بۆ چوونە زانكۆكان، لەنێو ئەو قوتابخانانەدا ژمارەیەك قوتابخانەی سەر بە گولەن هەبوون. ئەم هەنگاوەی ئەردۆغانیش دەستپێكی ململانێی ئەردۆغان و گولەن بوو. لە شەوی 17/12/2013، پۆلیس گەمارۆی چەندین دەوڵەمەندی توركیای دا، لە نێوانیاندا چەندانیان لە سەرۆك وەزیران نزیكبوون، وا باوەڕ دەكرێت لایەنگرانی گولەن لە دەزگای پۆلیس و دەسەڵاتی دادوەری لەپشت ئەو هەڵكوتانە سەر دەوڵەمەند و كوڕە وەزیر و كەسوكاری بەرپرسەكان بن.
23/12/2013