نووسەرێكی تورك لە گۆشەی رۆژانەكەیدا باس لە پرۆسەی ئاشتی لە توركیا دەكات و پێیوایە ئەو پرۆسەی كرانەوەیە یەكسان بووە بە رێككەوتنی پارتی كرێكارانی كوردستان PKK و پارتی دادوگەشەپێدانی دەسەڵاتدار AKP. ئاماژە بەوەش دەكات، كە پارتی ئاشتی و دیموكراتی BDP لە هەموو بوارێك پاشەكشەی كردووە، تەنیا لە پرسی كورد نەبێ، "دەبێ قبوڵی ئەوە بكەین كە دەبێ واقیعبینانە بێت". رەفعەت باڵی، نووسیویەتی: "پرۆسەی كرانەوە بەردەوامە، ئێوە گوێ بە گلەییەكانی پارتی كرێكارانی كوردستان مەدەن، ئەوانیش چاوەڕوانی ئەو هێندە كرانەوەیەیان نەدەكرد". نووسەر دەڵێ "پرۆسەی كرانەوە لەگەڵ بەردەوامبوونی گۆڕا بۆ رێككەوتنی نێوان AKP-PKK، بەرەو ئاستێكی رژد دەچێت، رێككەوتنەكەش كەوتە بەردەم دوو تەحەددی، یەكێكیان رووداوەكانی مەیدانی تەقسیم و ئەوی دیكەشیان ئۆپەراسیۆنەكانی 17-12-2013 بوو". سەبارەت بەو پێشهات و مەترسییانەی لەبەردەم دەسەڵاتی پارتی داد و گەشەپێدان AKPدان، دەنووسێت: "بارێكی سەیرە، هاوپەیمانی دەسەڵات لەیەك ترازا، AKP لە لاوازترین دەورانی خۆیدایە، دوای 48 رۆژی دیكە هەڵبژاردنە، ئامادەكارییە سیاسییەكان لەوپەڕیدان، پڕۆسەی كرانەوەش وەك كێڵگەی مین مەترسیدارە، لەگەڵ ئەوەشدا هاوپەیمانانی پڕۆسەی كرانەوە (AKP-PKK) لە مانگی هەنگوینی خۆیاندان، بەردەوام بەرفراوانتری دەكەن". ئەو نووسەرە توركە روانگە جیاوازەكان لەبارەی پڕۆسەی كرانەوە لە گوزارشتێكی كورت دەخاتەڕوو، بەشێوەیەك كە: هاوپەیمانێتی AKP-PKK: بەردەوام دەبین. جەماعەت: پشتیوانی لێدەكات. CHP: ناڕازی نێو بەیاننامەكان ئەتاتوركچییەك: جەختیان لەسەر ئازادی هاووڵاتیانە. روانگەی خەڵك: كرانەوە، واتە نەڕژانی خوێن. كوتكراوەی هەموو تابلۆیەكە: بەربەست لەبەردەم پڕۆسەی كرانەوەدا نییە. بوێری بۆ رێككەوتن لەسەر پڕۆسەی كرانەوە: لە نەبوونی بەربەستەوە سەرچاوە دەگرێ.
لەلایەن فهرهاد چۆمانی
رووداو- aydinlik
9/2/2014
ئەیاد عەللاوی، سەرۆكی لیستی عێراقییە پرۆسەی سیاسی لە عێراق بە "زیان" بۆ سەر یەكێتی نیشتمانی عێراق وەسف دەكات. هاوكات باس لە گەلەكۆمەیەك دەكات دژی نووری مالیكی بۆ ئەوەی لە دەسەڵاتی دووربخەنەوە. عەللاوی لە هەڤپەیڤینێكیدا لەگەڵ رۆژنامەی (غەد) لە ئوردن رایگەیاند: "لە پرۆسەیەكی سیاسی دێمە دەرەوە كە زیان بە یەكێتی نیشتمانی عێراق بگەیەنێت، هاوكات ئامادەش نیم لە پرۆسەیەكی سیاسی بەشداربم ئێران بەڕێوەی بەرێت". عەللاویبگوتیشی: "قاسم سولەیمانی ناناسم كە دۆسییەی عێراق و سووریا بەڕێوە دەبات، پێشتر لەلایەن ئەو و بەرپرسانی ئێران بانگهێشتكراوم، تەنانەت جەلال تاڵەبانی، سەرۆك كۆماری عێراق دوو مانگ پێش نەخۆشكەوتنی پێیگوتم ئێران ئامادەیە وەكو سەرۆكی دەوڵەت پێشوازیت بكات، بەڵام رەتمكردەوە". دەشڵێ "هەروەها سەركردە ئێرانییەكان رێز لە سیاسەتمەدارانی عەرەب و عێراقی ناگرن، چەندین جار پێمگوتوون لە عێراق بەدوای هاوڕێدا بگەڕێن نەك بەكرێگیراو". ئەیاد عەللاوی، سووربوونی خۆی بۆ لادانی مالیكی لە دەسەڵات دووپاتكردەوەو گوتی "بە هاوكاری رەوتی سەدر، ئەنجوومەنی باڵا و برایانی كورد رێگە نادەین مالیكی لەدەسەڵات بمێنێتەوە".
9/2/2014
جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا رایدەگەیەنێت، داعش لە عێراق، کورد دەکاتە ئامانج و پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئەمریکاش لە کۆنگرێس، مالیکی بە یاریکردن بە کارتی تائیفی تۆمەتبار دەکات. برێت ماکرک، جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ کاروباری عێراق لە گوتەیەکدا لەبەردەم کۆنگرێسی ئەمەریکی رایگەیاند، ''دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام "داعش" زیاتر لە 26 هەزار چەکدار و رێکخستنی هەیە، چەکدارانی لە ئاستێکی بەرز مەشقکراون و دەزگایەکی راگەیاندنی سەربەخۆشیان هەیە''. جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا دەشڵێت، ''داعش ئەجێندای روونی هەیە، کە بە ئامانجگرتنی کورد و شیعەیە، بەمەبەستی قوڵکردنەوەی کێشەی تائیفی، لە لایەکی دیکەوە لە پارێزگای ئەنبار، سوننەکان دەکوژێت بۆ ئەوەی رکابەرە سوننەکانی لەو پارێزگایە لە نێوببات''. بە گوتەی ماکرک، داعش بەتەنیا هەڕەشە نییە بۆسەر سووریا و عێراق، بەڵکو هەڕەشەی بۆسەر ئەمەریکاش دروستکردووە". لە کۆبوونەوەی لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی کۆنگرێس و جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، باسی سیاسەتەکانی نوری مالیکی، سەرۆک وەزیرانی عێراق کراوە و پێیانوابوو، مالیکی یاری بەکارتی تائیفی دەکات و چەکدارەکانی هۆزەکانی تێکەڵ بە سوپا پۆلیس نەکردووە و وەڵامی داواکاریی هۆزەکانی نەداوەتەوە. ئەو کۆبوونەوەیە لە شێوەی لێپرسینەوە بووە لەگەڵ برێت ماکرک، جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ کاروباری عێراق. سەرۆکی لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی کۆنگرێس رایگەیاندووە، داعش سوودی لەو هەڵانەی مالیکی وەرگرتووە.
8/2/2014
پاش ئاشكرابوونی كەیسەكانی گەندەڵی حكومەتەكەی رەجەب تەیب ئەردۆغان، پرۆسەی ئاشتی نێوان پارتی داد و گەشەپێدانی حوكمڕان لە توركیا و پارتی كرێكارانی كوردستان بە تەواوی خرایە پشتی گوێ. "كێشەی كورد چییە". ئەوە ئەو پرسیارە بوو كە (رووداو) لە ئەنقەرەی پایتەختی توركیا ئاراستەی چەند هاووڵاتییەكی ئەو شارەی كرد، زۆر لە خەڵكەكە هەر كە بیستیان بابەتەكە دەربارەی پرۆسەی ئاشتییە لەگەڵ كورد رەتیانكردەوە قسە بكەن. "بەلای منەوە شتێك نییە بەناوی كێشەی كورد، ئەوە حكومەتە ئەو ناوەی لێناوە". ئەمە قسەی ئیبراهیم كۆلاك، شۆفێری تەكسی بوو كاتێك چاوەڕوانی نەفەر سواركردن بوو لە شوێنی راوەستانی تەكسیەكان لە ناوچەی كانكایای ئەنقەرە. "بەبڕوای من، مارە خەوتووەكەیان هەڵساند" كۆلاك ئەم دەستەواژە باوەی بەكارهێنا كە خەڵكی توركیا بەكاریدەهێنن بۆ ناوزەدكردنی گفتوگۆكانی نێوان AKP و عەبدوڵڵا ئۆجەلان، سەرۆكی بەندكراوی PKK. گفتوگۆكان كە بە ناوبژیوانی پارتی ئاشتی و دیموكراتی BDP دەستیپێكرد، ساڵی رابردووی كردە ساڵی پرۆسەی ئاشتی، بەڵام پرۆسەكە رووی لە خاوبوونەوە كرد پاش ئەوەی لە مانگی ئەیلول PKK گوتی پاشەكشەی چەكدارەكانی بۆ قەندیل رادەگرێ بەهۆی نادیاریی چارەنووسی پرۆسەی ئاشتی. "ئەوەی ویستمان بینینی وڵات بوو لەژێر یەك سەقفداو مامەڵەكردنی خەڵك بە یەكسانی، بەڵام شكستمان هێنا لەم ئامانجە" ئەمە قسەی ئیبراهیمی تەمەن 41 ساڵ بوو كە لە نێو پێنج شۆفێری تەكسی تەنیا كەس بوو رازی بێت قسە بكات. ئیبراهیم گوتی "هیچ شەفافیەتێك لە پرۆسەكەدا نییە". ئیبراهیم هاووڵاتییەكی كوردی دانیشتووی ئەنقەرەیە، پێیوایە پرۆسەكە هیوایەكی زۆری لای كورد دروستكردووە، بۆیە شكستهێنانی پرۆسەكە مانای سەرهەڵدانەوەی توندوتیژیەكانە لەدژی كورد. دەیان ساڵە حكومەتی توركیا هەوڵی بچوككردنەوەی كێشەی كورد دەدات و بەردەوام رەتیكردووەتەوە زمان و كەلتووری كوردی بە فەرمی بناسێ. هاووڵاتیانی تورك بەردەوام ئەدای دژ بە كوردیان دەرخوارد دراوەو پێیانگوتراوە ئەوەی كورد دەیەوێ دابەشكردنی وڵاتە. "ئەوەی كورد دەیانەوێ دامەزراندنی كوردستانە"، گولەی ئالا، تەمەن 37 ساڵ، كە كاری ژمێریاری دەكات لە ناوچەی سۆكولوی ئەنقەرە گوتیشی "ئەمە مەترسییەكی گەورەیە كە وادەكات توركیا ببێتە دراوسێی كوردستان لە رۆژهەڵات و باشووری رۆژهەڵاتی خاكەكەیەوە". بە بڕوای ئالا، كەسوكاری ئەو سەربازانەی لە جەنگی 30 ساڵەی نێوان PKK و حكومەتدا كوژراون دڵخۆش نین بە گفتوگۆكانی ئاشتی لەگەڵ گرووپێك كە هەمیشە وەك "تیرۆریست" ناسێنراون لە توركیا. ئەركان گێچمەز، سەرۆكی سەنتەری رۆشنبیری حاجی بێكتاش ڤێلی ئەنادۆڵ كە دامەزراوەیەكی لێڤییە ئەناتۆلیەكانە، گوتی ئەو لەو كەسانەیە پشتگیری پرۆسەی ئاشتی دەكات. بەبڕوای ئەو هەموو خەڵكی توركیا ئامادەن بۆ پرۆسەی ئاشتی. "حكومەتی AKP دركی بەم خواستەی خەڵكی توركیا كردووە. خەڵكانی باكگراوندی جیاواز ستایشی AKP دەكەن بۆ ئەم هەنگاوە. دەنگیان بۆ داون. بۆ توركیایەكی باشتر و دیموكراس،" گێچمەز وایگوت. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هەڵوێستەیەكی هەبوو، ئەو گوتی وادەردەكەوێ چارەسەری كێشەی كورد بەپێی وەرزەكان گۆڕانكاری بەسەردا دێت، بەبڕوای ئەو، حكومەتی AKP دەیتوانی هەنگاوی باشتر بنێ لەو رووەوە "دەیانتوانی گۆڕانكاری لە دەستووردا بكەن. دەیانتوانی خواستێكی بەهێز دروستبكەن بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد. تا ئێستا هەموو شتەكان بە هەڵپەسێردراوی لە بازنەیەكدا ماونەتەوە". ئەركان گوتیشی، "AKP زوو زوو میزاج دەگۆڕێ. گفتوگۆكان جیاوازن لە پارێزگایەكەوە بۆ پارێزگایەكی دیكە. گفتوگۆكانی دیاربەكر جیاوازن لەگەڵ ترابزۆن". گێچمەز پارتی ئاشتی و دیموكراسی تۆمەتبار كرد بەوەی كە ئەو پارتە خواست و ویستی كورد جێبەجێ ناكات "كورد گومانیان هەیە لە پرۆسەی ئاشتبوونەوە كە تا ئێستا نەگەیشتووەتە فەیسی گفتوگۆكردنەوە. پارتی ئاشتی دیموكراسی ناتوانێ بە خواستێكی بەهێزەوە رووبەڕووی حكومەت ببێتەوە". هەندێ كەس لەو باوەڕەدان كە چارەسەری كێشەی كورد مەحاڵە، بەڵام وادەردەكەوێ ئەمە تێڕوانینی كەمینە بێت. "گفتوگۆی ئاشتی هیچ پەیوەندی بە AKPوە نییە. ئەوە ئەمریكایە ئاراستەی گفتوگۆكان دەكات". ئەمە قسەی حوسێن ئەنتاك، 54 ساڵە كە كاری جوتیارییە لە یۆزگات و گوتیشی "ئەمانە هەمووی كاری ئەمریكا بووە. ئێمە هیچ كێشەیەكمان لەگەڵ كورد نییە". تەمێل ساراچی تەمەن 37 ساڵ كە لە ئۆفیسی كڕین و فرۆشتنی زەوی و خانووبەرە كاردەكات و لەبنەڕەتدا خەڵكی سیڤازە، لە نێو ئەوانەیە كە گومانی لە چارەسەری كێشەی كورد هەیە. لەو باوەڕەدایە دەستێكی نادیار ئەو كێشەیەی لەنێوان كورد و توركدا دروستكردووە "بەبڕوای من چارەسەری كێشەی كورد نە دەستی پێكردووەو نە هیچ چارەسەرێكیشی هەبووە. دەتوانین بڵێین پرۆسەیەكی چارەسەرنەكراوە". سارا پێیوایە نە لایەنی كوردی و نە AKP سوور نین لەسەر پرۆسەی ئاشتی "پێموایە ئەجێندایەكی شاراوە لە پشت ئەوەوە هەیە".
ئۆنور بورچەك رووداو - ئەنقەرە 8/2/2014
ئهمجاره له بهحرهین، باوكێكی بێ بهزهیی ماوهی 17 ساڵ لاقهی چوار كچی خۆی كردووهو دواجار كچهكان لهگهڵ دایكیان پهنایان بۆ سهنتهرێكی تایبهت به توندوتیژیی خێزان برد بۆ پاراستنی ژیانیان.
كهناڵی سی ئێن ئێن لهزاری سهرچاوهیهكی بهرپرس له سهنتهری (بتلكۆ)ی تایبهت به توندوتیژیی خێزان بڵاویكردهوه كه ئهو چوار كچه بهحرهینییه باوكیان تۆمهتباركردووه به دهستدرێژیی سێكسی بۆسهریان و رایانگهیاندووه كه لهماوهی ئهو 17 ساڵهدا دهرمانی زیادكردنی حهزی سێكسیی خواردووه.
هاوكات دایكی ئهو چوار كچه بهم كارهی نهزانیووه تا كچهكان بهمدواییه كارهساتهكهیان بۆ گێڕاوهتهوه و ئهویش پهنای بۆ ئهو سهنتهره بردووه تا لهدهست ئهو باوكه دڕندهیه بپانپارێزێت.
سهرچاوه بهرپرسهكهی سهنتهری (بتلكۆ)ی تایبهت به توندوتیژیی خێزان پێی وایه ئهمه خراپترین جۆری لاقهكردن و دهستدرێژیی سێكسی و توندوتیژیی خێزانییه له بهحرهین كه تائێستا پهنای بۆ سهنتهرهكه بردبێت و بهنیازیشن دۆسیهكه رهوانهی داواكاری گشتی بكهن تا ئهو باوكه سزای خۆی وهربگرێت.
لهلایهكی دیكهشهوه بونه بۆزبۆن، راوێژكاری پهروهردهیی و دهروونی له سهنتهری (بتلكۆ)، رایگهیاند ئهو دیاردهیه شتێكی نوێ نییه و تهنها كۆمهڵگهیهك یان وڵاتێكی نهگرتووهتهوه، ئهو جۆره كارانه تهنها لادانی مرۆڤه له رێكچكهی ژیان و ئایینهكانیش بۆ ئهوه هاتوون، تا رێگری لهو جۆره كردهوانه بكهن.
07/02/2014
میدیاکانی تورکیا بڵاویانکردەوە دوان لەو فڕۆکەوانانەی بەشدارییان لە کۆمەڵکوژییەکەی ڕۆبۆسکیدا کردووە بەهۆی دووچاربوونیان بە نەخۆشییەکەی دەروونی قورسەوە دەستیان لە پۆستەکانیان لە هێزە چەکدارەکانی تورکیا کێشاوەتەوە.
سایتی ڕادیکاڵی تورکی بڵاویکردەوە دوان لەو چوار فڕۆکەوانەی کە بەشداربوون لە کۆمەڵکوژییەکەی ڕۆبۆسکی لە ٢٨-کانوونی یەکەمی ٢٠١١ کە بووە هۆی کوژرانی ٣٤ هاوڵاتی سیڤیلی باکوری کوردستان بە هۆی دووچاربوونیان بە نەخۆشییەکی دەروونی قورسەوە دەستیان لە پۆستەکەیان کێشایەوە .
سایتەکە ئاماژەشی بەوەداوە کە لە کۆمەڵکوژییەکەدا چوار فڕۆکەوان بەشدارییان کردووە هەرچوار فڕۆکەوانەکە دووچاری نەخۆشی دەروونی بوونەتەوە بۆ ماوەی دوومانگ لە ژێر چارەسەردابوون ، لە ئێستاشدا دووان لەو فڕۆکەوانانە دەستیان لە پۆستەکەیان لە هێزە چەکدارەکانی تورکیا کێشاوەتەوە.
وەرگێرانی :هەڵوێست ئەنوەر
سەرچاوە: ڕادیکاڵ
07/02/2014
ئەنجومەنی پارێزگای ئەنبار ئەو خاڵانەی ئاشكراكرد كە ئیدارەی ئەنبار بەنیازە بیخاتە بەردەم نوری مالكی، فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكانی عیراق بۆ چارەسەری قەیرانی ئەنبار، لەدیارترینیان پاشەكشە پێكردنی هێزەكانی سوپایە لەو پارێزگایە.
یەحیا محەمەدی، ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای ئەنبار بەخەندانی راگەیاند،" ماوەیەك لەمەوبەر، ئەنجومەنی پارێزگا پێشنیازەكانی ئیدارەی ئەنباری ئاراستەی سەعدون دلێمی وەزیری بەرگریی عیراق بەوەكالەت كردووە"، وتیشی: رەشنووسی پێشنیازەكان، چەند خاڵێكی لەخۆ گرتووە، لەوانە راگرتنی بۆردومانی هەڕەمەكی ناوچە نیشتەجێكان و كشانەوەی هێزە سەربازییەكانە لەناو شارەكانی ئەنبار.
بەوتەی محەمەدی، " جێبەجێ كردنی داواكاری خۆپیشاندەران، بەشێكی دیكەی ناوەڕۆكی رەشنووسی پێشنیازەكان لەخۆ دەگرێت"، ئەوەشی خستەڕوو كە ئەو پێشنیازانە بەراوێژ لەگەڵ كەسایەتی و شێخی عەشیرەتەكان و ئەنجومەنی پارێزگای ئەنبار ئامادە كراون.
محەمەدی باسی لەوەشكرد كەلەماوەی دوو رۆژدا پاكنوسی پێشنیازەكان ئامادە دەكرێت و دەخرێتە بەردەم نوری مالكی بۆ گێڕانەوەی ئۆقرەیی بۆ پارێزگاكە.
پێشتر نوری مالكی سەرۆك وەزیرانی عیراق باسی لەوەكردبوو كە ئیدارەی ئەنبار لەهەوڵی ئامادە كردنی چەند پێشنیازێكدایە بۆ چارەسەری قەیرانی ئەمنی ئەو پارێزگایە.
07/02/2014
بەپێی ڕاپۆرتێکی تایبەتی ڕۆژنامەی زەمانی تورکیا ڕەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆک وەزیرانی تورکیا لە شاری ئیزمیر و لە ناوچەی ئورلا چەند ڤیلایەکی نهێنی هەیە کە بەشێوەیەکی نایاسایی دروستکراون و لەلای خۆشییەوە ئەندام پەرلەمانی سەربەخۆی ئیزمیر (ئیرتوغرول گیونای) ڕایگەیاندووە کە پێشتر شارەوانی ئورلایان ئاگادارکردووەتەوە لە جێبەجێنەکردنی ئەو پرۆژەیە بەڵام گوێ لەداواکەیان نەگیراوە.
ڕۆژنامەی ڕادیکاڵی تورکی بڵاویکردووەتەوە ، دوای ئەوەی ڕۆژنامەی زەمانی تورکی لە ڕاپۆرتێکی تایبەتیدا ئاماژەی بەوادابوو دوێنێ لە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی گشتی پارێزگای ئیزمیردا ، سەردار دێهیرمێنجی سەرۆکی گشتی ئەنجومەنی پارێزگا لە میانەی بەدواداچوونەکانی ئۆپەراسیۆنەکانی گەندەڵی و بەرتیلداندا باسی ڤێلاکانی گوندی زەیتینلی ناوچەی ئورلای هێنابووە ناو گفتوگۆی ئەنجومەنەوە کە بەشێوەیەکی نایاسایی دروستکراون ئەندامانی ئەنجومەن لەسەر بابەتەکە کەوتونەتە گفتوگۆ، دێهیرمێنجی ئاماژەی بەوەداوە لە نێوان ئەو شانزدە ڤیلایەی کە بەشێوەیەکی نایاسایی دروستکراون دووانیان هی ڕەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆک وەزیرانی تورکیا.
دێهریمێنجی لە درێژەی قسەکانیدا ئاماژەی بەوەداوە کە پێشتر نووسراوێکیان ناردووە بۆ دادگا بەمەبەستی ڕاوەستاندنی پرۆژەکان بەڵام گوێیان لێنەگیراوە ، دەشڵێت "لە ئێستادا پێویستمان بە پاڵەوانێکە بۆ ڕووخاندنی ئەو ڤێلایانە". هەروەها دەڵێت بە پێی یاساکانی پاراستنی ناوچە سروشتییەکان جێبەجێکردنی هەرپرۆژەیەک لەوناوچانە نایاساییە.
لەلای خۆشییەوە پەرلەمانتاری سەربەخۆی ئیزمیر (ئیرتوغرول گیونای ) کە پێشتر وەزیری کەلتور و گەشتوگوزار بووە ڕایگەیاندووە دەڵێت لە ساڵی ٢٠١٠-دا بە شارەوانییەکانی ئیزمیرمان ڕاگەیاندووە کە جێبەجێکردنی ئەم پرۆژەیە لە یاسا دەرچوونە و هەروەها لە سالێ ٢٠١١ جارێکی تر ئاگادارمان کردوونەتەوە بەڵام گوێمان لێنەگیراوە.
06/02/2014
وەرگێرانی : هەڵوێست ئەنوەر
سەرچاوە : ڕادیکاڵ
له یادی 10 ساڵهی دامهزراندنی فهیسبوكدا، مارك زوبێرگ خاوهن و دامهزرێنهری تۆڕی كۆمهڵایهتی فهیسبووك، بابهتێك بڵاو دهكاتهوه و تیایدا رایدهگهیهنێت، شتێكی دهگمهنه مرۆڤ بتوانێت دهستی بهر ژیانی زۆرێك له خهڵكی بگات، "بهڵام من ههوڵ دهدهم ئهوه بهبیری خۆم بهێنمهوه كه گهورهترین سود ببینم له ههموو رۆژهكان و كاریگهری گهورهیان ههبێت.
لهو بابهتهدا كه له یادی فهیسبوكدا له ئهكاونتهكهی خۆی پۆستی كردوه، مارك زوبێرگ دهڵێت: "
شتێكی دهگمهنه مرۆڤ بتوانێ دهستی بهر ژیانی زۆرێك له خهڵكی بكهوێت، ههوڵ دهدهم ئهوه بیر خۆم بهێنمهوه گهورهترین سود ببینم له ههموو رۆژهكان و كاریگهری گهورهیان ههبێت بهپێی توانا ههمیشه خهڵكی پرسیاری ئهوه دهكهن ئهگهر بمزانیبایه فهیسبووك دهبێته ئهم فهیسبووكهی ئێستا ههیه چی؟ به ههرحاڵ.
بیرمه دوای چهند ساتێكی كهم له كردنهوهی فهیسبووك شهوێك بوو لهگهڵ هاوڕێكانم له كۆلێژ پیتزامان دهخوارد وتم، من به پهرۆشی بهستنهوهی ئهم كۆمهڵگهیهی خوێندنهم بهڵام رۆژێك دێت پێویسته كهسێك ههموو جیهان بهیهكهوه ببهستێتهوه.
ههمیشه باوهڕم وابوو ئهوه زۆر گرنگه كه توانا ببهخشیته خهڵكی بۆ بهشداری كردن و مانهوهی له پهیوهندیدا ههروهها خهڵكی بتوانن خۆیان بنیادی كۆمهڵگاكانیان بنێن.
له ماوهی 10 ساڵی رابردوودا ههمیشه ئهو پرسیارهم لهخۆم دهكرد بۆچێ ئێمه ئهم تۆڕهمان دامهزراند؟ ئێمه تهنها خوێندكارین و سهرچاوهكانمان زۆر كهمتره بهبهراورد لهگهڵ كۆمپانیا گهورهكان، ئهگهر ئهوانیش ههمان رێگه بگرنه بهر چارهسهری زۆرێك له كێشهكانیان بۆ دهكات.
تاكه وهڵامیش بۆ ئهو پرسیاره ئهوهبوو: تهنها ئێمه زیاتر بایهخ به بابهتهكه دهدهین
ههندێك كهس گومانیان لهوه ههیه كه بهستنهوهی جیهان لهلای ئێمه له سهرهتای دروست كردنی فهیسبووكهوه ئامانجمان بووه و ههندێكی تریش پێیان وایه من پهیوهندی بهردهوامم دروست كردووه.
ئێمه تهنها گرنگی زیاتر به پهیوهندی زیاتری جیهان دهدهین له ههر كهسێكی تر كه تائێستاش بهردهوامین.
لهبهر ئهمهشه كه تا ئێستا گڕوتینم زیاتر دهبێت بۆ 10 ساڵی داهاتوو له 10 ساڵی رابردوو، 10 ساڵی یهكهم
تهنها وهك خۆگۆڕین بوو بۆ تۆڕهكه ئهو 10 ساڵهش تهنها پێڵاوهكانمان بۆ لهپێ كرد، چونكه ئێستا سهرچاوهی زۆر و تهواومان لهبهر دهسته بۆ یارمهتی دانی خهڵكی له تهواوی جیهان بۆ چارهسهكردنی كێشهكانیان و زیاتر گرنگی پێدانیان.
ئهمڕۆ تهنها یهك لهسهر سێی ههموو دانیشتوانی جیهان پهیوهستن به ئینتهرنێتهوه، له داهاتوودا چانس و لێپرسراوییهتیمان ههیه بۆ پهیوهست كردنی دوو بهشهكهی تر كه تا ئێستا پهیوهست نهبوون به ئینتهرنێتهوه.
ئهمڕۆ تهنها چهند ڕێگهیهكی كهممان ههیه بۆ ئاڵوگۆڕی شارهزاییهكانمان بهڵام له داهاتوودا تهكنهلۆژیا دهتوانێت چهندین رێگای نوێ بنیاد بنێت بۆ بهیهك گهیاندن.
ههست به لێپرسراوییهكی گهوره ئهكهم بۆ بهدهستهێنانی گهورهترین سود له كاتی خۆم و خزمهتكردنی ئێوه به باشترین شێوه بهپێی توانا.
سوپاستان ئهكهم لهبهر ئهوهی رێگاتان پێدام بهشێك بم لهم گهشته
ئامادهكردنی: ئارام ئهحمهد
سهرچاوه: پهڕهی تایبهتی مارك زوبێرگ خاوهن و دامهزرێنهری تۆڕی كۆمهڵایهتی فهیسبووك
06/02/2014
رێكخراوی نێودهوڵهتی بۆ توێژینهوه له نهخۆشیی شێرپهنجه پێشبینی دهكات رێژهی ساڵانهی تووشبوون بهو نهخۆشییه له دوو دهیهی داهاتوودا بگاته 22 ملیۆن.
رێكخراوهكه لهسهر بهیاننامهیهكدا بڵاویكردووهتهوه كه پێشبینی دهكرێت له 20 ساڵی داهاتوودا ساڵانه 8 بۆ 13 ملیۆن كهس له جیهاندا ببنه قوربانیی نهخۆشیی شێرپهنجه و ئاشكرایكرد كه له ساڵی 2012دا 14 ملیۆن كهس دووچاری ئهو نهخۆشییه بوون، دیارترین ئهو شێرپهنجهیهش كه بووهتههۆی گیانلهدهستدان، شێرپهنجهی سی و جگهر و ریخۆڵه بوون.
رێكخراوی نێودهوڵهتی بۆ توێژینهوه له نهخۆشیی شێرپهنجه ئاماژه بهوهش دهكات كه رێژهی 60%ی تووشبوون به شێرپهنجهی جیهان و 70%ی رێژهی گیانلهدهستدان بهو نهخۆشییه له كیشوهرهكانی ئهفریقا و ئاسیا و ئهمریكای ناوهڕاست و باشوورن.
له بهیاننامهكهیدا، ئهو رێكخراوه باس له تێچوونی چارهسهری ئهو نهخۆشییه كوشندهیه دهكات كه كاریگهریی لهسهر ئابووریی وڵاته دهوڵهمهندهكانیش ههبووه، بهجۆرێك ساڵانه یهك تریلیۆن و 16 ملیار دۆلاریان بۆ چارهسهر خهرجكردووه، ههربۆیه ئهمه وایكردووه كه ئهو وڵاتانه یاسای توند بۆ پاراستنی تهندروستی دهربكهن تا هاوڵاتیان خۆیان لهو نهخۆشییه بپارێزن.
ههرێمی كوردستانیش بهدهر نییه لهو نهخۆشییه كوشندهیه و ئهمڕۆ سێشهممه لهرۆژی جیهانی شێرپهنجه، بهڕێوهبهرایهتی گشتی فهرمانگهی تهندروستی سلێمانی ئاماری حهوت ساڵی رابردووی تووش بوون بهو نهخۆشییهی خستهڕوو كه ساڵ لهدوای ساڵ ژمارهی تووشبوان بهو نهخۆشیه روو لهزیاد بوونه.
د.میران محهمهد بهڕێوهبهری گشتی فهرمانگهی تهندروستی سلێمانی لهكۆنگرهیهكی رۆژنامهنوسیدا رایگهیاند، لهههوڵی دروستكردنی نهخۆشخانهیهكی 1200 قهرهوێڵهیی دان بۆ زیاتر كۆنترۆڵكردن و گهیاندنی چارهسهری پێویست بهنهخۆشهكان، ئهوهشی خستهڕوو كه، " ژمارهی تووشبوان بهو نهخۆشیه لهساڵی رابردوو گهیشتۆته دوو ههزارو 283 كهس لهكاتێكدا كه حهوت ساڵ لهمهوبهر ژمارهی تووش بوان بهو نهخۆشیه تهنها 788 كهس بوون" .
بهپێی ئهو ئامارهیهی د. میران خستیه روو: له ساڵی 2007 دا 788 كهس توشی نهخۆشی شێرپهنجه بوون و هاتونهته نهخۆشخانهی هیوا بۆ مهبهستی چارهسهركرد، لهساڵی 2008 دا رێژهكه بووه به یهك ههزارو 225 كهس و لهساڵی 2009 دا رێژهكه بۆته یهك ههزارو 346 كهس و لهساڵی 2010 دا دووباره رێژهكه بهرزبۆتهوه بۆ یهك ههزارو 443 توشبوی نهخۆشی شێرپهنجه و لهساڵی 2011 دا رێژهی توشبوانی نهخۆشییهكه گهیشتۆته یهك ههزارو 718 كهس و لهساڵی 2012 دا رێژهكه بووه به یهك ههزارو 900 كهس و لهساڵی رابردووشدا بهداخهوه ژمارهی توشبوان زۆر بهرزبۆتهوهو گهیشتۆته دوو ههزارو 283 كهس .
بهبهراورد به حهوت ساڵی رابردوو، ژمارهی تووش بوان به نهخۆشی شێرپهنجه لهشاری سلێمانی بهنزیكهی سێ هێنده بهرز بۆتهوه، ئهمهش ژمارهیهكی مهترسیداره بهبهراورد به بهرزبوونهوهی رێژهی نهخۆشیهكانی دیكه.
د.میران محهمهد رایگهیاند: لهماوهی حهوت ساڵی رابردوودا ژمارهی توشبوان به نهخۆشی شێرپهنجه گهیشتۆته 10 ههزارو 703 كهس، ئاماژهی بۆ ئهوهشكرد: ژمارهی ئهو نهخۆشانهی كه دانیشتووی سنوری پارێزگای سلێمانین نزیكهی حهوت ههزار كهس دهبێت و ئهو ژمارهیهی تریش كه ماوهتهوه لهشارهكانی خوارو ناوهڕاستی عیراقهوه هاتوونهته نهخۆشخانهی هیوا لهشاری سلێمانی.
06/02/2014
سەرۆك وەزیرانی پێشووتری مالیزیا دروستكردنی دەوڵەتی كوردی بە مافی رەوای نەتەوەی كورد دەزانێ. هاوكات پێشیوایە لەكاتی دابەشكردنی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەوڵەتانی رۆژئاوا "گەورەترین هەڵە"یان كردووە، كە كوردیان لەو مافە بێبەشكردووە. دكتۆر مەهاتیر محەممەد، سەرۆك وەزیرانی پێشووتری مالیزیاو سیاسەتمەداری ناسراوی جیهانی ئیسلامی، لەكاتی پێشوازیكردنی خوێندكارێكی كورد كە لەو وڵاتە بۆ بەدەستهێنانی بڕوانامەی ماستەر دەخوێنێ گوتوویەتی "كورد مافی دەوڵەتی خۆیان هەیە". بڕوایشی وایە كورد چانسی زیاترە لە عێراق بۆ پێشكەوتن. دكتۆر مەهاتیر محەممەد كە 22 ساڵ سەرۆك وەزیرانی مالیزیا بووە و بە باوكی مالیزیای مۆدێرن دادەنرێ، گوتیشی: "كوردستان لە بەشەكانی دیكەی عێراق سەقامگیرترە، لەبەرئەوە چانسی كورد بۆ پێشكەوتن زیاترە". دكتۆر مەهاتیر محەمەد، كە لە ناوەندە نێودەوڵەتییەكاندا بە رەخنەگرێكی سەرسەختی سیاسەتەكانی ئەمریكا و ئەوروپا دادەنرێت، دەشڵێ: "گەورەترین هەڵەی رۆژئاوا ئەوە بوو كە ئەو كاتەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستیان دابەشكرد، كوردستانیان نەدا بە كوردەكان و دەوڵەتێكیان بۆ كوردەكان دروست نەكرد". ئێستا پێكهێنانی دەوڵەتی كوردی لە زۆر رۆژنامەو ناوەندە ئەكادیمییەكانی جیهان باسی لێوەدەكرێ، كە هەندێك دژی دەوەستن و هەندێكیش پاڵپشتی دەكەن. یەشار یاكیش، كە یەكێكە لە دامەزرێنەرانی پارتی داد و گەشەپێدان AKP و یەكەم وەزیری دەرەوەی توركیا بووە، گوتی "میلـلەتێكی گەورەی وەك كورد خەیاڵی دامەزراندنی دەوڵەتی خۆیان هەیە، ئەم خەیاڵەش رەوایە، پێویستە دانی پێدان بنێین، بەڵام بەدیهاتنی ئەم خەونە بەستراوەتەوە بە هەوڵەكان". یاكیش ئاماژە بەوە دەكات "لە عێراق هەرێمی كوردستان درووستبووە، لە سووریاش ئەو قۆناخەی پێیگەیشتوون بە ئاسانی دەستبەرداری نابن، ئەگەر بێت و رژێمی بەشار ئەسەد سەركەوتووش بێت، ناتوانێ لەوەی ئێستا هەیە زیاتر بەسەر كوردەكان بسەپێنێ". هەروەها پیتەر لیوكیمسۆن، نووسەر و رۆژنامەنووسی ئیسرائیلی، لە وتارێكدا باس لە بەهێزبوونی پێگەی كورد دەكات لە ناوچەكەو پێیوایە خەونی گەلی كورد بۆ دروستكردنی دەوڵەتی كوردی لە باشووری كوردستان نزیكە. ئەو نووسەرە رەخنە لەوە دەگرێت، كە لایەنە كوردییەكان زۆبەی جار یەكدەنگ نین و پێیشیوایە پارتەكانی هەر چوار پارچەی كوردستان هەریەكەو بەشێوەیەكی جیاواز بیر لە دەوڵەتی سەربەخۆی كوردی دەكەنەوە، شكستهێنانی كۆنگرەی نەتەوەیی كوردیش بە نموونە دەهێنێتەوە.
5/2/2014
نوێنەرانی پارێزگای ورمێ لەگەڵ فەرماندەی گشتیی هێزی وشکانی سوپای پاسدارانی ئێران کۆبوونەوە، لەو کۆبونەوەیەدا هانی سوپای پاسداران درا هێزی زیاتر لە سنوورە نێودەوڵەتییەکانی پارێزگای ورمێ جێگیر بکات و کەڵک لە هێزی خەڵکی خۆجێیی وەربگرێت. عابید فەتاحی، نوێنەری ورمێ لە پەرلەمانی ئێران رایگەیاند، نوێنەرانی پارێزگای ورمێ لە پەرلەمانی ئێران رۆژی دووشەممە لەگەڵ محەممەد پاکپور، فەرماندەی هێزی وشکانی سوپای پاسداران کۆبوونەوە و کۆمەڵێک پرسی سیاسی و ئەمنی ئەو پارێزگایەیان تاوتوێ کردووە. نوێنەرانی پارێزگای ورمێ لەو کۆبوونەوەدا باسیان لە جێگیرکردنی زیاتری هێزەکانی سوپای پاسداران لە سنوورە نێودەوڵەتییەکانی پارێزگای ورمێ و هەروەها کەڵک وەرگرتنی سوپای پاسداران لە هێزی خەڵکی خۆجێیی کردووە. فەرماندەی هێزی وشکانی سوپای پاسدارانیش داوای لەو نوێنەرانە کردووە، لە پەسندکردنی بودجەی ساڵی داهاتوودا، ئاگایان لە بودجەی هێزی وشکانی سوپا بێ، چونکە بە گوتەی ئەو فەرماندەیە، هێزی وشکانی سوپای پاسداران رۆڵی سەرەکی لە پاراستنی سنوورەکانی ئێران دەگێڕێت. نوێنەرانی پارێزگای ورمێ و فەرماندەی هێزی وشکانی سوپای پاسداران هەروەها بڕیاریانداوە هەر سێ مانگ جارێک لە تاران یان ورمێ کۆبوونەوەیان هەبێ و پرسە سیاسی و ئەمنییەکانی پارێزگای ورمێ پێکەوە تاوتوێ بکەن. پارێزگای ورمێ لە باکوور و باکووری رۆژئاوا لەگەڵ وڵاتانی ئازەربایجان و تورکیا و لە رۆژئاواوە لەگەڵ هەرێمی کوردستان سنووری هاوبەشی هەیە. هێزی وشکانی سوپای پاسداران لە ماوەی ساڵانی رابردوودا رایگەیاندووە کە بەشێکی بەرچاو لە سنوورەکانی نێوان رۆژهەڵات و باشووری کوردستانی کۆنترۆڵکردووە. سوپا دەڵێت بە مەبەستی دابینکردنی ئاسایش لە سنوورەکان و پێشگرتن لە چالاکی ئەو هێزانەی بە دژە شۆڕشیان دەناسێنێ، بەو شێوەیە گرینگی بەو ناوچەیە دەدات.
rudaw
5/2/2014
6/2/2014