به‌ڕێزان ( عوسمان عه‌به پێنجوێنی یان عوسمان قه‌ڵادزه‌یی) و( جه‌واد حه‌یده‌ری) به‌داخه‌وه وتیان به‌ڵێ ڕاسته و كۆچی دوایی كردووه؟
هونه‌رمه‌ند و پێشمه‌رگه ، سروودبێژ و گۆرانیبێژ...
کۆڕەوو شەنگال وتووەو دەیڵێت و بەشداریی کاریگەری لەئاهەنگەکانی سەرفیرازیدا بووەو دەبێت.
مستەفا داداری موکریانی مەهابادی خۆی بەخوێندکاری (مام هێمنی شاعیر ١٩٢١-١٩٨٦) دەزانێ و کاتێک قسە دەکا...
باسمان بۆ بکەن، ئەو ئۆرکێسترەی ئێوە چەنساڵێک ژەنیاری بوون؟ئەو ئۆرکێسترە بە ئۆرکێستری رادیۆ کرماشان ناسراو بوو و لە سەرەتاشەوە سەرپەرەشتییەکەی بەدەستی بەڕێز عەبدولسەمەدیان بوو کە...
بەر دەکەوێت بەڵام لەو لایشەوە هەر بە پاڵپشتی ئەو سامانە دەوڵەمەندە،خۆی دوو هێندە لە نێو ڕووبەری فەرهەنگیی کورددا دەردەخات. هێشتاکەیش کتێبخانەکەی پڕیەتی لە دەیان بەرهەمی...
بێ ئەوەی خۆپێشاندانە چاوەڕوانکەراوەکە بەڕێوە بچێ، سێ کەس لە شاری ورمێ قۆڵبەست کران.
بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە بە ناوەندی نووچە و شرۆڤەی ڕۆژ گەیشتووە، خۆپێشاندانە چاوەڕوانکراوەکەی ئەمڕۆ پێنجشەممە[٨ی جۆزەردان]ی ورمێ، بەهۆی دۆخی نائاسایی و تەنرانی شارەکە بە هێزی دژەشۆڕش و چەکدار بەڕێوە نەچوو.
سەرەڕای بەڕێوەنەچوونی خۆپێشاندان، سێ کەس کە شیمانە دەکرێ کورد بن لە لایەن هێزە ئاسایشییەکانی ورمێوە قۆڵبەست و ڕەوانەی شوێنێکی نادیار کراون.
ماڵپەڕی نیسان نیوز کە زیاتر هەواڵەکانی باکووری ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەگوازێتەوە، ناوی یەکێک لە قۆڵبەستکراوانی بە “محەمەدخالید میلان” ڕاگەیاندووە.
دەگوترێ ناوبراو خوێندکاری ئەندازیاریی میکانیکی زانکۆی ورمێیە و زانیارییەک سەبارەت بە دوو کەسەکەی تر بڵاونەکراوەتەوە.
لە ڕۆژانی ڕابردوودا، ئەنستیتۆی کورمانج لە زانکۆکانی ورمێ، بانگەوازێکی بڵاوکردبۆوە و داوای لە شارۆمەندانی کورد، تورک و ئەرمەنی کردبوو کە بە یەکەوە، دژ بە ویشکبوونی گۆلی ورمێ و کەمتەرخەمی بەرپرسانی ئێران سەبارەت بەو پرسە خۆپێشاندانێک بکەن.
هەر بەم بۆنەوە، پێشنیوەڕۆی پێنجشەممە، هەژمارێکی زۆر چەکدار و هێزی دژەشۆڕش لە نزیک پارێزگاریی ورمێ و شەقامەکانی ناوەندی شار جێگیر کرابوون و شارەکە حاڵەتێکی نایاسایی و ئەمنی بەخۆوە گرتبوو.
لە ڕۆژانی ڕابردوودا، هەژمارێک لە تورکە ئازەرییەکان، لە جێگەی پشتیوانی لەو بانگەوازە ژینگەپارێزییەی خوێندکارانی کورد، بە ناردنی کورتەنامە بۆ یەکتر و بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی نووسراو لە ماڵپەڕە ئازەرییەکاندا، سووکایەتییان بە کورد کردبوو و هۆشداریان دابوو کە بەر لە هێزە ئاسایشییەکانی ئێران، ئەوان پێش بە خۆپێشاندانە چاوەڕوانکراوەکە دەگرن.
لە بەیاننامەکاندا، خوێندکارانی کورد کرابوونە ئامانج و وەک ئەندام و لایەنگری گرووپگەلی تیرۆریستی پێناسە کرابوون.ەوە لەکاتێکدایە کە ئەنستیتۆی کورمانج لە زانکۆکانی ورمێ، ئەو شارەیان وەک سیمبۆلی ئاشتی و پێکەوەژیانی ئاشتیانەی ئازەری، کورد و ئەرمەنییەکان پێناسە کردبوو و داوایان لە پێکهاتە جیاوازەکانی ئەو شارە کردبوو کە لە پێناو ڕزگارکردنی گۆلی “ورمێ”دا یەکگرتووانە خۆپێشاندان بکەن.
31/05/2014
بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی بە ناوەندی نووچە و شرۆڤەی ڕۆژ گەیشتووە، "ئەنجوومەنی سەوزی چیا"، خەڵاتی نیشتمانیی ئێران لە بواری ژینگەپارێزی پێ بەخشراوە.
ئەمڕۆ شەممە ١٠ی جۆزەردان/٣١ی مەی، لە ڕێووڕەسمێکدا کە بە بۆنەی ڕۆژی جیهانی ژینگەپارێزی[٥ی ژووئەن/١٥ی جۆزەردان] بە ئامادەبوونی سەرکۆماری ئێران لە شاری تاران بەڕێوە چوو، کاوە کوردستانی"، بە نوێنەرایەتی لە ئەنجوومەنی سەوزی چیا، خەڵاتەکەی وەرگرت.[وێنە]
هاوکات لەگەڵ ئەنجوومەنی سەوزی چیا، سێ ڕێکخراوە و ناوەندی تریش بەم بۆنەوە خەڵات کران.
ئەنجوومەنی سەوزی چیا، ڕێکخراوەیەکی ناحکوومییە کە لە مەریوان دامەزراوە و لە بواری ژینگەپارێزیدا چالاکیی ھەیە.
ئەو ڕێکخراوە، هەوڵی بەرزکردنەی ئاستی زانیاری و وشیاریی کۆمەڵگا سەبارەت بە ژینگە دەدات و جگە لە بەڕێوەبردنی خولی پەروەردە و بڵاوکردنەوەی بابەت و نامیلکە سەبارت بەو مژارە، رۆڵی کارای لە بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ ئاگرتێبەربوونی دارستان، زەوی و زار و لەوەڕگەکانی مەریوان و دەوروپشتی هەبووە.
ئەنجوومەنی ئاماژەپێکراو، تا ئێستا چەندین هەڵمەتی خاوێنکردنەوەی ژینگەشی بەڕێوە بردووە و هەژمارێک لە ڕاوچییانی کوردیشی ڕازی کردووە واز لە ڕاوکردن بهێنن.
بەخشرانی خەڵات بە ئەنجوومەنی سەوزی چیا لەکاتێکدایە کە چالاکییەکانی ئەو ناوەندە بەردەوام ئاستەنگی بۆ دروست کراوە و ئەندامانی تووشی زەخت و گوشار بوونە.
م.م.
31/05/2014
پاراستنی ژینگه پاراستنی ژیانه
که‌مپه‌ینی ژینگه پارێزانی سه‌رده‌شت که به‌شداربۆانی به شێوه‌ی خۆبه‌خشانه پێکهاتوون له چالاکانی مه‌ده‌نی – فه‌رهه‌نگی ، مامۆستایانی زانکۆ ، خوێندکاران ، شاخه‌وانان ، هونه‌رماندان و دڵسۆزانی ژینگه‌ی سه‌رده‌شت که له پێناو ئاوه‌دان کردنه‌وه‌ی شار، فه‌رهه‌نگ سازی ، هه‌ست به ئه‌رکی شارۆمه‌ندی و ژیانی ته‌ندرووست ، خاوێنکردنه‌وه‌ی ژینگه، زانیاری له سه‌ر جۆنیه‌تی هه‌ڵسووکه‌وت له گه‌ڵ ژینگه و پێداگری له پاراستنی ژینگه ، تاوتوێ کردنی کێسه‌کان و فه‌شه‌ڵه‌کانی شار، چاودێری له سه‌ر چالاکیه‌کانی شۆرا و شاره‌وانی و دارشتنی دانیشتنی هاوفکری له گه‌ڵ وان و له دواییندا گه‌شه پێدانی هه‌ستی ئالیکاری و په‌یوه‌ندیه کۆمه‌ڵێتیه‌کانی چالاکانی مه‌ده‌نی به‌ڕێوه ده‌چێت .
که‌مپه‌ینی ژینگه پارێزانی سه‌رده‌شت که ئه‌ندامانی (به‌شداربوانی ) پێکهاتوون له کچ و کوران به دوو سال پێشینه که له‌و باره‌وه چوار چالاکی هه‌لمه‌تی پاک و خاوێنی بۆ شوێنه گه‌شتیاریه‌کانی ده‌ره‌وه‌ی شار که بریتین له تاڤگه‌ی شلماش، بێوران(کێلێ) شێخ برایم بادام، خرێ دووهه‌زار ، به کۆ کردنه‌وه‌ی زبل و بلاو کرنه‌وه‌ی نایلونی زبڵ و درووشمی ژینگه پارێزی له پێناو پێداگری له پاراستنی ژینگه و سرووشت به‌رێوه بردووه. که‌مپه‌ینی ژینگه پارێزانی سه‌رده‌شت، تا به ئێستا سه‌ربه‌خو بووه و ژێر چاودێری هیچ بنکه‌یه‌ک چالاکی نه‌کردووه و گشتی خه‌رج و پێداویستیه‌کانی چالاکیه‌کانی له ئه‌ستۆی به‌شداربۆانی بووه .
له گه‌ڵ هه‌موو هه‌ڵمه‌ته‌کان ژینگه هه‌واڵی تۆمان لێ ده‌پرسێته‌وه *
هه‌موو رێکخراو و پێکهاته‌یه‌ک هه‌لقوڵاوی هزرو ئه‌ندێشه‌ی که‌سانێکه که له گیان و جه‌سته‌ی خۆیان بۆ دامه‌زراندن و راگرتن ، هێز ده‌به‌خشنه بابه‌ته‌که . که‌سانێک که خه‌ون ده‌خوڵقێنن و رێگه خوش که‌رن بۆ له داییک بوونی خه‌ونی ئه‌وانی تریش .
گرنیگی دان به پرسی ژینگه و داکۆکی کردن له سه‌ر ژینگه و سروشت ، ئه‌وپه‌ڕی شارستانیه‌ت و به‌رز بوونی راده‌ی لێکدانه‌وه‌ی لایه‌نه‌که ده‌گه‌یێنێت. ژینگه و ژیان پێوه‌ندێکی نه‌پچکڕاویان هه‌یه ده‌گه‌ل یه‌ک .کاک ئه‌بووبه‌کر وێرای ئه‌وه‌ی وه‌ک که‌سێکی خاوه‌ن ئه‌ندێشه به‌شداری به هێزی هه‌بووه له پێکهاتنی که‌مپه‌ین ، له کرده‌وه‌شدا به بوونی کاریگه‌ری خۆی سه‌لماندووه . ژینگه‌ی به‌ماڵی مرۆڤ ده‌زانی و رێزی بۆ سروشت داده‌نا . هه‌نگاو به هانگاوی جوانی و پاک و خاوێنی هه‌ڵمه‌تی ده‌نواند و هانده‌ری هه‌موو کرده‌وه‌یه‌کی وه‌ڵات پارێزانه بوو . بێ سنوری ئه‌ڤینی خۆی بۆ جوانی و خاوێنی سه‌راسه‌ری ژیانه پڕ گه‌وهه‌ری ته‌نیبۆوه . راسته‌وخۆ وزه به‌خشی کۆڕه‌که‌مان بوو و جێ پێی خۆی له سه‌ر مێژوو ئه‌وکاره به جێهێشت و ئێستاش ژینگه هه‌واڵی تۆمان لێ ده‌پرسێته‌وه . هاوڕێ
31/05/2014
کەمپەینی ژینگە پارێزانی سەردەشت / Kempeynî jînge parêzanî Serdeşt
لە نێو گۆڕە بەكۆمەڵەكانی كەركوك، ئێسك‌و پروسكی منداڵی تێدایە، لەگەڵ دۆزینەوەی جلوبەرگی كوردی، كە مێژوی گۆڕەكان دەگەڕێنرێتەوە بۆ سەردەمی دەسەڵاتدارێتی سەدام حسێن سەرۆكی پێشوی عیراق.
لەم هەفتەیەدا دوو گۆڕی بەكۆمەڵ لە كەركوك دۆزرانەوە، لەكاتی هەڵكەندنی زەوی بۆ پڕۆژە، بەو هۆیەشەوە كاركردن لە پڕۆژەكان راگیراوە تا تەواوی گۆڕەكان هەڵدەدرێنەوە.
گۆڕی یەكەم لە ناوچەی سیادە دۆزرایەوەو لەكاتی كاركردن لە پڕۆژەیەكی رێگاوبان، ئەوەی دیكەیشیان لە ناوچەی پیشەسازیی، لە ئێستادا دوو لیژنەی جیاواز بۆ لێكۆڵینەوەو هەڵدانەوەیان پێكهێنراوە.
فازڵ ئەمین، بەڕێوەبەری شەهیدان‌و ئەنفالكراوەكانی كەركوك بە (كەركوك ناو)ی وت "دوای دۆزینەوەی گۆڕەكان تیمێكی هاوبەشمان لە بەڕێوەبەرایەتی گشتی گۆڕە بەكۆمەڵەكان‌و لیژنەی مافی مرۆڤی عیراقی نوسینگەی كەركوك پێكهێنا.”
وتیشی "چەند ئێسك‌و پروسكێك دۆزراونەتەوەو بەپێی زانیارییە سەرەتاییەكان تەرمی منداڵیشی تێدایە، لەگەڵ دۆزینەوەی چەندین جلوبەرگی هەردوو رەگەز، هەروەها لەنێو جلوبەرگەكاندا شەرواڵی كوردی تێدایە.”
لەبارەی گۆڕەكەی ترەوە، فازڵ وتی "لەناوچەی پیشەسازی كەركوك دۆزراوەتەوە كە مێژوەكەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵانی نێوان (1988 ـ 1992) كە پێشبینی دەكەین نزیكەی 2600 تەرمی تێدابێت.”
سەدام حسێن لەساڵی 1979 بەكودەتا سەرۆكایەتی عیراقی گرتە دەست‌و تا روخانی حكومەتەكەی لەساڵی 2003 لەپۆستەكەی بەردەوام بوو، سەردەمی دەسەڵاتدارێتی بەخوێنڕشتن‌و زەبرو زەنگ بەناوبانگ بوو.
بەوتەی فازڵ ئەمین دوای هەڵدانەوەی هەردوو گۆڕەكە پشكنینی (DNA) بۆ تەواوی روفاتەكان دەكەن بۆ ئەوەی لەڕێگای ئەو پشكنینەوە كەسوكاریان بدۆزرێتەوە.”
31/05/2014
ئێوارەی رۆژی 22ی ئایار لە هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان چەند دیزاینێکی تازەی جلوبەرگی کوردی نمایش کرا.
نمایشی ئەو دیزاینە تازانە لەلایەن دیزاینەری پۆشاکی ئافرەتان (لانە گلی) ئامادە کرابوو، تیایدا 12 دیزاینی تازەی جلوبەرگی کوردی و پۆشاکی ئاهەنگ و بۆنەی تایبەتی خانمان نمایش کرا.
ئەو نمایشە لە رێگەی کۆمپانیای (زەوەن) بە ئامادەبوونی بینەرانی زۆر و هەوادار و ئارەزوومەندانی فاشیۆن لە ناوخۆ و دەروەوە، رێک خرابوو.
31/05/2014
عەباسی کەمەندی کە هەموان وەکوو هونەرمەندێکی دەنگخۆش دەیناسین، زیاتر حەزی دەکرد شاعیر بێ، شیعر و هۆنینەوەی شیعری لە هەموو شتێک پێ خۆشتر بوو.
فیلمی کۆمێدی لورول و هاردی بۆ زمانی کوردی دوبلاژ کردووە، لەو فیلمەدا خۆی بە تەنیا لەجیاتی چوار کەسایەتی قسە دەکات.
لە سەردەمی منداڵیدا، لەجیاتی یاریکردن لەگەڵ منداڵانی گەڕەک، خانووی قوڕیینی بۆ مێرووەکان دروست دەکات و دەبێتە میری مێرووەکان.
زستانی لە هەموو وەرزەکانی تر خۆشتر دەویست و زۆرترین نیگارەکانی دیمەنی زستانن. لە زستانیشدا زیاترین نیگاری کێشاوە.
بێ باوکی و هەژاری زیاتر لە هەر شتێک ئازاری داوە، تەمەنی سێ مانگی دەبێ کە باوکی بە دەستی مامی دەکوژرێ و پەیوەندیشی لەگەڵ دایکی پەیوەندییەکی میهرەبانانە نەبووە.
کەمەندی ئەرکی هونەرمەندان و ئەرکی پێغەمبەران وەکوو یەک دەزانی کە هەردووکیان خاوەن پەیامێکن بۆ مرۆڤایەتی، بەڵام هەرگیز خۆی بە سیاسەتەوە سەرقاڵ نەدەکرد و باوەڕی بە رەسەنایەتیی هونەر بوو.
لە تەمەنی 11 ساڵی لە فیلمێکی سینماییدا رۆڵێکی لاوەکیی پیًَ دەدرێ بەناوی ” دۆزەخ لەژێر پێی من“. لە تەمەنی 17 ساڵیدا لەگەڵ منداڵانی گەڕەک فیلمێک بەناوی (نازەنین) دروست دەکەن. لەو فیلمەدا رۆڵی سەرەکیی کەمەندی دەیگێرێ و یەکەم فیلمە کە لە پارێزگای سنە دروست کرابێت.
18 ساڵ لە تەمەنی خەریکی کۆکردنەوەی ئەدەبی زارەکیی کوردستان دەبێ و بەشێکی زۆر لەو توێژینەوانە ئێستە لە کتێبخانەی فەرهەنگی خەڵکی تاران پارێزراون.
لە کێوی ئاویەر گوێ لە دەنگی شەهێن تاڵەبانی دەگرێ کە گۆرانی دەچڕێ، دواتر ماڵباتی شەهێن رازی دەکات لەناو رادیۆ سنە گۆرانی بچڕێ. لەو سەردەمە چڕین بۆ ژنان عەیب دەبێ بۆیە بە ناسناوی ” ویدا“ ئەو گۆرانیانە بڵاو دەکەنەوە.
پاش بڵاوبوونەوەی گۆرانیی سەبریی گوڵ فرۆش، کچە خوێندکارێک وێنەی کەمەندی بە بەرگی کتێبەکەیەوە دەچەسپێنێ. براکانی ئەو کچە گەلەکۆمە لە کەمەندی دەکەن و لووت و دەم و ددانی دەشکێنن.
گرووپی کامکارەکان بە دەنگی کەمەندی ناوی خۆیان لە مۆسیقای کوردیدا تۆمار کرد، بەڵام جیابوونەوەی کەمەندی و ئەو گرووپە لە یەک زیاتر لە 20 ساڵ عەباسی لە چڕین و گۆرانی دوور کردەوە.
لە یەکەم سەردانی بۆ شاری سلێمانی، کەمێک دەڕەنجێ، بۆیە گەشتنامەیەکی 10 رۆژەی لەبارەی ئەو سەردانەیەوە نووسیوە.
35 ساڵ لە رادیۆ و تەلەڤزیۆنی ئێران کار دەکات و چەندین کتێب و رۆمان و تابلۆی نیگاری هەیە و بڕیار بوو لەگەڵ گرووپێکی پرۆفیشناڵی یۆنانیدا، بەرهەمێکی ناوازەی کوردی پێشکەش بکەن کە مەرگ مۆڵەتی نەدا.
31/05/2014
بارزانی و پاپای ڤاتیکان بۆ ماوەی چل خولەک گفتوگۆیان کردووە، شاندی کوردیش سەرسام بوون کە زانیویانە پاپا بەرلەوەی بێتە ڤاتیکانیش کوردستانی ناسیوە.
فەلاح مستەفا، بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی کوردستان، بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند کە لەو چل خولەکەدا بارزانی و پاپا باسی کوردستان و رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و مژاری دیکەیان کردووە. ئەو کاربەدەستەی حکومەتی کوردستان، کە یەکێکە لە ئەندامانی شاندەکەی یاوەری بارزانی، گوتی: "باسی قەیرانی سووریا و ئاوارەبوونی کریستیانەکانی ئەوێشمانکرد".
بەگوتەی فەلاح مستەفا، پاپا فرانسیس-ی ڤاتیکان، بەرلەوەی ببێتە پاپاش زانیاریی لەسەر کورد و کوردستان هەبووە. هەروەها سیاسەتێکی دۆستانەی بەرامبەر کوردستان هەیە، "چونکە پاپای ئێستا سیاسەتێکی جیاوازی لە پاپاکانی پێشووتر هەیە".
بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی کوردستان پێیوایە دانانی ئاڵای کوردستان لە دیداری نێوان بارزانی و پاپا لە ڤاتیکان، هەروەها پێشتریش لەکاتی دیداری نێوان بارزانی و وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا، نیشانەی کرانەوەی دەرگای کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و گۆڕانی سیاسەتی ئەو وڵاتانەیە لەگەڵ کوردستان بە ئاراستەی ئەرێنیدا.
30/05/25014
پاش یانزه ساڵ له‌رووخانی رژێمی به‌عس ئێستا دوو گروپی سیاسی له‌عێراق له‌به‌رامبه‌ر یه‌ك وه‌ستاونه‌ته‌وه، گروپێك دژی ئه‌وه‌یه مالیكی چوار ساڵی تر حوكم بكات، له‌ترسی ئه‌وه‌ی نه‌وه‌ك دیكتاتۆر بگه‌ڕێته‌وه، گروپی دووه‌میش له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دایه مالیكی له‌پۆسته‌كه‌یدا بمێنێته‌وه، به‌ڵام واقیعه‌كه ئه‌وه ده‌رده‌خات كه دۆزینه‌وه‌ی جێگره‌وه‌یه‌ك بۆ مالیكی له‌لابردنی خودی مالیكی قورستره.پاش یه‌ك هه‌فته له‌راگه‌یاندنی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان سه‌ره‌تاكانی دانوستان بۆ پێكهێنانی حكومه‌تی داهاتوو ده‌ستی پێكردووه، له‌كاتێكدا كه مالیكی نزیكه‌ی سێیه‌كی كورسییه‌كانی په‌رله‌مانی كۆكردووه‌ته‌وه، له‌به‌رامبه‌ردا نه‌یاره‌كانی دوو له‌سه‌ر سێی په‌رله‌مانیان به‌ده‌سته‌وه‌یه.
به‌ر له‌چه‌ند رۆژێك مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێم رایگه‌یاند به‌شداری ناكات له‌حكومه‌تێكدا كه مالیكی سه‌رۆكایه‌تی بكات، بارزانی ئه‌گه‌ر هێزه كوردییه‌كانی تری له‌گه‌ڵدا بێت ئه‌وا به‌هه‌موویان 62 كورسیان هه‌یه‌و له‌گه‌ڵ سووننه‌و شیعه دانوستانی پێده‌كه‌ن.
ره‌وتی سه‌در كه 34 كورسی په‌رله‌مانی هه‌یه به‌ره‌سمی رایگه‌یاند رازی نین مالیكی سه‌رۆكایه‌تی بۆ جاری سێهه‌م وه‌ربگرێته‌وه، كوتله‌ی مواتینیش به‌سه‌رۆكایه‌تی عه‌ممار حه‌كیم به 29 كورسییه‌وه دژی مانه‌وه‌ی مالیكییه، ئه‌م دوانه‌ی دوایی هه‌ردووكیان له‌به‌ره‌ی شیعه‌دان.
له‌هه‌مان رووه‌وه ئیئتیلافی وه‌ته‌نییه به‌سه‌رۆكایه‌تی ئه‌یاد عه‌لاوی به 21 كورسییه‌وه دژی مالیكییه كوتله‌ی موته‌حیدونی سه‌رۆكی په‌رله‌مانیش به 23 كورسییه‌وه هه‌مان بۆچوونی هه‌یه، كوتله‌ی عه‌ره‌بییه‌ی ساڵح موتڵه‌گیش به 10 كورسییه‌وه له‌سه‌ر مالیكی رازی نییه.
سه‌یره‌كه له‌وه‌دایه حه‌كیم‌و سه‌در كه هه‌ردوكیان له‌دوو خێزانی شیعه‌ن‌و به‌رگ‌و عه‌مامه‌ی شیعه له‌به‌رده‌كه‌ن، ئه‌مڕۆ له‌لای ناوه‌ندی سیاسی سوننه‌و كورد په‌سه‌ندترن له‌مالیكی كه له‌حیزبێكی شیعه‌ی رێكخراوه‌و سه‌رۆكایه‌تی تیایدا به‌پێی خێزان نییهو له‌بری عه‌مامه، قات‌و بۆینباخ له‌به‌رده‌كه‌ن.
مالیكی كه خۆی 92 كورسی هێنابوو پاش یه‌كگرتنی له‌گه‌ڵ چه‌ند هاوپه‌یمانێتییه‌كی بچوكی شیعه‌و سووننه كورسییه‌كانی گه‌یانده زیاتر له110 كورسی، چونكه كوتله‌ی فه‌زیله به‌شه‌ش كورسی‌‌و ره‌وتی چاكسازی ئیبراهیم جه‌عفه‌ری به‌شه‌ش كورسییه‌وه چوونه پاڵی له‌گه‌ڵ چه‌ند هێزێكی تردا.
له‌به‌رامبه‌ردا گروپه نه‌یاره‌كه‌ی مالیكی زیاتر له 180 كورسییان هه‌یه‌و ره‌نگه بڕێك كه‌م یان زیاد بكات، به‌ڵام به‌شی ئه‌وه ده‌كات حكومه‌تی پێ پێكبهێنن كه ئه‌مه بۆ مالیكی ناچێته سه‌ر.
هه‌ندێ له‌چاودێران پێیان وایه ئێستا ده‌رفه‌تێك هاتووه‌ته ئاراوه بۆ ئه‌وه‌ی سیاسییه‌كان له‌هاوپه‌یمانێتی تایفی دوربكه‌ونه‌وه‌‌و به‌شداریكردنی هێزه شیعه‌كان به‌جیا له‌هه‌ڵبژاردندا مانای ئه‌وه‌یه چانسی به‌ستی هاوپه‌یمانێتی هه‌یه له‌ده‌ره‌وه‌ی چوارچێوه تایفییه‌كه.
بۆ ئه‌مه‌ش زۆرجار نموونه‌ی ئه‌نجومه‌نی پارێزگای به‌غدا ده‌هێنرێته‌وه كه ده‌وڵه‌تی یاسا به 20 كورسییه‌وه نه‌یتوانی ركابه‌رێتی پۆستی پارێزگار بكات‌و ره‌وتی سه‌درو مواتین‌و موته‌حیدون‌و عێراقییه زۆرینه‌یان پێكهێناو ئه‌و پۆسته‌یان گرته ده‌ست.
به‌ڵام تیمه نه‌یاره‌كه‌ی مالیكی كێشه‌ی گه‌وره‌یان له‌پێشه‌‌و ناتوانن به‌ئاسانی له‌یه‌ك چوارچێوه‌دا كۆببنه‌وه بۆ دیاریكردنی تاكه كاندیدێك، چونكه ئه‌وان تێكه‌ڵه‌یه‌كن له‌شیعه‌و سوننه‌و كوردو عیلمانی، له‌كاتێكدا له‌پاش ساڵی 2003وه باو باوی هاوپه‌یمانێتی نه‌ته‌وه‌یی‌‌و تایفیه.
چاودێران پێیان وایه نه‌بوونی متمانه له‌ناو گروپه نه‌یاره‌كه‌ی مالیكی ئاسان نییه وایان لێبكات ببنه هاوپه‌یمانێتییه‌كی به‌هێز له‌به‌رامبه‌ر مالیكیدا، چونكه ترسی ئه‌وه هه‌یه مالیكی هه‌ندێ له‌نه‌یاره‌كانی به‌پاره‌و پێدانی وه‌زاره‌ت‌و پۆستی تر هه‌ڵبگێڕێته‌وه بیانباته لای خۆی.
ئه‌مه جگه له‌وه‌ی هه‌ریه‌ك له‌پێكهاته‌ی ناو ئه‌و گروپه له‌ناو خۆیاندا یه‌كگرتوو نین، بۆ نموونه موته‌حیدون‌و وه‌ته‌نییه سورن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی به‌شداری حكومه‌تی مالیكی نه‌كه‌ن‌و رێ له‌ده‌ستی ئێران بگرن، تا ئه‌و راده‌یه‌ی هه‌ڕه‌شه‌ی جیاكردنه‌وه‌ی هه‌رێمێك ده‌كه‌ن.
له‌به‌رامبه‌ردا ئیئتیلافی عه‌ره‌بییه‌ی موتڵه‌گ‌و كوتله‌ی حه‌ل به‌لایانه‌وه ئاساییه له‌حكومه‌تی مالیكیدا بن، ئه‌ویش له‌رێی سه‌پاندنی چه‌ند مه‌رجێكه‌وه بۆ خزمه‌تی ناوچه سوننه نشینه‌كان، ئه‌وان پێیان وایه بوونی سوننه له‌حكومه‌تدا قازانجی زیاتره له‌زیان.
هه‌رچی هێزه شیعه‌كانی وه‌ك سه‌درو مواتین هه‌یه، هه‌ردوكیان به‌هه‌مان ئه‌ندازه رقیان له‌مالیكی نییه، سه‌در به‌ئاشكرا مالیكی به‌دیكتاتۆر ناوده‌بات، به‌ڵام حه‌كیم دیبلۆماسی تر دژی مالیكی ده‌وه‌ستێته‌وه.
حه‌بیب ته‌ره‌فی په‌رله‌مانتاری مواتین به"نیقاش"ی راگه‌یاند كوتله‌كه‌ی ئه‌وان له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دایه هاوپه‌یمانێتییه‌كی گه‌وره له‌هێزه شیعییه‌كان پێكبێت‌و ئه‌و گروپه سه‌ره‌ك وه‌زیران دیاری بكات به‌و پێیه‌ی گه‌وره‌ترین كوتله‌ی په‌رله‌مان ده‌بێت.
به‌ڵام دووباره دروستكردنه‌وه‌ی "هاوپه‌یمانێتی نیشتیمانی" كه جاران شیعه‌كانی كۆكردبۆوه، چانسی مالیكی بۆ وه‌رگرتنه‌وه‌ی پۆسته‌كه‌ی به‌هێز ده‌كات، چونكه له‌ناو ئه‌واندا مالیكی له‌هه‌موویان كورسی زیاتری هه‌یه.
بۆ كوردیش حاڵه‌ته‌كه به‌هه‌مان شێوه‌یه، پارتی دیموكراتی كوردستان‌و یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان له‌بۆچونه‌كانیان له‌باره‌ی مالیكییه‌وه یه‌ك هه‌ڵوێست نین، بارزانی به‌ئاشكرا رایگه‌یاندووه كه مالیكی قبوڵ نییهو هه‌ڕه‌شه‌ی ریفراندۆم ده‌كات بۆ جیابوونه‌وه، به‌ڵام یه‌كێتی په‌یوه‌ندییه‌كی باشی له‌گه‌ڵ مالیكی هه‌یه.
مالیكی ئێستا ده‌یه‌وێ سوود له‌ناكۆكی نێوان ئه‌و هێزانه وه‌ربگرێت‌و هانی یه‌كێتی‌‌و مواتین‌و عه‌ره‌بییه‌و حه‌ل بدات له‌گه‌ڵ ئه‌ودابن له‌به‌رامبه‌ر پێدانی چه‌ند پۆستێك، له‌به‌رامبه‌ریشدا پارتی‌‌و سه‌درو موته‌حیدون‌و وه‌ته‌نیه له‌هه‌وڵی ئه‌وه‌دان ئه‌و هێزانه له‌گه‌ڵ ئه‌وان له‌به‌ره‌ی دژه مالیكیدا بمێننه‌وه.
كێشه‌یه‌كی گه‌وره‌تر ئه‌وه‌یه به‌ره‌ی نه‌یاری مالیكی ناتوانن سه‌ره‌ك وه‌زیرانی ئێستا فه‌رامۆش بكه‌ن كه 110 كورسی كۆكردووه‌ته‌وه، چونكه تیمه‌كه‌ی مالیكی سوورن له‌سه‌ر پۆستی سه‌ره‌ك وه‌زیران‌و هیچ پۆستێكی تریان ناوێت، بۆیه ئه‌گه‌ر مالیكیش دوربخرێته‌وه ئه‌وا به‌هۆی زۆری كورسییه‌كانیه‌وه ده‌توانێت كاری په‌رله‌مان په‌ك بخات به‌تایبه‌تی له‌و بڕیاره گرنگانه‌ی پێویستیان به‌ده‌نگی دوو له‌سه‌ر سێیه.
به‌ده‌ر له‌مه له‌كاتی دورخستنه‌وه‌ی مالیكی گرفته گه‌وره‌كه په‌یوه‌سته به‌و ژماره زۆره‌ی مالیكی له‌پۆسته حكومیی‌و سه‌ربازییه‌كاندا دایناون به‌ته‌نها له‌به‌ر ئه‌وه‌ی وه‌لایان بۆ ئه‌و هه‌بێت.
یه‌كێك له‌سیاسه‌تمه‌داره‌كانی شیعه كه بۆخۆی به‌شداری دانوستانه‌كان ده‌كات به"نیقاش"ی راگه‌یاند "مه‌ترسی هه‌یه له‌وه‌ی له‌كاتی دروخستنه‌وه‌ی مالیكیدا كاری سه‌ره‌ك وه‌زیرانی داهاتوو په‌كی بكه‌وێت، چونكه دۆسته‌كانی مالیكی گرفت له‌حكومه‌تدا دروست ده‌كه‌ن".
سیناریۆی زۆر بۆ شوێنگره‌وه‌ی مالیكی داڕێژراوه كه گرنگترینیان بریتییه له‌وه‌ی یه‌كێك له‌ناو حیزبی ده‌عوه‌وه بپاڵێورێت‌و به‌ڵێنیش به‌مالیكی بدرێت كه لێپێچینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ نه‌كرێت له‌و كارانه‌ی له‌رابردوودا كردوونی، به‌ڵام ئه‌و پاڵێوراوه پێویستی به‌سازانی ناوخۆی‌و ئیقلیمی‌‌و نێوده‌وڵه‌تی هه‌یه كه ئه‌مه‌ش قورسه.
مالیكی كه چه‌ند ساڵه له‌رێی شوێنكه‌وتووانیه‌وه ده‌ستی گرتووه به‌سه‌ر هه‌موو جومگه‌كانی سیاسه‌ت‌و ئاسایش‌و ئابوریدا‌و رۆڵی په‌رله‌مانی په‌كخستووه، كارێكی نه‌كردووه سه‌ره‌ك وه‌زیرانی داهاتوو ئه‌گه‌ر خۆی نه‌بێت كاره‌كانی به‌باشی بڕوات.
ئه‌مانه سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی عێراق‌و سروشتی په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ ئێران‌و ئه‌مه‌ریكاو روسیا‌و وڵاتانی عه‌ره‌بی ته‌نها له‌ده‌ستی مالیكیدا بووه‌‌و ئه‌مه‌ش نهێنی گه‌وره‌ی له‌خۆگرتووه، وڵاتانی دراوسێی وه‌ك ئێران له‌وه ده‌ترسن سه‌ره‌ك وه‌زیرانی داهاتوو به‌هه‌مان شێوه‌ی مالیكی وه‌لای بۆ ئه‌وان نه‌بێت، بۆیه پێیان باشه مالیكی بمێنێته‌وه، به‌ڵام دژی نه‌یاره‌كانی مالیكیش ناوه‌ستنه‌وه ئه‌گه‌ر توانیان زۆرینه‌ی په‌رله‌مانی بۆ پێكهێنانی حكومه‌ت كۆبكه‌نه‌وه.
له‌هه‌موو حاڵه‌تێكدا مه‌رجه سه‌ره‌كوه‌زیرانی داهاتوو دانوستانكارێكی باش بێت، ئیتر گرنگ نییه هێزی یه‌كه‌م بێت، چونكه ئه‌وه‌ی بتوانێت قه‌ناعه‌ت به‌هێزه شیعییه‌كان بكات كه پشتیوانی بكه‌ن‌و گه‌ره‌نتی بداته كورد بۆ پێدانی به‌شه بودجه‌و توانای هه‌بێت سوننه دڵنیا بكاته‌وه كه هه‌ست به‌په‌راوێز خستن نه‌كه‌ن، ئه‌وا ئه‌و كه‌سه سه‌ره‌ك وه‌زیرانه، بێگومان به‌و مه‌رجه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كی باشی له‌گه‌ڵ ئێران‌و ئه‌مه‌ریكادا هه‌بێت.
30/05/2014
ئەمڕۆ سەر لەبەیانی 29-5-2014 چەکدارانی داعش کۆمەڵکوژییەکی گەورەیان لە گوندێکی نزیک شاری سەری کانی کوردستانی رۆژئاوا ئەنجامدا
چالاکوانانی شارەکە دەڵێن “ئامارە بەراییەکان کوژراوەکانی گوندی (تەلیلیە) گەیشتە 15 هاووڵاتی مەدەنی کە لە نێویاندا ژن و منداڵ هەیە”.
پێشبینیش دەکرێ ژمارەی کوژراوەکان زۆر لەوە زیاتر بێت.
جێی باسە ئەو کۆمەڵکوژییە دوای دوو رۆژ لەو پێکدادانە دێت کە لەنێوان هێزەکانی (YPG)ـە و چەکدارانی داعش لەو ناوچەیە بەرپا بووە و دەیان کوژراو و برینداری لێکەوتۆتەوە.
هاوکات بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئۆتومبیلێکی (YPG) لەلایەن چەکدارانی داعشەوە تەقێنرایەوە و بووە هۆی کوژرانی چەند پاسەوانێک.
30/05/2014
چه‌كداره‌كانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له عیراق و شام "داعش" له گوندێكی سه‌ر به شاری سه‌رێكانی كۆمه‌ڵكوژییه‌كیان ئه‌نجام دا و 15 كه‌سیان كوشت كه حه‌وتیان منداڵ بوون.
ئاژانسی فوراتنیوز بڵاویكرده‌وه كه به‌ره‌به‌یانی ئه‌مڕۆ له‌گوندی تلیلیه و ته‌مادێ و ئۆڤه‌نجاكی سه‌ربه شاری سه‌رێكانی، چه‌كداره‌كانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له عیراق و شام "داعش" كۆمه‌ڵكوژییه‌كی دڕندانه‌یان ئه‌نجام دا.
ئاماژه به‌وه‌شدراوه كه له‌كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌دا لانی كه‌م (15) هاوڵاتی مه‌ده‌نی كوژراون كه (7)یان منداڵن و (3)یان ژنن.
ئه‌وه‌شخراوه‌ته‌ڕو كه به‌شێوه‌یه‌كی دڕندانه و دوور له‌هه‌موو پێوه‌ره ئه‌خلاقییه‌كان كه وێژدانی مرۆڤه‌كان ده‌هه‌ژێنێت ئه‌و كه‌سانه كۆمه‌ڵكوژ كراون.
ئاژانسه‌كه له زاری چه‌ند سه‌رچاوه‌یه‌كه‌وه رایگه‌یاندووه كه ژماره‌یه‌كی زۆر ته‌رمی هاوڵاتیانی مه‌ده‌نی له‌ده‌ستی چه‌كداره‌كانی داعشدا ماون و ره‌نگه ژماره‌ی قوربانیان زۆر له‌وه زیاتر بێت.
29/05/2014
ئێوارەی رۆژی سێشەممە، ٦ی جۆزەردانی ١٣٩٣ی هەتاوی، لاوێکی کوردی خەڵکی ناوچەی باینگان بە هۆی هەورە تریشقە گیانی لەدەستدا.
فەریق خورسەند تەمەن ٢٠ ساڵ ئێوارەی ئەمرۆ لە کاتێک‌دا بۆ سەیران لەگەڵ بنەماڵەکەی چووبوونە شوێنە سەیرانگای ناوچەکە، بەهۆی هەورە تریشقەوە لە شوێنی رووداوەکە گیانی لەدەست دا.
29/05/2014
بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: “نیگەرانییەکانمان سەبارەت بەو بابەتەی لە ماڵپەڕی کۆنسوڵخانەی ئێران لە سلێمانی بڵاوببووەوە گەیاندە لایەنی ئێرانی و ئەوانیش لە نیگەرانییەکانمان تێگەیشتوون”. فەلاح مستەفا ئەوەی بۆ رووداو ئاشکراکرد کە دوای ئەوەی لەڕێگەی میدیاکانەوە زانیویانە بابەتەکە “هێرش دەکاتە سەر پیرۆزییەکانی کوردستان” پەیوەندییان کردووە بە کۆنسوڵخانەی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەولێر و سلێمانی و نیگەرانیی حکومەتی هەرێمی کوردستانیان پێگەیاندوون: “داواشمان لێکردن بابەتەکە لابەرن و رۆژی دواتریش هاتنە فەرمانگەکەمان و بەدرێژی لەگەڵیان دانیشتین. دووبارەش نیگەرانییەکانی خۆمان پێگەیاندن لەبەرامبەر ئەو زمانەی نووسینەکەی پێنووسراوە”. بەگوتەی بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی کوردستان ئەوان “لەسەر بنەمای پەیوەندیی دیپلۆماسی و دووقۆڵی و بەپێی بنەماکانی رێککەوتننامەی ڤییەننا بۆ پەیوەندیی کونسوڵگەری” هاتوونەتە سەرخەت. بەپێی قسەی فەلاح مستەفا کۆنسوڵەکانی ئێرانیش دڵنیایان کردوونەتەوە کە ئەوەی روویداوە هەرگیز سیاسەتی ئەوان نیە و هەڵەیەکی تەکنیکی بووە روویداوە. ئەمڕۆ زانا عبدولرەحمان، په‌رله‌مانتاری کوردستان لە فراکسیۆنی سەوز، لە لێدوانێکی رۆژنامەڤانیدا رایگەیاندبوو: "پارتی دیموكراتی كوردستان موزایه‌ده به نووسینی كۆنسوڵخانه‌ی ئێران لە سلێمانی ده‌كات”. ئەو قسەیەی پەرلەمانتارەکەی فراکسیۆنی سەوز دوای بانگهێشتکردنی فەلاح مستەفا بۆ پەرلەمانی کوردستان لە رۆژی ٢٨/٥/٢٠١٤، بۆئەوەی مەسەلەی بابەتە بڵاوکراوەکەی سەر ماڵپەڕی کۆنسوڵخانەی ئێران روونبکاتەوە. بەگوتەی زانا عەبدولرەحمان لەکاتی ئامادەبوونی بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوە لە پەرلەمان پێیڕاگەیاندوون کە نووسینەکە دوو ساڵ لەمەوبەر بڵاوکراوەتەوە، بۆیە ئەو پەرلەمانتارە دەپرسێت: “بۆچی پارتی پاش دوو ساڵ ئێستا ئەوەی بیركه‌وته‌وه و ده‌یه‌وێت كێشه‌كه به سیاسی بكات و ڕێگه‌ی دیکە و به‌دوور له ئێتیكی دیپلۆماسی بگرنه‌به‌ر، بۆیه هه‌موو ئاماژه‌كان ئه‌وه ده‌رده‌خه‌ن كه پارتی موزایه‌ده به‌و بابه‌ته‌وه ده‌كات و ده‌یه‌وێت چاره‌سه‌ری كێشه‌ی قووتی هاوڵاتیان نه‌كرێت”. فەلاح مستەفا ئەو لێدوانەی پەرلەمانتارەکەی فراکسیۆنی پێ سەیرە: "من لام سەیرە ئەو پەرلەمانتارە بەو شێوەیە ئەو لێدوانەی داوە، چونکە پەلەیکردووە لە لێدوان دان”. چونکە، وەک ئەو گوتی، فەرمانگەکەیان “دوای بڵاوبوونەوەی بابەتەکە لە میدیاکانی کوردستان” هاتووەتەدەنگ. دەربارەی ئەو پرسیارەش کە ئایا ورووژاندنی بابەتەکە، وەک پەرلەمانتارەکەی فراکسیۆنی سەوز دەڵێت، مووزایەدەی سیاسی نییە؟ بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوە گوتی: "ئەو بابەتە بەهیچ شێوەیەک پەیوەندیی بە حیزبەوە نییە و ئەو پەرلەمانتارە کە باسی موزایەدەی سیاسی دەکات حەزدەکەم ئەو قسانەی بۆخۆی هەڵگرێتەوە و فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوە کاری ئەوەیە کە راستەوخۆ لەگەڵ کونسولگەرییەکان هەڵسوکەوت بکات،” چونکە ”کاتێک نیگەرانییەکانی خەڵکی هەرێمی کوردستان بەو نوێنەرایەتی و کۆنسوڵخانانە دەگەیەنین ئەوانە موزایەدەی سیاسی نین و پێویستیشمان بەو موزایەدەیە نییە”.
29/5/2014
لە هەڵبژاردنەکانی پارێزگار و ئەنجوومەنی شارەوانیی کۆڵندا کە ڕۆژی یەکشەمەی ڕابردوو هاوکات لەگەڵ هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی ئەوروپادا ئەنجام دران، دوو ژنی کورد بە ناوەکانی بێریڤان ئایماز و حەمیدە ئاکبایر لەسەر لیستی دوو پارتی ئەڵمانی بۆ ئەنجوومەنی شار هەڵبژێردران.
ئایماز لە بەشەشاری مولهایم لەسەر لیستی پارتی سەوز 21%ی دەنگەکانی بەدەست هێنا. بەو پێیەی پارتی سەوز 19,52%ی دەنگەکان (18 کورسی) بەدەستهێناوە و بووە بە هێزی سێیەم لە ئەنجوومەنی شاردا، ئەگەری بەخشینی پۆستی سەرۆکی شارەوانی بۆ پارتی سەوز یەکلایی بووەتەوە و بەپێی هەواڵی ماڵپەڕی پارتەکە، ئایماز پاڵێوراوێکی بەهێزە بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە. چاوەڕێ دەکرێت لە ڕۆژانی داهاتوودا ئەو پرسە لە کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی شاردا یەکلایی بکرێتەوە.
ئایماز، ساڵی 1972 لە شاری بینگۆل (چەولیك)ی باکوری کوردستان لە دایك بووە و لە ساڵی 1978وە بە خێزانەوە لە ئەڵمانیا دەژین. ئەو بەر لە هەڵبژاردنی بۆ ئەنجوومەنی شارەوانی، لە زانکۆی دویسبوورگ زانستی سیاسی دەخوێند و هەمان کات وەك وەرگێڕ و بێژەر کاری دەکرد. ئایماز لە ئەیلوولی ڕابردوودا پاڵێوراوی پارتی سەوز بوو بۆ پەرلەمانی فیدراڵیی ئەڵمانیا، بەڵام دەرنەچوو.
لە هەمان هەڵبژاردندا حەمیدە ئاکبایر لەسەر لیستی پارتی چەپ وەك نوێنەری بەشەشارەکانی مویلهایم و بوخهایم بۆ ئەنجوومەنی شارەوانی هاتە هەڵبژاردن. پارتی چەپ 6,95%ی دەنگەکان (6 کورسی) بەدەستهێناوە.
ئاکبایر، ساڵی 1959 لە شاری دەرسیمی باکوری کوردستان لە دایك بووە و لە ساڵی 1972وە لە ئەڵمانیا دەژی. ئەو لە سەرەتای ساڵی 1980وە وەك فەرمانبەر لە زانکۆی کۆڵن کار دەکات و لە خوولی ڕابردوویشدا ئەندامی پەرلەمانی هەرێمی نۆردراین-ڤێستفالن بوو.
کۆڵن گەورەترین شاری هەرێمی نۆردراین-ڤێستفالن و چوارەم گەورەترین شاری ئەڵمانیایە و ملیۆنێك و 150 هەزار دانیشتووی هەیە (ئاماری 2013). ئەنجوومەنی شارەوانی 90 کورسی هەیە و پارتی سۆسیال دیموکرات (SPD) لەم خوولەدا کە تا ساڵی 2020 درێژە دەخایەنێت، براوەی یەکەمە و 26 کورسی هەیە. پارتی کرستیان دیموکرات (CDU) براوەی دووەمە و 25 کورسی هەیە.
29/05/2014
پرۆسه‌ی جیاكردنه‌وه‌ی ده‌نگه‌كانی هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی میسر به‌رده‌وامه و به گوێره‌ی ئه‌نجامه به‌راییه‌كان عه‌بدولفه‌تاح سیسی رێژه‌ی له 94%ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێناوه.
كۆمسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی میسر ئاشكرایكرد، دوای كۆتایی هاتنی پرۆسه‌ی ده‌نگدان بۆ دووه‌مین هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی میسر دوای روخانی ده‌سه‌ڵاته‌كه‌ی حوسنی موباره‌ك، پرۆسه‌ی جیاكردنه‌وه‌ی ده‌نگه‌كان ده‌ستی پێكردوه و له كۆی نزیكه‌ی 54 ملیۆن كه‌س نزیكه‌ی 26 ملیۆن كه‌سیان به‌شداری پرۆسه‌كه‌یان كردوه و به گوێره‌ی ئه‌نجامه به‌راییه‌كانیش عه‌بدول فه‌تاح سیسی رێژه‌ی له 94%ی ده‌نگه‌كانی به ده‌ستهێناوه و حه‌مدین سوباحی ته‌نها كاندیدی ركابه‌ره‌یشی رێژه‌ی له 2%ی ده‌نگه‌كان و رێژه‌ی له 2%ی دیكه‌ی ده‌نگه‌كانیش پوچه‌ڵ بووه.
عه‌بدولفه‌تاح سیسی، كه فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌كداره‌كان و وه‌زیری به‌رگری میسر بوو نزیكه‌ی یه‌ك ساڵ پێش ئێستا له رێگه‌ی به‌كارهێنانی سوپاوه محه‌مه‌د مورسی له پۆسته‌كه‌ی دوور خسته‌وه و پاشان به بێ دادگایی كردن ره‌وانه‌ی زیندانی كرد و ده‌ستی دایه سه‌ركوتكردنی ئیخوان موسلیمین و زۆربیه‌ی سه‌ركرده‌كانی ره‌وانه‌ی زیندان كرد و به‌ڵێنی ئه‌وه‌شی به خه‌ڵكی میسردا ئه‌گه‌ر ببێته سه‌رۆك میس رله ئیخوان موسلیمین پاك ده‌كاته‌وه.
بڕیاره رۆژی یه‌كشه‌ممه‌ی داهاتوو ئه‌نجامی كۆتایی هه‌ڵبژاردنه‌كه رابگه‌یه‌نرێت.
29/05/2014
پرۆسه‌ی جیاكردنه‌وه‌ی ده‌نگه‌كانی هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی میسر به‌رده‌وامه و به گوێره‌ی ئه‌نجامه به‌راییه‌كان عه‌بدولفه‌تاح سیسی رێژه‌ی له 94%ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێناوه.
كۆمسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی میسر ئاشكرایكرد، دوای كۆتایی هاتنی پرۆسه‌ی ده‌نگدان بۆ دووه‌مین هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی میسر دوای روخانی ده‌سه‌ڵاته‌كه‌ی حوسنی موباره‌ك، پرۆسه‌ی جیاكردنه‌وه‌ی ده‌نگه‌كان ده‌ستی پێكردوه و له كۆی نزیكه‌ی 54 ملیۆن كه‌س نزیكه‌ی 26 ملیۆن كه‌سیان به‌شداری پرۆسه‌كه‌یان كردوه و به گوێره‌ی ئه‌نجامه به‌راییه‌كانیش عه‌بدول فه‌تاح سیسی رێژه‌ی له 94%ی ده‌نگه‌كانی به ده‌ستهێناوه و حه‌مدین سوباحی ته‌نها كاندیدی ركابه‌ره‌یشی رێژه‌ی له 2%ی ده‌نگه‌كان و رێژه‌ی له 2%ی دیكه‌ی ده‌نگه‌كانیش پوچه‌ڵ بووه.
عه‌بدولفه‌تاح سیسی، كه فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌كداره‌كان و وه‌زیری به‌رگری میسر بوو نزیكه‌ی یه‌ك ساڵ پێش ئێستا له رێگه‌ی به‌كارهێنانی سوپاوه محه‌مه‌د مورسی له پۆسته‌كه‌ی دوور خسته‌وه و پاشان به بێ دادگایی كردن ره‌وانه‌ی زیندانی كرد و ده‌ستی دایه سه‌ركوتكردنی ئیخوان موسلیمین و زۆربیه‌ی سه‌ركرده‌كانی ره‌وانه‌ی زیندان كرد و به‌ڵێنی ئه‌وه‌شی به خه‌ڵكی میسردا ئه‌گه‌ر ببێته سه‌رۆك میس رله ئیخوان موسلیمین پاك ده‌كاته‌وه.
بڕیاره رۆژی یه‌كشه‌ممه‌ی داهاتوو ئه‌نجامی كۆتایی هه‌ڵبژاردنه‌كه رابگه‌یه‌نرێت.
ئەركان ئەسعەد، گەنجێكی كوردی تاراوگەنشینە، خاوەنی سێ خەڵاتە وەك باشترین نووسەر، كتێبێكیشی یەكێكە لە كتێبە پڕ فرۆشەكان و ئەمەش وای كردووە رێكخراوێكی جیهانی وەكو نەتەوە یەكگرتووەكان داوای هاوكاریی لێبكات.
ئەركان ئەسعەد لە كۆبوونەوەی ساڵانەی بۆردی نەتەوە یەكگرتووەكاندا بۆ داڕشتنی ستراتیژی 2015ی رێكخراوەكە كە بۆ باشتركردنی رەوشی گەنجان و منداڵانی جیهان بوو، بەشداریی كرد.
بەشداریی ئەركان وەك گەنجێكی خاوەن ئەزموونە لەگەڵ كەسایەتییە كاریگەرەكانی جیهان و گەورە بەرپرسانی وەك وەزیری دارایی وڵاتانی وەك لوبنان، توركیا، ئەلبانیا، رۆمانیا و نێردەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان و راوێژكارانی سكرتێری گشتی نەتەوەیەكگرتووەكان و بانكی ناوەندیی جیهان.
بەشداریی ئەو وەك گەنجێكی كورد، یەكەمین ئەزموونە لەو ئاستەدا كە وەك بۆ (رووداو)ی باس كرد "سەرەتای هەنگاوێكی گەورەیە لە ژیانی پراكتیكیم". گوتیشی "بەدیهاتنی خەونەكانم بەردەوامە".
ئەركان ئەوەشی ئاشكرا كرد كە مانگی 9ی داهاتوو، دووەمین كتێبی بەناوی (blod rödare än rött) واتە (خوێن، سوورتر لە سوور) لە سوێد چاپ دەكرێت.
سەركەوتنی ئەركان، لە كتێبی یەكەمییەوە بەناوی (شەوانی بێ ئەستێرە) دەستیپێكرد كە دوای دوو بەرگی بڕیارە بەرگی سێیەمی كتێبەكەش چاپ بكرێت و لە داهاتوویەكی نزیكدا دەكرێتە فیلم . ئەركان گوتی "بەهۆی پێداگیریم بەشی سەرەكی فیلمەكە لە باشووری كوردستان دەكرێت".
كتێبی دووەمی كە هێشتا بڵاونەبووەتەوە، لەلایەن چەند گەورە كۆمپانیایەكەوە درافتی كۆنتراكتی دراوەتێ بۆ ئەوەی بكرێتە فیلم. ئەركان چیرۆكی باوكی كردووەتە باكگراوندی ئەو نەهامەتی و ناخۆشیانەی بەسەر گەلی كورددا هاتوون لەساڵانی حەفتا و هەشتا و نەوەتەكانی سەدەی رابردوو، لەسەر دەستی رژێمی پێشووی عێراق.
ئەركان دەڵێت "لە رێگەی ئەو كتێبەوە راستییەكی شاراوە لە ئەوروپییەكان و سوێدییەكان بە تایبەتی دەگەیەنم". چونكە وەك ئەو دەڵێت "سوێدییەكان سەرقاڵن بە كێشە هەنوكەییەكانی نەوەی نوێ و زۆر راستی نەوەی كۆنی كورد و نەتەوەكانی دیكەی سوێد نازانن".
سەرەتای ئەمساڵ، ئەركان ئەسعەد لە كۆی 2000 كاندیدای باڵای گەنجانی ئەوروپا، لەلایەن كۆمپانیایەكی ئەوروپییەوە، بووە تاكە كاندیدای گەنجی سوێد كە لەلایەن ئەو كۆمپانیایە بۆ ماوەی زیاتر لە 5 ساڵ بە نزیكەی سەدان هەزار یۆرۆ، كار و پڕۆژەكانی و ژیانی سپۆنسەر دەكرێت.
ژیانی كاری رۆژانەشی، لەلایەن دامەزراوەیەكی سەر بە كۆمۆنی گەڕەكەكەی دابینكراوە كە لەبەرامبەر بڕی زیاتر لە 10 هەزار كرۆنی سوێدی (2000) دۆلاری ئەمریكییە، بۆ هەر مانگێك. ئەمەش لە بەرامبەر سوود وەرگرتن لە ئەزموون و كارەكانی ئەو دێت، بۆ گەنجانی ئەو ناوچەیە. - See more at: http://rudaw.net/sorani/world/29052014#sthash.i2MbYlKG.dpuf
- ژمارەیەک لە چالاکانی سیاسی، مەدەنی و میدیایی کوردستان داوای هەڵوەشاندنەوەی سزای لەسێدارەدانی پەخشان عەزیزی و هەموو زیندانیانی سیاسیی سزادراو بە لەسێدارەدان دەکەن
- ئێران..کۆبوونەوەکەمان لەگەڵ وڵاتانی ئەورووپا ئەرێنی بوو
- مەزڵوم عەبدی و نوێنەری سەرۆک بارزانی کۆدەبنەوە
- ئەمڕۆ شاندی دەمپارتی بۆ گەیاندنی پەیامی ئۆجەلان لەگەڵ ئاکپارتی کۆدەبێتەوە
- خراپترین دراوەکانی جیهان لە ساڵی 2024 دا
- تولای حاتەمئۆگیولاری: دیدار بەس نییە، دەبێت دەرگاکانی ئیمراڵی بکرێنەوە
- کامیان مەترسیدارترن: ئێران یان ئیخوان؟
- ههسهده و چەک؛ هاوکێشە سەختەکە لە بنیاتنانەوەی سوپای سوریادا
- ئیدارەی نوێی سوریە ئەمیرێكی پێشوی بەرەی نووسرەی وەك سەرۆكی دەزگای هەوالگریی سوریە دیاری كڕد
- وەزیری دەرەوەی روسیە دەلێ دەگەل ئیدارەی تازەی سوریە پەیوەندیمان هەیە
- ئیسرائیل فرۆكەخانەی نێودەولەتی سەنعا لە یەمەن بۆمباران كرد
- شاندێكی بالای عێراقی دەگەل ئیدارەی نوێی سوریە دیداری كرد
- دوای روخانی رژیم بەعسی ئەسد، عەلەوییەكان چییان بەسەر دێت
- وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل دەلێت: هێرشەكان دژ بە كوردەكان دەبێ بوەستێنرێن
- چیروکی نەبیستراویی ناو زیندانەكانی سوریە
- حشدی شەعبی هەرشە لە توركیەدەكات
- ترامپ دەلێ: لە هیچ لایەك قەبوول ناكەیین جێگرەوەی دۆلار بەرهەم بێنێت
- ناوەرۆكی دیداری نێوان وەزیری دەرەوەی ئێران و بەشار ئەسەد بلاوبووە
- فەرانسە رێگای بەكارهێنانی مووشەكی دورمەودای بە ئوكرایین دا كە لە دژی روسیە بەكاری بێنێت
- جۆزف بۆرێل دەلێ: بیرت لە لێواری دارماندایە
- پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی پیرۆزی قوربان
- پەیامی پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی پێنجەمین کۆنگرەی ئاسایی هەدەپە
- پەیامی پیرۆزبایی بزوتنەوەی کۆماریخوازی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی ڕەمەزانی پیرۆزەوە
- راگەیەندراوی بزووتنەوەی کۆماریخوازان بەبۆنەی رۆژی جیهانی کرێکاران
- بزووتنەوی کۆماریخوازان ئیدانەی هێرشەکانی رێژیمی تورکیە بۆ سەر باشووری دەکا
