وتەکانی راوێژکاری سەرۆک کۆماری ئێران لە بارەی باڵادەستبوونی بێسنووری دەوڵەتی ئێران لە عێراق، دواجار لە ناوخۆی ئەو وڵاتە و تەنانەت لە ئاستی پەرلەمان و بەرپرسانی باڵای حکومەتی ئێرانیش کاردانەوەی توندی بە دواداهات.
عەلی یونسی راوێژکاری تایبەتی حەسەن روحانی سەرۆک کۆماری ئێران رۆژی 8 مارس لە سیمینارێکی تایبەت بە مێژوو و ناسنامەی وڵاتی ئێران گوتی:" ئێستا عێراق نەک هەر بەشێکە لە ناوچەی شارستانیەتی ئێران ، بگرە ناسنامە و کەلتوور و پایتەختی ئێمەیە هەم بۆ رابردوو و هەم بۆ ئێستا".
ئیسماعیل کەوسەری ئەندامی لیژنەی ئاسایش و سیاسەتی دەرەوەی پەرلەمانی ئەو وڵاتە رایگەیاند بۆچوونەکانی یونسی لە بارەی باڵادەستی ئێران لە عێراق زیانی بە ئاسایشی نیشتمانی ئێران گەیاندووە و نابێ کەسێکی وەک یونسی راوێژکاری سەرۆک کۆمار بێت و پێویستە دەزگا ئەمنی و دادوەرییەکانی لێپێچینەوەی لەگەڵ بکەن، تاکو هیچ بەرپرسێکی دیکە نەوێرێت لێدوانی لەو شێوەیە بدات و زیان بە بەرژەوەندییەکانی وڵات بگەیەنێت.
هەروەها محەممەد حەسەن ئەسفەری پەرلەمانتار رایگەیاند چاوەڕوان دەکەن سەرۆک کۆمار بەر بەو چەشنە لێدوانانەی راوێژکارەکانی بگرێ، کە کێشە بۆ ئێران دەنێنەوە و دەبێ حەسەن رووحانی راوێژکارەکەی ئاگادار بکاتەوە.
رەخنە و نیگەرانییەکان لە بارەی لێدوانەکانی راوێژکاری سەرۆک کۆماری ئێران تەنیا لە ئاستی پەرلەمانی ئەو وڵاتە نەوەستاون و ئەحمەد خاتەمی وتاربێژی نوێژی هەینی تاران لە وتاری نوێژی هەینیدا، بە پێچەوانەی قسەکانی یونسی جەختی لەوە کرد کە :"ئێران پشتگیری یەکپارچەیی خاکی عێراق دەکات و نەک هەر سنوورەکانی عێراق بە رەسمی دەناسێت، رێز لە سنوری هەموو وڵاتانی جیهان دەگرێت".
ئەحمەد چالداوی ئەندامی لیژنەی زانستی زانکۆی (عیلم و سەنعەت)ی تارانیش گوتوویەتی قسەکانی یونسی یارمەتیدانی ئەو هێرشە میدیاییەیە کە بە مەبەستی گورزوەشاندن لە ئێران پرسی سەرهەڵدانی ئیمپراتۆریەتی نویێ ئێرانی ورووژاندووە.
ئەوە لە کاتێکدایە کە بنیامین نەتانیاهو سەرۆک وەزیری ئیسرائیل لە میانەی وتارەکەی لە کۆنگرێسی ئەمریکا باسی لە باڵادەستی سەرسووڕهێنەری ئێران لە وڵاتانی عەرەبی کرد و راشکاوانە گوتی ئێران چوار پایتەختی وڵاتانی عەرەبیە واتە (دیمەشق و بەغدا و بەیروت و سەنعا)ی لە دەست گرتووە ، هەروەها وڵاتانی عەرەبی و بەتایبەت سعودیە بەردەوام نیگەرانی دەردەبڕن لە پەرەسەندنی باڵادەستی سیاسی و سەربازی ئێران لە وڵاتانی ناوچەکە.
هەرچەن دوای ناڕەزایەتیدەربڕینی بەرپرسانی حکومی عێراق، وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە راگەیەنراوێکدا جەختی لە یەکپارچەیی خاک و سەروەری و سەربەخۆی عێراق کرد و عەلی یونسی راوێژکاری سەرۆک کۆماری ئێران رایگەیاند "بە هەڵە لە مەبەستی ئەو تێگەیشتوون"، بەڵام بە پێی کاردانەوەی توندی ناوخۆ و دەرەوەی ئێران بەرامبەر ئەو لێدوانانە، حکومەتی حەسەن روحانی زەخت و فشاری ناوخۆیی و دەرەکی زیاتری بۆ دروست بوو.
15/3/2015
ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی کوردستان راگەیەندراوێک لەبارەی بەکارهێنانی چەکی کیمیایی لەلایەن داعشەوە بەرامبەر بە هێزی پێشمەرگە بڵاودەکاتەوە.
لە راگەیەندراوەکەدا کە وێنەیەکی بۆ تۆڕی میدیایی رووداو نێردراوە هاتووە:" ئهنجوومهنی ئاسایشی ههرێمی كوردستان بهڵگهی لهبهردهسته، كه رێكخراوی تیرۆریستی داعش له بهرهكانی شهڕ دژی هێزهكانی پێشمهرگه مهوادی كیمیاوی بهكارهێناوه". راگەیەندراوەکەی ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی کوردستان تێیدا هاتووە:" هێزهكانی پێشمهرگه به مهبهستی ئهنجامدانی شیكردنهوه سهمپڵی خۆڵ و پاشماوهی تهقینهوهكهی كۆكردهوه و رهوانهی تاقیگهی ولاتێكی بهشدار له هاوپهیمانی نێودهوڵهتی كرد. شیكردنهوهكه، كه له تاقیگهیهكی باوهڕپێكراوی یهكێتی ئهوڕووپا ئهنجامدراوه، دهریخستووه سهمپڵهكان رێژهیهكی بهرچاو له ماددهی كلۆریان تێدایه، كه له دروستكردنی چهكی كیمیاوی بهكاردێت. ئهمهش یهكهم لێكۆڵینهوهی نێودهوڵهتیییه، كه دهیسهلمێنێ داعش له دروستكردنی چهكدا سوودی له ماددهی كلۆر وهرگرتووه."
دەقی راگەیەندراوەکە:
راگهیهندراوێك له ئهنجوومهنی ئاسایشی ههرێمی كوردستانهوه
ئهنجوومهنی ئاسایشی ههرێمی كوردستان بهڵگهی لهبهردهسته، كه رێكخراوی تیرۆریستی داعش له بهرهكانی شهڕ دژی هێزهكانی پێشمهرگه مهوادی كیمیاوی بهكارهێناوه.
پاش ئهوهی رۆژی 23ی كانوونی دووهمی رابردوو ئۆتۆمبیلێكی بۆمبڕێژكراو خۆی به هێزهكانی پێشمهرگه تهقاندهوه، هێزهكانی پێشمهرگه به مهبهستی ئهنجامدانی شیكردنهوه سهمپڵی خۆڵ و پاشماوهی تهقینهوهكهی كۆكردهوه و رهوانهی تاقیگهی ولاتێكی بهشدار له هاوپهیمانی نێودهوڵهتی كرد. شیكردنهوهكه، كه له تاقیگهیهكی باوهڕپێكراوی یهكێتی ئهوڕووپا ئهنجامدراوه، دهریخستووه سهمپڵهكان رێژهیهكی بهرچاو له ماددهی كلۆریان تێدایه، كه له دروستكردنی چهكی كیمیاوی بهكاردێت. ئهمهش یهكهم لێكۆڵینهوهی نێودهوڵهتیییه، كه دهیسهلمێنێ داعش له دروستكردنی چهكدا سوودی له ماددهی كلۆر وهرگرتووه.
ئهنجوومهنی ئاسایش زۆر به توندی ئیدانهی بهكارهاتنی ئهم چهكه یا ههر چهكێكی قهدهغهكراوی دیكه دهكات. راستی پشتبهستنی داعش به تاكتیكی وا بهڵگهی ئهوهیه، كه داعش له پاشهكشه دایه، بۆیه نا ئومێدانه پهنا بۆ ههر ئامرازێك دهبات.
هێرشهكهی 23ی كانوونی دووهمی رابردوو له شاڕێی 47 ی نێوان مووسڵ و سوریا له چوارڕیانی كهسكێ روویدا، له كاتێكدا هێزی پێشمهرگه له پێگهی بهرگریدابوون له پاش هێرشێكی دوو رۆژه بۆ سهر داعش، كه لهو هێرشهدا 200 كیلۆمهتر چوارگۆشه له داعش پاككرایهوه و زیاتر له 200 تیرۆریستیشی لێ كوژرا. ههروهها نزیكهی 20 بوتڵه غازی پڕكراو له ماددهی كلۆر له لۆریهك باركرابوو تا له تهقینهوهكه سوودی لی وهربگرێ.
ماوهیهكی زۆره بهرپرسانی ههرێمی كوردستان گومانیان ههیه، كه داعش له شهڕهكانیدا مادهی كیمیاوی بهكاردههێنێ، تهنانهت لهم شهڕهی دوایی، كه له دهوروبهری تكریت روویدا، له هێرشێكی هاوشێوهی تۆماركراو به ڤیدیۆدا دوكهڵی پرتهقاڵی بهرز دهبێتهوه، ئهمهش نیشانهی بهكارهێنانی ماددهی كلۆره. واته داعش جارێكی دیكه دوای له دهستدانی شارهكه ئهم چهكهی بهكارهێنایهوه، ئهمهش دهریدهخات ههر كاتێك داعش تووشی شكستی گهوره بێتهوه كلۆر وهك چهك بهكاردههێنێ. ئهم دوو نموونهیهش نیشانهی ئهوهن داعش لهژێر گوشار دایه و بهردهوام خاك له دهست دهدات.
ئهنجوومهنی ئاسایشی ههرێمی كوردستان
14ی ئاداری 2015
“فهلاح مستهفا”، بهرپرسى فهرمانگهى پهیوهندییهكانى دهرهوهى حكوومهتى ههرێمى كوردستان، له وتارێكدا كه بۆ ڕۆژنامەی (The Guardian)ـى بهریتانى نووسیوه، جهخت لهوه دهكاتهوه كه كورد پێویستى زۆرى به چهكى قورس ههیه بۆ بهرهنگاربوونهوهى چهكدارانى دهوڵهتى ئیسلامى (داعش).
ناوبراو ئهو نیگهرانییانه ڕهت دهكاتهوه كه ئهگهر چهك بۆ حكوومهتى ههرێمى كوردستان دابین بكرێت ئهوا له داهاتوودا بۆ ڕاگهیاندنى سهربهخۆیى پشتى پێ دهبهستێت.
ئهو له وتارهكهى دا ڕوونى دهكاتهوه: “ئێمه پێمان وایه كه بههۆى ترسێكى بێ بنهما، دابین كردنى چهكى قورس بۆ كوردستان سنووردار كراوه.”
ههروهها دهنووسێت: “ئێمه چهكهكان بۆ شهڕى دژ به چهكدارانى داعش و پاراستنى نیشتمانمان بهكار دێنین و مهبهستمان نییه له شوێنى تر ئهو چهكانه بخهینه كار. ئێمه بهدواى ئاشتى و ئارامین و حهز دهكهین لهگهڵ لایهنهكانی تر هاوكار بین.”
فهلاح مستهفا ڕوونى دهكاتهوه: “لهوانهیه ساڵى داهاتوو ئێمه سهربهخۆ بین، بهڵام تهنانهت لهو كاتیش دا بوونى پهیوهندییهكى باش لهگهڵ بهغدا بۆ ئێمه گرنگه.”
بهرپرسى فهرمانگهى پهیوهندییهكانى دهرهوه باس لهوهش دهكات كه پێویسته لهگهڵ بهغدا گفتوگۆ بكهن بۆ ئهوهى بزانن له داهاتوودا چۆن دهتوانن بهیهكهوه بژین. بهڵام ئهوهى له ئێستادا گرنگه ئهوهیه كه چهكدارانى داعش شكست بدهن، ئهوهش كارێكه كه بهتهنیا ناكرێت.
فلاح مستهفا زیاتر دهنووسێت: “نهبوونى چهكى قورس، پێشمهرگه دهخاته بارودۆخێكى سهخت، بهو پێیهى كه تهنها چهكى سووكمان له بهرامبهر ئۆتۆمبێله گوللـهنهبڕهكانى داعش لهبهر دهستدایه و وهك ئهوه وایه كه دهستێكمان له پشتهوه بهسترابێت. پێشمهرگه كهلوپهلى پێویستى وهك چاكهتى زستانه و خۆدهیشى نییه و حكومهتى ههرێمى كوردستان به هۆى كێشه داراییهكان ناتوانێت بۆیان دابین بكات.”
له درێژهى وتارهكهدا هاتووه: “حكوومهتى ههرێمى كوردستان سهرهڕاى شهڕى داعش له ههوڵى بهردهوامدایه بۆ یارمهتى دانى پهنابهران، ئهگهرچى حكوومهتى ناوهندى بهشه بودجهى حكومهتى ههرێمیش نانێریت و ڕێگهش لهوه دهگرێت توركیا 500 ملیۆن دۆلار وهك قهرز بدات به حكومهتى ههرێمى كوردستان.”
له كۆتاییدا، فهلاح مستهفا، ئهوه دهخاته ڕوو كه كورد هێزى وشكانى بۆ بهرهنگار بوونهوهى چهكدارانى داعش دابین دهكات بهڵام بۆ پاراستى جهبههیهكى 1000 كیلۆمهترى پیێویستى به چهكى قورس ههیه.
14/3/2015
دوای ئەوەی پارتی داد و گەشەپێدان AKP پڕۆژەیەکی پێشکەشی پەرلەمانی تورکیا کرد بۆ ئاستەنگکردنی داخستنی پارتە سیاسییەکان، ئەو پڕۆژە پێشنیازکراوە لەلایەن لیژنەی هەموارکردنەوەی دەستووری تورکیاوە پەسندکرا.
ئەو داواکارییە لەلایەن سەرۆکی داواکاری گشتیی کۆمارییەوە دەدرێتە پەرلەمانی تورکیا، دوای گەیشتنیشی هەر پارتێكی سیاسی بە پێنج ئەندام بەشداریی تێدا دەکات و کۆمیسیۆنێک لەماوەی 30 رۆژدا پێکدێ. سەرۆکی پەرلەمان سەرۆکایەتی کۆمیسیۆنەکە دەکات، بەڵام مافی دەنگدانی نابێت.
دادگای دەستووری لەجیاتی داخستنی پارتی سیاسی، بەپێی ئەو کەیسەی لەسەر پارتە سیاسییەکە هەیە، بەشێک یان بەتەواوی لە هاوکارییە ماددییەکانی حکومەت بێبەشی دەکات.
مێژووی داخستنی پارتە سیاسییەکان لە تورکیا لە ساڵی 1925، واتە دوای دوو ساڵ لە دامەزراندنی کۆماری تورکیا، بە داخستنی پارتی کۆماری پێشکەوتنخواز دەستپێدەکات و لە ساڵی 2009شدا بە داخستنی کۆنگرەی کۆمەڵگەی دیموکراتی کۆتایی پێدێت.
لەماوەی 84 ساڵدا 58 پارتی سیاسی لە تورکیا داخراون، کە بەشی زۆریان بە فەرمانی دادگای سەربازی داخراون، دوایین دوو پارتیش هەریەکە لە پارتی دیموکراتی گەل و کۆنگرەی کۆمەڵگەی دیموکراتی بوون، کە دوو پارتی کوردی بوون.
رۆژی سێشەممە 10ی ئاداری 2015 پێشنیازی ئاستەنگکردنی داخستنی پارتە سیاسییەکان بە 224 واژۆی پەرلەمانتارانی تورکیاوە رادەستی لیژنەی هەموارکردنەوەی دەستووری کرا، کە بەپێی ئەو زانیاریانەی لە لیژنەی هەموارکردنەوەی دەستووری تورکیاوە دەست میدیاکان کەوتوون، لە رۆژی هەینییەوە گفتوگۆکان لەبارەیەوە دەستپێدەکەن.
14/3/2015
عومران زوغبی ، وەزیری راگەیاندنی سووریا رایگەیاند كورد بەشێكن لەوشەڕەی لە بەرامبەر داعش دەكرێت . وەزیری راگەیاندنی سووریا لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ تەلەڤزیۆنی سووریا ، باسی ئیدارەی ناوخۆیی (ئیدارەی زاتی) كرد بۆ كورد و رایگەیاند " كورد بەشێكن لە گەلی سووریا ، قسەكردنیش لەبارەی ئیدارەی زاتی ، ئەگەر لەڕووی سیاسییەوە لە چوارچێوەی سنوورە نیشتمانییەكانی سووریادا بێت ، لەگەڵ حكومەت گفتوگۆی لەسەر دەكرێت ، بەپێی یاسا و رێوشوێنە دەستوورییەكان ".
هەروەها عومران زوغبی ، وەزیری راگەیاندنی سووریا گوتی " كورد لە ناوچەكانی باكوور بەرەنگاری رێكخراوی داعشی تیرۆریست بوونەتەوە ، هەروەك ئەو بەرەنگاربوونەوەیەی لە ناوچەكانی دەوروبەری دیمەشق و حەلەب و ناوچەكانی دیكە هەیە ".
13/3/2015
رۆژی دووشەممە 9ی ئادار، پێشانگایەکی وێنەی ئاگری دارستانەکان لەلایەن ئەنجوومەنی وێنەگرانی مەریوانەوە لە نیگارخانەی ئەو شارە کرایەوە و بۆ ماوەی 5 رۆژ بەردەوامدەبێت.
وێنەکانی ئەم پیشانگایە، کە لە لایەن هونەرمەندانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێرانەوە کێشراونەتەوە، سووتانی دارستانی خەسارەکانی ساڵانی رابردوویان خستۆتە ڕوو.
هونەرمەندان پێیان وایە دەبێت هەست بەرپرسیاریەتی بکەن و هەوڵێکی ناساندنی کاردانەوەی سووتانی ژینگە بخەنە بەر دید، بۆئەوەی لە داهاتوودا دارستان و ژینگە لە مەترسی ئاگرکەوتنەوە و لەنێوچوون دوور بخرێنەوە.
قەیرانی ئاگری دارستانەرکانی رۆژهەڵاتی کوردستان، بەتایبەت ناوچەکانی شاری مەریوان جێگای نیگەرانی چالاکان و ژینگە پارێزانی رۆژهەڵاتی کوردستانە. هونەرماندانی شارەکانی کرماشان، بیجاڕ، بجنوورد، جوانڕۆ، بانە، مەریوان و سۆڵاوا چەندین وێنەیان بۆ رێکخستنی پێشانگاکە کۆ کردووەتەوە.
ئەنجوومەنی سەوزی چیای مەریوان لە ساڵی رابردوودا لە هەوڵدابووە، کە چالاکڤانانی ژینگەپارێزی لە چەندین رووداوی ئاگر کەوتنەوەدا کۆبکاتەوە و وێڕای کووژاندەوەی ئاگرەکان، دارچاندن و رۆشنگەریی لە نێو هاونیشتمانیانی رۆژهەڵاتدا، چەندین کاری کولتوورییان بەڕێوەبردووە.
بە پێی دوایین ئامار و بە گوتەی بەرپرسی گشتی سەرچاوە سروشتییەکانی پارێزگای سنە، 600 هێکتار لە دارستانەکانی پارێزگای سنە لە ئاگردا سووتاون. رێژەی ئاگرکەوتنەوەکانی ساڵی 2014 لە چاو ساڵانی رابردوو زیاتر بووە. لە ساڵی رابردوودا 500 هێکتار لە دارستانەکان سووتاون کە 400 هێکتاری بەر ناوچەی دەرەوڕانی مەریوان کەوتووە.
13/3/2015
پرۆسەی هەڵبژاردنەکانی ئەنجوومەنی شارەوانییەکان لە 12 شار و شارۆچکەی کانتۆنی جزیرە بەردەوامە، لە دێرك-یش كاژێرێك دواخراوە.
پەیامنێری تۆڕی میدیایی رووداو لە قامشلۆ رایگەیاند، کاژێر 09:00 بەکاتی باشووری کوردستان دەرگای بنکەکانی دەنگدان بۆ بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەکانی ئەنجوومەنی شارەوانییەکانی کانتۆنی جزیرە کرانەوە.
لە 12 ناوەندی هەڵبژاردن 160 سندوقی دەنگدان دانراون
حەسەکە: 22 سندوق
دێرک: 18 سندوق
گرکێ لەگێ: 13 سندوق
تل کۆچەر: 8 سندوق
چلاغا: 8 سندوق
تربەسپی: 11 سندوق
سەرێ کانیێ: 13 سندوق
دێربێسی: 15 سندوق
ئەبوراسین: 10 سندوق
رۆژهەڵاتی قامشلۆ: 15 سندوق
رۆژئاوای قامشلۆ: 15 سندوق
ئامودا: 12 سندوق
13/3/2015
رۆز رایس بە 400 هەزار دۆلارە
بەپێی بەدواداچوونی (رووداو) بۆ بازاڕی ئۆتۆمبێل، ساڵانە زیاتر لە 20 ملیار دۆلار دەبرێتە دەرەوەی كوردستان بۆ كڕینی ئۆتۆمبێل، گرانبەهاترین ئۆتۆمبێلیش كە نرخەكەی دەگاتە 400 هەزار دۆلار لە كوردستانە.
كۆتایی هەفتەی رابردوو شەشەمین پێشانگای ئۆتۆمبێل لە هەولێر كرایەوە، بەڵام پێشانگای ئەمجارە تەواو جیاواز بوو لەوانەی ساڵانی رابردوو. بەشداربووان و سەردانیكەرانی پێشانگاكە ژمارەیان كەم بوو، بەڕێوەبەری پێشانگاكەش دەڵێ "هۆیەكەی دۆخی ئابووری و ئەمنی و شەڕی داعش بوو".
عەبدوڵڵا عەبدولڕەحیم، بەڕێوەبەری پێشانگای نێودەوڵەتی هەولێر بە (رووداو)ی گوت "ساڵی رابردوو 75 كۆمپانیا بەشداربوون، بەڵام ئەمساڵ 50 كۆمپانیا بەشداربوون و تەنیا 11 كۆمپانیا ئۆتۆمبێلیان نمایش كرد، ئەوانی دیكە كەلوپەلی یەدەگیان هێنابوو".
رۆز رایس بە 400 هەزار دۆلارە
پێدەچێ قەیرانی ئابووری كاریگەری لەسەر گیرفانی هەموو خەڵك نەبووبێت، چونكە هەندێك لە سەردانیكەرانی پێشانگاكە بەدوای ئۆتۆمبێلی مۆدیل و نرخ بەرزدا دەگەڕان.
لای راستی پێشانگاكە ئۆتۆمبێلە گرانبەهاكانی وەك رەنج رۆڤەر و جاكواری لێ نمایش كرابوو. كازیوە كەمال، بەرپرسی فرۆشتن لە كۆمپانیای رەنج رۆڤەر دەڵێ خەڵك لە هەرێمی كوردستان "سەلیقەی لێخۆرێنی ئۆتۆمبێلیان نییە، نازانن خۆشی لە ئۆتۆمبێل وەربگرن".
كازیوە زۆر پەسنی ئۆتۆمبێلی كۆمپانیاكەیانی دەدا و دەیگوت "رەنج رۆڤەر ئۆتۆمبێلی خەڵكی تایبەتە، نرخەكەی تاوەكو 220 هەزار دۆلار دەڕوات، لە كوردستان سێ ئۆتۆمبێل بەو نرخە فرۆشراوە". هەروەها گوتی "جاكواریشمان هەیە كە نرخیان لە نێوان 100 - 150 هەزار دۆلارە و حەوت دانەمان لێ فرۆشتووە".
ئۆتۆمبێلی رۆز رایس كە زۆرتر بە دەست سەرمایەدار و سەرۆك و شای وڵاتانەوەیە، ماركەی بەریتانیایە و ئێستا لە ئەڵمانیا دروستدەكرێ، بەڵام ئەو ئۆتۆمبێلە ئێستا لە كوردستانیش بازاڕی پەیدا كردووە.
كازیوە كەمال باسی ئۆتۆمبێلی رۆز رایس دەكات و دەڵێت "خەڵكی ئێمە كە دەچنە دەرەوە و ئەو هەموو ئۆتۆمبێلە جوانانە دەبینن، دێنەوە و ئەوانیش ئۆتۆمبێلی جوان دەكڕن، بۆ نموونە ئێستا رۆز رایس بە 400 هەزار دۆلار (40 دەفتەر)ەو 15 ئۆتۆمبێلی لە هەرێمی كوردستان فرۆشراوە".
كازیوە نهێنییەكی ئەوانەی ئاشكرا كرد كە ئەم جۆرە ئۆتۆمبێلە دەكڕن و گوتی "بەرپرسانی حكومی ئەو جۆرە ئۆتۆمبێلانە لە كوردستان ناكڕن و لێ ناخوڕن، چونكە ئەوكات لە نێو قافڵەی ئۆتۆمبێلەكانیدا ئاشكرا دەبێت، ئێ خۆ 10 ئۆتۆمبێلی لەو جۆرەش ناكڕێت، بۆیە كاتێك دەچنە دەرەوە لەوێ ئەو ئۆتۆمبێلە لێدەخوڕن".
زەوقی سلێمانییەكان جیاوازە
زۆربەی ئەو ئۆتۆمبێلانەی لەو پێشانگایە نمایش كرابوون جگە لە ئۆتۆمبێلە گرانبەهاكان رەنگیان سپی بوو. كازیوە كەمال باسی زەوقی خەڵكی كوردستان دەكات لە هەڵبژاردنی ئۆتۆمبێلدا "خەڵكی سلێمانی حەزیان لە رەنگی جیاوازە بۆ ئۆتۆمبێل، بەڵام خەڵكی هەولێر و دهۆك زۆربەیان حەزیان لە رەنگی سپییە".
مارسیدیس لە كیمیاباران دەتپارێزێ
هێمن عەلی، بەرپرسی بەشی فرۆشیاری مارسیدس باسی پێشكەوتنی ئۆتۆمبێلی مارسیدس دەكات كە بە "شای ئۆتۆمبێلان" ناسراوە و 13 جۆری هەیە. هێمن گوتی "گرانترین مارسیدس S CLASS ە كە نرخەكەی 200 هەزار دۆلارە، ئەو ئۆتۆمبێلە بایی 72 كاژێر ئۆكسجینی تێدایە و لە حاڵەتی كیمیاباران بۆ نموونە وەك ئەوەی لە هەڵەبجە روویدا، دەتوانی 72 كاژێر لە نێو ئۆتۆمبێلەكەتدا بمێنیتەوە، بەبێ ئەوەی بخنكێی".لەبارەی ئەوانەی كڕیاری ئۆتۆمبێلی مارسیدسن، هێمن عەلی دەڵێت "ئەوانەی حەزیان لە فەخامەتە مارسیدس دەكڕن".
جگە لە مارسیدس BMW مودێلە هەرە بەرزەكانی خۆی لەو پێشانگەیە نمایش كردبوو. لاوەند دڵشاد، بەڕێوەبەری فرۆشتن لە كۆمپانیای BMW لە هەولێر دەڵێ "كەسە دەوڵەمەندەكان BMW دەكڕن و نرخیشی گونجاوە لە 38 هەزار دۆلار تاوەكو 180 هەزار دۆلارە".
سەرباز حوسێن كە یەكێك بوو لە سەردانیكەرانی پێشەنگاكە گوتی "رەنج رۆڤەر، BMW و پۆرشم هەیە و بڕیارم داوە كە تەمەنم بوو بە 45 ساڵ مارسیدسیش بكڕم، بۆیە رەنج رۆڤەرم كڕیوە چونكە زۆر سەلامەتە، BMW بۆ خێزان بەكاردێنم و پۆرشیش بۆ گەنجایەتی خۆم بەكاردێنم، بەڵام ئەگەر تەمەنم بوو بە 45 ساڵ مارسیدسێك دەكڕم، چونكە مارسیدس ئۆتۆمبێلی كەسایەتییەكانە".
تۆیۆتا گۆڕانكاری دەكات
بازاڕی ئۆتۆمبێل لە كوردستان بۆ ئۆتۆمبێلەكانی ژاپۆنی و كۆرییە، چۆنە نرخەكانیان گونجاون بەتایبەت ئۆتۆمبێلی تۆیۆتا.
محەممەد قەیس، لە بەشی فرۆشیاری TOYOTA ئاشكرای كرد كە ساڵانە شەش هەزار ئۆتۆمبێل لە كوردستان دەفرۆشن "تۆیۆتا بۆ هەموو كەسێكە و لە عێراق تەنیا تۆیۆتا یەكەمە".
محەممەد قەیس باسی ئایندەی بەرهەمەكانی كۆمپانیای تویۆتا دەكات و دەڵێت "ساڵی داهاتوو تەواوی دیزاینی پیك ئاب و فۆرچنەر دەگۆڕدرێ و بەشێوازێكی نوێ دێتە بازاڕ".
20 ملیار دۆلار دەچێتە دەرەوە، عەبدوڵڵا عەبدولڕەحیم (ئەبو بەنگین) دەڵێ "ساڵانە زیاتر لە 20 ملیار دۆلار بۆ كڕینی ئۆتۆمبێل دەچێتە دەرەوەی كوردستان، بەڵام ئەوە پێش هاتنی داعش بووە و ئێستا كەمتر بووە".
كۆری و ژاپۆنییەكانی كوردستان سووكن
كارمەندی یەكێك لە كۆمپانیاكانی ئۆتۆمبێل فێڵێكی بازرگانانی كوردستان ئاشكرا دەكات. ئەحمەد عەبدوڵڵا، فرۆشیاری ئۆتۆمبێلەكانی سكۆدا دەڵێ "ئۆتۆمبێلی ژاپۆنی و كۆری لە كوردستان قورساییان كەمە، چونكە لەسەر داوای بازرگانانی ئێرە دروست دەكرێن، بەڵام كۆمپانیاكانی ئەڵمانیا ئەوە قبووڵ ناكەن و كواڵیتی بەرهەمی خۆیان بۆ كڕیار ناهێننە خوارەوە، لەبەرئەوەشە كە ئۆتۆمبێلە كۆری و ژاپۆنییەكان لە سەرانسەری دنیادا یەك مواسەفات نین و هەمان ئەو ئۆتۆمبێلە كۆرییەی لە ئەوروپا هەیە، جیاوازە لەوەی كوردستان، بەڵام مارسیدس لەهەموو دنیادا هەر یەك كواڵیتییە". گوتیشی "ئەوان ئۆتۆمبێلی ژاپۆنی و كۆری بە فوول عادی دێنن، لێرە دەستكاری دەكەن و بەناوی فوول مواسەفات بە نرخێكی گران دەیفرۆشنەوە".
13/3/2015
میشێل ئۆباما، خانمی یەکەمی ئەمریکا رایگەیاند، کە ئەمساڵ لە کۆشکی سپی جەژنی نەورۆز دەکات. میشێل لە کۆشکی سپی بە زمانی فارسی دەڵێت "نەورۆزتان موبارەک". دوێنێ پێنجشەممە 12-3-2015، به سهرپهرشتیی میشێل ئۆباما، خانمی یهكهمی ئهمریكاو بهبۆنهی نهورۆزهوه، رێوڕهسمێك بهڕێوهچوو.
لە رێورەسمەكەدا میشێل ئۆباما گوتی:"زۆر خۆشحاڵ دەبم کە ئێوە لێرەبن و لە کۆشکی سپی ئاهەنگی نەورۆز بگێڕین". خانمی یەکەمی ئەمریکا راشیگەیاند کە نزیکەی سێ هەزار ساڵ دەبێت کۆمەڵگا جیاوازەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئاسیا ئاهەنگی نەورۆز دەگێڕن،"نەورۆز ساڵی نوێی ئەو گەلانەیە و ئاماژەیە بە بەهارێکی نوێ و ساڵی تازە".
دەربارەی جۆری خواردنەکانی کە لە نەورۆزدا ئامادەدەکرێن، میشیل رایگەیاند، کۆشکی سپی حەوت سین دادەنێت. کە حەوت جۆر خواردن لەسەر خوان دادەنرێن و هەموویان بە پیتی سین دەستپێدەکەن، ئەمەش نەریتێکی کۆنی گەلانی ئێرانییە.
13/3/2015
ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد لە سووریا بە راگەیێندراوێک ئەندامێتی خۆی لە لێڤەگەری سیاسی هەڵپەسارد. ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد لە سووریا ENKS، راگەیێندراوێکی بڵاوکردەوە و تێیدا ئەندامێتی خۆی لە لێڤەگەری سیاسی هەڵپەسارد، ئەوان دەڵێن بەهۆی پێداگری تەڤگەری جڤاكی دیموكراتی TEV-DEM بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنی شارەوانییەکانی کانتۆنی جزیرە، ئەندامێتی خۆیان لە لێڤەگەری سیاسی هەڵپەساردووە.
لە بەشێكی دیکەی راگەیێندراوەکەدا هاتووە:'' ئێمە لە پێناو پابەندبوونمان بە رێککەوتنەکەی دهۆک بۆ ئەنجامدانی کاری هاوبەش هەوڵی بێوچانماندا تاوەکو هەڵبژاردنەکانی کانتۆنی جزیرە دوابخرێت، کە بڕیاربوو لە 13/3/2015 ئەنجامبدرێت، چونکە ئەو هەڵبژاردنە کەشوهەوایەکی لەبار بۆ رێککەوتنەکە دەستبەر ناکات و هاوکات زیان بە هاوبەشی دەگەیێنێت''.
لە کۆتایی راگەیەندراوەکەی ENKS كە لە 12 پارتی كوردی پێكهاتووە و لە دەرەوەی ئیدارەی كانتۆنەكانی رۆژئاوای كوردستانە، ئەوەش هاتووە:'' ئێمە بۆ هەموو لایەکی رادەگەیێنین کە ئەندامێتیمان لە لێڤەگەری سیاسی هەڵدەپسێرین، دوای ئەوەی لە کۆبوونەوەی 5/3/2015 بڕیاری لەسەردرا''.
13/3/2015
ئەندامێکی ئەنجوومەنی باڵای هۆزەکانی ئەنبار، داوایکرد لەپێناو بەرەنگاربوونەوەی چەکدارانی داعش، حکومەتی عێراق پەلەبکات لە پڕچەککردنی هۆزەکانی پارێزگای ئەنبار. راشیگەیاند چەندین سەرکردەی داعش بەرەو سنووری ئوردن و سووریا هەڵاتوون.
فوئاد جابر حەلبووسی، ئەندامی ئەنجوومەنی باڵای هۆزەکانی ئەنبار، رایگەیاند "دوای سەرکەوتنی هێزە عێراقییەکان لە ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنەکان بۆ سەر ناوچەکانی پارێزگای ئەنبار، زیاتر لە 270 سەرکردەی داعش بەرەو سنووری ئوردن و سووریا هەڵاتوون".
حەلبووسی ئاماژەی بەوەدا، چەکدارانی داعش لە ناوچەکانی روممادی و بەغدادی و شارۆچکەی هیت دووچاری لێکترازان و دابەشبوون هاتوون.
ئەو ئەندامەی ئەنجوومەنی باڵای هۆزەکانی ئەنبار داوای لە حکومەتی عێراق کرد، پەلە بکات لە پڕچەککردنی هۆزەکانی ئەنبار، لە پێناو بەرەنگاربوونەوەی چەکدارانی داعش لە پارێزگاکەدا.
وەسام حەردان، سەرۆکی کۆنگرەی سەحوەی عێراقیش رۆژی چوارشەممە 11ی ئاداری 2015 رایگەیاندبوو" لە ئەنجامی ئۆپەراسیۆنی هێزە عێراقییەکان، بۆ سەر شارەدێی کەڕەمە، زیاتر لە 400 چەکداری داعش کوژراون، هەروەها بەدەیان ئۆتۆمبێلی سەربازی و چەندین بنکەیان تێکشکێندراوە".
12/3/2015
مێژووی داخستنی پارتە سیاسییەکان لە تورکیا لە ساڵی 1925، واتە دوای دوو ساڵ لە دامەزراندنی کۆماری تورکیا، بە داخستنی پارتی کۆماری پێشکەوتنخواز دەستپێدەکات و لە ساڵی 2009شدا بە داخستنی کۆنگرەی کۆمەڵگای دیموکراتی کۆتایی پێدێت.
لەماوەی 84 ساڵدا 58 پارتی سیاسی لە تورکیا داخراون، کە بەشی زۆریان بە فەرمانی دادگای سەربازی داخراون، دوایین دوو پارتیش هەریەکە لە پارتی دیموکراتی گەل و کۆنگرەی کۆمەڵگای دیموکراتی بوون کە دوو پارتی کوردی بوون.
دوێنێ سێشەممە 10ی ئاداری 2015 پێشنیازی ئاستەنگکردنی داخستنی پارتە سیاسییەکان بە 224 واژۆی پەرلەمانتارانی تورکیاوە رادەستی لیژنەی هەموارکردنەوەی دەستووری کرا، کە بەپێی ئەو زانیاریانەی لە لیژنەی هەموارکردنەوەی دەستووری تورکیاوە دەست میدیاکان کەوتوون، لە رۆژی هەینییەوە گفتوگۆکان لەبارەیەوە دەستپێدەکەن.
پرسی بەربەستدانان لەبەردەم داخستنی پارتە سیاسییەکان لەسەرەتا لەسەر زاری ئەحمەد داودئۆغڵو، سەرۆکوەزیرانی تورکیاوە هات کاتێک رۆژی 8ی ئاداری 2015 لە مێردینی باکووری کوردستان داوای لە پارتە سیاسییەکانی تورکیا کرد، هەموویان هەوڵ بدەن لەرێگەی هەموارکردنەوەی دەستووری تورکیاوە ئەگەری داخستنی هەر پارتێکی سیاسی کۆتایی پێبهێنن.
پارتەکانی ئۆپۆزیسیۆن بە روانگەیەکی جیاوازترەوە لە پرسی بەربەستدانان لەبەردەم داخستنی پارتە سیاسییەکان نزیک دەبنەوە، نەوزاد کۆرکماز، پەرلەمانتاری نەتەوەپەرستی تورک پێیوایە کە ئەم هەوڵە بۆ ئەوەیە کە شەرعیەت بە پارتی کرێکارانی کوردستان بدرێ لەنێوخۆی تورکیا و لەئێستاوە رێگری لە هەر هەوڵێک بکەن بۆ داخستنی PKK.
بەڵام هەریەکە لە پارتی گەلی کۆماری CHP و پارتی دیموکراتی گەلان HDP مەرجی پشتیوانیکردن لە هەموارکردنەوەی بڕگەی 69ی دەستووری تورکیا دەبەستنەوە بە بەربەستی سەدا 10 ی هەڵبژاردنەوە.
12/3/2015
کاندیدی سەرۆکایەتیی کۆمارییەکانی ئەمریکا، پشتگیری لە کوردستان دەکات و دەڵێت چەک بدەن بە کورد بۆ ئەوەی جەنگی ئیسلامی رادیکاڵ بکەن و کوردستانیان پێببەخشن.
سیناتۆر راند پاول، یەکێکە لەو سیناتۆرانەى ناوی لەنێو ئەو کەسانەدایە، کە لەلایەن کۆمارییەکانەوە بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەمریکا لە ساڵی 2016 کاندیددەکرێت، نێوبراو لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ تۆڕی هەواڵی برێیتبارتی ئەمریکی سەبارەت بە سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست قسەدەكات.
راند پاوڵ ئاماژە بەوە دەكات، چەکدارکردنی هێزەكانی کورد لە عێراق پێویستییەکە و دەبێت زۆر لەوە زیاتر هاوکاریی سەربازی بکرێن کە تا ئێستا کراون، بۆ ئەوەی بتوانن لە شەڕی دژ بە داعشدا سەرکەوتووبن. هەروەها باس لەوەش دەکات کە دەبێت پشتگیری دروستبوونی دەوڵەتێکی نوێ بەناوی کورستانەوە بکرێت.
پاوڵ لەو هەڤپەیڤینەدا رایگەیاندووە، یەکێک لە کێشەکان ئەوەیە کە کورد چەکی تەواویان لەبەردەستدا نییە، ئەوان لەکاتێکدا کە باشترین جەنگاوەرن، کەچی چەک لەرێگەی بەغداوە دەگاتە ئەوان، بۆیە پێشمەرگە ناتوانێت هەموو چەکێک بەدەستبهێنێت کە پێوسیتی پێیەتی.
ئەو کاندیدەی سەرۆکایەتیی ئەمریکا بە ئاشکرا باسی لەوەش کردووە، کە بەبۆچوونی ئەو هەرچەکێک لە ئەمریکاوە یان لە هەر وڵاتێکی ئەوروپییەوە رەوانەی پێشمەرگە بکرێت، پێویستە راستەوخۆ بگاتە هەولێر.
پاوڵ دەشڵێت:" من دەمەوێت هەنگاوێک لەوە پێشتریش بڕۆم و هێڵی نوێ بۆ کورستان بکێشم و پەیمانی دەوڵەتی خۆیان پێبدەم". پێشیوایە ئەگەر پەیمانی دەوڵەت بە کورد بدرێت، ئەوان زۆر بە سەختی شەڕدەکەن
12/3/2015
هاوپهیمانێتیی نێودهوڵهتی دژی رێكخراوی تیرۆریستیی دهوڵهتی ئیسلامی ناسراو به داعش رایگهیاند، توانیویهتی چهند رێگهیهك كه تیرۆریستانی داعش لهنێوان سوریاو عیراق لهناوچهی تهل حهمیس لهباكوری رۆژههڵاتی سوریا بهكاریان هێناوه، ببڕێت.
هاوپهیمانێتییهكه لهبهیاننامهیهكدا دهڵێت: "ههفتهی رابردوو هێزهكانی دژی رێكخراوی داعش به پاڵپشتی لێدانی ئاسمانی لهلایهن هاوپهیمانێتییهكهوه كۆنتڕۆڵی ناوچهیهكی بنچینییهیان لهنزیك تهل حهمیس كردووه".
بهگوێرهی بهیاننامهكه، چیتر داعش ناتوانێت مانۆڕ لهناوچهكهدا ئهنجامبدات و بههۆی ئهم پرۆسهیهوه ئهو رێگهی پهیوهندییهی كه رێكخراوهكه بهشێوهیهكی كلاسیكی بۆ ناردنی چهك و چهكدار بۆ تهلهعفهرو موسڵ له عیراق بهكاری هێناوه، ببڕێت.
ههر لهم چوارچێوهیهدا هاوپهیمانێتییهكه رونیشیكردووهتهوه، ئهو هێزانهی روبهڕوی رێكخراوی تیرۆریستی داعش دهبنهوه، كۆنتڕۆلًَی چهند بهشێكی گرنگیان لهڕێگهی 47 كردووه كه خۆرههڵاتی سوریا به تهلهعفهرو موسڵ دهبهستێتهوه.
له 27ی مانگی رابردوو هێزهكانی پێشمهرگه توانییان كۆنتڕۆڵی شارۆچكهی تهل حهمیس بكهن كه مۆڵگهیهكی رێكخراوی تیرۆریستی داعش بوو.
11/3/2015
رۆژی ١١ی ئادار، وەزارەتی بەرگریی فەڕەنسا رایگەیاند، حکومەتی فەڕەنسا دەیان هەزار سەربازی وڵاتەکەی ناردووەتە سەر شەقامەکانی ئەو وڵاتە بۆ پارێزگاریکردن لە سەدان ئایین، گەشتیارو لایەنەکانی دیکە لە هێرشە خۆکوژییەکان و پاراستنیان لەدەست ئەو هێرشانە و دەڵێن تا ئەو کاتەی پێویست بکات ئەم رێوشوێنە ئەمنیە بەردەوام دەبێت.
جێن یەڤیس لی درەین، وەزیری بەرگریی فەڕەنسا رایگەیاند، حکومەتی وڵاتەکەی کۆمەڵێک رێگای تایبەتی بۆ رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و پاراستنی فەڕەنسا لەدەست هێرشەکان گرتووەتەبەر. یەک لەو رێگایانە بڵاوکردنەوەی دەیان هەزار هێزی ئاسایش، پۆلیس و هێزە سەربازییەکانی ئەو وڵاتەیە لەپێناو پاراستنی ئەو خەڵکانەی کە بۆ گەشتکردن دێنە فەڕەنساو ئەو کەسانەی ئایینی جیاوازیان هەیە.
یەڤیس هەروەها راشیگەیاند ئەم شێوازە کارکردنە بەردەوام دەبێت تا ئەو کاتەی کەمترین هەڕەشە بۆسەر وڵاتەکەیان هەبێت.
دەیان هەزار سەربازی فەڕەنسی لەنێو ئەو هێزانەی ئاسایش و پۆلیسدان، کە لە دوای هێرشەکانی سەر شارلی ئێبدۆ و سوپەرمارکێتی جوولەکەکان بە پاریسدا بڵاوکراونەتەوە.
12/3/2015