بههۆی ڕووداوهكهی میناوه، حهج دهبێته یهكێك لهو كارتانهی كهئهگهری ئاڵۆزتركردنی دۆخی ههرێمایهتی هێناوهته كایهوه.
تادێ ئێران زمانی ههڕهشهكانی توندتر دهكات، لهبهرانبهریشدا چهند دهنگێك لهسعودیه بهرزبوونهتهوهو، داوای وێرانكردنی تاران دهكهن. پێشتریش سهرۆكی دهزگای مۆزهخانهكانی شۆڕشی ئیسلامی ئێران، ئهوهی ئاشكراكرد كه وڵاتهكهی لهناوچهی “ئهسفههان”دا 2000 موشهكی بهرهو سعودیه داناوهو، چاوهڕوانی فهرمانی ڕابهری شۆڕشه بۆ وێران كردنی سعودیه.
پرسیارهكه ئهوهیه: ئایا ئهگهری ههڵایسانی جهنگێكی ههرێمایهتی فراوان ههیه؟
“حهسهن ڕۆحانی” سهرۆككۆماری ئێران، بهڕوونی باسی لهوه كرد كهئهگهر كێشهكه بهردهوام بێت، ئهگهری پهنابردن بۆ هێز دێتهكایهوه. وهك كاردانهوهیهك بهرانبهر ئهو ڕووداوهی كهله مهراسیمی حهجی ئهمساڵدا لهمینا، نزیكهی 464 حاجی ئێرانی، كهژمارهیهك دیپلۆماتی تێدابوو بوونه قوربانی.
سهرۆكی ئێران لهمهراسیمی پێشوازی كردن له تهرمی 104 كهس لهقوربانییهكاندا، ڕۆژی 4/10/2015 گوتی: ” ئێمه بهوپهڕی ئهدهب و دیپلۆماتییهوه مامهڵهمان لهگهڵ كێشهكه كردووه، بهڵام ئهگهر ناچاربین و كێشهكه بهردهوام بێت، پهنادهبهینه بهر هێزی سهربازی”.
هاوكات میدیاكانی ئێران لهزاری”محهمهد عهلی جهعفهری” فهرماندهی گشتی سوپای پاسدارانهوه، ئامادهباشی ئێرانیان بۆ وهڵامێكی دهست بهجێی كارهساتهكهی مینا دووپات كردهوه. ئهو فهرمانده باڵایه گوتی: “سوپای پاسداران ههموو توانای خۆی كۆكردۆتهوه بۆ وهڵامێكی دهستبهجێ و كاریگهر، بهرانبهر كارهساتهكهی مینا، تاكو هۆزی ئال سعود ناچار بكهین بچنه ژێر بهرپرسیارێتی كارهساتهكهوهو، مافی حاجییهكانی ئێران وهبگرینهوه”.
ههڵوێستهكه لهسعودیه
لهلای خۆیهوه شانشینی سعودیه، ئێرانی تۆمهتباركرد بهوهی پرۆسهی حهج بهسیاسی دهكات.”عادل ئهلجوبێر” وهزیری دهرهوهی ئهو وڵاته داوای كرد، ئێران دهست ههڵبگرێت لهبهسیاسی كردنی مهراسیمی حهج. ههروهها داوای كرد دهنگی ئهقڵ زاڵ بكرێت و، چاوهڕوانی ئهنجامی لێكۆڵینهوهكان لهڕووداوهكه بكرێت. هاوكات چهندین دهنگ بهرزبوونهوه كهداوای وێران كردنی تاران دهكهن.
“عهبدولعهزیز بن فهوزان” یهكێك له بانگخوازه ههره گهورهكانی سعودیه، دهڵێت: ” شازاده محهمهد بن نایف ئهوهی دووپات كردۆتهوهكه ئهگهر ئێران ههر بوێرییهك بهرانبهر سعودیه ئهنجام بدات، ئهوكاته خهڵكی مهگهر ههر بڵێن: لهبیرمانه شارێك ههبوو ناوی تاران بوو”!.
مینا.. بهنزین بۆ سهر ئاگر
بهگوتهی چاودێران، ڕووداوهكهی مینا، بهنزینێك بوو ڕژا بهسهر ئاگری پهیوهندییهكانی نێوان ئێران و سعودیهدا. چونكه ئهو دوو وڵاته لهئێستادا بهتهواوی شهكهت بوون بهدهستی ئهوهی ههركامیان لهههوڵی ئهوهدان كه جڵهوی ڕۆڵی ههرێمایهتی بگرن. بههۆی ههڵوێستی پێچهوانهشیانهوه لهبهرانبهر ڕووداوهكانی “بههاری عهرهبی”دا، ناكۆكییهكانیان زیاتر بوو.
لهڕاستیدا ناكرێت ناكۆكیی و زمانی زبری نێوان ههردوو وڵات، تهنها بگهڕێنرێتهوه بۆ ڕووداوهكهی مینا، چونكه ڕووداوی لهو شێوهیه لهو جۆره مهراسیمانهدا چاوهڕوان كراوه. بهتایبهت چونكه سهدان ههزار كهس تیایدا بهشدارن. هیچ كهسیش ناتوانێت نكولی لهو ڕاستییه بكات كه سعودیه لهم ساڵانهی دواییدا ههوڵی زۆریداوه بۆ بههێزكردن و تۆكمهكردنی ژێرخانهكانی ئهو ناوچهیهی مهراسیمهكهی تێدا بهڕێوه دهچێت. بۆ ئهو مهبهسته دهیان ملیار دۆلاری خهرج كردووه.
ئهی هۆكاری ڕاستهقینهی گرژییهكان چییه؟
بهگوێرهی لێكدانهوهیهكی لۆژیكی، نابێ ئهم زمانه گرژه، جیابكرێتهوه لهو دۆخه شپرزهی ناوچهكه پیایدا گوزهر دهكات. لهیهمهن هاوپهیمانی عهرهبی بهسهرۆكایهتی سعودیه لهدژی شیعهكان شهڕێكی بێ ئامانی دهست پێكردووه. لهسوریاش، بههۆی هاتنه پێشهوهی ڕووسیاوه، لاپهڕهیهكی تازهكراوهتهوه كه تیایدا زلهێزهكان هاتوونهته كایهكهوه. ئهوهش مانای وایه ڕۆڵی هێزه ههرێمایهتییهكان لهئێستاوه پاشهكشه دهكات.
لهعێراقیشدا، تاكو ئێستا هیچ ئاسۆیهك دیارنیه بۆ ئهوهی ئومێد پهیدا ببێت بهوهی ئۆقرهیی دروست دهبێت. ئهگهری سهركهوتن بهسهر داعشیشدا هێشتا باڵای نهكردووه.
لهم میانهیهدا ئهو دهنگانه بهرزبوونهتهوه كهداوا دهكهن لهشهڕی دژ بهداعشدا ڕۆڵ بهعهرهبی سوننه بدرێت. چونكه سعودیهو هاوپهیمانهكانی بهردهوامن له ئاراستهكردنی ڕهخنهكانیان له بهرانبهر”حهشدی میللی”دا. ئهو گرووپهش پێكهاتووه لهو هێزانهی كه لهلایهن ئێرانهوه پاڵپشتی دهكرێن.
زیاده هێزی ئێران
لهبهرانبهردا ئێران ههست دهكات زیاده هێزی ههیه.بهتایبهتی لهدوای ئهوهی ڕێككهوتنی ئهتۆمی واژۆكرد. لهئێستادا ئهوهی ئهو ههستهی ئێران بههێزتردهكات، ئهوهیه كه سهرهتای كرانهوهی ڕۆژئاوا بهسهر ئهو وڵاتهدا دهستی پێكردووهو، گهوره كۆمپانیاكانی جیهان لهپێشبڕكێدان بۆ وهبهرهێنان لهژێرخانه زیندهییهكانی ئهو وڵاتهدا.
ڕاگهیاندنی جهنگ
ههندێك لهپسپۆڕان و چاودێران پێیان وایه لێدوانهكانی “ئایهتوڵا خامنهیی” لهبارهی پهیوهندییهكانی وڵاتهكهی لهگهڵ سعودیهدا”ڕاگهیاندنی جهنگ” بوون.
“عهلی خامنهیی” لهبهردهم پۆلێك لهئهفسهره باڵاكانی وڵاتهكهیدا گوتی: ” دهبێ سعودییهكان بزانن كهئێران لهناوچهكهدا دهستی باڵای ههیه. ئهگهر بڕیاری جوڵه بدات، ههڵوێستی ئهوان باش نابێت”.
بازنهی لێدوان تێناپهڕێنێت
بهگوتهی چاودێرانی ڕهوشهكه، ئهو ههڵوێست گرژانه ناگهنه ڕادهی جهنگی گهرم لهناوچهكهدا. چونكه تاكو ئێستا لهههردوولاوه دهنگی بڵندیش ههن كهداوای هێوربوونهوهو، دووركهوتنهوه لهههڕهشه و گوڕهشه دهكهن.
بۆیه پێیان وایه ئهو لێدوانه گرژانه، زیاتر دهربڕ له دۆخی شڵهژاوی ناوچهكه دهكهن، نهك ئاتاجێكی ڕاستهقینه تێكگیرانی بهرژهوهندییهكانی ههردوو وڵات بهجهنگ.
ڕاسته پهیوهندییهكانیان بهرهو بنی بنهوه داڕووخاوه، بهڵام ئهوه مانای دهستپێكردنی جهنگی ڕاستهقینه نیه. بۆیه ههردوو لایان بهگوێرهی هاوكێشهكانی پێشوو بۆ جڵهوكردنی تواناكانی یهكتر كاردهكهن. لهڕێی دروستكردنی هاوپهیمانی نوێ و، بهڕێوهبردنی شهڕی بریكاری لهناوچهكهدا. چونكه ههرجۆره جهنگێكی گهرم لهئیستای ناوچهكهدا، كۆنترۆڵی لهدهستی ئهواندا نابێت.
سود وهرگیراوه:
-ئاڕ.تی. ڕووسی.
-سی.ئێن.ئێن. ئهمریكی.
5/10/205
بەپێی هەواڵی ماڵپەڕە فەرمییەكانی كۆماری ئیسلامی، ئێران فەرماندە و رێكخەری كاروباری سەربازیی خۆی لە سووریا لەسەر كار لابردووە.
ماڵپەڕی سەحامنیوز لەم بارەوە بڵاوی كردووەتەوە، بەهۆی سەرنەكەوتن و شكستی بەردەوامی یەكەكانی سوپای پاسداران لە سووریا و لەسەر داوا و گوشاری “حوسێن تائێب” سەرۆكی ئیتلاعاتی سوپای پاسداران، “حوسێن هەمەدانی” فەرماندەی سوپای پاسدارانی ئێران لە سووریا لە كارەكەی دوور خراوەتەوە.
ئەو ماڵپەڕە ئاماژەی بەوەش داوە حوسێن هەمەدانی یەكێك لە فەرماندە سەرەكییەكانی سوپای پاسداران بوووە لە شەڕی ناو شارەكانی سووریە و پێشتر یەكێك لە فەرماندەكانی لەشكری 27ی “محەمەد رەسووڵ ئەڵڵا” بووە و كراوەتە بەرپرس و رێكخەری هێزەكانی سوپای لە سووریا.
ئەو فەرماندە سەربازییەی ئێران پێشتر لە رێكخراوی ئیتلاعاتی سوپا وەك بەرپرسی سەرەكیی “پەیجۆری دەرەكی” كاری كردووە.
پاش دامەزرانی تیمی لێكۆڵینەوەی هاوسەری “سەعید” ئیمای یەكێك لە تۆمەتباران بە گەندەڵی و تیرۆۆی ناوخۆی، لە ئیتلاعاتی سوپا، ناوبراو لەگەڵ حوسین تائێب بووە بە كێشەی و كارەكەی بەجێهێشتووە.
دواتر لەلایەن “قسام سولێمانی” فەرماندەی فەیلەقی قودسی سوپای پاسدارانەوە وەك فەرماندە و رێكخەری تیپی زەیتوون و فاتمیوونی سوپا لە سووریا (كە دوو هێزێكی پاكستانی و ئەفغانین) هەروەها وەك سەرپەرستی گرووپە جیهادییە ئێرانی و عێراقییەكانیش دەستنیشان كرا.
سەرچاوەكە ئەوەشی خستووەتەڕوو پاش شكستی پەیتا پەیتای سوپا لە سووریا و كەمتەرخەمیی حوسێن هەمەدانی لە كارەكانی، لە پۆستەكەی لابراوە و بۆ تاران گەڕاوەتەوە.
ئێستە حوسێن هەمەدانی لە ناوەندی گشتیی هێزە چەكدارەكانی ئێران وەك بەرپرسی لوجستیك و ئامادەكردنی كەلوپەلی سەربازی بۆ سوپای پاسداران لە سووریا دەستی بەكار كردووە.
ئەوەش خراوەتە روو كە زەخت و گوشاری چەند فەرماندەیەكی سوپای پاسداران وەك “حوسێن تائێب، محەمەد باقری و محەمەد حوسێن ئەفشوری” و داوا لە قاسم سولەیمانی لە وەلانانی هەمەدانیدا كاریگەریی زۆری هەبووە.
هەتا ئێستە هیچ سەرچاوەیەكی ئێرانی بڵاوی نەكردووەتەوە كە ئاخۆ ئێران و قاسم سولەیمانی كێیان بۆ لە جێگەی حوسێ، هەمەدانی دەستنیشان كردووە.
4/10/2015
(رەجەب تەییب ئەردۆغان) سەركۆماری توركیا بەرلە سەفەركردنی بۆ فەڕەنسا لەناو فڕۆكەخانەی ئەتاتورك كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانی ئەنجام دا و وەڵامی رۆژنامەنووسانی دایەوە.
لەبارەی ئەوەی ئایا هەڵوێستتان چییە لەسەر ئەو هێرشانەی رووسیا بۆ داعش دەیكات لە سووریا؟ ئەو گوتی: “رووسیا زۆر هەڵە دەكات كە خۆی خستووەتە ناو ئەو گەمەیەوە.
ئێمە وەكوو توركیا دژی ئەو هێرشانەی رووسیاین، چونكە هەر لە سەرەتاوە ئەوان هێرشیان نەكردە سەر داعش و لە ئۆپۆزسیۆنی سووریایان دا، بۆیە پێویستە چاو بەو بڕیارەی خۆیاندا بخشێننەوە و لە خەمی هاووڵاتیانی سووریادا بن”.
هەروەها لە وەڵامی ئەو پرسیارەی ئایا چی هەڵوێستێكتان دەبێت كە رووسیا بڕیاری داوە یەكینەكانی پارستنی گەل یەپەگە پڕ چەك بكات؟ ئەو گوتی: “من ئەو بڕیارەی رووسیا بە هەڵە دەزانم كە یەپەگە پڕ چەك بكات، چونكە بەلای ئێمەوە یەپەگە و پەكەكە یەك شتن و وەكوو یەك تیرۆرستن، بۆیە ئەگەر ئەوان پڕ چەك بكات، واتە تیرۆر پڕ چەك دەكات. كاتێك دەشڵێن كوردەكان بەرامبەر داعش شەڕ دەكەن ئەمە لێدوانێكی زۆر هەڵەیە، چونكە ئەوە ئێمەین بەرامبەر بە داعش دەجەنگین.”
ئەردۆغان لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا ئاماژەی دا كە رووسیا چەند پەنابەری سووری لێییە تا وا خۆیان خستووەتە ناو ئەو گەمەیەوە؟ ئەی ئێران چەند پەنابەری سووری لێیە؟ بێگومان هیچی لێ نییە و ئێمە وەكوو توركیا 2 ملیۆن پەنابەرمان گرتوەتە ئەستۆی خۆمان و تاوەكوو ئێستەیش 7 ملیار و نیومان لەوان خەرج كردوە.
ئەو گوتیشی: “هەموو ئەورووپا 200 هەزار پەنابەری بۆ رۆیشتووە كەچی سەیركەن چۆن شڵەژاون و بە چ شێوەیەك مامەڵەیان لەگەڵدا دەكەن. كەچی هەر ئەوانیشن رێگە بۆ ئێمە نیشان دەدەن و دەڵێن بەم شێوەیە مامەڵە لەگەڵ پەنابەردا بكەن. دەمەوێت بڵێم ئێمەش سەبرمان تا ئاستێكە و ئیتر ناتوانین لەوە زیاتر سەبر بگرین و لەمەودوا ئەوەی پێویست بێت دەیكەن”.
4/10/2015
فەرماندەی گشتیی پاسەوانی شۆڕشی ئیسلامیی ئێران (پاسداران) ئاشكرای كرد، پاسداران خۆی بۆ وەشاندنی گورزێكی توند و خێرا لە دژی سعوودییە ئامادە دەكات.
جەنەراڵا “محەمەد عەلی جەعفەری”، فەرماندەی گشتیی سوپای پاسدارانی ئێران، لە لێدوانێكیدا دوای كۆبوونەوەیەكی سەربازی، ئامادەییی پاسدارانی بۆ گورز وەشاندنێكی توند و خێرا لە دژی سعوودییە ڕاگەیاند. ئەوەشی ئاشكرا كرد كە پاسداران چاوەڕوانی فەرمانە، تا هەموو تواناكانی خۆی بۆ وەڵامدانەوەیەكی خێرا و توند ئاراستەی سعوودییە بكات، لە چوارچێوەی بەدیهێنانی داواكانی فەرماندەی شۆڕشی ئیسلامی، بۆ ئەوەی پاڵ بە سعوودییەوە بنرێت، بەرپرسیاریەتی ڕووداوەكەی مینا بخاتە سەر شانی خۆی و مافی حاجییە قوربانییەكانی لێ بسێنرێتەوە. گوتیشی: “پاسداران ئامادەیە لە هەر كات و لە هەر شوێنێكدا، بەرگری لە سەربەرزیی موسوڵمانان و بە تایبەتی گەلی ئێران بكات، بەرانبەر بە فەرمانڕەوایانی سعوودییە و تۆڵەی ئەو تاوانەیان لێ بكاتەوە”.
4/10/2015
هەفتەنامەی “نوول ئەبزرواتووی” فەرەنسی لە ڕاپۆرتێکدا باسی لە هەڵایسانی شەڕی جیهانیی سێیەم کردووە و ئاشکراشی کردووە ئەو شەڕە لە ڕێگەی قەیرانی سووریا و چوونی هێزەکانی ڕووسیا بۆ سووریا و کێشەی ئێران و سعوودیاوە دروست دەبێت.
لە ڕاپۆرتەکەدا باس لەوە کراوە ئەو کارەساتە سەرەداو و ریشەکەی لە مۆسکۆ و کەنداوە و ئەگەر پێش بەو قەیرانانە نەگیرێ، ئەوە بە دڵنیاییەوە شەڕ هەڵدەگیرسێت.
دروستبوونی کیشە لە نێوان ئێران و سعوودیە، دەستبەسەرداگرتن بەسەر کەشتییەکانی ئێرانی، قەیرانی سووریا و بڕیاری پەرلەمانی ڕووسیا و رێگەدان بە پۆتین بۆ ناردنی هێزی سەربازیی بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازیی لە سووریا لەو هۆکارانەن کە دەتوانێ بڵێسەی شەڕ هەڵبگیرسێنێت.
لە ڕاپۆرتەکەی نوول ئەبزرواتووی فەرەنسیدا هاتووە، لە حاڵێکدا کە ڕۆژئاوا سەرقاڵی ئۆپەراسیۆن لە سووریایە، لەلایەکی ترەوە ڕووسیا سەرقاڵی بوردومانکردنی دژبەران بەشار ئەسەد واتە ئەرتشی ئازادە کە هاوپەیمانی ئەمەریکا دێنە ئەژمار.
لە درێژەی راپۆرتەکەدا ئاماژە بەوە کراوە، ئەمەریکا و هاوپەیمانەکان زۆر بە چڕی سەرقاڵی بوردومانکردنی چەکدارانی داعشن و ڕووسیاش بە بیانووی شەڕ لەگەڵ داعش پشتیوانی لە بەشار ئەسەد دەکات و هێزەکانی نزیک لە ئەمەریکا بوردومان دەکات.
لە راپۆرتەکەدا هاتووە، ئەو دۆخەی ئێستا وەبیر بارودۆخی ساڵی 1924مان دەخاتەوە کە شەڕی یەکەمی جیهانی لێکەوتەوە و هەر بۆیە مەترسیی شەڕ لە ئارادایە.
4/10/2015
سەرۆک وەزیرانی تورکیا و سەرۆکی پارتی داد و گەشەپێدان (ئاکپارتی) رایگەیاند، کە چاوەڕوان دەکرێت دەنگی حیزبەکەی لە ناوچە کوردییەکان زیاد بکات، رەخنەی لە رووسیاش گرت بۆ ئەو هێرشانەی لە سووریا ئەنجامی دەدات.
سەرۆکوەزیرانی تورکیا ئەحمەد داودئۆغڵو لەمیانی چاوپێککەوتنی لەگەڵ کەناڵ 7ی تورکیا باسی لە زۆر پرسی وڵاتەکەی و ناوچەکە کرد. لە وەڵامی پرسیاری رۆژنامەنووسەکەدا لەبارەی دەنگی پارتی داد و گەشەپێدان لەنێو کوردەکاندا بۆ هەڵبژاردنی ئەمجارە کە ئایا زیاد دەکات یان نا ؟ داودئۆغڵو گوتی: “ئێمە نەمانگوت ‘هەموو هۆکاری ئەمانە دەزانین و حەقی بۆ دەکەینەوە’ بەڵکو لەهەموو کەسێکمان پرسی، توێژینەوەمان کرد. هەنگاومان نا، ئۆپەراسیۆنی دیموکراسی و خۆشگوزەرانیمان دەست پێکرد. من کاتێک تەماشای دەنگدەر دەکەم، جیاوازی ناکام لەنێوان تورک و کوردا. ناچین بەو جۆرە سەیر بکەین بڵێین چەندە دەنگمان لای کوردەکان بەدەست هێناوە، لەوانی تر چەندمان بەدەست هێناوە. بۆیە ئەگەر وەک دەنگی ناوچەی رۆژهەڵات و باشووری رۆژهەڵات دەیپرسیت، ئینشەڵا زۆر باشتر دەبین. بەیاننامەی هەڵبژاردن و پڕۆگرامی پارتەکەمان بۆ ئەم هەڵبژاردنە، هەموو لایەنێکی تێدایە و بەبێ جیاوازی کار دەکەین، کورد و تورک، هەندێکیان رۆژهەڵاتین هەندێکیان لە رۆژئاوا. هەموویان پێکەوە کار دەکەن.”
سەرۆک وەزیرانی هەڵبژاردنی تورکیا گوتیشی “رووسیا كە تاكە لایەن بوو كە خۆی بێدەنگ كرد لە ئاست تەواوی ناحەقییەكانی ئەسەد دژ بە گەلی سووریا لە ئێستادا بۆردومانی هاووڵاتییانی مەدەنی دەكات لە شاری حەما”.
ئەحمەد داودئۆغڵو تیشكی خستە سەر ئەوەی كە سەبارەت بە بارودۆخی سووریا لە نیویۆرك لەگەڵ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا كۆبووەتەوە و لەگەل سێرگێی لاڤرۆڤ وەزیری دەرەوەی رووسیاش پەیوەندی تەلەفۆنی ئەنجامداوە و لەوبارەیەوە گوتی: “لەگەڵ هەموو لایەنێك كۆ دەبینەوە، هەر ئۆپەراسیۆنێك لە دژی هاووڵاتییانی مەدەنی لە سووریا دەبێتە هۆی بەهێزكردنی داعش، لێرەدا كۆمەڵگای نێودەوڵەتی بەرپرسیارە”.
سەرۆكوەزیرانی توركیا گوتی: “باشە رووسیا یاخود ئێران چ پەیوەندییەكی نێوخۆییان لەگەڵ سووریا هەیە؟ نزیكترین وڵات لە سووریا ئێمەین، ئێمە لە نزیكەوە چاودێری سیاسەتی ئەو وڵاتەمان دەكرد، بەقەدەر پارێزگاریكردن لە وڵاتەكەمان بەشداریمان لە جەنگی سووریادا كرد ئێمە هیچ بەرژەوەندییەكمان لە سووریا نییە، چەندین جار ئەمەمان دووبارە كردۆتەوە، ئەوەی لای ئێمە گرنگە یارمەتی دانی مرۆییە، بەرەنگار بوونەوەی تیرۆر و رێگری كردن لە ئەنجامدانی تاوانی جەنگ، ئەگەر ئەسەدیش جەنگ هەڵبژێرێت ئەوا دەبێت سزا بدرێت، ئەوە ئێمە بووین كە رووبەڕووی توندوتیژییەكانی ئەسەد و داعش وەستاینەوە، یەكەم لایەن كە هێرشی كردە سەر داعش لە ٢٠١٣ دا ئێمە بووین”.
3/10/2015
سهرۆكی دامهزراوهی مۆزهخانهكانی شۆڕشی ئیسلامی ئێران، دهڵێت: ” ئێران دوو ههزار مووشهكی ئامادهیه بۆ بۆردوومان كردنی سعودیه، لهههر چركهیهكدا ڕابهری باڵا فهرمان بدات، جێبهجێی دهكهین”.
“عهمید مورتهزا قوربانی” كهبه كهسێكی نزیك له”قاسم سلێمانی”دادهنرێت، گوتیشی: ” ئێرانییهكان ئهمڕۆ لهو ههڕهشانه ناترسن كهدوژمنان ئاراستهی دهكهن، چونكه ئێمه لهجهنگی عێراقدا 8 ساڵ خۆمان گرت، لهكاتێكدا تواناشمان كهم بوو، بهڵام ئێستا 2000 مووشهكمان ئامادهكردووه بۆ بۆردوومان كردنی سعودیه، ئهگهر ڕابهر فهرمان بدات”.
گوتیشی: ” هێڵهكانی بهرگری لهشۆڕشی ئیسلامی، ئهمڕۆ لهیهمهن و عێراق و لوبنان و سوریادان، ئێمه لهوپهڕی ئامادهباشیداین بۆ جێبهجێكردنی فهرمانهكانی ڕابهر، لهههر شوێنێك فهرمانی جوڵهمان پێ بدات، دهجوڵێین”.
چاودێران تێبینییان كردووه، لهدوای ڕووداوهكهی مینا كه 464 حاجی ئێرانی تیایدا بوونه قوربانی، لهههموو لایهن و باڵهكانی دهستهڵاتی ئێرانهوه ههڕهشه لهسعودیه دهكرێت.
3/10/2015
وەزارەتی بەرگری رووسیا رایدەگەیەنێت، کە فڕۆکە سەربازییەکانیان شەش ئامانجیان لە سوریا پێکاوە.
بەپێی هەواڵێکی ئاژانسی ئەنادۆڵ، وەزارەتی بەرگری رووسیا روونکردنەوەیەکی لەسەر هێرشی فڕۆکە جەنگییەکانیان لە سوریا بڵاوکردووەتەوە.
بەپێی روونکردنەوەکە، رۆژی هەینی 2ـی تشرینی یەکەمی 2015، فڕۆکە جەنگییەکانی رووسیا 14 هێرشیان لە سوریا ئەنجامداوە و شەشیان ئامانجی خۆیان پێکاوە.
وەزارەتی بەرگریی رووسیا ئاشکرای نەکردووە، کە هێرشەکانیان بۆ سەر بارەگاکانی کام گرووپ و رێکخراو بووە، تەنیا ئاماژەی بەوەکردووە، کە هێرشەکان لە هەردوو شاری حەلەب و ئیدلیب ئەنجامدراون.
حکوومەتی رووسیا پێشتر رایگەیاندبوو، کە بە هێرشی ئاسمانی دژایەتیی رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) دەکات، بەڵام وڵاتانی رۆژئاوا و هێزەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سوریا رایانگەیاندووە، کە هێرشی فڕۆکە جەنگییەکانی رووسیا لە دژی گرووپەکانی ئۆپۆزیسیۆنە نەوەک داعش.
لە سەرەتای دروستبوونی شەڕ و ململانێ لەنێوان ئۆپۆزیسیۆن و رژێمی سوریا لە ئاداری 2011ـەوە، رووسیا هاوشانی ئێران و چین، زۆر بە توندی بەرگریی لە رژێمی سوریا دەکات.
3/10/2015
لهگهڵ بهردهوامی شهڕی سوریادا، لهئێستادا بههۆی گهیشتنی سوپای ڕووسیا بهسوریا، جهنگهكه گهیشتۆته دوو ڕییان چارهنوسساز.
لهتازهترین ههڵسهنگاندنی ڕهوشهكهدا، سنوری هێزهكان بهگوێرهی ئهم نهخشهیه قاڵبی گرتووه:
ناوچه سورهكان، ناوچهكانی ژێردهستی ڕژێمی سوریایه.
ناوچه سوره تۆخهكان، لهژێر دهستی بهرهی نوسرهدان، كهبه لقی سوریای قاعیده دادهنرێت.
ناوچه زهردهكان، لهژێر دهستی شۆڕشگێڕهكانی سوریادان.
ناوچه زهردو ڕهشهكان، ناوچهی تێكهڵاون.
ناوچه سهوزهكان، لهژێر دهستی هێزه كوردییهكاندان.
3/10/2015
بەرپرسێکی باڵای بزووتنەوەی گۆڕان هەڕەشە لە گۆڕانخوازانی فەیسبووک دەکات و داوایان لێدەکات پۆستەکانیان لە دژی هەڵسوڕاوانی بزووتنەوەکەی ”بسڕنەوە“.
بەرپرسی میدیای گۆڕان لەرێنماییەکدا، کە ئاراستەی گشت ”ھاوکارانی میدیایی“ بزووتنەوەکەی کردووە و وێنەیەکی گەیشتووەتە ئاژانسی ھەواڵی (باسنیوز)، ئاماژە بەوەدەدات، ھەر کەسێکی گۆڕانخواز لەتۆڕە کۆمەڵایەتییەکان ناوی ھەڵسوڕاوانی بزووتنەوەکەی بزڕێنێت، ”ئەوا لە میدیای گۆڕان دوور دەخرێتەوە“.
لەو رێنماییەدا، کە ئیمزای عەبدولڕەزاق شەریف، بەرپرسی میدیای گۆڕانی لەسەرە و رۆژی 25ـی ئەیلول دەرچووە، ھاتووە، “بەپشت بەستن بەراسپاردەو بڕیاری جڤاتی نیشتمانی بزووتنەوەی گۆڕان، ”ئەم رێنماییە“ دەرکراوە و هاوکات داواش لەو گۆڕانخوازانە دەکات، کە ”پێشترو کاری لەوجۆرەیان کردووە“، پۆستەکانیان بسڕنەوە.
3/10/2015
لەناو شاری سەردەشتی ڕۆژهەڵاتی کوردستان چەکدارێکی سەر بە سوپای پاسداران بەبێ هیچ هۆکارێک گەنجێکی کوردی داوەتە بەر فیشەک و کوشتوویەتی.
بەپێی ئەو زانیارییانەی بە ئاژانسی(باسنیوز) گەیشتوون، شەوی پێنجشەممە رێکەوتی 1 – 10 -2015 گەنجێک بە ناوی “عومەر ئەحمەزادە ” کوڕی محەممەد فەقێ عەلی خەڵکی ناوچەی “ئالان”ی سەردەشت بە دەستی ئەندامێکی سوپای پاسداران دەکوژرێت.
دەگوترێت هەر لە ئەنجامی ئەو تەقەکردنەدا دوو هاووڵاتی دیکەش کە ناوی یەکێکیان ” یوسف” ڕاگەیەندراوە بە سەختی بریندار بوون.
باس لەوەش کراوە خەڵکی شاری سەردەشت پاش ئەو ڕووداوە تەقەکەرەکەیان بە ناوی ” تاجەدینی” گرتووە و بە توندی داوایانەتە بەر لێدان و کوتان و ئەو ئەندامەی سوپای پاسداران جارێکی دیکە لە نەخۆشخانەی شاری سەردەشت لە لایەن کەس و کاری عومەرەوە دراوەتە بەر لێدان.
هێندێ سەرچاوەش باسیان لەوە کردووە کە ئەو ئەندامەی سوپا مردووە و هێندێ سەرچاوەی دیکەش ئەوە ڕەت دەکەنەوە و رایانگەیاندووە کە دۆخی تەقەکەرەکە بە هۆی لێدان و کوتانە جێگیر نیە.
هەر لەو پەیوەندییەدا ئاشکراش کراوە کە خەڵک بە نیشانەی ناڕەزایەتی دەربڕین بە کوشتنی ئەو گەنجە کوردە چوونەتە بەر دەرگای ناوندە ئەمنیەتییەکان و ئەو شوێنانەیان داوەتە بەر دار و بەرد.
عومەر ئەحمەدزادە کە کوژراوە خێزاندار و باوکی دوو منداڵ بووە.
3/10/2015
لە ئۆپەراسیۆنێکی هێزەکانی تورکیا لە ئیستەنبوڵ ژمارەیەک بەرپرسی پارتی دیموکراتی گەلان HDP دەستگیركران.
بەپێی ئەو هەواڵانەی لە راگەیاندنەكانی تورکیا بڵاوکراونەتەوە، بەرەبەیانی ئەمڕۆ هەینی 2 ی تشرینی یەکەمی 2015 ، هێزەکانی تورکیا لە چەند ناوچەیەکی جیاجیای ئیستەنبوڵ ئۆپەراسیۆنیان ئەنجامداوە.
هەرچەندە هێزە ئەمنییەكان رایانگەیاندووە كە ئۆپەراسیۆنەكەیان بۆ دەستگیركردنی ئەندام و لایەنگرانی پارتی كرێكارانی كوردستان PKK یە، بەڵام چەند بەرپرسێكی هەدەپەش دەستگیرکراون.
2/10/2015
ئهندامێكی كۆمیسیۆنی مافهكانی مرۆڤ له عێراق رایدەگەیێنێ، لهماوهی كهمتر له ساڵێكدا چەکدارانی داعش زیاتر له 19 ههزار کەسی سڤیلیان لە عێراق و سووریا کردووەتە ئامانج و بەبێهۆکار کووشتوویانن.
فازڵ غهراوی، ئهندامی كۆمیسیۆنی مافهكانی مرۆڤ له عێراق، لە بەیاننامەیەکدا رایگهیاند " له ساڵی 2013 دا 33 ههزار و 105 كهس بوونهته قوربانی كردهوهكانی داعش، له ساڵی 2014 دا ژمارهی قوربانیان گهیشتووەتە 30 ههزار و 408 كهس، ئەمساڵیش تاوەکو کۆتایی مانگی ئەیلوول، ژمارهی قوربانیانی دهستی داعش گهیشتووەتە 21 ههزار و 171 كهس، لەنێویشیاندا 6 هەزار و 238 كەس کوژراون و 14 هەزار و 933 كەسی دیکەش برینداربوونە".
ئەندامەکەی كۆمیسیۆنی مافهكانی مرۆڤ له عێراق ئاماژەی بەوە داوە، كە ئهو كردەوانەی داعش له دژی خەڵکی سڤیل ئەنجامیداون، دهچنه ریزی ئهنجامدانی تاوانی کوشتنی بهكۆمهڵ و، پێویسته لهسهر ئهو تاوانانه داعش بدرێته دادگای نێودهوڵهتیی و له لاهای سکاڵایان لەدژ تۆماربکرێت.
2/10/2015
ئێران گیانلەدەستدانی غەزنفەر روکن ئابادی، باڵیۆزی پێشووی ئێران لە لوبنان و ژمارەیەک دیپلۆماتکاری وڵاتەکەی لە رووداوەکەی مینا، لە یەکەم رۆژی جەژنی قوربان راگەیاند.
بەپێی سەرچاوەیەکی فەرمی سعودیە بۆ ماڵپەڕی عەرەبییە نێت، غەزەنفەر روکن ئابادی، باڵیۆزی پێشووی ئێران لە لوبنان، بە ناوی خوازراو چووەتە وڵاتی سعودیە وناوی ئەم باڵیۆزەی ئێران لەهیچ شوێنێکی چوونەژوورەوە بۆ ئەم وڵاتە تۆمارنەکراوە.
جیا لە غەزنفەر روکن ئابادی، باڵیۆزی پێشووی ئێران لە لوبنان، کۆماری ئیسلامیی ئێران گیانلەدەستدانی ئەحمەد فەهیما، یاریدەدەری کاروباری نوێنەرایەتییەکان و پێشوازی لە وەزارەتی دەرەوەی ئێران، حەسەن حوسەینی، کونسوڵی گشتی ئێران لە مرو، محەممەد رەحیم ئاقایی، باڵیۆزی پێشووی ئێران لە سلۆڤینیای راگەیاند.
رۆژی پێنجشەممە 1ی تشرینی یەکەمی 2015 ، دامەزراوەی حەج و زیارەتی ئێران لە راگەیێندراوێکدا وێڕای سەرەخۆشیکردن لە ئێرانییەکان و بنەماڵەی قوربانییەکان، بە فەرمی دوا ئاماری حاجیانی قوربانیی حەجی ئەمساڵی راگەیاند کە بریتیبوو لە 464 حاجی ئێرانی.
بەپێی هەواڵێکی ماڵپەڕی عەرەبییە نێت، ژمارەیەکی دیکەی ئەفسەرانی سوپای پاسدارانی ئێران لەنێو ونبووەکاندان، لەسەرووی هەمووشیانەوە، "عەلی ئەسغەر فولادغر، بەڕێوەبەری لێکۆڵینەوەی ستراتیژی لە سوپای پاسدارانی ئێران، ئەفسەرانی دیکەی وەک: حەسن دانش، فوئاد مەشغەلی و عەمار میر ئەنساری".
لە رێوڕەسمی حەجی ئەمساڵدا لە دوو رووداوی دواکەوتنی کرێن لە حەرەمی مەککە لە رۆژی 11ی ئەیلوول و پاڵەپەستۆی حاجییان لە مینا، لەرۆژی 24 ی ئەیلوولدا بە سەدان حاجی گیانیان لە دەست دا و برینداربوون.
سعودیە ئاماری سەرجەم کوژراوەکانی حەجی ئەمساڵی بە هەزار و 100 کەس راگەیاند، بەڵام ئێران دەڵێ ئەو ئامارە لە 4 هەزار کەس زیاترە و سعودیە بەوە تۆمەتباردەکات کە شیاوی بەڕێوەبەرایەتیی رێوڕەسمی حەج نییە و بەرپرسیارە لە گیانی ئەو قوربانیانە.
2/10/2015
وەزیری دەرەوەی رووسیا لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەڤانیدا و لە وەڵامی پرسیارێکی رووداودا رایگەیاند " ئێمە چەک لەڕێگەی حکومەتی عێراقەوە بۆ کورد دەنێرین. ئەو سەنتەرە زانیارییەی لە بەغداش دامانمەزراندووە، نوێنەرانی سەربازی عێراق، ئێران، سووریا و رووسیا لەخۆدەگرێت و حکومەتی کوردیش نوێنەری لەوێ هەیە". وەزارەتی پێشمەرگەش بێئاگایی لەو هاوپەیمانێتییە چوارقۆڵییە رادەگەیێنێت.
سێرگێی لاڤرۆڤ، وەزیری دەرەوەی رووسیا لە وەڵامی پرسیارێکی رووداودا لەبارەی ناردنی چەک بۆ پێشمەرگە گوتی " ئێمە چەک لەڕێگەی حکومەتی عێراقەوە بۆ کورد دەنێرین". سەبارەت بەو هاوپەیمانێتییە چوارقۆڵییەی لەگەڵ ئێران، سووریا و عێراق پێكیانهێناوە و لە بەغدا بنكەی هەواڵگرییان دامەزراندووە، لاڤرۆڤ گوتی " ئەو سەنتەرە زانیارییەی لە بەغدا دامانمەزراندووە، نوێنەرانی سەربازی عێراق، ئێران، سووریا و رووسیا و هەروەها نوێنەری حکومەتی کوردیش لەوێ هەیە".
سێرگی لاڤرۆڤ هەروەها گوتی " ئەم سەنتەری زانیارییە گرنگە، چونکە هەموو بەشداربووان یان سەربازیان لە مەیدانەكانی شەڕ هەیە، یان زانیاری هەواڵگرییان هەیە کە بەسوودە بۆ چالاکییە سەربازییەکان لە دژی تیرۆریستان". لەبارەی ناردنی چەك بۆ پێشمەرگەش گوتی " ئێمە وەڵامی داوای کوردمان بۆ چەک داوەتەوە و بە ئاگاداری بەغدا چەکیان بۆ دەنێرین".
وەزیری دەرەوەی رووسیا لە کۆنفرانسە رۆژنامەڤانییەکەدا راشیگەیاند" داعش خیلافەت دادەمەزرێنێت، ئەمە قاعیدە نییە هێرش بکات و رابکات، ئەوان ئەو ناوچانە کۆنترۆڵدەکەن بۆ دامەزراندنی خیلافەت، ئەوان سیستەمی دارایی و دراوی خۆیان هەیە و خزمەتگوزاری پێشکەش دەکەن بەو ئایدۆلۆژییەی کە هەیانە، ئەمە مەترسیدارە، ئەوان دەیانەوێت خیلافەت لە پۆرتوگالەوە تاوەکو پاکستان دروستبکەن".
لەبارەی ئەندامبوونی کورد لەو سەنتەری زانیارییەی رووسیا لە بەغدا دایمەزراندووە، فەریق جەبار یاوەر، ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند " وەكو هەرێمی كوردستان ئاگاداری ئەو هاوپەیمانێتییە چوارقۆڵییەی نێوان عێراق، رووسیا، ئێران و سووریا بۆ بەرەنگاربوونەوەی داعش نین، نە ئەندامی ئەو ژوورە هاوبەشەین و نە زانیاریشمان لەبارەیەوە هەیە".
2/10/2015