پاش چوار رۆژ کاری بەردەوام، وا بڕیارە ئەمڕۆ چوارشەمە 16یەمین کۆنگرەی حیزبی دیموکراتی کوردستان (حدک) کۆتایی بە کارەکانی خۆی بهێنێ .
بەپێی ئەو هەواڵ و زانیارییانەی کە بڵاو کراونەتەوە و ماڵپەڕی سەرەکیی حدکیش پشتڕاستی کردووەتەوە، دیسان "خالید عەزیزی" سکرتێری پێشوو لەلایەن ئەندامانی کۆنگرەوە بە کۆی دەنگ وەک سکرتێر هەڵبژێردراوەتەوە و کاروباری کۆنگرە ئەمڕۆ چوارشەممە کتاییان پێدێت.
وەک نەریتی پێشووی کۆنگرەکانی حیزبی دیموکرات، جاران سکرتیر لەلایەن ئەندامانی رێبەریی هەڵبژێردراوەوە دەستنیشان دەکرا، بەڵام لەم کۆنگرەیەدا لەلایەن ئەندامانی کۆنگرەوەهەڵبژێردراوە.
رۆژی سێشەممە، کۆنگرە بەندی دوو خول سکرتێری لادا و رێگەی بۆ خالید عەزیزی خۆشکرد تا خۆی بۆ سکرتێری هەڵبژێرێتەوە.
لە ماددەی شازدەی بڕگەی پێنجەمی پەیڕەوی ناوخۆی حیزبی دیموکراتی کوردستاندا هاتبوو کە "هـــیچ کـــەس زیـــاتر لـــه دوو دەورەی بـــه دوای یـــەکدا وەک سکرتێری گشتی هەڵنابژێردرێ".
هەر لە چوارەم رۆژی کۆنگرەدا، کۆنگرەی 16ی حیزبی دیموکراتی کوردستان کە خۆی بەرهەمی دابڕانی ژمارەیەک لە ئەندامانی کۆمیتە ناوەندی و سەرکردایەتی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێرانە، دابڕانەکانی پێشووی ریزەکانی دیموکراتی وەکو بەشێک لە مێژووی حیزبی دیموکرات بە فەرمی ناساند.
بە گوێرەی زانیارییەکان کۆنگرەی 16 دیسان دەنگی متمانەی بە زۆرینەی ئەندامانی رێبەریی کۆنگرەی 15 داوە و دیسان وەک رێبەرایەتیی نوێی حدک هەڵبژێردراونەتەوە.
ئەو حیزبە تا ئێستا 3 جار ( لە كۆنگرەی 4، 8 و 13) رووبەڕووی دابڕان و پارچەبوون بووە و دواتر وەك یەكگرتنەوە یان گەڕانەوەی كەسەكان، ریزەكانی یەكخستووەتەوە.
دوایین دابڕانی حیزب لە 06/12/2006 بوو کە بەشێک لە ئەندامانی رێبەری و ئەندامانی مەکتەبی سیاسی و کۆمیتەی ناوەندی (کەمینەی کۆمیتەی ناوەندی کۆنگرەی 13)ی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران بە دەرکردنی بەیاننامەیەک جیابوونەوەی خۆیان لە زۆرینەی کۆمیتە ناوەندی حیزبی دیموکرات راگەیاند و دواتر بەناوی "حیزبی دیموکراتی کوردستان" درێژەیان بە کاری سیاسییان دا و ئەمە سێیەمین کۆنگرەیە کە دوای جیابوونەوە لە حدکا دەیبەستن.
هەتا ئیستا بەیاننامەی کۆتایی کۆمیتەی ناوەندیی نوێی هەڵبژێردراوی کۆنگرەی 16 بڵاو نەکراوەتەوە و ئەو بڕیار و راسپاردانەی کە دراون، هەتا ئێستا دیار نین.
پێش کۆنگرە حداک پەیامێکی بۆ خالید عەزیزی و ئەندامانی کۆنگرە نارد و حدکیش رایگەیاند بە ئەرێنیەوە لەم پەیامە دەروانن و لە کۆنگرە دەیخەنە بەرباس.
10/2/2016
بەپێی ئەو هەواڵ و زانیارییەنای کە بلاو کرداونەتەوە دادگای کۆماری ئیسلامی لە سەقز، چالاکوانێکی کرێکاری کوردی بە ناوی "عوسمان ئیسماعیلی" بە تۆمەتی ""پرۆپاگەندا لەدژی حکوومەتی ئێران و بە قازانجی پارت و لایەنە دژەبەرەکانی کۆماری ئیسلامی بە یەک ساڵ زیندانی هەڵپەسێران سزا داوە.
"عوسمان ئیسماعیلی بەهاری ساڵی 2015 لەلایەن هێزەکانی ئیدارەی ئیتلاعاتەوە دەستبەسەر کراصث و دوای 12 ڕۆژ لێکۆڵینەوە لە ژوورە تاکەکەسییەکانی ئیتلاعات، بە دانانی بارمتەی 72 ملیۆن تمەن بە شێوەی کاتی ئازاد کرا.
ئەو چالاکە کرێکارییە کوردە دواتر لە لقی یەکی دادگای شۆڕشی شاری سەقز بە سەرۆکایەتی قازی سەید جەعفەر ڕەحیمی، دادگایی کرا و بە تاوانی پڕۆپاگەندە لەدژی ڕژێم و بە قازانجی حیزب و لایەنە کوردەکانی دژەبەرەکانی کۆماری ئیسلامی، هەروەها ئەندامەتی لە یەکێک لە پارتە کوردییەکانی دژبەری کۆماری ئیسلامی سزای یەک ساڵ زیندانی هەڵپەێراوی بۆ بڕایەوە.
لە دادگای پێداچوونەوەدا ئەندامەتی حیزبێکی دژبەری کۆماری ئیسلامی لەسەر سڕایەوە، بەڵام بە تاوانی پرۆپاگەندا بە دژی ڕژێم و بە قازانجی حیزب و لایەنە دژەبەرەکانی کۆماری ئیسلامی، مەحکووم کرا.
"سزای هەڵپەسێران" لە یاسای سزای کۆماری ئیسلامیدا بەو واتایەیە کە ئەگەر تۆمەتبار لە ماوەی یەک ساڵدا دیسان ئەو کارانە دووپات بکاتەوە، ئەو سزایەیە بەسەدا دەسپێت.
10/2/2016
بڕیارە “مەسعود بارزانی”، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، بەشداری لە كۆنگرەی ئاسایشی میونیخ لە ئەڵمانیا بكات و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەورووپی و ئەمەریكی كۆببێتەوە.
سەرچاوەیەكی باڵا، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند، بڕیارە ئەمڕۆ چوارشەممە (10-2-2016)، بەرەو وڵاتی ئەڵمانیا بەڕێ بکەوێت، بە مەبەستی بەشداریكردنی لە كۆنگرەی ئاسایشی میونیخ كە تێدا ژمارەیەكی زۆری سەركردەكانی جیهان بەشدار دەبن.
سەرچاوەكە ڕاشیگەیاند كە سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی كۆنگرەكەدا دیدار و كۆبوونەوەی لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەمریكی و ئەورووپی دەبێت و تێیدا پرسی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و سەركەوتنەكانی پێشمەرگە باس دەكات.
هەر لەو دیدارانەدا سەرۆكی هەرێمی كوردستان هەوڵ بۆ زیاتکردنی هاوکارییەکانی وڵاتان بۆ هێزەکانی پێشمەرگەی کوردستان هەرێمی کوردستان لە پرسی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر دەدات.
بەپێی زانیارییەکان، لەو کۆنگرەیەدا، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا و ژمارەیەک زۆر لە گەورەبەرپرسانی جیهان بەشداری دەکەن.
10/2/2016
مەسرور بارزانی رایگهیاند چاوەڕوان دەكەین، كۆمەڵگەی نێودەولەتی رێز لە مافی بڕیاردانی سەربەخۆیی گەلەكەمان بگرن.
لە دیمانەیەكی تایبەتی ناوەندی راگەیاندنی ئهسیۆشێیتت پرێس، مەسرور بارزانی، راوێژكاری ئەنجومەنی ئاسایشی ھەرێمی كوردستان جەختی لەسەر ئەوە كردەوە كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەرپرسیارییەتی ھاریكاری سەربازی و دارایی پێشمەرگەیان لەسەر شانە.
ھەروەھا مەسرور بارزانی، لەبارەی پرسی سەربەخۆیی دهڵێ: سەرەڕای ئەوەی كورد لە ئێستادا سەربەخۆیی راناگەیهنێت، بەڵام مافی خۆیەتی ھاوشێوەی تەواوی گەلانی تری جیھان ئەومافە بەكاربھێنن.
راوێژكاری ئەنجومەنی ئاسایش، ئەوەشی دووپاتكردۆتەوە، سەرەڕای پێنەدانی مووچە، پێشمەرگە لە بەرەكانی پێشەوە رووبەڕووی چهكدارانی داعش بوونەتەوە.
مهسرور بارزانی ئاماژه بۆ ئهوهش دهكات، كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەرپرسیاریەتی ھاریكاری سەربازی و دارایی پێشمەرگەیان لەسەر شانە و پێویستە ئەو بەرپرسیاریەتیە جێبەجێبكەن.
10/2/2016
دهزگای ههواڵگری ئهمریكا ئهوهی ڕاگهیاند كهئهگهری بههێز ههیه لهسهر ئهوهی جهنگی سارد لهنێوان ڕووسیا و ئهمریكادا سهرههڵبداتهوه. لهكاتێكدا ڕووسیا لهههوڵدایه بۆ ئهوهی خۆی وهك زلهێزێكی جیهانی نیشان بدات.
بهڕێوهبهری دهزگای ههواڵگری ناوهندی ئهمریكا، ئهمڕۆ لهلێدوانێكدا جهختی لهوه كردهوه كهئهگهری بههێز ههیه بۆ ئهوهی بهجۆرێك لهجۆرهكان جهنگی سارد لهنێوان ئهمریكا و ڕووسیادا دووباره ببێتهوه. چونكه ڕووسیا پێداگره لهسهر ئهوهی بهرگری له پێگهی خۆی بكات وهك زلهێزێك.
"جیمس كلابهر" لهبهردهم ئهندامانی لیژنهی هێزه چهكدارهكانی ئهنجومهنی پیراندا باسی لهژمارهیهك كاری دوژمنكارانه كرد كه ڕووسیا پێیان ههستاوه، تاكو وهك زلهێز خۆیان نیشان بدهن. بۆیه لهوانهیه ئهو كارانه بهردهوام بن، ئێمهش خۆمان لهبهردهم شهڕێكی ساردی تردا ببینینهوه.
كلابهر گوتیشی: " ڕووسیا نیگهرانه لهئهگهری پوچهڵ بوونهوهی ئهو ههڕهشهیهوه كه چهكه ئهتۆمییهكانی دروستی دهكهن لهسهر ڕۆژئاوا، بههۆی تۆڕی بهرگری موشهكییهوه كهئهمریكا لهئهورووپادا دایدهمهزرێنێت".
ههروهها گوتی: ههست دهكهم ڕووسهكان ههست بهنیگهرانییهكی گهوره دهكهن لهبهرانبهر پهیمانی ناتۆدا، بۆیه زۆرێك لهو كاره دوژمنكارییانهی دهیكهن، هۆكاری زۆری ههیه، لهوانه دانانی دهوڵهتهكهیان لهڕیزی زلهێزهكاندا. یان دروستكردنی وێنهیهك بۆ خۆیان وهك هاوشانی ئهمریكابن. ئهوهش وادهكات پێ بخهینه ناو قۆناغێكی تازهی شهڕی ساردهوه".
10/2/2016
هاوڕێیانی بهڕێز و خۆشهویستم:
ئاژانسی پاراستن لهڕێگای كۆكردنهوهی زانیاری له سهر تیرۆریستان و ئهنجامدانی جۆرهها چالاكی ههواڵگری نهێنی سهركهوتووانه دژ به تیرۆریستان ههمیشه له خزمهتی پاراستنی ئاسایشی كوردستان و كوردستانیانی دابووه و بەردەوامە ، له هەمانکاتیشدا هەوڵی بڵاوکردنەوەی هۆشیاری ئەمنی و زیادکردنی ڕۆشهنبیری ئهمنی داوه ، هاوكاری كردن و پاڵپشتی هاووڵاتیان و دانیشتوانی ههرێمی كوردستانیشی لهگهڵ دامهزراوه ئهمنی و ههواڵگرییهكان به فاكتهرێكی گرنگی سهقامگیری و ئاسایشی ههرێم ئەژمارکردوە، ههر لهو سۆنگهیهوهش به بڵاوكردنهوهی بڕۆشێری (نا بۆ تیرۆر) کە لە خوارهوه دانراوە ، ئاراستهی خوشك و برایانی ئاواره و پهنابهری دانیشتوی ههرێمی كوردستان كراوه و به زمانی كوردی و عهرهبی لەلایەن ئاژانسی پاراستن بڵاو كراوهتهوه ، ئەو بڕۆشیرە داوای هاوكاری له هەموو ئەو مێوان و ئاوارە و پەنابەرە خۆشهویستانه دهكات كه به ناردن و پێدانی زانیاری له سهر تیرۆریستان هاوكاری دامهزراوه ئهمنی و ههواڵگرییهكانی ههرێمی كوردستان بكهن و لەو ڕیگەیەشەوە ژیانی خۆیان و ئازیزانیان و كوردستانیان بپارێزن ، ههروهها داوا له خوشك و برایانی عهرهبی ئاوارهی دانیشتوی ههرێم دهكات سیستمی سیاسی عێراق وهكو ئێستا له شێوهی فیدڕالی بمێنێتهوه یاخود لە ئایندەدا بهرژهوهندی ههردوو نهتهوهی عهڕهب و كورد وا بخوازێت کە دوو سیستەمی جیا له یهكتریان ههبێت و جوداببنەوە ،بەهیچ شێوەیەک نابێت ڕێگه بدرێت هزری توندرهوهی تیرۆر له یهكترمان دور بخهنهوه .
هیوادارم ئێوهی بهڕێزیش به وردی بیخوێننهوه و ئهركی بڵاوكردنهوهی بكێشن و بهوشێوهیهش بهشداری زیاتر بكهن له شهڕی دژ به تیرۆر و تیرۆریستان ، چونكه (شهری دژ به تیرۆر و توندرهوهی پێویستی به بهشداری ههمووانه).
نهزههت حالی
بەپێی نووسراوێکی فەرمانگەی پێوەندییەکانی دەرەوەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان کە ئاماژەی بە روونکردنەوەی کونسوڵخانەی تورکیا لە ھەرێمی کوردستان کراوە و لە ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ دەرچووە، حکوومەتی تورکیا لە رۆژی ٥ی کانوونی دووەم جگە لە ڤیزەی ئۆنلاین ھەموو جۆرە ڤیزایەکی تری راگرتووە و نابێ سەردانی کونسوڵخانەی تورکیا لە نوێنەرایەتیەکان بکرێت.
وەک لە نووسراوەکە ھێمای بۆ کراوە. تەنھا لە رێگەی لینکی www.visagov.tr دەتواندرێت دوای وەرگرتنی ڤیزا بکرێت، ھەروەکو ئاماژە بەوەش کراوە سەبارەت بە جۆرەکانی ڤیزا ھەموو زانیاریەکی پێویست لەم لینکە ھاتووە http://mfa.gov.tr/viza-genel-bilgiler.tr.mfa.
عەبدولسلام رەشید بەرپرسی پێوەندییەکانی کۆماری تورکیا لە نووسراوێکدا کە لە ١١ی ١ی ٢٠١٦ بۆ فەرمانگەی پێوەندییەکانی دەرەوەی ھەرێمی کوردستانی ناردووە و کۆپیەکی نووسراوەکە دەست (باس) کەوتووە، ھێمای بۆ ئەوە کردووە کە جگە لە ڤیزای ئەلیکترۆنی، ھەموو جۆرە ڤیزایەکی تر راگیراوە.
ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێمی کورستان لە ٢٦ی ١ی ٢٠١٦ وردەکاریی راگرتنی ڤیزای تورکیای بۆ دامودەزگاکانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان ناردووە و بۆیانی روون کردووەتەوە.
بەر لەو بڕیارە، پێشووتر کونسوڵخانەی گشتیی تورکیا لە ھەولێر، رۆژانە ٣٠٠ ڤیزای بە ھاووڵاتیانی ھەرێمی کوردستان دەدا.
تانژۆ بیلگیچ گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی تورکیا رۆژی ٥ی شوبات ٢٠١٦ بە ئاژانسی ئەنادۆڵی راگەیاند، لە چوارچێوەی بەرەنگاربوونەوەی کۆچی قاچاغی ھاووڵاتییانی عێراق، گۆڕانکاری لە سیستمی پێدانی ڤیزە بە ھاووڵاتییانی عێراقی ئەنجام دراوە و بەو پێیەش پێدانی ڤیزە لەسەر سنوور لە رێگەی مۆرەوە، ھەڵدەگیرێت.
تانژۆ بیلگیچ ئاماژەی بەوە کردووە، پێشتر ھاووڵاتییانی عێراق و تورکیاش لە کاتی سەردانیاندا بۆ وڵاتانی یەکتر، پێویستیان بە ڤیزە ھەبووە، لە رێگەی ئەم سیستمە نوێیەوە تەنھا ژمارەیەک گۆڕانکاری لە سیستمی پێدانی ڤیزەدا ئەنجام دراوە و جەختی لەوە کردووەتەوە، ئەو گۆڕانکارییانە لە پێدانی ڤیزەدا لە چوارچێوەی بەرەنگاربوونەوەی کۆچی نایاساییدایە کە لەلایەن تورکیاوە گیراوەتە بەر.
گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی تورکیا ھەروەھا رای گەیاندووە، ھاووڵاتییانی عێراقی بۆ ئەوەی بتوانن ڤیزەی ئەلیکترۆنیی وەربگرن، ”پێویستە ڤیزەیەکی ماوە بەسەرنەچوو یاخود مۆڵەتی مانەوەیان لە شنگن، ئەمریکا، بەریتانیا یان ئێرلەندا ھەبێت. ئەو عێراقییانەی کە ئەم مەرجانەیان تێدا نییە، پێویستە لە رێگەی ئینتەرنێتەوە داواکاریی وەرگرتنی ڤیزە پڕ بکەنەوە و دوای ئەوەش لە رێگەی ئەو ڤیزەیەوە، کە لە نوێنەرایەتییەکانی دەرەوەمان بۆیان دەکرێت، دەتوانن سەردانی تورکیا بکەن''.
گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی تورکیا لە وەڵامەکەیدا باسی لەوەش کردووە ھاتنە ناوەوە بۆ تورکیا لە رێگەی دەروازەی سنووریی خاپور - شرناخەوە، بە ھەمان شێوە ”پێویستیی بە وەرگرتنی ڤیزەیە لە نوێنەرایەتییەکانمان لە دەرەوە و لە رێگەی مۆرەوە نامێنێت“.
زیاتر لە٣٤ وڵات نوێنەرایەتیان لە ھەرێمی کورستان ھەیە کە ١٦ وڵاتیان ڤیزا بە ھاووڵاتیان دەدەن، بەڵام دوای شەری داعش رێوشوێنەکانی پێدانی ڤیزا قورس کراون.
9/2/2016
نزیکەی هەفتەیەک دەبێت حەشدی شەعبی بەردەوامە لە هێنانی هێز و چەکی قورس بۆ شارەدێی تازە-ی سەر بە پارێزگای کەرکووک، بەڵام هێزێکی زۆری پێشمەرگە لەو شارەدێیە هەن، بۆیە ئەوان لە هاتنی ئەو هێزە بۆ کۆنترۆڵکردنەوەی گوندی بەشیر نیگەران نین.
گوندی بەشیر، گوندێکی تورکماننشینە کە شیعە مەزهەبن، گوندەکە ماوەی 2 ساڵە کەوتووەتە ژێر دەسەڵاتی داعش و، هەزار خێزانی دانیشتووی گوندەکەش لەگەڵ هاتنی چەکدارانی داعش بۆ ناوچەکەیان ئاوارەی شاری کەرکووک بوونە، ئەو گوندە نزیکترین شوێنە لە کەرکووک کە هێشتا بەدەستی چەکدارانی داعشەوەیە و کۆنترۆڵ نەکراوەتەوە.
هێزی پێشمەرگە و ئیدارەی کەرکووک لە هاتنی ئەو هێزە بەو چەکە قورسانەوە بۆ شارەدێی تازە ئاگادارن و بە هەماهەنگی ئەوان بووە، بەڵام بەهۆی ئەوەی ژمارەیەکی زۆری پێشمەرگە لە شارەدێی تازە هەن، بۆیە پێیان وانییە ئەوان ببنە هەڕەشە بۆ سەر کەرکووک.
9/2/2016
ژمارەی ئەو ئەندامانەی سوپای پاسداران کە خەڵکی رۆژهەڵاتی کوردستانن و لە سووریا کوژراون، لانیکەم گەیشتە 10 کەس و هەشت لەوانە خەڵکی پارێزگای کرماشانن. بۆ یەکەمجاریش ئەندامێکی کوردی سوننە مەزهەبی سوپای پاسدارانیش لە سوریا کوژراوە.
لە ساڵانی رابردوودا کە رەوشی ئابووريی لە ئێران باش نەبووە، مووچەی سوپا بۆ خەڵکی کەم داهات سەرنجڕاکێش بووە. لەبەرامبەردا سوپا پێیگوتون، هەر کات و بۆ هەر کوێ کە پێویست بێت، بەڕێ دەکرێن.
وادیارە شوێنی پێویست ئێستا سووریایە. وڵاتێک کە بەگوتەی فەرماندەكانى سوپا لە سووریا، مەیدانی پێکدادانی وڵاتانی ناوچەیی و جیهانییە.
هەر ئەم رۆژانە دوو ئەندامی دیکەی سوپای پاسداران کە خەڵکی رۆژهەڵاتی کوردستانن کوژراون؛ یەکیان خەڵکی ورمێیە. ئەوی دیکەشیان کرماشان. ئەمە هەشتەمین ئەندامی کرماشانی سوپایە، کە لە سووریا کوژراوە.
پێشتر ماڵپەڕە دژبەرەکانی ئێران باسی ناردنی ئەندامانی خەڵکی پیرانشار و مەهاباد بۆ سووریایان کردبوو. دەگوترێت ژمارەیەکیش لە شاری شنۆوە بەڕێکراون. کوژرانی ئەم هاووڵاتییە بۆکانییە، نیشان لە بەربڵاوی ناردنی ئەندامانی کوردی سوننە مەزهەبی سوپا بۆ سوریایە.
ئێران دەڵێت، رۆڵی راوێژکاریی لە سووریادا هەیە. بەڵام بڵاوبوونەوە هەندێ ڤیدیۆی لەمجۆرە، هێزەکانی ئێران لە بەرەی پێشەوەی شەڕ نیشان دەدات.
9/2/2016
میدیاكانی ئێران لە رۆژی یەكشممە 7-2-2016 گرنگیان بە چەند پرسێكی وڵاتەكەیان و ناوچەكە دا، كە گرنگتریان پرسی هەڵبژاردنەكانی ئەو وڵاتە بوو.
شەهیندوخت مۆلاوێردی، جێگری سەرۆککۆماری ئێران بۆ کاروباری ژنان بەراوردێکی کردووە لەنێوان رێژەی بەشداری ژنان لە پەرلەمانی وڵاتانی ناوچەکە و ئێران و دەڵێت، لە پەرلەمانی کوردستانی عێراق، رێژەی بەشداری ژنان 35%ـە، بەڵام لە پەرلەمانی ئێران ناگاتە 3%.
هەمدڵی
دوایین هەواڵەکانی هەڵبژاردن سەبارەت بە بەربژێرە قبووڵکراوەکان، سەردێری رۆژنامەکانی رۆژی یەكشەمەی ئێران بوو، بەڵام رۆژنامەی هەمدڵی لە بابەتێکدا بەشداریی ژنانی لە روانگەی شەهیندوخت مەولاویردییەوە لێکداوەتەوە.
مەولاویردی دەڵێت ژمارەی ژنان لە پەرلەمانی کوردستانی عێراق 35%ـە، لە عێراق 25% و لە لۆیی جەرگەی ئەفغانستان 275، کەچی لە ئێران ناگاتە 3%. بەبڕوای جێگری سەرۆککۆمار بۆ کاروباری ژنان و خێزان کردەوەی ژنانی پەرلەمانتار لە رابردوودا وایکردووە ژنانی ئێرانی متمانەیان بە ژنی پەرلەمانتار بۆ بەرگریکردن لە مافەکانیان نەمێنێ و دەنگ بە پیاوان بدەن.
ئیعتماد
رۆژنامەی ئیعتماد لێدوانێکی محەممەد جەواد لاریجانی سکرتێری مافی مرۆڤی دەزگای دادی ئێران هێناوە، کە باس لە لادان لە رەوتە سیاسییەکانی ئێراندا دەکات و دەڵێت: لادان تەنیا تایبەت بە حکومەتە محافزەکارەکەی ئەحمەدی نەژاد نییە، کە هەموو شتێکی بە ئیمام زەمانەوە گرێ دەدا و دەیوت ئیتر پێویستمان بە مەرجەعەکان و زانایان نییە، بەڵکو رەوتی ریفۆرمخوازیش لادەرن کە دەڵێن ئیتر ئیسلام وەڵامدەرەوەی پێویستییەکان نییە و وەک ئەوەیە بتەوێ بە پاسکیل بچیتە سەر مانگ و دەیانەوێت حکومەت بەرەو سیکۆلارلیبراڵ ببەن.
مەردومسالاری
سەروتاری رۆژنامەی مەردومسالاری دەڵێت "لەم رۆژانەدا دڵپەرۆشەکان سازی تازە لێدەدەن و هەر رۆژە و نیگەرانی بابەتێکی نوێن، پێشتر دەیانگوت دانوستاندنە ئەتۆمییەکان بێ ئەنجام دەبن و گەمارۆکان لانابرێن، ئێستاش رۆژێک نیگەرانی گرێبەستە نەوتییەکانن و رۆژێک نیگەرانی کڕینی فڕۆکەی تازەن. هۆی نیگەرانییەکانیشیان روونە.
نووسەری سەروتارەکە دەڵێت "بەڵام ئێستا من خۆشحاڵم کە پاش دە ساڵ وڵاتەکەم گەڕاوەتەوە کۆمەڵگای جیهانی و دەتوانم ژیانی دوور لە سێبەری قورسی بڕیارنامە دژەئێرانییەکان ئەزموون بکەم".
کەیهان
بەڵام راپۆرتی سەرەکیی رۆژنامەی کەیهان پێچەوانەی سەروتارەکەی هەمدڵییە. کەیهان بە سەردێڕی زانین مافی خەڵکە، ئاماژەی بە راپرسییەکی زانکۆی مریلەند و دامەزراوەی ئیرانپۆل کردووە، کە دەڵێت 76%ی ئێرانییەکان لە رێککەوتنی ئەتۆمی رازین، 14% تاڕادەیەک بەدڵیان نییە و 7% بەتووندی دژایەتیی دەکەن.
کەیهان نووسیویەتی ئەوانەی رێککەوتنەکەیان بەدڵە، لەبەر ئەوەیە زانیاریی دروستیان سەبارەت بە رێکەوتنەکە و ئەنجامەکانی بۆ ئابووریی وڵات و گوزەرانی خەڵک نییە و رەنگە روحانی پاش هەڵبژاردنەکان و پاش ئەوەی رەوتەکانی نزیک لە خۆی جێگیر بوون بیەوێت راستییەکان بە خەڵک بڵێت.
جەوان
رۆژنامەی جەوان نووسیویەتی: جێگری شاندی راوێژکارانی رێبەری ئێران بۆ کاروباری سەربازی دەڵێت: ئەگەر ئێران تووشی شەڕێکی دیکە ببێت ئەمجارە وەک پێشوو نابێت و ئێمە هاوکێشەکان دیاری دەکەین. بە گوتەی ئەمیرناسر ئاراستە پاش کۆچی دوایی ئیمام خۆمەینی دەبوو، ئێران نزیکی 11 شەڕی بەسەردا بسەپایە، بەڵام تەدبیری ژیرانەی رێبەر، وڵاتی لەو شەڕانە پاراستووە.
ئاراستە گوتوشیەتی "ئەمریکا ئەگەر لە لاوازبوونی ئێران دڵنیا بووایە، ساتێکیش هێرشکردنە سەر ئێرانی دوانەدەخست".
ئێران
لە هەواڵێکی رۆژنامەی ئێراندا هاتووە "پارێزگاری کرماشان رێککەوتنامەیەکی لەگەڵ گرووپێکی سەرمایەدانەری هیندی، کۆری و ئێرانی واژۆ کردووە کە هەشت بڕگەی دامەزراندنی ناوەندەکانی فرۆشتن و پانێلی هەتاوی، دروستکردنی هێزگەی هەتاوی و بادی، دروستکردنی شاری یاری، تەلەفریکی کرماشان، نەخۆشخانە، گەشەپێدانی بواری گەشتیاریی تەندروستی و هاوکاری لە واری نەوت و پیترۆکیمیا لەخۆدەگرێت".
ئەفکار
لە رۆژنامەی ئەفکاردا هاتووە "محەمەدباقر قوربانی سەرۆکی زانکۆی ئازادی ئیسلامیی سنە دەڵێت وانەی زمان و ئەدەبی کوردی کە لەلایەن فەرهەنگستانی زمانی فارسی بۆ زانکۆکانی سنە مۆڵەتی پێدراوە، پێشوازیی زۆری لێکراوە و لە کۆرسی رابردوودا ئەو وانەیە لە زانکۆی ئازاد لە شەش پۆلدا دەگوترایەوە، بەڵام ئێستا بووە بە دە پۆلی 40 کەسی و 400 خوێندکار ئەو وانەیە دەخوێنن".
8/2/2016
ئیماراتی عهرهبی یهكگرتوو ئامادهیی خۆی بۆ ناردنی هێزی زهمینی بۆ سوریا نیشاندا، بهمهبهستی قهڵاچۆكردنی داعش، لهچوارچێوهی ئهو هاوپهیمانێتییهدا كهئهمریكا سهرۆكایهتی دهكات.
"ئهنوهر قرقاش" وهزیری دهوڵهت بۆ كاروباری دهرهوهی ئیمارات، گوتی: " ههڵوێستی ئیمارات نهگۆڕه بۆ هاوكاری كردنی ئهو هێزانهی شهڕی داعش دهكهن. من باسی ههزاران سهرباز ناكهم. باسی هێزێك دهكهم كه كۆمهكی ئهو هێزانه بكات كهلهسهر زهوی شهڕی داعش دهكهن".
گوتیشی: " بهڵام پێویسته ئهمریكا ڕۆڵی سهركردایهتی كردن بگێڕێت".
گوتیشی: " لهناوبردنی داعش پێویستی بهجوڵهیهكی سیاسییه لهبهغدا كهسوننهكان لهخۆ بگرێت، نهك پهراوێزیان بخات".
ههفتهی ڕابردوو سعودیه ئامادهیی دهربڕی بۆ ناردنی نزیكهی 150 ههزار سهرباز بۆ بهرهنگاربوونهوهی داعش لهسوریادا، لهدوای ئهویش چهند وڵاتێكی عهرهبی ههمان ئامادهباشییان دهربڕی
8/2/2016
سەرکردەیەکی بزوتنەوەی گۆڕان بەپێچەوانەی زۆرینەی هێزە سیاسییەکانی کوردستان پێی وایە دۆخی هەرێمی کوردستان باش نییە و ئەوەی پێشبینی دەکرێت نایەتەدی و ناکرێ باسی ریفراندۆم و سەربەخۆیی بکرێت.
تاڤگە ئەحمەد ئهندامی ئهنجومهنی نوێنهرانی عێراق له لیستی بزووتنهوهی گۆڕان بە ئاژانسە عێراقییەکانی راگەیاندووە کە ڕیفراندۆم و جیابوونەوەی هەرێمی کوردستان لە عێراق ئەستەمە، چونکە پێویستی به دانپێدانانی 148 وڵات ههیه.
تاڤگه ئهحمهد ئەوەشی گوتووە "دیاریکردنی چارهنووسی ههرێمی کوردستان له ڕێگهی ڕیفراندۆمەوە ناکرێ، بهڵکو دهبێ پرسی ناوچه کێشه لهسهرهکان و قهیرانی ئابووری و کێشهکانی دیکه له ڕێگەی ڕێکەوتن لهگهڵ بەغدا یەکلایی بکرێتەوە".
8/2/2016
بەپێی لێدوانێكی گوتەبێژی دەزگای دادوەریی ئێران لە رۆژانی رابردوودا هەشت چالاكوانی مەدەنی و ئینتەرنێـتی لە سەروبەرندی هەڵبژاردنەكانی ئێراندا لەلایەن هێزە ئەمنییەكانەوە دەستگیر كراون.
"موحسنی ئیژەیی" لە دیمانەیەك لەگەڵ تەلەفزیۆنی فەرمیی ئێراندا وێڕای پشتراست كردنەوەی ئەم هەواڵە گوتی: "ئەو كەسانە بەهۆی لادان لە رێوشوێنەكانی تایبەت بە هەڵبژاردن و سووكایەتی بە كسایەتییەكان" دەستگیر كراون و ئەگەر هەتا ئێستا لەگەڵ كەسانی دیكەش هەڵوێست نەگیراوە، گومان نەكەن كە بەدواداچوونیان بۆ ناكرێت، بەڵكوو هەتا ئێستا لەژێر چاودێریدا دان و بەمزوانە دەستگیر دەكرێن."
لەلایەكی دیكەشەوە بەرپرسی دادگەی پارێزگای تەورێزیش بە دەزگاكانی راگەیاندنی گوتووە: "25 ماڵپەڕ و تۆڕی هەواڵ لەو پارێزگایە بەهۆی سزای هەڵبژاردنەوە داخراون."
ساڵی پاریش هەشت چالاكوانی ئینتەرنێـتی لە ئێران بە تۆمەتی بەكارهێنانی فەیسبووك دەستگیر و سزای درێژخایەنیان بۆ بڕایەوە.
دوای رەتكرانەوە بەربژێری هەڵبژاردنەكان لە ئێران لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان رەخنەیەكی توند رووبەڕووی دەزگای چاودێریی هەڵبژاردنەكانی ئێران و بەتایبەت باڵی بناژۆخوازی ئێران بووەوە.
7/2/2016
نوعمان كورتوڵموش جێگری سهرۆك وهزیرانی توركیا ههڵسهنگاندن بۆ گوتهكانی مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەبارەی راگەیاندنی سەربەخۆیی کوردستان دەکات.
كورتوڵموش له وهڵامی پرسیارێكدا سهبارهت به گوتهكانی سهرۆكی ههرێمی كوردستان بۆ راگەیاندنی سهربهخۆیی گوتی "بزووتنهوهی سیاسیی كورد تهنها گرووپهكانی عێراق و توركیا ناگرێتهوه".
كورتوڵموش لهمیانهی بهشداریكردنی له بهرنامهی كۆتایی ههفتهی رۆژنامهنووس هاكان چهلیك له كهناڵی سی ئێن ئێن توركدا رایگهیاند "یهكێك له مهترسییهكانی ئهمڕۆ ئهوهیه ههوڵ دهدرێ سهرلهنوێ سیاسهت بگهڕێندرێتهوه بۆ قۆناخی جهنگی سارد".
كورتوڵموش، باسی لهو رووداوانه كرد له ئهگهری بهردهوامبوونی ئهمریكا و رووسیا لهسهر سیاسهتی جهنگی سارد و گوتی "ئهگهر وڵاتانی بههێز بهتایبهتی ئهمریكا و رووسیا درێژه به جهنگی سارد بدهن، ئهوا تهنیا رووبهڕووی قهیرانی خۆرههڵاتی ناوهڕاست و سووریا نابنهوه، بهڵكو لهمهودوا له سهرتاسهری جیهان رووبهڕووی شهڕ و پێكدادان دهبنهوه. راستی ئهوه به ئێمه دهڵێت. لهبهرئهوه بۆ ئهوهی نهگهڕێینهوه بۆ سهردهمی جهنگی سارد، پێویسته تهواوی لایهنهكان بهتایبهتی ئهمریكا و رووسیا، كارتهكانی دهستیان بخهنهڕوو بۆ گفتوگۆكردن لهسهر بنیاتنانهوهی خۆرههڵاتی ناوهڕاست. نابێت هیچ لایهنێك به چهك و بهزۆر بۆچوون و سیاسهتی خۆی بهسهر كهسدا بسهپێنێ".
كورتوڵموش گوتی "كوردهكان بهگوێرهی دانیشتوان له توركیا، عێراق، ئێران و سووریا دهژین و بزووتنهوهی سیاسیی كوردی خۆی لهنێو خۆیدا له ململانێدایه".
هەروەها رایگەیاند "پێویسته قسهكانی بارزانی وهك گوتهیهكی سیاسی تهماشا بكرێت. راستتر وایه ئهمه وهك تیۆری وهربگیرێ. مهسعود بارزانی و حكوومهتهكهی پهیوهندییهكی زۆر نزیكیان لهگهڵ توركیا ههیه. دهزانم كه بهڕێز بارزانی ههستیاریی توركیا زۆر لهنزیكهوه دهزانێت".
7/2/2016
محەمەد عەلی جەعفەری فەرماندەی پاسەوانی شۆڕشی ئێران ڕایگەیاند هێزی زیاتر ڕەوانەی سوریا ناکەن.
جەعفەری ئەمڕۆ یەکشەممە لە کاتی بەخاکسپاردنی تەرمی جەنەرالێک و چەند چەکدارێکی کوژراوی ئێران لە شەڕەکانی سوریادا وتارێکی خوێندەوە و ئاماژەی بەوەدا کە سەربازەکانیان بەردەوام دەبن لە شەڕکردن لە سوریا، بەڵام شتێکی دانایانە نابێ کە هێزی زیاتر ڕەوانەی سوریا بکەن. بەڵکو تەنها ڕاوێژکاری سەربازیی زیاتر ڕەوانە دەکەن.
شارەزایانی سیاسەتی ئێران ئەو لێدوانەی جەعفەری وەها لێکدەدەنەوە کە ئێران بەهۆی لەدەستدانی ژمارەیەکی گەورەی چەکدارەکانی لە شەڕی سوریادا لە پشتیوانیکردنی ڕژێمی ئەسەد سارد بووەتەوە. بەتایبەتی کە تەنها لە چەند رۆژی ڕابردوودا ١٧ ئەفسەری باڵای ئێرانی بەتەقەی هێزەکانی ئۆپۆزسیۆن لە حەلەب لە سوریا کوژراون.
جەعفەری بۆ دڵدانەوەی خۆی و سوپاکەی ئەوەشی گوت کە عەلی خامەنەیی ڕێبەری باڵای ئێران لە کاتی دیداریدا لەگەڵ بنەماڵەی چەکدارە کوژراوەکاندا پێی گوتوون ئەگەر ئەو ڕۆڵانەی ئێوە نەبوونایە و ئێمە لە سوریادا بەشداری شەڕمان نەکردایە، ئەوا ئێرانیش دەکەوتە ژێر هەڕەشەوە.
8/2/2016