^{K24 - هه‌ولێر:}

^{دوای ئه‌وه‌ی هاووڵاتییه‌كی ئه‌مه‌ریكی له‌ سووریا بێسه‌روشوێن ده‌بێت، باراك ئۆباما، سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا، داوای هاوكاری له‌ ڤلادیمێر پوتین، هاوتا رووسه‌كه‌ی كردووه‌، بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌و هاووڵاتییه‌ ئه‌مه‌ریكییه‌ بدۆزنه‌وه‌.}

^{وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی رووسیا رایگه‌یاند، سوپای رووسیا، هاووڵاتییه‌كی ئه‌مه‌ریكی له‌ سووریاوه‌ بردووه‌ته‌ مۆسكۆ، ئه‌وه‌ش دوای ئه‌وه‌ دێت كه‌ باراك ئۆباما، داوای هاوكاری له‌ ڤلادیمێر پوتین كردبوو.}

^{وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی رووسیا ئاشكراشیكرد، دوای ئه‌وه‌ی هاووڵاتییه‌كه‌ ئه‌مه‌ریكییه‌ گه‌یشتووه‌ته‌وه‌ مۆسكۆ و له‌وێ راده‌ستی باڵیۆزخانه‌ی ئه‌مه‌ریكا كراوه‌، له‌ ئێستاشدا گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ ئه‌مه‌ریكا و له‌ رووسیا نه‌ماوه‌.}

^{هه‌روه‌ها راشیگه‌یاند، كه‌ ئه‌و هاووڵاتییه‌ ئه‌مه‌ریكییه‌، به‌هۆی ئه‌وه‌ی به‌شێوه‌یه‌كی نایاسایی چووه‌ته‌ ئه‌و سووریا، ده‌ستگیركراوه‌، هه‌روه‌ها چه‌ند پێشێلكارییه‌كی دیكه‌ی یاسایی ئه‌نجامداوه‌.}

^{سه‌رچاوه‌: رۆیته‌رز
10/4/2016}

<sup>بارزانی و عه‌لاوی هاوڕان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ پرۆسه‌ی سیاسی به‌بێ پابه‌ندبوون به‌ پره‌نسیپی هاوبه‌ش بوون ناچێته‌ پێش و قه‌یرانه‌كانیش چاره‌سه‌ر ناكرێن.

ماڵپه‌ری فه‌رمی سه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمی كوردستان بڵاویكردووه‌ته‌وه‌ كه‌ ڕۆژی شەممە (9 ـ 4 ـ 2016) لە سەلاحەدین مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە د. ئەیاد عەلاوی سەرۆكی ئیئتیلافی نیشتیمانیی عێراقی و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا سەرۆكی ئیئتیلافی نیشتیمانیی عێراقی و شاندی یاوەری، بارزانیان لە بیروڕای خۆیان سەبارەت بە بارودۆخی عێراق و قەیرانی سیاسی و چۆنییەتی چارەسەركردنی قەیرانەكە ئاگادار كردەوە و هەروەها سەرۆك بارزانیش سیاسەتی هەرێمی كوردستانی لەمبارەیەوە بۆ شاندی میوان خستەڕوو.

هەر لەم كۆبوونەوەیەدا هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە پڕۆسەی سیاسی بە بێ پابەندبوونی لایەنەكان بە پڕەنسیپی شەراكەت ناچێتە پێش و قەیرانەكانیش چارەسەر ناكرێن.
10/4/2016</sup>

^{پەرلەمانتارێکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) رایدەگەیەنێت، کوردستانی باشوور بەرەو سەربەخۆیی هەنگاو دەنێت.}

^{محەمەد میر فورات، پەرلەمانتاری هەدەپە، کە یەکێکیشە لە دامەزرێنەرانی پارتی داد و گەشەپێدان (ئاکەپە)ی دەسەڵاتداری تورکیا، لە میانی هەڤپەیڤینێکی کەناڵی (کوردستان 24) رایگەیاند، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بە سەرکەوتوویی هەرێمی کوردستانی بەڕێوەبردووە.}

^{محەمەد میر فورات ئاماژەی بەوە کرد، کە مەسعود بارزانی لەلای مستەفا بارزانی، رابەری شۆڕشی گەلی کوردستان لە کوردستانی باشوور پەروەردە بووە و سوودی لە تێبینی و رێنماییەکانی ئەو بینیوە، بۆیە یەکێکە لە سیاسەتمەدارە هەرە سەرکەوتووەکان.}

^{ئەو پەرلەمانتارەی هەدەپە باسی رۆڵی هەرێمی کوردستانی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کرد، کە بە ناوچەیەکی پڕ لە کێشە وەسفی کرد و رایگەیاند، بارزانی سەرۆکایەتیی هەرێمێک دەکات لە ناوچەیەکی پڕ لە کێشە و کوردستانی باشووریش "بەرەو سەربەخۆیی هەنگاو دەنێت".
10/4/2016}

^{پەرلەمانتارێکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) رایدەگەیەنێت، کوردستانی باشوور بەرەو سەربەخۆیی هەنگاو دەنێت.}

^{محەمەد میر فورات، پەرلەمانتاری هەدەپە، کە یەکێکیشە لە دامەزرێنەرانی پارتی داد و گەشەپێدان (ئاکەپە)ی دەسەڵاتداری تورکیا، لە میانی هەڤپەیڤینێکی کەناڵی (کوردستان 24) رایگەیاند، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بە سەرکەوتوویی هەرێمی کوردستانی بەڕێوەبردووە.}

^{محەمەد میر فورات ئاماژەی بەوە کرد، کە مەسعود بارزانی لەلای مستەفا بارزانی، رابەری شۆڕشی گەلی کوردستان لە کوردستانی باشوور پەروەردە بووە و سوودی لە تێبینی و رێنماییەکانی ئەو بینیوە، بۆیە یەکێکە لە سیاسەتمەدارە هەرە سەرکەوتووەکان.}

^{ئەو پەرلەمانتارەی هەدەپە باسی رۆڵی هەرێمی کوردستانی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کرد، کە بە ناوچەیەکی پڕ لە کێشە وەسفی کرد و رایگەیاند، بارزانی سەرۆکایەتیی هەرێمێک دەکات لە ناوچەیەکی پڕ لە کێشە و کوردستانی باشووریش "بەرەو سەربەخۆیی هەنگاو دەنێت".
9/4/2016}

<sup>ڕێکخراوی توندڕەوی داعش، پیلانێکی نوێ لە دژی هێزە ئەمنییەکان دادەنێت و داواش لە پێشمەرگە دەکرێت، ئاگاداری ئەو پیلانەی داعش بن.

پەیجی فەرمیی پارێزگای هەولێر لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی (فەیسبووک)، ئاگادارییەکی بەپەلەی لەگەڵ ژمارەیەک وێنە بڵاو کردەوە و ئاماژەی بەوە کرد کە ”بۆ پاراستنی گیانی پێشمەرگە“یە. تێیدا ئەوەی ڕوون کردەوە: ”دوای ئه‌وه‌ی داعش هه‌موو جۆره‌كانی ته‌قه‌مه‌نی و ته‌ڵه‌ و شتی سه‌رنجڕاكێشی به‌كارهێنا بۆ ڕێگرتن له‌ پێشڕه‌وی و هه‌ڵمه‌ته‌كانی پێشمه‌رگ، ئێستا ئه‌م ڕێكخراوه‌ توندڕەوە، خه‌ریكی نانه‌وه‌ی ته‌ڵه‌یه‌ له‌ شتی زۆر بێ نرخ، تاوه‌كوو گومان لای پێشمه‌رگه‌ درووست نه‌بێت و زیانیان پێ بگەیەنێت“.

بەپێی ئەو نووسینە، داعش له‌ نزیك ڕومادی، سندوقێك فیشه‌كی بۆ سوپای عێراق جێ هێشتووە و دواتر كه‌ سەربازانی عێراقی فیشەکەکانیان تەقاندووە، دەرکەوتووە کە لەگەڵ تەقاندنی ئەو فیشەکانەدا، گوللەکان تەقیونەتەوە و زیان بە سەربازان گەیشتووە. ئەوەشی ئاشکرا کردووە کە فیشەکەکان ماددەی c4یان تێدا بووە و بۆ ئەوە ئامادە کراون کە بە بچووکترین جوڵه‌، بته‌قنه‌وه‌.

پەیجەکەی پارێزگای هەولێر ئەوەشی ڕوون کردووەتەوە: ”داعش له ‌كارگه‌كانیدا، ژماره‌یه‌كی زۆر ده‌مانچه‌ی گرانبه‌های به ‌شێوه‌یه‌ك درووست كردووه‌، كه‌ له ‌كاتی ته‌قه‌كردندا بته‌قێته‌و“. داواشی کردووە کە لە هەموو جۆرە تەقتەیەک دوور بن، چونکە چەکدارانی داعش تەختە بۆمبڕێژ دەکەن.
9/4/2016</sup>

^{ئاژانسەکان-KDP.info- ئاژانسێكی نێودەوڵەتی ناوی ئەو وڵاتانەی ئاشكرا كرد كە زۆرترین ڕێژەی لەسێدارەدانیان تێدا تۆمار كراوە.}

^{ڕێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی لە دوایین ڕاپۆرتی ساڵانەی خۆیدا ڕایگەیاند ژمارەی لەسێدارەدراوەكان بە بەراورد لەگەڵ ساڵی 2014، لەسەدا 50 زیادی كردووە، بەشێوەیەك كە لە ساڵی 1989وە تائێستا، ئەو ژمارەیە لە سێدارەدان تۆمار نەكراوە.}

^{ڕێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی كە بارەگاكەی لە لەندەنە، ژمارەی لەسێدارەدراوەكانی ساڵی ڕابردووی ئاشكرا كرد كە هەزار و شەشسەد و سی و چوار كەسە.}

^{بەپێی ڕاپۆرتەكە، ئێران یەكێك لەو وڵاتانەیە كە ساڵی ڕابردوو زۆرترین حاڵەتی لەسێدارەدانی تێدا تۆمار كراوە.}

^{وەك لە ڕاپۆرتەكەی ڕێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتیدا هاتووە، لەسەدا هەشتا و نۆی بڕیاری لەسێدارەدانەكان لە هەرسێ وڵاتی ئێران، پاكستان و سعوودیا دراوە.}

^{ئاماژەش بەوە كراوە كە ئێران لە ساڵی ڕابردوودا 977 كەسی بە تاوانی جیاجیا لەسێدارە داوە، ئەمە لەكاتێكدایە كە ژمارەی لەسێدارەدانەكان لە ساڵی 2014 لە ئێران، حەوتسەد و چل و سێ كەس بووە.
8/4/2016}

<sup>له‌میانه‌ی كۆبوونه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی فلاندەرزی بەلجیكا، سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان دووپاتی كردەوە كە هەرێمی كوردستان پێویستی بە ئەزموونی بەلجیكایە بۆ باشتركردنی سیستمی ئیداری و جێبەجێكردنی چاكسازی كە ماوەیەكە بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی و باشتركردنی سیستمی بەرێوەبردن لەلایەن حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە، دەست بە جێبەجێكردنی چەند ڕێكار و پلانێكی چاكسازی كراوە.

ماڵپه‌ری فه‌رمی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بڵاوی كردووه‌ته‌وه‌ كه‌ ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە 7( - 4 - 2016 ) نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوزای لە خێرت بۆرژوا سەرۆك وەزیرانی هەرێمی فلاندەرزی بەلجیكا و شاندێكی یاوەری كرد.

لە دیدارێكدا بۆرژوا خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و ئاماژەی بەوە دا كە هەرێمی كوردستان لە ناوچەیەكی پڕ ئالۆز و نائارامدا، هەرێمێكی ئارام و پێشكەوتووە و پێكەوەژیانی پێكهاتە نەتەوەیی و ئاینییەكان و ئارامی و پێشكەوتنە بەردەوامەكانی هەرێمی كوردستانیشی بەرز نرخاند. هەروەك دەسخۆشی لە خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان و پێشمەرگە كرد كە سەرەڕای قەیرانی دارایی، توانیویانە لەجیاتی جیهانی ئازاد پلانە مەترسیدارەكانی تیرۆرستان شكست پێ بهێنن و پێشوزای لە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەری دەستی تیرۆر بكەن و خزمەتگوزاری پێویستیان بۆ دابین بكەن.

لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا هەموو هاوكاری و هەماهەنگییەكی هەرێمی فلاندەرزی لە بوارە جیاجیاكاندا بە تایبەتیش لە بوارەكانی ئابووری و مۆركردنی گرێبەستی ئابووری و خوێندنی باڵا و پەروەردەدا لەگەڵ هەرێمی كوردستان پیشان دا و بۆ ئەم مەبەستەش هیوای خواست كۆمسیۆنێك لەنێوان هەردوولادا پێكبهێندرێت بۆ ئەوەی لە ڕێگەیەوە پەیوەندییە دووقۆڵیەكانیش زیاتر پتەو بكرێن.
لای خۆیەوه‌ سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانە و هەڵوێستی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی فلاندەرزی بەلجیكی كرد بۆ تێڕوانینیان سەربارەت بە هەرێمی كوردستان و سەرەخۆشیشی لێ كرد بۆ قوربانیانی هێرشە تیرۆرستییەكەی داعش لە بروكسێلی پایتەختی بەلجیكا. ئاماژەی بەوەش دا كە پێكەوەژیانی پێكهاتەكانی هەرێمی كوردستان مێژوویەكی دوورودرێژی هەیە و شانازی پێوە دەكەن.

سەبارەت بە شەڕی دژی داعشیش سەرۆك وەزیران جەختی لەوە كردەوە كە پێویستە بنەماكانی مرۆڤایەتی بپارێزرێن و داوای لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش كرد لەڕووی سەربازی و مرۆییەوە زیاتر هاوكاریی هەرێمی كوردستان بكات و ئامادەییی هەرێمی كوردستانیشی بۆ هەر هاوكاری و هەماهەنگییەك لەگەڵ هەرێمی فلاندەرز دەربڕی و دووپاتی كردەوە كە هەرێمی كوردستان پێویستی بە ئەزموونی بەلجیكایە بۆ باشتركردنی سیستمی ئیداری و جێبەجێكردنی چاكسازی كە ماوەیەكە بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی و باشتركردنی سیستمی بەرێوەبردن لەلایەن حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە، دەست بە جێبەجێكردنی چەند ڕێكار و پلانێكی چاكسازی كراوە.
8/4/2016</sup>

^{ڤلادیمێر پوتین سەرۆك کۆماری رووسیا رایگەیاند ئیدارەی ئەمەریكا دەیەوێ لە رێگەی بڵاوکردنەوەی بەڵگەکانی (پەنەما)وە دۆخی ناوەخۆی رووسیا تێكبدات، بۆ ئەوەی گەلی رووسیا ڕووبەڕووی دەسەڵات ببێتەوە.}

<sup>پوتین لەمیانی بەشداریکردنی لە دیدارێکی میدیاییدا لە شاری ساینت پترسبۆرگی رۆژئاوای وڵاتەكەی، ئاماژەی بەدزەپێکردنی بەڵگەکانی پەنەما دا و گوتی ئاشكرایە ئەوە هەوڵێکە بۆ ناسەقامگیرکردنی رووسیا لە ناوەخۆدا و بەئامانجی پێکدادانی خەڵکی رووسیایە لەگەڵ ئیدارەکەی.

سەرۆكی رووسیا لەبارەی نێوی ئەو هاوڕێیەوە كە لە بەڵگەنامەكاندا هاتووە دەڵێ شانازی دەکات بەو هاوڕێیەی. دووپاتیشی كردەوە سێرجیۆ رۆلدوگینی هاوڕێم كە چەلۆژەنە، گوایە دوو ملیار دۆلاری هەیە، بەڵام ئەو پارانەی دەستی دەکەوێت لە کڕینی ئامێری میوزیکی گرانبەهادا خەرجیان دەكات و دەیانێرێتەوە رووسیا.
8/4/2016</sup>

<sup>سێ منداڵی خێزانێکی خەڵکی کرمانشانی کوردستانی رۆژهەڵات تەنیا سێ رۆژیان لەژیاندا ماوە و ئەگەر بەرپرسانی ئێران و خێرخوازان هەنگاوی بەپەلە نەنێن، دوای سێ رۆژی دیکە گیانیان لەدەست دەدەن.

ڕاگەیاندنە خۆجێیەکانی پارێزگای کرماشان رایانگەیاندووە، کە کچێک و دوو کوڕی خێزانێکی کرماشانی، بەناوەکانی شەونم ریسانی27 ساڵ، پارسا ریسانی 24 ساڵ و کەسرا ریسانی18 ساڵ کێشەی جیناتیان هەیە و هۆکارەکەشی ئەوەیە باوکییان لەشەری نێوان ئێران و عێراقدا بەر چەکی کیمیایی کەوتووتووە.

بەگوتەی ڕاگەیاندنەکان ئەوان پێویستیان بە چارەسەرێکی تایبەت هەیە و ئەو چارەسەرەش لە ناوخۆی ئێران دەست ناکەوێت، ئەوە لە کاتێکدایە کە ئەگەر لە سێ رۆژی داهاتوودا چارەسەرەکە وەرنەگرن، گیان لەدەست دەدەن.

ئەو دوو بڕاو خوشکە تەنیا بۆ هەتا کۆتایی ئەم ‌هەفتەیە دەرمانیان بۆ چارەسەر هەیە و ئەگەر بەدەستیان نەگات، هەناسەدانیان بۆ ئەستەم دەبێت و گیان لەدەست دەدەن.

ئەگەرچی عەبدوڵرەزا رەحمانی فەزلی، وەزیری ناوخۆی ئێران لە پێگه‌ی تایبه‌تی خۆی له‌ تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی ئینسته‌گرامدا داوای لە پارێزگاری کرماشان کردووە، کە بەپەلە بەهانای ئەو دوو برا و خوشکە بچێت، بەڵام تاکوو ئێستا هیچ کەس و لایەنێک یارمەتی ئەو خێزانەیان نەداوە، کە سێ منداڵیان تەنیا سێ رۆژی دیکە دەژین.
7/4/2016</sup>

<sup>خه‌رجی سه‌ربازی ڕووسیا له‌ ساڵی 2015دا ده‌گاته‌ 82.2 ملیار دۆلار، به‌وه‌ش ڕووسیا تێده‌په‌ڕێنێت و ده‌بێته‌ سێیه‌م گه‌وره‌ترین بودجه‌ی سه‌ربازی له‌جیهاندا، چونكه‌ ڕووسیا له‌و ساڵه‌دا 66.4 ملیار دۆلاری بۆ بواری سه‌ربازی ته‌رخان كردووه‌.

به‌پێی ڕاپۆرتێكی نوێ كه‌ په‌یمانگای ستۆكهۆڵم بۆ ئاشتی نێوده‌وڵه‌تی بڵاوی كردۆته‌وه‌، سعودیه‌ له‌ساڵی 2015دا نزیكه‌ی 82.3 ملیار دۆلاری بۆ بواری سه‌ربازی ته‌رخان كردووه‌.

به‌گوێره‌ی ڕاپۆرته‌كه‌ هۆكاره‌كانی زیادبوونی خه‌رجی سه‌ربازی سعودیه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ تێچووی شه‌ڕی یه‌مه‌ن كه‌تاكو ئێستا 5.3 ملیار دۆلاری تێچووه‌.

له‌ساڵی 1990ه‌وه‌ تاكو ئێستا ڕێژه‌ی بودجه‌ی سه‌ربازی ئه‌و وڵاته‌ ده‌گاته‌ 13.7%ی داهاتی نیشتمانی.

ئه‌و بڕه‌پاره‌یه‌ش به‌سه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بۆماوه‌ی یه‌ك ساڵ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان به‌رنامه‌ی په‌ره‌پێدانی خۆی له‌بواری ته‌ندروستی له‌جیهاندا ببات به‌ڕێوه‌.

كۆماری چین دووه‌م وڵاته‌ كه‌ بڕی 215 ملیار دۆلاری بۆ بواری سه‌ربازی ته‌رخان كردووه‌، یه‌كه‌م وڵاتیش ئه‌مریكایه‌ كه‌ بودجه‌ی سه‌ربازی 596 ملیار دۆلاره‌.
7/4/2016</sup>