نرخی زێڕ و دراوەکان بۆ ئەمڕۆ دووشەممە 4ـی تەمموزی 2016 بەمشێوەیەیە:
100 دۆلاری ئەمریکی = 127.150 دینار
100 یۆرۆ = 143.650 دینار
100 پاوەند = 175.400 دینار
100 ھەزار تومەن = 35.650 دینار
100 لیرەی تورکی = 42,600 دینار
نرخی زێڕ
یەک مسقال زێڕی عەیار 18= 210,000 دینار
یەک مسقال زێڕی عەیار 21= 245,000 دینار
یەک مسقال زێڕی عەیار 24= 278,000 دینار
4/7/2016
كۆمپانیای ستاتیستا بۆ ئامارەكان رایگەیاند، لە ساڵی 2003 تاوەكو ئێستا زیاتر لە 180 هەزار كەس لە عێراق كوژراون.
كۆمپانیای ستاتیستا كە تایبەتە بە توێژینەوە و ئامارەكان، لە نوێترین راپۆرتیدا رایگەیاند "لە ساڵی 2003 تاوەكو ئێستا لە ئەنجامی كردەوە تووندوتیژیەكان زیاتر لە 180 هەزار كەس لە عێراق كوژراون، دوای دەركەوتنی رێكخراوی داعشیش لە ساڵی 2014 و كۆنترۆڵكردنی ژمارەیەك شار و شارۆچكەی عێراق، زیاتر لە 20 هەزار كەس كوژراون."
بەپێی راپۆڕتەكەی كۆمپانیای ستاتیستا "تەنها لە ساڵی 2015 لە ئەنجامی كردەوە تووندوتیژییەكان 17 هەزار عێراقی كوژراون، بەمەش كۆی گشتی ژمارەی كوژراوان لە 180 هەزار كوژراو تێدەپەڕێت".
دوایین كردەوەی خوێناوی بەغدا بەرەبەیانی رۆژی یەكەشممە 3-7-2016 لە گەڕەكی كەرامەی بەغدا روویدا، ئەویش تەقینەوەی ئۆتۆمبێلێكی بۆمبڕێژكراو بوو، بەهۆیەوە زیاتر لە 200 كەس كوژران، نزیكەی 200 كەسی دیكەش برینداربوون.
4/7/2016
ئەندامێكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق رەخنەی توند لە ئێران دەگرێ لەسەر ئەو هەڕەشانەی لەزاری ژەنەراڵێكی پایە بڵندی ئەو وڵاتەوە لە هەرێمی كوردستان كرا و دەڵێت هەر هەڕەشەیەك لە هەرێمی كوردستان، هەڕەشەیە بۆ بەغدا و هەموو عێراق". پەرلەمانتارێكی فراكسیۆنی سەوزیش لە پەرلەمانی كوردستان دەڵێت "رێگە بە ئێران نادەین و لێیان قبووڵ ناكەین".
كۆماری ئیسلامیی ئێران هەڕەشەی تەختكردنی كوردستان دەكات، هەڕەشەكەش لەلایەن كەسێكی باڵای سوپای پاسدارانی ئێرانەوە بووە. ئەوەش دوای شەڕ و پێكدادانی نێوان پێشمەرگەكانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران و سوپای پاسداران لە نزیك شاری شنۆی رۆژهەڵاتی كوردستان.
سەردار سەلامی، جێگری فەرماندەی گشتیی سوپای پاسدارانی ئێران پێشمەرگەكانی حدكای بە "ئەشرار" ناو برد، كاتێك لە نوێژی هەینی لە تاران گوتارێكی پێشكەش كرد.
سەلامی جگە لە هێرشكردنە سەر پێشمەرگەكانی حدكا، هەڕەشەیەكی توندی لە هەرێمی كوردستان كرد و ئاماژەی بۆ ئەگەری لەشكركێشیی وڵاتەكەی كرد بۆ سەر "باكووری عێراق".
هەرێمی كوردستان زیاتر لە 800 كیلۆمەتر سنووری هاوبەشی هەیە لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێران و سێ دەروازەی نێودەوڵەتیش لە نێوان هەردوولادا هەن.
نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە تاران هۆشداری دەدات كە ئێران دەست ناپارێزێ و بە (رووداو)ی گوت "لە مەرزەكان ئەو هێزانە (پێشمەرگەكانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران-حدكا) ناتوانن هاتوچۆ بكەن، بەبێ رەزامەندیی لایەنێك. دیارە چاوپۆشی هەیە لەوە".
نازم دەباغ هۆشداریی توندی دا كە "ئەگەر رێگری لەو هێزانە نەكرێ، دۆخەكە خراپتر دەبێ، چونكە ئێران تاوەكو ئێستا رەچاوی زۆر شتی كردووە".
سەردار حوسێن سەلامی وەك نازم دەباغ باسی دەكات، لە ئێران "پلە و پێگەیەكی زۆر گرنگی هەیە. بۆیە سەلامی كە قسە دەكات بە حیسابە".
سەرداری كە بە جلی سەربازییەوە لە بەردەم هەزاران نوێژخوێن لە تاران وەستابوو، گوتی "هۆشداریی توند دەدەمە رژێمە بە كرێگیراوەكانی ناوچەكە و بەرپرسانی باكووری عێراق، كە بەڵێن دەدەن دەبێ پابەند بن بە بەڵێنەكانیانەوە، هەر شوێنێك ببێتە سەرچاوەی هەڕەشە بۆ سەر ئێران، بەبێ هیچ لەبەرچاوگرتنێك ئەو شوێنە وێران دەكەین".
حكومەتی هەرێمی كوردستان وەك هەڵوێست وەرگرتنێك لەو هەڕەشانە، رۆژی 2/7/2016 لە رێگەی دەركردنی بەیاننامەیەكەوە وەڵامی سەلامیی دایەوە و رایگەیاند "ئێمە بە توندی ئەو هەڕەشە نابەجێیەی سەردار سەلامی رەتدەكەینەوە و بە هەڵوێستێكی نەگونجاوی دەبینین لەگەڵ پەیوەندی لەمێژینە و دۆستانەی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران. بەتایبەتیش كە لەو ماوەیەدا گفتوگۆی پڕ لە تێگەیشتن و دۆستانە هەبوون لەنێوان هەردوولادا، بەڵام ئەو هەڕەشەیە بە تەواوی پێچەوانەی سروشتی ئەو گفتوگۆیانە بووە كە لەنێوان هەردوولاماندا هەبووە و بە هیچ شێوەیەك ئەو هەڕەشانە خزمەتی پەیوەندییەكانمان ناكەن و نابێ بەهیچ شێوەیەك ئەو زمانە بەرامبەر هەرێمی كوردستان بەكاربهێنرێت".
مەحموود عوسمان، ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق و كۆنە دانوستاندنكاری كورد لەگەڵ ئێران پێیوایە "پێشمەرگەكانی رۆژهەڵات مافی خۆیانە بەرگری بكەن، تاوەكو ئێستا لە دەستووری ئێراندا وشەیەك نییە بەناوی كوردستان"، بەڵام ئەوەی ئێستا ئێران دەیكات لە هەڕەشە و تۆپبارانكردنی باشووری كوردستان وەك مەحموود عوسمان دەڵێت "چالاكییەكانی پێشمەرگەكانی حەدكا دەكاتە بیانوو، چونكە لە ئەسڵدا ئێران دژی باشووری كوردستانە و نایەوێ كیانی خۆی هەبێ".
هەرچەندە حكومەتی عێراق تاوەكو ئێستا بەفەرمی هیچ هەڵوێستێكی بەرامبەر هەڕەشەكانی ئێران بۆ سەر باشووری كوردستان دەرنەبڕیوە، بەڵام سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق دەڵێ پێویستە وەزارەتی دەرەوەی عێراق روونكردنەوە لەو بارەیەوە بدات.
حەسەن شویدەر، سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە لە پەرلەمانی عێراق بە (رووداو)ی راگەیاند "عێراق دەوڵەتێكە سیادەی خۆی هەیە و هەرێمی كوردستان بەشێكە لەعێراق، بۆیە قبووڵ ناكەین هیچ هەڕەشەیەك لە هەرێمی كوردستان بكرێ"
شویدەر هەروەها گوتی "بەشێوەیەكی فەرمی داوا لە وەزارەتی دەرەوەی عێراق دەكەم كە هەڕەشەكەی ئێران بۆ سەر هەرێمی كوردستان روونبكرێتەوە، چونكە هەر هەڕەشەیەك بۆ سەر هەرێمی كوردستان، هەڕەشەیە بۆ بەغدا و تەواوی عێراق". بەڵام وەك خۆی دەڵێ "ناكرێ سنوورەكان بەكاربێت بۆ ناسەقامگیركردنی دەوڵەتانی دەوروبەر".
پێناچێ هەوڵەكەی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی عێراق لەگەڵ وەزارەتی دەرەوەی عێراق ئەنجامێكی ئەوتۆی هەبێ، چونكە ئیبراهیم جەعفەری، وەزیری دەرەوەی عێراق شیعەیە و هاوپەیمان و دۆستێكی هەرە نزیكی ئێرانە.
سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و رەوەندی كوردستانی لە پەرلەمانی كوردستانیش رەخنە لە هەڕەشەكانی كۆماری ئیسلامیی ئێران دەگرێ، بەڵام وەك ئەو گوتی "لەبەر پەككەوتنی پەرلەمان ناتوانن هیچ هەنگاوێك بهاوێژن".
زانا عەبدولڕەحمان، سەرۆكی لێژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پەرلەمانی كوردستان كە یەكێتییە، بە (رووداو)ی گوت "ئەگەر هەوڵیش بدەین ئەوا لەبەر كارانەكردنەوەی پەرلەمان لێژنەكە نیساب تەواو ناكات، هەروەها بۆمان نییە راستەوخۆ پەیوەندی بە كۆنسوڵەكانەوە بكەین، بەڵكو دەبێ لە رێگەی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوە بێ".
زانا عەبدولڕەحمان هەڕەشەكانی ئێران بۆ سەر باشووری كوردستان بە "ناواقعی" دەزانێ و دەڵێت "رێگە بەوە نادرێ ئێران هێزی خۆی بهێنێتە نێو قووڵایی كوردستان بۆ ئەوەی لە هێزێكی ئۆپۆزیسیۆن بدات، ئەمە لە كەس قبووڵ ناكرێ، چونكە ئەوكات توركیاش بە بیانووی پەكەكە هێزێك دێنێت و لە پەكەكە دەدات".
زانا عەبدولڕەحمان بە دووری زانی عێراق بەرامبەر ئێران هەڵوێستی هەبێ و گوتی "عێراق هیچ رۆڵێك نابینێ، خۆی ناكاتە ساحێبی ئەم كێشەیە، بەڵام بۆ هەندێ شتی دیكە خۆیان دەكەنە ساحێب، لەرابردوودا داوامان لە عێراق كردووە، بەڵام وەڵامی نەبووە".
4/7/2016
دۆسییه ئابرووچوونهكهى ئێران لهبارهى مووچهى بهرپرسه باڵاكانهوه فراوانتر دهبێت و 300 بهرپرسی دیكهش دهگرێتهوه، هاوكات رابهرى باڵاى ئهو وڵاته لهسهر داواى ئیسحاق جیهانگیرى، یاریدهدهرى یهكهمى سهرۆكى ئێران، فهرمانی كردووه به لێكۆڵینهوهكردن له "گهندهڵهكان".
كهرتى بانكهكان یهكهم قوربانى پرۆسهى لێكۆڵینهوهكه بوون، سهرچاوه باوهڕپێكراوهكانى رۆژنامهى "ئیعتیماد" كه نزیكه له حكوومهت، جهخت دهكهنهوه، 10 له سهرۆك دهزگا ئابوورییهكان و بانكهكان له پۆستهكانیان دوورخرانهوه و تیایشیاندایه تائێستا دوور نهخراوهتهوه و چاوهڕێی دوورخستنهوهیه، ئاماژه بهوهش دهدهن، كه "تسۆنامى دوورخستنهوهكان" 307 بهرپرسی باڵاى دیكه دهگرێتهوه.
ئاژانسه میدیاییهكانى ئێران باس لهوهش دهكهن، كه حهسن رۆحانى، سهرۆكى ئێران، دوێنێ رهزامهندى نیشانداوه لهسهر دهست لهكار كێشانهوهى سهفدهر حوسهینی، سهرۆكى "سندووقى پهرهپێدانى نیشتمانیى"، ئهوهش دواى ئهوهى سهلمێندرا له دۆسیهی مووچهى بهرپرسه باڵاكان، تێوهگلاوه.
بهپێی راپۆرته میدیاییهكان، ئهندامانى دهستهى سهرۆكایهتى "سندووقى پهرهپێدانى نیشتمانیی"، كه ههریهك له مهسعوود مهزینی، محهمهد قاسم حوسهینی، محهمهد سهعید نوورى، و محهمهد رهزا شوجاعی، دهگرێتهوه، ناچار كراون پۆستهكانیان جێ بهێڵن.
حكوومهتهكهى رۆحانى له ههوڵدایه بۆ ئهوهى لهو قهیرانه به كهمترین زیان بچێته دهرهوه، لهكاتێكدا رووبهڕووى توندترین رهخنه بووهتهوه بههۆى شكستهێنانی له ههنگاوه خێراكان بۆ دانانى سنوورێك بۆ گهندهڵى.
3/7/2016
گۆڕانکارییەک لە ڤێرژنە نوێیەکەی ئینستگارامدا کراوە، بەمەش چەندین کەس دەستخۆشی لە کۆمپانیاکە کردووە.
ئەمڕۆ یەکشەممە 3/7/2016، ماڵپەڕە تەکنۆلۆژییە جیھانییەکان بڵاویان کردووەتەوە، کە ئێستا ڤێرژنێکی نوێ بۆ بەکارھێنەرانی تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئینستاگرام بەردەستە.
لەم ڤێرژنە نوێیەدا، دوگمەی وەرگێڕان بۆ بەکارھێنەرانی ئینستاگرام بەردەست کراوە، کە دەتوانی ئەگەر نووسینێکی ئەو تۆڕە کۆمەڵایەتیی تێنەگەیشتیت، (See translation) لێ بدەیت و بزانی مانای چییە.
ئێستا ڤێرژنە نوێیەکەی ئینستاگرام، لە سەرانسەری جیھاندا، بۆ بەکارھێنەرانی سیستەمەکانی ئەندرۆید و IOS بەردەستە، دوای ئەم گۆڕانکارییە گرنگەش، چەندین کەس دەستخۆشی لە بەرپرسانی ئینستاگرام کرد، ئێستاش کۆمپانیای فەیسووک خاوەنی ئینستاگرامە.
3/7/2016
بەربژێری کۆمارییەکان بۆ پۆستی سەرۆکایەتی ئەمریکا رایدەگەیێنێت، داعش سوود لە تورکیا وەردەگرێت بۆ ئەنجامدانی کردە تیرۆریستییەکان، بەڵام ئەگەر تورکیا بیەوێت دەتوانێت بەتەنیا داعش لەناوببات.
دۆناڵد ترەمپ، بەربژێری کۆمارییەکان بۆ پۆستی سەرۆکایەتی ئەمریکا، لە وەڵامی پرسیاری بەشداربوویەکی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا لەبارەی تورکیاوە رایگەیاند، بەشێکی سامانەکەی لە بازرگانی لەگەڵ تورکیا بەگەڕخستووە و ئاماژەی بە گرنگی شەڕی تورکیا لە دژی داعش کرد.
ترەمپ رایگەیاند: تورکیا سوپایەکی بەهێزی هەیە و ئەگەر بیەوێت دەتوانێت بە تەنیا داعش لەناوببات.
گوتەکانی ترمپ لەکاتێکدان، هەفتەی رابردوو رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا هێرشی کردە سەر ترەمپ و بە دژەئیسلام ناوی برد و پەشیمانی خۆی دەربڕی لە بەشداریکردنی لە مەراسیمی کردنەوەی باڵەخانەیەکی زەبەلاحی ترمپ لە ئیستانبوڵ.
3/7/2016
سوپای پاسدارانی ئێران هێرش دەكاتە سەر گوندێكی رۆژهەڵاتی كوردستان و لەژێر لێدان و هەڕەشە و تۆقاندن گوندەكە بە خەڵكەكە چۆڵ دەكات.
شادیە رەسوڵ، پەیامنێری تۆڕی میدیایی رووداو لە سلێمانی، لەبارەی چوونی سوپای پاسداران بۆ نێو گوندی گوێزڵێ لە رۆژهەڵاتی كوردستان و چۆڵكردنی گوندەکە رایگەیاند، گوندی گوێزڵێ دەکەوێتە سەردەشت و بە ئالانی سەردەشت بەنێوبانگە، بەدووری چەند کیلۆمەترێک دەکەوێتە سەر سنووری باشووری کوردستان و لە خاڵە سەربازییەکانی سوپای پاسداران نزیكە.
بەگوتەی خەڵکی گوندەکە کێشەی ئەوان بەهۆی ئەو شەڕ و پێکدادانە نەبووە، کە لەنێوان سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامیی ئێران و هێزەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران- حدكا روویداوە، بەڵکو هەندێک لە دانیشتووانی گوندەکە بە کاری کۆڵبەرییەوە سەرقاڵن، واتە جیا لە کاری کشتوکاڵی، لە سنووری نێوان باشوور و رۆژهەڵاتی کوردستان کاری کۆڵبەری دەکەن.
دانیشتووانی گوندەکە دەڵێن، ئەوان ساڵانە رووبەڕووی کێشە دەبنەوە، بەو پێیەی لەلایەن سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامیی ئێرانەوە رێگریان لێدەکرێت و گێچەڵی زۆریان پێدەگیرێت.
كێشەكە چۆن دروستبوو؟
رۆژی چوارشەممەی رابردوو 29-6-2016، دوو برا (لەتیف ساڵح و رەئوف ساڵح) لەكاتی گواستنەوەی كۆڵێك كوژران. سەرەتا پلەدارێكی پۆلیسی ئێران تەقەی لە یەكێكیان كردووە و كوشتوویەتی، براكەی دیكەش دەستبەجێ تۆڵەی كردووەتەوە و پلەدارەكەی كوشتووە، بەڵام سەربازەكان برای دووەمیشان كوشتووە. ئەوان بە بەشداری خەڵكێكی زۆری ناوچەی ئالان نێژران، وەك ناڕەزایەتی دەربڕین بەرامبەر هێزی حكومەت و پۆلیس كە كوشتنی ئەو برایانە ناڕەوا بووە.
ئەم رووداوە بووەتە هۆی ئەوەی سوپای پاسداران هێرش بكاتە سەر گوندی گوێزڵێ و ئاگر لە چەند شوێنێك بەربدات. پەیامنێری رووداو دەڵێت سوپای پاسداران چوونەتە نێو گوندەکەوە و دانیشتووانی گوندەکەیان دەرکردووە، بەگوتەی خەڵکی گوندەکەش چەند کەسێکی بەساڵاچوو لەنێو گوندەکە ماون و، ئەوان خوازیاری ئەوە نین گوندەکەیان چۆڵ بکەن، هاوکات لەوە نیگەرانن، گەنم و پووش و پاوانی گوندەكەیان بەبەر چاویانەوە سووتێنراوە".
خەڵکی گوندەکە چاوەڕێی ئەوە دەکەن، یان بۆ گوندەکەیان بگەڕێنەوە، ئەویش دوای رۆیشتنی سوپای پاسداران، یان چارەنووسیان لە شوێنێکی دیکە دیاریبکرێت، چونکە ئێستا هەندێکیان روویان لە گوندەکانی دەوروبەی گوێزڵێ کردووە و هەندێکی دیکەش روویان لە شاخەکان کردووە.
3/7/2016
دەقی راگەیێندراوەکەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
سەردار حوسێن سەلامی، جێگری فەرماندەی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامیی ئێران، دوێنێ لە وتاری نوێژی هەینیدا لە شاری تارانی پایتەختی ئێران، هەڕەشەی وێرانكردنی هەرێمی كوردستانی لە حكومەت و خەڵكی هەرێمی كوردستان كرد.
ئێمە بە توندی ئەو هەڕەشە نابەجێیەی سەردار سەلامی ڕەتدەكەینەوە و بە هەڵوێستێكی نەگونجاوی دەبینین لەگەڵ پەیوەندیی لەمێژینە و دۆستانەی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران. بەتایبەتیش كە لەو ماوەیەدا گفتوگۆی پڕ لە تێگەیشتن و دۆستانە هەبوون لەنێوان هەردوولادا، بەڵام ئەو هەڕەشەیە بە تەواوی پێچەوانەی سروشتی ئەو گفتوگۆیانە بووە كە لەنێوان هەردوولاماندا هەبووە و بە هیچ شێوەیەك ئەو هەڕەشانە خزمەتی پەیوەندییەكانمان ناكەن و نابێ بە هیچ شێوەیەك ئەو زمانە بەرامبەر هەرێمی كوردستان بەكار بهێندرێت.
ئێمە وەك حكومەتی هەرێمی كوردستان بە گرنگییەوە لە پەیوەندییەكانمان لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێران دەڕوانین و لە هەوڵداین بۆ پێشكەوتنی بەردەوام و زیاتری ئەو پەیوەندییانە لە هەموو بوارەكاندا، لەبەر ئەوەش ئەو هەڕەشانە زۆر نەگونجاون لەگەڵ ئەو ئاراستەیەدا .
حكومەتی هەرێمی كوردستان لە ڕوانگەی پاراستنی پەیوەندی و گەشەپێدانی هاوكاریی دۆستانە و جێبەجێكردنی یاسا نێودەوڵەتییەكان و بنەمای دراوسێیەتیی باش و دۆستایەتی و هاوكاریی هەمیشەیی، بەردەوام ویستوویەتی هۆكاری سەقامگیری و ئاشتییەكی ڕاستەقینە بێت لەپێناو بەرژەوەندیی گەلانی ئێران و حكومەتی هەرێمی كوردستان و ناوچەكەدا، هەربۆیەش نەمانویستووە و نامانەوێت خاكی هەرێمی كوردستان ببێتە سەرچاوەی هێرشكردنە ناو خاكی ئێران و هیچ دەوڵەتێكی دراوسێی هەرێمی كوردستان.
حكوومەتی هەرێمی كوردستان
2-7-2016
ئیلام تاوەکو ئێستا بەگەورەترین سەرچاوەی نەوت و گاز لە رۆژهەڵاتی کوردستان دادەنرێت. بەڵام ئیلامییەکان دەڵێن، ئەمە خێر و بەرەکەتێکی بۆ ئەوان نییە.
بەرپرسانی ئیلامی دەڵێن: "لەو پارێزگایەدا زیاتر لە 40 هەزار کەس بێکار هەیە. هەروەها زیاتر لە 6 هەزار خوێندکار کە لە سەرووبەندی تەواوکردنی خوێندندان، کە ئەوانیش دوای خوێندن هەموویان کاریان دەوێت. بەڵام دەرفەتێک بۆ دامەزرانی ئەو خەڵکە بێکارە نییە".
سەلام ئەمینی، نوێنەری ئیلام، دەڵێت: "بۆ ئەوەی نیگەرانی خەڵک بڕەوێتەوە و هیوایەک بۆ رەخسانی دەرفەتی کار هەبێت، لە هەوڵ داین لە بەشەکانی نەوت و گاز، پیشەسازی، کانگاکان و کشتوکاڵ دەرفەتی کار بڕەخسێنین".
گرنگترین بەشێک کە دەتوانێ زیاترین دەرفەتی کار بڕەخسێنێت، بوارەکانی نەوت و گازە. کە هەم بەشێوەی راستەوخۆ و هەمیش ناڕاستەوخۆ دەتوانێت کەلێنێکی گەورە لە ئابووری ئیلامدا پڕ بکاتەوە.
بەڵام ئەمە لەگەڵ کێشە و گرفتی زۆر بەرەوڕوویە. ئیلامییەکان دەڵێن: "لە پاڵاوگەکانی ئەو پارێزگایەدا لەجێی خەڵکی خۆجێی خەڵک لە شوێنی دیکەوە دێنن و دایاندەمەزرێنن".
سەلام ئەمینی دەڵێت: "پاشکەوتی نەوت و گازی رۆژئاوای ئێران لە بن پێی ئێمە دایە، بەڵام کەسانێک بەڕێوەیان دەبەن کە هیچ رۆڵێکیان لە گەشەسەندنی ئیلام دا نییە". ئەو رەخنەی لەوەش گرتووە کە بۆچی نەوت و گازی ئیلام لە کرماشانەوە بەڕێوە دەبرێت.
نوێنەری ئیلام دەڵێت: "بە سەرنجدان بەوەی کە سەرچاوەی زۆری گاز لە پارێزگای ئیلامدا هەیە، دەتوانرێ لە هەموو شارەکانی ئەم پارێزگایەدا کارگەی پترۆکیمیایی بکرێتەوە، بۆیە دەبێت گرنگی بە هەموو شارەکانی ئیلام بدرێت".
2.5% -ی پاشکەوتی هەموو گازی جیهان لە ئیلامدا هەڵکەوتووە. بە واتایەکی دیکەش 11% -ی نەوت و گازی ئێران لە پارێزگای ئیلام دایە.
بەڵام لە سەردەمی شەڕی ئێران و عێراق و ساڵەکانی دواتریش بە بیانووی نائەمنی و ئامادەنەبوونی ژێرخانەکانی پەرەپێدان، سەرمایەگوزاری گەورە لە ئیلامدا ئەنجام نەدراوە.
سەلام ئەمینی دەڵێت: ئەو کەسانەی کە لە ئیلام سەرمایەگوزارییان کردووە، کێشەی زۆریان لەسەر رێگە بووە، بۆیە دەبێت پشتگیری بکرێن.
2/7/2016
بەڕێوەبەرایەتی گشتی ئاسایشی هەولێر لە روونکردنەوەیەکدا کە بەرەبەیانی رۆژی هەینی 1-7-2016 بڵاویکردەوە رایدەگەیێنێت: "دوابەدوای ئەوەی چەند کەسێک لە پەیوەندی بە هێرشەکەی سەر کەناڵی رووداوەوە دەستگیر کران، هەندێ لایەن هەوڵی بە سیاسی کردنی ئەم کەیسە دەدەن".
ئاسایشی هەولێر هوشداریی تووند دەدات و رایدەگەیێنێت: "لێرەدا بۆ گشت لایەک دووبارەی دەکەینەوە کە دەزگای ئاسایش وەک دەزگایەکی نیشتمانی، سەر و ماڵی گشت هاووڵاتیان بە بێ هیچ جیاوازییەک دەپارێزێت و لە هەمان کاتیشدا هەر کەسێک یان لایەنێک ببێت بە هۆکاری هەڕەشە بۆ سەر ئاسایشی هاووڵاتیان پارێزبەندیی نییە و لە چوارچێوەیەکی یاساییدا رێکاری پێویستی بەرامبەر دەگیرێتە بەر".
لە روونکردنەوەکەی ئاسایشی هەولێردا هەروەها هاتووە: "بە ئاگاداری هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکان کارکردن لە سەر ئەم دۆسیەیە بەردەوامە و لە ماوەیەکی نزیکدا ئەنجامەکان بۆ هاووڵاتیانی خۆشەویستمان بڵاو دەکەینەوە".
1/7/2016
کۆماری ئیسلامیی ئێران، وەک کاردانەوەیەک لە بەرامبەر جموجۆڵەکانی پێشمەرگەکانی حزبی دیموکراتی کوردستانیی ئێران لە ڕۆژهەڵات، ئامادەکاری بۆ هێرشکردنە سەر بنکە و بارەگاکانی دیموکرات لە کۆیە دەکات.
سەرچاوەیەکی بەرپرس لە حزبی دیموکراتیی کوردستان کە نەیویست ناوەکەی ئاشکرا بکرێت، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند، بەپێی ئەو زانیارییانەی دەستیان کەوتووە، ئێران چەکی قورسی بۆ هێرشکردنە سەر کۆیە ئامادە کردووە و ئامادەکاریی سەربازیی تەواو بۆ لێدانی بارەگاکانی حزبی دیموکراتیی کوردستانیی ئێران کراوە کە باڵەکەی دیکەی حزبەکەی ئەو بەرپرسەیە.
ئەوەشی بۆ (باسنیوز) ئاشکرا کرد: ”لە هەرێمی کوردستانیش ئاگاداریی تەواو هەیە، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ئەوەی باش ئاگا لێیە و هەر یەکێتی نەخۆشخانەکانی کۆیەی ئاگادار کردووەتەوە کە ئەگەری هێرش بۆ سەر کۆیە هەیە و ئامادەکاری بکەن“. جەختیشی لەوە کردەوە کە تەنانەت ئامادەکاری بۆ ڕاگواستنی خەڵکی کوردستانی ڕۆژهەڵات لە کۆیەوە بۆ شوێنێکی سەلامەتتر لە حاڵەتی هێرشەکەدا، کراوە.
ئەو بەرپرسەی حزبی دیموکراتیی کوردستان لە لێدوانەکەیدا بۆ (باسنیوز) ئاماژەی بەوە کرد کە ئەوان شەوان دەبینن، گڵۆپەکانی کێڵگەی نەوتیی (شیواشۆک) دەکوژێندرێنەوە، تاوەکوو: ”ئێمە نەبینین کە چۆن ئامێر و کەرەستە گرانبەهاکانی شیواشۆک لە ترسی ئەو هێرشە لە ناوچەکە دوور دەخرێتەوە“.
هەر لەمبارەیەوە، عەمید محەمەد سەعید، بەڕێوەبەری پۆلیسی کۆیە، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: ”ئێمە لە سەرووی خۆمان بە فەرمی هیچ فەرمان و ئاگادار نەکراوینەتەوە“. ڕوونیشی کردەوە، لە ناو خەڵکیدا قسە دەکرێت، بەڵام: ”قسەی خەڵک بۆ ئێمە فەرمی نییە“.
لە باشووری ڕۆژئاوای شاری کۆیە، بنکە و بارەگاکانی هەردوو باڵەکەی حزبی دیموکرات و هەزاران ماڵی کوردانی ڕۆژهەڵاتی تێدایە کە لە سێ کەمپی (زەوییە سپی، ئەمیرییە و ئازادی) دابەش کراون و هەزاران ژن و منداڵیان تێدایە.
30/6/2016
باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق رایدەگەیەنێت، کە خۆشحاڵە بە ئامادەکارییەکانی هەرێمی کوردستان بۆ ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی شاری مووسڵ.
فرانک بەیکەر، باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق لە لاپەڕەی تایبەتیی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی تویتەر خۆشحاڵیی خۆی بە دروستکردنی پێنج کەمپی دیکە بۆ ئاوارەکانی شاری مووسڵ، دەردەبڕێت.
لە تویتەکەیدا، فرانک بەیکەر هەروەها رایدەگەیەنێت، کە بە هەوڵەکانی هەرێمی کوردستان بۆ ئامادەکاریی بۆ شەڕی رزگارکردنەوەی مووسڵیش ”خۆشحاڵ“ـە.
بۆ پێشوازیکردن لە ئاوارەکانی شاری مووسڵ، کە چاوەڕوان دەکرێت دوای دەستپێکردنی ئۆپەراسیۆنی رزگار کردنەوەی شارەکە روو بکەنە کوردستانی باشوور، حکوومەتی هەرێمی کوردستان پێنج کەمپی گەورەی دیکەی لە پارێزگاکانی دهۆک و هەولێر دروست کردووە.
بەهۆی شەڕی تائیفیی نێوان سوننە و شیعە و رێکخراوی توندڕەوی داعش، زیاتر لە 1.8 ملیۆن هاووڵاتیی باشوور و ناوەڕاستی عێراق ئاوارەی هەرێمی کوردستان و ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی هێزی پێشمەرگەی کوردستان بوون و چاوەڕێی زیادبوونی ئەو ژمارەیەش دەکرێت.
چەکدارانی داعش دوای هەرەسهێنانی سوپای عێراق لە مانگی حوزەیرانی 2014، زۆربەی ناوچەکانی پارێزگاکانی نەینەوا، دیالە، سەڵاحەدین و ئەنباریان داگیر کرد.
30/6/2016
ھاوسەرۆکی گشتیی پارتی دیموکراتیکی گەلان (ھەدەپە) رایدەگەیەنێت، کە حکوومەتی تورکیا 15 هەزار ئەندامی حزبەکەی دەستگیر کردووە.
سەڵاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆکی هەدەپە لە میانەی خوانێکی بەربانگدا، کە رۆژی چوارشەممە 29ـی حوزەیرانی 2016 حزبەکەی لە ئیستەنبوڵ رێکی خستبوو، ھێرشە تیرۆریستییەکەی سەر فڕۆکەخانەی ئەتاتورکی ئیدانە کرد و رایگەیاند، ”کاتێ ماڵی دراوسێکەت سووتا دووکەڵ، ئاگر و بڵێسەی ئاگرەکە کاریگەریی لەسەر تۆش دەبێت“.
دەمیرتاش حکوومەتی تورکیا بە لایەنگری بۆ رێکخراوی توندڕەو داعش دادەنێت و نموونەش بەوە دەهێنێتەوە، کە ”بەرپرسی سەربازیی داعش لە تورکیا دەستگیر کرا بەڵام تەنانەت کەلەپچەش نەخرایە دەستی و لە یەکەم دانیشتنی دادگادا ئازاد کرا“.
ھاوسەرۆکی ھەدەپە پێیوایە حکوومەتی تورکیا هێندەی دژایەتیی هەدەپە دەکات، هیندە دژایەتیی داعش ناکات و دەڵێت، ”لە 2009ـەوە تا ئێستا 15 ھەزار ئەندامی ھەدەپەیان دەستگیر یان دەستبەسەر کردووە و خراونەتە زیندانەوە“.
سەڵاحەدین دەمیرتاش، ئاماژەی بەوەش کردووە، کە حکوومەت و دەزگا ئەمنییەکانی تورکیا ھیچ رێ و شوێنێکیان بەرامبەر ھێرشەکانی ئەنقەرە، پرسووس و ئامەد نەگرتووەتە بەر و لە بری ئەوە، ”بەرپرسان ھەوڵیان دا خەڵک بە رێکخراوە تیرۆریستییەکان پەروەردە بکەن و رادەستیان بکەن“.
دەمیرتاش داوای لە هەردوو گەلی کورد و تورک کرد، بە یەکەوە داوای ئاشتی بکەین، ”ھێشتا درەنگ نییە، وەرن با کورد و تورک دەست لەناو دەست ھەموو بەیەکەوە ھاوار بۆ ئاشتی بکەین و خۆمان ئاشتی وڵاتی خۆمان بنیات بنێین".
30/6/2016
مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی سی و پێنجەمین خولی دەرچوونی قوتابیانی زانكۆی سەلاحەدین، پیرۆزبایی لە دەرچووان دەکات و رایدەگەیێنێت: "قوتابی و گەنجەكانمان ئومێدی ئەو میللەتەن و خۆشحاڵم بە سەركەوتن و دەرچوونتان و هیوای بەختەوەری و سەربەرزیتان بۆ دەخوازم".
لە پەیامەکەیدا سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەڵێت "جێگەی شانازییە ئەمڕۆ ژمارەیەك لە قوتابیانی خۆشەویستی زانكۆی سەلاحەدین بڕوانامەی دەرچوونیان بە سەركەوتوویی وەرگرتووە و خۆیان بۆ قۆناغی هەوڵدان و خزمەتكردنی وڵاتەكەیان ئامادە كردووە. بەم بۆنەیەوە گەرمترین پیرۆزبایی خۆم ئاراستەی قوتابیانی دەرچووی ئەم خولە دەكەم و هیوای سەركەوتنیان بۆ دەخوازم".
لە بەشێکی دیکەی پەیامەکەیدا کە لە ماڵپەڕی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان بڵاوبووەتەوە ، دەستخۆشی لە مامۆستاو سەرۆكایەتی زانكۆ و كۆلیژ و بەشەكانی زانكۆی سەلاحەدین دەكات و رایدەگەیێنێت "دەستخۆشی لە سەرجەم مامۆستا بەڕێزەكان دەكەم كە ئەركی پیرۆزی پێگەیاندنی قوتابیانی خۆشەویستیان لەسەر شانە و پێزانینم بۆ ڕۆڵ و ماندووبونیان هەیە. سوپاسی سەرۆكایەتی زانكۆ و كولیژ و بەشەكانی زانكۆی سەلاحەدین دەكەم كە سەرپەرشتیی پڕۆسەی خوێندن و پێگەیاندنی قوتابیانی ئەم خولەیان بە سەركەوتوویی ئەنجام داوە".
دەقی پەیامی سەرۆکی هەرێمی کوردستان بۆ قوتابیانی دەرچووی زانکۆی سەلاحەدین
بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان
مامۆستایانی بەڕێز
قوتابیانی خۆشەویست
جێگەی شانازییە ئەمڕۆ ژمارەیەك لە قوتابیانی خۆشەویستی زانكۆی سەلاحەدین بڕوانامەی دەرچوونیان بە سەركەوتوویی وەرگرتووە و خۆیان بۆ قۆناغی هەوڵدان و خزمەتكردنی وڵاتەكەیان ئامادە كردووە. بەم بۆنەیەوە گەرمترین پیرۆزبایی خۆم ئاراستەی قوتابیانی دەرچووی ئەم خولە دەكەم و هیوای سەركەوتنیان بۆ دەخوازم. دەستخۆشی لە سەرجەم مامۆستا بەڕێزەكان دەكەم كە ئەركی پیرۆزی پێگەیاندنی قوتابیانی خۆشەویستیان لەسەر شانە و پێزانینم بۆ ڕۆڵ و ماندووبونیان هەیە. سوپاسی سەرۆكایەتی زانكۆ و كولیژ و بەشەكانی زانكۆی سەلاحەدین دەكەم كە سەرپەرشتیی پڕۆسەی خوێندن و پێگەیاندنی قوتابیانی ئەم خولەیان بە سەركەوتوویی ئەنجام داوە.
گەلی كوردستان بەهەموو پێكهاتەكانیەوە سەرباری بوونی كۆسپ و تەحەددیات توانیویەتی خۆڕاگر بێت و قۆناغی سەخت تێبپەڕێنێت و لە سایەی قوربانیداندا دەستكەوتی گەورە مسۆگەر بكات. گەلی كوردستان قارەمانانە لەبەرانبەر پەلاماری تیرۆریستان و ئابلۆقە و گوشاری جۆراوجۆردا وەستاوە و پێشمەرگە بە خوێنی خۆی ئەفسانەی تیرۆریستانی شكاند و جیهانی سەرسام كرد. كچان و كوڕانی كوردستان لە شەڕی تیرۆریستاندا نموونەی باڵایان لە گیانفیدایی و ئازایەتی تۆمار كرد كە لە جیهاندا كەموێنەیە و تاهەتایە جێگەی شانازیین.
ئێستا كوردستان بەرگری لە بەها بەرزەكانی مرۆڤایەتی دەكات و ئەوە پێگەی گەلەكەمانی لە ئاستی جیهان بەرز كردووەتەوە. گەلی كوردستان دۆست و هاوپەیمانی لە هەموو شوێنێكی جیهان هەیە كە پشتیوانی مافە ڕەواكانی گەلەكەمانن.
كاتی ئەوەیە گەلی كوردستان وەك میللەتانی تری جیهان خاوەنی سەروەری و كیانی خۆی بێت، بۆ ئەوەی بتوانێ لەسەر پێی خۆی ڕاوەستی و بەرەو پێشەوە بچێت. هەر بۆیەش پێویستە ڕۆڵەكانی گەلەكەمان لەسەر بەها بەرزەكانی مرۆڤدۆستی و نیشتیمانپەروەری و خزمەتكردنی وڵات و بڕوابەخۆبوون گۆش بكرێن. بۆ ئەوەی بتوانین ببینە نموونەی پاراستنی كەرامەتی مرۆڤ و پێشكەوتن لە ناوچەكە و جیهاندا. بۆ ئەوە مەبەستە ڕۆڵی مامۆستا و قوتابیانی خۆشەویست و ئەهلی زانست یەكلاییكەرەوە و كاریگەر دەبێت.
لێرەدا پاڵپشتیی تەواوی خۆم بۆ زانكۆ و قوتابیانی كوردستان ڕادەگەیێنم. پێویستە بە هەوڵی هەموو لایەك ئاستی زانستیی زانكۆكانمان بگاتە ستانداردە جیهانییەكان. هەروەها كەرتە حكوومی و ئەهلییەكان هەلی كار و پێشكەوتن بۆ قوتابیانی دەرچوو بڕەخسێنن بۆ ئەوەی پسپۆڕی و تواناكانیان بۆ خزمەتكردنی وڵات بەكار بهێنن.
قوتابی و گەنجەكانمان ئومێدی ئەو میللەتەن. خۆشحاڵم بە سەركەوتن و دەرچوونتان و هیوای بەختەوەری و سەربەرزیتان بۆ دەخوازم.
مسعود بارزانی
30ـی 6ـی 2016