به‌ڕێزان ( عوسمان عه‌به پێنجوێنی یان عوسمان قه‌ڵادزه‌یی) و( جه‌واد حه‌یده‌ری) به‌داخه‌وه وتیان به‌ڵێ ڕاسته و كۆچی دوایی كردووه؟
هونه‌رمه‌ند و پێشمه‌رگه ، سروودبێژ و گۆرانیبێژ...
کۆڕەوو شەنگال وتووەو دەیڵێت و بەشداریی کاریگەری لەئاهەنگەکانی سەرفیرازیدا بووەو دەبێت.
مستەفا داداری موکریانی مەهابادی خۆی بەخوێندکاری (مام هێمنی شاعیر ١٩٢١-١٩٨٦) دەزانێ و کاتێک قسە دەکا...
باسمان بۆ بکەن، ئەو ئۆرکێسترەی ئێوە چەنساڵێک ژەنیاری بوون؟ئەو ئۆرکێسترە بە ئۆرکێستری رادیۆ کرماشان ناسراو بوو و لە سەرەتاشەوە سەرپەرەشتییەکەی بەدەستی بەڕێز عەبدولسەمەدیان بوو کە...
بەر دەکەوێت بەڵام لەو لایشەوە هەر بە پاڵپشتی ئەو سامانە دەوڵەمەندە،خۆی دوو هێندە لە نێو ڕووبەری فەرهەنگیی کورددا دەردەخات. هێشتاکەیش کتێبخانەکەی پڕیەتی لە دەیان بەرهەمی...
لە سەعات هەشتی بەرەیانیی ئەمڕۆ شەممە 2016 -9 -17ەوە جارێکی دیکە تۆپخانەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران دەستیان کردەوە بە تۆپبارانکردنی ناوچە سنوورییەکانی دەڤەری سیدەکان.
سەرچاوەیەکی ئاگادار لە سنووری سیدەکان بە ئاژانسی (باسنیوز)ی ڕاگەیاند "ئەو تۆپبارانە لە شاخەکانی "بەربزین، سەقەر" لە سنووری سیدەکان لە یەک سەعات لەمەوبەرەوە بە خستی دەستی پێ کردووە و ناوچەکەی داوەتە بەر تۆپباران و ئێستاش بەردەوامە."
لە ماوەی چوار مانگی ڕابردوودا ئەمە سێیەمین جارە کە تۆپخانەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران ئەو ناوچە سنوورییانەی کوردستانی باشوور تۆپباران دەکەن و جاری دووەم چەند هاووڵاتییەکی سڤیلی و گوندنشینی ئەو ناوچەیە بریندار بوون و مەزرا و ڕەز و باخ و سروشتێکی فراوانی ناوچەکەش سووتاوە.
ماوەی زیاتر لە یەک ساڵە پێشمەرگەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران، لە نسوورەکانی کوردستانی باشوور و ڕۆژهەڵات نیشەجێ بوون و لە ماوەێ چەند مانگی ڕابردووشدا چەندین دەرگیری و تێکەهڵچوونیان لە نێوان پێشمەرگەکانی (حدکا) و سوپای پاسداران ڕووی داوە و زیاتر لە دە پێشمەرگە شەهید بوون و بە دەیان ئەندامی سوپای پاسدارانیش کوژراون.
درێژەدان بەم تۆپبارانانە لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێرانەوە لە ناوچە سنوورییەکان لە کاتێک دایە کەلە مانگی ڕابردوودا شاندێکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان سەردانی تارانیان کرد و لەگەل گەورە بەرپرسانی سەربازی و ئەمنیی ئێران کۆ بوونەوە و لەبارەی پرسی چارەسەریی سنوورەکان و پاراستنی دانوستانیان کرد.
باسنیوز: شەریف فەلاح
17/9/2016
نادیه موراد، كچه كوردێكی ئێزیدی ڕزگاربووی ده‌ستی چه‌كدارانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی لە عێراق و شام ناسراو به (داعش)، ئه‌مڕۆ هەینی 16\9\2016، له لایه‌ن نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كانه‌وه به فه‌رمی وه‌ك باڵیۆزی نیازپاكی ده‌ستنیشان ده‌كرێت.
بۆ ئه‌م مه‌به‌سته ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ، له شاری نیویۆرك لە ئەمریکا، مه‌راسیمێك به‌ڕێوه ده‌چێت كه تێیدا بان كی موون، سكرتێری گشتیی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان، به فه‌رمی نادیه موراد، وه‌ك باڵیۆزی نیازپاكی ڕاده‌سپێرێت.
نادیه موراد، كه به‌م دواییه وه‌ك یه‌ك له 100 كه‌سایه‌تییه كاریگه‌ره‌كانی جیهان ده‌ستنیشان كراوه، ئێستا وه‌ك چالاكوانێكی مافی مرۆڤ و به تایبه‌تیش كوردانی ئێزدی كار بۆ كۆكردنه‌وه‌ی پشتیوانیی نێوده‌وڵه‌تیی زیاتر و كۆتایی هێنان به تاوانه‌كانی داعش دژ به كه‌مینه نه‌ته‌وه‌یی و ئایینه‌كان دەکات.
پێشتر باسنیوز ئاشكرای كرد كه بابه شێخ خرتۆ، سەرۆکی جڤاتی رۆحانیی ئێزیدییان و مەرجەعی باڵای ئێزیدییەکانی جیهان بەگەشتێكی فەرمی بەرەو ئەمەریكا به‌ڕێ كه‌وتووه و بڕیاره له مه‌راسیمه‌كه‌ی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان به‌شدار بێت.
به پێی ڕاگه‌یه‌نراوێكی نوسینگه‌ی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان بۆ مادده‌ی هۆشبه‌ر و تاوانی دژ به مرۆڤایەتی، نادیه موراد، نوێنه‌رایه‌تیی ڕێكخراوه‌كه ده‌كات له‌سه‌ر ئاستی جیهان بۆ كۆكردنه‌وه‌ی پاڵپشتی به مه‌به‌ستی به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی قاچاغی مرۆڤ و توندوتیژی دژ به ئافره‌تان، له نێوانیشیاندا ڕزگاركردنی ئافره‌تانی كوردی ئێزدیی دیلی ده‌ستی داعش.
هەر لەمبارەیەوە، ئەمڕۆ هادی دوبانی، بەڕێوەبەری کاروباری ئێزدییان لە پارێزگای دهۆک، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: “بەرهەمی هەوڵەکانی بابە شێخ و جڤاتی ڕۆحانیی ئێزدییان، لەگەڵ سەرکردەی هێزەکانی ئێزدییان و هێزی پێشمەرگەی کوردستان، ئەمڕۆ دەبینین مەراسیمی ڕێزلێنان لە نادیە موراد لە نەتەوە یەکگرتووەکان بەڕێوە دەچێت”. گوتیشی: “ئەمڕۆ بۆ ئێزدییان و تەواوی میللەتی کورد، ڕۆژێکی مێژووییە، هەڵبژاردنی نادیە موراد لەو پۆستەدا، نامەیەکە بۆ تیرۆریستان و سەرجەم ناحەزانی مرۆڤایەتی”.
نادیه موراد پێشتر له لایه‌ن وه‌زاره‌تی كۆچ و كۆچبه‌رانی عێراق و كاندیدی ئه‌و وڵاته ده‌ستنیشان كراوه بۆ خه‌ڵاتی نۆبلی ئاشتی ساڵی 2016. ئه‌و خاتوونه كورده ئێستا به هاوكاریی ئه‌مه‌ل كلونی، پارێزەری نێودەوڵەتی و هاوسه‌ری جۆرج کلۆنی، ئه‌كته‌ری به‌ناوبانگی ئه‌مریكی، كار له‌سه‌ر به جینۆساید ناساندنی كه‌یسی جینۆسایدی داعش دژ به كوردانی ئێزیدی ده‌كات.
16/9/2016
چالاکوانانی کورد، لە دژی دەستگیرکردن و بێ سەروشوێنکردنی 42 دەستگیرکراوی سیاسیی کورد لە زیندانەکانی یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە)، مانگرتنیان دەست پێ کردووە و داوای ئازادکردنیان دەکەن.
مەڕوان ئەحمەد، چالاکوانی کورد، بە ماڵپەڕی (عەرەبی 21)ی ڕاگەیاندووە: ”ئێمە نزیکەی 30 چالاکوانی سیاسیی کوردین، مانگرتنی کراوەمان لە خواردن ڕاگەیاندووە، مانگرتنەکەش لە ئەنجومەنی خۆجێیی ڕۆژهەڵات کە سەر بە ئەنجومەنی نیشتمانیی کوردی سووریایە، بەڕێوە دەچێت و داوای ئازادکردنی ئەو زیندانیکراوانەی لای یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە) دەکەین کە لەسەر ڕادەربڕین زیندانی کراون“.
جەختیشی لەوە کردووەتەوە کە زیاتر لە 42 زیندانیکراوی سیاسی هەن و لە نێویاندا ژنانیش هەن. گوتیشی: “سەرجەم ئەو کەسانە لە ڕیزەکانی ئەنجومەنی نیشتمانیی کوردی سووریان و تائێستا چارەنووسیان نادیارە، چونکە نەدراونەتە دادگا، تەنانەت یەپەگە پێی ڕاگەیاندووین کە ئەو کەسانە لە زیندانەکانیاندا نییە”.
هەر لەمبارەیەوە، هەمان ماڵپەڕ، لە زاری جان دۆست جان، کەسایەتیی ئۆپۆزسیۆنی کوردییەوە بڵاوی کردووەتەوە: “مانگرتن لە خواردن بۆ مەبەستێکی مرۆیی وەک ئازادکردنی زیندانیکراوان، لە وڵاتێکدا کە نرخ بۆ مرۆڤ و مافەکانی دابندرێت، سەرکەوتوو دەبێت، بەڵام لە خۆبەڕێوەبەریی دیموکراتیی کوردستانی ڕۆژئاوا کە کار بۆ ڕژێمی سووریا دەکەن، هەرگیز سەرکەتوو نابێت”.
لە دوای شەهیدبوونی چەند پێشمەرگەیەکی کوردستانی ڕۆژئاوا لە میانی دوایین ئۆپەراسیۆنی هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە میحوەرەکانی خازر و گوێڕ، لە کاتێکدا بەرپرسانی پارتە کوردستانییەکانی ڕۆژئاوا و چالاکوانانی سیاسی سەرگەرمی گەڕاندنەوەی تەرمی شەهیدانی پێشمەرگەی ڕۆژئاوا بوون بۆ زێدی خۆیان، لە لایەن یەپەگەوە ڕێگرییان لێ کرا و دواتر ژمارەیەکی زۆر لە بەرپرسی ئەو پارتانە و چالاکوانان بێ سەروشوێن کران.
16/9/2016
سه‌رپه‌رشتیارى تیمى ڕاگه‌یاند‌ن و په‌یوه‌ندییه‌كانى حاجییانى هه‌رێمی کوردستان له سعوودیه ڕاى ده‌گه‌یه‌نێت ئه‌مساڵ حاجییانى هه‌رێمی کوردستان زیاتر له 200 ته‌ن دیارى و كه‌لوپه‌ل له‌گه‌ڵ خۆیاندا ده‌هێننه‌وه بۆ كوردستان كه بایی زیاتر له ملیۆنێك و 300 هه‌زار دۆلاره.
مه‌ریوان نه‌قشبه‌ندى، سه‌رپه‌رشتیارى تیمى ڕاگه‌یاند‌ن و په‌یوه‌ندییه‌كانى حاجییانى هه‌رێمی کوردستان له سعوودیه به (باسنیوز)ى راگه‌یاند: "به‌پێى لیستى ئەو فڕۆكه‌وانییه‌ى كه‌وه‌زاره‌تى گواستنه‌وه‌ى عێراق بۆى ناردوین، بڕیاره سبەى شه‌و یه‌كه‌مین كاروانى حاجییانى هه‌رێمی کوردستان بگه‌نه‌وه هه‌ردوو فڕۆكه‌خانه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هه‌ولێر و سلێمانى و له‌ماوه‌ى هه‌شت ڕۆژیشدا سه‌رجه‌م حاجییانى کورد ده‌گه‌نه‌وه كوردستان".
هه‌روه‌ها گوتى "حاجییان له‌گه‌ڵ گه‌ڕانه‌وه‌یاندا وه‌ك نه‌ریتێك بڕێك دیارى و كه‌لوپه‌ل له‌گه‌ڵ خۆیاندا دێننه‌وه بۆ كوردستان و به‌سه‌ر منداڵ و خزم و كه‌سوكاره‌كانیاندا دابه‌شی ده‌كه‌ن، له‌و ڕووه‌شه‌وه ئه‌مساڵ حاجییانى هه‌رێمی کوردستان زیاتر له 200 ته‌ن دیارى و كه‌لوپه‌ل له‌گه‌ڵ خۆیاندا دێننه‌وه بۆ كوردستان، كه‌بایی نزیكه‌ى ملیۆنێك و 300 هەزار دۆلار ده‌بێت، ئه‌م بڕه‌ش زۆر كه‌متره به‌به‌راورد به‌ساڵانى ڕابردووى پێش قه‌یرانى دارایی".
نه‌قشبه‌ندى ئاشكرایكرد "گرنگترین ئه‌و دیارییانه‌ى حاجییان ده‌یهێننه‌وه خورماى مه‌دینه و ئاوى زه‌مزه‌مه كه نزیكه‌ى نیوه‌ى كۆى گشتى دیارى و كه‌لوپه‌له‌كان پێكده‌هێنێت".
ئه‌مساڵ 3 هه‌زارو 656 هاووڵاتى له هه‌رێمى كوردستانه‌وه سه‌ردانى شارى مه‌ككه‌یان كردووه به مه‌به‌ستى به‌جێگه‌یاندنى فه‌ریزه‌ى حه‌ج.
ڕۆژى 7/9/2016 یه‌كه‌مین حاجیى هه‌رێمى كوردستان به‌ناوى زه‌ینه‌ب ساڵه‌ح زاناوێر ته‌مه‌ن 69 ساڵی دانیشتووى شاره‌دێى خه‌لیفانى سه‌ر به‌قه‌زاى سۆران كه نه‌خۆشی دڵى هه‌بووه، له‌نه‌خۆشخانه‌یه‌كى شارى مه‌ككه كۆچی دواییكرد، هه‌روه‌ها ڕۆژى 9/9/2016 دووه‌مین حاجیى هه‌رێمى كوردستان به‌ناوى محه‌مه‌د عه‌لى سه‌لیم به‌گ کە ته‌مه‌ن 69 ساڵی دانیشتووى شارى كه‌لار له‌ناو حه‌ره‌مى كه‌عبه‌ى پیرۆزدا له‌كاتى نوێژى سوننه‌تدا بورایه‌وه و دڵى له‌لێدان كه‌وت، هه‌روه‌ها رۆژى 13/9/2016 سێیه‌مین حاجیی هه‌رێمى كوردستان به‌ناوى عه‌بدولعه‌زیز شه‌نگالى دانیشتووى پارێزگاى دهۆك له نه‌خۆشخانه‌یه‌كى شارى مه‌ككه كۆچی دواییكرد.
16/9/2016
نرخی دراوەکان بۆ ئەمڕۆ 16ـ9- 2016 بەمشێوەیەیە:
100 دۆلاری ئەمریکی = 129.550 دینار
100 یۆرۆ = 146.000 دینار
100 پاوەند = 172.100 دینار
100 ھەزار تومەن = 37.000 دینار
100 لیرەی تورکی = 44.250 دینار
16/9/2016
ناوەندی ویڵسن لە واشنتن بە بابەتێکی 32 لاپەڕەیی و سیمینارێک بە بەشداری شارەزایانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست گرنگی بە سەربەخۆیی هەرێمی کوردستان دەدات و لەسەرەتای بابەتەکەیدا دڵنیایی دەدات کە کوردستان سەربەخۆیی بەدەستدەهێنێت بەڵام کاتەکەی نازاندرێت.
سەنتەری ویڵسنی ئەمریکی بۆ لێکۆڵینەوە، بایەخ بە بابەتی سەربەخۆیی کوردستان دەدات. لە ژمارەی پاییزی 2016ی گۆڤاری سەنتەرەکەدا، بابەتێکی تێروتەسەلی 32 لاپەڕەیی رۆژنامەنووس عەمبەرین زەمان بە ناونیشانی "لە خێڵەوە بۆ نەتەوە: کوردستانی عێراق لە لوتکەی بەدەوڵەتبووندا" بڵاوکردووەتەوە.
دوای بڵاوکردنەوەی بابەتەکەی زەمان، سەنتەرەکە سیمینارێک بۆ نووسەری بابەتەکە لەگەڵ هەریەک لە عەباس خەدیم، شارەزای کاروباری دەرەوەی ئەمریکا، ئەلیزا مارکوز، نوسەری کتێبی خوێن و باوەڕ؛ شەڕی پەکەکە و کورد بۆ سەربەخۆیی و هێنری بارکی، شارەزای رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و تورکیا رێکخست و بابەتی سەربەخۆیی کوردستانی خستە بەردەم گفتوگۆی رۆژنامەڤانان و کەسانی ئەکادیمی.
سیمینارەکە لە ژێر ناونیشانی "سوودوەرگرتن لە بەدەوڵەتبوونی کوردستانی عێراق: چۆن سەربەخۆیی کورد دەتوانێت لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا پەرە بە دیموکراسیی بدات و ناکۆکییەکانیش کەمبکاتەوە" بەڕێوە چوو.
عەمبەرین زەمان، لە سیمینارەکەیدا ئاماژەی بەوەدا کە داننان بەوەی کە کورد مافی ئەوەی هەیە ببێتە خاوەنی دەوڵەتی خۆی زۆر زیادیکردووە. هەوڵەکانیش بۆ بونیاتنانی ئەم دەوڵەتە لە هەمووکاتێک زیاتر بوون. بە نیسبەت کوردی عێراقەوە بابەتەکە لەوە تێپەڕیوە کە کورد دەوڵەت رابگەیەنێت یان نا، بەڵکو ئێستا بابەتەکە بابەتی کاتە. بابەتی ئەوەیە کەی ئەم دەوڵەتە رابگەیەنرێت.
هەر بۆیە پێویستە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، هەروەها عێراق، ئێران، تورکیا و سووریا خۆیان بۆ سەرهەڵدانی یەکەمین دەوڵەتی کوردیی لە باکووری عێراق ئامادە بکەن و بە شێوەیەکی مۆدێرن مامەڵەی لەگەڵ بکەن. لەوەش گرنگتر ئەوەیە کە کوردیش بەهەمانشێوە، واتە بە شێوەیەکی مۆدێرنانە، مامەڵە بکات.
ناوەندی ویڵسن، یان ناوەندی نێودەوڵەتیی وۆردرۆو ویڵسن بۆ لێکۆڵەرەوان، ناوەندێکی ئەکادیمیی نێودەوڵەتییە، بنکەی سەرەکیی لە واشنتن دی سی-یە لە ئەمریکا. وەک بەشێک لە دامەزراوەی سمیسۆنیان و بە بڕیارێکی کۆنگرێسی ئەمریکی لە ساڵی 1968 دامەزراوە. یەکێکە لە 10 باشترین سەنتەرەکانی توێژینەوەیە لە هەموو جیهان.
15/9/2016
پەرلەمانتارێكی كورد لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ئاماژە بەوە دەدات كە لەسەر ئیدارەكانی شاری مووسڵ دەبێت ڕێككەوتن بكرێت، بۆ ئەم مەبەستەش گفتوگۆی سەرەتایی كراوە.
د.عەرەفات كەرەم، پەرلەمانتاری كورد لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: "كەس نازانێت لەدوای داعش چی دیكە ڕوو لە عێراق دەكات، بۆیە ئەم ناوچەیە لە ژێر مەترسی گەورەدایە دەبێت بە وریاییەوە مامەڵەی لەگەڵ بكرێت".
ئەو پەرلەمانتارە كوردەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ئەوەشی ڕوون كردەوە: "گرنگە كورد پێش ئازادكردنەوەی مووسڵ، بۆ چۆنییەتی ئیدارەردانی شارەكە، ڕێككەوتن لەگەڵ بەغدا بكات، چونكە بەشداریكردنی هەندێك هێزی حەشدی شەعبی مەترسی لەسەر ئیدارە ئەو ناوچانە دروست دەكات و گرنگە ئەو ناوچانەی كە هێزی پێشمەرگەی كوردستان لێ جێگرە و ناوچەی كوردین ڕێككەوتنیان لەسەر بكرێت، بۆ ئەوەی لە داهاتوو مەترسی لەسەر كوردستان نەكات". گوتیشی: "ڕێككەوتنی پێش وەختە لەگەڵ حكوومەتی عێراق گرنگە و لەو بارەشەوە هەندێك گفتوگۆی سەرەتایی كراوە".
15/9/2016
بەهۆی دروست بوونی قەیرانی دارایی و كەم بوونەوەی سەرچاوەی داهاتیان، داعش دەستی بەوەرگرتن و كۆكردنەوەی پارە كردووە و فشاری بۆ خەڵك هێناوە تا بە مەرجەكانیان ڕازی بن.
میدیا عێراقییەكان، ئاماژە بەوە دەدەن، پێش جەژنی قوربان، داعش دەستی بە كۆكردنەوە و وەرگرتنی پارە لە خەڵكی شاری مووسڵ كردووە، ئەوەش دوای نەمانی سەرچاوەی داهاتی داعش كە لە دوای كەوتینیان لە ناوچەكانی گەیارە، دێت.
ئەو میدیا عێراقیانە، هێما بۆ ئەوە دەكەن كە لە چەند ناوچەیەكی مووسڵ، داعش گەڕەك بە گەڕەكەكانی مووسڵ دەگەڕێت و بە زۆر باج و پارە لە خەڵك وەردەگرێت.
باس لەوەش دەكرێت ئەوەی پابەندی ئەو بڕیارە نەبێت، زادەدرێت.
15/9/2016
توێژه‌رێكى میسڕى پسپۆڕله په‌یوه‌ندییه نێوده‌وڵه‌تییه‌كان و كاروبارى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست، ده‌ڵێت :" وادیاره خه‌ونى دێرینی كورد به جیابوونه‌وه له ده‌وڵه‌تى عێراقی له چاو مه‌سعود بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، له ئێستادا و به‌راورد به پێشوو زۆر نزیكتره له ڕاستى".
سامح ڕاشد، له وتارێكدا كه له ژێر ناونیشانى ( ده‌وڵه‌تى كوردى به كه‌فاله‌تى ده‌ره‌كى)، ده‌نووسێت :" سه‌رۆك بارزانى، بۆ جارى چواره‌مه له ماوه‌ى مانگێكدا داواى جیابوونه‌وه‌ى هه‌رێمى كوردستان و ڕاگه‌یاندنى ده‌وڵه‌تى كوردى، نوێ ده‌كاته‌وه".
ئه‌و نووسه‌ره، ده‌شڵێت:" دواى ئه‌وه‌ى كورد ئاماژه‌یان بۆ بیرۆكه‌ى ده‌وڵه‌تى كوردى له دووره‌وه یان له ژووره تاریكه‌كاندا، ده‌كرد، بارزانى له پێشهاته یه‌ك له‌دوایه‌كه‌كانى ناوچه‌كه‌و ده‌ستگرتن به ده‌وڵه‌تى كوردى و جه‌ختكردنه‌وه‌ى، به بێ ترس و شه‌رمكردن له كاردانه‌وه‌كان كه سه‌رچاوه‌كه‌ى هه‌رچی بێت، ده‌بینێته‌وه".
سامح ڕاشد، كه یه‌كێكه له نووسه‌ر و توێژه‌ره به‌ناوبانگه‌كانى وڵاتى میسڕ و نه‌ته‌وه‌ى عه‌ره‌ب (له زۆرێك له ناوه‌نده‌كانى توێژینه‌وه له میسڕ و وڵاته عه‌ره‌بییه‌كان كارى كردووه و هه‌روه‌ها وه‌كو شاره‌زا له كاروبارى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست و سه‌رنووسه‌رى به‌شى سیاسه‌تى نێوده‌وڵه‌تى له ڕۆژنامه‌ى ئه‌هرامى میسڕى كار ده‌كات) گوتیشی :" بارزانى یان ویستى ئه‌وروپییه‌كان و لایه‌نه نێوده‌وڵه‌تییه په‌یوه‌ندیداره‌كان ڕووگیر بكات، یان ئه‌وه‌یه ئه‌و لایه‌نانه له ئێستادا ڕێگرى ناكه‌ن له ئاشكراكردنى پشتیوانییان بۆ ده‌وڵه‌تى كوردى، چونكه سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، ڕاى گه‌یاند، هیچ وڵاتێكى ئه‌وروپی ناڕازی نین له ڕاگه‌یاندنى ده‌وڵه‌تى كوردى".
ئه‌و توێژه‌ره میسڕییه ڕوونى ده‌كاته‌وه :" ئه‌و متمانه‌یه‌ی كه بارزانى قسه‌ى پێ ده‌كات له باره‌ى هه‌ڵوێستى فه‌ڕه‌نسا و وڵاتانى ئه‌وروپا به‌شێوه‌یه‌كی گشتى، هۆكارى خۆى هه‌یه، هۆكاره‌كان فراوانترن له هۆكارى جوگرافى ئه‌وروپا، یان هه‌ڵوێستى سیاسییان، چونكه هه‌ڵوێستى ئه‌وروپی به ته‌نها ناتوانێت پرۆژه‌ى ده‌وڵه‌تى كوردى تێبپه‌ڕێنێت، به‌ڵام كاتێك كورد باسى پشتیوانی نێوده‌وڵه‌تى ده‌كات، ده‌بێت له‌لایه‌ن ئه‌مریكاوه گڵۆپی سه‌وزى بۆ هه‌ڵكرابێت، هه‌روه‌ك له‌لایه‌ن جۆ بایدن، جێگرى سه‌رۆك، و ویڵیام كیسی، به‌ڕێوه‌به‌رى پێشووى هه‌واڵگرى ئه‌مریكاو و ئه‌وانى دیكه‌ش، دابه‌شبوونى عێراق بۆ سێ هه‌رێم، باشترین بژارده‌یه بۆ ئاینده‌ى ئه‌و وڵاته".
توێژه‌ره میسڕییه‌كه، له وتاره‌كه‌یدا جه‌خت ده‌كاته‌وه :" كه‌وابێت، ئه‌و پیاوه له خۆیه‌وه قسه ناكات كه پێش چه‌ند ڕۆژێك گوتى ، من دڵنیام له‌سه‌ركه‌وتن به‌ره‌و ڕاگه‌یاندنى ده‌وڵه‌تى كوردى. ئه‌گه‌ر نا، ئه‌وا ئه‌و گره‌وه‌ى نه‌ده‌كرد، كه ئه‌و لێره مه‌به‌ستى ئه‌و ژینگه ده‌ره‌كییه و هه‌ڵوێستى زلهێزه‌كانى جیهانه، كه پێشتر ڕازى نه‌ده‌بوون به ڕاگه‌یاندنى ده‌وڵه‌تى كوردى".
14/9/2016
وه‌زاره‌تى به‌رگرى ئه‌مریكا، ڕای ده‌گه‌یه‌نێت، فڕۆكه جه‌نگییه‌كانى هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى كارگه‌یه‌كی درووستكردنى چه‌كى كیمیاوى داعشیان له‌ناوبرد.
جه‌نه‌ڕاڵ جیفرى هارینگیان، فه‌رمانده‌ى هێزه ئاسمانییه‌كان له فه‌رمانده‌یی ناوه‌ندیی ڕاى گه‌یاند :" كارگه‌كه كه پێشتر ده‌رمانى پزیشكى درووست ده‌كرد، داعش به‌كارى ده‌هێنا بۆ درووستكردنى گازى كلۆر و خه‌رده‌ل".
دوێنێ سێشه‌مه به‌كاتى ئه‌مریكا، ئه‌و جه‌نه‌ڕاڵه، له ڕێگه‌ى ته‌له‌فوونه‌وه ئه‌وه‌شى به ڕۆژنامه‌نووسان ڕاگه‌یاند، كه ئه‌و كارگه‌یه و به‌كارهێنانى چه‌كى كیمیاوى یه‌كێكى دیكه‌یه له پێشێلكردنى هه‌موو یاسا و نه‌ریته‌كان له‌لایه‌ن ڕێكخراوى توندڕه‌وى داعشه‌وه.
وه‌زاره‌تى په‌نتاگۆن ڕوونی كرده‌وه، هێرشه‌كه ڕۆژى دووشه‌مه ئه‌نجام دراوه له نزیك شارى موسڵ كه له‌لایه‌ن دوو فڕۆكه‌ى جه‌نگى جۆرى بی_52 و فڕۆكه‌ى جه‌نگى دیكه‌وه ئه‌نجام درا.
پێشتر چه‌ند جارێك داعش له سنوورى عێراق و سووریا چه‌كى كیمیاوى به‌كار هێناو و ته‌نها له شاره‌دێیه‌كى سنوورى كه‌ركوك، زیاتر له 800 هاووڵاتى به‌و چه‌كه كرده قوربانى.
14/9/2016
سه‌رچاوه‌یه‌ك له كۆمپانیای نه‌وتى باكوور، ئه‌مڕۆ چوارشه‌مه ڕای گه‌یاند، پرۆسه‌ى ناردنى نه‌وت له كێڵگه‌كانى نه‌وتى كۆمپانیاكه‌وه له كه‌ركووكه‌وه بۆ به‌نده‌رى جه‌یهانى توركی له ڕێگه‌ى ئه‌و بۆرییه نه‌وته‌ى به خاكى هه‌رێمى كوردستاندا تێ ده‌په‌ڕێت، ڕاگیراوه، هۆكاره‌كه‌شى بۆ بوونى كێشه‌ى ته‌كنیكی گه‌ڕانده‌وه.
سه‌رچاوه‌یه‌ك له كۆمپانیای نه‌وتى باكوور، ڕاى گه‌یاند :" كێشه‌یه‌كی ته‌كنیكی له پێگه‌ى (IT1) (30 كم خۆرئاواى كه‌ركووك) درووست بووه، ئه‌وه‌ش بوو به هۆى ڕاوه‌ستانى ناردنى نه‌وت له كێڵگه‌كانى كۆمپانیای باكووره‌وه".
ڕوونی كرده‌وه، ڕۆژانه 100 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت له ڕێگه‌ى ئه‌و بۆرییه نه‌وته‌ى كه به‌ناو خاكى هه‌رێمى كوردستاندا تێ ده‌په‌ڕێت، هه‌نارده‌ى به‌نده‌رى جه‌یهان ده‌كرێت.
سه‌رچاوه‌كه كه داواى له ماڵپه‌ڕى (مه‌دا پرێس) كردووه، ناوى بڵاو نه‌كرێته‌وه، گوتیشی :" تیمه‌كانى چاك كردنه‌وه ده‌ستبه‌جێ ده‌ستیان كرد به كارى چاك كردنه‌وه‌ى كێشه‌كه و پێشبینیش ده‌كرێت له ماوه‌ى چوار ڕۆژدا كاره‌كانى ته‌واو ببێت".
كۆمپانیای نه‌وتى باكوور، له 18ى ئابى 2016 ڕای گه‌یاند، كه دووباره و دواى پێنج مانگ له ڕاگیرانى، ده‌ست كرایه‌وه به هه‌نارده‌كردنى نه‌وت له ڕێگه‌ى هه‌رێمى كوردستانه‌وه بۆ به‌نده‌رى جه‌یهانى توركی و ڕۆژانه 100 هه‌زار به‌رمیل هه‌نارده ده‌كرێت.
له‌ماوه‌ى پێشوودا هێرۆ ئیبراهیم نامه‌یه‌كی بۆ حه‌یده‌ر عه‌بادى، سه‌رۆك وه‌زیرانى عێراق نارد و تیایدا داواى ده‌كرد، هه‌نارده‌كردنى نه‌وتى كه‌ركووك ڕابگیرێت، ته‌نها 5 ڕۆژیشی بۆ وه‌ڵامدانه‌وه‌ى نامه‌كه‌ى داناوه، به‌ڵام زیاتر له دوو هه‌فته تێ ده‌په‌ڕێت به بێ ئه‌وه‌ى له‌لایه‌ن حكوومه‌تى عێراقییه‌وه، به فه‌رمى وه‌ڵام بدرێته‌وه.
14/9/2016
بە مەبەستی گەیاندنی پەیام و داواکارییەکانی هێزی پێشمەرگەی کوردستان، شاندێکی پێشمەرگە سەردانی ئەورووپا دەکەن.
بەپێی ئەو زانیارییانەی کە دەست (باسنیوز) کەوتووە، شاندێکی هێزی پێشمەرگەی کوردستان، بە مەبەستی گەیاندنی پەیام و داخوازییەکانی پێشمەرگە، سەردانی وڵاتی فینلەندایان لە ئەورووپا کردووە.
هەر بە گوێرەی زانیارییەکانی (باسنیوز)، شاندەکە لە کەریم شنگالی، وەزیری پێشمەرگە بە وەکالەت و هەریەک لە (محەمەدی حاجی مەحموود، جەعفەر شێخ مستەفا، فەریق شێروان و عەمید ڕوکن هەژار) پێکهاتووە.
13/9/2016
رێبەری زیندانیکراوی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) رایدەگەیەنێت، کە لە شەڕی نێوان پەکەکە و سوپای تورکیا، هیچ لایەنێک سەرکەوتوو نابێت.
رۆژی دووشەممە 12ـی ئەیلوولی 2016، محەمەد ئۆجەلان، برای عەبدوڵڵا ئۆجەلانی رێبەری پەکەکە لە میانی کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا لە شاری ئامەد لە کوردستانی باکوور رایگەیاند، کە کاتژمێرێک لەگەڵ عەبدوڵڵا ئۆجەلان کۆ بووەتەوە و "ئەو تەندروستیی زۆر باشە".
هەروەک محەمەد ئۆجەلان رایگەیاند، رێبەری پەکەکە پەیامێکی بۆ دەوڵەتی تورکیا ناردووە و تێیدا داوا دەکات شاندێکی دەوڵەت سەردانی بکا، بۆ ئەوەی دووبارە دەست بە پرۆسەی ئاشتی بکرێتەوە.
ئەو برایەی عەبدوڵڵا ئۆجەلان ئاماژەی بەوەش کرد، کە براکەی پرۆژەیەکی بۆ دەست پێکردنەوەی قۆناغی ئاشتی ئامادە کردووە و ئەگەر دەوڵەتی تورکیا رازی بێ، "لە ماوەی شەش مانگدا" کۆتایی بە شەڕی پەکەکە و سوپای تورکیا دێت، "بەڵام دەبێ حكوومەتی توركیاش ھەنگاو بھاوێژێت".
براکەی ئۆجەلان، کە دوای سەردانەکەی بۆ زیندانی ئیمڕالی کۆنگرە رۆژنامەوانییەکەی ئەنجام دا، باسی لەوەش کرد، کە عەبدوڵڵا ئۆجەلان پێیوایە نە پەکەکە و نە سوپا و دەوڵەتی تورکیا لە شەڕەکەیاندا سەرکەوتوو نابن.
رۆژی یەکشەممە 11ـی ئەیلوولی 2016، محەمەد ئۆجەلان سەردانی براکەی لە زیندانی ئیمڕالی کرد.
رۆژی شەممە 10ـی ئەیلوول، حکوومەتی تورکیا رایگەیاند، کە بەبۆنەی جەژنی قوربانەوە، بڕیاری داوە رێگا بە کەسوکاری ئۆجەلان بدەن سەردانی بکەن.
دواتر عوسمان ئۆجەلان، برای رێبەری پەکەکە بە کەناڵی (کوردستان 24)ی راگەیاند، کە لە سەردانەکەیدا بۆ تورکیا، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان داوای دووبارە دەست پێکردنەوەی پرۆسەی ئاشتی لە کوردستانی باکوور و تورکیا کرد و ”تورکیاش لەژێر داخوازییەکانی بارزانی رێگای بە کەسوکاری ئۆجەلان داوە، کە بۆ جەژنی قوربان سەردانی ئیمرالی بکەن“.
ئەم بڕیارەی حکوومەتی تورکیا لە کاتێک دایە، کە زیاتر لە ساڵێکە حکوومەت رێگای بە کەسوکار، پارێزەرەکانی و شاندی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) نەدابوو سەردانی رێبەری پەکەکە بکەن.
عەبدوڵڵا ئۆجەلان لە رۆژی 15ـی شوباتی 1999، دەزگای هەواڵگریی تورکیا لە وڵاتی کینیاوە عەبدوڵلا ئۆجەلانی دەستگیر کرد، دواتر دادگای تورکیا بڕیاری زیندانیکردنی هەتاهەتایی بەسەردا سەپاند و گوێزرایەوە زیندانێک لە دوورگەی ئیمڕالی.
13/9/2016
حکوومەتی رووسیا لەبارەی شەڕی دژی یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە)، پەیامێک ئاراستەی سوپای ئازادی سەر بە ئۆپۆزیسیۆنی سووریا دەکات.
لە بەیاننامەیەکدا، رۆژی دووشەممە 12ـی ئەیلوولی 2016 وەزارەتی بەرگریی رووسیا رایگەیاندووە، کە سەرەڕای ئاگربەست، فڕۆکە جەنگییەکانیان لە بۆردومان کردنی بارەگاکانی رێکخراوی توندڕەوی داعش و بەرەی فەتحول شام بەردەوام دەبن.
وەزارەتی بەرگریی رووسیا پەیامێکیشی بۆ سوپای ئازاد ناردووە و تێیدا داوای لێدەکات شەڕی دژی یەپەگە رابگرێت.
رۆژی دووشەممە 12ـی ئەیلوولی 2016، ئاگربەستەکە، چووە بواری جێبەجێکردن، کە رژێمی سووریاش رەزامەندیی و پابەندبوونی خۆی پێوە راگەیاندووە و ئۆپۆزیسیۆنیش رازی بووە.
ئاگربەستەکە پێشڕەویی و شەڕ لە هەردوو لایەن (ئۆپۆزیسیۆن و رژێم) رادەگرێت، تەنیا بۆردومانکردنی بارەگاکانی رێکخراوی توندڕەوی داعش و بەرەی فەتحی شام (کە پێشتر ناوی بەرەی نوسڕەی سەر بە رێکخراوی توندڕەوی قاعیدە بوو) ناگرێتەوە.
هاوکات لە بەیاننامەیەکدا، سەرکردایەتیی گشتیی یەپەگە پێشوازیی لە ئاگربەستەکە کرد و پابەندبوونی خۆیان بە راگرتنی شەڕ راگەیاند.
وەزارەتی بەرگریی رووسیا لە مانگی ئەیلولی 2015 رایگەیاند، کە بە مەبەستی بۆردومانکردنی بنکە و بارەگاکانی داعش، سوپای رووسیا بەشداریی شەڕ لە سووریا دەکات، بەڵام هێزە ئۆپۆزیسیۆنەکان پێیانوایە، فڕۆکە جەنگییە رووسییەکان تەنیا بنکە و بارەگاکانی نەیارانی رژێمی سووریا بۆردومان دەکەن.
شەڕی ناوخۆیی سووریا لە مانگی ئاداری 2011ـەوە، لە نێوان گرووپە چەکدارییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا و رژێمی ئەو وڵاتە دروست بووە و بووەتە هۆی کوژرانی نزیکەی 400 هەزار کەس و ئاوارەبوونی زیاتر لە پێنج ملیۆن کەسی دیکە.
13/9/2016
سه‌رپه‌رشتیارى تیمى راگه‌یاندن‌و په‌یوه‌ندییه‌كانى حاجییانى هه‌رێمى كوردستان له سعوودییه، ڕای ده‌گه‌یه‌نێت، تائێستا 244 حاجى له مه‌راسیمه‌كانى حه‌جى ئه‌مساڵدا گیانیان له‌ده‌ست داوه كه له نێویاندا پێنج حاجیى عێراقی‌و دوو حاجیى كورد هه‌ن‌و زۆرترین حاڵه‌تى گیان له‌ده‌ستدانیش له‌نێو حاجییانى میسریدا، بووه.
مه‌ریوان نه‌قشبه‌ندى، سه‌رپه‌رشتیارى تیمى راگه‌یاندن‌و په‌یوه‌ندییه‌كانى حاجییانى هه‌رێمى كوردستان له سعوودییه به ئاژانسی هه‌واڵى (باسنیوز)ى ڕا گه‌یاند "پاش 24 كاتژمێرى دیكه كۆتایی به‌ڕێ‌و ڕه‌سمه‌كانى حه‌جى ئه‌مساڵ دێن‌و حاجییانى هه‌رێم ده‌گه‌ڕێنه‌وه بۆ هووتێله‌كانیان له‌شارى مه‌ككه‌و چاوه‌ڕێى گه‌ڕانه‌وه‌یان ده‌بن بۆ هه‌رێمى كوردستان".
گوتیشی "ئه‌مساڵ یه‌كێك بوو له هێمنترین وه‌رزه‌كانى حه‌ج له سعوودییه‌و هیچ حاڵه‌تێكى نه‌خۆشییه گوازراوه‌كان له‌نێو حاجییان تۆمارنه‌كراوه‌و كه‌مترین حاڵه‌تى مردن‌و ڕووداوى نه‌خوازراو له نێو حاجییاندا تۆماركراوه".
ئاشكراشی كرد، كه تائێستا 244 حاجیى گیانیان له‌ده‌ست داوه كه له نێویاندا 5 حاجیی پارێزگاكانى عێراق‌و 2 حاجى هه‌رێمى كوردستان هه‌ن‌و زۆرترین حاڵه‌تى مردنیش له‌نێو حاجییانى میسردا بوه كه 26 حاجیی بوه.
نه‌قشبه‌ندى رونیشیكرده‌وه "بڕیاروایه یه‌كه‌م كاروانى حاجییانى هه‌رێم له 17 ى ئه‌م مانگه‌وه له‌فڕۆكه‌خانه‌ى جه‌ده‌وه بۆ فڕۆكه‌خانه‌ى هه‌ولێر، بگه‌ڕێنه‌وه".
14/9/2016
- ژمارەیەک لە چالاکانی سیاسی، مەدەنی و میدیایی کوردستان داوای هەڵوەشاندنەوەی سزای لەسێدارەدانی پەخشان عەزیزی و هەموو زیندانیانی سیاسیی سزادراو بە لەسێدارەدان دەکەن
- ئێران..کۆبوونەوەکەمان لەگەڵ وڵاتانی ئەورووپا ئەرێنی بوو
- مەزڵوم عەبدی و نوێنەری سەرۆک بارزانی کۆدەبنەوە
- ئەمڕۆ شاندی دەمپارتی بۆ گەیاندنی پەیامی ئۆجەلان لەگەڵ ئاکپارتی کۆدەبێتەوە
- خراپترین دراوەکانی جیهان لە ساڵی 2024 دا
- تولای حاتەمئۆگیولاری: دیدار بەس نییە، دەبێت دەرگاکانی ئیمراڵی بکرێنەوە
- کامیان مەترسیدارترن: ئێران یان ئیخوان؟
- ههسهده و چەک؛ هاوکێشە سەختەکە لە بنیاتنانەوەی سوپای سوریادا
- ئیدارەی نوێی سوریە ئەمیرێكی پێشوی بەرەی نووسرەی وەك سەرۆكی دەزگای هەوالگریی سوریە دیاری كڕد
- وەزیری دەرەوەی روسیە دەلێ دەگەل ئیدارەی تازەی سوریە پەیوەندیمان هەیە
- ئیسرائیل فرۆكەخانەی نێودەولەتی سەنعا لە یەمەن بۆمباران كرد
- شاندێكی بالای عێراقی دەگەل ئیدارەی نوێی سوریە دیداری كرد
- دوای روخانی رژیم بەعسی ئەسد، عەلەوییەكان چییان بەسەر دێت
- وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل دەلێت: هێرشەكان دژ بە كوردەكان دەبێ بوەستێنرێن
- چیروکی نەبیستراویی ناو زیندانەكانی سوریە
- حشدی شەعبی هەرشە لە توركیەدەكات
- ترامپ دەلێ: لە هیچ لایەك قەبوول ناكەیین جێگرەوەی دۆلار بەرهەم بێنێت
- ناوەرۆكی دیداری نێوان وەزیری دەرەوەی ئێران و بەشار ئەسەد بلاوبووە
- فەرانسە رێگای بەكارهێنانی مووشەكی دورمەودای بە ئوكرایین دا كە لە دژی روسیە بەكاری بێنێت
- جۆزف بۆرێل دەلێ: بیرت لە لێواری دارماندایە
- پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی پیرۆزی قوربان
- پەیامی پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی پێنجەمین کۆنگرەی ئاسایی هەدەپە
- پەیامی پیرۆزبایی بزوتنەوەی کۆماریخوازی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی ڕەمەزانی پیرۆزەوە
- راگەیەندراوی بزووتنەوەی کۆماریخوازان بەبۆنەی رۆژی جیهانی کرێکاران
- بزووتنەوی کۆماریخوازان ئیدانەی هێرشەکانی رێژیمی تورکیە بۆ سەر باشووری دەکا
