فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

hamid qadrmazari qrwe
ئه‌ندامی کۆمیسیۆنی ئاوه‌دانی مه‌جلیسی شۆرای ئیسلامی ئێران ڕایگه‌یاند که‌ زیاتر له‌ 1500 پڕۆژه‌ی ته‌واو نه‌بوو له‌ پارێزگای کوردستاندا هه‌یه‌ و ڕێژه‌ی بێکاری له‌م پارێزگایه‌شدا دوو ئه‌وه‌نده‌ی ڕێژه‌ی مامناوه‌ندییه‌ له‌ ئاستی وڵاتدا.
به‌پێی هه‌واڵی کوردپرێس، حامد قادرمه‌رزی، نوێنه‌ری شاره‌کانی قوروه‌ و دێولان له‌ مه‌جلیسی شۆرای ئیسلامی ئێران له‌ لێدوانێکدا بۆ ماڵپه‌ڕی مه‌جلیس (خانه‌ی میلله‌ت) ڕایگه‌یاند که‌ ڕێژه‌ی بێکاری له‌ پارێزگای کوردستاندا دوو ئه‌وه‌نده‌ی ڕێژه‌ی‌‌ مامناوه‌ندییه‌ له‌ ئاستی وڵاتدا.
ناوبراو هۆکاری پێشنه‌که‌وتن له‌ پارێزگای کوردستان له‌ چاو دیکه‌ی ناوچه‌کانی ئێرانی بۆ له‌بار چوونی ده‌رفه‌رتی سه‌رمایه‌دانه‌ری له‌ ده‌ ساڵه‌ی یه‌که‌می شۆڕشی ئیسلامی له‌به‌ر شه‌ڕی سپێندراو به‌ سه‌ر ئێراندا و هه‌روه‌ها دابه‌ش نه‌بوونی دادپه‌روه‌رانه‌ی بودجه‌ له‌ نێوان پارێزگاکان بۆ ئاوه‌دان کردنه‌وه‌ له‌ قۆناغی پاش شه‌ڕی هه‌شت ساڵه‌ ڕاگه‌یاند.
دوکتۆر قادرمه‌رزی به‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ی که‌ پێشتر له‌ پارێزگای کوردستاندا زیاتر له‌ 850 یه‌که‌ی وه‌به‌رهێنان و پیشه‌یی چالاکیان ده‌کرد ڕایگه‌یاند له‌ ماوه‌ی ساڵانی دواییدا زیاتر له‌ 350 یه‌که‌ له‌به‌ر داڕمانی ئابووری؛ یان داخراون یان به‌ نیوه‌داخراوی چالاکی ده‌که‌ن.
ئه‌و نوێنه‌ره‌ کورده‌ی مه‌جلیسی شۆرای ئیسلامی ئێران کارگه‌ی فوولادی زاگرۆس غه‌ربی به‌ یه‌کێک له‌و کارگه‌یانه‌ ناوبرد و ڕایگه‌یاند که‌ پێش ساڵی 1384 و له‌و کاته‌ی که‌ هێشتاکه‌ ده‌وڵه‌تی نۆهه‌م (ده‌وڵه‌تی ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد) نه‌هاتبووه‌ سه‌ر کار، له‌ یه‌که‌ نموونه‌یه‌کانی وڵات بووه‌، به‌ڵام پاش هاتنه‌ سه‌رکاری ده‌وڵه‌تی نۆهه‌م به‌ڕێوه‌به‌رانی پسپۆڕ له‌و کارگه‌یه‌ له‌ سه‌رکار لابراون و ئه‌وانه‌ی که‌ شاره‌زاییه‌کی ئه‌وتۆیان له‌و کاره‌دا نه‌بووه‌ له‌ به‌ر نێزیک بوونه‌وه‌یان به‌ جێگری یه‌که‌می ئه‌و کاته‌ی سه‌رۆک کۆمار، به‌ڕێوه‌به‌رێتی کارگه‌که‌یان پێسپێردرا که‌ بووه‌هۆی داخرانی کارگاکه‌ و خه‌سارگه‌یشتن به‌ بواری کار و ڕه‌خساندنی هه‌لی کار له‌ پارێزگای کوردستاندا.
ڕاشیگه‌یاند که‌ ئه‌و ئیمکاناته‌ی له‌ کارگه‌ی فوولادی زاگرۆسی غه‌ربدایه‌ به‌هاکه‌‌ی زیاتر له‌ 100 میلیارد تمه‌نه‌ و ده‌وڵه‌ت ده‌توانێت سه‌رمایه‌کانی که‌رتی تایبه‌ت له‌و کارگه‌یه‌دا بخاته‌ گه‌ڕ بۆ چالاک کردنه‌وه‌.
دوکتۆر قادرمه‌رزی له‌ به‌شێکی دیکه‌ی لێدوانه‌که‌یدا به‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ی که‌ زیاتر له‌ 1500 پڕۆژه‌ی ناته‌واو له‌ پارێزگای کوردستاندا هه‌یه‌، ڕایگه‌یاند: ژماره‌یه‌ک له‌و پڕۆژانه‌ به‌ره‌وپێش چوونی که‌متر له‌ 50 له‌ سه‌دیان هه‌یه‌ بۆ ته‌واوبوون و هه‌ندێکیشیان 80 له‌ سه‌د به‌ره‌و‌پێشچوونیان بووه‌ و بۆ ته‌واو کردنی ئه‌و پڕۆژانه‌ گوژمه‌یه‌کی 700 میلیارد تمه‌نی پێویسته‌.
ڕاشیگه‌یاند که‌ له‌ سه‌فه‌ری ئه‌م دواییه‌ی ئه‌ندامانی کۆمیسیۆنی ئاوه‌دانی مه‌جلیسی شۆرای ئیسلامی و ژماره‌یه‌ک له‌ جێگرانی وه‌زیرانی ده‌وڵه‌ت بۆ پارێزگای کوردستان بڕیاری باش بۆ ته‌رخاندانی بودجه‌ به‌ مه‌به‌ستی ته‌واوکردنی ئه‌و پڕۆژانه‌ ده‌رکراوه‌ که‌ کۆمه‌ڵه‌ی نوێنه‌رانی پارێزگای کوردستان له‌ مه‌جلیس به‌ جیددییه‌ته‌وه‌ به‌دواداچوون بۆ ئه‌و بڕیارانه‌ ده‌که‌ن تا کاتی جێبه‌جێ بوونیان.
27/4/2014

farmandari ilam jni kurd
له‌ حوکمێکدا له‌لایه‌ن پارێزگاری ئیلام، مه‌ریه‌م شادیوه‌ند، وه‌ک یه‌که‌مین ژن له‌ پارێزگای ئیلام بۆ سه‌رپه‌رشتی فه‌رمانداری ده‌ره‌شار دیاری کرا.
 مه‌ریه‌م شادیوه‌ند پێشتر ڕاوێژکاری کاروباری ژنانی فه‌رمانداری شاری ده‌ره‌شار بووه‌ و ئێستا بۆ سه‌رپه‌رشتی فه‌رمانداریی ئه‌و شاره‌ی ڕاسپێردراوه‌.
پارێزگاری ئیلام له‌ ڕێوڕه‌سمێکدا که‌ به‌ بۆنه‌ی پیرۆزبایی ڕۆژی ژن له‌ ئیلام به‌ڕێوه‌چوو ڕایگه‌یاندبوو که‌ له‌ ده‌فرایه‌تی و توانایی ژنانی ئه‌و پارێزگایه‌ بۆ ئیداره‌ی کاروباری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئیلام که‌ڵک وه‌رده‌گرێت.
وتیشی: هه‌ر له‌و پێناوه‌دا بڕیاری داوه‌ به‌ ده‌ستنیشان کردنی مه‌ریه‌م شادیوه‌ند وه‌ک فه‌رمانداری نوێ شارستانی ده‌ره‌شار که‌ وه‌زیری ناوخۆیش ڕه‌زامه‌ندی له‌سه‌ر ئه‌و بڕیاره‌ ده‌ربڕیوه‌.
شیاوی ئاماژه‌یه‌ له‌ ڕۆژانی داهاتوودا له‌ ڕێوڕه‌سمێکدا ڕێز له‌ خزمه‌ت و چالاکییه‌کانی عه‌لی ڕه‌شیدی فه‌رمانداری پێشووی ده‌ره‌شار ده‌گیردرێت.
 
kurdpres
27/4/2014

 

xreb

نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان ئیدانه‌ی گرتنه‌وه‌و به‌ردانه‌وه‌ی ئاوی ڕوباری فوراتی كرد له‌لایه‌ن چه‌كداره‌كانی داعشه‌وه‌، كه‌به‌هۆیه‌وه‌ ناوچه‌كانی ده‌وروبه‌ری فه‌لوجه‌ی كردوه‌ به‌ژێر ئاوه‌وه‌‌و به‌هۆیه‌وه‌ سه‌دان خێزان ناچار بون شوێنه‌كانی خۆیان جێبهێڵن.

نیكۆلای ملادینۆف نوێنه‌ری سكرتێری گشتی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان له‌ عێراق رایگه‌یاند، نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان له‌ ئاماده‌باشی ته‌واودایه‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌ هه‌مانگی له‌گه‌ڵ حكومه‌تی عێراقدا كار بكات بۆ پێشكه‌ش كردنی هاوكاری‌و كۆمه‌ك به‌و خێزانانه‌ی كه‌به‌هۆی لافاوه‌وه‌ له‌ناوچه‌كانی فه‌لوجه‌و ئه‌بوغرێب ماڵ وحاڵی خۆیان جێهشتوه‌.
له‌لایه‌كی دیكه‌وه‌ پارێزگای به‌غدا ڕایگه‌یاند،به‌هۆی داخستنی ده‌روازه‌ ئاویه‌كانی به‌نداوی فه‌لوجه‌ له‌لایه‌ن داعشه‌وه‌ له‌ ناوچه‌كانی قه‌زای ئه‌بوغرێب‌و ده‌وروبه‌ری 4 هاوڵاتی خنكاون‌و زیاتر له‌ 60 هه‌زار دۆنم له‌ كشتوكاڵ خه‌سار بوه‌و نزیكه‌ی 700 خێزانیش ده‌ربه‌ده‌ربون.
هاوكات سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی پارێزگای به‌غدا داوای له‌ حكومه‌ت كرد ڕێوشوێنی به‌په‌له‌و پێویست له‌ئاست ئه‌وكاره‌سانه‌ بگرێته‌ به‌رو ، له‌ ڕێگه‌ی هێزی سه‌ربازیه‌وه‌ كۆنتڕۆڵی به‌نداوی فه‌لوجه‌ بكاته‌وه‌‌و له‌ ده‌ستی چه‌كداره‌كانی داعشی ده‌ربهێنێت.
له‌ ئێستاشدا حكومه‌ت هه‌مو هه‌وڵه‌كانی خستۆته‌گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ی ناوچه‌كانی ده‌وروبه‌ری به‌غدای پایته‌خت نه‌بێت به‌ژێر ئاوی لافاوه‌وه‌و كاره‌ساته‌كه‌ گه‌وره‌تر ببێت. 
27/04/2014

 

Unun

نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان سه‌رقاڵی‌ ئاماده‌كارییه‌ بۆ كاركردن له‌گه‌ڵ‌ كانتۆنه‌كانی‌ خۆرئاوای‌ كوردستان‌و به‌نیازه‌ به‌مزوانه‌ بچێته‌ خۆرئاوا، هاوسه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ گه‌لی‌ خۆرئاوای‌ كوردستانیش ئاشكرایكردوه‌، ئه‌وان له‌گه‌ڵ‌ شاندێكی‌ باڵای‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان دیداریان ئه‌نجامداوه‌.

(سینه‌م محه‌مه‌د) هاوسه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ گه‌لی‌ خۆرئاوای‌ كوردستان كه‌ ماوه‌یه‌ك به‌ر له‌ئێستا سه‌ردانی‌ ئه‌وروپای‌ كردبو ڕایگه‌یاندوه‌، دیداریان له‌گه‌ڵ‌ زۆرێك له‌لایه‌نی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ ئه‌نجامداوه‌، ئاشكراشیكردوه‌، ڕۆژی‌ (5)ی‌ نیسان له‌گه‌ڵ‌ شاندێكی‌ باڵای‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان له‌پارێزگای‌ (دیلۆك)ی‌ توركیا كۆبونه‌ته‌وه‌.

سینه‌م ئه‌وه‌شی‌ وتوه‌، كه‌ ئه‌وان پێشتریش له‌نه‌رویژ له‌گه‌ڵ‌ به‌رپرسانی‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان چاوپێكه‌وتنیان ئه‌نجامداوه‌و نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كانیش پرسیاری‌ ئه‌وه‌یان لێكردون، كه‌ ئاخۆ خۆرئاوای‌ كوردستان ده‌یانه‌وێت نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان هاوكارییان بكات، له‌وه‌ڵامیشدا شانده‌كه‌ی‌ خۆرئاوا وه‌ڵامیان داونه‌ته‌وه‌و وتویانه‌ خۆرئاوا پێویستی‌ به‌هاوكای‌ (UN) هه‌یه‌، هه‌ربۆیه‌ ئه‌وان له‌كۆبونه‌وه‌یه‌كی‌ خۆیاندا له‌توركیا بانگهێشتی‌ خۆرئاوای‌ كوردستانیان كردوه‌.

به‌گوێره‌ی‌ ئه‌و زانیاریانه‌ی‌ ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ (فورات) بڵاویكردونه‌ته‌وه‌، نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان بۆئه‌وه‌ی‌ هاوكاری‌ خۆرئاوای‌ كوردستان بكه‌ن چه‌ند مه‌رجێكیان هه‌بوه‌ له‌وانه‌؛ ژیانیان پارێزراوبێت له‌كوردستانداو هه‌روه‌ها بشتوانن به‌ئاسانی‌ له‌كوردستانه‌وه‌ بچنه‌ شاره‌كانی‌ تری‌ سوریاو ژیانیشیان بپارێزرێت، له‌و ڕوه‌شه‌وه‌ كانتۆنه‌كانی‌ خۆرئاوا گره‌نتی‌ ئه‌وه‌یان به‌نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان داوه‌ له‌هه‌مو ئه‌و سنورانه‌ی‌ له‌ژێر كۆنترۆڵی‌ ئه‌واندایه‌ پارێزراوده‌بن.

به‌گوێره‌ی‌ سه‌رچاوه‌كانی‌ هه‌واڵ‌، به‌رپرسانی‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان ڕایانگه‌یاندوه‌، ده‌یانه‌وێت هاوكاری‌ خۆرئاوای‌ كوردستان بكه‌ن‌و له‌و ڕوه‌شه‌وه‌ به‌فه‌رمی‌ ناوی‌ (ڕۆژئاوا)یان به‌كارهێناوه‌ له‌دانوستانه‌كانیانداو ڕایانگه‌یاندوه‌، پرۆژه‌یه‌كی‌ تایبه‌تیان بۆ خۆرئاوای‌ كوردستان هه‌یه‌.
----------------------------------------------------------------
و: هێرش شۆڕش (/)

26/04/2014

pule erani tman

ماوەی چەند رۆژێکە بازاڕەکانی دراو لە ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان قەرەباڵغییەکی زۆرتریان بەخۆوە بینیوە، هۆکارەکەشی دەگەرێتەوە بۆ دابەزینی نرخی تمەن لە بەرامبەر دراوەکانی دیکەدا. 

بازاڕی دراوەکان لە رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران ئەو رۆژانە پڕە لە هاتوهاوار ، هەندێک مۆبایل بە دەست دێن و دەڕۆن و هەندێکیش لەسەر سەکۆکان وەستاون و هاوار دەکەن "دۆلار 3280 تمەن"، بەڵام نە کەس کڕیارەو نە کەس فرۆشیار، یەک دراوەکانی راگرتووە بۆ گرانبوون و یەکیش لە ترسی هەرزانبوون ناوێرێ خۆ لە گرێوی بەرز و نزمی مامەڵە بدات .

ئەوەی مامەڵەشی کردووە خۆی بە زەرەرمەند دەبینێ ،یەک دەڵێ ئیستا کاتی کڕین نییە و یەک دەڵی ئێستا کاتی فرۆشتن نییە.

دەڵاڵانی دۆلار پێیانوایە لە رۆژانی داهاتوودا نرخی دۆلار بەرزدەبێتەوە ، چوون دۆلارە نوستووەکان لەخەو هەڵدەستن ، دۆلارە نوستووەکان بە پاشکەوتی دۆلاری دانیشتووانی ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان دەگوترێ و مەزەندە دەکرێ زیاتر لە 50 ملیار دۆلار بێت.

ئەوان دەڵێن ئەگەر بێت و دۆلار گران بێت ، مامەڵە خۆش دەبێت ، چونکە خەڵک دۆلارەکانیان لە ناو بازار دێننە دەرێ و لە بازاری دەکەن و ئەوەش خۆی دەبێتە هۆکاری گرانبوونی دوئەوەندەی دۆلار.
26/4/2014

sina u rawshanbiran

 

وەزارەتی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی پێشنیازەکانی نوێنەرانی ئەو شارە لە پەرلەمانی ئێران بۆ بەدەستگرتنی بەڕێوەبەرایەتی گشتی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی ئەو پارێزگایە رەتدەکاتەوە. نوێنەری شارەکانی سنە، دیواندەرە و کامیاران لە پەرلەمانی ئێران دەڵێت ئەوان چەندین کەسیان بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە پێشنیازکردووە، بەڵام وەزارەتی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی ئێران دەیەوێ، بەڕێوەری گشتییەکەی لە کوردستان، کوردستانی نەبێت. ئەو خەڵکە 8 مانگە چاوەڕێی جێبەجێکردنی لانیکەمی بەڵێنەکانی سەرۆک کۆماری ئێران دەکەن، رۆحانی لە بانگەشەی هەڵبژاردنەکاندا رایگەیاند خەڵک هەر هیچیان نەبێ، دەبێ بەرپرسانی ئیداری ناوچەکە لە خەڵکی خۆجێیی هەڵبژێردرێن. دانیشتن لەسەر کورسییەکانی ئەنجوومەنی وەزیران بە کورد رەوا نەبینرا، بۆ هەڵبژاردنی پارێزگارەکانی رۆژهەڵاتی کوردستانیش، بە گوتەی وەزیری ناوخۆی ئێران، کەس نەبوو لە ئاست ئەو بەرپرسیارێتییەدا بێ. ئەو فەرماندارانەش کە تاوەکوو ئێستا گۆڕدراون، زۆر کەمیان خۆجێیین. ئەو رەوتە خەریکە بەرۆکی بەڕێوەبەرە گشتییەکانیش دەگرێتەوە. بۆ نموونە تاوەکوو ئێستا چەندین کەس بۆ بەڕێوەبەرایەتی گشتی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی پارێزگای سنە لە لایەن خەڵک و نوێنەرانی ئەو پارێزگایە لە پەرلەمانی ئێران پێشنیازکراون، بەڵام هیچکامیان ئەو بەرپرسیارێتییەیان پێ نەدراوە. ئەوەش بووەتە هۆی دوودڵی و دڵەڕاوکێ. سالار مورادی نوێنەری شارەکانی سنە، دیواندەرە و کامیاران لە پەرلەمانی ئێران دەڵێت ئەوان چەندین کەسیان بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە پێشنیاز کردووە، بەڵام وەزارەتی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی ئێران دەیەوێ، بەڕێوەری گشتییەکەی کوردستانی نەبێت. بە گوتەی ئەو نوێنەرەی پەرلەمان، سنە پارێزگایەکی کەلتوورییە و دەبێ بەرپرسانی کەلتووری ئەو پارێزگایە لە خەمی کەلتووری ئەو ناوچەدابن. ئەوەش بە خەڵکی خۆجێیی دەکرێ و حکومەتیش دەبێ ئەو مافەی خەڵک لەبەرچاو بگرێت. سالار مورادی رەخنەش لە حکومەتی رۆحانی دەگرێت و دەڵێت دانەنانی بەڕێوەبەرە گشتییەکان لە خەڵکی خۆجێیی پێچەوانەی بەڵێنەکانی حکومەت بە خەڵکی کوردستانە و بۆ هەڵبژاردنی بەرپرسانی دەبێ لەپێشدا، هێزە ناوخۆیی و هەڵکەوتەکانی کورد لەبەرچاوی حکومەت بن. بە گوێرەی زانیارییەکانی تۆڕی میدیایی رووداو، بەرپرسانی حکومی ئێران نزیکەی دوو مانگ پێش ئێستا بە جیا لەگەڵ چەند کەسایەتییەکی کورد لە تاران کۆبوونەتەوە و سپاردنی بەرپرسیارێتی پارێزگاکان وەکو جێگری پارێزگار و بەڕێوەبەری گشتییان لەگەڵ تاوتوێ کردوون، بەڵام تاوەکوو ئێستا پێشنیازێکی روون و فەرمییان لەو بارەوە پێنەکردوون.

26/4/2014

ibrahim u hizba kurdistaniyakan

 

کۆماریخواز/ ناوەندی هەوال/ لەندەن: رۆژی هەینی، شاندێک لە نوێنەرایەتی بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان لە دەرەوەی وەلات، پێکهاتوو لە چالاکوانانی هێژا کاک ئیبراهیم بایەزیدی و کاک رێبوار ورمەیی، دەگەل سێ شاندی پێکهاتوو لە: رێزدار ئیحسان قادر گووتەبێژی کۆمیتەی حیزبەکوردستانیەکان لە لەندەن، بەرێز کاک ئیبراهیم مستەفا نوێنەری پارتی یەکییەتی دیمۆکراتی کوردی سوریە، وە بەرێز کاک مستەفا تاشکان لە پارتی سوسیالیستی کوردستان، دیداریان کرد.

لەسەرەتای دیدارەکەدا، شاندی بزووتنەوە دوابەدوای بەخێرهاتنکردنی لایەنەکان، باسێکی کورتی پێناسەیی سەبارەت بە ئیستێراتیژی، ئامانجی ئیستراتێژیک و مێتود و شێوازی خەباتی نەرم و ئاشتیانەی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی، روو لەهەر سێ شاند ئاراستەکرد، کە لە ئەنجامدا هەرسێ شاند، پرۆژەی ئاشتەوانی بزووتنەوە و رێکارەکانی خەبات لە پێناۆ دەسبەرکردنی ئاشتی و ئازادی لە رێگای دیالۆگ و دانووستاندا، بەرز و سەردەمیانە، وە شیاویی پشگیری و هاریکاری گشت لایەنی و گشت رەهەندی نرخاند.

لەدرێژەی باس و ئاخفتنەکاندا، لایەنەکان چوار قۆلی سەبارەت بە بارودۆخی جیهانی، ناۆچەیی، و کوردستانی، وە رەۆتی گۆرانکارییەکانی ناۆچەیی و کارگەری و کارتێکەری ئەم رەۆتە لەسەر گۆرەپان و ساحەی سیاسی کوردی دووان، و لەسەر پێویستی خۆتەیاری و هاۆتەریبی رەوشی کار و سیاسەتی حیزبەکانی کوردستانی، دەگەل شەپۆلی گۆران و گۆرانکارییەکان کۆک و هاۆدەنگ بوون، لەتەوەرێکی دیکەی باسەکاندا، بارودۆخی گشت رەهەندی کوردستان لە هەموو بەشەکانیدا، خرایە بەر باس و تاۆتوێ و هەلسەنگاندن، و چوار لایەن لەسەر پێویستی ساغکردنەوەی هاۆدەنگی، یەکریزی و هاریکاری نیشتیمانپەروەرانەی کوردان، پێداگریان کردەوە.

لە کۆتایی دیدارەکەدا هەر سێ شاند، پشتگیری سیاسی و مەعنەویی خۆیان لە بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان دووپات کردوە و چوارلایەن لەسەر درێژەی دیدارەکان و رەخساندنی دەرفەت بۆ دیدار لە ئاستی رێبەرایەتی و قایم‌راگرتننی پەیوەندی دوو قۆلیان پێداگریان کرد

25/4/2014

 

ZARDASHT-PESHAWA

له‌ چوارچێوه‌ی‌ ڕێزگرتن له‌ کلتوری‌ گه‌لی‌ ئێزیدیان له‌ ڕۆژئاوی‌ کوردستان و به‌ بۆنه‌ی‌ جه‌ژنی‌ چواره‌شه‌مه‌ سوور، په‌یکه‌رێکی‌ فه‌یله‌سوف( زه‌رده‌شت) پێشكه‌ش به‌ گه‌لی‌ ئیزیدیان كراو له‌ عه‌فرینی‌ خۆرئاوای‌ كوردستان په‌رده‌ی‌ له‌سه‌ر لادرا.

له‌و مه‌راسیمه‌دا كه‌ ژماره‌یه‌ك له‌ ئه‌ندامانی‌ گه‌لی‌ ئێزیدی‌ و ئه‌ندامانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ چاند و هونه‌ر و ئه‌نجومه‌نی‌ مافی‌ مرۆڤی‌ کانتۆنی‌ عه‌فرین ئاماده‌ بوون، په‌رده‌ له‌ سه‌ر په‌یکه‌ری‌ ( زه‌رده‌شت) له‌ شاری‌ عه‌فرین لادرا .
 
له‌ مه‌ڕاسمه‌که‌دا هه‌ریه‌ک له‌ یه‌حیا بریم، شوکری‌ ناسر و عیسمه‌ت ڕه‌شید که‌ په‌یکه‌ره‌که‌یان دروست کردبوو خه‌ڵات کران. ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ فورات نیوزی‌ وا بڵاویكرده‌وه‌.

 مه‌ڕاسمه‌که‌ به‌ پێشکه‌شکردنی‌ گورانی‌ و ئاهه‌نگ گێران له‌ لایه‌ن گروپی‌ چاندی‌ ئێزیداین کۆتایی‌ پێهات.
 
زه‌رده‌شت له‌ سه‌ده‌ی‌ چواری‌ پێش زاینی‌ ژیاوه‌ و جگه‌ له‌وه‌ی‌ پێشه‌وای‌ خه‌ڵكی‌ خۆی‌ بووه‌، هاوكات وه‌ك فه‌یله‌سوفێك ناوبانگی‌ هه‌بووه‌ لای‌ به‌شێك له‌ گه‌لانی‌ جیهان.

سێ وته‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌ زه‌رده‌شت كه‌ (بیری‌ چاك، كرداری‌ چاك، وته‌ی‌ چاك)، رێگای‌ رۆشنی‌ بۆ ژیانی‌ مرۆڤایه‌تی‌ دیاری‌ ده‌كات و ئه‌و پێی‌ وایه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ بیری‌ چاكی‌ هه‌بێت ئه‌وا وته‌كانی‌ چاك ده‌بن و دواجار ره‌نگدانه‌وه‌ی‌ له‌ كرداریدا ده‌بێت.

سروده‌كانی‌ زه‌رده‌شت، به‌شێكی‌ زۆری‌ له‌كاتی‌ جه‌نگه‌كان له‌ناوبرا، به‌تایبه‌ت له‌كاتی‌ فتوحاتی‌ ئیسلام بۆ خۆرهه‌ڵاتی‌ كوردستان و ئیران، زۆرینه‌ی‌ ئه‌و سرودانه‌ سوتێنران، به‌لام به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ موغه‌كانی‌ زه‌رده‌شت له‌ "خود ناسنكیان"، ئه‌و سرودانه‌یان له‌ بیریاندا هه‌ڵگرتبوو، بۆجارێكی‌ تر نوسرانه‌وه‌.كه‌ به‌شێكی‌ كه‌می‌ ده‌كرد.

25/04/2014

 

aa picture 20140424 2153384 high1

جێگری سكرتێری حزبی شیوعی كوردستان دەڵێ، ئەو شاندەی لە چینەوە سەردانی هەرێمی کوردستانیان کرد، هەرێمی کوردستانیان لە عێراق بە جیاواز دەبینی.

ناوەڕاستی ئەم مانگە شاندێكی حزبی و حكومی له‌ وڵاتی چینەوە، له‌سه‌ر داوەتی پارتی دیموكراتی كوردستان، سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستانیان كرد.

 شانده‌كه‌ جێگری سەرۆکی ئاسیای رۆژئاوا و باكووری ئه‌فریقا له‌ مه‌كته‌بی په‌یوه‌ندییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی لیژنه‌ی مه‌ركه‌زیی (پارتی كۆمۆنیسی چین)جیانگ جیانهوا، سه‌رۆکایەتیی ده‌كرد.

بێجگە لە پ.د.ک شاندەکەی چین، سەردانی بارەگای سەرەکی حزبی شیوعی کوردستانیان کرد.

جێگری سكرتێری گشتی حزبی شیوعی كوردستان كاوه‌ مه‌حمود، بۆ ئاژانسی ئانادۆڵو باسی سەردانی ئەو شاندە و په‌یوه‌ندی نێوان چین و هه‌رێمی كوردستان ده‌كا.

ئەو گوتی: "كۆماری چین و حزبی ده‌سه‌ڵاتداری ئه‌و وڵاته‌، به‌ گرنگی ده‌زانن په‌یوه‌ندی سیاسی و ئابووریی و دیپلۆماسی له‌گەڵ  هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌بێ."

کاوە زیاتر گوتی: "شاندی چین باسی ئه‌وه‌یانكرد كه‌ چۆن هه‌نگاو بنێن بۆ په‌یوه‌ندییه‌كی باشتر له‌ نێوان ئێمه‌ و خۆیاندا، چونكه‌ وڵاتی چین ئه‌زموونێكی باشی هه‌یه‌ کە موڵكی ته‌نیا چینییەکان نییه‌ به‌ڵكو په‌یوه‌ندی به‌ هه‌موو جیهانه‌وه‌ هەیه‌. ئەو وڵاتە  توانیویه‌تی له‌ داڕووخانی ئابووریی جیهان، چین به‌ به‌رنامه‌ و به‌و ژماره‌ زۆره‌یدانیشتوانەکەی، توانی ئابووریی خۆی به‌ره‌وپێش ببا. خه‌ونی چین ئەوەیە ده‌یانه‌وێ كۆمه‌ڵگەیه‌كی به‌خته‌وه‌ر له‌ سایه‌ی گه‌شه‌ی ئابووریی و وه‌به‌رهێنان  و ئاشتی به‌دی بێنن تا ساڵی 2020."

ئه‌و شانده‌ چینیه‌ ته‌نیا لایه‌نی سیاسی نه‌بوو، كۆمه‌ڵێك كۆمپانیا له‌ بواره‌ جیاحیاكاندا هاتبوونه‌ هه‌رێمی كوردستان، بۆ ئه‌وه‌ی له‌ نزیكه‌وه‌، ژینگه‌ی كاركردن له‌ هه‌رێمی كوردستان تاقیبكه‌نه‌وه‌.
 
كاوه‌ مه‌حمود ئاماژەی پێدا، بە کۆپمانیاکانیان گوتووە پێویسته‌ بچنە دهۆك و سلێمانیش.

كاوه‌ مه‌حمود کە وەزیری رۆشنبیریی و لاوانی هەرێمی کوردستانیشە گوتی: "په‌یوه‌ندی سیاسی نێوان هه‌رێم و چین. بۆ ئێمه‌ گرنگه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی چین وڵاتێكی زلهێزه‌ و له‌سه‌ر ئاستی دنیا به‌ هێمنی كار ده‌كا. هه‌روه‌ها ئه‌ندامی هه‌میشه‌یی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانه‌ و كورد ده‌توانی په‌یوه‌ندی ئابووریی به‌كاربێنی بۆ به‌رژه‌وه‌ندییه‌ سیاسیه‌كانی هه‌رێمی كوردستان. به‌ پێویستی ده‌زانین له‌ هه‌رێمی كوردستان بایه‌خ به‌و په‌یوه‌ندییانه‌ بدرێ و کاتی نەبن یان له‌سه‌ر ئاستی تاكه‌ حزبی و شه‌خسیدا نه‌بن، به‌ڵكو له‌سه‌ر ئاستی دیپلۆماسی نێوان هه‌رێم و چیندا بێ. سه‌ردانی شاندێكی باڵای چین له‌و ئاسته‌دا، زه‌مینه‌ خۆشكردنه‌ بۆ كردنه‌وه‌ی نوێنه‌رایه‌تی چین له‌ هه‌رێم یان سه‌رۆكی هه‌رێم سه‌ردانی چین بكا، ئه‌مانه‌ هه‌نگاوی گرنگن و ده‌توانین به‌رژه‌وه‌ندی هاوبه‌ش دروست بكه‌ین به‌ قازانجی هه‌ردوولا."

کاوە بەو جۆرە هەڵسەنگاندنی بۆ شادنەکەی چین کرد: " ئه‌وه‌ی له‌ شاندی چین ده‌خوێنرایه‌وه‌، چین پێیوایه‌ نابێ هه‌رێمی كوردستان له‌ چوار چێوه‌ی عێراقدا حیسابی بۆ بكرێ. چین ده‌یه‌وێ هه‌رێم له‌ عێراق جیابكاته‌وه‌ له‌ مامه‌ڵه‌كردن، بێگومان ئه‌مه‌ په‌یوه‌ندی به‌وه‌ هه‌یه‌ هه‌رێمی كوردستان بووه‌ به‌ ناوه‌ندێك وڵاتانی دیکە باردۆخی عێراق و هه‌رێمی كوردستان له‌ یه‌ك جیاده‌كه‌نه‌وه‌، بۆیه‌ ده‌توانین بڵێین جیهان به‌ دوو ده‌سته‌واژه‌ مامه‌ڵه‌ ده‌كه‌ن، یه‌كه‌م شوێنێك هه‌یه‌ به‌ ناوی كوردستان، هه‌روه‌ها عێراق. به‌گشتی ده‌سته‌واژه‌ی هه‌رێمی كوردستان خه‌ریكه‌ ده‌چێته‌ ناو ده‌سته‌واژه‌ی سیاسی نێوده‌وڵه‌تییه‌وه‌، ئه‌مه‌یش خزمه‌ت به‌ ئه‌زموونی سیاسی وڵاته‌كه‌مان دهکا. بەڵا هێشتا زووه‌ چین پشتگیری له‌ ده‌وڵه‌تی كوردی بکا، چونكه‌ په‌یوه‌ندی هه‌رێمی كوردستان و وڵاتی چین له‌ سه‌ره‌تادایه‌ و پێویسته‌ بزانن چین به‌رژه‌وه‌ندی چیه‌ له‌ هه‌رێم."

25/04/2014

 

44044image1

جەلال تاڵەبانی دەگەڕێتەوە

ئاڕمانی ئێمروز

نەجمەدین كەریم، پزیشكی تایبەتی سەرۆك كۆماری عێراق رایگەیاندوە، كە رەوشی تەندروستی جەلال تاڵەبانی زۆر باشە و لە داهاتوویەكی زۆر نزیكدا دەگەڕێتەوە. تیمی پزیشكی تاڵەبانی لەبارەی كاتی گەڕانەوەی گوتوویانە تاڵەبانی لە چەند رۆژی داهاتوودا و پێش بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەكانی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و ئەنجوومەنی پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان دەگەڕێتەوە.

ریفۆڕمخوازان یەكگرتوو بن

ئافتابی یەزد

جەلال جەلالیزادە، نوێنەری پێشووی سنە لە پەرلەمانی ئێران و چالاکوانی سیاسی داوا لە لایەنە ریفۆرمخوازەكانی ئێران دەكات پێكەوە یەكگرتووبن.

بە گوتەی ئەو چالاكوانە سیاسییە، دوایین هەڵبژاردنی سەرۆك كۆماری ئێران دەریخست ئەگەر ریفۆرمخوازان پێكەوە لە یەك بەرەدابن و ناكۆكییەكانیان بەلاوە بنێن، سەركەوتوو دەبن و دەتوانن دەنگی متمانەی خەڵك بەدەست بهێنن.

كچانی شیناوێ لەبیریان ناچێتەوە

شەهرووەند

١٧ مانگ بەسەر ئاگرگرتنی سۆبەی قوتابخانەی كچانی شیناوێی پیرانشار تێدەپەڕێ، كە تێیدا ٢٩ قوتابی سووتان و ٢ـی دیکەش گیانیان لەدەست دا. لەو رووداوەدا حكومەت بەپێی پێویست فریای قوربانیان نەكەوت، بەڵام خەڵك و دامەزراوە مەدەنییەكان هەرچییان لەدەست هات كردیان. هێشتا حكومەت هەوڵی جدی بۆ نۆژەنكردنەوەی قوتابخانەكان بە پێی پێوەرە ستانداردەكان نەداوە، بۆیە تاوەكو بیمەی تەواوی قوربانیانی شیناوێ نەدرێ و قوتابخانەكان بە باشی نۆژەن نەكرێتەوە، كچانی شیناوێ بیرەوەری خۆیان لەبیر ناچێتەوە.

ئاگاداركردنەوەیەک بۆ رۆحانی

كەیهان

حەسەن رۆحانی، سەرۆك كۆماری ئێران لە كاتێكدا كە داوا لە خەڵك دەكات واز لە وەرگرتنی یارانەكان بێنن و لەو رێگەوە یارمەتی باشبوونی رەوشی ئابووری ئێران بكەن، بۆخۆی و خێزانەكەی لە كۆشكی سەرۆك كۆماریدا میوانداری شایانە بەڕێوە دەبەن و تێچووەكەی لە ماڵی خەڵك دەدەن. سەرۆكێك كە داوا لە خەڵك دەكات كەمتر خەرج كەن، دەبێ بۆخۆشی دەست پێوەبگرێت.

پەرلەمانتاران رەخنە لە وەزیری داد دەگرن

شەرق

٩ نوێنەری پەرلەمانی ئێران لەبارەی هێرش بۆسەر بەندی و زیندانیانی سیاسی گرتووخانەی ئەڤینی تاران رەخنەیان لە وەزیری دادی ئەو وڵاتە گرتووە و داوایان لێكردووە هێرشی هێزە ئەمنییەكان بۆسەر ئەو زیندانییانە لە كۆمیسیۆنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران تاوتوێ بكرێت و چاو لە فیلمی رووداوەكە بكەن. ئەو 9 پەرلەمانتارە دەڵێن، وەزیری داد دەبێ بەرپرسیارێتی خۆی بەجێ بێنێ و لەو بارەیەوە لێكۆڵینەوە بكات.

25/04/2014

 

rudaw.i 452283655

لە ژمارەی ئەمرۆی هەفتەنامەی رووداوی چاپی ئەوروپادا، سەلاحەددین چەلیک وتارێکی نوسیووە  بەناونیشانی "رۆژەڤی بێ بەرنامە". لەم وتارەیدا چەلیک دەڵێت وشەکانی پێڤاژوو و چارەسەری ئێمەی ماندوو کرد ، ئێمە دیلی پێڤاژووی ئەمساڵی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری و ساڵی داهاتووی پەرلەمانین ئیتر رۆژەڤی تورکیا بۆماوەی ساڵ و نیوێک پڕە هیچ بۆشایی تێدا نییە . سەلاحەدین چەلیک لە درێژەی گۆتارەکەیدا نووسیویەتی من لە شوێنی بەڕێوەبەرانی پەکەکە بم لە ئێستاوە لیستی ناوی ئەندامانی پەرلەمان بۆ ساڵی 2015 ئامادە دەکەم ، کارکردن باشترە لە رەخنەگرتن . لە بەشێکی دیكەی وتارەکەیدا سەلاحەدین چەلیک رەخنە لە دامەزراندنی هەدەپە دەگرێت و دەپرسێت ئایا کورد لەبەر سۆسیالیستبوونی دەنگی بە بەدەپە داوە یان لەبەر دیموکراتبوون ؟ دواتر وەڵام دەداتەوە و دەڵێت نەخێر لەبەر وەڵاتپارێزییان دەنگیان بە بەدەپە داوە . سەلاحەدین چەلیک زیاتر دەڵێت ئەم هێنان و بردنە حیزب دامەزراندنە وەک یاری منداڵانی لێهاتووە چاڵێک دەکۆڵیت و دواتر پڕدەکرێتەوە، بە ئۆجەلان بێت کێشەی کورد بە سیاسەتی راکێشانی ناو میساقی میللی دەکات. ئەگەر رووداوەکە ئەمە بێت تەڵەیەکی گەورەیە.

رۆژنامەی (الشرق الاوسط) (ئایا بەشار دەیكات و هەڵبژاردنەكان دەدۆڕێنێت ؟)، ئەوە ناونیشانی وتاری (عەبدولڕەحمان راشد)ە لە ژمارەی ئەمڕۆی رۆژنامەی (الشرق الاوسط)دا ، كە تێیدا پرسیاری ئەوە دەكات ، دەبێ ئەسەد هەڵبژاردنەكە بكاتە دەروازەیەك بۆ دەركەوتنی خۆی لە تەنگژەكە بەشێوەیەكی شەرعی ؟ ، نووسەر دەڵێ یەكێك لە گەشبینە هەمیشەییەكان ئەوەی لێپرسیوە. بەڵام لە وتارەكەیدا ئەو ئەگەرە بە تەواوی وەلادەنێت و دەڵێ " ئەو پیاوە دەیەوێ بەزۆری زۆرداری وەك سەرۆكی سووریا بمێنێتەوە بەهەموو رێگەیەك ، لە كوشتنی خەڵك بە بۆمبە بەرمیلییەكان تاوەكو دەگاتە یاری سندوقەكانی هەڵبژاردن". هەروەها دەنووسێت " ئەسەد پسپۆڕە لە رێكخستنی هەڵبژاردنەكان ، چونكە پێشتر هەڵبژاردنی حیزبیی و پەرلەمانی تەزویركردووە ، هەروەك چۆن باوكیشی بەدرێژایی نیوەی تەمەنی خۆی تەزویری كرد ".

رۆژنامەی ( زە دیپلۆمات) زاك كیك وتارێكی لە رۆژنامەی (زە دیپلۆمات)دا نووسیوە بە ناونیشانی (رەتكردنەوەی ئەفسانەی تەوەری ئەتۆمی ئێران و كۆریای باكوور) ، وتارەكە پشت بە راپۆرتێكی كۆنگرێسی ئەمریكی دەبەستێت كە ئاماژە بە پەیوەندی ئەتۆمی نێوان ئێران و كۆریای باكوور دەكات . پەیوەندی نێوان ئێران و كۆریای باكووری بە "ئەفسانە" ناو دەبات و دەنووسێت پەیوەندی ئەتۆمی ئەو دوو وڵاتە هیچ مانایەكی نییە. هەڵۆكان لە تاران بۆیە ئەم لێدوانانە دەدەن تاوەكو ئەو وێنەیە بە جیهان بدەن كە ئێرانیش هەمان ئاكاری سیاسی كۆریای باكووری دەبێت و هەوڵە دیپلۆماسییەكان بۆ چارەسەری دۆسیەی ئەتۆمی لاواز بكەن. زاك دەنووسێت "ئەمەش وەك ئەوەیە كە بڵێت لەبەرئەوەی رووسیا كریمیای داگیركرد ، كەواتە كوباش ویلایەتی فلۆریدا داگیردەكات". ئێران و كۆریای باكوور لەڕووی كولتووری ، مێژوویی و جیوگرافی جیاوازن ، تەنیا شتێك پێكەوەیان دەبەستێتەوە كە ئەویش دوژمنداری ئەمریكایە. دواتر زاك كیك ئاماژە بە راپۆرتێكی دەزگای هەواڵگری ئەمریكا دەكات و دەنووسێت هیچ بەڵگەیەك نییە كە ئەو دوو وڵاتە لە بواری ئەتۆمیدا هاریكاری یەكتربن ، بەڵام تاكە شتێك كە پیونگ یانگ بە تارانەوە ببەستێتەوە ، بریتییە لە زانیاری چۆنیەتی ئەنجامدانی تاقیكردنەوەی چەكی ئەتۆمی .

رۆژنامەی (واشنتن پۆست) دەستەی نووسەرانی رۆژنامەی (واشنتۆن پۆست) سەروتارێكی بە  ناونیشانی ( بەشار ئەسەد و متمانەی بانگهێشتكردن بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردن) بڵاوكردووەتەوە . تێیدا باس لەوەكراوە كە بەشار ئەسەد ئەوەندە متمانەی بەخۆیە، لە ماوەی شەش هەفتەی داهاتوودا هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئەنجامبدات و لەبەشێكی سەروتارەكەدا هاتووە " هەر لە ئێستاوە ئەسەد حەوت ساڵی دیكە ماوەی سەرۆكایەتی درێژدەكاتەوە". دواتر دەپرێست بۆچی نا؟ ئەوە سووریا سێ ساڵە بەدەست شەڕی ناوخۆوە دەناڵێنێت و هێزەكانی ئەسەدیش لە پێشڕەویدان بەرامبەر چەكدارەكان . ئەو هەفتەیە هێزەكانی حكومەتی سووریا نزیكدەبنەوە لە كۆنتڕۆڵكردنی پایەتختی بەرگری ئۆپۆزیسیۆن ، كە شاری حومسە . هاوكات ئەمریكا تاكە هێزە كە ئامرازەكانی رێگاگرتنی لە تاوانی دژی مرۆڤایەتی بەدەستەوەیە و پێدەچێ هیچ ستراتیژیەتێكی لە سووریا نەبێت. "لە سەرووی هەموو ئەمانەشەوە رژێمی سووریا جارێكی دیكە چەكی كیمیایی دژی هاووڵاتییەكانی بەكارهێنا و رێگەش نادات هاوكاری مرۆیی بگاتە دەست چوار ملیۆن كەس لە سووریا ".

رۆژنامەی (گاردیان) رۆژنامەی (گاردیان )راپۆرتێكی بە ناونیشانی (تۆنی بلێر داوا لە حكومەتی بەریتانیا دەكات دژی ئیسلامییە تووندڕەوەكان بجوڵێتەوە) بابەتێكی بڵاوكردووەتەوەو تێیدا هاتووە كە بۆ بنبڕكردنی ئیسلامییە تووندڕەوەكان رۆژئاوا دەبێ ستراتیژیەتێكی فراوان دابڕێژێت ، كە فرە رەهەند بێت و لایەنی ئابووری سیاسی و كۆمەڵایەتی و سەربازی لەخۆبگرێت . لە راپۆرتەكەدا هاتووە ، بە گوتەی بلێر شكستی ئەمریكا لە هەردوو جەنگی ئەفغانستان و عێراقدا وایكردووە كە رۆژئاوا دوودڵ بێت لە مامەڵەكردن لەگەڵ ئیسلامییە تووندڕەوەكان . نەبوونی ئیرادە بۆ بەرنگاربوونەوەی ئیسلامیزم وایكردووە لە سەدەی بیستویەكدا پێكدادانی گەلانی سەر بە كولتوورە جیاوازەكان رووبدات. لە بەشێكی دیكەی بابەتەكەدا هاتووە " پابەندبوون و رووبەڕووبوونەوە ، دوو وشەن زۆر بەكاردەهێنرێن ، بەڵام هیچ رووبەڕووبوونەوەیەك نییە بەبێ چوونە دەرەوەی سنوور ، هیچ پابەندبوونێكیش نییە بەبێ ریسك و مەترسی" .  

24/4/2014

 

RTGFDS

سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیا ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان رایگه‌یاند، ژماره‌ی ئه‌و هاووڵاتیییه‌ سوریایانه‌ی له‌ ولاته‌كه‌یانه‌وه‌ به‌ره‌و توركیا ئاواره‌ بوونه‌ گه‌یشته‌ ملیۆنێك كه‌س.


ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ 22ی نیسان – ئه‌پریلی 2014، ئه‌رۆدۆغان له‌ باره‌ی ره‌وشی په‌نابه‌رانی سوریاوه‌ وتی: "ئه‌وان گه‌یشتنه‌ ملیۆنێك په‌نابه‌ر، به‌ڵام توركیا ده‌رگایان به‌ روودا داناخات".
ئه‌ردۆغان له‌ په‌رله‌مانی توركیا وتاری هه‌فتانه‌ی خۆی ئاراسته‌ی نوێنه‌رانی پارتی دادو گه‌شه‌پێدانی ئیسلامی كرد و ئاماژه‌ی به‌ ژماره‌ی په‌نابه‌رانی سوریایی له‌ توركیا دا.
له‌ دوای سه‌رهه‌ڵدانی شه‌ڕی چه‌كداری گرووپ و رێكخراوه‌ چه‌كدارییه‌كانی سوریا دژ به‌ حكومه‌تی وڵاته‌كه‌یان به‌ سه‌دان هه‌زار هاووڵاتی سوریا ناچار بوون، ماڵ و حاڵی خۆیان به‌ره‌و هه‌رێمی كوردستان، توركیا، ئه‌رده‌ن و لوبنان به‌جێبهێڵن.
23/04/2014

 

KURDI-ZMAN

دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا، بەھۆی ئەوەی لە ماوەی زیندانیان رێگەیان پێنەدراوە بە زمانی کوردی لە پەیوەندیە تەلەفونیەکاندا لەگەڵ خێزانەکانیان قسە بکەن سزای قەرەبوویی  به‌سه‌ر تورکیایدا سه‌پاند.

 دوای دانیشتن بۆ ھەڵسەنگاندنی سکاڵای هەریەک لە زیندانییەکان نوسرەت کایا، ئەحمەد گێرێز، مەحمەد شیرین بۆزچەلی، مەسعود یوت سەڤەر، مەحمەد نوری ئۆزەن. کە لە ساڵی ٢٠٠٨ و ٢٠٠٦ پێشکەش بە دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپایان کردبوو، بەپێی مادەی ھەشتی مافی مرۆڤی ئەوروپا تورکیا بە پێشێلکردنی مافی خێزان و تاکی زیندانیی تاوانبارکرا، کە رێگریان لێکراوە بە زمانی کوردی لە پەیوەندیە تەلەفۆنییەکاندا قسەبکەن.

بەپێی بڕیارەکە،"دەبێ تورکیا بە بڕی ٥٠٠ یۆرۆ قەرەبوویی زیندانییەکان بکاتەوە و خەرجیی دادگاییەکە بدات"، تەنیا یەکێک لە زیندانییەکان، نوسرەت کایا، بەھۆی ئەوەی دوای قەرەبووی لە تورکیا نەکردووە، بریاری قەرەبووکردنەوەی بۆ دەرنەچوو.

دادوەرێکی تورک بە ناوی ئیشیل کەرەکاش شرۆڤەی بۆ بڕیارەکەی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا کرد و رایگەیاند، بەپێی مادەی ٨ ی گرێبەستی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا، تورکیا یاسای پێشێل نەکردووە.

ھەریەک لە نوسرەت کایا، ئەحمەد گێرێز، مەحمەد شیرین بۆزچەلی، مەسعود یوت سەفڤەر، مەحمەد نوری ئۆزەن. سکاڵای پێشێلکردنی مافەکانیان لە لایەن بەرپرسانی زیندانەکەوە لە تورکیا پێشکەش بە دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا کرابوو.

23/04/2014

logoi dawati yasa eraq

 

پەرلەمانتارێکی دەوڵەتی یاسا رایدەگەیەنێ، سوننە لە عێراق پەراوێز نەخراوە و ئەوەی داوای هەرێم دەکات مەبەستی دابەشكردنی عێراقە. محەممەد سهیود، پەرلەمانتاری دەوڵەتی یاسای سەر بە نووری مالیکی سەرۆک وەزیرانی عێراق، رەتیدەکاتەوە سوننە پەراوێزخرابێت و دەڵێت، لایەنە سوننەكان لەسەرجەم دامودەزگاکانی عێراق بوونیان هەیە و بەهیچ شێوەیەک پەراوێز نەخراون. ئەو پێیوایە داواکاری ئەنجوومەنی زانایانی عێراق بۆ هەڵبژاردنی ئەوکاندیدانەی کە بەرنامەی هەڵبژاردنەکەیان دەگونجێ لەگەڵ پڕۆژەی هەرێمەکان "دابەشکردن"ی عێراقە لەسەر بنەمای پێکهاتەکان و نەتەوەكان. ناوبراو  بۆ (سۆمەرییە نیوز) زیاتر روونیکردەوە، لە سەرۆکایەتی کۆمار دوو سوننە و یەک شیعە، لە سەرۆکایەتی پەرلەمان دوو سوننە و شیعەیەک و لە سەرۆکایەتی ئەنجوومەنی وەزیران دوو شیعە و دوو سوننە هەن. ئەو لێدوانە دوای ئەوە دێت کە ئەنجوومەنی زانایانی عێراق هۆشداریدا لە هەڵبژاردنی کەسانی "ستەمکار و گەندەڵ"، داواشیکرد ئەو کەسانە هەڵبژێرن کە پڕۆژەی "هەرێمی بوون"یان هەیە. ئاماژەشی بە زوڵم و ستەم و جیاکاری تائیفی لەدژ بە سوننە دابوو.

23/4/2014

mosulmaneki afriqi

 

لە كۆماری ئەفریقیای ناوەڕاست، بە هۆی شەڕ و پێكدادانی نێوان مسوڵمان و كریستیانەكان، هەزاران كەس ئاوارەبوون و بەشێکی زۆریش لەو ئاوارانە، روویان لە كەنیسەیەك لە  رۆژئاوای  ئەو وڵاتە کردووە و بووەتە پەناگە بۆیان. ئەوان لە شاری كارۆنۆتەوە  لە ترسی میلیشیاكانی  دژە-بەلاكە ئاوارەبوون، كە نزیكەی 500 كیلۆمەتر لە كەنیسەكەوە دوورە .  ئەم كەنیسەیە، كەنیسەیەكی كاسۆلیكییە و لە نزیك سنووری كامیرۆنە. زۆربەی ئاوارەكان لە نەتەوەی پیلوسن و چەند مانگێكە چاوەڕێن و دەیانەوێت بچنە ئەودیو سنوور و بگەنە كامیرۆن. جگە  لە كەنیسەكە، كریستیانەكانی ئەو شارە  هاوكاری ئەو خەڵكە دەكەن، بەڵام هێشتا مسوڵمانەكان دەترسن كەنسیەكە  بەجێبهێڵن، ئەمەش لەترسی ئەوەی رەنگە میلیشیا كریستیانەكان بیانكوژن، هەندێك لەسەركردە كرستیانەكانیش دەڵێن، جەنگ كۆتاییهاتووە و مسوڵمانەكان دەتوانن بگەڕێنەوە  بۆ سەر ماڵ  و حاڵی خۆیان. جەنگی ناوخۆیی ئەفریقای ناوەڕاست كاتێك  سەریهەڵدا، كە گرووپی میلیشیایی بەلەكە،  كە موسڵمانن، بە كودەتایەك دەسەڵاتیان گرتەدەست و  كرستیانەكانیان پەراوێزخست،  بەڵام  دواتر كرستیانەكان میلیشای دژە بەلاكەیان دامەزراند و توانیان بانگۆی پایتەخت كۆنتڕۆڵ بكەن.   ئەمەش وایكردوو، كە هێشتا  كرستیانەكان بیر لە تۆڵەكردنەوە بكەنەوە، چونكە  گومانیان لە دووبارەنەبوونەوەی ئەزموونی رابردوو هەیە. بەپێی  ئاماری نەتەوە  یەكگرتووەكان، نزیكەی 500 هەزار كەس بەهۆی شەڕەوە ئاوارەبوون، دوو ملیۆن  كەسیش پێویستی بە هاریكاری مرۆیی هەیە. هەفتەی  رابردووش ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەكگرتووەكان بڕیاریدا، 12 هەزار سەربازی هێزی ئاشتیپارێز رەوانەی ئەفریقیای ناوەڕاست بكات، ئەمە وێرای ئەوەی هێزیكی تایبەتی فەرەنسی و یەكێتی ئەفریقیا چاودێری رەوشەكە دەكەن.

24/4/2014

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان