^{رووداو - برۆكسل}

^6/12/2013

6/12/2013

^{جاکۆب زۆبا سەرۆکی ئەفریقای باشور  رایگەیاند کە نیلسۆن ماندێلا  ئایکۆنی ئاشتی جیهان  کۆچی دوایی کرد.}

^{ماندێلای تەمەن ٩٥ ساڵ، بۆ ماوەیەکی درێژە لە نەخۆشخانە کەوتووە و لە ژێر چاودێریدابوو.    ئەو یەکێکە لە سەرکردە خۆنەویستانەی کە تا دوا کاتەکانی تەمەنی لە پێناو ئاشتی و مافی مرۆڤ تێکۆشا. یەکێکیش بوو لەو سەرکردانەی کە پاڵپشتی مافەکانی گەلی کوردی کردوە -} 

^5/12/2013

^{پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگه‌ڵ باڵیۆز جۆن ویڵكس نوێنەری تایبەتی به‌ریتانیا بۆ كاروباری سووریا كۆبۆوه‌، هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە دەبێ ئەو لایەنانەی پەیوەندیدارن بە قەیرانی سووریا پشتگیری لە ڕۆڵی كورد بكەن و پێویستیشە هەموو لایەنە كوردییەكان هاوكاری یەكتر بن و گوتارێكی هاوبەش و ڕوونیان لە مامەڵەكردن لەگەڵ قەیرانی سووریا و دواڕۆژی سووریادا هەبێت.} 

^{لە دیدارێكدا نوێنەری تایبەتی بریتانیا سوپاس و خۆشحاڵیی خۆی بۆ ڕەخساندنی دیدار لەگەڵ سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند. لەو دانیشتنەدا نوێنەری تایبەتی بریتانیا بە ڕاشكاوی وێنەیەكی گشتی لە دواپێشهاتە سیاسییەكانی سووریا و هەوڵە نێودەوڵەتییەكان بۆ چارسەركردنی قەیرانی سووریا خستەڕوو و هەنگاوەكانی ئامادەكاریی كۆنفرانسی ژێنێڤ 2 و رۆڵی دەوڵەتانی دراوسێ و دۆستی سووریا و زلهێزەكان و هێزە سیاسییەكانی ناوخۆی سووریا و هەروەها كاریگەرییان لەسەر قەیرانی سووریا بۆ سەرۆك بارزانی شی كردەوە. نوێنەری تایبەتی بریتانیا پشتگیری وڵاتەكەیشی لە ڕۆڵ و پێگەی كورد بە تایبەت ئەنجوومەنی نیشتیمانی دووپات كردەوە و ئاماژەی بەوەدا كە پێویستە لە كۆنفڕانسی ژێنێڤ دوودا كوردەكان بەشدار بن و رۆڵێكی كارایان هەبێ.}

^{هەر لەو دانیشتنەدا هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە دەبێ ئەو لایەنانەی پەیوەندیدارن بە قەیرانی سووریا پشتگیری لە ڕۆڵی كورد بكەن و پێویستیشە هەموو لایەنە كوردییەكان هاوكاری یەكتر بن و گوتارێكی هاوبەش و ڕوونیان لە مامەڵەكردن لەگەڵ قەیرانی سووریا و دواڕۆژی سووریادا هەبێت.}

^{سەبارەت بە بارودۆخی سووریا و كاریگەریی لەسەر ناوچەكە و رۆڵی كورد سەرۆك بارزانی هێمای بەوە كرد كە ئەستەمە كێشەی سووریا لە رێگەی چارەسەری سەربازی چارەسەر بكرێت و ئەوەی بەلای هەرێمی كوردستانیشەوە گرنگە ئەوەیە كە ئەلتێرناتیڤێكی دیموكراتی بۆ دواڕۆژی سووریا هەبێت و ئۆپۆزیسیۆنی سووریا و گشت لایەك رەچاوی مافەكانی كورد بكەن چونكە داواكاری و مافەكانی كورد رەوان و لە سووریادا گەلی كورد لە بچووكترین مافەكانی بێبەش كراوە.}

^{لە کۆبوونەوی ئەمڕۆی سەرۆک وەزیرانی عێراق لەگەڵ رێبەری باڵا و سەرۆکی ئێران، باس لە رەوشی تەندروستی سەرۆک کۆماری عێراق کرا و هەردوو بەرپرسی ئێرانی ئاواتیان خواست تەندروستی تاڵەبانی باشبێت. عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای ئێران لە کۆبوونەوەکەیدا لەگەڵ نوری مالیکی، سەرۆک وەزیرانی عێراق، کە پێش نیوەڕۆی ئەمڕۆ سازدرا، وێڕای پرسین لە رەوشی تەندروستی جەلال تاڵەبانی، سەرۆک کۆماری عێراق، رایگەیاند: "جەلال تاڵەبانی دۆستێکی ئازیز و باش بووە بۆ کۆماری ئیسلامی ئێران و هیوادارم تەندرووستی باش بێت". هەروەها حەسەن رۆحانی، سەرۆک کۆماری ئیسلامیی ئێران لە کۆبوونەوەکەی لەگەڵ مالیکی وێڕای تاوتوێکردنی چەند پرسێک وەک پاککردنەوەی ئاوی شەتولعەرەب (ئەروەند روود) و پەرەپێدانی زیاتری پەیوەندییەکانی نێوان هەردوو وڵات، لە رەوشی تەندروستی جەلال تاڵەبانی پرسی و هیوای خواست بە زووترین کات باری تەندروستی باشبێت. نوری مالیکی، سەرۆک وەزیرانی عێراق دوێنێ چوارشەممە 4-12-2013 گەیشتە تاران و لەلایەن بەرپرسانی ئێرانییەوە پێشوازی لێکرا. جەلال تاڵەبانی، سەرۆک کۆماری عێراق و سکرتێری گشتی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان، لە مانگی 12ـی 2012ەوە بە هۆی جەڵتەی مێشکەوە، لە یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ەڵمانیا چارەسەری وەردەگرێت}

^5/12/2013

^{بە گوێرەی زانیارییەکانی پەیامنێری رووداو، هێزە ئەمنییەکان رێگا لە هاووڵاتیان دەگرن، کە لە باڵەخانەی هەواڵگری کەرکووک نزیک ببنەوە، بە هۆی گومانی بوونی تەقەمەنی. دەربارەی ئاماری قوربانیان، پەیامنێری رووداو رایگەیاند، کە ئامارە فەرمییەکان باس لە 8 کەس دەکەن، کە گیانیان لەدەست داوە و 80ی دیکەش برینداربوون. هەروەها جگە لە شوێنی رووداوەکە، هاتووچۆ و ژیان  لە کەرکووک ئاسایی بووەتەوە.}

^5/12/2013

^{سەعدی پیرە لە تەلەفزیۆنی رووداو باسی لە پێکهێنانی کابینەی هەشتەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان کرد و رایگەیاند، ئێران بێ تەڕەف نییە لە پێکهێنانی حکومەتی هەرێمی کوردستان. سەعدی ئەحمەد پیرە، ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بەشداری بەرنامەی (کەوانەی سوور)ی تەلەفزیۆنی (رووداو)ی کرد و رایگەیاند: "ئێمە ئاگاداری سەردانەکەی نێچیرڤان بارزانین بۆ لای یەکێتی و گۆڕان و هەروەها ئاگاداری سەردانەکەی کاک نەوشیروانین بۆلای کاک مەسعود، هاوکات ئاگاداری بەشێکی زۆری دانوستانە دوو قۆڵییەکانین و پارتی ئاگادارمان دەکاتەوە". پیرە هەروەها رایگەیاند، کە پێیوانییە لەیەک نزیکبوونەوەی لایەنەکان و دروستبوونی یەکڕیزی نیشتمانی کارێکی خراپ بێ، "ئێمەش پێمان کارێکی باشە و پشتیوانی لێ دەکەین و هیچ کات بە کەمکردنەوەی ئەهەمیەتی یەکێتی نازانین و پێمانوایە هیچ کات جێگەی رێککەوتننامەی ستراتیژی نێوان ئێمە و پارتی ناگرێتەوە". ئەو ئەندامەی مەکتەبی سیاسی یەکێتی گوتیشی: "ئەو نزیکبوونەوانەی بزووتنەوەی گۆڕان لە پارتی دیموکراتی کوردستان موئامەرە نییە، قسەی دیدار و کۆبوونەوەکان ئەوەیە حکومەتی ئایندەی هەرێمی کوردستان چۆن دابمەزرێ، سیاسەتی ئێمە لە پەیوەندیدا لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی ناوچەکە بەرەو کوێ بچێت و یەکڕیزی نیشتمانی و نەتەوەیی بپارێزین". لەبارەی ئەو ناکۆکیانەی لەنێوان بزووتنەوەی گۆڕان و یەکێتی نیشتمانی کوردستاندا هەیە لەسەر پۆستی پارێزگای سلێمانی، پیرە گوتی: "راستە گۆڕان لە هەڵبژاردنی ئەمجارەی پەرلەمانی کوردستان دەنگی هێناوە، بەڵام ئەگەر هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکانمان کرد و دەنگیان هێنا، ئەوکاتە ئیستیحقاقی هەڵبژاردن دەبێتە ئیستیحقاقی قانوونی، بەڵام ئێستا ئەوان هیچ ئیستیحقاقی قانوونیان نییە". سەعدی پیرە گوتیشی: "جیاکردنەوەی پارێزگای سلێمانی بێ پێشینە نەبووە، رەنگە لەلایەن حکومەتی عێڕاقیشەوە تەشجیعی ئەو هەڵوێستە بکرێ، کوردستانێکی سێ چوار پارچە ئاسانترە بۆ کۆنتڕۆڵکردن نەک کوردستانێکی یەک پارچە، کە مەرکەزیەتێکی بەهێزتری هەیە". ئاماژەی بەوەشدا: "خاوبوونەوەی بزووتنەوەی گۆڕان جەبهەی کوردی لە چوار ساڵی رابردوودا بەهێز دەکات، نایشارمەوە راستە ئێمە لە هەندێک هەڵوێست و گوتاری گۆڕان و هەڕەشە و گوڕەشەکانی خۆشحاڵ نەبووین، بەڵام ئەو ناکۆکیانەی لە کوردستان لەنێوان ئۆپۆزیسیۆن و دەسەڵاتدا هەبووە، لە هەموو دنیا هەر وایە". پیرە پێیوابوو: "ئەم قۆناخە، قۆناخی حکومەتی یەکگرتوویی نیشتمانییە، ئێستا و بەبەردەوام هەرێمی کوردستان لەژێر مەترسیدایە و پێویستی بە دیفاعە، باشترین دیفاعیش یەکێتی نیشتیمانییە و هەموو لایەنەکان لە یەک ریزدا لە بەرەیەکدابن". ئاشکرایشی دەکات: "دڵنیام ئێران بێ تەرەف نییە لە پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی هەرێمی کوردستان، ئێران هەرێمی کوردستان بە بەشێک لە عومقی خۆی دەزانێت و پێی وایە ئەمە فاکتەرێکی گرینگە بۆ بارودۆخی ناوچەکە". زیاتر گوتی: "ئێران لەکۆبوونەوە لەگەڵ ئێمەدا باسی نزیکبوونەوەی ئێمە و بزووتنەوەی گۆڕانی نەکردووە، بەڵکو باسی پێکهاتنی حکومەتی داهاتووی هەرێمی کوردستانی کردووە". لەبارەی ئەو رەوشەی یەکێتی نیشتمانی کوردستان لە دوای هەڵبژاردنەکانەوە تووشی بوو، ئاماژەی بەوەدا: "دەنگەکانی (مەدرەسەی یەکێتی) بە یەکێتی و بزووتنەوەی گۆڕانیشەوە بۆ پارتی نەچوون، پارتی لە هەولێریش دەنگی خۆی بە تەواوی نەهێناوە، بەڵام 90% دەنگەکانی گۆڕان ئەو دەنگانەن کە کۆن یەکێتی بوون". جەختیشی کردەوە: "یەکێک لە هەڵەکانی یەکێتی لە کاتی هەلمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا ئەوەبوو، کە خۆی نەکرد بە خاوەنی پرسی نەوت، لە کاتێکدا کە نێچیرڤان بارزانی لە سۆران گوتارێکی پێشکەش کرد بەتەواوی پارتی کردە خاوەنی پرسی نەوت". پیرە پێیوایە دوای سەردانەکەی نەوشیروان مستەفا بۆ لای مەسعود بارزانی، "بەشێک لە دەنگدەرانی بزووتنەوەی گۆڕان تێگەیشتن هەڵەیەکی گەورەیان کردووە، دەنگیان بە یەکێتی دابووایە باشتر بوو". گوتیشی: "بەلایەنی کەمەوە لە کابینەی داهاتووی حکومەتی هەرێمی کوردستانیش لەگەڵ پارتی بەردەوام دەبین لە رێککەوتننامەی ستراتیژی، رێککەوتننامەی ستراتیژی و کارکردنی نێوان حیزبە سیاسییەکان لە هەرێمی کوردستان زەروریە، تا ئەوکاتەی مەترسی لەسەر هەرێمی کورستان هەیە". سەبارەت بەو رەوشەی لە رۆژئاوای کوردستان هەیە و هەڵوێستی یەکێتی، کە تاکە حیزبە پشتیوانی لێکردووە، سەعدی ئەحمەد پیرە گوتی: "ئێمە خۆشمان لە باشووری کوردستان هەر بەوشێوەیە دەستمانپێکردووە، بەرەی کوردستانیمان دامەزراند، هێزەکانی حکومەتی عێراق کشانەوە، دامەزراندنی ئیدارەی ناوخۆیی هەڵبژاردن و دامەزراندنی حکومەتی هەرێمی کوردستان". سەعدی ئەحمەد پیرە هەروەها گوتی: "ئەوەی تاوەکو ئێستا لەوێ سەرکەوتوو نەبووە، پێکنەهاتنی ئەو تەباییە سیاسییەیە، کە پێویستە لەنێوان لایەنە سیاسییەکان بوونی هەبێت، ئەو سەرکەوتنەش پێکەوە لەگەڵ ئەوە دەبێت، کە دەرگا بەڕووی هەموو لایەنە سیاسییەکان بکرێتەوە".}

^rudaw

^5/12/2013

^{ئێوەارەی دوێنێ‌ سێشەممە 3 ی 12ـ 2013 مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بەشداریی مەراسیمی ڕۆژی نیشتیمانیی و یادی چل و دووساڵەی دامەزراندنی دەوڵەتی ئیماراتی یەكگرتووی عەرەبی كرد كە لە لایەن كونسوڵخانەی گشتیی ئیماراتی یەكگرتووی عەرەبی لە هۆتێل ڕۆتانای هەولێری پایتەخت ڕێكخرابوو.} 

^{لەو مەراسیمەدا كە ژمارەیەكی زۆری دیپلۆمات و میوانی بیانی و باڵیۆز و كونسوڵی ووڵاتان و هەروەها ژمارەیەك بەرپرسی حكوومی و حزبیی هەرێمی كوردستان بەشدار بوون سەرەتا ڕاشد مەحەمەد ئەلمەنسووری كونسوڵی گشتیی ئیمارات پەیڤێكی پێشكەش كرد و بەخێرهاتنی مەسعود بارزانی و میوانەكانی كرد و كورتەیەكی لەمەڕ گەشەسەندنی پەیوەندییە سیاسی و ئابوورییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و ئیماراتی یەكگرتووی عەرەبی باسكرد. هەر لەو مەراسیمەدا فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی هەرێم بەناوی مەسعود بارزانی و حكوومەت و گەلی كوردستان لە وتارێكدا پیرۆزبایی ئەو یادەی لە حكوومەت و گەلی ئیمارات كرد و هیوایشی خواست پەیوەندییەكانی نێوان هەردوو ووڵات گەشەی زیاتر بەخۆیەوە ببینێت.}

^{حەسەن نەسروڵڵا، ئەمینداری گشتیی حیزبوڵڵای لوبنانی، تۆمەتی تەقینەوەكانی لوبنان لەبەردەم باڵیۆزخانەی ئێران لە لوبنان و تووندوتیژییەكانی عێراق دەخاتە پاڵ دەزگای هەواڵگری عەرەبستانی سعودییە.   نەسروڵڵا لەدیمانەیەكی تەلەڤزیۆنی OTV رایگەیاند "بڕوامان وایە ئەوانەی باڵیۆزخانەی ئێرانیان لە لوبنان تەقاندەوە، كەتیبەی عەبدوڵڵا عەزام بووبێت بە فەرمانی عەرەبستانی سعودییە، هەروەك بڕوامان وایە بەشێكی لقەكانی قاعیدە، دەزگای هەواڵگریی عەرەبستانی سعودییە بەكاریان دەهێنیت بۆ تەقینەوەكانی عێراق". كەتیبەیەك بەناوی عەبدوڵڵا عەزام، بەرپرسیارێتی خۆی لە تەقینەوەكەی باڵیۆزخانەی ئێران لە بەیرو‌وت راگەیاند، كە 23 كەس تێیدا كوژران، ئەمینداری گشتی حیزبوڵڵای لوبنانی، لەوبارەیەوە گوتی "ئەوە حیزبوڵڵا نییە پشێوی لە لوبنان ناوەتەوە بەهۆی چوونە نێو شەڕی سووریا، بەڵكو ئەمە بەهۆی پرۆژەیەكی گەورەترە لە ناوچەكە، ئەگەر حیزبوڵڵا نەچووبایە نێو شەڕی سووریا، ئەوا لەجیاتی 3 ئۆتۆمبێل 300 ئۆتۆمبێل لە بەیر‌ووت دەتەقییەوە". نەسروڵڵا هەروەها دەڵێت "ئەگەر ئێمە نەچووباینە نێو شەڕەكە، ئەوا دەبوو 30 هەزار لوبنانی گوندەكانی خۆیان جێهێشتبا، چونكە دەوڵەتی لوبنانی سنو‌وری واڵا كردبوو و لەوێوە چەك دەگەیشتە گرو‌وپەكان، ئێمە سەرەتا تەنها 40 بۆ 50 چەكدارێكی خۆمان نارد بۆ پارێزگاریكردن لە مەزاری سەیدە زەینەب، ئەمەشیان لە جێگای خۆیدابوو و بە بڕیاری خۆمان بوو نەك بەفیتی ئێران". نەسڕوڵڵا هەروەها دەپرسێت "ئەگەر سووریا لەناوچوو، ئایا چارەنووسی لوبنان چی دەبێت؟، ئەگەر سنو‌ور بكەوێتە ژێردەستی چەكدارە تو‌وندڕەوەكان بە دەیان تەقینەوە لەناوخۆی لوبنان روودەدات". هەوەك نەسڕوڵڵا رایگەیاند "زیادەڕۆیی لە رێژەی بەشداری سەربازی حزبوڵڵا دەكرێت لە شەڕی سووریا، هێزەكانی ئێمە تەنیا لەو شوێنانەدا بوونیان هەیە كە بەسەر لوبنانەوەن، یان نزیكن لە لوبنان"، ئاماژەشی بۆ ئەوەكرد "سەعد حەریری و عقاب سەقڕ لەپاڵ ناردنی چەكن، بۆ چەكدارانی سووریا".  ئەمینداری گشتی حیزبوڵڵای لوبنانی، هەروەها گوتی "رووخاندنی رژێمی سووریا لەڕووی سەربازیی كۆتایی پێهاتووە، بەڵام سعودییە بەلایەوە بووەتە گرێكوێرە و بەردەوامە لە خوێنڕێژی بەڕێگای ئەو گرو‌وپانەوە، تاوەكو وادەی بەستنی جنێڤ2، سعودییە لەوە بەردەوام دەبێت، بەڵام سەركەوتوو نابێت، هەروەك لە غۆتەش سەركەوتوو نەبوو". سەبارەت بە كۆی ململانێكەش نەسروڵڵا گوتی "ئێران چەندین جار هەوڵیداوە دانووستاندن لەگەڵ سعودییە بكات، بەڵام سعودییە دەرگای داخستووە، سعودییە هەر لە سەرەتاوە شەڕی راگەیاند، بەڵام خۆی ناوێرێت بچێتە شەڕەوە، لەبەرئەوە شەڕی بەوەكالەت بەپارە بە خەڵكێكی دیكە دەكات".}

^4/12/2013