فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

hawler lai qalaye

"سەرهەڵدانی کوردستانی گەورە"، ئەمە ناونیشانی بابەتێکی گۆڤاری ناشناڵ ئینترێستـە، کە سەنتەری ناشناڵ ئینتێرستی ئەمریکی مانگانە دەریدەکات و گرنگی بە بیرۆکە سیاسی و کولتوورییەکانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا دەدات، لەلایەن نووسەری بەناوبانگی گۆڤارەکە  تێد گالین کارپێنتەر نووسراوە و باس لە  دەرکەوتنەی ئاماژە سەرەتاییەکانی ئەگەری هاتنە ئارای کوردستانی گەورە دەکات.

لە گوتارەکەدا باس لە پەیکەری کوردستان دەکات، کە گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەتی جیهانە و لەنێو چوار وڵاتدا دابەشکراوە، کە ئەمڕۆ خاوەنی کۆمەڵێک سەرچاوەی مەعنەوی و ماددی وەهایە، ئەگەری ئەوەی لێدەکرێ بەرەو دروستکردنی دەوڵەتێکی مەزن بڕوات.

نووسەری گوتارەکە  تێد گالەن کارپێنتەر،  بەڕێوەبەری کاروباری خوێندنەوەی سیاسەتی دەرەوە و بەرگری پەیمانگای کاتۆیە لە ئەمریکا، ئەو  نووسیویەتی  "لەگەڵ سەرەتاکانی دەستپێکی شەڕی ناوخۆی سووریا،  شانۆیەکی نوێی سیاسی بۆ کوردەکان پەردەی لەسەر لادراوە، بە تایبەت کە لەماوەی چەند مانگی رابردوودا  کوردەکان توانیان رووبەڕووی گرووپە ئیسلامییەکان لە سووریا بوەستنەوە و سەرکەوتنێکی بەرچاویان بەدەستهێنا، ئەوان توانیان لە زۆربەی ناوچەکاندا چەکدارانی  جەبهەتولنوسرە و گرووپەکانی دیکەی گرێدراو بە رێکخراوی قاعیدە لەناوچە کوردییەکان دەربکەن".

هەروەها ئاماژە بەوەش دەکات  "کوردەکان ئێستا خاوەنی دەسەڵاتێکن بۆ خۆیان و توانیان بەم دواییانە دەسەڵاتێکی خۆجێیی رابگەیەنن"، بە بۆچوونی کارپێنتەر "ئەمە یەکێکە لەو خاڵانەی وامان لێدەکات بیر لە کوردستانی گەورە بکەینەوە".

یەکێکی دیکە لەو خاڵانەی کارپێنتەر تیشکی دەخاتە سەر، کرانەوەی حکومەتی تورکیایە بەڕووی کوردەکانی باکووردا، ئەو پێیوایە "ساڵانێکە تورکیا  لە ململانێدا بوو لەگەڵ پەکەکە، هەروەها یەکێک بوو لەو وڵاتانەی نیگەران بوون لە بڕیارەکەی ئەمریکا لەساڵی ١٩٩٠ سەبارەت بە دەستنیشانکردنی ناوچەی دژەفڕین  بۆ هەرێمی کوردستانی عێراق، بەڵام ئەمڕۆ حکومەتەکەی رەجەب تەیب ئەردۆغان، زنجیرەیەک هەوڵی دەستپێکردووە بۆ ئەوەی چارەسەرێک بۆ کێشە سیاسییەکانی کوردەکان بدۆزێتەوە و چیدی پەنا بۆ کردەی سەربازی نەبات.

جگە لەوانەش، پێشکەوتنی پەیوەندییەکانی ئەنقەرە و هەولێر یەکێکی دیکەیە لە خاڵە دیارەکانی گوتارەکەی  کارپێنتەر، ئەو پێی وایە پێشکەوتنە ئابوورییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان و درووستبوونی گرێبەستە بازرگانییەکان لەنێوان ئەنقەرە و هەولێر، وادەکەن سیاسەتی ئەنقەرە لەبەرامبەر کوردەکاندا بچێتە قۆناخێکی دیکەوە، بەڵام لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا پرسی کورد بۆ تورکیا سەرەکیترین پرسەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستە.

لە کۆتایی گوتارەکەیدا کارپێنتەر دەنووسێت "حکومەتی هەرێمی کوردستان کە سەرەتاکان وەک هەرێمێکی سەر بە عێراقێکی یەکگرتووە  دانی پێدانراوە، ئیدارەی ئۆباماش بەردەوامە لە هاوکاریکردنی عێراق بۆ ئەوەی  بە یەکگرتوویی بمێنێتەوە"، ئەو دەشنووسێت "ئەمریکا سەبارەت بە سووریاش هەر هەمان بۆچوونی هەیە، بەڵام دروستبوونی هەرێمێکی بەهێزی وەک کوردستانی عێراق لە سووریا، دەتوانێت رێگە بەرەو کوردستانێکی سەربەخۆ بگرێتە بەر. بۆیە ئێستا کاتی ئەوە هاتووە بەرپرسانی ئەمریکا بە جددی بیر لەم بابەتە بکەنەوە و پرسیار لەو بکەن کە ئایا وادەی ئەم پرسەی کورد سەبارەت بە  سەربەخۆبوون هاتووەتە پێشەوە، چونکە دروستبوونی کوردستانێکی سەربەخۆ بێگومان وڵاتانی عێراق، ئێران، تورکیا و سووریا بێزار دەکات".
28/11/2013

 

11kawana

گۆڤارێكی فه‌ره‌نسی باس له‌وه‌ ده‌كات هه‌رێمی كوردستان ده‌بێته‌ یه‌كێك له‌ ده‌ وڵاته‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌كانی جیهان و چواره‌م به‌رهه‌مهێنه‌ری‌ گه‌وره‌ی‌ نه‌وت له‌ جیهان.
بڕیاره‌ له‌سه‌ره‌تای‌ ساڵی‌ داهاتوه‌وه‌ له‌ رێگه‌ی‌ بۆریه‌ نه‌وته‌ نوێكه‌ی‌ نێوان هه‌رێم و توركیا، رۆژانه‌ 300 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت ره‌وانه‌ی‌ ده‌ره‌وه‌ بكرێت و ساڵانه‌ش 10 ملیار مه‌تر سێجا غاز بنێرێته‌ ده‌ره‌وه‌.
رۆژنامه‌ی‌ (تریبۆن)ی‌ فه‌ره‌نسی له‌ راپۆرتێكدا ده‌رباره‌ی‌ نه‌وتی هه‌رێمی‌ كوردستان له‌ زاری‌ چه‌ند چاودێرێكه‌وه‌ نوسیویه‌تی: به‌ هه‌نارده‌كردنی نه‌وت، هه‌رێمی كوردستان ده‌بێته‌ یه‌كێك له‌ ده‌ وڵاته‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌كانی جیهان و چواره‌م به‌رهه‌مهێنه‌ری‌ گه‌وره‌ی‌ نه‌وت له‌ جیهان.
سه‌باره‌ت به‌ هاریكاری‌ نه‌وتی له‌ نێوان توركیاو هه‌رێم، رۆژنامه‌كه‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌داوه‌، ئه‌و هاریكاریه‌ به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر له‌رزۆكی دۆخی جیۆ-سیاسی له‌ سه‌رتاپای‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاست.
به‌گوێره‌ی‌ راپۆرتی رۆژنامه‌ فه‌ره‌نسیه‌كه‌، ئاڵتونی‌ ره‌شی هه‌رێم وه‌ك نیعمه‌تێك وایه‌ بۆ توركیا به‌وپێیه‌ی‌ به‌رده‌وام بۆ پڕكردنه‌وه‌ی‌ پێداویستیه‌كانی له‌ بواری‌ وزه‌، پشتی‌ به‌ ئێران و روسیاو ئازه‌ربایجان به‌ستبو.
رۆژنامه‌ی‌ (تریبۆن)ی‌ فه‌ره‌نسی له‌ كۆتایی راپۆرته‌كه‌یدا ئه‌وه‌ی‌ خستوه‌ته‌ڕو، كه‌ ئه‌م "هاوسه‌رگیریه‌" له‌ نێوان توركیاو هه‌رێمی كوردستان، جگه‌ له‌ سودی دارایی، له‌ روی‌ جوگرافیای‌-سیاسیه‌وه‌ گرنگه‌، چونكه‌ توركیای‌ سوننی كه‌ به‌ ئێران و سوریاو عێراقی زۆرینه‌ شیعه‌ ده‌ور دراوه‌، وا له‌ حكومه‌تی هه‌رێم ده‌ڕوانێت هاوپه‌یمانێكی‌ به‌هێزیه‌تی.

 

سبه‌ی‌

27/11/2013

panabari rojawa u cl u barg

 

لەدرێژەی کارو چالاکییەکانیدا بەمەبەستی خزمەتکردنی پەناخوازانی رۆژئاوای کوردستان بەتایبەتی ئەو خێزانانەی روویان لە کامپەکانی ھەرێمی کوردستان کردووە، دەزگای خێرخوازیی بارزانی لەڕێگەی ئۆفێسی کەمپەکانیەوە بەشێوەیەکی رێکوپێک ھاوکاری و یارمەتی خێزانە پەناخوازەکان دەکات . 


رۆژی ٢٧/١١ لە ھەڵمەتێکدا لەکامپی عەربەت لەشاری سلێمانی، دەزگای خێرخوازیی بارزانی جلوبەرگی زستانەی بەسەر ٤٠٠ خێزان و ١٦٨٠ زگورددا دابەشکرد، جلوبەرگەکانیش بریتی بوون لە قەمسەڵەو جلی ئافرەتان و رۆبەو قات تراکسۆت و چەندین کەلوپەلی دیکە، ھاوکات خۆراکی بەیانیانیان بەسەردا دابەشکرا بریتی بوون لە (مرەبا، تحین، ھێلکە، دۆشاوی خورما، پەنیر، راشی)، ھاوکات بەردەوامیشە لە دابەشکردنی پێداویستی دیکەی پەناخوازان، بەپێی پێویستی پەناخوازانی کەمپەکە.
لەلایەکی دیکە لە کامپی قوشتەپە، ئۆفیسی دەزگای خێرخوازیی بارزانی خۆراکی مانگانەی بەسەر ٨٥٠ خێزاندا دابەشکرد.

pna
27/11/2013

arduxan u n barzanii

سەفین دزەیی، گوتەبێژی حكومەتی هەرێمی كوردستان لەبارەی كۆبوونەوەكەی ئەمڕۆی نێوان نێچيرڤان بارزانی و ئەردۆغان رایگەیاند، كۆبوونەوەكە زۆر ئیجابی بوو و لەسەر زۆربەی مەسەلەكان هاوڕابووین.

مەبەستی سەردانەكەی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان بۆ توركیاو كۆبوونەوەی لەگەڵ ئەردۆغان بۆ تاوتوێكردنی هەناردەكردنی نەوتی هەرێمی كوردستانە لەڕێی توركیاوە، كە بڕیارە گرێبەستێك لەو بارەیەوە واژوو بكەن.

دزەیی لە ئەنقەرە بە ئاژانسی ئەنادۆڵی راگەیاند، توركیا بەمزوانە راگەیەنراوێك لەسەر گرێبەستەكە بڵاو دەكاتەوە.

ئەمڕۆ چوارشەممە، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك وەزیرانی توركیا  لە باڵەخانەی ئەنجوومەنی وەزیرانی توركیا لە ئەنقەرە كۆبوونەوە.

رووداو زانیویەتی هەریەكە لە عیماد ئەحمەد، جێگری سەرۆكی حكومەت، ئاشتی هەورامی، وەزیری سامانە سرووشتییەكان، عەلی سندی، وەزیری پلاندانان یاوەری نێچیرڤان رازانی دەكەن.

تانەر یەڵدز، وەزیری وزەی توركیا لەبارەی هەناردەكردنی نەوتی هەرێمی كوردستان لەڕێی خاكی توركیاوە بۆ بازاڕەكانی جیهان رایگەیاند: "ئەوەی لەگەڵ هەرێمی كوردستان كردوومانە، زیاترە لە رێككەوتننامە، بەڵكو بڕیارنامەیەكی زۆر گرینگەو زەمینە خۆش دەكات بۆ واژووكردنی چەندین پەیمانی دیكە".

یەڵدز گوتیشی: "كۆمپانیاكانی دۆزینەوەو هەناردەكردنی نەوت و غاز، دەتوانن لەو بوارەدا دەست بە دانوستاندن بكەن". وەزیری وزەی توركیا لەبارەی نیگەرانییەكانی حكومەتی فیدراڵ لەسەر هەناردەكردنی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا، رایگەیاند  نیگەرانیی حكومەتی فیدراڵ لەبارەی رێژەی هەناردەكردنی نەوت و چۆنێتی دەستنیشانكردنی نرخی ئەو نەوتەیە‌و گوتی "بۆیە ئێمە وەكو توركیا رەچاوی ئەو دوو تێبینییەی حكومەتی فیدراڵ دەكەین".
27/11/2013

jabar amin parlemanari suidi

وەزیری دەرەوەی سوێد وەڵامی پەرلەمانتاری كورد لە پەرلەمانی سوێد جەبارئەمین سەبارەت بە لەسێدارەدان لە ئێران دەداتەوە و ئاماژە بەوە دەکات، رەوشی مافی مرۆڤ لە ئێران زۆر خراپە و بەردەوام لە خراپیدایە، ئازادکردنی ژمارەیەک زیندانی سیاسی لەم پایزەدا هەنگاوێکی پۆزتیڤ بوو،  جگە لەوە ئێمە لە پاش هاتنی حەسەن رووحانی، سەرۆک کۆماری تازەی ئێران هیچ هەنگاوێکی پراكتیكی شایەنی باسمان نەدیوە بۆ پاراستن و پەرەپێدانی مافی مرۆڤ لە وڵاتە.

ئەمڕۆ سێشەممە كاژێر 3 ی پاش نیوەڕۆ بەكاتی هەولێر، کاڕڵ بیڵت (Carl Bildt)، وەزیری دەرەوەی سوێد  لە پەرلەمانی ئەو وڵاتە ئامادەبوو بۆ وەڵامی ئەو پرسیارانەی، كە جەبار ئەمین، پەرلەمانتاری سوێد و بەرەگەز کورد ئاراستەی کردن سەبارەت بە هەڵوێستی سوێد بەرامبەر لە سێدارەدانی چالاكوانانی كورد و خەڵكانی دیكە لە ئێران.

کارڵ بیڵت، وەزیری دەرەوەی سوێد لە وڵامی جەبار ئەمین گوتی "ژمارەی لەسێدارەدانەکان لە هاوینەوە لە بەرزبونەوەدایە، و بەم دواییەش زانیاری تازەمان پێگەیشتووە سەبارەت بە لە سێدارەدانی چالاکوانانی سیاسی، وەکوو کورد و بەلوج، هەربۆیە زۆر گرنگە بە شێوەیەکی دیار و رۆشن رەخنە لەو پێشلکاریانە بگیرێت".

وەزیری دەرەوەی سوێد هەڵوێستی وڵاتەکەی لەبارەی کوشتن و لە سێدارەدان لە ئێران دەخاتەڕوو و دەڵێ، سوێد رەخنە بەگشتی لە بەکارهێنانی سزای کوشتن دەگرێت بە هەموو شێوازەکانی، بەپێی بۆچونی سوێد سزای کوشتن سزایەکی نا مرۆڤیانە و بەزەبرە و لە گەڵ پرنسیپەکانی کۆمەڵگایەکی مۆدێرندا ناگونجێت.

کارڵ ئاشکراشی دەکات لەم رۆژانەدا بەرپرسی بەشی یاسایی وەزارەتی دەروەی سوێد لە ئێران بووە بۆ ئەوەی لەگەڵ نوێنەرانی باڵای ئێراندا باس لە پرسی مافی مرۆڤ بکات،  هەر لەو دانیشتنانەدا باسی سزای کوشتن کراوە و هەڵوێستی سوێد بە روونی راگەیێنراوە، بەتایبەتی پاش بەرزبونەوەی ژمارەی لەسێدارەدانەکان. باس لەوەش دەكات، ئەم پرسەیان پێ گرنگە و بەردەوام دەبن لە هەوڵەكانیان بەتایبەت لەکاتی هاتنی وەزیری دەرەوەی ئێران بۆ سوێد لە ئایندەیەکی کورتدا، ئەم جۆرە دانشتنانە دەکرێن و وەک هەوڵێکی هەمیشەیی سوێد ببینرێت بۆ تیشک خستنەسەر تاوانی دژ بە مافەکانی مرۆڤ لە ئێراندا و هەوڵ دان بۆ گۆڕانکاری لەو بارەیەوە.

هەروەها سەبارەت بەو هەڵوێستە تازەیەی وڵاتانی رۆژئاوا بەرامبەر ئێران وەزیری دەرەوەی سوێد گوتی، ئەو شێوە کرانەوەیەی کە ئێستا لە گەڵ ئێران هەیە بۆ گفتوگۆ هەنگاوی پۆزەتیڤ و گرنگن، بەڵام نابێ بەرپرسیاریەتیمان لە داکۆکیکردنی مافەکانی مرۆڤ لە ئێران کەمبکاتەوە، سوێد بەردەوام دەبێت لە رەخنەگرتن لە پێشێلکارییەکانی مافی مرۆڤ و کار دەکات بۆ نەهێشتنی سزای کوشتن.

rudaw

27/11/2013

sewi mexakrej

دەستەی گەشتوگوزاری هەرێمی كوردستان سێوی مێخەكڕێژی بە فەرمی وەك دیاری كوردی ناساند، بۆ ئەوەی ئەمجارە هەر میوانێكی بیانی بێتە كوردستان سێوی مێخەكڕێژی بە دیاری بدرێتێ وەك سیمبولێكی كوردی.

سەیوان سەعیدیان كە خاوەنی بیرۆكەی سێوی مێخەكڕێژە و فیلمێكیشی لەسەر بەرهەمهێنا، بە (رووداو)ی راگەیاند “دەمانەوێت لە رێگای سێوی مێخەكڕێژەوە كە هێمای ئاشتی و برایەتی بووە، كەلتووری رق و كینە لە نێو گەلان بسرینەوە، سێوی مێخەكڕێژ دەبێتە ماركە و 100 ساڵیش دەمێنێتەوە”.

سەیوان گوتیشی “ئێستا لەگەڵا وەزارەتی شەهیدان و چەند وەزارتێكی دیكە لە گفتوگۆداین بۆ ئەوەی ژمارەیەك سێوی مێخەكڕێژیان بۆ دابین بكەین، هەروەها دەمەوێت ئەوەش بڵێم سێوەكان بە دەست و پەنجەی كۆچبەرانی رۆژئاوای كوردستان مێخەكڕێژ دەكرێن”.

27/11/2013

base hozat

هاوسه‌رۆکى کۆنسه‌ى به‌رێوه‌به‌رى KCK "به‌سێ هۆزات" له‌ سه‌ر تێکۆشانى 35 ساڵه‌ى PKK و ئه‌و گۆڕانکاریانه‌ له‌ کۆمه‌ڵگاى کوردان دا رووده‌ده‌ن و هه‌روه‌ها له‌ ئێستادا PKK خۆى چۆن پێناسه‌ ده‌کات ، له‌و باره‌یه‌وه‌ بۆ ANF هه‌ڵسه‌نگاندنى کرد و ڕایگه‌یاند:" مێژووى (35 ) ساڵه‌ى PKK ، مێژوویه‌که‌ پڕاوپڕ له‌ قاره‌مانیه‌تییه‌ ."
هاوسه‌رۆکى کۆنسه‌ى به‌رێوه‌به‌رى KCK به‌سێ هۆزات سه‌باره‌ت به‌ ( 35 ) ساڵ تێکۆشانى پارتى کرێکارانى کوردستان PKK و ئه‌و تێکۆشانه‌ى PKK له‌ کوردستان به‌رێوه‌ى بردووه‌، هه‌ڵسه‌نگاندنى کرد و رایگه‌یاند :" ئه‌گه‌ر PKK ته‌نیا وه‌کو بزووتنه‌وه‌ى سه‌رهه‌ڵدانێک پێناسه‌ بکرێت ، ئه‌و پێناسه‌ کردنێکى لاوازه‌ ." هاوسه‌رۆکى کۆنسه‌ى به‌رێوه‌به‌رى KCK ده‌ستنیشانى کرد که‌ PKK ئیدى بزووتنه‌وه‌یه‌کى کۆمه‌ڵایه‌تیه‌ و له‌و باره‌یه‌وه‌ ڕایگه‌یاند:" PKK به‌ سه‌هه‌ڵدانى (35) ساڵه‌ى خۆی، پارادیگماى نه‌ته‌وه‌ى دیموکراتی گه‌ڵاڵه‌ کردووه‌. سیسته‌مى کۆنفدراڵى دیموکراتیکى گه‌لانى په‌ره‌ پێداوه‌. له‌ ساییه‌ى ئه‌م تێکۆشانه‌دا گه‌لى کورد به‌ هێزى جه‌وهه‌رى خۆى سیسته‌مى خۆى دروست ده‌کات. PKK له‌ ئێستا دا ئاستى بزووتنه‌وه‌یه‌کى تێپه‌راندووه‌ و له‌ ڕه‌وشى سیسته‌مێکى ژیانى کۆمه‌ڵایه‌تى دایه‌ ."
به‌سێ هۆزات هه‌روه‌ها ده‌ستنیشانیشى کرد که‌ ئه‌و شۆرشه‌ى PKK ئه‌نجامى داوه‌ له‌ جێگاى ترس و کۆیلایه‌تی ، زیهنیه‌تى ئازادى و باوه‌ربه‌خۆبوونى داناوه‌ و ووتى :" PKK له‌ که‌سایه‌تى ژنانى ئازاد دا شۆرشى گه‌لى به‌ شێوه‌یه‌کى ڕاست پێکهێناوه‌ له‌گه‌ڵ ئافراندنى ژنى ئازاد، گه‌لێکى ئازاد ئافرێندراوه‌. گه‌لى کورد زیهنیه‌تى کلتوورى عه‌شیره‌تى تێکشکاند و له‌ شوێنى ئه‌وه‌ زیهنیه‌تى کلتوورى نه‌ته‌وه‌یى دیموکراتیکى ئافراند. ئه‌و تێکۆشانى ئازادییه‌ى که‌ گه‌لى کورد ئه‌مرۆ به‌ پێشه‌نگایه‌تى PKK به‌رێوه‌ى ده‌بات، سه‌رچاوه‌ى هیواى هه‌موو گه‌لانى رۆژهه‌ڵاتى ناوینه‌ . تێکۆشانى ئازادى گه‌لى کورد ڕۆڵى سه‌رکى له‌ دیموکراتیزه‌بوونى هه‌رێمه‌که‌دا ده‌گێرێت. PKK سه‌رچاوى ئایدۆلۆژى و فه‌لسه‌فه‌ى ژیانى ئازادى خۆى له‌ کۆمه‌ڵگاى سرووشتى ڕۆژهه‌ڵاتى ناوینه‌وه‌ وه‌رده‌گرێت . سه‌رله‌نوێ کلتوورى کۆمیناڵ و دیموکراتیک زیندوو ده‌کاته‌وه‌ ."
به‌سێ هۆزات به‌ بیرى هێنایه‌وه‌ که‌ تێکۆشانى ( 35 ) ساڵه‌ى PKK هه‌ستى هاوکارى و پشتیوانیکردنى له‌ یه‌کتر به‌تایبه‌ت له‌ نێوان گه‌لاندا په‌ره‌ پێداوه‌ و له‌و باره‌یه‌وه‌ ڕایگه‌یاند:" PKK تیگه‌یشتنى ئازادى و دیموکراتیکى له‌ نێوان گه‌لاندا بوژانده‌وه‌. له‌و چوارچێوه‌یه‌دا گه‌لى کورد به‌ مودێلى ژیانى ئازاد و سیسته‌مى دیموکراتی خۆى و به‌ بونیادنانى کۆنفدرالیزمى دیموکراتی له‌ مێژووى دا ڕۆڵى خۆى ده‌گێرێت ."

ANF

26/11/2013

 

arduxan u nichirvvan b

رۆژنامەی ستاری توركی نزیك لە حكومەت بڵاویكردووەتەوە، كە بەمزووانە نوری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی عێراق سەردانی ئەنقەرە دەكات. راشیگەیاندووە دوای ئەو سەردانە رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك وەزیرانی توركیا سەردانی بەغدا، كەركووك و هەولێر دەكات. سەردانەی مالیكی بۆ توركیا چاوەڕوانكراوە، چونكە لە 10 ئەم مانگەدا كاتێك ئەحمەد داود ئۆغڵو، وەزیری دەرەوەی توركیا سەردانی بەغدای كرد، داوەتنامەیەكی ئەردۆغانی پێشكەشی مالیكی كرد و ئەویش قبوڵی كرد، كە سەردانی توركیا بكات. ئەوەش وەك هەوڵێك لەپێناو ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوو وڵات.   رۆژنامەكە ئاماژەی بە كاتی هیچكام لە سەردانەكان نەكردووە، بەڵام سەردانی ئەردۆغان بۆ عێراق دەكەوێتە دوای سەردانەكەی مالیكی بۆ توركیا. هەروەك رۆژنامەكە بڵاویكردووەتەوە ئەردۆغان لەمیانی سەردانەكەیدا بۆ عێراق دێتە هەولێر، پێشتریش سەرۆك وەزیرانی توركیا لەكاتی ماڵئاواییكردن لە مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، كە لە 16ی ئەم مانگە سەردانی ئامەدی كرد، گوتی "لە هەولێر دەتبینمەوە".  ئەمڕۆش سێشەممە 26/11/2013، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەسەردانێك دەگاتە ئەنقەرەی پایتەختی توركیا و لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك وەزیرانی توركیا كۆدەبێتەوە بۆ رێككەوتنی كۆتایی لەسەر هەناردەكردنی نەوت و غازی هەرێمی كوردستان لە رێگەی هێڵی نەوتیی تازەی هەرێمی كوردستان و توركیا. بەپیێ سەرچاوەی زانیارییەكانی تۆڕی میدیایی رووداو، نێچیرڤان بارزانی لەو سەردانەدا بەشێوەیەكی فەرمی رێككەوتنی هەناردەكردنی نەوت و غازی هەرێمی كوردستان لەگەڵ توركیا واژۆدەكات، كە لە رێگەی ئەو بۆرییە نەوت و غازەوە هەناردە دەكرێت، كە سەرەتای ئەو مانگە تەواو ئامادەبووە. عیماد ئەحمەد، جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان یاوەری بارزانی دەكات لەو سەردانەیدا بۆ ئەنقەرە. دوای گەڕانەوەی لە ئەنقەرە، وابڕیارە نێچیرڤان بارزانی، سەردانی بەغدا بكات و لەگەڵ نووری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی عێراق رێككەوتنەكەی نێوان هەولێر و ئەنقەرە باسبكات و رێككەوتنەكەیان بۆ بخاتەڕوو، كە نێچیرڤان بارزانی جەخت لەسەر ئەوەدەكات، كە ئەو رێككەوتنە لە خزمەتی گەلانی عێراقدایە.

rudaw

26/11/2013

shandi eran garayawa taran

 

شاندی دانوستاندنکاری ئێران گەڕایەوە تاران و  لایەنگرانی حكومەتەكەی رۆحانیش بەگەرمی پێشوازییان كردن. رێکكەوتن لەسەر پرسی ئەتۆمی لە نێوان ئێران و وڵاتانی رۆژئاوا هیوای خەڵکی ئێرانی زیندوو کردەوە، خۆشی و شادی خۆیان بە بۆنەی کرانەوەی گرێیەک دوای یەک دەیە دەربڕی . ئەم گرێیە بەدەستی شاندێک کرایەوە کە بە دەنگی زورینەی کورد دەسەڵاتی گرتە دەست ، بەڵام کورد بە ترس و هیواوە دەڕوانێتە ئەو رێکكەوتنە. بێکاری و کەم داهاتی لە رۆژهەڵاتی کوردستان پلەیەکی بەرزی هەیە، گەمارۆ ئابو‌ورییەکان لە ٨ ساڵی رابردوودا پاساوی حکومەت بووە بۆ نەبوونی ژێرخانی ئابو‌وری. موسا ئومیدی، ئەندامی بەرەی یەکگرتووی کورد دەڵێت "خەڵکی کوردستان هیوادارن بە لابردنی گەمارۆ ئابورییەکان، کوردستانیش هاوکات لەگەڵ هەموو ئێران گەشانەوە بە خۆیەوە ببینێ". جەعفەر ئایین پەرەست، نوێنەری پێشووی مەهاباد گوتی "حەسەن رۆحانی قۆناخی یەکەمی بەڵێنەکانی بە سەرکەوتوویی تێپەڕاند ، خەڵکی کوردستانیش چاوەڕێی گۆڕانکارییەکانی ئابو‌وری و سیاسی و کۆمەڵایەتی و قەرەبووکردنەوەی پشتگوێخرانی سێ دەیەی رابردوو لە حکومەت دەکەن."  

26/11/2013

hkumati harem u un- pnabar s

 

ئەمڕۆ بەسەرپەرشتی د.دیندار زێباری جێگری بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوە بۆ كاروباری رێكخراوەكانی نێودەوڵەتی و ئامادەبوونی نوێنەرانی وەزارەتەكانی ناوخۆو كاروباری كۆمەڵایەتی و پەروەردەی حكومەتی هەرێمی كوردستان وهەر سێ پارێزگاكانی هەرێم و یونامی و نوێنەرانی نزیكەی چل ئاژانس و رێكخراوەكانی نێودەوڵەتی و ژمارەیەك لە رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی" لە هەرێمی كوردستان ، كۆنفرانسێك سەبارەت بەدانانی ستراتیژیەتێك بەمەبەستی زیاتر هاوكاریكردن و یارمەتیدانی پەنابەرانی رۆژئاوا لە هەرێمی كوردستان لە هەولێر ساز كرا. 

 لە سەرتایی كۆنفرانسەكەدا  د.دیندار زێباری جێگری بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوە وتەیەكی  پێش كەشی كرد و تێدا باس  لەوی كرد كە كۆمەڵگای نێودەولەتی و لایەنە پەیوەندارەكان وەك پێویست بە هانای دام و دەزگاكانی هەرێم نەهاتوونە، بەتایبەتی لە رووی ئەوەی كە حكومەتی هەرێم ئەزموونێكی ئەوتۆی نەبووە بتوانێ خزمەتگوزاری پیوست پێشكەش بەم ژمارە زۆرە لە  پەنابەران بكات كە ژمارەیان زیاترە لە 250 هەزار.

 زێباری ئەوەشی خستەروو كە بە پێی ئامارەكانی یوئێن و لایەنە پەیوەندیدارەكان، لەوانەیە ئەم رێژەیە بەرز ببێتەوەو تا كۆتایی ساڵی داهاتوو بگاتە نزیكەی 500 هەزار كەس ئەگەر رەوشی سوریا بەم شێوەیە بەردەوام بێت .

جێگری بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوە گوتی: ئەم رێژە زۆرەی پەنابەران و نەبوونی هاوكاری نێودەوڵەتی وەكو پێویست وای كردووە كە لە رووی ئیداری و كارگێریەوە قۆرسایەك بكەوێتە سەر دام ودەزگاكانی هەرێم ،لەگەڵ ئەمەشدا هەبوونی ئەم رێژە لە پەنابەرەكان  كاریگەری راستەو خۆ هەبووە لەسەر رەوشی ئابووری و بازار لە هەرێمی كوردستان.

لە كۆتایی دا د.دیندار زێباری داوا لە لایەنە نێودەوڵەتیەكانی كرد هاوكاریەكی جددی حكومەتی هەرێم بكەن بۆ بەهێزكردنی توانای بەرێوەبردنی كەمپەكان، وگوتی: جگە لەوەش داوادەكەین لە كۆمەڵگا نێودەولەتی بەرێگای ئاژانسەكانی یوئێن و رێكخراوەكانی نێودەوڵەتی هاوكاری ماددی زیاتر تەرخان بكەن و پێشكە كەش بە پەنابەرانی رۆژئاوا لە هەرێم بكەن تائەو كاتەی چارەسەری سیاسی بۆ رەوشی سوریا بگات بە ئەنجام و ئاوارەكان بتوانن دوور لە توندوتیژی بگەرینەوە بۆ وڵاتەكەیان.

 پاشان دیالۆكەكێكی كراوەو گۆڕینەوەی بیرورا لە نێوان ئامادەبووان دەستپێكرد و نوێنەرانی یوئێن و رێكخراوەو ئاژانسەكانی نێودەوڵەتی چەندین راو تێبینیان خستەروو وئاماژە بە رۆڵ و هەڵوێستی حكومەتی هەرێمی كوردستان كرد لە بواری پێشوازیكردن و هاوكاریكردنی پەنابەرانی كە بەشێوەیەكی زۆر باشتربوو لە وڵاتانی ناوچەكە.

لەلایەن خۆیانە نێردەی یوئێن لە عیراق یونامی و یوئێن و ئێچ سی ئار و یونسێف و یون دی پی و یون هەبیتات و یونسكۆ و یونیدۆ و چەند ئاژانسێكی تری یوئێن پێكەوە لەگەڵ نوێنەرانی رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان وەكو خاچی سووری نێودەوڵەتی و ژمارەیەكی دیكە هەروەها چەند رێكخراوێكی ئەكتیڤی لۆكاڵی وەكو دەزگای خێرخوازی بارزانی و ژمارەیەكی تر "جەختیان لەسەر ئەوە كردەوە كە پێویستە حكومەتی هەرێم بەرنامە رێژیەكی رێك وپێك و پلانێكی تایبەتی هەبێت بۆ باشتركردنی بەرێوبردنی رەوشی پەنابەرانی رۆژئاوا و پێكەە لەگەڵ حكومەتی هەرێم هاواربون كە پێویستە لەسەر ئاستی دام ودەزگاكانی هەرێم میكانیزمێكی گونجاو هەبێت بۆ دارشتنی هەماهەنگی لە نێوان لایەنەكان هەروەها دارشتنی سیاسەت و ستراتیژیەتێكی پێویست بۆ چونیەتی سەرەدەریكردن لەگەڵ پەنابەرانی سوریا كە بەو رێژە بەرزە لە هەرێمن.

 عوسمان محەمەد/ج.ع

pna

26/11/2013

naushirwa mstefa u barzani

 

نیوه‌ڕۆى دوێنێ سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان "مه‌سعوود بارزانی" له‌ سه‌ڵاحه‌ددین پێشوازی له‌ ڕێكخه‌ری گشتیی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان نه‌وشیروان مسته‌فا كرد. له‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌دا له‌سه‌ر چه‌ندین پرسی سیاسیی تایبه‌ت به‌ هه‌رێمی كوردستان گفتوگۆ كراوه‌ و ڕا و بۆچوونیان ئاڵوگۆڕ كردووه‌. 

دواى نیوەڕۆش نێچیرڤان بارزانى سەرۆکی حکوومەتی هه‌رێمی کوردستان لە هه‌ولێر لەگەڵ ڕێکخەری گشتیی بزوونتەوەی گۆڕان نەوشیروان مستەفا کۆ بووەوە. لە کۆبوونەوەکەدا باسی  پێکهێنانی حكوومەتیان کردووە، بەڵام وردەکاریی پۆستەکان بۆ لیژنەکانی دانوستانکاری لایەنەکان بەجێ هێڵراوە.

دواى كۆبوونه‌وه‌كه‌ سەرۆکی دیوانی سەرۆکایەتیی هه‌رێمی کوردستان دکتۆر فوئاد حوسێن، بە میدیاکانی ڕاگەیاند: کۆبوونەوەکەی نێوان سەرۆکی هه‌ریمی کوردستان و ڕێکخەری گشتیی بزووتنەوەی گۆڕان ئه‌رێنى بووە، بەڵام وردەکاریی کۆبوونەوەکەی ئاشکرا نەکردووە.

سەرۆکی دیوانی سەرۆکایەتیی هەرێم دەڵێت: "کۆمەڵێک تەوەر خراونەتە بەر باس، بە تایبەت پەیوەندیی نێوان  پارتی و گۆڕان، هه‌ردوولاش بڕیاریان دا ئەو پەیوەندیانە به‌رەو باشی بچن و زیاتر سەیری ئایندەی پەیوەندییەکان بکرێت."

  فوئاد حوسێن هه‌روه‌ها ئاشکرای کرد کە مه‌سعوود بارزانی و نەوشیروان مستەفا جەختیان لەسەر دروستبوونی حکوومەتێکی بنکەفراوان کردووەتەوە.

لەبارەی کۆبوونەوەی نێچیرڤان بارزانی و نەوشیروان مستەفاش، فوئاد حوسێن گوتی "لە کۆبوونەوەکەدا باسی حکوومەتێکی بنکەفراوان کراوه‌."

گوتیشی "لیژنەی دانوستانکار بۆ پێکهێنانی حکوومەت گفتوگۆ دەکەن، بەڵام وەک پرەنسیپ باسی حکوومەتی بنکەفراوان کراوە."

ڕاشیگەیاند کە هەردوو کۆبوونەوەکە لەسەر کۆمەڵێک تەوه‌ر بووە، بەڵام نەچوونەتە نێو درێژه‌ی بابەتەکانه‌وه‌.

pna
26/11/2013

goran u parti u hkumat

 

بەپێی ئەو زانیارییانەی دەست تۆڕی میدیایی رووداو كەوتوون، بڕیارە ئەمڕۆ نەوشیروان مستەفا، كۆبوونەوەیەكی دووقۆڵی لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی ئەنجام بدات. ئەمڕۆ دووشەممە نەوشیروان مستەفا، رێكخەری گشتیی بزووتنەوەی گۆڕان، سەردانی پیرمام دەكات و دووقۆڵی لەگەڵ مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆدەبێتەوە. بەپێی زانیارییەكانی (رووداو)، نەوشیروان مستەفا، بەتەنیا سەردانەكە ئەنجام دەدات و هیچ شاندێكی بزووتنەوەی گۆڕان یاوەری نابێ لەو سەردانەدا.  دوای كۆبوونەوەی لەگەڵ بارزانی، نانی نیوەڕۆش پێكەوە دەخۆن و دواتر رێكخەری گشتیی بزووتنەوەی گۆڕان سەردانی نێچیرڤان بارزانی دەكات و مەسەلەی پێكهێنانی كابینەی هەشتەم و بەشی گۆڕان لەو حكومەتەدا تاو‌وتوێ دەكرێ. هەڵسوڕاوێكی دیاری بزووتنەوەی گۆڕان لەبارەی بەشی گۆڕان لە حكومەتی داهاتوو بە (رووداو)ی گوت "ئەگەر ژمارەی وەزارەتەكان وەك خۆی بمێنێتەوە كە 18 وەزارەتن، بزووتنەوەی گۆڕان داوای چوار وەزارەت دەكات، كە یەكێكیان سیادی دەبێ". ئاواتی شێخ جەناب، كە یەكێكە لە هەڵسوڕاوە دیارەكانی گۆڕان، گوتیشی “ئەوەی شارەزاییمان هەبێ لەسەر رەفیقەكەی خۆمان (نەوشیروان مستەفا) سەردانی موجامەلە ناكات و خۆی وایە، بۆ هەر سەردانێك ئەگەر ئەنجامی هەبێ ئەوا سەردانەكە دەكات و ئەگەر ئەنجامی نەبێ نایكات”. گوتیشی "لەهەموو حاڵەتێكدا ئەو سەردانە باشە، چونكە هەر هیچ نەبێ بەستەڵەكی پەیوەندی نێوان گۆڕان و پارتی دەتوێتەوە".

25/11/2013

masihyakani ankawa

 لە بۆنەیەكی كریستیانەكانی كوردستاندا كە لە لەندەن بەڕێوەچوو، دوو سەركردەی كریستیانەكان داوای یەكێتی نێوان بیر و باوەڕە ئاینییە جیاوازەكان و نەتەوە جیاوازەكانی سەرتاسەری عێراقیان كرد. 

 سەعدی ئەلمالح، بەڕێوەبەری كاروباری كەلتوری ئاشووری لە وەزارەتی رۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان دەڵێت “ئێمە حكومەتێكی سەقامگیرمان لە بەغدا نییە و ئەو حكومەتەی ئێستاش باش مامەڵەمان لەگەڵ ناكات. ئێمەش كێشەی ناوخۆییمان هەیە، بەڵام ئێمە شەڕ دژی یەكتر ناكەین”. 

ئەلمالح و قەشە نەجیب میكائیل، كە قەشەیەكی دۆمەنیكیە و لە مووسڵ وانە دەڵێتەوە، باسیان لە مێژووی كریستیانەكانی عێراق كرد و هەروەها باسی ئەو كێشانەیان كرد كە ئێستا رووبەڕووی كریستیانەكان دەبێتەوە. 

قەشە میكائیل لە ساڵی 1990 سەنتەری دیجیتاڵی مووسڵی بۆ نووسراوە رۆژهەڵاتییەكان دامەزراند. ئەو سەنتەرە 6000 نووسراوی دیجیتەڵایزكردووە و پارێزگاری لە دۆكیۆمێنت و نووسراوە مێژووییەكان دەكات، لە نێویاندا كتێبی پیرۆزی ساڵی 942ی پاش زایین. 

میكائیل بە (رووداو) دەڵێت “ئێمە پێویستمان بە هاوكاری مادی بۆ خواردن و خواردنەوە نییە، بەڵكو پێویستمان بە هاوكارییە بۆ ئەوەی ئازادی بیروباوەڕمان بپارێزین”. 

ئەو هەروەها دەڵێت “ئێمە نامانەوێت عێراق دابەش بكەین بۆ پارچەی بچووك بچووك و خەڵك و نەتەوە جیاوازەكانی لە یەكتر جیابكەینەوە. عێراق مێژوویەكی هاوبەشی هەیە و ئەو مێژووەش كە بۆ هەزاران ساڵ پێش ئێستا دەگەڕێتەوە، مێژووی هەموومانە”. 

پێش وتارەكەی میكائیل، شەماسە رایا ماتۆ سروودێكی خوێند. ماتۆ لە زۆر لە بۆنەكانی ئینگلتەرا و وڵاتانی دیكەدا سروودی خوێندووە. ئەو لە زانكۆی مووسڵ خوێندنی تەواو كردووە. 

دواتر پێشەنگایەكی فۆتۆگرافی ساڵەكانی 1940ی كوردستان لەلایەن ئانتۆنی كێرستینگەوە نمایشكرا. پێشەنگاكە وێنەی ئەرشیڤكراوی دۆمەنیكیەكانی هەولێری پایتەختی كوردستانی تێدا نمایشكرا. 

بێنام ئەلئەگزیر، یەكێك لە شەماسەكانی كەنیسەی ئاشووری كە لە 2003 مافی پەنابەری لە بەریتانیا وەرگرتووە، هەندێك لە كارە زەخرەفیەكانی لە پێشەنگاكەدا نمایشكرا. كارەكانی ئەلئەگزیر نووسینەكانی لە ئینجیل و قورئانی پیرۆزەوە وەرگرتبوون. 
هەروەها نمایشێكی كورتی جل و بەرگی ئاشووری كۆمەڵگەی عەنكاوەی هەولێر پێشكەشكرا. 

هەردوو وتارخوێنەكە ئاماژەیان بەوە كرد كە ئەوان دەیانەوێت رۆڵێكی ئەرێنی لە داهاتووی كوردستاندا بگێڕن. 5%ی دانیشتووانی كوردستان كریستیانن. 

“من دەمەوێت بڵێم كریستیانەكانی عێراق نایانەوێت تەنیا لە كوردستان بژین، بەڵام لە بەشەكانی دیكەی عێراق ئازار دەدرێن و لە كوردستان بە ئارامی دەژین”. نەجیب میكائیل دەڵێت “ئێمە دەمانەوێت بەشداربین لە بنیاتنان و گەشەپێدانی ئەم هەرێمەی عێراق”. 

ئەلمالح ئاماژەی بە خوێندن بە زمانی ئاشووری كرد و وەكو یەكێك لە دەسكەوتەكانی بەڕێوەبەرایەتیەكەی ناوزەدی كرد. 

لە وەڵامی پرسیاری یەكێك لە ئامادەبوواندا كە هیوای خواست ئەویش بیتوانایە بە زمانی رەسەنی خۆی خوێندنی تەواو كردبایە، ئەلمالح باسی لە چۆنێتی دەسپێكی خوێندنی بە زمانی ئاشووری كردو و گوتی كە ئەوان لە پۆلی یەكەوە دەستیانپێكردووە و وردە وردە خوێندنەكەیان گەیاندووەتە پۆلی 11. 

“ هەست و سۆزێكی زۆر بەرامبەر خوێندن بە ئاشووری هەبوو، بە تایبەت دوای ئەوەی كە لە كاتی دەسەڵاتی سەددامدا ئاشووری زۆر بەكەمی دەخوێندرا. بەڵام ئێستا ئێمە شتێكمان دروستكردووە كە لە دوای رووخانی ئیمپراتۆریەتی بابلەوە (538ی پ.ز) شتی وامان نەبووە”. ئەلمالح لە وتەكانی بەردەوام بوو “ئێستا ئێمە 10 هەزار خوێندكارمان هەیە. زمانی ئێمە پێشكەوتنێكی بەخۆوە دیوە كە پێشتر هەرگیز نەیبووە”.

ئەو ستایشی حكومەتی هەرێمی كوردستانی كرد بۆ دانانی كۆتا بۆ پەرلەمانتارانی كریستیان و “هەندێك لە ئەندام پەرلەمانەكانمان چالاكن، هەندێكیان زۆر چالاك نین” و گلەیی ئەوەشی كرد كە دابەشبوونێكی زۆر هەیە لەنێوان كریستیانەكاندا “ئێمە 13 پارتی سیاسیمان بۆ ئەم نەتەوە بچكۆلەیە هەیە”. 

نەجیب میكائیل، لە بەشێكی دیكەی وتەكانیدا ئاماژەی بەوەدا كە جارێكیان لە فەرانسە لێیان پرسیوە كەی بووە بە مەسیحی. وەڵامی میكائیلیش ئەوەبوو كە 2000 ساڵ لەمەوبەر. ئاینی كریستیانی تا هاتنی عەرەبە موسڵمانەكان لە كۆتایی سەدەی حەوتەمدا، ئاینی سەرەكیی میزۆپۆتامیا بووە. 

“بۆ چەندین سەدە، كریستیانەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست گرنگترین كتێبە فەلسەفی و ئاینی و گەردوونی و لۆجیكیەكانیان لە یۆنانی و ئاشووریەوە وەرگێڕاوەتە سەر عەرەبی”. میكائیل گوتی “لە رێگەی ئەوانەوە زانست گەیشتە ئیسپانیا لە سەدەكانی ناوەڕاستدا و دواتر گەیشتە تەواوی ئەوروپا”.
 
هەردوو وتارخوێنەكە نكۆڵییان لەوە كرد كە كوشتنی ئاشوورییەكانی عێراق وەكو كوشتاری ئەرمەنیەكانی سەردەمی عوسمانییەكان بێت. ئەو كوشتارگەیەی كە زۆر لە ئەكادیمیەكان بە جینۆسایدی ناودەبەن. 

ئەلمالح دەڵێت “سەدام زۆر كەسی كوشت، بەڵام ئەمە ناگاتە كۆمكوژییەكەی 1915. ئێستا كە عێراقییەكان لە بەغدا دەكوژرێن، خەڵكی ئەو ملیۆنان كوشتارەی توركیایان بیر دەكەوێتەوە”. 

ئەو هەروەها گوتی “ئێستا خەڵكی بەرگری لە خۆیان دەكەن و لە كەنیسە نزیك دەبنەوە. من لە بیرمە تەنیا یەك كەنیسە لە عەنكاوە هەبوو، ئەویش پڕ بوو لە خەڵكی بە تەمەن. بەڵام ئێستا حەوت تا هەشت كەنیسە هەن و پڕن لە خەڵكی گەنج”. 

دەربارەی بۆچوونی توندڕەوە ئیسلامییەكان كە پێیانوایە ئەو موسڵمانانەی دەچنە سەر ئاینی مەسیحی پێویستە بكوژرێن، نەجیب دەڵێت كریستیانەكان بە دوای وەرگەڕانی خەڵك نین لە ئاینەكانی دیكە. 

“ئامانجی ئێمە هاوكاریكردنی هەموو كەسێكە. ئێمە نامانەوێت هەموو كوردستان ببێتە كریستیان. ئێمە رێز لەیەكتر دەگرین”. هەروەها گوتی “ئێمە حەزدەكەین كریستیان بین نەك تیرۆریست و بكوژی خەڵك”.

شارمیلا دێڤی/ رووداو - لەندەن

25/11/2013

safin-dizayi -390x272

 

وته‌بێژى فه‌رمیى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ڕه‌خنه‌ى له‌ سیاسه‌ته‌كانى حكوومه‌تى عیراق ده‌رباره‌ى دابه‌شكردنى بودجه‌ گرت و ڕایگه‌یاند له‌ كاتێكدا كه‌ ده‌بێ 17%ى بودجه‌ى عیراق بۆ هه‌رێمى كوردستان ته‌رخان بكرێت، به‌ڵام له‌ بودجه‌ى ساڵى 2014ى عیراقدا كه‌متر له‌11%ى بۆ ته‌رخان كراوه‌. 

 

سه‌فین دزه‌یى وتیشی: بودجه‌ى عیراق بۆ ساڵى 2014 كه‌ خۆى له‌ نزیكه‌ى 175 تریلیۆن دینار ده‌دات، ته‌نیا 18 تریلیۆن دینار له‌و بودجه‌یه‌ بۆ هه‌رێمى كوردستان دانراوه‌، كه‌ ده‌كاته‌ كه‌متر له‌ %11، ئه‌مه‌ش به‌ هۆى زیادبوونى ساڵانه‌ى خه‌رجییه‌ سیادییه‌كان كه‌ له‌ لایه‌ن حكوومه‌تى عیراقى فیدراله‌وه‌ ده‌كرێت.

 

دزه‌یى هه‌روه‌ها گوتى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌ مافى خۆى ده‌زانێت، هه‌موو رێكارێكى یاسایى بگرێته‌ به‌ر بۆ به‌ده‌ستهێنانى ڕێژه‌ى دروستى 17%ى بودجه‌ى عیراق كه‌ مافێكى یاسایى و ده‌ستووریى هه‌رێمى كوردستانه‌.

 

ماڵپه‌ڕى فه‌رمیى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان / س . س

25/11/2013

 

amricahizbolla

سه‌رچاوه‌ رۆژنامه‌وانییه‌كانی ئه‌مریكا ئاشكرایانكرد كه‌ به‌رپرسانی واشنتۆن و حزبوڵای لوبنان كه‌وتوونه‌ته‌ گفتوگۆی نهێنی، له‌سه‌ر ئاستی مه‌یدانیش، سوپای ئازاد ده‌ستگیكردنی ده‌یان ئه‌ندامی ئه‌و حزبه‌ راده‌گه‌یه‌نن.

رۆژنامه‌ی ۆڵد تریبیۆن-ی چاپی ئه‌مریكا به‌پێی چه‌ند سه‌رچاوه‌یه‌كی لوبنانی بڵاویكرده‌وه‌ كه‌ دیپلۆماتكارانی ئه‌مریكا كه‌وتوونه‌ته‌ په‌یوه‌ندی و گفتوگۆكردن له‌گه‌ڵ سه‌رانی حزبوڵا له‌ به‌یروت، ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد كه‌ گفتوگوَكان به‌نهێنی به‌ڕێوه‌ده‌چن.

به‌پێی رۆژنامه‌كه‌ له‌م چه‌ند رۆژه‌ی دواییدا، ئه‌مریكا له‌ رێی لایه‌نێكی سێیه‌مه‌وه‌ چه‌ند نامه‌ و په‌یامێكی ئاراسته‌ی حزبوڵای لوبنان كردووه‌، هه‌ر ئه‌و نامانه‌ش بوونه‌ته‌ هه‌وێنی ئه‌وه‌ی له‌ چه‌ند هه‌فته‌ی رابردوودا، په‌یوه‌ندیی نێوان هه‌ردوو لایه‌ن چڕتر ببێته‌وه‌.

رۆژنامه‌كه‌ ئاشكراشیكرد كه‌ گفتوگۆكانی نێوان ئیداره‌ی ئه‌مریكا و حزبوڵا په‌یوه‌ندیی به‌ سه‌قامگیریی لوبنان و چۆنێتی پێكهێنانی حكومه‌تی داهاتووی ئه‌و وڵاته‌وه‌ هه‌یه‌.

له‌لایه‌كی دیكه‌وه‌و به‌پێی هه‌واڵێكی ئاژانسی سی ئێن ئێن، هێزه‌كانی ئۆپۆزسیۆنی سوریا رایانگه‌یاندووه‌ كه‌ له‌ناوچه‌یه‌كانی ده‌وروبه‌ری دیمه‌شق، پێشڕه‌وییان كردووه‌ به‌تایبه‌ت ناوچه‌كانی غوته‌ی شه‌رقی.

یه‌كێك له‌ لیژنه‌كانی هه‌ماهه‌نگی سوریا رایگه‌یاند كه‌ هێزه‌كانی ئۆپۆسزیۆن ناوچه‌یه‌كی ستراتیژییان له‌ شارۆچكه‌ی (قه‌لموون) له‌ژێر ده‌ستی سوپای رژێمی سوریا ده‌رهێناوه‌.

لیژنه‌كانی هه‌ماهه‌نگیی سوریا راشیانگه‌یاند كه‌ وێڕای كوشتنی فه‌رمانده‌ی كرده‌وه‌ سه‌ربازییه‌كانی حزبوڵای لوبنانی له‌و ناوچه‌یه‌، چه‌كیشیان به‌ 40 چه‌كداری ئه‌و حزبه‌ فڕێداوه‌و ده‌ستگیریان كردووه‌، به‌ڵام ئاژانسی سی ئێن ئێن نه‌یتوانیووه‌ له‌ راستیی ئه‌و هه‌واڵه‌ و زانیارییه‌ مه‌یدانییه‌كانی سوریا دڵنیا ببێته‌وه‌.

خەندان

25/11/2013

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان