فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...
2024-11-15-02-31-50ئەشكەوتەكەیان ئاگر دەدا و كوردەكان دەبونە قەرەبروت. - توركەكان لە ئەستنبوڵ، لەگەڵ تاكسیە كوردەكان سوار نەدەبون، دەیانوت گڵاونسەردەمی تازەش، ئاردۆگان وتی:من ئەو كوردەم خۆشدەوێت كە لە...
-----qq---q-q- و ئەمەش دەبێتە هۆی دوورکەوتنەوەمان لە ململانێ و دواجار شەڕ." گرۆسی هەروەها لە پۆستێکدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتی "X" دیدارەکەی پێنجشەممەی لەگەڵ عەباس عەراقچی وەزیری دەرەوەی...
2024-11-15-02-18-29 داوای لە حکوومەتی ئێران کردووە کە دەرکردن و جێبەجێکردنی سزای لەسێدارەدان ڕابگرێت و ئەم سزایە بە تەواوی هەڵبوەشێنێتەوە.هەروەها، کەمپەینی مافی مرۆڤی ئێران لە بەیاننامەیەکدا...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

kurdistan rojaway wlat_786449209

 

لێژنەکانی پاڕاستنی گەل کۆنتڕۆڵی شاری کۆبانی رۆژئاوای کوردستانیان بەدەست گرتووە و سەرۆکی پارتێکی رۆژئاوای کوردستانیش هەواڵەکە پشتڕاست دەکاتەوە. ساڵح موسلیم، سەرۆکی پارتی یەکێتی دیموکرات PYD، لە لیدوانێکدا بۆ (رووداو) رزگارکردنی کۆبانی پشتراست کردەوە.

بە گوێرەی راگەیەندراوی یەکێتی هەماهەنگی شۆرشی سووریا "لێژنەکانی پاڕاستنی گەل، بەشێوەیەکی تەواو کۆنتڕۆڵی سەرجەم پێگە و بارەگاکانی رژێمی سووریا لە کۆبان-نیان کردووە". لێژنەکانی پاڕاستنی گەل تا کاتژمێر 2 مۆڵەتیان بە کارمەندانی بارەگا ئەمنییەکانی کۆبانی داوە تا شارەکە بەجێ بهێڵن.


سەرچاوە: رووداۆ

kurdistan rojaway wlat_786449209

 

سکرتێری پارتی ئازادی کورد لە سووریا دەڵێ "ئێستاکە زووە بڕیار لەسەر کۆنتڕۆڵکردنی ناوچە کوردییەکان بدرێت، بەڵام ئامادەکاری پێویستی بۆ دەکرێت". ئەمڕۆ چوارشەممە، تەقینەوەکی بەهێز باره‌گای ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی سووریا له‌ دیمه‌شقی هەژاند و بەهۆیەوە داود عەبدوڵڵا راجیحه‌، وه‌زیری به‌رگری سووریا، ئاسف شه‌وكه‌ت، جێگری وه‌زیری به‌رگری و جێگری سه‌رۆك ئه‌ركانی سوپای سووریا و زاوای بەشار ئەسەد و حەسەن تورکمانی، سه‌رۆكی شانه‌ی ئیداره‌كردنی قه‌یرانه‌كان كوژران.

خەیرەدین موراد، سکرتێری پارتی ئازادی کورد لە سووریا لە لێدوانێکی تایبەتدا بۆ (رووداو) رژێمی ئەسەدی لە رووداوەکانی ئەمڕۆی دیمەشق به بەرپرسیار زانی و رایگەیاند "کوژرانی هەر مرۆڤێک لە هەر ئاستێکدابێ و سەر بە هەر لایەنێکی سیاسی بێ جێگای دڵگرانییە و زیانێکی گەورە به خەڵکی سووریا دەگەیەنێت. ئەو کوشتن و بڕینانە بێ سووچ و بێ هۆیە، تەنها رژێمی سووریایە کە سوورە لەسەر بەکارهێنانی رێگاچارەی سەربازی بۆ چارەسەری کێشەکان و هەوڵدەدات لەرێگەی کوشتن و تۆقاندن درێژە به دەسەڵاتی خۆی بدات".

خەیرەدین موراد سەبارەت به رەوشی ناوچە کوردییەکان گوتی "تا ئێستا رەوشی رۆژئاوای کوردستان وەک ناوچەکانی ناوەند و خوارووی سووریا ئاڵۆز نەبووە، بەڵام گرفت و کێشەیەکی زۆر لە ناوچە کوردییەکان هەیە. هەژاری و برسێتی باڵی بەسەر رۆژئاوای کوردستاندا کێشاوە و لەڕووی ئابوورییەوە بارودۆخ زۆر لەبار نییە. بەڵام ئازادی خەڵکی کورد بە بەراورد لەگەڵ رابردوو زیاتر بووە". سکرتێری پارتی ئازادی کورد لە سووریا گوتیشی "چالاکی ئاشتی خوازانە و دیموکراتیانەی گەلی کورد لە رۆژئاوای کوردستان بەردەوامە. سەڕەرای ئەوەی رەوشی کورد لە سووریا بەشێکە لەو رەوشە گشتییەی کە ئێستا باڵی بەسەر ئەو وڵاتەدا کێشاوە بەڵام گرتن و کوشتن لە رۆژئاوای کوردستان بە بەراورد لەگەڵ ناوەند و خوارووی سووریا لە ئاستیکی زۆر کەمدایە".

خەیرەدین موراد سەبارەت بە کۆنتڕۆڵی رۆژئاوای کوردستان لەلایەن هێزە کوردییەکانەوە رایگەیاند "ئێستاکە زووە بڕیار لەسەر کۆنتڕۆڵکردنی ناوچە کوردییەکان بدرێت، بەڵام بەدڵنیاییەوە کورد ئامادەکاری پێویست دەکات تا ئەگەر رژێمی سووریا رووخا ئیدارەیەکی کوردی پێک بێنێت و بەڕێوەبردنی ناوچەکە بەدەست بگرێت".

خەیرەدین موراد لە ساڵی 1949 لە (ترپەسپی) سەر بە قامیشلوی رۆژئاوای كوردستان لەدایكبووە.ساڵی 1966 چۆتە نێو رێكخستنەكانی پارتی چەپی كورد لە سووریا. ئێستا سكرتێری پارتی ئازادی كورد لە سووریا و ئەندام دەستەی جێبەجێكردنی ئەنجوومەنی نیشتمانی كورد لە سووریایە.

سەرچاوە: رووداۆ/ ساکار عەبدوڵڵازادە

laila zana

 

دادگای تاوانە قورسەکان لەشاری ئامەد، بڕیاریدا سزا لە سەر پەرلەمانتاری کورد لەیلا زانا هەڵبگرێت. دوێنێ سێ شەممە، جارێكی دیکە دادگای تاوانە قورسەكانی توركیا لەسەر دۆسیەی لەیلا زانا كۆبووەوە و بەپێی پاكێجی سێیەمی چاكسازی لەدادگای توركیا، بڕیارەكەی پێشوویان پوچەڵكردەوە.

لەیلا زانا، پەرلەمانتاری سەربەخۆی شاری ئامەد لە پەرلەمانی توركیا، لە ئاهەنگی نەورۆزی ساڵی 2007 گوتبووی كورد سێ سەرۆكی هەیە، مام جەلال تاڵەبانی، كاك مەسعود بارزانی و عەبدوڵڵا ئۆجەلان. بەهۆی ئەو گوتانە، دادگای تاوانە قورسەكانی توركیا سزای دوو ساڵ زیندانی بەسەر لەیلا زانادا سەپاندبوو.

berhem saheh u salhi

 

د. بەرهەم ساڵح چەند کاتژمێرێک پێش ئێستا گەیشتە تاران و لە لایەن وەزارەتی دەرەوەی ئێران پێشوازی لێکرا. د. بەرهەم ساڵح، جێگری سکرتێری گشتی یەکێتی نیشتمانی کوردستان و سەرۆک وەزیرانی پێشووی هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ سێ شەممە، گەیشتە تارانی پایتەختی ئیران و لە لایەن شاندێکی وەزارەتی دەرەوەی ئێران و باڵیۆزی عێراق لە ئێران و باڵیۆزی عێراق لە تاران پێشوازی لێکرا.

د. بەرهەم لە بینای وەزارەتی دەرەوەی ئێران، لەگەڵ عەلی ئەکبەر ساڵحی، وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە کۆبووەوە و کۆبوونەوەکە تا ئێستاش بەردەوامە. تا ئێستا هیچ زانیارییەک لەسەر ناوەڕۆکی کۆبوونەوەکە رانەگەیەندراوە.

پێشتر نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لەو بارەوە به (رووداو)ی راگەیاندبوو "ئەو سەردانە 4 رۆژ دەخایەنێت و بە مەبەستی پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان یەکێتی نیشتمانی کوردستان و کۆماری ئیسلامی ئەنجام دەدرێت".

د. بەرهەم ساڵح، سەرۆک وەزیری پێشووی هەرێمی کوردستان لە کابینەی شەشەمدا دوو جار بە فەرمی سەردانی کۆماری ئیسلامی ئێرانی کردووە و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەو وڵاتە کۆبووەتەوە. سەردانەکەی د. بەرهەم دوای سەردانێكی چوار رۆژەی نەوشیروان مستەفا، رێكخەری گشتی بزووتنەوەی گۆڕان دێت بۆ كۆماری ئیسلامی ئێران کە لە 29/6/2012 ئەنجام درا.


سەرچاوە: رووداۆ

perleman 528497434

 

تا ئێستا خوێندنەوەی دووەم بۆ سروودی نیشتمانی "ئەی رەقیب" نەکراوە وچەند لایەنێکی ناو پەرلەمانی کوردستان دژی بەیاسایی کردنی ئەو سروودە دەوەستنەوە.

گۆران ئازاد، ئەندامی لێژنەی یاسایی پەرلەمانی کوردستان لەو بارەیەوە به (رووداو)ی راگەیاند "یەکەمین هۆکار حیزبە ئیسلامییەکانن کە تێبینیان لەسەر ئەو سروودە هەیە و دەتوانم بڵێم کە هەندێک لە گرووپە ئیسلامییەکان ناڕەزایەتی توندیشیان لە بەرامبەر رەستەیەکی ناو سروودی ئەی رەقیب هەیە". ئەو بەشەی سروودی ئەی رەقیب کە دەڵێت (دینمان، ئایینمان ھەر نیشتمان) بووەتە جێگەی رەخنەی لایەنە ئیسلامییەکان و تەنانەت بە کوفری دادەنێن.

عەلی باپیر، ئەمیری کۆمەڵی ئیسلامی لە یەکەم دانیشتنی پەرلەمانی کوردستاندا لە ساڵی 2005، لەکاتی گوتنی سروودی ئەی رەقیب هەڵنەستایەوە و لە وەڵامی هۆکارەکەیدا ئەی رەقیبی به کوفر و هەڵەی مێژوویی نێوبرد و گوتی "من ناتوانم رێز لە سروودێک بگرم کە پێچەوانەی عەقیدە و دینی خەڵکی کوردستانە".

لە لایەکی دیکەوە، هێزە سکۆلارەکانیش تێبینیان لەسەر ئەی رەقیب هەیە و پێیان وایە ئەو سروودە لەگەڵ قۆناخی نوێ و سەردەم ناگونجێت. گۆران ئازاد لەو بارەوە دەڵێت "هێزە سکۆلارەکانی ناو پەرلەمانی کوردستان تێبینیان لەسەر سروودی ئەی رەقیب هەیە و پێیان وایە ئەو سروودە دەکرێ وەک سروودێکی نەتەوەیی بناسێنرێت بەڵام ناکرێ وەک سروودێکی نیشتمانی پەسەند بکرێت . هەروەها دەقی شێعرەکە کۆنە و لەگەڵ سەردەمی نوێ ناگونجێ و رۆحێکی سەربازی و شۆرشگێڕی بەسەردا زاڵە و کەمتر رۆحی تەبایی و پێکەوە ژیانی تێدایە. بۆیە بەپێویستی دەزانن شیعرێکی نوێ پێشکەش بکرێ و بەشێک لە رۆشنبیرانیش پشتیوانیان لەو رایە کردووە ".

جگە لە تێبینی لایەنە ئیسلامی و سکۆلارەکان، نەتەوەکانی هەرێمی کوردستانیش تێبینیان لەسەر ئەی رەقیب و تەنانەت ئاڵای کوردستان هەیە و دەڵێن هێمای خۆیان لە سروود و ئاڵای کوردستاندا نابیننەوە. بە گوتەی گۆران ئازاد "نەتەوەکانی دی دەڵێن ئەگەر هەرێمی کوردستان پێگەی پێکەوە ژیانی ئاشتیانەی نەتەوەکانە و تەنها کورد تێیدا ناژیت پێویستە سروودی نیشتمانی هەرێمی کوردستان رەنگدانەوەی سەرجەم نەتەوەکانی ناو هەرێمی کوردستان بێت".

لە 14/6/2011 پەرلەمانی کوردستان یەکەم خوێندنەوەی بۆ بەیاسایی کردنی سروودی ئەی رەقیب کرد بەڵام بەهۆی تێبینی هەندێک لایەن و جیاوازی روانگەکان، نەخرایە دەنگدانەوە.

بە گوتەی گۆران ئازاد، ئەندامی لێژنەی یاسایی پەرلەمان "ئەو کۆسپانە بەردەوامە و یان دەبێ گوێ بەو تێبینیانە نەدرێت و سروودی ئەی رەقیب وەک سروودی نیشتمانی پەسەند بکرێت یان خود سەرنج و تێبینییەکان بەهەند وەربگیرێت و سروودێکی دی هەڵبژێردرێت". ناوبراو گوتیشی "بۆ ئەو مەبەستە چەند سروودێک پێشکەش کراوە و خوێندنەوە و لێکۆڵینەوەیان بۆ دەکرێت".

سروودی ئەی رەقیب لەساڵی 1934 لەلایەن دڵداری شاعیر نووسراوە و لە لایەن حیزبی هیواوە لەساڵی 1943 لە شاری كەركووك گوتراوەتەوە . دواتر لە ساڵی 1945 لە مەهاباد، لەلایەن کۆماری کوردستانەوە وەک سروودی نیشتمانی کۆمار هەڵبژێردرا و لەدوای هاتنەسەر کاری یەکەم کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان تا ئێستا لە بۆنە و رێورەسمە فەرمییەکان دەگوترێتەوە.

سروودی ئەی رەقیب یەکێک لە دەگمەن هێما نیشتمانییەکانی هاوبەشی کوردە کە لە لایەن خەڵک و پارتە سیاسیەکانی هەرچوار پارچەوە قبوڵ کراوە و لە سەرجەم بۆنە نەتەوەییەکاندا دەگوترێتەوە. هەوڵدان بۆ گۆڕینی سروودی ئەی رەقیب لە کاتێکدایە کە سەرکردایەتی سیاسی کورد لە هەرێمی کوردستان هەوڵ بۆ دروست کردنی گوتارێکی نەتەوەیی لەنێوان کوردی هەر چوار پارچە دەدات.

ala halkrdni la mahabad

سەرچاوە: 

ساکار عەبدوڵڵازادە

رووداو- هەولێر

 

 

sultan kurd

 

درێژترین پیاوی جیهان، كە كوردێكی دانیشتووی شاری ماردینی باكووری كوردستانە، حەزدەكات سەردانی هەرێمی كوردستان بكات، بەڵام دەڵێ "لەبەر هەژاری و دەستكورتی ناتوانم".
سوڵتان كۆسەن، كە وەك درێژترین پیاوی جیهان ناوی چووەتە نێو كتێبی گینس بۆ ژمارە پێوانەییەكان، لەلایەن كەناڵەكانی راگەیاندنی توركیاوە بە تورك ناودەبرێت، بەڵام ئەو رەتیدەكاتەوە تورك بێت و دەڵێت "دڵگران نابم كاتێك رۆژنامەكان دەنووسن درێژترین پیاوی جیهان توركە، بەڵام پێمخۆشە بڵێن كوردە". سوڵتان لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ (رووداو) دەڵێ كێشەی هەرە گەورەی دەستنەكەوتنی كچێكە تاوەكو بیكاتە هاوسەری خۆی، هەر لەبەر باڵاكەشی ناتوانێ هیچ كارێك بكات.


سەرچاوە: رووداۆ ماردین

 

tuns 709974601

 

دایکی ئەو گەنجەی کە بووە هۆی هەڵگیرسانی شۆڕش لە تونس و وڵاتانی عەرەبی، له‌ ڕۆژی هه‌ینیـیه‌وه‌ ده‌سـتگیرکراوه‌. مونزر بلزیافی گوته‌بێژێـکی وه‌زاره‌تی دادی تونس لەو بارەوە رایگەیاند "مه‌نوبـیه‌ بۆ زیندانی قه‌فسه‌ ڕه‌وانه‌ کراوه‌ و چاوه‌ڕوان‌ ده‌کرێت ئەمڕۆ دووشه‌ممه‌‌ له‌ به‌ره‌م دادگا ئاماده‌بێت تاوه‌کو له‌ باره‌ی ڕووداوه‌که‌وه‌ لێـکۆڵینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدا بکرێت".

مه‌نوبـیه‌ی ته‌مه‌ن 60 سـاڵ، دایکی محه‌ممه‌د بوعەزیزی کاتێـک سه‌ردانی دادگای سیدی ئه‌بوزێدی کردووه‌ بۆ ته‌واوکردنی مامه‌ڵه‌ی شه‌هیدیی کوڕه‌که‌ی دووچاری شه‌ڕه‌ قسه‌ بووه‌ له‌گه‌ڵ فه‌رمانبه‌رێـکدا و به‌پـێـی یاسا ده‌سـتگیرکراوه‌. سـالم که‌ کوڕێـکی دیکه‌ی مه‌نوبـیه‌یه‌، گوتوویه‌تی دایکی له‌گه‌ڵ فه‌رمانبه‌رێـک نه‌ک دادوه‌رێـک تووشی شه‌ڕه‌ قسه‌ بووه‌ "له‌ سه‌ره‌تادا فه‌رمانبه‌ره‌که‌ سووکایه‌تی به‌ دایکم کردووه‌ و دواتر پاڵی پـێوه‌ناوه‌".

شاهێتحاڵان و فه‌رمانبه‌رانی دادگاکه‌ش ده‌ڵێن دایکی محه‌ممه‌د بوعەزیزی له‌ سه‌ره‌تادا له‌گه‌ڵ فه‌رمانبه‌رێـکدا ده‌مه‌ قاڵێی بووه‌ و پاشـان توڕه‌ بووه‌ و هاتووه‌ته‌ ده‌رێ و ڕێـگه‌ی له‌ دادوه‌رێـک گرتووه‌ بچێته‌ ژوری سه‌رۆکی دادگاوه‌ و ده‌ستی به‌ جنێودانی کردووه‌ و هه‌روه‌ها قسه‌ی ناشیرینی کردووه‌ و هه‌ڕه‌شه‌ی سووتاندنی دادگاکه‌ی کردووه‌. نوره‌دین ئه‌لبحێری، وه‌زیری دادی تونس گوتوویه‌تی ده‌سـتگیرکردنی دایکی بوعەزیزی په‌یوه‌ندی به‌ سیسته‌می دادی وڵاته‌که‌وه‌ هه‌یه‌ و هیچ که‌سێـک له‌ سه‌روو یاساوه‌ نیـیه‌ و ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر ئه‌و که‌سه‌ سه‌رۆکی ده‌وڵه‌ت بێت یان خودی وه‌زیری داد بێت.

محەممەد بوعەزیزی، فرۆشیارێکی گه‌ڕۆکی تونسی بوو کە لە 17/12/2010دا ئاگری له‌ خۆی به‌ردا و بووه‌ هۆی هه‌ڵـگیرسـاندنی شۆرش له‌ وڵاته‌که‌ی و وڵاتانی دیکه‌ی عه‌ره‌بی.

 

سەرچاوە: VOA

azizi kabudwand

 

بانگه‌وازێکی به‌ په‌له‌ (گیانی که‌بوودوه‌ند له‌ مه‌ترسی دایه‌، ده‌بێ به‌ په‌له‌ فریای بکه‌وین(

بۆ:

سکرتیری گشتیی رێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتووه‌کان، به‌ڕیز بانکی مۆن!

شووڕای مافی مرۆڤی رێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتووه‌کان و لێکۆله‌ری تایبه‌تیی ئه‌و شووڕایه‌ بۆ بارودۆخی مافی مرۆڤ له‌ ئێران، به‌ڕێز ئه‌حمه‌د شه‌هید!

رێکخراوی نێونه‌ته‌وه‌یی لێخۆشبوون!

رێکخراوی چاوه‌دێری مافی مرۆڤ له‌ رۆژهه‌ڵاتی نێوه‌ڕاست!

سه‌رجه‌م ناوه‌ند و دامه‌زراوه‌ و که‌سایه‌تییه‌ نێوده‌وڵه‌تی و ناوچه‌ییه‌کانی داکۆکیکاری مافی مرۆڤ!

به‌ڕێزان!

زیاتر له‌ 50 رۆژ به‌ سه‌ر مانگرتنی محه‌ممه‌د سه‌دیق که‌بوودوه‌ند، دامه‌زرێنه‌ر و سه‌رۆکی رێکخراوی داکۆکی له‌ مافی مرۆڤ له‌ کوردستان، له‌ به‌ندیخانه‌ دا رابردوه‌. ئه‌و که‌سایه‌تییه‌ مرۆڤدۆسته‌ که‌ به‌ تاوانی داکۆکی له‌ مافی مرۆڤ و پێکهێنانی رێکخراوی مه‌ده‌نی بۆ ئه‌و ئه‌رکه‌ پیرۆزه‌، زیاتر له‌ 5 ساڵه‌ له‌ به‌ندیخانه‌ دایه‌، له‌ رۆژی 6ی جۆزه‌ردان)( 26ی مای)ه‌وه‌ وه‌ک ناره‌زایه‌تی ده‌ربڕین له ‌بارودۆخی خۆی له‌ به‌ندیخانه‌ دا، مانی له‌ خواردن گرتوه‌. جگه‌ له‌وه‌ی کاربه‌ده‌ستانی کۆماری ئیسلامی رێگای ئه‌وه‌یان پێنه‌داوه‌ بۆ چاره‌سه‌ری نه‌خۆشییه‌کانی خۆی بچێته‌ ده‌ره‌وه‌ی زیندان، ته‌نانه‌ت بۆ راگه‌یشتن به‌ نه‌خۆشیی لاعیلاجی کوڕه‌که‌ی، په‌ژمان، نه‌یانهێشتوه‌ وه‌ک مه‌ره‌خه‌سی له‌ زیندان بچێته‌ ده‌ر. به‌ڕێز که‌بوودوه‌ند ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌مه‌ له‌ چاوپێکه‌وتنێک له‌ گه‌ڵ هاوسه‌ره‌که‌ی له‌ به‌ندیخانه‌ی ئێویندا، رای گه‌یاندوه‌ که‌ له‌کاتژمێر 22ی شه‌وی رابردووه‌، مانی له‌ خواردنی وشکیش گرتوه‌ و جیاوازیدانان له‌ نێوان به‌ندییه‌کانی سه‌ربه‌که‌مایه‌تییه‌کان و به‌ندییه‌کانی دیکه‌ی وه‌ک هۆی مانگرتن له‌ خواردنی وشک ناوبردوه‌.
به‌ گوێره‌ی زانیارییه‌کان و به‌ سه‌رنجدان به‌ مانگرتنی 50 رۆژه‌ی، باودۆخی جه‌سته‌یی و ده‌روونیی ئه‌و به‌ندییه‌، له‌و په‌ڕی خراپی دایه‌ و ئه‌گه‌ر هه‌نگاوی به‌ په‌له‌ بۆ ده‌رهێنانی له‌م بارودۆخه‌ هه‌ڵ نه‌گیرێ،مه‌ترسیی له‌ نێوچوونی هه‌یه‌.
هه‌ر بۆیه‌ داوا له‌ ئیوه‌ رێکخراو و که‌سایه‌تییه‌ مرۆڤدۆسته‌کان و هه‌موو ناوه‌ند ولایه‌نێکی خاوه‌ن نفووز ده‌که‌م هه‌نگاوی به‌ په‌له‌ هه‌ڵ بگرن و هه‌موو هه‌وڵی خۆتان بۆ گوشارهێنان بۆ سه‌رکۆماری ئیسلامیی ئێران به‌ کار بێنن، بۆ ئه‌وه‌ی رێز له‌ داواکانی که‌بوودوه‌ند بگرێ و نه‌ک هه‌ر هه‌لومه‌رجێکی باشتر بۆ راگرتنی له‌ به‌ندیخانه‌ دا پێک بێنێ، به‌ڵکوو له‌ زیندان ئازادی بکا و له‌مه‌ش زیاتر چاو به‌ سه‌رجه‌م سزا وبڕیاره‌کانی خۆی له‌ پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ چالاکانی سیاسی و مه‌ده‌نیی به‌ندکراو دا، بخشێنێته‌وه‌.
هه‌ر له‌م ده‌رفه‌ته‌ که‌لک وه‌رده‌گرم و له‌ رێگای بنه‌ماڵه‌ و هه‌ر که‌سێک پێوه‌ندیی به‌ به‌ڕێز که‌بوودوه‌نده‌وه‌ هه‌یه‌ ئه‌م په‌یامه‌ی خۆم و حیزبی دیموکراتی کوردستان به‌ به‌ڕیزیان راده‌گه‌یه‌نم که‌ بۆ ئه‌وه‌ی ویستی کۆماری ئیسلامیی ئێران نه‌یه‌ته‌ دی و بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵکی کوردستان و ئێران ئه‌و رۆڵه‌ تێکۆشه‌ر و مرۆڤدۆسته‌ی خۆیان به‌ هاسانی له‌ ده‌ست نه‌ده‌ن، مانگرتنه‌که‌ی بشکێنێ.چونکه‌ به‌ دڵنیاییه‌وه‌ په‌یامی مانگرتنه‌که‌ی که‌ ناره‌زایه‌تیده‌ربڕین له‌ سته‌م و بێدادی کۆماری ئیسلامییه‌، به‌ گوێی بیروڕای گشتیی گه‌یشتوه‌. ئێستا ده‌مێنێته‌وه‌ سه‌ر خه‌ڵکی کوردستان و ئێران و ویژدانه‌ زیندووه‌کان له‌ راده‌ی جیهانی دا، ئه‌رکی خۆیان له‌ پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ بارودۆخی که‌بوودوه‌ند و داوا ڕه‌واکانی دا جێبه‌جێ بکه‌ن.
من به‌ ده‌رفه‌تی ده‌زانم بۆ ئه‌وه‌ی داوا له‌ هه‌موو حیزب و رێکخراوه‌ سیاسییه‌کان و دامه‌زراوه‌ مه‌ده‌نییه‌کانی کوردستان و ئێران بکه‌م هه‌ر چی زووتر پێکه‌وه‌ به‌ هاوده‌نگی وهاوهه‌نگاوی حه‌ره‌که‌تێکی گشتی و سه‌راسه‌ری له‌ راده‌ی کوردستان، ئێران و ده‌ره‌وه‌ی وڵات دا‌، به‌ پشتیوانی له‌ به‌ڕێز که‌بوود وه‌ند و به‌ مه‌به‌ستی گوشارهێنان بۆ سه‌رکۆماری ئیسلامی وه‌ڕێ بخه‌ین.
جارێکی دیکه‌ سه‌رنجی هه‌موو لایه‌کتان بۆ لای پێویستیی هه‌ڵگرتنی هه‌نگاوی به‌ په‌له‌ به‌ مه‌به‌ستی نه‌جاتدانی گیانی به‌ڕێز که‌بوودوه‌ند راده‌کێشم.

خالید عه‌زیزی
سکرتێری گشتیی
حیزبی دیموکراتی کوردستان
دوانیوه‌ڕۆی یه‌کشه‌مه‌
25ی پووشپه‌ڕی 1391
15ی جولای 2012

 

psk aref

 

ڕاگەیاندراوی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان، بە بۆنەی بەڕێوەچوونی پلۆنۆمی سێیەم.

خەڵکی وڵاتداگیرکراوی کوردستان.

ئەندامان و هاوبیران و دۆستانی پارتی سەربەستیی کوردستان و پشتیوانانی خەبات بۆ سەربەخۆیی کوردستان. بەخۆشحاڵییەوە پێتان ڕادەگەیەنین کە پلۆنۆمی سێیەمی پارتی سەربەستیی کوردستان کە دەبێتە دووەم پلۆنۆمی پاش کۆنگرەی یەکەم لە ڕێکەوت٢٤ی پوشپەڕی ٢٧١٢ی کوردی بەرامبەر بە ١٥/٧/٢٠١٢ی زاینی. لە ژێر ناوی ( ئامادەکاری و ئاسانکاری بۆ کۆنگرەی دووەمی پارتی سەربەستیی کوردستان) لە یەکێک لە هۆڵەکانی کۆبوونەوە لە شاری هەولێر بە بەشداری ٧٨ نۆێنەر و ئەندامانی سەرکردایەتی و ڕاوێژکاران و بەشێک لە بەرپرسان و کادیرانی پارتیمان و نۆێنەرانی ڕێکخراوەکانی ژنان و لاوان و خۆێندکاران بەڕێوە چوو. کە ١٠% بەشدارانی پلۆنۆمی لە دەرەوەی وڵات بە سەرپەرەستی بەڕێز ئیبراهیم جاف جێگری سەرۆکی گشتی بە شێوەی ئیلیکترۆنی بەشدارییان لە پلۆنۆم کرد. بە شێوەی سیستەمی لایڤی تایبەتەوە ڕاستەوخۆ هۆڵی پلۆنۆم بۆ ئەندامانی دەرەوە دەبینرا.
سەرەتای کاری پلۆنۆم بە سرودی نەتەوایەتی ئەی ڕەقیب دەستی پێکرد و پاشان پلۆنۆم لە لایەن موحەمەد کەریمی وەک بە تەمەن ترین ئەندامی پارتی سەربەستیی کوردستان کرایەوە.
بە ڕەزامەندی هەموو بەشداران ٣ کەس وەک لیژنەی بەڕێوەبەری کاری پلۆنۆم دیاریکران.
سەرەتایی کاری لیژنە بە بانگکردنی بەڕێز عارف باوەجانی بۆ پێشکەشکردنی بابەتەکەی دەستی بە کارەکانی کرد.
بەڕێز عارف باوەجانی وەک سەرۆکی پارتی سەربەستیی کوردستان ڕاپۆرتێکی تێر و تەسەلی لە پاش پلۆنۆمی دووەم تا بەستنی تا پلۆنۆمی سێیەم پێشکەشکرد. باسەکەی ناوبراو بە سێبەش دابەشکراوبوو. بەشی یەکەمی لەسەر گۆرانکارییەکانی ناوچەکانی رۆژهەڵاتی ناڤین و کردەوەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران بوو. بەشی دووەمی لە سەر ڕووداوەکانی کوردستان بە گشتی و ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە تایبەتی بوو. بەشی سێیەمی تایبەت بە ناوخۆی پارتی سەربەستیی کوردستان بوو. کە ناوبراو ئاماژەی بە چالاکی و پێوەندییەکانی پسک بە ڕێکخراوەکانی کوردستانی و جیهانی کرد. هەر لە درێژەی ئەو باسەدا باسی کۆچی دوایی کاک فەرهاد جەهانگیری وەک جێگری دووەمی سەرۆکی گشتی کرد. پاشان ئاماژەی بە دامەزراندنی ڕێکخراوی خۆێندکارانی سەربەستیی کوردستان کرد. و ڕایگەیاند کە بەخۆشییەوە ئیستا پارتی سەربەستیی کوردستان خاوەنی ٣ ڕێکخراوی پێویستی وەک ڕێکخراوی ژنانی سەربەستیی کوردستان و ڕێکخراوی لاوانی سەربەستیی کوردستان و ڕێکخراوی خۆێندکارانی سەربەستیی کوردستانە. بەڕێز باوەجانی لە درێژەی وتەکانیدا ئاماژەی بە هیندێک پلانی کۆماری ئیسلامی کرد بۆ تێکدانی ڕێزەکانی پسک، و هەروەها بڵاوکردنەوەی هەواڵ و بابەتی ناڕاست لە سەر پارتی سەربەستیی و سەرۆکەکەی لە سایتەکانی سەربەخۆیان، ناوبراو وتی بە خۆشییەوە و بە هۆی هۆشیاری کادیرانی پسک ئەو پلانانە نەیانتوانی کاریگەری خۆیان هەبێت. کاک عارف لە بەشی کۆتایی وتەکانیدا ئەوەی بە بیری هاوبیرانی هێنایەوە کە پارتی سەربەستیی کوردستان وەک پارتێکی نەتەوەیی و نیشتیمانپەروەر بۆ بەدەستهێنانی مافە نەتەوەییەکانی گەلی کورد لە کوردستانی بندەستی ئێران لە خەبات بەردەوام دەبێت. بێگۆمان لە لایەن داگیرکەرانەوە دژایەتی کردنی بەردەوام دەبێت، و بۆیە پێویستە هەموومان بە هۆشیارییەوە بەرەنگاری ئەو پروپاگەندە و هێرشانەیان بینەوە.
بەشی دووەمی کاری پلۆنۆم تەرخانکرابوو بۆ باسێک لە سەر دیاریکردنی کاتی کۆنگرەی دووەم و شێوەی کارەکانی کۆنگرە، و دیاریکردنی ئاماری بەشدارانی کۆنگرە. کە بە سەرپەرەستی بەڕیز ئیبراهیم جاف وەک بەرپرسی کۆمیتەی کۆنگرە پێشکەشکرا. کە لەو بەشەدا بەشی زۆری بەشداران ڕاوبۆچوونی خۆیان پێشکەشکرد. لە کۆتاییدا و لە پاش باس و بیروراگۆرینەوە بە ڕەزامەندی هەموو لایەک کات و کارەکانی کۆنگرە دیاریکران، و هەروەها لیژنەیەک دیاریکرا بۆ گۆرانکاری لە بەرنامە و پرۆگرامی پارتی سەربەستیی کوردستان و گونجاندنی گشتی پێشنیارەکان. کە ئەو لێژنە لە ماوەی ١٠ رۆژدا بەرنامە و پرۆگرام بنێرێتەوە بۆ گشت بەشدارانی پلۆنۆم و بگاتەوە دەست گشت ئەندامانی پسک، بە مەبەستی ئاسانکاری بۆ رۆژی کۆنگرە بریاردان لە سەر بەرنامە و پرۆگرام. هەر لەو بەشەدا پلۆنۆم بە دەنگی هەموو بەشداران پشتیوانیان لە نەخشەڕێگەی سەرۆکی پارتی سەربەستیی کوردستان بۆ لێکنزیکبوونەوەی پارت و لایەنەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان دەربرێ و داوایان کرد زیاتر لە سەر ئەو نەخشەڕێگەیە کار بکرێت و موڵەتی زیاتر بۆ پارت و لایەنەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان بدرێت.
بەشی سێیەمی کاری پلۆنۆم: تایبەت بوو بە نۆێکردنەوەی سەرکردایەتی ئیستا و کاندیدەکانی سەرکردایەتی بۆ کۆنگرەی دووەم. کە سەرکردایەتی لە نێوان پلۆنۆمی سێیەم تا کۆنگرەی دووەم بە شێوەی خوارەوەیە.

١- عارف باوەجانی/ سەرۆکی گشتی پارتی سەربەستیی کوردستان.
٢- ئیبراهیم جاف / جێگری سەرۆکی گشتی پارتی سەربەستیی کوردستان.
٣- دڵشاد پەروانە / ئەندامی سەرکردایەتی. بەرپرسی ڕاگەیاندنی پارتی سەربەستیی کوردستان.
٤- ڕێبوار ئەحمەدزادە / ئەندامی سەرکردایەتی و یاریدەری بەشی دارایی پسک.
٥- ئاریتما موحەممەدی / ئەندامی سەرکردایەتی. بەرپرسی ڕێکخراوی لاوانی سەربەستیی کوردستان.
٦- سمایل ڕەسووڵی/ ئەندامی سەرکردایەتی. بەرپرسی پێوەندییەکانی سلێمانی پسک.
٧- سەرکەوت ئیلامی / ئەندامی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان.
٨ - نیشتیمان مهابادی ( پەروین فیشاڵ ) ئەندامی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان.
٩ - نەدا کوردی: ئەندامی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان. بەرپرسی ڕێکخراوی ژنانی سەربەستیی کوردستان .
جێگرەکانی سەرکردایەتی.
١ - عەلی مورادی / جێگری سەرکردایەتی. بەرپرسی کۆمیتەی شارەزوور.
٢- موحەممەد کەریمی / جێگری سەرکردایەتی و ڕاوێژکاری سەرۆکی گشتی.
٣- هێدی ئیلامی / جێگری سەرکردایەتی.

ڕاوێژکارانی سەرکردایەتی و سەرۆکی گشتی.
١- ئاهورا هەورامی : ڕاوێژکاری بواری جیاوازی سەرۆکی گشتی.
٢- دڵشاد مەریوانی. ڕاوێژکاری بواری ڕێکخستن و پێشمەرگە.
٣- شێرکۆ پاڵانی جاف / ڕاوێژکاری سەرۆکایەتی
٤ - رەحمان ئەمینی / ڕاوێژکاری سەرۆکی گشتی بۆ کاری ڕێکخستن.
٥ - شلێر مورادڕەسووڵی/ ئەندامی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان.
هەروەها بە پێێ بریاری پلۆنۆم تا ١٥ رۆژ پێش بەستنی کۆنگرەی دووەم ئەو کەسانەی کە خۆیان بۆ کۆنگرە کاندید دەکەن، ئەو مەرجانەیان تێدابێت کە پلۆنۆم باسی لە سەر کردوە، پێویستە (سی ڤی) خۆیان ئاراستەی کۆمیتەی ئامادەکاری کۆنگرە بکەن.
بەشی چوارەمی کاری پلۆنۆم: تایبەت بوو بە پێوەندی نێوان پارتی سەربەستیی کوردستان و لایەنەکانی ئوروپایی و ئەمریکایی و نەتەوەکانی بندەستی ئێران، هەروەها لایەنەکانی کوردستانی، کە بە وردی لە لایەن ئەندامانی بەشداری پلۆنۆمەوە تاوتۆیکرا، و پاش گۆرینەوەی ڕاوبۆچوون و پێشنیاری جیاواز، ئەو بەشەش بریاری لە سەردرا.
پلۆنۆم لە پاش ٧ کاتژمێر بە سەرکەوتوویی کۆتایی بە کارەکانی هێنا.

سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان

٢٤ی پووشپەری ٢٧١٢ی کوردی، بەرامبەر بە ١٥/٧/٢٠١٢ی زاینی

www.psk2006.org This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

psk aref3

psh aref

psk aref 1

 

leyla zana_818655571

 

کەمپینێک بۆ پشتیوانیکردن لە لەیلا زانا، پەرلەمانتاری سەربەخۆی شاری ئامەد پێک هاتووە و شوان پەروەریش یەکێک لە ئەندامانی کەمپەینەکەیە. دوای ئه‌وه‌ی زانا لە 30/06/2012، بۆ چاره‌سه‌ری كێشه‌ی كورد له‌گه‌ڵ ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان كۆبووه‌وه‌، به‌سه‌دان رۆشنبیری كورد كه‌ له‌ناویاند هونه‌رمه‌ند، په‌رله‌مانتار، نووسه‌ر و سیاسه‌تڤان هه‌یه‌ پشتگیری له‌و كه‌مپینه‌یه‌ ده‌كه‌ن.

عه‌بدولڕه‌حمان كورد، په‌رله‌مانتاری پێشووی AKP كه‌ یه‌كێكه‌ له‌ رێكخه‌رانی ئه‌و كه‌مپینه‌یە بە (رووداو)ی راگەیاند" ته‌نیا 10% واژۆكانمان پێگه‌یشتووه‌. ئه‌و كه‌مپینه‌مان ته‌نیا له‌ ناوچە كوردییه‌كان ده‌ستی پێكردووه‌، ویستمان ته‌نیا رای كورد له‌وباره‌یه‌وه‌ وه‌ربگرین. هیوادارین دواتر رۆشنبیرانی توركیش پشتیگری له‌و كه‌مپینه‌ بكه‌ن". عەبدولڕەحمان كورد گوتیشی "له‌یلا زانا له‌ناو كورد ده‌رگایه‌كی تری چاره‌سه‌ری ده‌كاته‌وه‌. هەرچەند زانا سه‌ر به‌ ره‌وتێكی سیاسی جیاوازیشە بەڵام پێویسته‌ پشتگیری له‌ هه‌وڵه‌كانی بكرێت".

له‌یلا زانا له‌ دیمانه‌یەکی رۆژنامه‌ی حوریه‌ت ده‌ڵێت "هیچ شه‌ڕێك تا دوایی درێژه‌ی نابێ. بێگومان رۆژێك دێت له‌و خاكه‌ ئاشتی به‌رقه‌رار ده‌بێ". کەمپینی پشتیوانی لە لەیلا زانا دەستی به کۆکردنەوەی واژۆ کردووە و تا ئێستا هونەرمەندانێکی وەک شوان پەروەر، نیزامەدین ئارچ، رۆژین، سەرەوت کۆجاکایا و مەتین کەمال قەهرەمان پەیوەستی ئەو کەمپەینە بوونە.

نووسه‌ری دێرسیمی جه‌عفه‌ر سۆڵگون كه‌ یه‌كێكه‌ له‌و رۆشنبیره‌ كوردانه‌ی پشتگیری له‌ كه‌مپینه‌كه‌ ده‌كات، پێیوایه‌ ئه‌و قۆناخه‌ی به‌ خوێن بنبه‌ست بووه‌ به‌ ده‌ستێپشخه‌ری زانا سه‌ر له‌نوێ ده‌ست پێده‌كاته‌وه‌ " دانیشتنی سه‌رۆك وه‌زیر له‌گه‌ڵ له‌یلا زانا هیواكانی ئاشتی و چاره‌سه‌ری ده‌بوژێنێته‌وه‌".

هەروەها میر ده‌نگیر فوڕا،ت په‌رله‌مانتار و جێگری پێشووی سه‌رۆكی AKP له‌ لێدوانێكی بۆ رۆژنامه‌یه‌كی توركی ده‌ڵێ "زانا هه‌نگاوێكی پڕ له‌ مه‌ترسی و به‌ ریسكی نا. بووه‌ نموونه‌ی بوێری سیاسی و مه‌ده‌نی. بووه‌ ده‌نگی چه‌ندین بێده‌نگی ئاشتیخواز". رۆژی هەینی، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک وەزیرانی تورکیا لە گوتەیەکدا لە شاری وانی باکووری کوردستان بەتوندی رەخنەی لە هێڕشەکانی PKK و BDP بۆسەر لەیلا زانا گرت و رایگەیاند "بەڕێز لەیلا زانا تەنها بەهۆی گفتوگۆکردن لەگەڵ من و هەوڵدان بۆ کۆتایی هاتن به شەڕ و توندوتیژی، کەوتووەتە ژێر رەخنەوە".


سەرچاوە: 

هێمن خۆشناو

رووداو- باکووری کوردستان

هەواڵی پەیوەنددار

http://www.komarixwaz.com/ku/index.php/2011-10-19-18-09-19/757-2012-07-01-16-11-26

 

  

berham saleh u ahmadinjad

 

د. بەرهەم ساڵح، جێگری سکرتێری گشتی یەکێتی نیشتمانی کوردستان سەردانی تاران دەکات و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەو وڵاتە کۆدەبێتەوە. ئالان رەئوف، سکرتێری رۆژنامەوانی د. بەرهەم به (رووداو)ی راگەیاند "د. بەرهەم ساڵح رۆژی سێ شەممە به بانگێشتی فەرمی کۆماری ئیسلامی ئێران سەردانی ئەو وڵاتە دەکات و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئێران کۆ دەبێتەوە".

نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لەو بارەوە به (رووداو)ی راگەیاند "ئەو سەردانە 4 رۆژ دەخایەنێت و بە مەبەستی پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان یەکێتی نیشتمانی کوردستان و کۆماری ئیسلامی ئەنجام دەدرێت". بەرهەم ساڵح لەو سەردانەیدا لەگەڵ هەر یەک لە مەحمودی ئەحمەدی نەژاد، سەرۆک کۆماری ئێران، عەلی لاریجانی، سەرۆکی شوورای ئیسلامی ئێران، عەلی ئەکبەر ساڵحی، وەزیری دەرەوە، سەعید جەلیلی، سەرۆکی ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی و چەند گەورە بەرپرسێکی دیکەی ئەو وڵاتە کۆ دەبێتەوە.

ئاژانسی فارس نیوزی ئێران، سەردانەکەی د. بەرهەم به گرنگ ناودەبات بۆ پتەوکردنی پەیوەندییەی مێژووییەکانی یەکێتی نیشتمانی کوردستان و کۆماری ئیسلامی ئێران. د. بەرهەم ساڵح، سەرۆک وەزیری پێشووی هەرێمی کوردستان لە کابینەی شەشەمدا دوو جار بە فەرمی سەردانی کۆماری ئیسلامی ئێرانی کردووە و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی ئەو وڵاتە کۆبووەتەوە. سەردانەکەی د. بەرهەم دوای سەردانێكی چوار رۆژەی نەوشیروان مستەفا، رێكخەری گشتی بزووتنەوەی گۆڕان دێت بۆ كۆماری ئیسلامی ئێران کە لە 29/6/2012 ئەنجام درا. نەوشیروان مستەفا لەو سەردانەیدا چاوی بە ئایەتوڵڵا عەلی خامەنی، رێبەری ئێران و ئەحمەدی نەژاد نەکەوت، کەچی پێشتر راگەیەندرابوو لەگەڵ سەرۆک کۆماری ئێران کۆ دەبێتەوە.


سەرچاوە: رووداۆ

mstefa barzani

 

ئه‌مڕۆ 54 تێپه‌ڕده‌بێ به‌سه‌ر شۆڕشی 14ی ته‌مموزی ساڵی 1958. هاوكات دۆزی كورد له‌ سه‌رده‌می عه‌بدوكه‌ریم قاسم له‌ ئێواره‌ كۆڕێكدا ده‌خرێته‌ڕوو.

ئێواره‌ كۆڕێك ساز ده‌كرێ له‌ ژێر ناوی "دۆزی كورد له‌ سه‌رده‌می عه‌بدوكه‌ریم قاسم له‌ عێراقدا". به‌بۆنه‌ی 54 ساڵ تێپه‌ڕبوونی به‌سه‌ر شۆڕشی 14ی ته‌مموزی ساڵی 1958. ئێواره‌ كۆڕه‌كه‌ له‌لایه‌ن مامۆستا شوان محه‌ممه‌د ته‌ها، مامۆستای به‌شی مێژووی زانكۆی سه‌لاحه‌دین و قوتابی دكتۆرا له‌ مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد به‌ڕێوه‌ده‌چێ كه‌ له‌چوارچێوه‌ی زنجیره‌ كارو چالاكییه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ی رۆشنبیری مێژوویی كوردستانه‌ كه‌ كاژێر 6ی ئێواره‌ ئه‌مڕۆ ئه‌نجامده‌رێ له‌ باخچه‌ی باره‌گای كۆمه‌ڵه‌ی رۆشنبیری مێژوویی كوردستان له‌ به‌رامبه‌ر باڵه‌خانه‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی په‌روه‌رده‌ی هه‌ولێر.

مامۆستا شوان محه‌ممه‌د ته‌ها، (رووداو) رایگه‌یاند له‌ كۆڕه‌كه‌دا باس له‌ دۆزی كورد ده‌كرێ كه‌ له‌ چ ئاستێك بووه‌ له‌ سه‌روبه‌ندی شۆڕش و دوای شۆڕش، تا چه‌ند كورد به‌ده‌م داواكارییه‌كانی شۆڕش چوو. په‌یوه‌ندی كورد و سه‌ركردایه‌تی كورد له‌گه‌ڵ عه‌بدولكه‌ریم قاسم چۆن بوو. دوای هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه‌ی قاسم هه‌ڵوێستی كورد چۆن بوو. ئه‌مانه‌ و چه‌ند ته‌وه‌ره‌یه‌كی دیكه‌ی په‌یوه‌یست به‌و دۆزه‌ باس ده‌كرێن و روونكردنه‌وه‌ی پێویستیان له‌باره‌وه‌ ده‌درێ.

له‌رۆژێكى وه‌كو ئه‌مڕۆدا له‌ 14ى ته‌مموزى 1958دا شۆڕشى 14ى ته‌مموز هه‌ڵگیرسا،له‌ ئه‌نجامى چه‌ندین هۆكارى كه‌ڵه‌كه‌ بوو له‌ كۆتایى سه‌رده‌مى پاشایه‌تیدا بوونه‌ هۆى درز تێكه‌وتنى زیاترى نێوان گه‌لانى عێراق و ده‌سه‌ڵاتى سیاسى، خه‌باتى هێزه‌ نیشتمانییه‌كانیش به‌گوڕ و تینێكى زیاتر كه‌وتبوونه‌ خۆ، شێوازى ده‌سه‌ڵاتیش به‌ ته‌واوى چاكسازییه‌ ئابوورى و كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانى پشتگوێ خستبوو، له‌ سیاسه‌تیشدا بۆ چاره‌سه‌ركردنى پرسه‌كان توخونى رێبازى دیموكراتییانه‌ نه‌ده‌كه‌وتن.

له‌و ماوه‌یه‌دا چه‌ندین هه‌وڵى كوده‌تاى سه‌ربازى دژى ئه‌و رژێمه‌ درا، به‌ڵام سه‌ركه‌وتوو نه‌بوون، ته‌نانه‌ت چه‌ندین هۆشدارى و په‌یام ئاراسته‌ى مه‌لیك و به‌ر پرسانى ده‌ربار كرا له‌ لایه‌ن به‌رپرسانى ناوه‌وه‌ و ده‌ره‌وه‌ى عێراق، كه‌وا پێویسته‌ له‌ سوپا وریا بن و مه‌رگى ئه‌و رژێمه‌ نزیك بووه‌ته‌وه‌ كه‌چى به‌بایه‌خه‌وه‌ وه‌ر نه‌گیرا به‌رپرسانى باڵاى رژێمى پاشایه‌تى له‌ خه‌یاڵى شۆڕشێكدا نه‌بوون به‌جارێك ته‌خت و تاراجیان ریشه‌كێش بكات و به‌ره‌و ئاقارى مه‌رگیان ببات و سه‌رده‌مێكى نوێ ده‌ست پێبكات له‌ كاتێكدا ده‌سه‌ڵاتى سیاسى و گه‌لانى عێراق چاوه‌ڕوانى ئه‌وه‌یان نه‌ده‌كرد، به‌م زووانه‌ وه‌رچه‌رخانێكى گه‌وره‌ و بنه‌ڕه‌تى له‌ سیسته‌مى فه‌رمانڕه‌وایى وڵات رووبدات و تێیدا رژێمى پاشایه‌تى پشت ئه‌ستوور به‌ ئینگلیز و حكومه‌ته‌كانى سه‌ر به‌ رۆژئاوا و په‌یمانى به‌غدا و یه‌كێتى هاشمى و...تد، له‌ چاوتروكانێكدا ئاوه‌ژوو بێت و ئه‌و ئازادییه‌ى ده‌یان ساڵ بوو خنكێنرابوو ده‌رگاى بۆ بخرێته‌ سه‌ر پشت.

له‌ كاتژمێر 6ى به‌ره‌به‌یانى 14ى ته‌مووزى ساڵى 1958، به‌یاننامه‌ى ژماره‌ (1)ى فه‌رمانده‌ى گشتى هێزه‌كانى چه‌كدارى نیشتمانى، له‌ ئێزگه‌ى به‌غدا به‌ ده‌نگێكى قه‌به‌ له‌لایه‌ن عه‌بدولسه‌لام عارف چه‌ند جارێك خوێندرایه‌وه‌ و دووباره‌ كرایه‌وه‌، كه‌ تێیدا مه‌رگى رژێمى پاشایه‌تى و هاتنه‌كایه‌ى سه‌رده‌مى كۆمارى راگه‌یه‌ندرا موژده‌ى رابوونى كۆمار زۆرینه‌ى گه‌لانى عێراقى به‌خته‌وه‌ر كرد، گه‌لى كوردیش به‌و هیوایه‌ى سه‌رده‌مى نوێ ئه‌و هه‌توانه‌ بێت زامه‌كانى سه‌رده‌مى رابوردووى ساڕێژ بكات، پێشوازییه‌كى كه‌م وێنه‌ى له‌ شۆڕش كرد، له‌ كوردستاندا ته‌واوى جه‌ماوه‌ر راپه‌ڕین و له‌گه‌ڵ راگه‌یاندنى شۆڕش جه‌ماوه‌رى هه‌ولێر و سلێمانى و كه‌ركووك وكۆیه‌ وزاخۆ وئامێدى له‌ژێر رێنوێنى پارت و رێكخراوه‌كان وه‌ده‌ركه‌وتن.

بۆ نه‌ته‌وه‌ى كورد شۆڕش قۆناخێكى باش بوو له‌ سه‌ره‌تادا چه‌ندین ده‌ستكه‌وتى به‌ده‌ست هێنا، به‌ڵام دواتر به‌هۆى پاشگه‌زبوونه‌وه‌ى رێبه‌رى شۆڕش(عه‌بدولكه‌ریم قاسم) له‌هه‌نگاوه‌ به‌راییه‌كانى شۆڕش و كه‌وتنه‌ ژێر كاریگه‌رى هه‌ندێك له‌ عه‌ره‌به‌ په‌ڕگیره‌ ناسیۆنالیسته‌كان و گۆڕانى بارودۆخى پێكهاته‌ى سیاسى عێراق له‌ڕووى هه‌ژموونى پارته‌ سیاسیه‌كان و به‌ هێزبوونى ترسى پێگه‌ى كورد له‌ هاوكێشه‌ سیاسیه‌كاندا،گه‌لى كورد ناچاركرا په‌نا بۆ شۆڕشێكى چه‌كدارى ببات و شۆڕشى كورد له‌ 11ى ئه‌یلولى 1961 هه‌ڵگیرسا.


سەرچاوە: رووداۆ هەۆلێر

 

karti shunasi eraqi u kurdi

 

بەڕێوەبەرایەتی رەگەزنامەی گشتی بەغدا، بە نووسراوێكی فەرمی، بەڕێوەبەرایەتی رەگەزنامەی هەرێمی كوردستانی ئاگادار كردووەتەوە، كە نابێ لە پاڵ زمانی عەرەبیدا، لەسەر كارتی زانیاری بە زمانی كوردی بنووسرێت. زیاتر لە ساڵێكە كارتی زانیاری لە شارەكانی هەرێمی كوردستان بەهەردوو زمانی كوردی و عەرەبی دراوەتە هاووڵاتیان، بەڵام بەهۆی ئەو بڕیارە نوێیەوە لە مانگی 5\2012وە كارتی زانیاری لە سلێمانی بە زمانی عەرەبی دەدرێتە هاووڵاتیان.

تاڵب عەبدوڵڵا، بەڕێوەبەری نووسینگەی زانیاری سلێمانی بە (رووداو)ی راگەیاند "تەنیا لە پێنج مانگی رابردوودا 201168 كارتی زانیاریمان داوەتە هاووڵاتیانی سلێمانی و گەرمیان، كە بە زمانی كوردی و عەرەبی لێیان نووسرابوو، بەڵام لەبەرئەوەی رەگەزنامەی هەرێمی كوردستان سەر بە رەگەزنامەی بەغدایە دەبێ بە فەرمانەكانی ئەوانیشەوە پابەندبین". وەك تاڵب، باسیكرد بەغدا بە نووسراو داوای لە وەزارەتی ناوخۆی حكومەتی هەرێمی كوردستان كردووە، كارتی زانیاری دەبێ تەنیا بە زمانی عەرەبی بنووسرێت. تاڵب عەبدوڵڵا گوتی "نزیكەی دوو مانگە، زمانی كوردیمان لەسەر كارتی زانیاری لابردووە،تەنیا بە عەرەبی دەدرێتە هاووڵاتیان".

بەپێی دەستووری عێراق، زمانی كوردی لە پاڵ زمانی عەرەبیدا وەك زمانی رەسمی كاری پێدەكرێ، بەڵام ئەم جۆرە فەرمانانە پێچەوانەی دەستوورن. بەڕێوەبەری نووسینگەی زانیاری سلێمانی دەڵێ ئەوانیش دەزانن ئەوە پێچەوانەی دەستوورە "داوا لە سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان دەكەین ئەو كێشەیە چارەسەر بكات، چونكە ئەوە كێشەیەكی سیاسییە".

حاكم شێخ لەتیف، پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕان لە پەرلەمانی عێراق، داوا لە بەرپرسانی هەرێمی كوردستان دەكات بەوجۆرە بڕیارانەوە پابەند نەبن و دەڵێ "ئەوە بیركردنەوەیەكی شۆڤێنیانەی هەندێك عەرەبە و دەیانەوێ زمانی كوردی بسڕنەوە"، حاكم شێخ لەتیف، گوتیشی "نابێ كورد لەو هەوڵە بێدەنگ بێت، دەبووایە بەرپرسانی كورد ئێمەیان ئاگادار بكردایەتەوە كە لێپرسینەوە لەگەڵ وەزیری ناوخۆی عێراق بكەین لە پەرلەمان، بەڵام بەداخەوە بەرپرسانی كورد لە حكومەتی عێراق تەنیا بۆ بەرژەوەندی خۆیان كاردەكەن". ئێستا وەزارەتی ناوخۆی عێراق لەلایەن نووری مالیكییەوە سەرپەرشتی دەكرێت و وەكێلێكی هەیە. ناوبراو هێما بۆ دەسەڵاتی د.رۆژ نوری شاوێس، جێگری سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق دەكات لە بەغدا و دەڵێ "دەیتوانی بەبێ گەڕانەوە بۆ پەرلەمان لێپێچینەوە لەگەڵ وەزیری ناوخۆدا بكات و پێی بڵێت كە تۆ پێشێلی ماددەی چواری دەستوورت كردووە كە دەڵێ كورد و عەرەب لە عێراقدا دەژین و پێویستە لە نووسراو و بەڵگەنامەكاندا بە كوردی و عەرەبی بنووسرێ".

لیوا نزار رەحمەتوڵڵا، بەڕێوەبەری گشتی رەگەزنامەی هەرێمی كوردستان، ئەو هەواڵەی بۆ (رووداو) پشتراستكردەوە و گوتی "قانونی رەگەزنامە مەركەزییە و ئێمە پابەندی بڕیارەكانی بەغداین، هەرشتێك لە بەغدا چاپكرا دەبێ ئێمە لە هەرێمی كوردستان بەكاریبێنین". ناوبراو دڵخۆشە بەوەی، ئەگەرچی رەگەزنامەیان بە زمانی عەرەبی بۆ هاتووە "بەڵام مۆرەكەمان بە كوردیش لێی نووسراوە، داواشمان لە بەغدا كردووە زمانی كوردی بخاتە پاڵ زمانی عەرەبییەوە".

تائێستا بەڕێوەبەرایەتی نووسینگەی زانیاری هەولێر ئەو بڕیارە نوێیەی بەغدای جێبەجێنەكردووە. عەمید عەبدولڕەحمان ئیسماعیل، بەڕێوەبەری نووسینگەی زانیاری هەولێر، بە (رووداو)ی راگەیاند "تائێستا لە هەولێر كارتی زانیاری بەهەردوو زمانی كوردی و عەرەبی بۆ هاووڵاتیان پڕدەكەینەوە، ئەو نووسراوەی وەزارەتی ناوخۆی بەغدامان بۆ نەهاتووە"، گوتیشی "ئەو كارتانەی تائێستا لەبەردەستماندان بە زمانی كوردی و عەرەبییە و كار بەو نووسراوە ناكەین كە تەنیا بە زمانی عەرەبی بێ". بەڕێوەبەری نووسینگەی زانیاری هەولێر، لەگەڵ ئەوەی كارتی زانیاری بۆ سێ بەشی دانیشتوانی پارێزگای هەولێر تەواوكردووە، بڕیارەكەی رەگەزنامەی بەغدا بە نایاسایی دەزانێ و دەڵێ "ئەو بڕیارەی بەغدا پێچەوانەی دەستووری عێراقە و نابێ هەرێمی كوردستان پێیەوە پابەندبێت، چونكە ئێمەش وەك كورد هەقی خۆمانە زمانی كوردی بەكاربهێنین".


سەچاوە: 

سامان بەشارەتی

رووداو -سلێمانی

logo goran

 

ئەمڕۆ کونسوڵی نوێی ئەمەریکا لە ھەرێمی کوردستان سەردانی مەکۆی سەرەکی بزوتنەوەی گۆڕانی کرد لە شاری سلێمانی و لەگەڵ نەوشیروان موستەفا، رێکخەری گشتی بزوتنەوەی گۆڕان و ئەندامانی ژوری پەیوەندییەکانی دەرەوەی بزوتنەوەکە کۆبوەوە.
لە کۆبونەوەکەدا ئۆڵ ساتفین، کونسوڵی نوێی ئەمەریکا لە ھەرێمی کوردستان باسی لەوەکرد، کە حکومەتی ئەمەریکا ئامانجیەتی پشتیوانی لە پێشکەوتنی پرۆسەی دیموکراسی و شەفافیەت و بەرەوپێشبردنی ئەزمونی حکومڕانی لە کوردستان بکات، بونی ئۆپۆزسیۆنیشی بە ئیجابی وەسف کرد.
کۆبونەوەکە لە مەکۆی سەرەکی بزوتنەوەی گۆڕان لە شاری سلێمانی بەڕێوەچو، تیایدا گفتوگۆ کرا لەبارەی دۆخی سیاسی عێراق بەگشتی و ھەرێمی کوردستان بە تایبەتی، کونسوڵی گشتی ئەمەریکا بەلایەوە گرنگ بو کە دید و بۆچونی بزوتنەوەی گۆڕان لەمەڕ گۆڕانکاری و ھاوکێشە سیاسییەکانی سەر گۆڕەپانی عێراق و ھەرێمی کوردستان بزانێت، لای خۆشیەوە رێکخەری گشتی بزوتنەوەی گۆڕان بە کورتی مێژوی دامەزراندنی بزوتنەوەکە و ئامانجەکانی بۆ وەفدی میوان خستەڕو.
سبەی

ocelan 485875057

 

بڕیارە ئەمڕۆ كاژێر 4ی ئێوارە، لەشاری ئامەد خۆپیشاندانێكی گەورە بكرێت، تێیدا چەندین دروشم بەرز دەكەنەوە كە دیارترینیان دەربارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلانە. ماوەی چەند هەفتەیە، پارت و رێكخراوەكانی باكووری كوردستان، خەریكی ئامادەكارین بۆ سازكردنی خۆپیشاندانێكی گەورە لە شاری ئامەد. ئەم خۆپیشاندانە هاوكاتە لەگە راگەیاندنی ئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان لە ساڵی پاردا، هەر بۆیە ئەوە دەبێتە یەكێك لە دروشمەكانی خۆپیشاندانەكە، بەڵام ئامانجی سەرەكی تێیدا داوای رزگاری ئۆجەلانه.

ماوەی 354 رۆژە حكومەتی توركیا رێگەی نەداوە پارێزەرەكانی عەبدوڵڵا ئۆجەلان، سەرۆكی بەندکراوی پارتی كرێكارانی كوردستان سەردانی ئیمراڵی بکەن و هیچ هەواڵێكی نوێ دەربارەیەوە بەشێوەیەكی راستەوخۆ نازانرێت. دروشمی سەرەكی خۆپیشاندانەكە "ئازادی بۆ ئۆجەلان"ه. خۆپیشاندانەكە له‌ مه‌یدانی‌ ستاسیۆن-ی ئامه‌ده‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات و وەك پێشنبینی دەكرێ زیاتر لە یەك ملیۆن كورد بەشداری تێدا دەكەن.

ئەم خۆپیشاندانە، هاوكاتیشە لەگەڵ مانگرتنی دوو ئەندامی PKK لەساڵی 1982 كە خۆیان لە خواردن و خواردنەوە گرت هەتاكو مردن و لەكاتی خۆیدا هەڵایەكی زۆری لە شەقامەكانی كوردستان دروستكرد.

عەبدوڵڵا ئۆجەلان ساڵی 1948 لە شاری رۆحا (ئورفا)ی باکووری کوردستان لەدایكبووە و لەکاتی دامەزراندنی پارتی کرێکارانی کوردستان PKK لە ساڵی 1978 تا ئێستا سەرۆكی ئەو پارتەیە. ئۆجەلان کە لایەن لایەن گرانی به ئاپۆ (مامە) ناسراوە لە ساڵی 1999وە لە دوورگەی ئیمراڵی لە دەریای مەرمەرە دەستبەسەرە. لە روانگەی PKK و تەنانەت پارتی ئاشتی و دیموکراسی BDP، بەبێ ئازادکردنی ئۆجەلان ئاشتی بەدی نایەت.


سەرچاوە: رووداۆ ئامەد

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان