وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئێرانی ئه‌و تۆمه‌تانه‌ی حكومه‌تی توركیای ره‌تكرده‌وه‌ كه‌ گوایه‌ حكومه‌تی تاران هاوكاری په‌كه‌كه‌ی كردووه‌ له‌ هێرشه‌كانی ئه‌مدوایه‌ی ئه‌و رێكخراوه‌ بۆ سه‌ر خاكی توركیا. به‌پێی راپۆرتێكی ئاژانسی ده‌نگوباسی رۆیته‌رز، رامین میهمه‌نپه‌رست-ی گوته‌بێژ به‌ناوی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئێران ئه‌و تۆمه‌تانه‌ی هه‌فته‌ی رابردوو بلونت ئارنج، جێگری سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیای ره‌تكرده‌وه‌ كه‌ گوایه‌ چه‌كدارانی په‌كه‌كه‌ خاكی ئێران به‌كاردێنن بۆ هاتنه‌ نێو توركیاوه‌. هاوكات هۆشداری دایه‌ حكومه‌تی ئه‌نقه‌ره‌ش كه‌ تۆمه‌تی له‌وجۆرانه‌ كێشه‌كانی نێوخۆی توركیا چاره‌سه‌ر ناكات.

ئه‌و به‌رپرسه‌ی توركیا ئاشكرای كردبوو كه‌ "زانیاری ته‌واویان لایه‌ كه‌ په‌كه‌كه‌ له‌نێو خاكی ئێرانه‌وه‌ دزه‌یان كردووه‌ته‌ نێو خاكی توركیاوه‌". له‌باره‌ی تۆمه‌ته‌كانی توركیاوه‌، گوته‌بێژی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئێران ده‌ڵێ "ئێمه‌ هاوكاری هیچ لایه‌كمان نه‌داوه‌ و راسته‌ ئێمه‌ و توركیا بۆچوونی جیاوازمان له‌سه‌ر كێشه‌ی سووریا هه‌یه‌، به‌ڵام نابێت لێدوانی توند به‌رامبه‌ر به‌كتر بده‌ین". ماوه‌یه‌كه‌ په‌یوه‌ندییه‌ دیپلۆماسییه‌كانی نێوان تاران و ئه‌نقه‌ره‌ به‌ره‌و لاوازبوون ده‌ڕۆن به‌تایبه‌تی له‌دوای ده‌ستپێكی شۆڕشی گه‌لی سووریا له‌دژی رژێمه‌كه‌ی ئه‌سه‌د و ئه‌م تۆمه‌تانه‌ی ئه‌نقه‌ره‌ش له‌دوای لێدوانی چه‌ند به‌رپرسێكی باڵای ئێرانی دێت كه‌ له‌دوای سووریا، توركیا وڵاتی داهاتوو ده‌بێت كه‌ رووبه‌ڕووی ناكۆكی ناوخۆیی ده‌بێته‌وه‌.

دوێنێش وەزیر دەرەوەی ئێران کورد به فاکتەرێکی گرنگی رووداوەکانی ناوچە ناوبرد، بەلام دەڵێ نابێ بیر لە جیابوونەوە بکەنەوە. عه‌لی ئه‌کبه‌ر ساڵحی، وەزیر دەرەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران لە لێدوانێکدا بۆ ئاژانسی کوردپرێس کە تاکە ئاژانسی فەرمی ئێران به زمانی کوردییە، باسى لە گرنگی و کاریگەری کورد كرد لە گۆڕانکارییە ناوچەییەکان . ساڵحی سەبارەت به کوردەکانی رۆژئاوای کوردستان دەڵێت "کورد لە گۆڕانکارییەکانی ئەم دواییەی سووریا رۆڵێکی گرنگی بینی".

وەزیری دەرەوەی ئێران به ئاماژەدان به رۆڵی ستراتیژیکی ناوچەکە و بوونی نەتەوە و ئایینی جیاواز لە سووریا رایگەیاند ''کورده‌کان به‌شێک له‌ گه‌لی ئه‌م ناوچه‌یه‌ن و ده‌وری گرنگیان هه‌یه‌ له‌ گۆڕانکارییه‌کاندا بەڵام هیچ که‌مینه‌یه‌ک نابێ له‌ بارودۆخی ئێستادا بیر له‌وه‌ بکاته‌وه‌ که‌ هه‌لێک ڕه‌خساوه‌ و هه‌وڵ بۆ جیابوونه‌وه‌ بدات و سیاسه‌تێک بگرنه‌ پێش که‌ ببێته‌ هۆی هاتنه‌ئارای ته‌نگژه‌ و کێشه‌کان که‌ڵه‌که‌تر بکات." عەلی ئەکبەر ساڵحی داوای لە هەموو پێکهاتەکانی سووریاش کرد بەیەکەوە کار بۆ بەرژەوەندی گشتی سووریا بکەن و واز لە بەرژەوەندییە تاکەکەسی و حیزبی و ناوچەییەکان بێنن.

ئێران تاکە هاوپەیمانی سووریا لە ناوچەدایە و لە دەستپێکی شۆڕشی خەڵکی سووریا بەدژی رژێمی ئەو وڵاتە، ئێران پاڵپشتی لە رژێمەکەی ئەسەد کردووە.

سەرچاوە: رووداۆ/ Reuters

گرووپی پشتیوانی لە رۆژئاوای کوردستان داوا دەکات هەموو پێکهاتە سیاسیەکانی رۆژئاوای کوردستان لەسەر یەک ئاڵا رێک بکەون. ئەمڕۆ دووشەممە، گرووپی پشتیوانی لە رۆژئاوای کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا لە شاری هەولێر، داوای لە هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان کرد کۆمەک و سەرفترە و زەکاتەکانیان بگەیەنە هاوڵاتیانی رۆژئاوای کوردستان. گرووپی پشتیوانی لە رۆژئاوای کوردستان رایگەیاند "هاوکاری کەسوکارەکانمان لە رۆژئاوای کوردستان کە ئێستا لەباری ئابووری زۆر خراپدا دەژین، ئەرکی نیشتمانی و مرۆڤانەی هەموو لایەکمانە".

عەلی مەحمود، ئەندامی کارای ئەو گرووپە بە (رووداو)ی راگەیاند "بەنیازین دوای جەژنی رەمەزان بۆ پشتیوانی کردن لە رۆژئاوای کوردستان و دژایەتی کردنی هەر جۆرە دەستێوەردانێکی هەرێمی لەو پارچەیە، خۆپێشاندانێکی بەرفراوان لەشاری هەولێر بەڕێوە ببەین".

ئەم گرووپە، 12 خاڵە راسپاردراوەکەی خۆی کە لە سیمیناری (دیالۆگ لە پێناو یەکخستنی هەڵوێستەکان بۆ پشتیوانیکردنی رۆژئاوای کوردستان) هاتبوووە بەر باس، خستەڕوو کە بریتی بوون لە:

1- حکومەتی هەرێمی کوردستان هاوکاری رۆژئاوای کوردستان به گشتی و شارە ئازادکراوەکان به تایبەتی بکات و یارمەتی کاتیان بۆ دیاری بکات.

2- پێویستە نەتەوەی کورد یەک دەنگ و یەک هەڵوێست بێت لە پشتیوانیکردنی رۆژئاوای کوردستان لەڕووی سیاسی و مادی و مەعنەوییەوە.

3- یەک ئاڵا لە رۆژئاوای کوردستان هەبێت هەموو پێکهاتە سیاسیە تێکۆشەرەکان لەسەری رێکبکەون.

4- هاوکاریکردنی بە پەلەی ئەو ئاوارانەی رۆژئاوا کە لە باشووری کوردستان دەژین.

5- پێویستە کەمە نەتەوایەتی و ئایینیەکانی دیکەی دانیشتووی رۆژئاوای کوردستان بەشدارییان پێ بکرێت لە ئۆرگانەکانی سەرکردایەتی رۆژئاوای کوردستان.

6- پێویستە دەستەی باڵا پەلە بکات لە رێکخستنی دەزگاکانی بەڕێوەبردن.

7- تێکدانی یەکڕیزی نەتەوەیی کوردان لە رۆژئاوای کوردستان هێڵی سوورە.

8- ئەزموونی ناوچە دابڕاوەکانی باشووری کوردستان لەبەرچاو بگرن، لە دەستنیشانکردنی سنووری جوگرافیای رۆژئاوای کوردستان.

9- پێمان باشە دەستەی باڵا ناوی ببێتە دەستەی باڵای رۆژئاوای کوردستان.

10- دەزگاکانی راگەیاندن رۆڵی زیاتر بگێڕن لە پاراستنی یەکڕیزی کوردان و دەرخستنی نەهامەتییەکانی و خۆدورگرتن لە بڵاوکردنەوەی هەواڵی ناڕاست و هەڵبستراو سەبارەت به لایەنەکانی رۆژئاوای کوردستان.

11- داوا دەکەین نوێنەرانی کورد لە بەغدا رۆڵ ببینن لە گۆڕینی سیاسەتی دەوڵەتی عێراق بەرامبەر رژێمی سووریا.

12- وەستانەوە بەڕووی هەڕەشەکانی تورکیا و دەستخستنە ناو کاروباری رۆژئاوای کوردستان.

سەرچاوە/ رووداۆ/ ساکار عەبدوللازادە

رێكخەری بزووتنەوەی گۆڕان لە بەرنامەیەكی تەلەفزیۆنیدا كە ئەمشەو پەخش دەكرێ، وەڵامی تۆمەتەكانی پارتی دەداتەوە.

ئەمشەو نەوشیروان مستەفا، رێكخەری گشتی بزوتنەوەی گۆڕان، لە نوێترین چاوپێكەوتنیدا كە لەكەناڵی KNN پەخشدەكرێت –ئۆرگانی بزوتنەوەكە- سەبارەت بەو تۆمەتانەی كە گوایە بەهۆی كاریگەری ئێرانەوە نەچووەتە ناو كۆبوونەوەكانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان، دەڵێت "له‌ حاڵه‌تێكدا ئه‌گه‌ر به‌لای‌ ئێران یان به‌لای‌ توركیادا بكه‌وین، نه‌هێزی‌ چه‌كدارمان هه‌یه‌ شه‌ڕ بۆ ئێران بكه‌ین له‌ دژی‌ كورده‌كانی‌ ئێران، نه‌هێزی‌ چه‌كدارمان هه‌یه‌ شه‌ڕ بۆ توركیا بكه‌ین دژ به‌ كورده‌كانی توركیا، نه‌ داموده‌زگای‌ موخابه‌راتیشمان هه‌یه‌ جاسوسیان بۆ بكه‌ین، له‌به‌رئه‌وه‌، ئه‌وه‌ قسه‌یه‌كی راست نییه‌".

نەوشیروان مستەفا لە 29/6/2012 بەسەردانێك گەیشتە تارانی پایتەختی ئێران و رۆژی دوواتر چاوی بە وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە كەوت.

سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان بانگهێشی هەموو حیزب و لایەنەكانی كوردستانی كرد بۆ كۆبوونەوە دەربارەی قەیرانەكانی كوردستان و عێراق، بەڵام بە روونكردنەوەیەك بزوتنەوەی گۆڕان بەشداری نەكردنی خۆیان راگەیاند.

شاهۆ سەعید، گوتەبێژی بزووتنەوەی گۆڕان لەو بارەوە لە 30/7/2012 به (رووداو)ی راگەیاند "دوای ئەوەی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان بوو بە لایەنێک لەو ململانییەی کە ئێستا لە هەرێمی کوردستان لەنێوان دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆندا هەیە، چیتر ناتوانێ نوێننەرایەتی ئیجماعی نیشتمانی بکات لە هەرێمی کوردستان و چیتر ئەو لایەنەش نییە کە پێناسەی بەرژەوەندی باڵای هەرێمی کوردستان بکات".

پارتی دیموكراتی كوردستان له‌ په‌یامێكدا به‌ تووندی وه‌ڵامی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕانی دایەوە و گوتی"لێیان قبوڵ ناكرێت و هه‌ڵوێستمان ده‌بێت". هه‌روه‌ها به‌ گۆڕان ده‌ڵێ "هه‌ورازێكی سه‌ختتان گرتووه‌ته‌به‌ر و خه‌ڵكانێكی زۆر خۆیان تاقیكردووه‌ته‌وه‌ و سه‌رنه‌كه‌وتوون، ئێوه‌ش سه‌رناكه‌ون".

لە وەڵامەكەی پارتی هاتووە "هه‌ست ده‌كه‌ین كه‌ بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان دژی هه‌ر كۆده‌نگییه‌كی نیشتمانییه‌، ئه‌مه‌شیان زیانی بۆ به‌رژه‌وه‌ندییه‌ نیشتمانییه‌كان هه‌یه‌. ئه‌وه‌ی گۆڕان هه‌وڵی بۆ ده‌دات تێكدانی یه‌كڕیزییه‌. ئۆپۆزسیۆن بوون و تێكدانیش دوو شتی جیاوازن".

ئەمە جاری دووەمە لەماوەی 13 رۆژدا كە رێكخەری گشتی بزوتنەوەی گۆڕان لە چاوپێكەوتنی تەلەفزیۆنیدا دەردەكەوێت. لە بەشێكی دیدارەكەیدا كە ئەمشەو كاژێر 9:30 بەكاتی هەولێر پەشخدەكرێ وKNN بڵاوی كردووەتەوە، نەوشیروان مستەفا دەڵێ " ناو ماڵی‌ كورد به‌وه‌ رێكده‌خرێت كه‌ تۆ كه‌موكوڕییه‌كانی‌ خۆت بزانیت، هه‌ڵوێستی‌ ئێمه‌ بزانیت، ئێمه‌ رونكردنه‌وه‌ بده‌ین له‌سه‌ر ئه‌و روداوانه‌ی‌ له‌ كوردستان و عێراقدا روده‌ده‌ن... ئێمه‌ نه‌ هێزی‌ چه‌كدار و نه‌ حكومه‌تمان به‌ ده‌سته‌وه‌یه‌ تا ناوماڵی‌ كورد تێكبده‌ین".

سەبارەت بە سروشتی پەیوەندیەكانی هەرێمی كوردستان و ناوەند گوتی "به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك له‌ قازانجی كورد نییه‌ له‌ كوردستانی‌ عێراق، له‌ هیچ قۆناغێكدا رێگه‌ بدات ناكۆكی گه‌لی‌ كوردستان و به‌غدا ببێت به‌ ناكۆكی تائیفی و مه‌زهه‌بی".

نەوشیروان مستەفا ئەمین/لە دایکبووی 1944،سلێمانی/،رێكخەری بزووتنەوەی گۆڕان، پێشتر جێگری سكرتێری گشتی یەكێتی نیشیتیمانی كوردستان بوو. لەیەكێتیدا لەنێو باڵی ڕیفۆرم بوو، دوای ئەوەی نەیتوانی ڕیفۆرم لەنێو یەکێتیدا بکات لە ساڵی 2006 وازی لە کاری حیزبی هێنا و دەستی کرد بە کاری راگەیاندن و كۆمپانیای وشەی دامەزراند، دوواتر لەگەڵ هاوەڵەکانی بەشێوەیەكی راستەوخۆ هاتەوە ناو سیاسەت و لە هەڵبژاردنەكان بە لیستێكی جیا بەناوی لیستی گۆڕان هاتەوە ناو بواری سیاسی و رێژەیەكی بەرچاوی جەماوەری بۆ لای خۆی راكێشا.

سەرچاوە: رووداۆ

به‌یاننامه‌ی کۆمه‌ڵێک توێژه‌ری کۆمه‌ڵایه‌تی و ده‌روونی کوردستان لەبارەی دراما کۆرییەکان

منداڵانی کوردستان بپارێزن له‌ شمشێرو تیری دراما کۆرییه‌کان

ماوه‌یه‌که‌ هه‌ندێک که‌ناڵی ته‌له‌فزیۆنی له‌ کوردستان، هه‌ڵده‌ستن به‌ په‌خشکردنی زنجیره‌ی دۆبلاژکراوی کۆری، که‌ له‌به‌شێک له‌و زنجیرانه‌دا خوێنڕشتن‌و توندوتیژی به‌دیده‌کرێت‌و هەندێک له‌ گه‌وره‌و بچووکی خه‌ڵکی کوردستانیش سه‌یری ئه‌و فیلم‌و درامایانه‌ ده‌که‌ن.

ئێمه‌ وه‌ک کۆمه‌ڵێک توێژه‌ری کۆمه‌ڵایه‌تی‌و ده‌روونی، به‌پێویستمانزانی ئه‌م راگەیەندراوە بۆ رای گشتی‌و که‌ناڵه‌کان بخه‌ینه‌ڕوو، و هه‌ڵوێسه‌یه‌ک بکه‌ین.

لای هه‌مووان روونه‌، که‌ له‌م سه‌رده‌مه‌دا ته‌له‌فزیۆن‌و هۆکانی دیکه‌ی راگه‌یاندن رۆڵی بنه‌ڕه‌تییان هه‌یه‌ له‌ په‌روه‌رده‌کردن‌و پێگه‌یاندنی که‌سێتی منداڵ‌، بۆیه‌ که‌ناڵه‌کانی ته‌له‌فزیۆن به‌رپرسیارن، به‌رامبه‌ر به‌ نه‌وه‌ی داهاتوو.

ته‌ماشاکردنی فیلم‌و دراما توندوتیژه‌کان به‌گشتی کاریگه‌ری سلبیان هه‌یه‌ له‌سه‌ر لایه‌نی ده‌روونی‌و ره‌فتاری‌ منداڵان، چونکه‌ لای منداڵ توانا عه‌قڵییه‌کان پێنه‌گه‌یشتووه‌و زۆربه‌ی ره‌فتاره‌کانی به‌هۆی لاساییکردنه‌وه‌ ئه‌نجامده‌دات، بۆیه‌ ته‌ماشاکردنی درامای توندوتیژئامیز رۆڵی سلبی دروستده‌کات له‌سه‌ر منداڵان‌و وایان لێ ده‌کات که‌ لاسایی دیمه‌ن‌و مه‌شهه‌ده‌ توندوتیژه‌کان بکه‌نه‌وه‌‌و کاری توندوتیژ ئه‌نجامبده‌ن، و زیان بەیەکتر بگەیەنن، بێئه‌وه‌ی هه‌ستبکه‌ن که‌ ره‌فتاره‌که‌یان زیانبه‌خشه‌.

هه‌روه‌ها له‌به‌ر نه‌بوونی هۆشیاری و ژووری تایبه‌ت به‌ منداڵان، لای به‌شێک له‌ خێزانه‌کانیش واده‌کات که‌ ڕێگه‌بده‌ن، منداڵه‌کانیان ته‌ماشای ئه‌و فیلمانه‌ بکه‌ن.

بۆیه‌ به‌رای ئێمه‌، به‌رپرسیارێتییه‌کی گه‌وره‌و مێژووی له‌سه‌ر که‌ناڵه‌کانی ته‌له‌فزیۆن هه‌یه‌و بۆیە پێشنیاردەکەین:

1- له‌کاتی په‌خشکردنی ئه‌و فیلم‌و درامایانه‌ی که‌ کوشتن‌و خوێنڕشتن‌و توندوتیژیی کردای‌و گوفتارییان تیایه‌، به‌به‌رده‌وامی له‌سه‌ر فیلمه‌کان بنوسن، که‌ ته‌ماشاکردنی ئه‌م فیلمانه‌ بۆ منداڵ گونجاونییه‌.

2- ئه‌کرێت ئه‌و جۆره‌ فیلم‌و درامایانه‌ له‌ کاتێکدا په‌خشبکه‌ن که‌ زۆربه‌ی منداڵان نوستون، ئه‌گه‌ر بکرێت له‌ کاتژمێر 12ی شه‌و به‌دواوه‌ په‌خشبکرێن باشتره‌، هه‌رچه‌نده‌ لامان روونه‌ که‌ به‌شێکی خێزانه‌کانی کوردستان، ژووری نوستن‌و نانخوادن‌و دانیشتنی زۆربه‌ی ئه‌ندامانی خێزانیان یه‌ک ژووری هاوبه‌شه‌.

هاوکات داواکارین له‌ دایکان ‌و باوکان که‌ ئاگاداری منداڵه‌کانیان بن، بۆئه‌وه‌ی ته‌ماشای ئه‌و فیلم‌و درامایانه‌ نه‌که‌ن که‌ نه‌شیاوه‌، به‌تایبه‌ت ئه‌وانه‌ی که‌ منداڵ فێری توندوتیژی ره‌فتاری‌و گوفتاری ده‌که‌ن.

هەروەها داواکارین لە لایەنە پەیوەندیدارەکانی پۆلیس، کە رێگریبکەن لە هاوردەکردنی شمشێرو تیرو تەقەمەنی کە لە هەندێک لە فرۆشگاکان بە منداڵان دەفرۆشرێن و دواجار دەبێتە زیان و کێشە بۆ منداڵان.

منداڵانی کوردستان نه‌وه‌ی دوارۆژی میلله‌ته‌که‌مانن، پێویسته‌ که‌شی منداڵانه‌یان بۆ بڕه‌خسێنرێت بۆ پەروەردەکردنیان، نه‌ک ناچاربکرێن ته‌ماشای فیلمی گه‌وره‌ساڵان بکه‌ن و لاسایی ژیانی گه‌وره‌ساڵان بکه‌نەوە.

ناوەکان:
جێگر سلێمان
حازم عەلی
حەلیمە فەتاح
کارزان موحەمەد
کاروان بابەکر
نەبەز ئەحمەد
هادی ئەمین
هاورێ ئەکبەر
هێمن ساڵح
هێمن ئەحمەد
هەرێم ئیرمان

ئه‌مڕۆ شاندێكى په‌رله‌مانتارانى به‌ده‌په‌‌ چوونه‌ په‌رله‌مانى كوردستان‌و له‌گه‌ڵ سه‌رۆك‌و جێگرى په‌رله‌مانى كوردستان‌و ئه‌ندامانى كۆبوونه‌وه‌‌و باسیان له‌ بوارى سیاسى‌و گه‌شه‌پێدانى هه‌رێمى كوردستان كرد. وه‌فده‌كه‌ى په‌رله‌مانتارانی به‌ده‌په‌ له‌ په‌رله‌مانی توركیا، پێكهاتبوو له‌ خاتوو (ئایسه‌ل تۆغلوك‌و ملكیه‌ بیرتانه‌)، كه‌ به‌ مه‌به‌ستى به‌شدارى كردن له‌ كۆبوونه‌وه‌ی ژنانى هه‌موو پارچه‌كانی كوردستان‌و بیروڕا گۆڕینه‌وه‌ له‌باره‌ی ره‌وشی سیاسی و پشتیوانی له‌ سه‌ركه‌وتنی ئیراده‌ی گه‌لان‌و به‌دیهێنانی مافه‌كانیان سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانیان كردبوو.

د.ئه‌رسه‌لان بایز، سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستانیش له‌ وته‌یه‌كدا رایگه‌یاند "هه‌رێمی كوردستان پشتیوانی له‌ ئیراده‌ی گه‌لان ده‌كات بۆ دیاریكردنی ماف‌و چاره‌نووسی خۆیان" گوتیشى "له‌گه‌ڵ هه‌موو هه‌وڵێكی ئاشتیخوازانه‌داین بۆئه‌وه‌ی به‌ رێگه‌ی دیالۆگ‌و گفتوگۆ مافه‌كان بێته‌دی، چونكه‌ ئه‌م سه‌رده‌مه‌ سه‌رده‌می لێكگه‌یشتن و گفتوگۆو دانووستانه‌ بۆئه‌وه‌ی به‌ برایه‌تی و ئاشتی به‌ مافه‌كان بگه‌ن".

سەرچاوە: رووداۆ

تاران- عه‌لی ئه‌کبه‌ر ساڵحی، وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی کۆماری ئیسلامی ئێران ڕۆڵی کورده‌کانی سووریا له‌ دوایین گۆڕانکارییه‌کانی ئه‌و وڵاته‌ به‌ گرنگ وه‌سف ده‌کات.
عه‌لی ئه‌کبه‌ر ساڵحی له‌ لێدوانێکدا بۆ هه‌واڵده‌ریی کوردپرێس به‌ جه‌خت له‌سه‌ر ستراتێژیک بوونی ناوچه‌که‌ له‌باری بوونی که‌مینه‌ و ئایینه‌ جۆراوجۆره‌کان که‌ بۆ چه‌ندین سه‌ده‌یه‌ پێکه‌وه‌ به‌ ئاشتیانه‌ تێیدا ده‌ژین وتی: ''کورده‌کان به‌شێک له‌ گه‌لی ئه‌م ناوچه‌یه‌ن و ده‌وری گرنگیان هه‌یه‌ له‌ گۆڕانکارییه‌کاندا."
ساڵحی ئاماژه‌ به‌ پێشهاته‌ سیاسی و ئه‌منییه‌کانی ئه‌مدواییانه‌ی ناوچه‌که به‌ تایبه‌ت سووریا‌دا و ڕایگه‌یاند: ''هیچ که‌مینه‌یه‌ک نابێ له‌ بارودۆخی ئێستادا بیر له‌وه‌ بکاته‌وه‌ که‌ هه‌لێک ڕه‌خساوه‌ و هه‌وڵ بۆ جیابوونه‌وه‌ بدات و سیاسه‌تێک بگرنه‌ پێش که‌ ببێته‌ هۆی هاتنه‌ئارای ته‌نگژه‌ و کێشه‌کان که‌ڵه‌که‌تر بکات."
هیواشی خواست که‌ هه‌موو لایه‌نه‌کان له‌ پێناو به‌رژه‌وه‌ندی گشتیدا کار بکه‌ن نه‌ک ته‌نیا به‌رژه‌وه‌ندی تاکه‌که‌سی یان ده‌سته‌یی ڕه‌چاو بکرێت.
وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئێران سه‌باره‌ت به‌ پرسی ئازادکردنی 48 زیاره‌تکاری ڕفێندراوی ئێرانی له‌ سووریا وتی: له‌ دانوستانی به‌رده‌وامداین له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌کان بۆ ئازادکردنی ئه‌و که‌سانه‌ و له‌م پێناوه‌شدا له‌ دیدار له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی ده‌وڵه‌تی تورکیا، جه‌ختمان له‌سه‌ر هه‌وڵی زیاتری ئه‌نقه‌ره‌ بۆ ئازادکردنی زیاره‌تکاران‌ کردووه‌.
عه‌لی ئه‌کبه‌ر ساڵحی ڕاشیگه‌یاند که‌ ئێران له‌ کۆبوونه‌وه‌ی نائاسایی شاری مه‌ککه‌ به‌شداریی ده‌کات و هاوپه‌یوه‌ند به‌ پرسی سووریا له‌گه‌ڵ کاربه‌ده‌ستانی وڵاتانی قه‌ته‌ر، تورکیا و عه‌ره‌بستانیش دیدارمان ده‌بێت.
له‌باره‌ی به‌راڤی ڕاوێژکاری تاران تایبه‌ت به‌ سووریا وتی: 30 وڵات له‌ ئاسیا، ئه‌مه‌ریکای لاتین و ڕۆژهه‌ڵاتی ناڤین ئاماده‌ بوون و به‌راڤێکی زۆر سه‌رکه‌وتوو بووه‌.
جه‌ختیشی کرد که‌ له‌و به‌راڤییه‌دا پێشنیاری پێکهێنانی گرووپی په‌یوه‌ندی و ئاگربڕی دوو لایه‌نه‌ له‌ سه‌رتاسه‌ری سووریا هاتۆته‌ ئاراوه‌ که‌ بۆ جێبه‌جێ کردنی ئه‌و دوو پێشنیاره‌ پێویست به‌ دانوستانی زیاتر هه‌یه‌.

سەرچاوە: کوردپرێس

ئاماری قوربانیانی بوومەلەرزە لە پارێزگای ئازەربایجانی رۆژهەڵاتی ئێران تا دێت لە بەرزبوونەوەدایە و بەپێی دواینن ئامار، 2 هەزار و 250 کەس بوونەتە قوەربانی. بەپێی دوایین ئامارە فەرمییەکان، زیاتر لە 250 کەس لە بوومەلەرزەکەی باکووری رۆژهەڵاتی ئێران گیانیان لەدەستداوە و زیاتر لە 2 هەزار کەسیش بریندار بوون.

دوێنێ شەممە، کاژێر 3:55 دوانیوەڕۆ، بوومەلەرزەیەک به گوڕی 6.2 پلەی رێختەر پارێزگای ئازەربایجانی رۆژهەڵاتی (تەورێز)ی هەژاند.

بەرپرسانی ئێران رایانگەیاندووە "لەو کارەساتە سروشتییەدا 60 گوند بە تەواوی وێران بوون و زیاتر لە 110 گوندیش زیانیان پێگەیشتووە". هاوکات لەگەڵ بوومەلەرزەکەی تەورێز، چەندین بوومەلەرزە شارەکانی ورمێ، مەهاباد، بۆکان، شنۆ، پیرانشار، میاندواو و سەڵماس لە پارێزگای ئازەربایجانی رۆژئاوایی (ورمێ)ی هەژاند کە هیچ زیانێکی گیانی بەدواوە نەبوو.

لە كۆبوونەوەیەكی نائاساییدا لەسەر ئاستی وەزیرانی دەرەوە، كۆمكاری عەرەبی لە شاری جەددە كۆدەبێتەوەو تێیدا جێگرەوەی كوفی ئەنان دیاری دەكرێ.

ئەمڕۆ یەكشەممە لەشاری جەددە، پایتەختی دووەمی عەرەبستانی سعودیە، كۆمكاری عەرەبی كۆبوونەوەی نائاسایی لەسەر ئاستی وەزیرانی دەرەوەی وڵاتانی عەرەبی دەبەستێ و هۆكاری كۆبوونەوەكەش دووایین پێشهاتەكانی قەیرانی سووریایە. ئەم كۆبوونەوەیە وەك هەونگاوێكی دروستكردنی یەكهەڵوێستیی سەیر دەكرێ بۆ چوونە ناو كۆنگرەی وڵاتانی ئیسلامی كە رۆژی سێشەممە لە شاری ریاز، پایتەختی عەرەبستانی سعودیە، بەئامادەبوونی سەرۆكی زۆربەی وڵاتە ئیسلامییەكان دەبەسترێت.

ئەحمەد بن حلی، بریكاری ئەمینداری گشتی كۆمكاری عەرەبی رایگەیاند "لە كۆبونەوەكەی ئەمڕۆ گفتوگۆ لەسەر جێگرەوەیەكی كوفی ئەنان دەكەین بۆ نوێنەرایەتی كۆمكاری عەرەبی و نەتەوە یەكگرتووەكان". بن حلی گوتیشی "نەبیل ئەلعەرەبی، ئەمینداری گشتی كۆمكاری عەرەبی بەشداری كۆبوونەوەكەی ئەمڕۆ دەكات، پاشان راستەوخۆ بەرەو ریاز بەڕێ دەكەوێ بۆ بەشداری كردنی كۆنگرەی وڵاتانی ئیسلامی و هەموو هەڵوێستەكانی كۆمكاری عەرەبی كە لە كۆبوونەوەی ئەمڕۆ دەردەكەوێت، لە كۆنگرەكە لە وتارێكاد دەیخاتە ڕوو".

په‌یامی‌ هاۆخه‌می‌ ده‌ربرینی‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ كۆماریخوازی‌ رۆژهه‌لاتی‌ كوردستان، بۆ كه‌سوكاری‌ قوربانیانی‌ بوومه‌له‌رزه‌كه‌ی‌ ئێران

به‌ داخ‌و كه‌سه‌رێكی‌ زۆره‌وه‌، ئه‌مرۆ شه‌ممه‌ 21ی‌ پوشپه‌ر بوومه‌له‌رزه‌یه‌کی به‌ هێز، ئێران به‌تایبه‌ت پاریزگای‌ ئازربایجانی‌ هه‌ژاند، كه‌ به‌ پێی‌ دوایین ئاماره‌كان نیزك به‌ 200 هاۆوەلاتی‌ گیانیان له‌ده‌ستداوه‌، و زیاتر له‌ 1300 كه‌سیش برینداربوون، ئه‌مه‌ له‌ گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‌ زیانێكی‌ زۆریش به‌ر خانووی‌ هاۆوەلاتیانی‌ ئازه‌ری زمان‌و شوینه‌ گشتیه‌كان كه‌وتووه‌.
ئێمه‌ وه‌ك بزووتنه‌وه‌ی‌ كۆماریخوازی‌ رۆژهه‌لاتی‌ كوردستان‌و، هاوكات به‌ نوێنه‌رایه‌تی‌ له‌لایەن خه‌لكی‌ كوردستان له‌گه‌ل ده‌ربرینی‌ داخ‌و كه‌سه‌ری‌ خۆمان بۆ ئه‌و كاره‌ساته‌، سه‌ره‌خوشی‌‌و هاوده‌ردی‌ خۆمان روو لە كه‌سوكاری‌ قوربانیەکان ئاراستە دەکەیین، و هیوادارین ئه‌مه‌ دوایین كاره‌ساتی‌ سروشتی‌ بێت كه‌ به‌ سه‌ر ئه‌م خه‌لكه‌ به‌لالێدراوه‌دا، دێت.

بزووتنه‌وه‌ی‌ كۆماری‌یخوازی‌ رۆژهه‌لاتی‌ كوردستان

۱۲/ اوت/ ۲۰۱۲

وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە سەردانی ئەمجارەشی دا بۆ تورکیا، ڕایگەیاند کە لە شەڕ دژ بە پارتی کرێکارانی کوردستان دا، واشینگتۆن وەکوو پێشوو، پشتیوانی ئانکارایە و وڵاتەکەی ڕێگەش نادات کە PKK لە سووریا جێگیر بێت. ئەمڕۆ شەممە، ١١ی ئەگۆستی ٢٠١٢ی زایینی، "هیلاری کلینتۆن"، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بە سەردانێکی فەرمی و بە مەبەستی دیتنی کاربەدەستانی تورکیا، گەیشتە ئیستانبووڵ و پاش دیداری لەگەڵ ئەحمەد داوودئۆغڵو، هاوتا تورکەکەی، لە کۆنفڕانسێکی ڕۆژنامەوانی دا، پشتیوانی وڵاتەکەی بۆ تورکیا دووپات کردەوە.
بە گوێرەی مێدیاکانی تورکیا، تەوەری سەرەکی گفتگۆی نێوان کلینتۆن و داوودئۆغڵوو، قەیرانی سووریا و چۆنیەتی مامەڵە لەگەڵ ئەو وڵاتە بوو و هاوکات، بەرەنگاری لەگەڵ پارتی کرێکارانی کوردستانیش بەشێکی گرینگی دانیشتنی نێوان دوو لایەن بوو.
کلینتۆن وێڕای سەرەخۆشی لە بنەماڵەی سەربازانی کوژراوی ئەمدوایانەی ئەرتەشی تورکیا سەبارەت بە پەکەکە وتی: پشتیوانی لە شەڕی تورکیا دژ بە پەکەکە دەکەین و هاوکات ناشمانهەوێ کە پارتی کرێکارانی کوردستان لە سووریا جێگیر بێت. تورکیا رۆڵی ڕێبەر لە هەرێمەکە دەگێڕێ. ئێمەش دەزانین ئەوە چەندە دژوارە بەڵام دەبێ ئامادەکاری بۆ بکەین و پلانی "ب" بخەینە گەڕ". هەموو سیناریۆکانی پێوەندیدار بە سووریامان خستە بەر باس و گفتگۆ و هاوکات وەکوو پێشوو، لە شەڕی بەرانبەر بە PKK دا، درێژە بە پشتیوانیمان لە ئانکارا دەدەین".
هاوکات بی بی سی تورکی لە زاری کلینتۆنەوە ڕایگەیاند کە وڵاتەکەی بڕی ٨٢ میلیۆن دۆلار یارمەتی ماڵی پێشکەش بە چەکدارانی دژبەری ئەسەد دەکات و هەر ئەمڕۆش لەگەڵ بەرپرسانی ئەنجومەنی نیشتمانی سووریا لە ئیستانبووڵ کۆ دەبێتەوە و پشتیوانی واشینگتۆنیان بۆ دووپات دەکاتەوە. لێدوانەکانی هیلاری کلینتۆن لە کاتێک دایە کە لە یەک مانگی ڕابردوو دا، چەندین پێکدادانی قورس لە نێوان ئەرتەشی تورکیا و گەریلاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان هاتۆتە ئاراوە و دەیان سەربازی تورک لەو شەڕانە دا کوژراون.
شایانی باسە کە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکاش، هەم لە ئاستی سیاسی و هەم لە ئاستی ئیستخباراتی و فرۆشتنی چەک و چۆڵ دا، دژ بە کوردی باکوور، یارمەتیدەری تورکیا بووە و بەردەوام بە پێداگرییەوە، ئەو پشتیوانییەی دووپات کردۆتەوە.