دوێنێ هەینی، بەرلەوەی سەرۆک کۆماری ئێران، حەسەن روحانی لە نیویۆرکەوە بەرە و ئێران بگەڕێتەوە، لە گفتوگۆیەکی تەلەفۆنیدا لە گەڵ باراک ئۆباما قسەی کرد و بە گوتەی بەرپرسانی ئەمریکایی ئەم گفتوگۆیە لە کاتژمێر دوو و نیوی دوانیوەڕۆی رۆژی هەینیدا بۆ ماوەی ١٥ خولەک ئەنجام درا.
بە گوتەی باراک ئۆباما، دوای ئەم وتووێژە لە گەڵ هاوتا ئێرانییەکەی خۆی بەم ئەنجامە گەیشتووە کە هەردوو وڵات دەتوانن لە بارەی کێشە ناوکیەکەی ئێران بە هاودەنگیەکیەکی باش بگەن.
ئۆباما گوتی: رێگەی گەیشتن بە هاودەنگی لە گەڵ ئێراندا ئەستەمە، بەڵام دوای هاتنە سەرکاری حکومەتی تازەی ئەم وڵاتە دەرفەتێکی دەگمەن بۆ بەرەوپێش بردنی گفتوگۆکان هاتۆوەتە ئاراوە.
بە گوتەی بەرپرسێکی ئەمریکایی کە نەویستووە ناوی ئاشکرا بکرێت، حەسەن روحانی پێش ئەوەی نیویۆرک جێبهێڵێت داخوازی گفتوگۆی تەلەفۆنیی لە ئۆباما کردبوو.
سەرۆک کۆماری ئێرانیش لەرێگەی تۆڕی کۆمەڵایەتیی تویتەرەوە چەند بەشێک لە قسەکانی خۆی لەگەڵ باراک ئۆبامادا بڵاو کردووەتەوە.
روحانی نووسیویەتی: بە باراک ئۆبامای گوتووە کە بە هەوڵی سیاسیانە دەکرێ کۆتایی بە نێوان گرژییەکان لەبارەی کێشەی ناوکیی ئێران بهێنرێت.
بە گوتەی سەرچاوەیەکی ئەمریکایی، لە بەشی زۆر قسەکانی ئۆباما و روحانیدا باس لە کێشەی ناوکیی ئێران کراوە، بەڵام ئۆباما باسی لە بەندکراوانی ئەمریکای لای ئێرانیش کردووە.
لەلایەکی دیکە، رۆژی پێنچەممەی رابردوو، وەزیرانی دەرەوەی ئێران و ئەمریکاش لە پەراوێزی دانووستانە ناوکیەکاندا چاویان بە یەکتری کەوتبوو.
کۆشکی سپیش لە کاتی وتووێژە تەلەفۆنیەکەدا ڤیدیۆیەکی لە باراک ئۆباما بڵاو کردووەتەوە.
لە ساڵی ١٩٧٩ چەند مانگێک دوای کۆتایی هاتن بە حکومەتی پاشایەتی لە ئێران و هاتنە سەر کاری کۆماری ئیسلامی، کۆمەڵێک خۆێندکار بە ناوی خوێندکارانی "رێبازی ئیمام" هێرشیان کردە سەر باڵوێزخانەی ئەمریکا و تەواوی کارمەندانی باڵوێزخانەکەیان بە دیل گرت و لە وەڵامدا ئەمریکاش دەستیی بەسەر تەواوی داراییەکانی ئێران، لە ئەمریکادا داگرت و لەو کاتەوە پەیوەندیی راستەوخۆی دیپلۆماسی لە نێوان ئەم دوو وڵاتەدا نەما و لەم ماوەیەدا باڵوێزخانەی سویسرا وەک پارێزەری بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە تاران ناسراوە.
دوای ئەوەی حەسەن رۆحانی وەک کەسێکی نزیک لە ریفۆرمخوازانی ئێران بۆ سەرۆک کۆماریی ئەم وڵاتە دەنگی هێنایەوە، باس لەوە دەکرێت کە گرژییەکانی نێوان دوو وڵاتە کەم بێتەوە.
ئاژانسەکان/ م. ش
كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لەكۆنگرەیەكدا رایگەیاند: سبەینێ شەممە، ئەنجامە سەرەتاییەكان رادەگەیەنێت.
هەڵبژاردن بۆ پەرلەمانی کوردستان لە ٢١ی ئەو مانگە بەرێوەچوو، لایەن و قەوارە سیایسەکانیش چاوەروانی ئەنجامی فەرمی هەڵبژاردنەکانن کە لە لایەن کۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانەوە رادەگەیەنرێت.
رۆژنامە ئێرانییەکان لە ژمارەکانی رۆژی چوارشەممەیاندا پێشوازیان لە هەڵوێستە نوێیەکەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد کە لەبەرژەوەندی ئێران نواندبووی بەوەی باراک ئۆباما لە گوتارەکەیدا هەڵوێستەکانی پێشووتری وڵاتەکەی بە "هەڵەکانی رابردوو" ناوبرد.
27/09/2013
27/09/2013
ئەو 18 زیندانییهی پارتی كرێكارنی كوردستان -پهكهكه- كه دوێنێ چوارشهممه، لەگرتوخانەیی بینگۆل ههڵهاتن، لەبەرزاییەكانی گوندی ۆرتاچاناكی سەر بەشاری بینگۆل دەستگیركرانهوه.
ئاوێنهینوز، ئاژانسهكان: بهپێی ههواڵێكی ئاژانسی ئهنادۆڵ، وەزیری ناوخۆی تورکیا، موعەمەر گولەر، رایگەیاند، " ئەو 18 بەندکراوە کە دوێنێ لەگرتووخانەی بینگۆل رایانکردبو 17یان دەستگیر کرانەوەو ھەوڵدانەکانی دەستگیرکردنەوەی یەکێک لەبەندکراوە ھەڵھاتووەکانیش بەردەوامن.
ئهم ههواڵهی ئاژانسه توركیهكه لهكاتێكدایه كه تائێستا پارتی كرێكارنی كوردستان هیچ زانیارییهكی لهبارهی چارهنوسی ئهو زیندانیانه بڵاونهكردۆتهوه.
دوێنێ 18 زیندانی پهكهكه لهرێگهی ههڵكهندی تونێلهوه لەگرتوخانەیی بینگۆلی توركیا ههڵهاتن.
awenenews
26/09/2013
- سەرۆکی بەشی تایبەت بە پێوەندییەکانی پەرلەمانی ئەوروپا لەگەڵ عێراق، ستروان ستیڤنسن، سێشەممەی رابردوو، لە نامەیەکی فەرمیدا بۆ کاترین ئاشتوون، کۆچی بە کۆمەڵی کوردان رۆژئاوا بۆ هەرێمی کوردستانی خستە بەر باس.
ستروان ستیڤنسن، لە نامەکەدا، بەناوی پەرلەمانی ئەوروپاوە، وێڕای ئاماژە بە کۆچی نزیکەی ٢٢٠هەزار ئاوارەی سوریا بۆ هەرێمی کوردستان، ستایشی هەرێمی کوردستانی کرد و گوتی: ئەم بڕە هاوکارییەی ئێستا لە لایەن حکومەتی ناوەندیی عێراق و لایەنە نێودەوڵەتییەکانەوە گەینراوەتە ئاوارەکان، زۆر کەمە و لە هاتنی وەرزی سەرمادا مەترسی کارەساتی مرۆیی لە ناو ئەم ئاوارانەدا پەردەسێنێت.
ستیڤنسن، بە ناوی پەڕلەمانی ئەوروپاوە داوا لە گەورەبەرپرسانی یەکێتی ئەوروپا دەکات بەپەلە بۆ بەدەنگەوەهاتنی ئەو ئاوارانە کار بکەن.
ئەم پەرلەمانتەرەی پەرلەمانی ئەوروپا، لە کۆتایی نامەکەیدا ڕایدەگەیەنێ کە لە مانگی یازدەی ئەمساڵدا شاندێکی فەرمیی پەڕلەمانی ئەوروپا سەردانی هەرێمی کوردستان دەکات و یەکێک لە ئامانجە سەرەکییەکانی بریتییە لە لێکوڵینەوە لە ڕەوشی کەمپی ئاوارەکانی سووریا لە هەرێمی کوردستان.
سەرۆکی دەستەی نوێنەرایەتیی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئەوروپا، دلاوەر ئاژگەیی، لە لێدوانێکدا گوتی: نامەکەی ستیڤنسن دوابەدوای ئەو کۆبوونەوانە هات کە ئەوان لە هەفتەی ڕابردوودا لەگەڵ بەرپرسانی ئۆفیسی سیاسەتی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا و لە پەڕلەمانی ئەوروپاشدا لەگەڵ ئیلمار برۆک سەرۆکی لیژنەی کاروباری دەرەوەی پەرلەمانی ئەوروپا و ستروان ستیڤنسن سەرۆکی لیژنەی تایبەتی پەرلەمانی ئەوروپا بۆ پەیوەندییەکان لەگەڵ عێراق ئەنجامیان داوە و بە ناوی حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە داوایان کردووە کە یەکێتی ئەوروپا جیدیتر بڕوانێتە ئەو پرسە و داواکاری هاریکاری بەپەلەی یەکێتی ئەوروپایان بۆ ئاوارەکانی ڕۆژئاوا کردووە.
ئاژگەیی، هەروەها گوتی: بە فەرمی بانگهێشتی پەڕلەمانی ئەوروپایان بۆ سەردانی هەرێمی کوردستان کردووە بۆ ئەوەی لە نزیکەوە ئاگاداری ڕەوشی ئاوارەکانی نیشتەجیی هەرێمی کوردستان بن و پەڕلەمانی ئەوروپاش ئەم داوایەی قبووڵکردوە.
م.ش
ڕۆژی ٢١ـى ئەیلوول، خەڵکی کوردستان لە هەڵبژاردنێکی ئازاد و سەرکەوتوودا تینێکی دیكەیان بە دەستەڵاتی گەلسالاری و پێشکەوتنی وڵات دا و نموونەیەكی سەردەمیانەی بەشداریی هاووڵاتیان لە پڕۆسەی سیاسیی وڵات خرایە ڕوو. بە شایەتی و ئیعترافی نوێنەرانی وڵاتان و سەرجەم چاودێرە نێوەدەوڵەتییەکان و ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و سەركردەی حزبەكانیش، پڕۆسەی هەڵبژاردن بەگشتی بە سەرکەوتوو و خاوێن و نموونەیی لەقەڵەم دراوە.
بەڵام ئەوەی جێی نیگەرانییە لە دوو ڕۆژەی دواییدا هەندێ کەس و لایەن و دەزگای میدیایی لەبری ئەوەی چاوەڕێی ڕاگەیاندنی ئەنجامەکان لەلایەن کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانەوە بن و ئەوکاتە بە ڕێگەی یاسایی و دروست هەر سکاڵا و تێبینییەكیان هەبێت بیخەنەڕوو، کەچی کەوتوونەتە بەخشینەوەی تۆمەتی ناڕاست و بێ بنەما و هەوڵی لەكەداركردنی ئیرادەی خەڵكی كوردستان و زیانگەیاندن بە پێگە و ناوبانگی پڕۆسەی دیموكراسی لە هەرێمی كوردستان.
ئەوە لە كاتێكدایە كە لە گشت قۆناغەكانی پڕۆسەكە نوێنەر و چاودێری هەموو حزبەكان لەكاتی دەنگدان و هەژماركردنی دەنگەكان ئامادە بوونە و دەیان چاودێری ناوخۆیی و بیانییش چاودێریی پڕۆسەكەیان كردووە و ڕێوشوێنەكانی كۆمیسیۆنی هەڵبژاردنیش گونجاو بوون.
ئێمە لە پارتی دیموکراتی کوردستان، وێڕای بوونی هەندێ تێبینی و سەرنجی خۆمان لەسەر پڕۆسەكە، بەڵام پێمان وایە پێویستە هەموو لایەكمان بە پشوودرێژی و هەست بە بەرپرسیارێتیكردنەوە پابەندی یاسا و ڕێنماییەكانی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان بین و لە دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامەكان هەر لایەنێك مافی خۆیەتی سكالا و تانەی هەبێت لەسەر ئەنجامەكان و بەپێی یاسا پێشكەشی بكات.
لەو باوەڕەشداین ئەو هەرا ئیعلامیەی ئەو کەس و لایەنانە دەستیان پێ کردووە، دەرخەری ئەو ڕاستییەیە كە ئەوان لەوە ڕاهاتوون كە دژایەتیی هەموو شتێك بكەن و ئامانجیشیان ناشرینکردنی پڕۆسەکە و زیانگەیاندن بە ناوبانگی هەرێم و بەلاڕێدابردنی ڕای گشتی و تێكدانی ئاسوودەیی كۆمەڵایەتی و شڵەژاندنی باری دەروونی هاووڵاتیانی كوردستانە. پێویستە هەموومان ملكەجی ئیرادەی گەلەكەمان بین و لەبری دروستكردنی تەشەنوجات و تۆمەتبەخشینەوەی بێبنەما و شەڕی دەروونی لەگەڵ كۆمەڵگەی كوردستانی، پێویستە بە ڕۆحێكی بەرپرسیارانە مامەڵە لەگەڵ دۆخەكە بكەین و هەموومان بیر لە داهاتوو و بەختەوەریی هاووڵاتیان و گەشەسەندنی وڵاتەكەمان بكەینەوە.
دەزگای ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی
پارتی دیموكراتی كوردستان
25ـی 9ـی 2013
پرۆژەی چاودێریی ئازیزان (منداڵانی بێباوك)ی دەستگای خێرخوازیی بارزانی لە میانی هەڵمەتە بەردەوامەكانیدا بۆ زیاتر خزمەتكردنی منداڵانی ئازیزی بێباوك لە هەرێمی كوردستان، لە قۆناغی دووەمی كوردستاندا مووچەی دوو مانگی بەسەر 4166 منداڵی بێباوكدا دابەش کرد.
ئەمڕۆ 25/9/2013 پرۆژەی چاودێریی ئازیزان (منداڵانی بێباوك)ی دەستگای خێرخوازیی بارزانی لە قۆناغی دووەمدا كە تایبەتە بەو هاوكاری و یارمەتیانەی لەلایەن دەوڵەمەند و خێرومەندانی كوردستانەوە لە ئەستۆ گیراون، هەڵمەتی دابەشكردنی مووچەی دوو مانگ كە دەكاتە 200 دۆلار بەسەر 4166 ئازیز لە شارەكانی هەولێر و سلێمانی و دهۆك و گەرمیان دابەش كرا.
بەشی پەیوەندی و راگەیاندنی دەستگاکەیش لە هەواڵێکدا کە دانەیەکی بۆ ئاژانسی هەواڵی پەیامنێر ناردووە، دابەشكردنەكەی بەمشێوەیە خستووەتە ڕوو: لە شاری هەولێر (1227) منداڵ و سلێمانی (1100) منداڵ و گەرمیان (975) منداڵ و دهۆك (864) منداڵ سوودمەند بوون.
جێگری سەرۆكی دەزگای خێرخوازیی بارزانی، مووسا ئەحمەد دەڵێت: لە ڕێگای پرۆژەی چاودێریی ئازیزانەوە هەوڵمانداوە لە سەرانسەری هەرێمی كوردستان بەبێ جیاوازی، منداڵانی بێباوك لە پرۆژەكەماندا سوودمەند بن، هاوكات ئەم هاوكارییانەی ئێستا دابەشی دەكەین مووچەی دوو مانگە كە خۆی لە 200 دۆلاردا دەبینێتەوە بۆ هەر منداڵێكی كافلكراو و قۆناغی دووەمە و هاوكارییەكان لەلایەن دەوڵەمەند و خێرومەندانی ناوخۆی هەرێمی كوردستان بۆ منداڵانی بێ باوك دابین كراوە و ئەمڕۆش (4166) منداڵی بێباوك سوودمەند دەبن.
كۆمپانیایهكی ئهمەریكایی تایبهت به دروستكردنی ههلیكۆپتهری چاودێریی ئاسایش، رایگهیاندووه كه، حكوومهتی ههرێمی كوردستان داوای ١٢ ههڵیكۆپتهری لێكردوون و بڕیاره تا كۆتایی ئهمساڵ ئهو ههڵیكلۆپتهرانه بگەنه كوردستان.
بهپێی بڵاوكراوهیهكی فهرمیی ئهو كۆمپانیایه، ئهو ههلیكۆپتهرانه هاوكاریی حكوومهتی ههرێمی كوردستان و به تایبهتی وهزارهتی ناوخۆ له كۆنتڕۆڵكردنی ئاسایشی ئاسمانی و چاودێریكردنی ناوچه شاخاوییهكانی ههرێمی كوردستان دەکەن.
لیان تیلتۆن، بهڕێوهبهری گشتی كۆمپانیای (MDHI)ی ئهمەریكایی لهوبارهیهوه گوتی "ئێمه خۆشحاڵین بهوهی حكوومهتی ههرێمی كوردستان ههلیكۆپتهری جۆری MD530Fی ههڵبژاردووه، بهمهبهستی كۆنتڕۆڵكردن و چاودێریكردنی ئاسایشی ئاسمانی ههرێمهكهیان و ههروهها بۆ حاڵهتی فریاكهوتنی وهكو ئاگركهوتنهوه. هیوادارین كه ئهو پهیوهندییهمان له داهاتوودا لهگهڵ حكوومهتی ههرێمی كوردستان بهردهوام بێت."
لە باسەوە
ئاژانسی هەواڵی کۆماری ئیسلامیی ئێران، ئیرنا، لە زمان پسسپۆڕی تایبەتەتی کۆنسۆلخانەی ئێران لەهەولێر، بڵاوی کردەوە: خزمەتگوزاریەکانی ئێران لە سنووری فەرمیی حاجی ئۆمەران (تەمەرچیان) وەڵامدەری پێداویستیەکانی بەشی گواستنەوە و گەشتیاران نین.
مستەفا جەمشیدزادە، ئەمرۆ، سێشەممە، لە هەولێر، لە وتووێژ لەگەڵ پەیامنێری ئیرنا گوتێ: لە خاڵی سنووریی حاجی ئۆمەران تەنیا ٧٠ کەس لە دیوی ئێران،خەریکی کارکردنن و لەبەرانبەردا لە دیوی هەرێمی کوردستان ٣٠٠ کەس و بە رادەی پێویست کۆمپیۆتەر لەکاردان و ئەمەش وای کردووە کە لەدیوی هەرێم کاروباری گواستنەوە و گەشتیاران خێراتر راپەڕێت.
کەمیی کارمەندانی دیوی ئێران بووەتە هۆی ئەوەی لەمدیوە کارەکان لە کاتی خۆیاندا ئەنجام نەدرێن.
ئەم پسپۆڕەی سەر بە کۆنسۆلخانەی ئێران، گوتی: رۆژانە یەکهەزار تا یەک هەزار و ٨٠٠ تانکەری گواستنەوەی سووتەمەنەی لە هەرێمی کوردستانەوە بە ئامانجی وڵاتانی تورکمانستان و ئەفغانستان دەیانهەوێت ئاودیوی ئیران بن، بەڵام گومرگی ئێران تەنیا دەتوانێ کاوباری ٧٠ تا ١٠٠ تانکەر راپەڕێنێت و ئەمەش وایکردووە هێندێک لە شوفێر تانکەرەکان ناچار بن ٢٠ تا ٣٠ رۆژ لەم سنوورە لە نۆبەدا بوەستن.
جەمشیدی دەڵێت، ئەم ماوە درێژە وای کردووە شوفێرانی ئێرانی بە مەبەستی سەردانی ماڵ و خێزانیان لەدیوی هەرێمەوە بە قاچاخ بێنەوە ناو خاکی ئێران.
ئەم پسپۆڕە ئابوورییە ئێرانیە، هەروها گوتی: گەورەترین کێشەی ئەم خاڵە سنوورییە لە لایەن دەزگا بەرپرسەکانی ئێرانەوە دروست دەبێت، چونکە هەرێمی کوردستان بە دانانی کارمەند و ئامێری پێویست، زۆر خێرا کاروباری گواستنەوە و گەشتیاران رادەپەڕێنێت.
بە قسەی ئەم کارمەندەی کۆنسۆلخانەی ئێران، گرینگترین چارەسەر بۆ لەناوبردنی کێشەکان زیاد کردنی کارمەندانی دیوی ئێران و جێبەجێ کردنی ئەم رێککەوتنانەیە کە لە نێوان ئێران و هەرێمی کوردستاندا لەمبارەیەوە واژۆ کراون.
ئاژانسی هەواڵی ئیرنا/م.ش
لەماوەی هاتنە سەرکاری حەسەن روحانییەوە تا ئێستا، ئەمرۆ نرخی فرۆشی دۆلاری ئەمریکایی لەئێران نزمترین ئاستی دابەزینی بە خۆیەوە دیت.
دوای ئەوەی گەمارۆی سەر هاتووچۆی کەشتیەکانی ئێران راگیرا و سزای سەرهێندێک لە بانکەکانی ئێرانیش وەستێنرا، نرخی دۆلاری ئەمریکایی لە بەرانبەر تومەنی ئێرانیدا بە ڕێژەیەکی بەرچاو دابەزی.
ئەمە لەکاتێکدایە کە ئەمڕۆ سەرۆک کۆماری نوێی ئێران، حەسەن روخانی، بە مەبەستی بەشداری کردن لە کۆبوونەوەی گشتیی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکاندا لە فڕۆکەخانەی تارانەوە بەرەو ئامریکا کەوتە ڕێ.
لەسەردەمی حکومەتی مەحموود ئەحمەدی نەژادی سەرۆک کۆماری پێشووی ئێراندا بە هۆی توندتر بوونی گەمارۆکانی ئەمریکا و ئەوروپا بۆ سەر ئێران، نرخی هەر دۆلارێکی ئەمریکایی تا نزیکەی ٤هەزار تومەن بەرز بۆوە، بەڵام دوای هاتنەسەرکاری حەسەن روحانی و بڵاوبوونەوەی دەنگۆی دانووستانی راستەوخۆی نێوان ئێران و ئەمریکا، رۆژبەڕۆژ بایەخی دراوی ئیرانی زیاتر دەبیت.
بە پێی هەواڵی ئاژانسەکان، دوێنێ ئێوارێ، لە بازاڕی شەقامی ئەستەمبوڵی تاران کە ناوەندی بازاڕی دراو گۆڕینەوەیە، نرخی هەر دۆلارێکی ئەمریکایی تا ٢هەزار و ٩٠٠ تومەن دابەزی کە لە ماوەی ١٠ مانگی رابردوودا وێنەی نەبووە.
بە پێی چاوەڕوانیی چاودێرانی بارودۆخی ئێران، هەرچەندە بواری ئابووریی ئێران زۆر شەپڕێوە، بەڵام رەنگە چاوپێکەوتنی روحانی لەگەڵ سەرۆککۆماری ئەمریکا لە پەراوێزی کۆبوونەوەی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکاندا ببێتە هۆی دابەزینی زیاتری دۆلاری ئەمریکایی لە بەرانبەر تومەنی ئێرانیدا.
چاودێران، پێشتر ئەم شیمانەیان بڵاو کردووەتەوە کە رەنگە روحانی و ئۆباما لە نیویۆرک راستەوخۆ چاویان بە یەکتری بکەوێت.