عماد آبشناس

 ^{وقتی بحث توافقات محرمانه هسته ای مطرح می شود باید به این نکته توجه داشته باشد اینکه ایران بتواند اورانیوم غنی شده 3.67 درصد ویا مقداری اورانیوم 20 درصد ویا حتی آب سنگین داشته باشد و... جزو توافق هسته ای ایران با 1+5 است وبه قول معروف روح برجام است نه معافیت محرمانه. علیرغم اصرار بر روشن شدن همه مسایل اما وقتی ایرانی ها در حال مذاکره با 1+5 بودند بسیاری از نکات توافق حال شاید سهوا یا شاید هم عمدا گنگ ماند تا بعدها هر یک از طرفین بر اساس تفسیر خود از آن استفاده کنند.}

^{در همین راستا مشخص نشده بود که آیا ایالات متحده به بانک های خود و بانک های بین المللی اجازه خواهد داد با ایران تعامل کنند و از گزند جریمه های خزانه داری این کشور در امان باشند یا نه و مشاهده شد که ایالات متحده عمدا این نکته را در حالتی از ابهام قرار داده که بعدها بتواند برای باج گیری از ایران از آن استفاده کند. ایرانی ها هم بحث موشک های بالستیک و همچنین اتفاقی که برای اورانیوم 20 درصد و یا آب سنگین ویا مازاد اورانیوم 3.67 درصد در صورت عدم فروش آن و…را گنگ نگاه داشتند تا اگر آمریکایی ها زیر برجام زدند ابزاری برای مقابله داشته باشند.}

^{نیمه اول قرن بیست و یکم با چالش های اسلامی همراه شد. روبرت اِنگیباریان دانشمند برجسته روس در یکی از آخرین شماره های مجله «زندگی بین الملل» راجع به این چالش ها نوشته است. صحبت از تعاملات امروز اسلام با نمایندگان دیگر ادیان و بیش از همه مسیحیت و یهود است. پتر گانچاروف تحلیل گر رادیو اسپوتنیک توجه شما را به این مقاله جلب می کند. همانطور که نویسنده مقاله گفته، تمدن امروز به سطحی از تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی رسیده است که توسعه بعدی آن در چارچوب «جامعه سیاره» یعنی یک جامعه متحد در سطح کره زمین امکان پذیر است.}

^{نقطه مقابل این اتحاد، افتراق دنیا به خاطر عواملی همچون دین است که در نتیجه رشد اسلام رادیکال و آشتی ناپذیری آن با دیگر تمدن ها بویژه با تمدن یهود — مسیحیت رخ می دهد. البته معیارهای دیگری هم وجود دارند که تمدن اروپایی را از تمدن اسلامی مجزا می کنند. به عنوان مثال معیار انسانی، شاخص و ظرفیت های رشد فکری مردم که امروزه از معیارهای اصلی برای تعیین موفقیت یک حکومت به شمار می رود. جمعیت نیز در هر کشور اهمیت زیادی دارد، اما کیفیت و البته سطح توسعه یافتگی این جمعیت باعث پیشرفت کشور در سیاست و اقتصاد جهانی می شود.}

مارینا الشعلان

 ^{این روز ها بحث‌ها پیرامون کاربرد فرودگاه همدان ایران از طرف روسیه فروکش کردند. ولی سؤال‌ها باقی ماندند. چرا روسیه همانطوریکه به نظر رسید آن فرودگاه را عجولانه ترک کرده و آیا به آن باز خواهد گشت؟ چه کسانی از در این داستان مزایای سیاسی بدست آورند؟}

^{اسپوتنیک سعی کرد به این سؤال‌ها پاسخ دهد و به یک کارشناس نظامی مراجعه کرد «ولادیسلاو شوریگین» محقق کلوپ فکری «ایزبورسک» است که مسایل سیاست داخلی و خارجی روسیه را مطالعه می کند. وی همچنین معاون سردبیر روزنامه روسی «زاوترا» می‌باشد و بدون رو در بایستی با اسپوتنیک مصاحبه کرده و نظرهای خوشبینانه را مطرح کرده چنین گفت:}

 ^{«مناظره‌ای که در جامعه ایرانی و دیگر جوامع حول استفاده از پایگاه همدان جریان دارد نشان دهنده طیف وسیع دیدگاه‌ها در خصوص این موضوع است. باید فهمید که در ایران تا حالا هم عدم اعتماد به روسیه به عنوان میراث «جنگ سرد» تا درجه‌ای حفظ شده است. ما به یاد داریم که ایرانی‌ها در زمان خود آمریکا را «شیطان بزرگ» و شوروی را «شیطان کوچک» می نامیدند}

عماد آبشناس

 ^{ورود ارتش ترکیه به بخشی از سوریه سروصدایی به مراتب فراتر از گردوغبار خود به پا کرد اما سخنان نخست وزیر ترکیه در کنار معاون اول رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر همکاری ترکیه با ایران و روسیه برای مقابله با تروریست ها ابهامات زیادی بوجود آورد. امری که تقریبا محرز است نبود هیچ مقاومت در مقابل نیروهای ترکیه بود. البته منطقی هم نبود که نیروهای داعش ریسک کنند و با ارتش ترکیه رو در رو شوند چون به هر حال تنها مسیر پشتیبانی و فرار آنها فعلا از ترکیه می گذرد و کرد ها هم بدون اجازه ایالات متحده هیچ وقت جرئت درگیر شدن با یکی از نیروهای عضو ناتو را نخواهند داشت. احتمالا آقای جو بایدن هم برای هماهنگی با ترک ها وارد آنکارا شد تا ببیند شرایط بر چه اساس است و نیروهای مورد حمایت ایالات متحده قلع و قمع نشوند.}

^{بدیهی است که ترک ها چنین عملیاتی را بدون هماهنگی با نیروهای حاضر در صحنه مانند روسیه و ایالات متحده و ایران انجام نداده اند اما نکته ای که اینجا مطرح است چه هماهنگی ای انجام شده؟ قطعا ایالات متحده خیلی از حرکت ترکیه راضی نیست، چون به هر حال نقشه های دیگری برای منطقه دارد و بر اساس این نقشه ها نیروهای کرد می بایست کل این مسیر را پر می کردند و با ورود مستقیم ترکیه به ماجرا آمریکایی ها در شرایط سختی قرار گرفته اند.}

سمیه پسندیده

^{مواضع استراتژیک ترکیه اگرچه طی پنج ساله گذشته و با آغاز ناآرامی ها در سوریه هزینه های جبران ناپذیر بسیاری هم برای خود و هم برای کل خاورمیانه به همراه داشت، اما در نهایت با وقوع مجموعه رخدادهای غیر قابل پیش بینی به آرامی تغییر یافت} مدتها بود که روسیه در انتظار عذرخواهی رضایت بخش ترکیه به دلیل انهدام جنگنده روسی در خاک ترکیه بود که با اولین سفر خارجی اردوغان پس از کودتای نافرجام به روسیه حاصل گردید. این اقدام رئیس جمهور ترکیه به روشنی حاکی از تغییر روابط ترکیه و روسیه پس از تنش میان دو کشور بود که اکنون در مسیر اجرایی شدن قرار دارد.

^{روسیه و ایران از همان ساعت های نخست کودتا و پیش از روشن شدن نتایج، آن را محکوم کردند، در حالیکه برخی کشورهای خلیج فارس با حمایت سرویس اطلاعاتی آمریکا در انتظار روشن شدن وضعیت کودتای ترکیه بودند و از اعلام مواضع شفاف خود اجتناب نمودند. این اقدام حامل پیام روشنی برای ترکیه بود و چشمان اردوغان و حزبش را به روی خطرات داخلی باز نمود و ترکیه دانست که وحدت سیاسی و جغرافیایی کشور به دلیل پافشاری در برخی مواضع اشتباه در قبال سوریه در آستانه تهدید قرار دارد. اینکه این تغییر موضع تا چه اندازه حقیقی، عملیاتی و قابل اجرا می باشد موضوعی است که با دکتر حسین امیرعبداللهیان- دستیار ویژه رئیس مجلس شورای اسلامی ایران در اموربین الملل و معاون پیشین عربی و آفریقا وزارت امور خارجه در میان گذاشته شد که ارزیابی ایشان نسبت به این مسئله در ادامه ارائه می گردد:}

^{رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه هفته آینده به تهران سفر می کند. به گزازش آژانس خبری ایرانی "فارس"، این دیدار به فرایند تشکیل ائتلاف روسیه، ترکیه و ایران با مقصد حل و فصل بحران سوریه آغاز رسمی خواهد داد.} اردوغان 20 ژوئیه در گفتگوی تلفنی با حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران ایده ایجاد اتحاد سه جانبه جدید را پیشنهاد کرد. رهبر ترکیه اعلام کرد: "ما امروز بیش از قبل مصمم به حل معضلات منطقه ای و تشدید تلاش برای بازگشت به صلح و ثبات در منطقه به طرف ایران و روسیه دست کشیده همکاری نماییم".

^{این گفتگو فقط چهار روز پس از کودتا نافرجام در ترکیه صورت گرفت و بدون شک، بر اساس عواقب کودتا دیکته شد. آنکارا "دست واشنگتن" را در کودتای شکست خورده می بیند و این دلیل، روابط ترکیه با ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و ناتو بیش از پیش وخیم تر کرده است. این روابط در حال حاضر با مشکلات و معضلات حل نشده اخیر یعنی جلوگیری از مهاجرت غیر قانونی شهروندان ترکیه و عدم ارائه روادید به کشورهای شنگن مواجه است. بحران عمیق داخلی و اختلاف نظر با غرب اردوغان را مجبور کردند به دنبال جستجو و حمایت متحدان جدید باشد.}

^{بیست و پنج سال پیش ساعت 6 صبح بوقت مسکو رادیو سراسری شوروی اعلام کرد که در این کشور کمیته دولتی اوضاع اضطراری (مخفف روسی - «گه کا چه په») تشکیل شد. بدین سان کودتای اوت شروع شد که به فروپاشی اتحاد شوروی انجامید}

^{شب 19 اوت سال 1991 رهبران عالی شوروی که با سیاست اصلاحات پرزیدنت میخائیل گورباچف و با پیشنویس قرارداد در باره اتحاد شوروی جدید راضی نبودند «گه کا چه په» را تشکیل دادند. این حادثه 19 اوت 1991 بعنوان «کودتای اوت» وارد تاریخ شد. کودتاچیان سعی کردند گورباچف را از پست ریاست جمهوری برکنار و خط مشی وی را عوض کنند. در مسکو چند ده دستگاه تانک در نزدیکی ساختمان شورای عالی — پارلمان و کاخ سفید — ساختمان کابینه وزیران فدراسیون روسیه مستقر شدند.} بوریس یلتسین رئیس جمهور فدراسیون روسیه در راس مقاومت در برابر کودتاچیان قرار گرفت. او تشکیل «گه کا چه په» را تلاش انجام کودتا خواند و نهاد های شوروی از جمله ساختار های انتظامی را زیر کنترل رئیس جمهور فدراسیون روسیه در آورد

عماد آبشناس

^{"بازگشت عزت به پاسپورت ایرانی" یکی از شعارهایی بود که آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرد و پس از برجام همه توقع داشتند که رفتار نمایندگی های دیپلماتیک کشورهای اوروپایی با ایرانی های متقاضی ویزا تغییر کند. اما این رفتار نه فقط تغییر نکرده بلکه به رفتاری توهین آمیز تبدیل گشته.} کار به جایی رسیده که صدای وزارت امور خارجه و مقامات دولتی و مجلس ایران هم در آمده.

^{علیرغم اینکه طبق پروتوکل های دیپلماتیک کشورها از اتباع همدیگر جهت صدور روادید باید هزینه های مشابهی دریافت کنند اما برخی کشورهای اوروپایی به تبعیت از کانادا و ایالات متحده (که البته این دو کشور در ایران سفارت خانه ندارند و ایرانی ها باید به کشور ثالث جهت دریافت ویزا سفر کنند) علاوه بر هزینه ویزا هزینه غیر قابل بازگشت رسیدگی به تقاضای ویزا دریافت می کنند که در پروتوکل های سیاسی جایگاهی ندارد.عموما هم تقاضای صدها ایرانی رد می شود و هزینه رسیدگی به تقاضای ویزای آنها بازگشت داده نمی شود یعنی عملا بحث کار متعارف کنسولی کشورها به نوعی کاسبی تبدیل شده.}

سمیه پسندیده

^{رویکردهای چین در منطقه خودمختار سین کیانگ باعث هجوم گسترده زبان چینی و نادیده گرفتن فرهنگ و هویت بومی، موجب شده خودمختاری سین کیانگ تنها بر روی کاغذ باشد و مسلمانان از ادعاهای توسعه اقتصادی بهره ای نبرده و حقوق اساسی آنها نادیده گرفته شود.} در سالهای گذشته رسانه های بسیاری در جهان به حضور نیروهایی از چین در بدنه داعش اشاره کرده اند. در همین راستا با پیوستن گروهی از چینی های دارای عقاید افراطی به گروه تروریستی داعش که پیشتر در رسانه های مختلف منتشر شده است به اذعان مقامات بلندپایه چینی شماری از مسلمانان چینی منطقه اویغور همراه با نیروهای داعش در درگیری‌های سوریه و عراق می‌جنگند. در این نوشتار به قلم فرزاد رمضانی بونش- پژوهشگر و کارشناس مسائل منطقه، بسترهای داخلی افزایش نقش داعش در سین کیانگ مورد بررسی قرار گرفته است.

- احتمال حضور داعش در سین کیانگ بسیار زیاد است

^{در گذشته جنبش اسلامی ترکستان شرقی با سرنگونی طالبان همکاری های خود را به نواحی وزیرستان پاکستان کشاند، اکنون دو عامل مهم ترکیب جمعیتی و مرزها با}

عماد آبشناس 

^{دیدار اخیر پوتین و اردوغان در سن پترسبورگ بلافاصله پس از اجلاس باکو و سفر پیش بینی شده آقای ظریف به آنکارا، سوال بزرگی در ذهن ها متبلور می گردد و آن دلیل تحرکات فشرده ایران وروسیه در میان ترک ها است؟} ظرف سه ماه گذشته در ترکیه صحبت از تغییر سیاست این کشور در قبال سوریه بسیار زیاد بود و حتی بحث های زیادی از ارسال هیات های محرمانه جهت گفتگو با سوریه و عراق به میان آمد. اگر ماجرای کودتا و همچنین اخبار درز کرده در مورد اینکه روس ها اخطار مربوط به کودتا را به اردوغان رساندند و موضع گیری های ایران و روسیه و حتی اخبار منتشر شده در مورد اینکه در جریان کودتا خانواده آقای اردوغان در تهران تحت حفاظت قرار داشتند را به هم پیوند بزنیم متوجه می شویم که منطقه این روزها شاهد نوعی تغییر استراتژی و تاکتیک می باشد.

^{نوع موضع گیری عربستان سعودی و ایالات متحده و کشورهای غربی نسبت به کودتا هم چیزی نیست که از چشم رئیس جمهوری ترکیه و بسیاری از مردمان این کشور پوشیده بماند و قطعا پاسخ به این رفتارها را برای آنها نگاه داشته اند.} بدیهی است نمی توان در این شرایط که آقای اردوغان در حال جمع و جور کردن مشکلات داخلی خود است توقع یک چرخش ناگهانی از وی داشت، اما