بهروز بیات
مناقشۀ جمهوری اسلامی ایران با غرب به ویژه آمریکا و اسرائیل پیشینۀ تاریخی و سویههای گوناگون دارد. برنامۀ هستهای یکی از آنها و در عین حال حادترینشان است. موتور محرکۀ دشمنیها را میتوان از جمله در ایدئولوژی و رفتار جمهوری اسلامی یافت که در ناسازگاری با نظم موجود جهانیِ مورد علاقۀ غرب، به ویژه در خاور میانه، پدیدار شده است. این عداوت در گذر زمان زندگی مستقل یافته و خود تبدیل به ابزار اعمال قدرت سیاسی، کسب رانتهای اقتصادی و پیدایش قطبها ثروت شده است. بهرهبران از این وضع به نوبۀ خود وضع موجود را پاس میدارند. البته جنبههای شبهه انگیز برنامۀ هستهای ایران سبب حدت کشمکش شده است، از جمله: تردیدهای نهفته در پارهای پنهانکاریهای اولیه، نبود توجیه اقتصادی، عدم تناسب هزینۀ پیگیری با منافع آتی و انگاشتن اهمیت استراتژیک و امنیتی برای آن.