فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-05-31-11-52-19ئەم سێ هاووڵاتییە و بەبێ مۆڵەتی یاسایی دەستبەسەریان کردوون. جەلا فەڕوخی و هەردوو خوشکەزاکەی، ڕەعنا خۆران و ڕۆژان خۆران، پێشتریش بە بۆنەی ڕێوڕەسمی نەورۆزی ورمێوە لە...
2025-05-31-11-50-23 بە نرخی هەرزان پێبدرێت و کرێی گواستنەوەیان بۆ زیاد بکرێت. تائێستاش ژمارەیەکی زۆری بارهەڵگرەکان راگیراون و ئامادەنین کەلوپەل بگوازنەوە. هەروەها سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی ئێران لە...
2025-05-31-11-38-33 نووسینی عەبدوڕەحمان ئاداک هەڵبژێردران. بە پێی هەواڵی هاژە ڕۆژی یەکەمی خەڵاتی قەڵەمی هەژار ئەمڕۆ ٧ی جۆزەردانی ۱۴۰۴ی هەتاوی لە سنە لە حاڵی بەڕێوەچووندایە.یادگار کەریمی سەرۆکی...
2025-05-31-11-19-20؟! پێم وانەبێ! لانیکەم لەو ئاستەدا وا هەوڵدراو بوودجە بۆ هەژار دابینکرا، پێم وانەبێ ئەوندە پێشوازی بکرێ و کەسی وا پەیدا ببن شان بدەنە بەر...
2025-05-24-13-02-30 ئەمریکیدا هەبێت. دانوستانە ناڕاستەوخۆکان هێشتا بەردەوامن و ئەگەری پێشکەوتن لە خولی داهاتودا هەیە. وەزیری دەرەوەی ئێران باسی لەوەشكرد، پێشنیازەكان جێگەی گفتوگۆ بون، ڕێککەوتن لەسەر ئەوە...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

sedara na

 

38 رێکخراوی کۆمەڵگای مەدەنی و مافی مرۆیی داوای هەڵوەشاندنەوەی سزای لەسێدارەدانی 2 گیراوی سیاسی کورد و 5 گیراوی سیاسی عەرەب دەکەن.

ئەمڕۆ هەینی 38 رێکخراوی کۆمەڵگای مەدەنی و مافی مرۆیی لە راگەیەندراوێکی هاوبەشدا کە وێنەیەکی بۆ (رووداو) نێردراوە، داوا لە رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ، کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و خەڵکی ئازادیخوازی جیهان دەکەن بەهانای 2 گیراوی سیاسی کورد و 5 گیراوی سیاسی عەرەب بێن کە ترسیان لە جێبەجێ کردنی سزای لەسێدارەدانیان هەیە.

بەگوێرەی راگەیەندراوەکە، بەرپرسانی ئێران بەنیازن 5 زیندانی سیاسی عەرەب بەناوەکانی هاشم شەعبانی پیشە مامۆستا و نووسەر، هادی راشدی پیشە مامۆستا، محەممەد عەلی عەمووری پیشە نووسەر و دوو برا بەناوەکانی سەید موختار و سەید یابر ئەلبوشوکە و هەر یەک لە زانیار و لوقمان مورادی بەم زوانە لەسێدارە بدەن.

لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە، سەرەڕای ئەوەی ئاماری ئەو کەسانەی سزای لەسێدارەدانیان بەسەردا دەسەپێندرێت، رۆژ لەگەڵ رۆژ لە زیادبووندایە، ئێران بەنیازی جێبەجێ کردنی سزای هەر یەک لەو گیراوانەیە و دەستێوەردانی کاریگەر و پشتیوانی ناوەند و رێکخراوە نێودەوڵەتییەکان رێگە لە روودانی کارەساتێکی دیکە دەگرێت.

1- کەمپینی بەرگری لە زیندانیانی سیاسی و مەدەنی

2- کۆمیتەی بەرگری لە زیندانیانی سیاسی ئێران- بەرلین

3- کۆمیتەی خەبات لەپێناو ئازادی زیندانیانی سیاسی

4- کۆمەڵێک لە خوێندکارانی زانکۆی پەیامی نوری سنە

5- رێکخراوی کوردۆساید- چاک

6- ناوەندی ژنانی کورد لە کۆلنی ئەڵمانیا

7- ئەنجوومەنی ژنانی ئازەرمێهری کوردستان

8- رێکخراوی دژی لەسێدارەدان لە کوردستان

9- کۆمەڵەی گەنجانی کوردستانی ئێران

10- ناوەندی بەیان

11- سەندیکای بنەماڵەی گیراوانی کورد

12- ئەنجوومەنی بەرگری لە مافی مرۆڤ لە ئێران

13- کۆمیتەی نەتەوە و گەلانی ئێران

14- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- لۆس ئانجلێس

15- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- فرانکفۆرت

16- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- کۆلن

17- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- ئیتالیا

18- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- ئۆسلۆ

19- ماڵی کورد- کۆلن

20- کۆمیتەی بزووتنەوەی نافەرمانی مەدەنی لە کوردستان

21- گەنجان و خوێندکارانی بزووتنەوەی سەوز- ئەڵمانیا

22- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- هامبۆرگ

23- کۆمەڵەی گەنجانی کوردستانی ئێران- سنە

24- ناوەندی بەیان- بەلجیک

25- ناوەندی گەنجانی سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران

26- کۆمیتەی حیزبی دیموکراتی کوردستان- تورکیا

27- کۆمەڵەی دایکانی ئێران

28- پێگەی پەنابەرانی ئێرانی لە تورکیا

29- گرووپی (ئەوان گرنگیمان پێنادەن)

30- پشتیوانانی دایکانی پارکی لالە- دۆرتموند

31- رێکخراوی سەوزی ئازەربایجان

32- تانپوارت بۆ پشتیوانی لە مافی مرۆڤ و منداڵان

33- کۆمیتەی خوێندکاتی بەرگری لە مافی زیندانیانی سیاسی و مەدەنی

34- سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران- کۆمیتەی کەنەدا

35- بزووتنەوەی سەوز، لقی کوردستان

36- پێگەی هەواڵنێران

37- کۆمەڵەی گەنجانی کوردستانی ئێران

38- ناوەندی گەنجانی رۆژهەڵاتی کوردستان

kurdi surya u lashfroshi 495442777

 

له‌ زۆربه‌ی وڵاته‌ عه‌ره‌بیه‌كانه‌وه‌ خه‌ڵك روو ده‌كه‌نه‌ ئه‌و كه‌مپانه‌ به‌ مه‌به‌ستی دۆزینه‌وه‌ی هاوسه‌رێكی گونجاو، به‌ڵام بۆمان ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ زۆربه‌یان ئه‌و نییه‌ته‌یان نییه‌.

ئه‌مڕۆ رۆژنامه‌ی (ده‌یلى ته‌لیگراف)ى به‌ریتانی باسی فرۆشتنی كچ و ژنی په‌نابه‌ره‌ سووریه‌كانی كردووه‌ له‌ كه‌مپه‌كانی په‌نابه‌رانی سووریا له‌ ئورده‌ن، كه‌ هه‌ندێ له‌و ئافره‌تانه‌ ته‌مه‌نیان له‌ 14 چوارده‌ ساڵ تێپه‌ڕی نه‌كردووه‌و، به‌ زۆر به‌ شوویان ده‌ده‌ن یان ناچاریان ده‌كه‌ن بۆ كاری له‌شفرۆشی، ئه‌مانه‌ش له‌ زاری كرێكار و كارمه‌ندانی كۆمه‌ڵه‌ی خێرخوازی و ئایینیه‌كان.

به‌شێك له‌و ئافره‌ته‌ په‌نابه‌رانه‌كان كه‌وتوونه‌ته‌ ژێر كاریگه‌ری ئه‌م كاره‌وه‌، ئه‌مه‌ش زۆر جار له‌ ژێر ناوی هاوسه‌رگیری كاتی ئه‌نجام ده‌درێت، له‌ به‌رامبه‌ردا ئه‌و پیاوانه‌ی له‌ گه‌ڵیاندا ده‌خه‌ون ماره‌ییه‌كانیان ده‌ده‌نێ.

زیاد ئه‌حمه‌د، فه‌رمانبه‌ر له‌ كۆمه‌ڵه‌ی خێرخوازی (كتێبی سوننه‌)، كه‌ یه‌كێكه‌ له‌ گه‌وره‌ترین رێكخراوه‌كانی په‌نابه‌ره‌ سوورییه‌كان له‌ ئورده‌ن ده‌ڵێت "خه‌ڵكێكی زۆر له‌ وڵاتانی ده‌وروبه‌ره‌وه‌ روو ده‌كه‌نه‌ ئه‌م كه‌مپه‌ به‌ تایبه‌تی پیاوانی سعوودی، به‌ مه‌به‌ستی به‌ كرێ گرتنی خانوو له‌ ده‌ره‌وه‌ی كه‌مپه‌كه‌، به‌ڵام هه‌ر زوو بۆمان روون بۆیه‌وه‌ كه‌ به‌ بیانووی هاوسه‌رگیری ده‌یانیانبردن و دواتر ژماره‌ مۆبایله‌كانیان ده‌گۆڕێ و لێیان جیا ده‌بوونه‌وه‌".

ئه‌و فه‌رمانبه‌ره‌ ئاماژه‌ی به‌وه‌ كردووه‌ " پیاوه‌كان ئه‌و كچانه‌یان به‌وه‌ له‌ خشته‌ بردووه‌ كه‌ بیانكه‌نه‌ هاوسه‌ری خۆیان، به‌ڵێنی ئه‌وه‌شیان پێده‌ده‌ن كه‌ هاوسه‌رگیرییه‌كه‌ ده‌كه‌نه‌ فه‌رمی كاتی پێكه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ سعودییه‌، به‌ڵام دواتر ژماره‌ مۆبایله‌كانیان گۆڕیووه‌ و خۆیان ون كردووه‌، بۆیه‌ ئه‌و كاره‌ له‌ شێوه‌ی هاوسه‌رگیری كاتی بووه‌، چونكه‌ به‌ شێوه‌ی سه‌ر زاری و له‌ لای مه‌لا ئه‌و كچانه‌یان ماره‌ كردووه‌، لای هیچ ده‌زگایه‌كی میری هاوسه‌رگیرییه‌كه‌ تۆمار نه‌كراوه‌، له‌ ئێستاشدا زۆر له‌و كچانه‌ به‌ دوو گیانی له‌ كه‌مپه‌كاندان".

هاوكات به‌شێك له‌ پاسه‌وانه‌كانی كه‌مپی (زعیته‌ری) ئاماژه‌یان به‌وه‌ كردووه‌ "كه‌ له‌ زۆربه‌ی وڵاته‌ عه‌ره‌بیه‌كانه‌وه‌ خه‌ڵك روو ده‌كه‌نه‌ ئه‌و كه‌مپانه‌ به‌ مه‌به‌ستی دۆزینه‌وه‌ی هاوسه‌رێكی گونجاو، به‌ڵام بۆمان ده‌ركه‌وتووه‌، كه‌ زۆربه‌یان ئه‌و نییه‌ته‌یان نییه‌".

له‌ ئێستاشدا له‌ ناوخۆی سووریادا هه‌ڵهاتنی كچان له‌ ماڵه‌وه‌ بووه‌ته‌ دیارده‌یه‌ك بۆ ده‌رچوون له‌و قه‌یرانه‌ی تێدا ده‌ژین و روو ده‌كه‌نه‌ كه‌مپ و هه‌ندێ له‌ شاره‌كانی وڵاته‌كانی دراوسێ، له‌ كۆتایشدا خۆیان له‌ شوێنه‌كانی له‌شفرۆشتن ده‌بیننه‌وه‌.

گه‌نجێك به‌ ناوی (ویسام) زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی ده‌ستیان به‌م بازرگانییه‌ كردووه‌ ده‌ناسێت، جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ " ژنێك له‌ ناو كه‌مپه‌كه‌ كاته‌كانی هاتنی پیاوه‌كان بۆ لای ئه‌و كچانه‌ رێكده‌خات له‌ به‌رامبه‌ر 50 دیناری ئورده‌نی بۆ هه‌ر كاژێریك و 100  دینار ئه‌گه‌ر كچه‌كه‌ تازه‌ كرابێته‌ ژن".

 

رووداو- رۆژنامه‌ی ده‌یلى ته‌لیگراف

 

24/01/2013

zmani kurdi la turkya azad kra

 

بەپێی یاسایەکی نوێی پەرلەمانی تورکیا لەمەو دوا تۆمەتبارانی کورد لەدادگا دەتوانن بە زمانی کوردی قسەبکەن و بەرگری لەخۆیان بکەن.

دوای دوو رۆژ لە گفتوگۆی چڕو پڕ و دژ بە یەک ، ئەندام پەرلەمانە کوردەکانی سەر بە پارتی ئاشتی و دیموکراسیBDP  لە پەرلەمانی تورکیا توانییان سەرکەوتووبن بەسەر نوینەرانی پارتی نەتەوەیی بەرهەڵستکاردا، کە دژی ئەم یاسایە بوون.

لەکاتی گفتوگۆکاندا بەهۆی پێکدا هەڵپژانی دوو پەرلەمانتار کە یەکیێکیان سەر بە BDP و ئەوی دیکەیان سەر بە پارتی گەلی کۆماری بوو، دانیشتنی پەرلەمان بۆ ماوەیەک راگیرا. دوای ئەوەی ئەندام پەرلەمانە تورکەکە گوتبوی" ناکرێت نەتەوەی تورک یەکسان بێت لەگەڵ نەتەوەی کورد" ئەم گوتەیە ناڕەزاییەکی زۆری لێکەوتەوە. 

پایزی 2012 ، نزیکەی 700 بەندکراوی کورد بۆ ماوەی 69 رۆژ مانیان لە خواردن گرت، کەداوای باشترکردنی دۆخی عەبدوڵا ئۆجەلان سەرۆکی زیندانی کراوی پارتی کرێکارانی کوردستان PKK یان  دەکرد لە زینداندا و هەروەها داوای ئەوەشیانکرد کە کۆت و بەند لەسەر زمانی کوردی هەڵبگیرێت لە بواری دادوەری و سیستەمی پەروەردەدا. مانگرتەنەکەش لەسەر داواکاری ئۆجەلان کۆتایی پێهێنرا.

چاودێرانیش پێیان وایە کە دەستپێکردنی پرۆسەی ئاشتی لەلایەن حکومەتی تورکیاوە دوای داواکارییەکەری ئۆجەلان بوو بۆ شکاندنی مانگرتن.

بەپێی دەستوری وڵاتی تورکیا، لەو وڵاتەدا تەنیا یەک نەتەوە بوونی هەیەو تورکیش تاکە زمانی دانپێدانراوە.

25/01/2013

sakinaa-paris 698539172_183784002

 

ئه‌ندامێكی فدراسیۆنی كۆمه‌ڵه‌ كوردییه‌كان له‌ پاریس رایگه‌یاند عومه‌ر گونەی، كه‌ تۆمه‌تبارى سه‌ره‌كییه‌ له‌ كوشتنی 3 ژنه‌ چالاکڤانی كورد له‌ پاریس، كاتێك ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ توركیا له‌گه‌ڵ ئه‌ندامێكی هه‌واڵگرى ئه‌و وڵاته‌ كۆده‌بێته‌وە و تورکیآش رەتی دەکاتەوە..

موراد جه‌یلان، ئه‌ندامی فدراسیۆنی كۆمه‌ڵه‌ كوردییه‌كان له‌ پاریس له‌ لێدوانێكیدا بۆ (رووداو)ی گوتى "پۆلیسی توركیا بۆ كۆكردنه‌وه‌ی زانیاری چه‌ند ئه‌ندامێكی ئه‌وانی بانگهێشتكردووه‌، به‌تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی عومه‌ر گونەی ده‌ناسن". 

موراد جه‌یلان گوتیشی "وه‌كو كۆمه‌ڵه‌ كۆمسیۆنێكمان دروستكردووه‌ و زانیاری كۆده‌كه‌ینه‌وه‌، له‌گه‌ڵ دادگا و پۆلیسی فه‌ڕه‌نساش له‌ په‌یوه‌ندی چڕوپڕ داین، پۆلیسیش به‌رده‌وام ته‌له‌فۆن بۆ سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌كه‌مان ده‌كات".

له‌باره‌ی هه‌وڵه‌كانیش بۆ ئاشكراكردنی ئه‌و هێزه‌ی یان ئه‌و كه‌سانه‌ی له‌پشت عومه‌ره‌وه‌ن، جه‌یلان گوتى "له‌ چاودێری كامیراكان ده‌ركه‌وتووه‌ كاتێك عومه‌ر له‌ ساڵی 2012وه‌ ده‌چێته‌وه‌ توركیا له‌گه‌ڵ ئه‌ندامێكی هه‌واڵگرى به‌ جلی مه‌ده‌نی كۆده‌بێته‌وه‌ كه‌ سمبۆلی پۆلیسی ئه‌م وڵاته‌ى له‌ده‌ستدایه‌، و ئه‌و كه‌سه‌ش ئامۆزایه‌كی عومه‌رە".

حکومەتی تورکیاش بەرەسمی رایگەیاندووە کە بە هیچ شێوەیەک پەیوەندی لەگەڵ بکوزەکە نییە و بەڵکو رووداوەکە پەیوەندی بە "کێشەی ناوخۆیی پەکەکەوە" هەیە و ئەوان بەرپرس نیین

له‌ رۆژى 9ى ئه‌م مانگه‌ له‌شارى پاریس و له‌ رووداوێكى ته‌مومژاویدا هه‌رسێ ژنه‌ چالاكڤانى كورد (ساكینه‌ جانسز و فیدان دۆغان و له‌یلا شایله‌مز) كوژران.

رووداۆ/  هێمن خۆشناۆ

24/01/2013

mzgawt 190560642

 

رۆژی 18/1/2013 ، بۆ یەكەمجار لە یەكێك لە مزگەوتەكانی شاری ستۆكهۆڵمی پایتەختی سوید بە ئاشكرا بانگدرا.

جاران مزگەوتەكانی سوید بۆیان نەبوو بەوشێوەیە بانگ بدەن كە دەنگیان بگاتە دەرەوەی مزگەوت و دەبووایە تەنیا لە ناوەوەی مزگەوتدا بانگ بدەن، بۆیە ئەو هەنگاوەی مزگەوتی ناوچەی هیوزبی لە باكووری ستۆكهۆڵم، بە یەكەمین بانگی ئاشكرا و كراوە لە سوید و وڵاتانی باكووری ئەوروپا دەژمێردرێت. ئەمەش رای جیاوازی لێكەوتووەتەوە و دوو بۆچوونی جیاوازی هێناوەتە ئاراوە. بەشێك لە چالاكڤانان و پارتەكان بە ئاسایی وەریانگرتووە و بەشێكی دیكەش، بەتایبەتی پارتە رەگەزپەرست و نزیك لە رەگەزپەرستەكان رەتیدەكەنەوە. بەڵام دەوڵەتی سوید ئەو مافەی داوەتە موسڵمانان كە لەمەودوا لە دەرەوەی مزگەوتیش گوێیان لە دەنگی بانگ بێت.

ئەم بڕیارە هاوكاتە لەگەڵ پشتیوانیكردنی هەشت پارتی نێو پەرلەمانی سوید لە بیرۆكەی دەرچواندنی یاسای فرەژنی لە سوید. سەرۆكی پارتی سەنتەر، كە خاوەنی بیرۆكەكەیە، رایگەیاند پارتەكەیان دەیەوێ كار بۆ ئاساییبوونی فرەژنی بكات و ئەو “ماف”ەی بۆ موسڵمانانی دانیشتووی سوید بە “رەوا” زانی كە بەپێی نەریتی خۆیان مافی هێنانی 4 ژنیان هەبێ. ئەمەش وایكرد پارتەكەی رووبەڕووی رەخنەی تووند ببێتەوە. بەپێی راپرسییەكانی ئەم دواییەی چەند رۆژنامەیەكی بەنێوبانگی سویدی، پێشنیازەكە كاریگەری گەورەی دەبێ بۆ دابەزینی رێژەی لایەنگرانی ئەو پارتە لە هەڵبژاردنەكاندا.

24/01/2013

barzani u_davutoglu

 

سەرۆکی هەرێمی کوردستان و وەزیری دەرەوەی تورکیا لە سویسرا بەیەکەوە کۆبوونەوە.

دوێنێ چوارشەممە، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان و ئەحمەد داود ئۆغلۆ، وەزیری دەرەوەی تورکیا لە شاری داڤۆسی سویسرا لە هۆتێلی وەرینا کۆبوونەوە.

سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان لە بەیانامەیەکدا بڵاویکردەوە کە مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان ده‌رباره‌ی ره‌وشی عێراق لەو کبوونەوەدا رایگه‌یاندووە: ئه‌و ره‌وشه‌ی ئێستای عێراق نابێ به‌رده‌وام بێت، پێویسته‌ پرۆسه‌ی سیاسی راسته‌ڕێ بكرێ و هه‌رێمی كوردستانیش له‌گه‌ڵ هێزه‌كانی دیكه‌ی عێراق له‌ هه‌وڵه‌كانیدا به‌رده‌وام ده‌بێت بۆ دۆزینه‌وه‌ی چاره‌سه‌رێكی ریشه‌یی بۆ هه‌موو كێشه‌ و گیروگرفته‌كان، چونكه‌ ئه‌و كێشه‌ و گیروگرفتانه به‌ جۆرێك گه‌وره‌ بوونه‌ مه‌ترسی ‌ له‌سه‌ر تێكڕای پرۆسه‌ی سیاسی عێراقدا هه‌یه‌.‌

له‌باره‌ی ره‌وشی سوریاوه‌ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا باسی دوا په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی ره‌وشه‌كه‌ و په‌نابه‌رانی سوریای له‌ توركیا كردوە و رایگه‌یاندووە: ئێستا ژماره‌ی په‌نابه‌رانی سوریا له‌ توركیا له‌ 160 هه‌زار كه‌س زیاتره‌.

رۆژی یەکشەممە (2013/1/20)، مەسعود بارزانی بە مەبەستی سەردانکردنی چەند وڵاتێکی ئەوروپایی و بەشداری کردن لە کۆڕبەندی ئابووری داڤۆس بەرەو ئەوروپا بەڕێکەوت.

کۆڕبەندی ئابووری داڤۆس ساڵانە لە وڵاتی سویسرا بەریوە دەچێت و ئەمساڵ لە کۆڕبەندەکەدا 2500 کەس لە 100 وڵاتی جیهانەوە بەشدارن، 50 کەس لەو ژمارەیە سەرکردەکانی جیهانن و 1500 کەسیش بازرگان و بەڕێوەبەری دامەزراوە ئابوورییەکان و نوینەری رێکخراوە مەدەنییەکان و میدیا و دامەزراوە ئەکادیمی و هونەرییەکانن.

حکومەتی هەرێمی کوردستان یەکەم جارە بەشێوەیەکی فەرمی بەشداری لەو کۆڕبەندەدا دەکات.

هەر یەک لە عیماد ئه‌حمه‌د، جێگری سه‌رۆك وه‌زیران، فوئاد حوسێن، سه‌رۆكی دیوانى سه‌رۆكایه‌تى هه‌رێمی کوردستان، فه‌لاح مسته‌فا، به‌رپرسی فه‌رمانگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانى ده‌ره‌وه‌، ئاشتی هه‌ورامی، وه‌زیرى سامانه‌ سروشتییه‌كان و عه‌لی سندی، وه‌زیرى پلاندانان سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەو سەردانەدا یاوەری دەکەن.

sakar@rudaw.netThis e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

24/01/2013

kamara iran_602328381

 

لەكاتێكدا كە هەڵبژاردنەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران نزیك دەبێتەوە, دەسەڵاتدارانی ئێران چاودێری لەسەر هاووڵاتیانی ئەو وڵاتە زیاد دەكەن و داوا لە قاوەخانەكان دەكەن كامێرای چاودێری لە شوێنەكانیان دابنێن.

ئێران لەساڵی رابردووەوە خەریكە تاوەكو كامێرا لە قاوەخانەكان دابنێن, بەڵام ئەم یاسایە لەوكاتەوە زۆر بڵاو بووەوە كاتێك كە كافێ پراگوا, كە یەكێك لە بەناوبانگترین قاوەخانەكانی تاران, داخرا بەهۆی ئەوەی رەتیكردەوە سیستەمی ڤیدیۆیی لە كافی كەدابنێت. كافێ پراگوا شوێنێكی سەرەكی قوتابیانی تارانە كەسەردانی ئەو كافێ یە دەكەن.

هەفتەی رابردوو پۆلیسی فەرمانكردن بە چاكە و قەدەخەكردنی خراپەی ئێرانی داوا لەو كافێ یە دەكەن سیستەمی چاودێری لە كافێ یە دا بنێن ,هەروەها مەرجیشیان بۆ ئەم كافێ یە ئەوە بوو كە "نابێت لە 4 كامێرا كەمتر دابنێن", بەڵام خاوەنی ئەو شوێنە رەتیكردووەتەوە كە ئەم فەرمانە جێبە جێبكات و بەخۆی كافێیەكەی دادەخات.

ئەو كافێ یە لە پێگەی فەیسبوكیانە نوسیویانە " دەمانزانی كە ڕۆژێكدێت و ئەم شوێنەمان پێدادادەخەن, بۆیە رێگەمان نەدان چاودێری هەنگاو بەهەنگاوی ئەوكەسانە بكەن كە سەردانیاندەكردین "

لەسەدەی بیستدا قاوەخانەكانی ئێران شوێنی خوێندنەوەی شیعر و كوبونەوەی هۆزانڤانان بووە, كە بە بێ ترس لە شای ئێران كۆدەبونەوە.لەدوای شۆڕشی ساڵی 1979 دا حكومەتی ئێران زۆربەی قاوەخانەكانی ئەو وڵاتەی داخستن وەك هەڵمەتێكی دژی " كەلتوری رۆژ ئاوایی" .

ئاری رەسوڵ

24/01/2013

saman soli_192038015

 

كاریكاتێریستێکى خه‌ڵكى سنه‌ له‌ رۆژهه‌ڵاتى كوردستان، له‌ یازده‌هه‌مین فسیتڤاڵى نێودەوڵەتى "فرى كارتۆنز وێب" له‌ وڵاتى چین، خه‌ڵاتى زێڕى به‌ده‌ست هێنا.

موحه‌ممه‌د سامان سوه‌لى، ئه‌ندامى ماڵى كاریكاتێرى بواری هونه‌ره‌كانە لە پارێزگاى سنه‌و له‌ به‌شى "روخسار" به‌ به‌رهه‌مێكى "ژان پۆل تاركێر" فه‌یله‌سووفى خه‌ڵكى فه‌ره‌نسا، به‌شداریى فستیڤاڵه‌كه‌ى كردبوو.

ئه‌مین مورادى، سه‌رۆكى بواری هونه‌رى پارێزگاى سنه‌، به‌ ئاژانسى هه‌واڵى ئیسناى گوتووه‌: ئه‌م فستیڤاڵه‌ هه‌موو ساڵێك له‌ به‌شه‌كانى كارتۆن، كاریكاتێر، كۆمیك ئه‌ستریپ‌و ئه‌نیمه‌یشن به‌ڕێوه‌ ده‌چێت.

به‌ گوته‌ى مورادى، موحه‌ممه‌د سامان سوه‌لى، شه‌ش جار له‌ فستیڤاڵه‌ نێوخۆییه‌كانى ئێراندا پله‌ى سێهه‌مى بەده‌ست هێناوە.

ئا: فوئاد حەقیقی

23/01/2013

talabani __barzani_615210280

 

مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له‌ نه‌خۆشخانه‌ سه‌ردانی جه‌لال تاڵه‌بانی، سه‌رۆك كۆماری عێراق ده‌كات.

مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌ره‌وله‌وه‌ی به‌ره‌و وڵاتی سویسرا به‌ڕێ‌ بكه‌وێ‌، به‌مه‌به‌ستی به‌شداریكردن له‌ كۆڕبه‌ندی ئابووری جیهانی له‌ داڤۆ، له‌ وڵاتی ئه‌ڵمانیا سه‌ردانی جه‌لال تاڵه‌بانی، سه‌رۆك كۆماری عێراق كرد به‌ مه‌به‌ستی ئه‌حواڵ پرسین و ئاگاداربوون له‌و رێوشوێنه‌ پزیشكیانه‌ی گیراونه‌ته‌ به‌ر بۆ چاره‌سه‌ركردنی سه‌رۆك كۆمار.

بارزانی زۆر خۆشحاڵ بوو به‌ باشتربوونی ره‌وشی ته‌ندروستی سه‌رۆك كۆمار ئه‌و چاره‌سه‌ركردن و رێوشوێنه‌ پزیشكیانه‌ی بۆیان دانراوه‌.

جەلال تاڵەبانى سەرۆک کۆمارى عێراق، بەهۆى تێکچونى دۆخى تەندروستيەوه شەوى 16/17ى 2012 گەیەندرایە نه‌خۆشخانه‌ی (مه‌دینه‌ توب)ی شاری به‌غدا. دواتر سه‌ر له‌ به‌یانی رِۆژى پێنج شه‌ممه‌ 20-12-2012 جه‌لال تاڵه‌بانی ، نه‌خۆشخانه‌ی (مه‌دینه‌ توب)ی شاری به‌غدا به‌ جێهێشت و له‌ ژێر چاودێری تیمێكی پزیشكی پسپۆردا به‌ره‌و كۆماری ئه‌ڵمانیای فیدراڵ به‌رێ كرا .

22/01/2013

ilam 626016007

 

بەهۆی ته‌قینه‌وه‌ى نارنجۆك له‌ شاری مەلەکشاهی ئیلامی رۆژهەڵاتی کوردستان 4 ئەندامی بنەماڵەیەک گیانیان لەدەستدا و 2ی دیکەشیان بریندار بوون.

عه‌لى ده‌وڵه‌تى، فه‌رمانده‌ى هێزه‌ ئەمنییەکانی پارێزگاى ئیلام راگه‌یاندووه "ئه‌م رووداوه‌ سه‌رله‌ به‌یانى دوێنێ دووشه‌ممه‌ له‌ گوندى سه‌یرانە-ی سه‌ربه‌ شارى مه‌له‌كشاهى له‌ پارێزگاى ئیلام رووى داوە".

به‌گوته‌ى ئه‌م به‌رپرسه‌، چوار كه‌س له‌ ئه‌ندامانى ئه‌م بنه‌ماڵه‌یه‌ک ده‌ستبه‌جێ گیانیان له‌ ده‌ست داوه‌‌و دوو كه‌سى دیكه‌شیان به‌ سەختی بریندار بوون‌و ره‌وانه‌ى نه‌خۆشخانه‌ كراون.

عەلی دەوڵەتی گوتویه‌تى "ئه‌م بنه‌ماڵه‌یه‌ ماده‌ى ته‌قینه‌وه‌ى رێپێنه‌دراویان له‌ ماڵەکەیاندا راگرتووه‌‌و یه‌كێك له‌ ئه‌ندامانى ئه‌و بنه‌ماڵه‌یه‌ ده‌ستكارى نارنجۆكه‌كه‌ى كردووه‌‌و ئه‌مه‌ش بووه‌ته‌ هۆى ته‌قینه‌وه‌ى". ناوبراو زانیارى زیاترى نه‌داوە.

شارى مه‌له‌كشاهى له‌ 45 كیلۆمه‌ترى شارى ئیلام هه‌ڵكه‌وتووه‌‌و به‌پێى سه‌رژمێریی ساڵى 2006، ژمارەی دانیشتوانی زیاتر له‌ 32 هه‌زار کەسە.

پارێزگاى ئیلام یه‌كێك له‌ ناوچه‌ شه‌ڕلێدراوه‌كانى شه‌ڕى هه‌شت ساڵه‌ى نێوان ئێران‌و عێراقه‌‌و تا ئێستاش بڕێكى زۆر ته‌قه‌مه‌نى پاشماوه‌ى شه‌ڕ له‌و ناوچه‌یه‌ ماوه‌‌و خاوێن نه‌كراوه‌ته‌وە.

مین‌و ته‌قه‌مه‌نییه‌كانى دیكه‌ى سه‌رده‌مى شه‌ڕ، ساڵانه‌ ژماره‌یه‌كى زۆر له‌ هاوڵاتیانى مه‌ده‌نى كورد له‌سه‌ر سنووره‌كان ده‌كه‌نه‌ قوربانى.

22/01/2013

ahmad turk_373222822

 

ئه‌حمه‌د تورك، رایگه‌یاندووه‌ "كورد ده‌وڵه‌تی سه‌ربه‌خۆی ناوێت، به‌ڵكو هاوبه‌شی و دادپه‌روه‌ری و یه‌كسانی نێوان نه‌ته‌وه‌كانی توركیای ده‌وێت".

ئه‌حمه‌د تورك، سه‌رۆكى كۆنگره‌ى جڤاتى دیموكراتی KCD گوتى "بۆ سه‌رخستنی هه‌وڵی ئاشتی و گفتوگۆكردن له‌گه‌ڵ ئیمڕالی، پێویسته‌ ده‌وڵه‌تی توركیا و پارتی كرێكارانی كوردستان PKK چاو به‌ سیاسه‌ته‌كانیاندا بخشێننه‌وه‌ و مامه‌ڵه‌كردنه‌كانیان له‌سه‌ر بنه‌مای دیموكراتی بێت".

تورك كه‌ هاوكات په‌رله‌مانتاری سه‌ربه‌خۆی شاری ماردینه‌ ئاماژه‌ی به‌ قۆناخه‌كانی ٣٠ ساڵه‌ی رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی چه‌كداری نێوان په‌كه‌كه‌ و ده‌وڵه‌تی توركیا كردوه‌ و پێیوایه‌ "پێویسته‌ له‌ئێستادا ئه‌م پڕۆسه‌ بكرێته‌ پرسێكی سیاسی و هه‌ردوو لا به‌ به‌مه‌به‌ستی چاره‌سه‌ری زیاتر، لێكنزیك ببنه‌وه‌".

له‌باره‌ی ویستی كورد بۆ دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تێكی سه‌ربه‌خۆ، ئه‌حمه‌د تورك ده‌ڵێ "ئێمه‌ له‌گه‌ڵ میلله‌تی تورك مێژوویه‌كی درێژمان هه‌یه‌ له‌ ژیان و به‌رخودانی هاوبه‌شدا، بوونی ده‌وڵه‌تێك بۆ كورد پێویسته‌، به‌ڵام له‌ جوگرافیایه‌كدا كه‌ ئیتنیك و مه‌زهه‌به‌ ئایینییه‌كان تێیدا له‌ رووبه‌رووبوونه‌وه‌دان ئه‌سته‌مه‌ ده‌وڵه‌تێك به‌ خواستی ئێمه‌ دروست ببێت، بۆیه‌ له‌ جیاتی ده‌وڵه‌ت پێویستمان به‌ ئاشته‌وایی و یه‌كسانییه‌".

فه‌رهاد چۆمانی

21/01/2013

forat anf 11

 

پاریس -

21/01/2013

ئه‌و گومانلێکراوه‌ی به‌ناوی (عومه‌ر گیونه‌ی) له‌پاریسی پایته‌ختی فه‌ره‌نسا ده‌ستبه‌سه‌ر کرابوو، به‌ تاوانی کوشتنی سێ ژنه‌ سیاسه‌تمه‌داری کورد، ده‌ستگیرکرا .

داواکاری گشتی پاریس فرانچیۆس مۆلینس رایگه‌یاند که‌ که‌سی ده‌ستبه‌سه‌رکرا و به‌ تاوانی کوشتنی سێ ژنه‌ کورده‌که‌ ده‌ستگیرکراوه‌. داواکاری گشتی رایشیگه‌یاند :" ئه‌م که‌سه‌ ده‌شێ بکه‌ر یاخود یه‌کێک له‌ بکه‌ره‌کانی ئه‌و تاوانه‌ بێت ."

داواکارى گشتى پاریس له‌ چوارچێوه‌ى ( هاوکارى کارى تیرۆریستى ) و ( تاوانى گرێدراو به‌ تیرۆر ) دا که‌یسى لێکۆڵینه‌وه‌ى له‌ تیرۆرکردنى ساکینه‌ جانسز، فیدان دۆغان و له‌یلا شایله‌مه‌ز کرده‌وه‌ . سه‌باره‌ت به‌ بابه‌ته‌که‌ سه‌رچاوه‌یه‌کى پۆلیس رایگه‌یاندبوو که‌ هه‌فته‌ى رابردوو دووکه‌سى ته‌مه‌ن (30 ــ 39) ساڵ ده‌ستبه‌سه‌ر کراون که‌ هه‌ردووکیان کوردن و له‌پاریس ده‌ژین .

ئه‌و سه‌رچاوه‌یه‌ رایگه‌یاند که‌ شه‌وى رابردوو که‌سه‌ ته‌مه‌ن (30) ساڵییه‌که‌یان ره‌وانه‌ى دادوه‌رى گشتى کراوه‌ و دووه‌م که‌س ئازاد کراوه‌. داواکاری گشتیش ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ له‌ کۆنگره‌ رۆژنامه‌نوسییه‌که‌دا ئاماژه‌ی به‌وه‌ کرد که‌ نه‌توانراوه‌ ناسنامه‌که‌ی ده‌ستنیشان بکرێت، ناوی ئه‌و که‌سه‌ی وه‌کو (عومه‌ر گیونه‌ی) ئاشکرا کرد .

ANF NEWS AGENCY

anflaunza

 

ئەنفەلەوەنزای بەراز کە " Swine flue " یشی پێ دەگوترێت هۆکارەکەی ڤایرەسی " H1N1" ئەو ئەوە بۆ جاری سێیەمە لە هەموو جیهان بڵاو دەبێتەوە ئەم جارەش تا ئێستا لە "عیراق و فەلەستین و ئوردن" بڵاوبۆتەوە و ٢٦ کەس بەهۆیەوە مردووون. ئەمرۆش لە سلێمانی کەیسێکی ئەو نەخۆشییە ئاشکرا کرا.

نیشانەکانی چین و چارەسەر چییە؟

نیشانەکانی:

وەکو ئەنفلەوەنزایەکی ئاسایی بریتین لە

"لەش داهێززران و بێتاقەتی ،تایە کە زۆر جارلەرزیشی لەگەلدایە،ژانە سەر و هەندێک جاریش هێڵنج و سکچوون"

تووشبوونی ئەم نەخۆشیە ئاسان و بڵاوبوونەوەشی خێرایە..

رێگاکانی بڵاوبوونەوە:

لە رێی هەناسە بڵاودەبێتەوە وەکو پژمین و کۆکە.

دەرکەوتەکانی

گرنگترین ماکەکانی بریتین لە هەوکردنی سیەکان و لەناوبردنی خانەکانی سیەکان و دواجاریش کۆبونەوەی شلەیەکی زۆر لە بەشی خوارەوەی سیەکان کە هەناسەدان زەحمەت دەکات و نەخۆش تووشی تەنگەنەفەسیەکی زۆر دەکات..

رێگاکانی خۆ پاراستن

رێگاکانی خۆ پاراستن لێی پاک و خاوێنیە بەشێوەیەکی گشتی بەتایبەتی ئەو کەلوپەلانەی کە رۆژانە بەکاردێن وەکوو دیشەکانی خواردەمەنی و دەستشۆردن و بەکارهێنای ماسک و دوورکەوتنەوە لە توشبوان .

چارەسەر:

چارەسەری ئەم پەتایە ئەگەر زوو دەستنیشان بکرێ ئاسانە ،سەرەتا بەچارەسەرکردنی نیشانەکەنەوە دەستپێدەکات و پاشانیش دەرمانی دژەهەوکردن. دەرمانی تایبەتی ئەم پەتایەشبریتیە لە " Tamiflu "

mam jalal_216035719

 

ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان و دەڵێ تاڵەبانی سکرتێری گشتی یەکێتی، کە ئێستا لە ئەڵمانیایە بۆ چارەسەر خەڵک دەناسێ وهێزێکی باشیش گەڕاوەتەوە نێو جەستەی ،

ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی یەکێتی بە (رووداو)ی راگەیاند "تەندروستی مام جەلال رۆژ بە رۆژ بەرەو باشبوونی دەچێ بە شێوەیەک ئێستا خەڵک دەناسێ و قسەش دەکات".

ئەو ئەندامەی مەکتەبی سیاسی یەکێتی پێ باش نەبوو ناوی بڵاوبکرێ گوتی "مام جەلال ئێستا خەڵک دەناسێ و لەسەر کورسی دادەنیشێ و کاتی بەخێرهاتنی میوان دەکات دەستی بەرزدەکات و بەئاسانی دەستیش دەجۆڵێنێ".

گوتیشی "ئەگەر تەوقە لەگەڵ بکەی دەستت دەگرێ و دەگوشێ و هێزێکی باشیش گەڕایەوە نێو جەستەی".

جەلال تاڵەبانی، سەرۆک کۆماری عێراق، تەمەنی نزیکە لە 80 ساڵی لە 17ی کانوونی یەکەمی 2012 لە شاری بەغدا تووشی "جەڵتەی مێشک" بووە، دواتر بۆ وەرگرتنی چارەسەری زیاتر گوازرایەوە بۆ وڵاتی ئەڵمانیا و تاوەکو ئێستا بەبەردەوامی چارەسەری بۆ نەخۆشییەکەی دەکرێ

paris kurdish_n_348445861

 

ئەو پیاوەی کە شۆفێری ساکینە جانسز بووە بە فەرمی تۆمەتبارکرا بە کوشتنی سێ ژنە چالاکوانە کوردەکە لە پاریسی پایتەختی فەڕەنسا.

پۆلیسی فەڕەنسا رایگەیاند کە عومەر گونەی 30 ساڵ، لەژێر لێکۆڵینەوە دایە تا بزانرێت ئاخۆ کارەکەی بەتەنیا ئەنجامداوە یاخود لەگەڵ گرووپێکی تیرۆریستیدا.

فرانسوا مۆلین لێکۆڵەری پۆلیس لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند "پێمان وایە کە ناوبراو بکوژەکەیە یا یەکێک لە بکوژەکانە".

مۆلین هەرەوها ئەوەشی راگەیاند کە گونەی لەگرتەی ڤیدیۆیدا دەرکەوتووە کە لەکاتی رووداوەکەدا لەناو باڵەخانەی سێ ژنە چالاکوانەکەدا بووە. هەوەها ئەوەشی خستەڕوو کە لە رووداوەکەدا 10 گوللە تەقێنراوە- چواریان بەر ساکینە جانسز کەوتوون و سێی دیکەش بەر دوو قوربانییەکەی دیکە.

هەرچەند چەکەکان نەدۆزراونەوە، بەڵام لێکۆڵەرەوان پێیان وایە کە تەنیا یەک دەمانچە بەکارهاتووە. لێکۆڵەرەوان هەرەوە ئەوەشیان خستەڕوو کە جانتایەک لەناو ئۆتۆمبێلی عومەر گونەیدا دۆزراوەتەوە کە پاشماوەی تۆزی باروتی پێوەبووە کە پێدەچێت دەمانچەکەی تێدا هەڵگیرابێت.

رۆژی 9 ی ئەم مانگە سێژنە چالاکڤان ساکینە جانسز و فیدان دۆغان و لەیلا شایلەمەز لە پاریس بە کوژراوی دۆزرانەوە.

22/01/2013

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان