لە مەنشووری بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دوای خەسارناسێکی گشت ڕەهەندی سەبارەت بە مێژووی مۆدێرن و هاوچەرخی کورد، و هەروەها داماوماویی حیزبەکان لەئاست ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی کورد، ئاماژە بە نەقشەڕێگا بۆ دامەزراندنی حکومەتی دیفاکتۆ، تەوافوقی، ئینتقالی، وە لە تەبعید‌دا، کراوە.

^{لەو نەقشەڕێگایە‌دا، پرۆسێسی ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی کورد لە شکلی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی، لە سێ فاز و قۆناغ‌دا فۆرموولە کراوە،
کە بریتییە لە کلیک بکە: نەخشەرێگای حکومەتی دیفاکتۆی تەوافووقی و ئینتقاڵی لە تەبعیددا}

^{نەقشەرێگا: رێکارەکانی دەستەبەرکردنی سەروەری سیاسی بۆ کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان هەر لە سەرتای دامەزران و دەستپێکی کاری مەیدانی، هەموو ئیمکانات و مکانیزمەکانی بەردەستی لەپێناو رەخساندنی بوواری گوونجاویی گوفتمانی و مەیدانی بۆ بە ئیجرایی کردنی خاڵ بە خاڵی ناوەڕۆکی نەقشەڕێگا بەکار هێنا، لەو پەیوەندییەدا سەرەڕای دامەزراندنی کانالی ماهوارەیی «کۆمار تیڤی» چالاکی تەبلیغی رۆژانەی سەبارەت بە ناوەڕۆکی نەقشەڕێگا ڕوو لە جەماوەری کوردستان بۆ ماوەی سێ ساڵ درێژە پێداوە، لەپاڵ ئەوەش‌دا دەگەڵ گشت حیزبەکانی هەر چوار پارچەی کوردستان و بە تایبەتی دەگەڵ حیزبەکان و کەسایەتییە ئاینی، سیاسی، و کۆمەڵایەتییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، دیدار و دانیشتنی کردووە،و بەڵگەی نەقشەڕێگای بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆی تەوافووقی و ئینقالی لە تەبعیددا ئاراستەی تەک تەکی حیزبەکان، و بەتایبەت ئاراستەی «ناوەندی هاوکاری حیزبەکانی کوردستانی ئێران» بۆ خاوەندارییەتی لێ کردن لەو نەقشەرێگایە کردووە. دیارە گشت حیزبەکان و بەتایبەت ناوەندی هاوکاری حیزبەکان، دەگەڵ ئەوەش دا نەقشەڕێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازانیان بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی پێ باشبووە، بەڵام بەپێی هێندێک تێبینی و موولاحزاتی سیاسی، دۆخی دە ساڵی ڕابردوویان بۆ بە ئیجرایی‌کردنی ئەم نەقشەڕێگایە پی باش و گوونجاو نەبووە، بۆیە لەوپەیوەندییەدا هیوادارین و دیارە هەر ئەوەش لە حیزبەکان چاوەڕوان دەکرێت، کە مادام هەنووکە لەئەنجامی شۆڕشی ژینا دۆخێکی لەبار و گوونجاو لەبوواری گوفتمانی و کرداری لە ژین و ژینگەی سیاسی ئێران،و ناو جەماوەری کوردستان‌دا بۆ ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی و خۆبەڕێوەبەری خۆماڵی کورد خووڵقاوە، ئامادەی هاوکاری بن، وە خاوەندارییەتی لەو نەقشەڕێگایە لە پێناو ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی بکەن.}

^{*** پێناسەی پێکهاتە و ئەرکەکانی «شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی» بریتین لە:}

^{١- پێکهاتەی شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، پێکهاتەیەکی دووفاکتەی حەقیقی و مجازیە، کە ڕەوشی کار و چالاکییەکانی، بەسوودوەرگرتن لە مۆدێلی باوویی سەردەمی شۆڕشی تێلێکۆموونیکاسیۆن و لێکەوتە هەرە کارامە و کارپێکراوەکەی واتە تۆڕە کۆمەلایەتییەکان ئۆرگانیزە کردووە، وە لەو ڕاستەیەدا فەعالیەت و چالاکییەکانی بەشێوەی ڕایەڵکەیی کۆمەڵایەتیی(شبکەهای اجتماعی) ڕێبەری دەکات. ئەم شوڕایە خاوەن ئیستراتیژی و ئامانجی ئیستراتیژی بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کورد بۆ ڕۆژهەڵاتی کوردستانە، ئەم شوڕایە لەدەستپێک دا لەلایەن شوڕای هاوئاهەنگی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان،و چالاکوانانی مەدەنی و ڕێبەرانی مەیدانی ناوخۆی وەڵات،و دەرەوەی وەڵات، وەک لایەنی حەقیقی پێکهاتەی شوڕا، پێکهاتووە و راگەیاندراوە.
کاراکتێر و سرووشتی پێکهاتەی شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی، پێکهاتەیەکی دیمۆکڕاتیک و کراوەیە، وە چالاکییەکانی رێکخراوەیی بە شێوەی ئاسۆیی(افقی) و مەشوەرەتی و بەدوور لە سانترالیزمی دیمۆکڕاتیکی قەیران خووڵقێنی ئازموونکراو لە سیستەمی حیزبی کوردستانی‌دا، ئۆرگانیزە دەکات.}

^{ئەو شورایە بە تەبیعەتی کراوەیی و دیمۆکڕاتیک بوونی، وەک زەرفێکی ئیستراتیژیکی نەتەوەیی، توانایی لەخۆگرتنی گشت هۆییەتە جیاواز و جۆراوجۆرەکانی ناو کۆمەڵگای سیاسی کوردستانی هەیە، لەم شوڕا کاتییە‌دا، هەموو کوردێکی نیشتمانپەروەر وەک: کەسایەتییە سیاسی، ئایینی، کۆمەڵایەتیەکان، ژنان و پیاوان، و گەنجان و کچان و کۆڕانێک کە عەوداڵی خۆسەری و خۆبەڕێوەبەری خۆماڵین، دەتوانن وەک ئەندام لە شوڕای بەرێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان دا، بە ئەرکی دیار و مافی دەنگدان، لە پرۆسێسی بڕیاڕدان دا، بەشداری بکەن.}

^{٢- شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، بە تەبیعەتی ئەوەی کە کاتییە، مەودای ئەرکی بەڕێوەبەری، بە ڕاگواستنی بۆ ناوخۆی وەڵات،وە دەستپێکی یەکەم هەڵبژاردنەکان بۆ ساغکردنەوەی شوڕاکانی گووند، شار، پاڕێزگاکان،و شورای ئەنجوومەنی گشتی کوردستان، واتە: مەجلیسی نەتەوەیی کورردستان(پارڵەمان)، تەواو دەبێت.}

^{٣- شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، لە مەودای بە کاتی بوونی‌دا، لەپێناو ڕەخساندنی دۆخی گوونجاو بۆ دەستەبەرکردنی ئامانجی ئیستراتێژیکی و نەقشەڕێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازان، کە ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی لە شکلی موومکین، واتە حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستانی رۆژهەڵاتە، هەڵدەستێت بە ئەنجامدانی ئەو ئەرکانەی خوارەوە:}

^{* هەوڵدان بۆ درووستکردنی پەیوەندی ئۆرگانیکی دەگەل ڕێبەرانی مەیدانی ڕاپەڕینی ناوخۆی وەڵات، و گشت چالاکوانانی گۆرەپانی خەباتی مەدەنی و نافەرمانی مەدەنی.}

^{* ساغكردنەوەی شوڕاگەلی جۆراوجۆر لە ناو گوند،و شارەکان، بۆ ئەنجامدانی ئەرکی بەڕێوەبەری ڕاپەڕینی ناوخۆی وەڵات، لە چوارچێوەی شۆڕشی ژینا‌دا، بەڵام بە گۆفتمانێکی نەتەوەیی.}

^{* هەوڵدان بۆ درووستکردنی پەیوەندی دەگەڵ مامۆستایانی ئایینی،و ڕێبەرانی مەیدانی و چالاکانی نیشتمانپارێزی ڕاپەڕینی ناوخۆی وەڵات، بۆ ئەوەی ڕەوتی ڕاپەڕینی ناوخۆی کوردستان بە دیسکورس و گۆفتمانی نەتەوەیی،و ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، دەنگاو و ڕەنگاو بکردرێت.}

^{* شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆی خۆماڵی، لە حەوزەی دیپلۆماسی‌دا، هەوڵ دەدات بەجێگای هەستان بە ئەنجامدان و تەقویەتی دیپڵۆماسی سەوداگەرانە و مەترسیداری دەرەکی، دیپڵۆماسی ڕوو لە ئۆپۆزیسیۆنی سەراسەی و بە تایبەت ڕوو لە دەسەڵات لە تاران، تەقویەت و ئەنجام بدات.}

^{* شوڕای بەڕێوەبەری کاتی، هەوڵ دەدات لە ڕێگای دیالۆگ و ووتوێژ، بە یار و نەیار و لایەنەکانی ئۆپوزیسیۆن و دەسەڵات لە تاران ڕابگەیەنێ، کە کورد جیاییخواز نییە و خوازیاری دابینکردنی «مافی دیاریکردنی چارەنووس»، وە مافی قایم بەزات لەشکلی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردە، کە ئەو حکومەتە دیفاکتۆیە دواتر و دوای ڕاگواستنی بۆ ناوخۆی وەڵات، لە چوارچێوەی تەواوییەتی خاک و جوغرافیای سیاسی و دەستووری بنەڕەتی هەموارکراویی ئێران‌دا، ستاتووسی سیاسی خۆی دێژوور و یاسامەند دەکات.
*شوڕای بەڕێوەبەری کاتی، دەگەڵ ئەوەش دا خوازیاری دابین بوونی مافی خەڵک و بەتایبەت گەلانی ئێرانە، بەڵام دەگەڵ ئەوەش‌دا کە حاڵەتی دیفاکتۆ و بە ئەمری واقیع کردنی مافی دیاریکردنی چارەنووسی کورد لە شکلی حکومەتی دیفاکتۆدا، لە گەرەویی زەمەنی ئامادەبوونی گەلانی دیکە ئێران بۆ حەللی پرسی نەتەوەیی ناهاوێت و گیرودەی ناکات، بەڵکوو لەهەمان کاتیش‌دا خۆی بە وەکیلی هیچ لایەک و نەتەوەیەکی ناوخۆی ئێران نازانی.}

<sup>بۆیە
* شوڕای بەڕێوەبەری کاتی، لە ئەگەری ئامادەبوونی دەسەڵات لە تاران بۆ وتووێژ و دانووستاندنی جیدی چ لە ئیستا‌دا، و چ دوای گۆران و دەسەڵاتێکی تازە، ئامادەیە لەپێناو ڕاگواستنی شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی لە تەبعید‌دا، بۆ ناوخۆی وەڵات و بە مەبەستی یاسەمەندکردنی، واریدی مزاکرە بێت.</sup>

^{* شوڕای بەڕێوەبەری کاتی، لە ئەگەری سەرکەوتنی شۆڕش و نەمانی ئەو رژیمە، هەوڵ دەدات بە هاوکاری گشت لایەک و لە ڕێگای شوڕاکانی گووند و شارەکان، هەموو بۆشایی دەسەڵات و گشت جوومگەکانی دەسەڵاتی ئیداری دەوڵەتی ناوەندی پڕ بکاتەوە، و دەگەڵ رژیمی داهاتوو دانووستاندن بکات.}

^{* شوڕای بەڕێوەبەری کاتی، هەوڵ دەدات بەهاوکاری و هەرەوەزی گشت لایەک، میدیایەکی نەتەوەیی و نەک حیزبی، وەک زمانحاڵی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی، دامەزرێنێت.}

^{لەکۆتاییدا هیواخوازین کە گشت ئەو کەس و کەسایەتیانەی دڵیان بۆ کوردستان لێدەدات و عەوداڵی ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی لە شکلی حکومەتی دیفاکتۆی خۆماڵین، داواکارین بە هاوکاری فیکری و کرداریان، خاوەندارییەتی لە شورای بەرێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ، تەوافووقی، ئینتقالی، وە لە تەبعید دا، بکەن.}

^{بژی ئاشتی، ئازادی،و حکومەتی خۆمالی
بژی کوردستان
٢٠ی رێبەندانی ٢٧٢٢ی کوردی (١٤٠١)
٩ی فێوریەی ٢٠٢٣ی زایینی}

^{شوڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستانی ڕۆژهەڵات، دەستپێکی فەرمی چالاکییەکانی ڕادەگەیەنێت}