قدیر گلکاریان

^{رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه برای شرکت در چهارمین نشست امنیت هسته‌ای از ۲۹ ماه مارس سفر پنج روزه‌ای خود را به آمریکا آغاز کرده است. در این سفر اهدافی که برای رئیس جمهوری ترکیه اهمیت داشته است، استفاده از فرصت مناسب برای دیدار با باراک اوباما و حتی زمینه سازی برای دیدار با پوتین بوده است تا به نسبتی هم که شده، زمینه‌های ایجاد ارتباط و رفع تنش را با روسیه برطرف کرده و حتی با ایالات متحده که بر سر مسئله کردهای سوریه اختلاف نظر دارند، به نکته مشترک فکری دست یابند.}

^{به طوری که مشخص است ایالات متحده آمریکا حزب اتحاد دمکراتیک و شاخه نظامی آن، یعنی یگانهای مدافع خلق را در نبرد با داعش در سوریه مورد حمایت قرار می دهد. در همین حال این حزب از سوی حزب دمکراتیک خلقها در ترکیه نیز مورد حمایت قرار گرفته است. زیرا ترکیه این دو گروه کردی را از جریانات تروریستی دانسته و حزب دمکراتیک خلقها را که در مسکو دفتر سیاسی افتتاح کرده، مورد اتهام به وابستگی و همکاری با شورشیان پ کاکا می داند.}

^{احمد علوی}

^{سخنان روز یکشنبه اول فروردین رهبر حکومت ایران در مشهد که به عنوان نقد و حتی مخالفت صریح رهبر ایران با سیاست تنش‌زدایی رئیس قوه مجریه تعبیر شد، نماد دیگری از حاکمیت دوگانه در ایران بود. علی خامنه‌ای گفت: «عده‌ای در داخل کشور هم این تحلیل را پذیرفته‌اند و می‌خواهند به دیگران هم بقبولانند: «در موضوع هسته‌ای توافق شد، اسمش را گذاشتیم برجام. حالا می‌گویند که برجام دیگری در قضایای منطقه و قانون اساسی کشور، برجام دو و سه و غیره باید به وجود بیاید تا بتوانیم راحت زندگی کنیم»، دوگانگی گفتمانی درون حاکمیت این سخنان رهبر حکومت ایران خود را نشان می‌دهد، البته داری معناهای اقتصادی نیز هست.}بازرگانان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی تمایل دارند تا کشورهایی همکاری بلندمدت باشند که اصل سرمایه‌گذاری و بازده آن را با حداقل ریسک تضمین نماید. شرط چنین امری حاکمیت یگانه، ثبات و آرامش در کشور میزبان و البته گردن نهادن کشور مربوطه به مقررات و میثاق‌های بین‌المللی و قراردها است.

^{کیوان حسینی}

^{سرانجام روزی که سندرز از مدت‌ها پیش وعده داده بود از راه رسید و گذر پوست کمپین هیلاری کلینتون به دباغ‌خانه ایالت‌های غربی افتاد!}در روزهای سوم و هفتم فروردین، انتخابات درون حزبی دموکرات‌ها در شش ایالت غربی برگزار شد و کلینتون در پنج ایالت از این شش تا، به سختی شکست خورد. «به سختی» یعنی اینکه به طور متوسط در این پنج ایالت، حدود ۷۰ درصد شرکت‌کنندگان به سندرز رای دادند!به بیان دیگر، سندرز به آنچه در فردای شکست‌های دنباله‌دار در ایالت‌های جنوبی گفته بود عمل کرد و در غرب آمریکا، پشت حریف را به آسانی به خاک مالید. مشاوران سندرز می‌گویند این همان جرقه‌ای است که در نهایت به انفجار سیاسی مهیبی در ایالت‌های بزرگ مانند نیویورک و کالیفرنیا تبدیل خواهد شد و «انقلاب سیاسی» سندرز را به ثمر می‌نشاند.و درست در زمانی که به نظر می‌رسد همه چیز برای پیروزی بزرگ سندرز آماده است، کمپین کلینتون جوری رفتار می‌کند که گویی هیچ اتفاقی نیافتاده. مشاوران کلینتون هنوز او را پیروز نهایی معرفی می‌کنند.

علی افشاری

^{بیش از دو ماه از اجرای توافق جامع هسته‌ای می‌گذرد. چشم‌انداز پیش رو نیز دستکم در کوتاه‌مدت تأیید کننده تداوم اجرای آن است. ولی این واقعیت باعث نشده است تا کشمکش‌ها در درون بلوک قدرت در خصوص برجام فرو بنشیند. البته این اختلافات بر سر خود برجام نیست بلکه پیامدهای آن در سیاست خارجی و داخلی محل نزاع را تشکیل می‌دهد. بخش مسلط قدرت و هر دو جناح اصل مصالحه اتمی و کشیدن ترمز ماجراجویی هسته‌ای را در ماه‌های پایانی ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد پذیرفته بودند.}این تصمیم باعث شد تا فرصتی برای ریاست جمهوری حسن روحانی فراهم شود و با استقبال افکار عمومی از کاندیدایی که وعده رفع تحریم‌ها و تنش‌زدایی در رابطه با غرب را می‌داد، راهی ساختمان خیابان پاستور شود. همچنین نظام مأموریت معامله هسته‌ای در چارچوب حفظ زیرساخت‌های اتمی را به وی سپرد.اما از همان ابتدا معلوم بود که اجماع نظر بر سر اصل برجام با اختلاف نظرهای جدی در چگونگی برجام و پیامدهای آن همراه است.

^{قدیر گلکاریان}

افزایش حوادث تروریستی در دو ماه و اندی از آغاز سال میلادی ۲۰۱۶ در شهر‌های مختلف علیه پلیس، نظامیان و بالاخص در آنکارا و استانبول، گویی ناقوس هشداری است که برای دولتمردان ترکیه به صدا در آمده است.از یکسو برخی از کارشناسان داخلی بروز حوادث اخیر را ناشی از ضعف سیستم امنیتی و اطلاعاتی کشور دانسته، بعضی دیگر آن را نتیجه حرص قدرت طلبی «آک پارتی» می‌شمارند که با سیاست‌های غلط خود در سیستم داخلی و خارجی موجب این بحران شده است.بسیاری از سیاسیون حوادث کنونی را منبعث از دخالت ترکیه در ماجرای سوریه دانسته و معتقدند که اگر ترکیه در ماجرای سوریه دخالتی نمی‌کرد و تلاشی در براندازی بشار اسد نمی‌داشت و حمایتی از گروه‌های معارض سوری به همراه عربستان و قطر به عمل نمی‌آورد، اکنون نه فشار ناشی از مهاجران سوری بر اقتصاد و سیستم اجتماعی ترکیه وارد می‌شد و نه دشمنی و تسویه حساب میان دولت و داعش پدید می‌آمد.

^{یک مقام ارشد آمریکایی روز چهارشنبه چهارم فروردین گفت این کشور مانع معاملات بانک‌های بین‌المللی با ایران نیست. ولی به نظر می‌رسد حرف‌های او تجار و مقامات حکومت ایران را که از مشکلات مربوط به نقل و انتقال ارز در شبکه بانکی بین‌المللی به شدت گلایه دارند، راضی نخواهد کرد.}به گزارش خبرگزاری رویترز، پس از اجرای تعهدات ایران بر اساس توافق هسته‌ای تیرماه پارسال اکثر تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران در ژانویه ۲۰۱۶ لغو شد. ولی دولت آمریکا هنوز هم برخی از تحریم‌ها را که به خاطر برنامه‌های موشکی و حمایت از تروریسم علیه ایران وضع شده بود، لغو نکرده است.به همین دلیل برخی از بانک‌های بین‌المللی در هراس از مجازات و جریمه از سوی دولت آمریکا هنوز حاضر نیستند با ایران معامله کنند و این باعث شده که حکومت و شرکت‌های اقتصادی ایران به این نتیجه برسند که اين کشور هنوز از منافع اقتصادی منوط به لغو تحریم‌ها بهره‌مند نشده است.کریس بکمیر از مسئولین تحریم‌های ایران در وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه گفت مقامات آمریکایی با مدیران و تصمیم‌گیران اقتصادی در کشورهای مختلف جهان دیدار کرده و به آنها تضمین داده‌اند که واشینگتن به تعهدات خود بر اساس توافق هسته‌ای سال گذشته با ایران پایبند خواهد بود.

^{هانا کاویانی}

^{در حالیکه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا در تلاش هستند تا به عنوان نامزد نهایی حزبشان، رقابت نهایی را آغاز کنند، گردهمایی مهم‌ترین لابی هوادار اسرائیل در آمریکا برگزار شد.}گردهمایی آیپک، با حضور حدود ۱۵ هزار یهودی رای‌دهنده در واشینگتن برگزار شده و نامزدهای مطرح ریاست جمهوری از جمله دونالد ترامپ از حزب جمهوری خواه و هیلاری کلینتون از حزب دمکرات در آن سخنرانی کرده‌اند. آقای ترامپ در جریان این سخنرانی گفته است در صورت انتخاب شدن، «اولویت اصلی‌اش، برچیدن» توافق اتمی با ایران خواهد بود.درباره این اظهارات رادیو فردا نظر اسکات لوکاس، استاد مطالعات آمریکا در دانشگاه بیرمنگام، را جویا شده و ابتدا پرسیده که به نظر او تاثیر سخنرانی در گردهمایی آیپک در روند انتخابات چه خواهد بود؟برای تحلیل آنچه در گردهمایی آیپک در این روزها شنیدیم، باید نگاه کنیم که کدام نامزد انتخابات صحبت می‌کند. در مورد دونالد ترامپ به نظرم طعنه آمیز که در چنین نشستی مدعی شد که بیشتر از هرکس درباره توافق اتمی با ایران می‌داند.

^{بیش از دو ماه از لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران می‌گذرد ولی بانک‌های خارجی هنوز هم از نقل و انتقال پول بین ایران و شرکت‌های خارجی اکراه دارند. در نتیجه، موانع موجود بر سر معاملات خارجی ایران برطرف نشده و این وضعیت باعث نارضایتی و استیصال سرمایه‌گذاران و شرکت‌های ایرانی است.}به گزارش خبرگزاری رویترز، بانک‌های اروپایی که بسیاری از آنها در سال‌های گذشته به خاطر نقض تحریم‌های آمریکا در معامله با ایران جریمه شده بودند، هنوز هم به خاطر هراس از احتمال نقض سایر مجازات‌های دولت آمریکا در مورد ایران حاضر نیستند با آن کشور معامله کنند.آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، آمریکا را متهم کرده که پس از توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران اجرای تعهدات خود را به تاخیر انداخته است.او در سخنرانی تلویزیونی روز یکشنبه خود گفت: «آمریکایی‌ها به وعده خود عمل نکرده و تحریم‌ها را فقط روی کاغذ لغو کرده‌اند». او افزود که معاملات و نقل و انتقال بین‌المللی ارز به خاطر «ترس از آمریکا» دچار مشکل شده است.روز ۱۷ ژانویه بخش زیادی از تحریم‌های بین المللی مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله مجازات شرکت‌های خارجی طرف معامله با تهران از سوی دولت آمریکا لغو شد.

^{رضا تقی زاده}

عقب‌نشینی نظامی خبرساز روسیه از سوریه، پیامد یک تحول نظامی غیر رسمی و توام با سکوت نسبی خبری صورت گرفت: کاهش چشمگیر شمار نیروهای نظامی ایران در آن کشور.اقدام نظامی اخیر روسیه که پنج ماه پس از آغاز بمباران مواضع مخالفان اسد و با بازگشت چند فروند هواپیمای جنگنده در روز سه شنبه ۱۵ مارس آغاز شد روز چهارشنبه نیز ادامه یافت.اجرای تصمیم غیرمنتظره کرملین، با وجود کاهش حجم تجهیزات هوایی روسیه در سوریه، از جمله تقلیل نیمی از حدود ۶۰ فروند جنگنده، قرار است ضمن تعدیل عملیات جنگی روس‌ها در سوریه، به تثبیت حضور ماندگار نظامی آنان در شرق مدیترانه بیانجامد.روسیه در حال حاضر چهار پایگاه نظامی در سوریه در اختیار دارد که عبارتند از: پایگاه دریایی طرطوس در بندر طرطوس، پایگاه هوایی حمیمیم در استان لاذقیه، پایگاه هوایی الشعیرات در استان حمص و فرودگاه نظامی کویرس در ریف حلب.مسکو مصمم به ایفای نقش یک قدرت منطقه‌ای در حوزه مدیترانه است، و داشتن دسترسی به پایگاه دریایی طرطوس تردد ناوگان روسیه در آب‌های مدیترانه را امکان‌پذیر می‌سازد.

^{فریدون خاوند (تحلیلگر اقتصادی)}

اقتصاد ایران در ۱۳۹۴ یکی از پر تناقض‌ترین سال‌ها را در تاریخ معاصر خود از سر گذارند. از یک سو رویدادهای امیدآفرین، چشم‌اندازهای تازه‌ای را برای صنعت و بازرگانی کشور ترسیم کردند؛ ولی از سوی دیگر، واقعیت‌های موجود، با تداوم بخشیدن به رکود شدید فعالیت‌های اقتصادی، زندگی و معیشت مردم را تلخ‌تر کردند.حتی شاید بتوان گفت که سال ۱۳۹۴، به دلیل تناقض‌های مرتبط با مجموعه‌ای از امیدها و یاس‌ها، در تاریخ معاصر اقتصاد ایران جایگاهی استثنایی دارد:یک) مهم‌ترین رویدادی که طی یک سال گذشته توانست ابرهای سیاه را تا اندازه‌ای از آسمان اقتصاد ایران دور کند، توافق هسته‌ای معروف به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بود که ۲۳ تیرماه گذشته بین ایران و گروه معروف به «پنج به علاوه یک» در وین امضا شد و طی مدتی کوتاه، در زمینه لغو تحریم‌های اقتصادی علیه کشور، به مرحله اجرایی رسید.با توجه به آنچه تحریم بر سر اقتصاد ایران آورد و زیان‌های مخوف دیگری که می‌توانست (در صورت شکست گفت‌وگوهای هسته‌ای) بر زندگی نسل‌های کنونی و آتی کشور وارد آورد، توافق هسته‌ای وین را می‌توان دستاوردی بسیار مهم برای دولت حسن روحانی به شمار آورد.