فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2022-10-07-18-42-43کوردستان و یەکگوتاری ناوماڵی کورد و کارکردن لەسەر پرۆژە و نەخشەرێگای هاوبەشی نەتەوەیی کرا. لە کۆتایی ئەم دیدارە دا باس لەسەر هاوکاری و هەماهەنگی زیاتری نێوان...
2022-08-27-08-29-54نرخاندووە. جێگەی ئاماژەیە کە نوێنەری کۆماریخوازان رۆڵی یەکێتی و دەوری حەکیمانەی سەرۆکی کۆچکردوو مام جەلال تاڵەبانی بەنیسبەت چارەسەری ئاشتیانەی پرسی کورد لەسەر ئاستی کوردستانی گەورەدا...
2022-08-27-08-26-32پێکردبوو، وە سەربەرزانە بەئەنجام و ئاکامی هەنووکەیی گەیاندووە، بەرز و پیرۆز دەنرخێنێ. بزووتنەوەی کۆماریخوازان بە باوەڕی قوول و قایمی بە خەبات لە پێناو ئاشتی و هاوژینی...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 burhan surya

هەڤپەیڤین: سیروان حەجی بەرکۆ

(ئەنجوومەنی نیشتیمانی سووریا) گەورەترین هێزی ئۆپۆزیسیۆنی سووریایە و، ساڵی رابردوو دامەزرا. لە سەرەتای مانگی نیسانی ئەمساڵ لە شاری ئیستەنبوڵ لەلایەن 70 دەوڵەتی جیهانەوە وەک نوێنەری گەلی سووریا پەسەندکرا. (ئەنجوومەنی نیشتیمانی کورد لە سووریا) تائێستا نەبووەتە ئەندامی ئەنجوومەنی نیشتیمانی سووریا. هەردوولا دووجار گفتوگۆیان لەهەولێر کردووە،بەمەبەستی تێکەڵبوونی بزووتنەوەی سیاسی کورد لەگەڵ ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریادا، بەڵام تائێستا گفتوگۆیەکانیان بێ ئەنجام ماونەتەوە. د.بورهان غەلیون، سەرۆکی ئەنجوومەنی نیشتیمانی سووریا، لەیەکەمین هەڤپەیڤینیدا لەگەڵ دەزگایەکی راگەیاندنی کوردی دا باسی هەڵوێستی کورد و رێگەچارەی خۆیان بۆ کێشەی کوردی لە سووریا دەکات .

غەلیون کە پێش بوونی بە سەرۆکی ئەو ئەنجوومەنە، لە زانکۆی سۆربۆن لەپاریس مامۆستای زانستی کۆمەڵناسی و سەرۆکی سەنتەری لێکۆڵینەوەکانی رۆژهەڵات بوو. ئەو لە هەڤپەیڤینێکی تەلەفۆنیدا لەگەڵ (رووداو) لە پاریسەوە، بەهەموو شێوەیەک ئەوە رەتدەکاتەوە دان بە بوونی ناو و خاکی کوردستان دابنێ لە چوارچێوەی دەوڵەتی سووریادا، بەڵام دەڵێ بەشداری بەهێزی کورد لە شۆڕشدا وادەکات بتوانن داواکاری گەورەیان هەبێ بۆ ماف و رۆڵیان لە سووریای داهاتوودا.

رووداو: (ئەنجوومەنی نیشتیمانی كوردی لە سووریا) داوای مافی چارەنووس دەكات بۆ گەلی كورد لە سووریا. واتە چارەسەرێكی زیاتر نزیكی فیدراڵی و نموونەی هەرێمی كوردستان لەعێراق. ئێوە چی دەڵێن دەربارەی ئەم چارەسەرییە؟

بورهان غەلیون: هەر لەوكاتەی دەستمانكرد بە دامەزراندنی ئەنجوومەنی نیشتیمانی سووریا و، دانوستاندنمان ئەنجامدا لەگەڵ ژمارەیەكی زۆر لە حیزب و گرووپ و كەسایەتییەكانی كورد، هیچ گفتوگۆمان لەسەر مەسەلەی فیدراڵی نەكردووەو ئەوە خاڵێك نەبووە لە گفتوگۆكانماندا. ئەوان پێیانوابووە بارودۆخی سووریا جیاوازە لەگەڵ بارودۆخی عێراق. هەروەها لە دە ساڵی رابردووشدا لەو ئیئتیلاف و بەرەیانەی حیزبە سوورییەكان كە حیزبە كوردییەكانیش تێیاندا بەشداربوون، ئەمە خاڵێكی گفتوگۆكردن نەبووە. بۆ نموونە لە راگەیاندنی دیمەشقدا كە ژمارەیەك حیزبی كوردیش تێیدا بەشداربوون، ئەم بابەتە لە رۆژەڤدا نەبووەو كوردیش داوای گفتوگۆكردنی نەكردووە لەسەر ئەم خاڵە. هەروەها لە لیژنەی تەنسیقی نیشتمانی سووریاشدا باسنەكراوە، كە لایەنێكی كوردی تێیدا بەشدارە. كورد هەمیشە داوای قبوڵكردنی مافە نەتەوەییەكانی كردووە، وەك نەتەوەیەكی جیاواز لە نەتەوەكانی دیكەی نێو سووریا. كورد مافی یەكسانی هەیە، چونكە لە ماوەی دەیان ساڵی رابردوودا سیاسەتی جیاكاری و پەراوێزخستن بەرامبەر كورد پەیڕەوكراوە، زوڵمێكی گەورە لە كورد كراوە و هەموو حیزبێكی سووری دان بەوە دادەنێ و پابەندە بەگەڕانەوەی ماف بۆ خاوەنی، لەبەرئەوەی ئەم زوڵمە بەشێكی سەرەكییە لە كێشەی كورد. خاڵی دووەم كە پارتە سیاسییەكانی سووریا و بزووتنەوە دیموكراتییەكان پەسەندی دەكەن داننانە بە ناسنامەی نەتەوەیی كورد.

هیچ دەوڵەت و پارتێك نییە سەقفی چارەسەرییەكانی بۆ كێشەی كورد لە سووریا لەوەی ئێمە بەرزتربێ

من دەڵێم دەبێ دەوڵەتی سووریا و دەسەڵاتی سیاسی هەڵومەرجی پاراستنی ئەم ناسنامەیە بڕەخسێنێ. هەروەها دەبێ مافی فێربوون بە زمانی كوردی و پەرەپێدانی ئەدەب و كولتوری كوردی دابینبكرێ، وەك دووەم رۆشنبیری لە سووریا. خاڵی سێیەمیش دەربارەی ئەو مافەیە كە وابەستەی سیستەمی لامەركەزییەتی ئیدارییە. ئێمە بەپێچەوانەی رژێمی ئێستا، كە سیستمێكی ناوەندیی تووند پەیڕەو دەكات، كە خەڵك بۆ هەموو كاروبارەكانیان دەبێ بچنە دیمەشق، سیستمێكی لامەركەزی دروستدەكەین. لەو سیستمەدا ئەنجوومەنی پارێزگا و شارەكانی سووریا دەسەڵاتی فراوانیان دەبێ بۆ ئەوەی بتوانن بەشێكی گەورەی دەسەڵاتی ناوچەكانیان بەدەستەوەبێ، كە دەسەڵاتی محەلی زۆریان هەبێ. سیستمێكی دیموكراتی راستەقینە لە سووریا دەتوانێ یەكسانی بۆ تەواوی ‌هاووڵاتیان دابین بكات، بەهەموو نەتەوەو مەزهەبەكانییەوە.

رووداو: ئایا ئۆتۆنۆمی بۆ گەلی كورد لە سووریا پەسەند دەكەن؟

بورهان غەلیون: لە سووریا هیچ هەرێمێك نییە كە رێژەی 100%ی دانیشتوانی كوردبن. ئێمە باسی خۆبەڕێوەبردن (الادارە الذاتیە)ی هەرێمەكان دەكەین. دەسەڵاتی ئیداری هەرێمەكان دەرفەت دەداتە هەموو كەسێك كە دەسەڵاتداربێ، ئەوجا كورد بێ یان غەیرە كورد. بۆنموونە ناكرێ ئێمە لە ناوچەیەكی وەك جەزیرە سیستمێك دروستبكەین كە رێگری لە بەشداربوونی خەڵكی غەیرە كورد بكات لە بەڕێوەبردنی ناوچەكەدا. ئێمە نابێ زوڵمێك هەڵگرین و زوڵمێكی دیكە لە شوێنی دابنێین.

رووداو: ئەگەر لەبواری سیاسیشدا نەبێ، ئایا ئێوە لە بواری جۆگرافیدا دەستەواژە و ناوی (كوردستانی سووریا) قبووڵ دەكەن؟

بورهان غەلیون: نەخێر، شتێك نییە بەناوی كوردستانی سووریا، ئەمە گواستنەوەی نموونەی عێراقە. لە سووریا ناوچەیەك هەیە كە زۆربەی دانیشتووانی كوردە، لە هەندێك شار كورد زۆرینەیە، بەڵام هیچ هەرێم و ناوچەیەك نییە بەناوی "كوردستان"، سووریا هەر سووریایە. وەك ناوچە لە سووریا پێیدەڵێین جەزیرە. لە مێژووشدا هەروای پێگوتراوە. ئەم ناوچەیە سووریایە. هەروەك چۆن ئێمە ناڵێین هەرێمێك بەناوی "لازقستان" هەیە (مەبەستی پارێزگای لازقییەیە- رووداو). كورد نەك تەنیا لەناوچەی جەزیرە هەیە، بەڵكو كورد لە دیمەشقیش هەن، كە ژمارەیەكی زۆر گرنگیشە. لە حەلەب و عەفرینیش كورد هەیە. واتە كورد لە هەموو ناوچەیەك هەیە. ئەو دەستەواژەی ئێستا باس دەكرێت، لە مێژوودا باسی نەكراوە و لە ئەدەبیاتی حیزبە كوردییەكانیشدا باسی نەكراوە. ئەمە هەمووی گواستنەوەیەكە لە نموونەی عێراقەوە بۆ سووریا. حیزبە كوردییەكانی سووریا هەندێ بۆچوونیان هەیە، كە لەگەڵ راستی بارودۆخی سووریادا ناگونجێن. مێژووی كورد لە پێش دەسەڵاتدارێتی بەعس وەك سەردەمی بەعس نەبووە. كورد پێكهاتەیەكی سەرەكی بووە لە دەوڵەتدا و لە هەموو بوارێكدا هاوبەش و یارمەتیدەری بنیاتنانی دەوڵەتی نوێی سووریا بووە. كورد مێژوونووس ، رۆشنبیر ، سەرۆك وەزیر و فەرماندەی سوپای بەنێوبانگی هەبوونە لە سووریادا.

بەشداری فراوانی كورد لە شۆڕشدا دەبێتە هۆی بەهێزبوونی پێگەیان بۆ داواكانیان و رۆڵیان لە سووریادا

كورد لە گێتۆدا ناژین (گێتۆ، بەو شوێنانە دەگوترا كە كاتی خۆی جوڵەكەكان لە ئەڵمانیا بەزۆرەملێ تێیاندا كۆدەكرانەوە- رووداو)، هەروەها گرووپێكی جیاواز و داخراونین لە گەلی سووریا بەگشتی، كورد جیاواز نییە لە هاووڵاتیانی دیكەی سووریا. ئەم هەستكردنە لەسەردەمی بەعسدا دروستبووە، چونكە حیزبی بەعس بەڕاستی سیاسەتێكی جیاكاری رەگەزپەرستانە و پەراوێزخستنی بەرامبەر كورد پەیڕەوكردووە. بەڵام ئەوە مێژووی راستەقینەی سووریا نییە. كورد پێگەیەكی گەورەی هەیە لەمێژووی راستەقینەی سووریادا و لە ژیانی سیاسی، ئابووری و رۆشنبیری ئەو وڵاتەدا. ئەوانیش ئەمە دەزانن. من هیوادارم كە كورد پابەندی ئەم یادگارییانەبێ، چونكە ئەوان ئەوكاتە یارمەتیدەری راستەقینەی بنیاتنانی دەوڵەت بوون. كورد نابێ وابەستەی وەهمی فیدراڵی بێ، چونكە سوودی نییە بۆ هیچ كەس و دەبێتە هۆكاری بە هەڵە تێگەشتن لەلای لایەنی بەرامبەر، كوردیش زیاتر گۆشەگیرتر دەكات. ئەمە هەروەها ئەوە پیشاندەدات كە كورد داوای جیابوونەوە دەكات، كە دەزانین ئەوە راستیش نییە. ئەوجا بۆچی گومان بۆ لایەنەكانی دیكە دروستبكرێ. ئەو حیزبانەی ئەم پڕۆژەیە دەخەنەڕوو، خزمەتی بەرژەوەندییەكانی گەلی كورد ناكەن لە سووریا.

رووداو: چەند مانگێك لەمەوبەر بەسەرۆكایەتی شاندێكی ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا بەسەردانێكی نهێنی هاتییە هەولێر. ئەوكات مەسعوود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان داوای چی لە ئێوەكرد و ئێوە داوای چیتان كرد لە هەرێمی كوردستان؟

بورهان غەلیون: بۆچوونی هاوبەشمان هەبوون. ئەوكات گوتمان سێ خاڵ لە بەرنامەی ئێمەدا هەیە:١- یەكسانی راستەقینە و نەهێشتنی زوڵم و قەرەبووەكردنەوەی كورد. ٢- گرەنتیكردنی مافە كولتووری و نەتەوەییەكانی گەلی كورد، واتە مافی ناسنامە و مافی فێربوونی زمانی كوردی و هاوكاریكردن و پەرەپێدانی كولتوور و ئەدەبی كوردی لە سووریا. ٣- پەیڕەوكردنی سیستمی لامەركەزی ئیداری لەهەموو ناوچەكانی سووریا و لەنێویاندا ئەو ناوچە و شارانەی كە زۆربەی دانیشتووانی كوردە. سەرۆك بارزانی ئەوكاتە گوتی ئەو لەگەڵ بۆچوونی ئێمەیە و پڕۆژەی ئێمە بە عادیلانە وەسفكرد. ئەو هەروەها گوتی كە هیچ هۆكارێك نییە كە ئەزموونی عێراق لە سووریا جێبەجێبكرێ. ئێمە پێش ئەوكاتەش لە رۆما گفتوگۆمان لەسەر ئەو دوو خاڵە كردبوو لەگەڵیان، ئێمە لەسەر ئەم بنچینەیە چووین بۆ هەولێر. سەرۆك بارزانی و بەرپرسانی دیكەی حكومەت پێشوازییەكی گەرمیان لێكردین و تەوافوقێكی تەواو هەبوو لەنێوانماندا لەسەر ئەو هەرسێ خاڵە. ئێمە لەسەر ئەم بنەمایە چووینە هەولێر و پێویستبوو ئەنجوومەنی كوردی تێكەڵی ئەنجوومەنەكەمان ببێ. هەروەها عەبدولحەكیم بەشار سەرۆكی ئەوكاتی ئەنجوومەنی نیشتمانی كورد پێشوازی لێكردین و لەسەر ئەم بنەمایەش لەگەڵمان هاتە كۆنفرانسی دۆستانی گەلی سووریا لە توونس. ئەو لەوكاتدا وەك ئەندامێكی كۆمیتەی جێبەجێكردنی ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا هەڵسوكەوتی دەكرد. ئەو لە كۆنگرەدا لە تەنیشت من لە دەستی چەپم دادەنیشت، هەروەها لەسەر ئەم بنەمایە ئێمە پێكەوە لەگەڵ وەزیری دەرەوەی چەندین وڵات كۆبووینەوە لەوانەش هیلاری كلنتنی وەزیری دەرەوەی ئەمریكا.

من ئێستا لە گۆڕانی هەڵوێستی بەڕێز مەسعوود بارزانی تێناگەم. ئەو بۆ رۆژنامەی (الحیاة) گوتی كە تاوەكو ئەوكاتەی مافەكانی گەلی كورد لە سووریا پەسەند نەكرێن، پارتە كوردییەكان تێكەڵی ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا نابن. بەڕێز بارزانی تائێستا قسەی لەگەڵ ئێمە نەكردووە لەسەر روانگەیەكی جیاوازتر لەسەر ئەو مافانە، ئێمەش روانگەیەكی جیاوازترمان لەگەڵ باسنەكردووە، ئێمە نازانین ئەو روانگەیەی ئێستای لەبارەی مافەكانی كوردەوە چییە. ئەگەر مەسەلەكە ئەوەبێ كە بگەڕێینەوە بۆ مەسەلەی فیدراڵی، ئەوكاتە ئێمە دەڵێین كە ئەم مەسەلەیە ئێستا بەهیچ شێوەیەك لە رۆژەڤی ئێمەدا نییە وەك ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا، هەروەها نە خاڵی بەرگفتوگۆی لایەنەكانی دیكە ئۆپۆزیسیۆنی سووریاشە. هەروەها مافی ئێمەش نییە بڕیاری فیدراڵی بدەین، چونكە ئێمە ئەوكاتە مافی گەلی سووریا پێشێل دەكەین. تەنیا پەرلەمانی تازە هەڵبژێردراو دەتوانێ بڕیار لەسەر فیدرالی یان ئۆتۆنۆمی بدات. هەڵەیە ئێستا بڕیارێكی بەوشێوەیە بدەین. ئێمە لێرەدا نوێنەری گەلی سووریا نین، ئێمە نوێنەری خواستی ئەو گەلەین بۆ رزگاربوون لە رژێمی ئێستا . ئێمە ناتوانین ئیرادەی داهاتووی گەلی سووریا لەبارەی ئایندەی سووریا موسادەرە بكەین. لە دواڕۆژدا حیزبە كوردییەكان لە سووریا مافیان هەیە داوای ئەو شتە بكەن كە حەزی لێدەكەن، بەڵام ئەو هەستە قوڵەی من لە گەنجانی سووریادا دەیبینم لەكاتی قسەكردنم لەگەڵیان، هەستی ویستنی پێكەوبوونە لەگەڵ گەلی سووریا و دۆزینەوەی ناسنامەی سووریی خۆیانە. ئەوان پێش ئەوەی توركی و عێراقی بن یان كوردبن، سوورین. مەسەلەی فیدراڵی و ئۆتۆنۆمی ئێستا بەهیچ شێوەیەك نابێ باسكرێن، ئەوەی باسیشی بكات وەك ئەوەیە كە دار بخاتە نێو تەكەری گالیسكەوەو، هاوكاری دەوستێنێ. بەڕای من بەشداری فراوانی كورد لە شۆڕشدا و هەماهەنگیكردن لەگەڵ لایەنەكانی ئۆپۆزیسیۆن، پێگەیان لە دواڕۆژدا بەهێز دەكات بۆ داواكردنی ماف و رۆڵی زیاتر لە سووریادا، نەك تەنیا لەو ناوچانەی تێیدا زۆرینەن، بەڵكو لە هەموو سووریادا.

رووداو: بەڕای هەندێ لە شرۆڤەكاران ئەگەری رووخانی رژێمی ئەسەد لاوازدەبێ بەبێ بەشداری بزووتنەوەی سیاسی كورد، هەروەها ئەنجوومەنی نیشتمانی كورد دەڵێ ئەمریكاش پشتیوانی ئەنجوومەنی سووریا ناكات ئەگەر دان بە مافەكانی كورد دانەنێت؟

بورهان غەلیون: ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا لە پەیماننامەكەیدا و لە كۆنگرەی توونسیش دووبارەی كردەوە كە بەشێوەیەكی دەستووری داندەنێت بە ناسنامەی نەتەوەیی كورد لە سووریا و لەگەڵ نەهێشتنی زۆردارییە لەسەری و دان بە مافە نەتەوەییەكانی دادەنێ لەچوارچێوەی یەكێتی خاك و گەلی سووریادا. پێویست ناكات دووبارەی بكەینەوە، چونكە ئەوە بووەتە بەشێك لە بەڵگەنامەكانی ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا. بەڵام من پرسیارەكەی تۆ بە شێوەیەكی دیكە دەكەم: ئایا كورد قبوڵ دەكات رژێم بەبێ بەشداری ئەوان بڕووخێ؟ ئایا ئێستا گەلی كورد بەشداری شۆڕش نییە؟ ئایا هەڵوێستی پارتە كوردییەكان بەرامبەر ئۆپۆزیسیۆن بڕیاردەدات بۆ بەشداربوونی لاوانی كورد لە شۆڕشدا؟ لاوانی كورد لەڕۆژی یەكەمەوە لەنێو شۆڕشدان و، رۆڵێكی زۆر گەورەیان هەبوو لە هەڵكردن و گەرمكردنی ئاگری شۆڕش، لاوانی كورد هەرگیز ناتوانن دووری شۆڕش بن. پارتە كوردییەكان هەڵوێستیان هەرچۆنێك بێ، من باوەڕێكی زۆر گەورەم هەیە بە لاوانی كورد.

لاوانی كورد رۆڵێكی گەورەیان هەبوو لە هەڵگیرساندنی شۆڕش دا

ئەمە نەك تەنیا شۆڕشی عەرەبە، بەڵكو شۆڕشی كورد، ئاشووری و خەڵكی دیكەشە. بەڵام بەتایبەتی شۆڕشی كوردە، چونكە ئەوان لە هەموویان زیاتر چەوسێنراونەتەوە.

رووداو: ئێوە هەڵوێستی پارتەكانی هەرێمی كوردستان و پارتی كرێكارانی كوردستان PKK بەرامبەر رژێمی سووریا چۆن هەڵدەسەنگێنن؟

بورهان غەلیون: تائێستا دیارە كە هەڵوێستی PKK زیاتر نزیكی رژێمە، بەڵام پێموایە پارتەكانی هەرێمی كوردستان لەگەڵ شۆڕشن، هیچ هۆكارێكیش نییە كە ئەوان لەدژی بن. ئێمە دەزانین كە لەنێو پارتەكەی ئۆجەلاندا هەندێ رەوت هەیە كە هێشتا هێڵی پەیوەندییان لەگەڵ رژێمی ئەسەد نەبڕیوە.

رووداو: تۆ وەك رۆشنبیرێك ناترسێی لە دەسەڵاتی ئیسلامییەكان لە "سووریای نوێ" دا؟

بورهان غەلیون: رژێمی سووریا ئەو مەترسییە لە ئیسلامییەكان بڵاودەكاتەوە و پێویست ناكات گەورەی بكەین. هەروەها هەندێ كە نایانەوێ بەشداری شۆڕش بكەن و هەندێ دەوڵەت كە نایانەوێ هاوكاری شۆڕش بكەن ئەو قسانە دەكەن. رێژەی 80%ی ئەو خەڵكەی دابەزیوەتە سەر شەقامەكان ، هیچ پەیوەندییەكیان بە پارتە سیاسییەكانەوە نییە. نە بە ئیخوان موسلمین و نە لایەنی دیكەوە. ئەوەی بڵاودەكرێتەوە بەشێكە لەشەڕ دژی شۆڕش. لە كۆمیتەی جێبەجێكاری ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریاشدا لەكۆی 12 ئەندام، تەنیا دوویان ئەندامی ئیخوان موسلمینن. رژێم و ئەوانەی بەشداری شۆڕش نابن، ئەم ئیدیعایانە بڵاودەكەنەوە. زیادەڕۆییەكی گەورە لەوەدا دروستدەكرێ. سووریا نە میسر و نە وڵاتێكی دیكەیە. من بەشێوەیەكی بنبڕ دەڵێم هیچ مەترسی حكومەتێكی ئیسلامی لەسووریا نییە. هەركە مەترسییەكانیش كەمتربوونەوە ، دەبینین لەو رۆژانەدا خەڵك بەشێوەیەكی مەدەنی بە دروشمەكانی داواكردنی دیموكراتی و ئازادی هاتەوە سەر شەقامەكان.

رووداو: چ گرەنتییەك هەیە كە دەسەڵاتی داهاتووی سووریا، دەسەڵاتێكی عەلمانی دیموكراتی بێت؟

بورهان غەلیون: گفتوگۆكردن لەسەر ئەم مەسەلەیە پێویست نییە. نەك چونكە من وادەڵێم، بەڵكو چونكە سووریا پێویستی بە دەسەڵاتێكی وایە. گەلی سووریا سستەمێكی ئیسلامی ئەفغانی قبوڵ ناكات. واتە سیستمێك كە بۆچوونی لەسەر خەڵك بسەپێنێ، لەبارەی ئایین و بیركردنەوەی ئایینەوە. خەڵك كوژراوە و گیانی خۆی بەختكردووە لەپێناو ئازادی، ئازادی بیروڕا و ئازادی هەڵبژاردن. ئەو كەسەی ئازادییەكانی گرەنتی نەبن دەبێتە كۆیلە. هیچ بزووتنەوەیەكی ئایینی ناتوانێ خۆی بەسەر گەلی سووریادا بسەپێنێ.

شۆڕشی ئێستای سووریا بەتایبەتی شۆڕشی كوردە

رووداو: ئەنجوومەنی نیشتیمانی كورد لە سووریا، ئێستا چاوەڕێی بەشداریكردنە لە كۆنگرەی دۆستانی گەلی سووریا لە پاریس كە داواكارییەكانی لەوێ قبوڵبكرێن، بۆچوونی ئێوە چییە؟

بورهان غەلیون: ئەگەر ئەم مەسەلەیە بەرەو رێگەیەكی تووند و دۆخێكی نالەبار ببەن، ئەوكاتە ئەوان زیان بە گەلی كورد و گەلی سووریاش دەگەیێنن. ئەوان ئەوكاتە ئەوە پیشاندەدەن كە ئەوان داوای پارچەكردنی سووریا دەكەن یان یەكێتی خاكی سووریا لاوازبكەن كە ئەمەش لە بەرژەوەندی كورد نییە. ئەوجا بێجگە لەو دوو خاڵەی كە من لەسەرەوە ئاماژەم پێكردن، هیچ شتێكی دیكە نییە. ئێمە ئەوەمان لە هەولێر گوت و لە پاریسیش هەمان شت دەڵێینەوە. ئێمە دەبێ چەمكی یەكێتی گەلی سووریا بەهێز بكەین. قسەكردنی ئێستا لەسەر فیدراڵی شۆڕشەكە لاواز دەكات و گەلی سووریاش دابەشدەكات و ئەمەش لە بەرژەوەندی رژێمە. ئەمڕۆ كاری سەرەكی ئێمە رووخاندنی رژێمە، نەك دابەشكردنی دەوڵەت. ئێمە ئەگەر پێش رووخاندنی رژێم خەریكی دابەشكردنی دەوڵەت بین، ئەوكاتە ئێمە هەڵە دەكەین بەرامبەر مافی خۆمان وەك كورد و عەرەب و سووری. هەروەها ئەگەر بارودۆخەكە بەشێوەیەك تووند بكرێ كە بەرەو شەڕی كورد و عەرەب بچین، ئەوكات خۆمان و شۆڕش دەخەینە كێشەیەكی ئاڵۆزەوە، كە بەهیچ شێوەیەك پێویستیمان پێی نییە.

حیزبە كوردییەكانی سووریا دەبێ لە وەهمی فیدراڵی دووربكەونەوە

رووداو: بزووتنەوەی سیاسی كورد لە سووریا دەڵێ كە كاریگەری توركیا هەیە لەسەر هەڵوێستی ئێوە بەرامبەر كێشەی كورد لە سووریا، بۆیە داواكانی قبوڵ ناكەن ؟

بورهان غەلیون: ئەوە راست نییە. زۆر زەحمەتیشە توركیا رازیبێ لەسەر رێگەچارەی ئێمە بۆ كێشەی كوردی لە سووریا. هیچ دەوڵەت و پارتێكیش نییە كە سەقفی چارەسەرییەكانی بۆ كێشەی كورد لە سووریا لەوەی ئەنجوومەنی نیشتیمانی سووریا بەرزتربێ.

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان