عەبدولڕەحمان سدیق
راوێژكاری پرۆسەی پێشكەشكردنی ئەزموونێكی تەواوكارییە بۆ جێبەجێكاران و خاوەن پۆستە كارگێڕییەكان، نەك ئەڵتەرناتیڤی ئەوان و فەرمانبەرەكانیان بێت.
كاری سەرەكی راوێژكارانیش لەكاتی پێویستدا بریتییە لە:
یەكەم : پێدانی زانیاری و وەڵامی ورد بە دروستكارانی بڕیار.
دووەم : خستنەڕووی زیاد لە ئەگەرێك بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ هەر بابەت و باسێكدا.
سێیەم: گەیاندنی هەست و كاردانەوەی كۆمەڵگە بۆ خاوەن بڕیار لەبارەی بڕیارەكانییەوە.
سەبارەت بەو پڕۆژەو پێشنیازانەش كە پێشكەشی خاوەن بڕیاری دەكەن ، پێویستە :
یەكەم : روون بن ، بەجۆرێك دارێژڕابن كە تێگەیشتن لێیان ئاسان بێت.
دووەم: وردبن ، دووربن لە گشتیبوون و زیادەڕۆیی.
سێیەم: خۆماڵی بن ، یان خۆماڵی كرابن ئەگەر لە دەرەوەش وەرگیرابن.
چوارەم: توانا مرۆیی و ماددییە بەردەستەكانی رەچاو كردبێت.
هەروەها لەسەر دەزگاكانی خاوەن بڕیار و لایەنی پەیوەندیداریش پێویستە :
یەكەم : جیاوازی بكەن لەنێوان راوێژكار و ئەو خاوەن پۆستە جێبەجێكارانەی كە بە پلەی راوێژكار دامەزراون.
دووەم: جیاوازی بكەن لەنێوان كاری راوێژكاری و كاری سكرتێری.
سێیەم : ژمارەی راوێژكارانی هەر دەزگایەك دیار بكەن ، نەك كراوەبێ و زیاد لەپێویست بن.
ئێستا لە هەرێمی كوردستاندا هەرسێ سەرۆكایەتییەكە و وەزارەتەكان ژمارەیەكی زۆر راوێژكاریان هەیە ، كە هەندێكیان تەنها بۆ راوێژكاری دامەزرێنراون و ، هەندێكیشیان كاری جێبەجێكردنیان هەیە و پلەی راوێژكاریان هەیە.
هەندێك لەم راوێژكارانە لەوانەیە دەوام نەكەن، هەندێكیشیان لەوانەیە لە دەرەوەی وڵات بن ، هەندێكیشیان لەوانەیە وەك خەڵاتكردنی خەباتیان دانرابن، هەندێكیشیان كاری دیكە دەكەن ، ژمارەیەك لەوانە دەمێننەوە كە دەیانەوێ راوێژیان پێبكرێت ، بەڵام وەك زۆربەیان لەدیدارەكانیاندا ئاماژەی بۆ دەكەن هەستدەكەن وەك پێویست گوێیان لێناگیریت .
بۆ ئەم راوێژكارانە كە وادیارە بەتەنها ناتوانن كاری بەرچاو ئەنجامبدەن ، واچاكە لە هەر سەرۆكایەتییەكدا كۆبكرێنەوە لە دەستەیەكدا و سەرۆكێكیان بۆ دابنرێت، دەستەیەكیان هەبێ بەناوی (دەستەی راوێژكاری)، كە ئەم دەستەیە سوودی زۆری دەبێت ، لەوانە :
یەكەم : بەدامەزراوەییكردنی كاری راوێژكاران.
دووەم : خستنەگەڕی تواناكانی راوێژكاران.
سێیەم : كۆكردنەوەی كار و چالاكییەكان و كاركردن بەگیانی كۆكاری و یەك تیمی.
چوارەم : گێڕانەوەی پێگەی شایان بۆ كاری راوێژكاری.
ئەگەر (ئەنجوومەنی وەزیران) بە نموونە وەربگرین ، ئەوا دەتوانرێ راوێژكاران لە دەستەیەكی راوێژكارییدا پەیڕەوێكی ناوخۆیی كاركردنیان هەبێ لەم چەشنەی لای خوارەوە:
ناوی دەستە: دەستەی راوێژكاریی ئەنجوومەنی وەزیران.
پێناسە:
پێكدێت لە سەرۆك و ژمارەیەكی دیاریكراو لە راوێژكاران كە لەلایەن سەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیرانەوە دیار دەكرێن و، لە بوارێكی دیاریكراودا شارەزایی پێویستییان هەیەو یەكلابوونەتەوە بۆ كاری راوێژكاری و پڕۆژەو پێشنیاز پێشكەش دەكەن ، یان ئەو بابەت و پڕۆژانە تاوتوێ دەكەن كە لەلایەن ئەنجوومەنەوە بۆیان رەوانە دەكرێن.
ئامانجەكانی دەستە :
یەكەم : بەشداربوون لە دانانی پلان و ستراتیژییەتی نیشتمانی .
دووەم : بەشداربوون لە ئامادەكردنی ئەو باس و توێژینەوانەی كە ئەنجوومەن داوایان دەكات.
سێیەم : بەشداربوون لە دۆزینەوەی میكانیزمی نوێ بۆ دەزگاكانی كار راپەڕاندنی دەوڵەت.
چوارەم : بەشداربوون لە خستنەڕووی راو پێشنیازی بەسوود بۆ باشتر جێبەجێكردنی پڕۆژەكانی حكومەت.
میكانیزمی كاركردنی دەستە :
یەكەم : كۆبوونەوە بەتەواوی ئەندامەكانییەوە بۆ تاوتوێكردنی بابەتێكی نێو كارنامەی سەرۆكایەتی ئەنجوومەن.
دووەم : رێكخستنی كۆڕ و سەمینار و وۆركشۆپ بۆ تاوتوێكردنی ئەو بابەتەی كە ئەندامانی دەستە بە پێویستیی دەزانن.
سێیەم : پێكهێنانی تیمی توێژینەوەی تایبەت بە تاوتوێكردنی بابەتێكی تایبەت.
چوارەم : راسپاردنی یەكێك یان زیاتر لە ئەندامێكی دەستە بۆ ئەنجامدانی توێژینەوەی تایبەت.
گرووپەكانی دەستە:
گرووپی ئابووری: بۆ راوێژكارانی بواری نەوت و دارایی و وەبەرهێنان و گەشتوگوزار و كشتوكاڵ و پیشەسازی.
گرووپی خزمەتگوزاری: بۆ راوێژكارانی بواری سەرچاوەكانی وزە و ئاو و كارەبا و تەندروستی و ژینگە و كارگێڕی و ئاوەدانكردنەوەو نیشتەجێكردن و تەكنەلۆژیای زانیارییەكان.
گرووپی گەشەپێدانی مرۆیی: بۆ راوێژكارانی بواری ئایینی و رۆشنبیری و لاوان و وەرزش و ئافرەتان و پەروەردەو خوێندنی باڵا.
گرووپی پەرەپێدانی سیاسی: بۆ راوێژكارانی بواری بەرگریی و ناوخۆو پەیوەندییە دەرەكییەكان و سیستمی فەرمانڕەوایی و یاسادانان .
كۆبوونەوەكانی دەستەو گرووپەكان ، كۆبوونەوەكان دوو جۆر دەبن:
یەكەم : كۆبوونەوەی ئاسایی دەستە كە مانگی جارێكەو كۆبوونەوەی نائاساییش لەكاتی پێویستدا.
دووەم : كۆبوونەوەی گرووپەكان لەكاتی پێویستدا .
www.abdulrahmansidiq.com
www.prdek.com
نووسەرو توێژەر، یەكەم وەزیری ژینگەی عێراق دوای رووخاندنی رژێمی سەدام