مەجید ساڵح
خوا بكات ئەم كوردە بە هیچەوە نەیگرێت، كە گرتی بە شتێكەوە ئەوەندە زیادەڕۆیی تێدا دەكات بێ تامی دەكات، بەتایبەتی لەڕووە سیاسییەكەیەوە. لە نێوەڕاستی سەدەی بیستەمدا، چەپەكانی كوردستان، ئەوانەی لە سەرەتادا چوونە ریزی حیزبە شوعیەكانی عێراق و توركیا و ئێرانەوە بۆ ئەوەی ئیخلاسی خۆیان بۆ ماركسیزم دەرخەن و تۆمەتبار نەكرێن بە ناسیونالیست، هەمیشە هەنگاوێك زیاتر لە چەپایەتی دەچوونە پێشەوەو بە قەولی ئەوكاتە پێیاندەگوترا "دوو ئاتەشە"، واتە ئەگەر شیوعیەكانی فارس و عەرەب و تورك تەرەقە سوور بوون، ئەمانەی لای خۆمان تەرەقە سووری تۆخ بوون. هەندێكیشیان بۆ ئەوەی بیسەلمێنن كە بە تەواوی لە هەستی نەتەوەیی داماڵراون بە گاڵتەكردن بەو كەسانەی بیری نەتەوەییان هەبوو دەیانگوت "گورگستانمان بیستوە، بەڵام كوردستانمان نەبیستوە". تەنانەت دەگێڕنەوە لە شاری خانەقین كۆمۆنیستێك هەبوو لە چڵەی هاویندا چەتری هەڵدەدا، كە پێیاندەگوت "برا بۆ وا دەكەی خۆ باران نابارێت"، دەیگوت "ئاخر لە مۆسكۆ بەفر دەوارێ". بەڕاستی لەبەر ئیخلاسی لە رادەبەدەری ئەو كەسانەش بۆ ئەو ئایدۆلۆژیایەی هەڵیان گرتبوو، هەندێك لە كۆمۆنیستەكانی كورد بوونە بەرپرسی باڵا لە حیزبەكانیان و تەنانەت لە سووریاو عێراق تاڕادەی گرتنە دەستی سكرتێری حیزبەكانیان چوونە پێشێ.
لەو سەردەمەدا كە نزیكەی 60%ی جەماوەر لە گەڵ حیزبە كۆمۆنیستەكاندا بوون، ئەو كوردانەی كە لە ریزی حیزبە چەپەكانی عێراق و توركیا و ئێراندا بوون، دەیانتوانی ببنە لۆبیەكی بەهێز بۆ كورد و رای گشتی عەرەب و تورك و فارس لە كێشەی نەتەوەیی كورد بەئاگا بێننەوە، بەڵام مخابن نەك ئەوەیان نەكرد، بەڵكو لە لاوازكردنی هەستی نەتەوەیی كوردیشدا رۆڵی نێگەتیڤیان گێڕا. ئەو حیزبە كۆمۆنیستە غەیرە كوردانە لە هەستیارترین سەردەمەكانی ململانێی نەتەوایەتیماندا بەشێكی زۆر لە وزەو تاقەتی رۆڵەكانی كوردیان لە سەنگەرێكدا بەهەدەردا كە بزووتنەوەی نەتەوەیی كوردستان لەهەر چوار پارچەكەیدا زۆر پێویستی پێبوو.
لەو ماوەیەدا لە وڵاتی لوبنان لە بەشی ناوخۆیی خوێندكاراندا لەگەڵ چەند خوێندكارێكی فەڵەستینی، بوومە هاوڕێ كە خەڵكی غەزە بوون و سەر بە بزووتنەوەی حەماسی ئیسلامی بوون ، كە بەشێكن لە ئیخوان موسلمینی جیهانی، تاوەكو بڵێی خەڵكی باش و تێگەیشتوو بوون، بەڵام سەبارەت بە كورد هەر ئەوندەیان دەزانی كە سەڵاحەدین كوردەو كوردانی ئێستاش هەموویان جاسوسی ئیسرائیلن.
دوای چەندین شەو لە گفتوگۆ و راگۆڕینەوە بەپێی توانای خۆم كێشەی كوردم بۆیان روونكردەوەو ئەوەشم تێگەیاندن كە هەر كوردێك بگری سەبارەت بە كێشەی فەڵەستین زانیاری زۆری هەیە، دەرئەنجامی گفتوگۆكە بەوە گەیشت كە ئیسلامییەكانی كوردستان لە گەیاندنی كێشەی كورد بە برا مۆسڵمانەكانیان هەمان ئەزموونی كۆمۆنیستەكانی كوردیان دووبارە كردووەتەوە، بەڵام بە نوسخە ئیسلامییەكەی .
لەڕاستیدا زۆر لەو كوردانەی كە چووبوونە ریزی هێزە ئیسلامییەكانی كوردستانەوە بۆ ئەوەی بە شعبیەت و تێكدانی ریزی موسڵمانان تۆمەتبار نەكرێن، جگە لە جلە كوردییەكانیان كە بۆ جەنگاوەری شیاوبوو نەیانتوانی جیهانی ئیسلامی لە كێشەی نەتەوەی كوردی موسڵمان بە ئاگا بهێننەوە. بگرە هەندێكیان بەوەش رازینەدەبوون كە جلە كوردییەكەش لەبەر بكەن و هەر بۆ ئەوەی بیسەلمێنن كە داماڵراون لە هەستی نەتەوەیی جلی ئەفغانەكانیان دەپۆشی.
پێموانییە نە كۆمۆنیزم و نە ئیسلام رێگربن لەوەی نەتەوەیەكی داگیر و دابەشكراوی وەك كورد خەبات بكات بۆ رزگاربوون و بەدەستهێنانی مافەكانی، بگرە هەردوولایان سەرەڕای جیاوازیەكانیان لەوەدا یەكدەگرنەوە كە مرۆڤ نابێ رێگە بدا بە كۆیلەیی بژی و ئەركی دینی و دنیایی لەسەری واجب دەكات بە ئازادی بژی.
لێرەوە روودەكەمە هێزە ئیسلامییەكانی كوردستان، كە هەلومەرجی ئێستای دونیای ئیسلامی بقۆزنەوەو كێشەی رەوای نەتەوەكەمان بگەیێننە جیهانی ئیسلامی.
