فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...
2024-11-15-02-31-50ئەشكەوتەكەیان ئاگر دەدا و كوردەكان دەبونە قەرەبروت. - توركەكان لە ئەستنبوڵ، لەگەڵ تاكسیە كوردەكان سوار نەدەبون، دەیانوت گڵاونسەردەمی تازەش، ئاردۆگان وتی:من ئەو كوردەم خۆشدەوێت كە لە...
2024-10-30-17-57-54شەفەق....تد) کە جوان بیر دەکەنەوە و لەگەڵ برایەتی گەلانن. دەوڵەت باخچەلی کە ئەو قسەیە دەکات لە بیری چووە کە ئەو سەرۆکی پارتێکی نەژادپەرستە، ساڵانی شەستەکان کاتێک...
2024-10-30-15-49-01محمد الماغوط دەنوسێت: من الغباء أن أدافع عن وطن لا أملك فيه بيتاً. گەمژەییە بەرگریی لە نیشتمانێک بکەم کە ماڵێکم نیە تیایدا. نەبونی چەمکی دەوڵەت لە...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

محەمەد ئەحمەد 

ئه‌گه‌ر ده‌وڵه‌ت وه‌ك قه‌واره‌یه‌كی سیاسی و دامه‌زراوه‌یه‌كی ئیداری بۆ گه‌لان و نه‌ته‌وه‌كان مافێكی سرووشتی بێت و له‌چه‌ندین ره‌هه‌نده‌وه‌ پێویست بێت، ئه‌وا بۆ ئێمه‌ی كورد كۆمه‌ڵێك فاكته‌ر و ره‌هه‌ند و مانا و گوزارشتی گرنگی هه‌یه‌و ، دەبێت ئاستی خۆشەویستی خاک و ئاڵا لای تاکی کورد لەهەموو گەل و نەتەوەکانی دیکە به‌رزتربێت و لەهەمووان زیاتر تامەزرۆی سەربەخۆیی و سەرفرازی بین ، لەبەر ئه‌م خاڵانه‌ی كه‌ له‌ خواره‌وه‌دا ئاماژه‌یان پێده‌ده‌ین:

1-لەوەتەی كورد هەیە ، ژێردەستەی گه‌ل و نه‌ته‌وه‌كانی دیكه‌یه‌ و به‌بێ دەوڵەتی ماوه‌ته‌وه‌و هه‌میشه‌ چ به‌خۆشی بووبێت یان به‌زۆر ،هه‌ر خزمه‌تكاری ئه‌وان بووه‌.

2-دێرینترین نەتەوەیە لەناوچەکەو جیهاندا، ئه‌مه‌ش به‌قسه‌ی خۆمان نا ، به‌ڵكو به‌پێی به‌ڵگه‌ و سه‌رچاوه‌ مێژووییه‌كان. بایه‌خ و گرنگیی ئه‌و سه‌رچاوه‌ مێژووییانه‌ش له‌وه‌دایه‌ كه‌ كورد ده‌ستی نه‌بووه‌ له‌ نووسینه‌وه‌یان تاوه‌كو كه‌س گومان له‌وه‌بكات كه‌ كورد خۆی به‌شان و باڵی خۆیدا هه‌ڵداوه‌ و مێژووی به‌ ئاره‌زووی خۆی نووسیوه‌ته‌وه‌، هه‌روه‌ها كورد هێنده‌ به‌ ده‌سه‌ڵات نه‌بووه‌ تاوه‌كو به‌ پاره‌و سامان مێژوونووسانی راسپاردبێ بۆ نووسینه‌وه‌ی مێژوویه‌كی له‌م چه‌شنه‌.

3-كورد گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەتە له‌سه‌ر ئاستی ناوچه‌كه‌ و جیهان، ئه‌مڕۆ ژماره‌ی كورد له‌ جیهاندا خۆی ده‌دات له‌ په‌نجا ملیۆن كه‌س.

4-زۆرترین قوربانی داوە، هه‌ر له‌مێژووی كۆنه‌وه‌ تاوه‌كو ئه‌مڕۆ كورد چه‌ندین جار دووچاری قڕكردن و كۆمه‌ڵكوژی بووه‌ته‌وه‌، كه‌ تازه‌ترینیان ئه‌نفالكردن و كیمیابارانكردن بوو.

5-زۆرترین وێرانکاریی خاک و ئاوو ئاوەدانی بەخۆیەوە بینیوە، كه‌ ته‌نها له‌باشووری كوردستان زیاتر له‌ چوارهه‌زار گوندو شارۆچكه‌و ئاوه‌دانی له‌لایه‌ن رژێمی دیكتاتۆری به‌عسی عێراق رووخێندراون و زۆربه‌شیان سه‌روه‌ت و سامانه‌كانیان به‌تاڵان بردراوه‌.

6-زۆرترین کۆچ و راگواستنی بەزۆرەملێ له‌مێژووی كۆن و نوێدا تووشی كورد هاتووە، به‌شێك له‌و كۆچ و راگواستنه‌ی كورد بۆ ناو ئۆردوگا زۆره‌ملێكانی ناوخۆی كوردستان بووه‌و به‌شێكیشی بۆناو ئۆردوگاو شاره‌كانی وڵاتانی داگیركه‌ر به‌مه‌به‌ستی تواندنه‌وه‌ی كورد له‌بۆته‌ی نه‌ته‌وه‌كانی خۆیاندا یان كه‌مكردنه‌وه‌ی رێژه‌ی كورد له‌سه‌ر ئاستی وڵاتانی داگیركه‌ر.

7-زۆرترین تەعریب و تەتریک و تەفریس به‌سه‌ر نه‌ته‌وه‌ی كورددا هێنراوەو رۆڵه‌كانی كورد ناچاركراون به‌زمانی بێگانه‌ قسه‌ بكه‌ن و بخوێنن و بنووسن.

8-گه‌وره‌ترین هه‌وڵی له‌ناوبردن و شێواندنی زمان و كولتوور روووبه‌ڕووی كورد بووه‌ته‌وه‌.

9-نه‌ته‌وه‌ی كورد زۆرترین سووکایەتی و ئەتکی پێکراوە ، هه‌رجاره‌ی به‌ناوێك، هه‌ندێ جار به‌ناوی گێرشێوێن و تێكده‌ر و هه‌ندێ جاریش به‌ناوی ئایین و مه‌زهه‌به‌وه‌، هه‌روه‌ك ئه‌و سووكایه‌تی و كوشتن و بڕینه‌ی ده‌یان جار به‌سه‌ر كوردانی ئێزدیدا هێنراوه‌.

10-هەرچوار دەوری كورد ، نه‌یارو ناحه‌ز و دوژمنە و هه‌میشه له‌ده‌رفه‌ت ده‌گه‌ڕێن بۆ سه‌ركوتكردنی و درووستكردنی ئاشووب و ته‌فره‌قه‌ له‌نێوان كوردان خۆیاندا.

كه‌واته‌ ئه‌و فاكته‌رانه‌ و ئه‌و هه‌لومه‌رجه‌ هه‌نووكه‌یی و بابه‌تییانه‌ ، وا له‌ كورد ده‌خوازێت كه‌ واز له‌ خزمه‌تكردنی بێگانه‌ بهێنێت و هه‌رچی زووه‌ ریزه‌كانی خۆی رێكبخات و خۆی ئاماده‌بكات بۆ دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تێكی سه‌ربه‌خۆی كوردستانی كه‌ هه‌موو نه‌ته‌وه‌و پێكهاته‌كانی ناوی به‌ ئاشتی و ئاسووده‌یی و برایه‌تی به‌یه‌كه‌وه‌ بژین.

10/4/2017

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان